intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài nghiên cứu khoa học: Đổi mới phương pháp dạy học môn Vật lý

Chia sẻ: Trần Văn Anh Anh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:14

Thêm vào BST
Báo xấu
379
lượt xem 64
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vật lý học là một trong những môn khoa học về tự nhiên, nhiệm vụ chủ yếu của nó là nghiên cứu các hiện tượng vật lý, tìm nguyên nhân, khám phá ra các định luật vật lý phục vụ lợi ích của con người. Vật lý là cơ sở cho nhiều ngành kỹ thuật. Những thành tựu của vật lý và kỹ thuật phục vụ rất nhiều cho cuộc sống của con người trên mọi mặt. Xuất phát từ thực thế đó mà "Đề tài nghiên cứu khoa học: Đổi mới phương pháp dạy học môn Vật lý" đã được thực hiện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài nghiên cứu khoa học: Đổi mới phương pháp dạy học môn Vật lý

  1.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS A. Lý do chän đề tài Trong tiÕn tr×nh lÞch sö mçi x· héi cã c¸ch riªng ®Ó chuÈn bÞ cho thanh thiÕu niªn vµo ®êi, tuú nh÷ng quan niÖm vÒ qu¸ khø, hiÖn t¹i, t¬ng lai cña x· héi ®ã. NÒn kinh tÕ níc ta ®îc chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®îc nhiÒu n¨m. C«ng cuéc ®æi míi nµy ®Ò ra nh÷ng yªu cÇu míi ®èi v¬Ý hÖ thèng gi¸o dôc, NghÞ quyÕt lÇn thø 4 cña BCH TW §¶ng kh¼ng ®Þnh: " TiÕp tôc ®æi míi sù nghiÖp gi¸o dôc vµ ®µo t¹o". Môc tiªu ®µo t¹o, nghÞ quyÕt nhÊn m¹nh ®Õn ®µo t¹o ra nh÷ng con ngêi lao ®éng, tù chñ, n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o, cã n¨ng lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò do thùc tiÔn ®Æt ra, tù lo ®îc viÖc lµm, lËp nghiÖp vµ th¨ng tiÕn trong cuéc sèng. §Ó qua ®ã gãp phÇn x©y dùng ®Êt níc giÇu m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh. VËt lý häc lµ mét trong nh÷ng m«n khoa häc vÒ tù nhiªn, nhiÖm vô chñ yÕu cña nã lµ nghiªn cøu c¸c hiÖn tîng vËt lý, t×m nguyªn nh©n, kh¸m ph¸ ra c¸c ®Þnh luËt vËt lý phôc vô lîi Ých cña con ngêi. VËt lý lµ c¬ së cho nhiÒu ngµnh kü thuËt. Nh÷ng thµnh tùu cña vËt lý vµ kü thuËt phôc vô rÊt nhiÒu cho cuéc sèng cña con ngêi trªn mäi mÆt. V× vËy trong ®æi míi ph¬ng ph¸p gi¸o dôc th× ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña häc sinh cã ý nghĩa quan träng. §Ó cã hiÖu qu¶ cao trong gi¶ng d¹y th× ngêi gi¸o viªn ph¶i thêng xuyªn nghiªn cøu, sö dông nh÷ng thµnh qu¶ cña nh÷ng m«n khoa häc cã liªn quan, cÇn ph¶i tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu tiªn tiÕn, nh÷ng kinh nghiÖm vµ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y theo híng ®æi míi. Víi nh÷ng lý do trªn nªn t«i chän đề tài: " §æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc m«n vËt lý" B. Néi dung vµ ph¬ng ph¸p thùc hiÖn chuyÊN ĐỀ 1. C¬ së lý luËn: - XuÊt ph¸t tõ môc tiªu gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cña ®Êt níc hiÖn nay. Ph¶i ®µo t¹o ra thÕ hÖ trÎ thµnh ngêi lao ®éng lµm chñ ®Êt níc, cã tr×nh ®é v¨n ho¸ c¬ b¶n, ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nh÷ng con ngêi cã trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc, t tëng tèt. Nh÷ng con ngêi nh vËy ph¶i ®îc rÌn luyÖn trong qu¸ tr×nh ®µo to¹ vµ tù t¹o. §Ó ®¹t ®- îc môc tiªu ®ã th× trong gi¶ng d¹y ë nhµ trêng phæ th«ng ®iÒu quan träng nhÊt lµ ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña häc sinh trong häc tËp. Ho¹t ®éng nhËn thøc trong d¹y häc lÊy häc sinh lµm trung t©m, lµm chñ thÓ cña viÖc nhËn thøc víi sù híng dÉn gióp ®ì gi¶ng d¹y tÝch cùc cã hiÖu qu¶ cña gi¸o viªn vµ viÖc häc tËp tÝch cùc, tù gi¸c, s¸ng t¹o cña häc sinh. XuÊt ph¸t tõ néi dung b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh d¹y häc, ho¹t ®éng nhËn thøc 1
  2.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS ý thøc vµ phÈm chÊt t©m lý, n¨ng lùc cña con ngêi biÓu hiÖn vµ ®îc h×nh thµnh trong ho¹t ®éng cña con ngêi. ViÖc d¹y häc sÏ lµm cho häc sinh ph¸t triÓn kh¸c nhau tuú thuéc ë néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc. V× vËy viÖc d¹y häc kh«ng chØ quan t©m ®Õn nhiÖm vô lµm cho häc sinh tiÕp thu ®îc mét sè kiÕn thøuc nµo ®ã, mµ cßn ph¶i quan t©m tíi nhiÖm vô ph¸t triÓn trÝ tuÖ häc sinh. Trong qu¸ tr×nh lµm cho häc sinh n¾m v÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng, nhiÖm vô cña qu¸ tr×nh d¹y häc kh«ng ph¶i chØ giíi h¹n ë sù t¹o thµnh c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng, kü x¶o cã tÝnh chÊt t¸i t¹o ®¬n thuÇn. Mµ cÇn ph¶i lµm sao cho trong qu¸ tr×nh d¹y häc ph¸t triÓn ®îc ë häc sinh n¨ng lùc ¸p dông kiÕn thøc trong t×nh huèng míi. Gi¶i nh÷gn bµi to¸n kh«ng ph¶i chØ lµ chØ theo khu«n mÉu ®· cã, thùc hiÖn nh÷ng bµi to¸n lµm cã tÝnh chÊt nghiªn cøu vµ thiÕt kÕ, v¹ch ra c¸c angorit hîp lý mµ tríc kia cha biÕt ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n thuéc lo¹i míi, còng nh n¾m ®îc nh÷ng kü n¨ng, kü x¶o míi hîp yªu cÇu thùc tiÔn. Tøc lµ ph¶i ph¸t triÓn n¨ng lùc s¸ng t¹o cña häc sinh. - Tõ thùc tÕ gi¸o dôc hiÖn nay. ViÖc phÊn ®Êu cho häc sinh tù t×m tßi, tù hiÓu biÕt ®Ó ph¸t triÓn, khai th¸c, hëng thô nh÷ng thµnh quµ lao ®éng vÉn cha tù bá c¸ch gi¸o dôc mang tÝnh thùc dông. Kh«ng Ýt gi¸o viªn chØ ch¨m lo cung cÊp cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt ®Ó c¸c em lµm bµi ®iÓm cao mµ kh«ng chó ý ph¸t huy trÝ lùc cña häc sinh, kh«ng quan t©m ®Õn viÖc rÌn luyÖn trÝ th«ng minh, s¸ng t¹o cña häc sinh. §iÒu nµy nguy h¹i lµ, sau khi häc xong c¸c hiÖn tîng vËt lý vµ c¸c ®Þnh luËt vÒ vËt lý mét sè em l¹i kh«ng biÕt vËn dông c¸c hiÖn tîng, ®Þnh luËt ®ã vµo ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng vÒ khoa häc tù nhiªn vµ kh«ng chØ ra ®îc øng dông réng r·i cña nã trong khoa häc kü thuËt. - XuÊt ph¸t tõ xu thÕ gi¸o dôc cña thÕ giíi hiÖn nay: VÒ ®æi míi ph¬ng ph¸p lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch cña thêi ®¹i ®èi víi chóng ta. Ngµy nay sù ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc lµ sù sèng cña gi¸o dôc ViÖt Nam. V× tríc nh÷ng bíc tiÕn cña nh©n lo¹i, ®Êt níc ta ®ang ®æi míi nÒn kinh tÕ ®Ó hoµ nhËp víi thÕ giíi hiÖn ®¹i. Do vËy viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong nhµ trêng hiÖnnay. D¹y häc, lÊy häc sinh lµm trung t©m lµ cèt lâi cña viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc. Cã nh vËy th× míi cã ph¸t huy ®îc nang lùc. N¨ng lùc ®ã ph¶i ®îc ®µo t¹o vµ rÌn luyÖn thµnh thãi quen, ph¶i ®îc h×nh thµnh tõ nhµ trêng phæ th«ng còng nh cña m«n khoa häc tù nhiªn kh¸c. V× m«n VËt lý lµ m«n khoa häc thùc nghiÖm nã lµ c¬ së cho nhiÒu ngµnh kü thuËt, c¸c m¸y mãc ®îc chÕ t¹o dùa trªn c¸c thµnh tùu vËt lý: §éng c¬ « t«, m¸y bay ®îc chÕ t¹o dùa vµo kiÕn thøc vÒ nhiÖt, M¸y ph¸t ®iÖn, ®éng c¬ ®iÖn, v« tuyÕn truyÒn h×nh ... ®îc chÕ t¹o dùa trªn kiÕn thøc vÒ ®iÖn... nh÷ng thµnh tùu cña vËt lý vµ kü thuËt phôc vô rÊt nhiÒu cho cuéc sèng cña con ngêi trªn mäi mÆt. V× vËy viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p trong d¹y häc vËt lý lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc. II. Nh÷ng thùc tÕ hiÖn nay khi cha §îc thùc hiÖn chuyªn ®Ò 2
  3.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS Trong nh÷ng n¨m c¶i c¸ch gi¸o dôc (1981 ®Õn nay) chóng ta ®ang cè g¾ng vµ ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n. C¶i c¸ch gi¸o dôc trªn c¶ 3 mÆt: hÖ thèng gi¸o dôc, néi dung vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc. Song ph¬ng ph¸p gi¸o dôc vÉn cha ®îc quan t©m vµ ph¬ng ph¸p d¹y häc cha ®îc ®æi míi t- ¬ng xøng. MÆc dï nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã cè g¾ng mµ cô thÎ lµ sè gi¸o viªn giái, häc sinh giái còng ®· t¨ng nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tríc. Tuy nhiªn t×nh tr¹ng phæ biÕn vÉn lµ: + C¸c bµi d¹y cha cã ®Çy ®ñ c¸c thÝ nghiÖm, vÉn cßn t×nh tr¹ng d¹y chay. C¸c bµi thùc hµnh th× kh«ng cã nhiÒu bé ®å dïng ®Ó häc sinh tù lµm mµ chØ cã 1 ®Õn 2 bé thÝ nghiÖm. + Gi¸o viªn thuyÕt tr×nh kÕt hîp víi ®µm tho¹i cha ®a häc sinh vµo t×nh huèng cã vÊn ®Ò. Gi¸o viªn chØ sî häc sinh kh«ng tr¶ lêi ®îc do ®ã häc sinh nhiÒu khi chØ cÇn tr¶ lëi "cã" hay "kh«ng". + Häc sinh ®îc luyÖn tËp ë møc tèi thiÓu vµ chñ yÕu lµ vËn dông tri thøc mét c¸ch m¸y mãc ®¬n gi¶n. III. Nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc m«n vËt lý ë trêng THCS. 1. N¾m b¾t ®îc môc tiªu cña mçi bµi häc (lîng ho¸ kiÕn thøc) Môc tiªu: Lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng cña häc sinh vµ hiÖu qu¶ bµi d¹y cña gi¸o viªn. Ngêi häc sinh ph¶i n¾m ®îc c¸i g× sau bµi häc. Môc tiªu cÇn ph¶i ®îc lîng ho¸. Cã 3 nhãm môc tiªu: a. Môc tiªu kiÕn thøc: Yªu cÇu häc sinh ph¶i lÜnh héi c¸c kh¸i niÖm vËt lý c¬ së ®Ó cã thÓ m« t¶ ®óng c¸c hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh vËt lý cÇn nghiªn cøu vµ gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh vËt lý ®¬n gi¶n. Tuy cha thÓ ®Þnh nghÜa chÝnh x¸c kh¸i niÖm ®ã, nhng còng cÇn ph¶i gióp häc sinh nhËn biÕt ®îc nh÷ng dÊu hiÖu c¬ b¶n cã thÓ quan s¸t, c¶m nhËn ®îc cña c¸c kh¸i niÖm ®ã. Sau ®ã häc sinh vËn dông cho quen trong ng«n ng÷ khoa häc thay cho ng«n ng÷ th«ng th- êng ban ®Çu. ThÝ dô kh¸i niÖm ¶nh ¶o: Th«ng thêng häc sinh chØ biÕt c¸i ¶nh cô thÓ, cã thÓ nh×n thÊy, sê thÊy nh ¶nh ë thÎ häc sinh, ¶nh in trªn b¸o... ¶nh ¶o lµ mét kh¸i niÖm kh¸c h¼n, tuy lµ ¶nh ¶o nhng vÉn tån t¹i thËt, vÉn x¸c ®Þnh ®îc vÞ trÝ, ®é lín nhng l¹i kh«ng høng ®îc trªn mµn. Häc sinh ph©n biÖt ®îc ¶nh ¶o ¶nh thËt. Chó träng viÖc x©y dùng kiÕn thøc xuÊt ph¸t tõ nh÷ng hiÓu biÕt, nh÷ng kinh nghiÖm ®· cã cña häc sinh råi söa ®æi, bæ sung ph¸t triÓn thµnh kiÕn thøc khoa häc. Tr¸nh viÖc ®a ra ngay nh÷ng kh¸i niÖm trõu tîng xa l¹ víi häc sinh, diÔn ®¹t b»ng nh÷ng c©u, ch÷ khã hiÓu. Th«ng thêng mét ®Þnh luËt vËt lý cã hai phÇn: PhÇn ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng. Tuú tõng ®Þnh luËt gi¸o viªn cã thÓ ®a c¶ hai phÇn hay kh«ng? 3
  4.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS ThÝ dô: - Biªn ®é giao ®éng cña vËt giao ®éng cµng lín th× ©m ph¸t ra cµng to. - HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu bãng ®Ìn cµng lín (nhá) th× dßng ®iÖn ch¹y qua bãng ®Ìn cã cêng ®é dßng ®iÖn cµng lín (nhá). Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ph¬ng ph¸p nhËn thøc khoa häc còng ®îc n©ng cao thªm mét møc. CÇn híng dÉn häc sinh thêng xuyªn ®a nhiÒu dù ®o¸n kh¸c nhau vÒ cïng mét hiÖn tîng vµ tù lùc ®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n lµm thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n. Cã thÓ häc sinh chØ nªu ®îc s¬ bé vÒ ph¬ng ¸n, kiÓm tra, gi¸o viªn cÇn gióp ®ì hä ph¸t triÓn hoµn chØnh ph¬ng ¸n ®Ó trë thµnh kh¶ thi hoÆc th¶o luËn ®Ó chän ph¬ng ¸n tèi u. CÇn híng dÉn häc sinh thùc hiÖn mét sè ph¬ng ph¸p suy luËn kh¸c nh ph¬ng ph¸p t¬ng tù, ph¬ng ph¸p t×m nguyªn nh©n cña hiÖn tîng. Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ph¬ng ph¸p nhËn thøc ®ã, nh»m rÌn luyÖn cho häc sinh thãi quen mçi khi rót ra mét kÕt luËn kh«ng thÓ dùa vµo c¶m tÝnh mµ ph¶i cã c¨n cø thùc tÕ vµ biÕt c¸ch suy luËn chÆt chÏ. b. VÒ kü n¨ng vµ kh¶ n¨ng - VÒ kü n¨ng quan s¸t: Bíc ®Çu x©y dùng cho häc sinh biÕt quan s¸t môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch. Trong mét sè trêng hîp ®¬n gi¶n häc sinh cã thÓ tù v¹ch ra kÕ ho¹ch quan s¸t chø kh«ng ph¶i tuú tiÖn ngÉu nhiªn, cã khi ph¶i tæ chøc cho häc sinh trao ®æi kü trong nhãm vÒ môc ®Ých kÕ quan s¸t råi míi thùc hiÖn quan s¸t. - Kü n¨ng thu thËp xö lý th«ng tin tõ quan s¸t thÝ nghiÖm chó träng trong viÖc ghi chÐp c¸c th«ng tin thu thËp ®îc, lËp thµnh biÓu b¶ng mét c¸ch trung thùc. ViÖc xö lý th«ng tin, d÷ liÖu thu ®îc ph¶i theo nh÷ng ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh, thùc chÊt ph¬ng ph¸p suy luËn lµ ®Ó tõ nh÷ng d÷ liÖu, sè liÖu cô thÓ rót ra kÕt lu¹n chung (quy n¹p) hay tõ nh÷ng tÝnh chÊt quy luËt chung suy ra nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ trong thùc tiÔn (suy diÔn). Chó träng ng«n ng÷ ph¸t triÓn, ng«n ng÷ vËt lý ë häc sinh. Yªu cÇu häc sinh ph¶i sö dông nh÷ng kh¸i niÖn míi ®Ó m« t¶ vµ gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng, c¸c qu¸ tr×nh, rÌn luyÖn kü n¨ng diÔn ®¹t râ rµng, chÝnh x¸c ng«n ng÷ cña vËt lý, th«ng qua viÖc tr×nh bµy c¸c kÕt qu¶ quan s¸t nghiªn cøu vµ trong th¶o luËn ë nhãm, ë líp. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó häc sinh nãi nhiÒu h¬n ë nhãm, ë líp. c. VÒ t×nh c¶m, th¸i ®é: Häc sinh bíc ®Çu ®îc lµm quen víi c¸ch häc tËp míi, c¸ nh©n ®éc lËp suy nghÜ lµm viÖc theo nhãm, tranh luËn ë líp. Kh«ng khÝ häc s«i næi, vui vÎ, tho¶i m¸i, hµo høng h¬n. Song gi¸o viªn vÉn ph¶i uèn n¾n ®a vµo nÒ nÕp. Yªu cÇu häc sinh trung thùc, tû mØ, cÈn thËn trong khi lµm viÖc c¸ nh©n. KhuyÕn khÝch häc sinh m¹nh d¹n nªu ý kiÕn cña m×nh, kh«ng dùa dÉm vµo b¹n. Cã tinh thÇn céng t¸c phèi hîp víi c¸c b¹n trong ho¹t ®éng chung cña nhãm. Ph©n c«ng mçi ngêi mét viÖc, mçi lÇn mét ngêi tr×nh bµy ý kiÕn cña tæ, biÕt nghe ý kiÕn cña b¹n, th¶o luËn mét c¸ch d©n chñ. BiÕt kiÒm chÕ m×nh, trao ®æi trong nhãm ®ñ nghe kh«ng g©y ån µo ¶nh hëng ®Õn toµn líp. 4
  5.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS 2. Tæ chøc häc sinh häc tËp chiÕm lÜnh tri thøc. H×nh thøc chñ yÕu vÉn lµ häc tËp theo líp,c ¶ líp cïng nghiªn cøu mét vÊn ®Ò, ®¹t ®Õn cïng mét kÕt luËn. riªng bµi thùc hµnh kh¸c víi tríc ®©y, b©y giê bao gåm 2 lo¹i: - Lo¹i thø nhÊt: Häc sinh th«ng qua mµ h×nh thµnh kiÕn thøc míi. Lo¹i nµy kh¸c víi lo¹i bµi nghiªn cøu kiÕn thøc míi th«ng thêng dùa trªn thÝ nghiÖm ë chç: häc sinh ph¶i tiÕn hµnh c¸c phÐp ®o ®¹c ®Þnh lîng, ph¶i lµm b¸o c¸c kÕt qu¶ thùc hµnh. ThÝ dô nh bµi 27 "®o hiÖu ®iÖn thÕ vµ cêng ®é dßng ®iÖn ®èi víi m¹ch ®iÖn song song: (VËt lý 7). - Lo¹i thø hai: Kh«ng nh»m h×nh thµnh kiÕn thøc míi, chØ nh»m rÌn luyÖn mét lo¹t kü n¨ng ph©n biÖt, lo¹i nµy gièng nh c¸c bµi thùc hµnh ®ang cã ë THCS hiÖn nay. ThÝ dô: nh bµi 6 "Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g- ¬ng ph¼ng: (VËt lý 7) Häc sinh ngµy cµng ph¸t triÓn hoµn thiÖn h¬n, h×nh thøc lµm viÖc theo nhãm, cô thÓ lµ: + Ph©n c«ng nhËn vµ thu dän, nép l¹i dông cô thÝ nghiÖm cña nhãm. + §iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña nhãm: Ph©n c«ng c«ng viÖc, trao ®æi ý kiÕn, tËp hîp nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau, lÇn lît cö ngêi ®¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu ... + Nh¾c nhë c¸c thµnh viªn hoµn thµnh nhiÖm vô c¸ nh©n vµ nhiÖm vô chung cña nhãm. + Sö dông réng r·i cã hiÖu qu¶ h×nh thøc lµm viÖc theo nhãm ë líp nh»m: - T¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch häc sinh lµm viÖc tù lùc. - T¹o ®iÒu kiÖn, kh«ngkhÝ thuËn lîi ®Ó mçi häc sinh ph¸t biÓu ý kiÕn c¸ nh©n, ph¸t huy s¸ng t¹o rÌn luyÖn ng«n ng÷. + RÌn luyÖn thãi quen ph©n c«ng, hîp t¸c gióp ®ì nhau trong ho¹t ®éng tËp thÓ, trong céng ®ång: Võa tù do nªu ý kiÕn riªng (dï cha ®îc ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c). BiÕt tranh luËn ®Ó b¶o vÖ ý kiÕn cña m×nh, võa biÕt l¾ng nghe ý kiÕn cña b¹n. Nhê cã ý kiÕn cña bn¹n trong nhãm mµ söa l¹i ý kiÕn sai cña m×nh vµ gîÝy cho m×nh nh÷ng suy nghÜ míi. 3. Mét sè c¸ch ®Æt c©u hái (cã 6 c¸ch). a, C©u hái (biÕt) - Môc tiªu: KiÓm tra trÝ nhí cña häc sinh vÒ c¸c d÷ kiÖn, sè liÖu, ®Þnh nghÜa, tªn tuæi, ®Þa ®iÓm ... - T¸c dông: Gióp häc sinh «n l¹i nh÷ng g× ®· häc. - C¸ch ®Æt c©u: C¸i g×? bao nhiªu?, h·y ®Þnh nghÜa? Em biÕt nh÷ng g×, h·y m« t¶,c ¸i nµo? bao giê? khi nµo? 5
  6.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS b, C©u hái "hiÓu" - Môc tiªu: KiÓm tra häc sinh c¸ch liªn hÖ, kÕt nèi c¸c sè liÖu d÷ kiÖn, ®Þnh nghÜa. - T¸c dông cho thÊy häc sinh cã kh¶ n¨ng diÔn t¶ ®îc lêi nãi nªu ®îc c¸c yÕu tè c¬ b¶n hoÆc so s¸nh c¸c yÕu tè c¬ b¶n trong bµi häc. - C¸ch ®Æt c©y hái: T¹i sao? H·y liªn hÖ? H·y so s¸nh? H·y tÝnh? c, C©u hái "vËn dông" - Môc tiªu: KiÓm tra kh¶ n¨ng ¸p dông c¸c d÷ kiÖn, kh¸i niÖm, ph¬ng ph¸p vµo hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn míi. - T¸c dông: Cho thÊy häc sinh cã kh¶ n»ng hiÓu ®îc c¸c quy luËt, kh¸i niÖm, lùa chän ph¬ng ph¸p, gi¶i quyÕt vµ vËn dông vµo thùc tiÔn. - C¸ch ®Æt c©u hái: Lµm thÕ nµo? H·y tÝnh sù chªnh lÖch? hoÆc em cã thÓ gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vÊn ®Ò nµy nh thÕ nµo? d, C©u hái "ph©n tÝch": - Môc tiªu: KiÓm tra kh¶ n¨ng ph©n tÝch néi dung vÊn ®Ò tõ ®ã ®i ®Õn kÕt luËn hoÆc t×m ra mèi quan hÖ hoÆc chøng minh vÊn ®Ò nµo ®ã. - T¸c dông: Cho thÊy kh¶ n¨ng t×m ra mèi quan hÖ míi tù diÔn gi¶i vµ ®a ra kÕt luËn. - C©u hái: T¹i sao? Em cã nhËn xÐt g× ? H·y chøng minh ? e. C©u hái "tæng hîp" : - Môc tieu: KiÓm tra häc sinh cã thÓ ®a ra nh÷ng dù ®o¸n gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò, hay ®a c©u hái tr¶ lêi cã s¸ng t¹o. - T¸c dông: Thóc ®Èy s¸ng t¹o cña häc sinh. Häc sinh t×m ra nh©n tè ý t- ëng míi ®Ó bæ sung cho néi dung. - C¸ch ®Æt c©u hái: Em h·y t×m ra c¸ch ? f. C©u hái "®¸nh gi¸": - Môc tiªu: KiÓm tra häc sinh cã thÓ ®ãng gãp ý kiÕn hoÆc ®¸nh gi¸. ý t- ëng gi¶i ph¸p. Tãm l¹i: C¸c c©u hái cña gi¸o viªn ®a ra ph¶i cã sù lùa chän, tinh gi¶n vµ ®¶m b¶o: * Ph¸t triÓn trÝ tuÖ cña häc sinh: - Ph¸t triÓn trÝ tuÖ: 6
  7.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS Võa lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho häc sinh n¾m v÷ng kiÕn thøc, võa t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh tù m×nh tiÕp tôc tù häc, nghiªn cøu tiÕn xa h¬n n÷a vµ cã kh¶ n¨ng ®éc lËp c«ng t¸c sau khi rêi ghÕ nhµ trêng. V× vËy ph¶i ph¸t triÓn ãc quan s¸t vµ n¨ng lùc nhËn ra dîc c¸i b¶n chÊt trong hiÖn tîngvËt lý. T duy b¾t ®Çu tõ c¶m gi¸c, tri gi¸c c¸c ®èi tîng vµ c¸c hiÖn tîng. Kh«ng cã sù nhËn thøc c¶m tÝnh th× kh«ng cã thÓ cã t duy cña häc sinh. Tõ ®©y rót ra nhiÖm vô quan träng cña viÖc d¹y häc vËt lý trongviÖc ph¸t triÓn t duy, ph¸t triÓn nh÷ng n¨ng lùc trÝ tuÖ chung lµ : kÝch thÝch sù quan s¸t hiÖn tîng, qu¸ tr×nh vµ c¸c ®èi tîng mét c¸ch ch¨m chó cã ®Þnh híng. Trong nh÷ng dÊu hiÖu c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn trÝ tuÖcña häc sinh lµ: Kh¶ n¨ng so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp, kh¸i qu¸t ho¸, tr×u tîng ho¸ t¸ch ra ®îc c¸i b¶n chÊt trong c¸c hiÖn tîng, trong mçi t×nh huèng. Vµ viÖc chuÈn bÞ thÝ nghiÖm vµ viÖc kÕ ho¹ch ho¸ chóng, viÖc tiÕn hµnh c¸c thÝ nghiÖm lµ nh»m ®îc môc ®Ých ®ã. - Ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho häc sinh: T duy vµ ng«n ng÷ trong sù thèng nhÊt kh«ng thÓ t¸ch rêi, do ®ã sù ph¸t triÓn t duy cã liªn quan trùc tiÕp víi sù ph¸t triÓn ng«n ng÷ cña häc sinh. ViÖc d¹y häc vËt lý ph¶i thóc ®Èy häc sinh m« t¶, gi¶i thÝch c¸c ®èi tîng, c¸c hiÖn tîng, c¸c qu¸ tr×nh vËt lý vµ c¸c øng dông kü thuËt díi h×nh thøc nãi vµ viÕt theo mét tr×nh tù logic vµ ®óng ng÷ ph¸p. Muèn vËy ph¶i sö dông cho häc sinh thuËt ng÷ chuyªn m«n ®Î m« t¶ vµ gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng, gi¶i thÝch râ c¸c giai ®o¹n nèi tiÕp cña thÝ nghiÖm vµ néi dung cña c¸c ph¬ng tr×nh vËt lý. Ph¸t triÓn t duy logic, t duy vËt lý vµ t duy khoa häc kü thuËt. + T duy logic: §Ó ph¸t triÓn t duy logic cÇn sö dông viÖc ®¸nh gi¸ nh÷ng quan s¸t vµ thùc nghiÖm. ViÖc gi¶i thÝch nh÷ng mèi liªn hÖ t¬ng hç cña nh÷ng hiÖn tîng vËt lý, viÖc dù ®o¸n nh÷ng kÕt qu¶ mong muèn, viÖc kiÓm tra b»ng thùc nghiÖm nh÷ng hÖ qu¶ tót ra tõ c¸c gi¶ thuyÕt vµ thuyÕt. + T duy biÖn chøng: C¸c hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh vËt lý cÇn ®îc kh¶o s¸t hoµn toµn phï hîp víi sù sù ph¸t triÓn biÖn chøng cña chóng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ chóng ph¶i ®îc ph©n tÝch toµn diÖn, ®îc xem xÐt trong nh÷ng mèi quan hÖ t¬ng hç cña chóng trong sù ph¸t triÓn lÞch sö vµ m©u thuÉn néi taÞ. ViÖc d¹y häc vËt lý ngay tõ nh÷ng bµi ®Çu tiªn còng ®ßi hái viÖc ph¸t triÓn t duy biÖn chøng. VÝ dô 1: Nghiªn cøu ma s¸t cÇn gi¶i thÝch cho häc sinh r»ng: Trong nh÷ng trêng hîp nµy ma s¸t cã h¹i, nhng nh÷ng trêng hîp kh¸c l¹i cã lîi. VÝ dô 2: §Þnh luËt ¤m chØ ¸p dông ®èi víi kim lo¹i, kh«ng ¸p dông ®îc cho chÊt b¸n dÉn. 7
  8.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS + T duy vËt lý t duy khoa häc kü thuËt: T duy vËt lý lµ kü n¨ng quan s¸t c¸c hiÖn tîng vËt lý, ph©n tÝch mét hiÖn tîng phøc t¹p thµnh nh÷ng bé phËn, thµnh phÇn phÇn x¸c lËp ë trong chóng mèi liªn hÖ vµ nh÷ng sù phô thuéc x¸c ®Þnh. T×m ra mÆt ®Þnh tÝnh, ®Þnh l- îng cña c¸c hiÖn tîng vµ c¸c ®¹i lîng vËt lý, ®o¸n tríc ®îc c¸c hÖ qu¶ tõ c¸c lý thuyÕt vµ ¸p dông ®îc kiÕn thøc cña m×nh. T duy KH-KT bao gåm kü n¨ng t×m ra mèi liªn hÖ s©u s¾c gi÷a mét bªn lµ To¸n häc, VËt lý häc vµ mét bªn lµ øng dông kü thuËt kh¸c cña c¸c khoa häc ®ã, biÕn c¸c t tëng khoa häc thµnh s¬ ®å, m« h×nh, kÕt cÊu kü thuËt. - Ph¸t triÓn n¨ng lùc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p nhËn thøc tæng qu¸t cña khoa häc. VËt lý häc lµ m«n cã nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó lµm viÖc nµy. H×nh thøuc vËn ®éng vËt lý lµ h×nh thøc ho¹t ®éng ®¬n gi¶n, phæ biÕn nhÊt. V× thÕ trong c¸c giê häc vËt lý víi c¸c vÝ dô t¬ng ®èi ®¬n gi¶n, quen thuéc cã thÓ hÊp dÉn häc sinh tíi chç hiÓu vµ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p nhËn thøc khoa häc. Lµm quen víi c¸c ph¬ng ph¸p nhËn thøc nh: §Ò xuÊt, gi¶ thuyÕt, ph¬ng ph¸p thùc nghiÖm, ph¬ng ph¸p to¸n häc, ph¬ng ph¸p t¬ng tù vµ m« h×nh ho¸, ph¬ng ph¸p quy n¹p, suy diÔn. Nh vËy lµ trong qu¸ tr×nh d¹y häc vËt lý, viÖc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p khoa häc kh¸c nhau ®· ph¸t triÓn ®îc c¸c mÆt ho¹t ®éng trÝ tuÖ chung, kh«ng chØ trong giíi h¹n cña b¶n th©n vËt lý. * Ph¸t triÓn n¨ng lùc s¸ng t¹o cña häc sinh. - Tæ chøc néi dung kiÕn thøc vËt lý trong d¹y häc pháng theo chu tr×nh s¸ng t¹o khoa häc. C¬ së lý thuyÕt cña ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña häc sinh trong qu¸ tr×nh d¹y häc lµ sù hiÓu biÕt nh÷ng quy luËt s¸ng t¹o khoa häc tù nhiªn. Lª Nin nªu lªn "Tõ trùc quan sinh ®éng ®Õn t duy tr×u tîng, råi tõ t duy tr×u tîng trë vÒ thùc tiÔn ®ã lµ con ®êng biÖn chøng cña nhËn thøc, ch©n lý, nhËn thøc thùc tÕ kh¸ch quan". Trªn c¬ së kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng lêi ph¸t biÓu ®ã, cã thÓ tr×nh bµy nh÷ng khÝa c¹nh chÝnh cña qu¸ tr×nh s¸ng t¹o khoa häc díi d¹ng chu tr×nh: Tõ kh¸i qu¸t ho¸  x©y dùng m« h×nh tr×u tîng  hÖ qu¶  kiÓm tra chóng b»ng thùc nghiÖm. VÝ dô: Tr×nh bµy tµi liÖu s¸ch gi¸o khoa vÒ ®Ò tµi " Dßng ®iÖn trong kim lo¹i" theo s¬ ®å chu tr×nh ®îc khÐp kÝn. Sau nµy cã thÓ h×nh dung dßng ®iÖn trong kim lo¹i nh dßng tr«i d¹t nh÷ng ªlectron tù do trong m¹ng tinh thÕ díi t¸c dông cña ®iÖn trêng. Tõ gi¶ thuyÕt ®ã cã thÓ dÉn ®Õn hÖ qu¶ lµ kÕt luËn lý thuyÕt vÒ ®Þnh luËt ¤m cho ®o¹n m¹ch. Mét trong nh÷ng hÖ qu¶ cña ®Þnh luËt ®ã lµ ®êng 8
  9.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS ®Æc trng v«n - ape cña d·y dÉn kim lo¹i th¼ng. ThÝ nghiÖm thùc hµnh cña häc sinh nghiªn cøu ®Æc trng v«n-ampe cña d©y kim lo¹i x¸c nhËn kÕt qu¶ ®ã. Sù ph©n tich c«ng thøc ®Þnh luËt ¤m dÉn ®Õn mét hÖ qu¶ quan träng: Khi nung nãng kim lo¹i th× thêi gian chuyÓn ®éng cña electron gi¶m ®i, nghÜa lµ cêng ®é dßng ®iÖn còng gi¶m. ThÝ nghiÖm thùc hµnh nh»m nghiªn cøu sù phô thuéc cña ®iÖn trë suÊt cña kim lo¹i vµo nhiÖt ®é x¸c nhËn kÕt luËn ®ã. ViÖc sö dông ®Òu ®Æn bµi tËp s¸ng t¹o vÒ vËt lý kh«ng ngõng ph¸t triÓn ë häc sinh n¨ng lùc dù to¸n trùc gi¸c mµ cßn h×nh thµnh ë hä tr¹ng th¸i t©m lý quan träng. - Tæ chøc ®Þnh híng hµnh ®éng chiÕm lÜnh tri thøc vËt lý cña häc sinh theo tiÕn tr×nh d¹y häc, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nh»m ph¸t triÓn n¨ng lùc t×m tßi, s¸ng t¹o cña häc sinh trong qu¸ tr×nh häc tËp. + D¹y häc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. + Kh¸i niÖm vÊn ®Ò vµ t×nh huèng cã vÊn ®Ò. * Kh¸i niÖm vÊn ®Ò. * Kh¸i niÖm t×nh huèng cã vÊn ®Ò * C¸c kiÓu t×nh huèng cã vÊn ®Ò * T×nh thÕ lùa chän. * T×nh thÕ bÊt ngê * T×nh thÕ bÕ t¾c * T×nh thÕ kh«ng phï hîp. * T×nh thÕ ph¸n xÐt * T×nh thÕ ®èi lËp. + TiÕn tr×nh gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khi x©y dùng, vËn dông tri thøc vËt lý b»ng s¬ ®å sau "§Ò xuÊt vÊn ®Ò - suy ®o¸n gi¶i ph¸p vµ kh¶o s¸t lý thuyÕt hoÆc thùc nghiÖm - kiÓm tra, vËn dông kÕt qu¶" + §iÒu kiÖn cÇn thiÕt cña viÖc t¹o t×nh huèng vÊn ®Ò vµ ®Þnh híng hµnh ®éng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong d¹y häc vËt lý. + C¸c pha cña tiÕn tr×nh d¹y häc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. * Pha thø nhÊt: ChuyÓn giao nhiÖm vô, bÊt æn ®Þnh ho¸ tri thøc, ph¸t biÓu vÊn ®Ò. * Pha thø hai: Häc sinh hµnh ®éng ®éc lËp, tù chñ, trao ®æi, t×m tßi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. * Pha thø ba: Tranh luËn, thÓ chÕ ho¸, vËn dông tri thøc míi Tãm l¹i vÒ phÝa gi¸o viªn: 1. PhÊn ®Êu lµm ®Çy ®ñ, cã chÊt lîng c¸c thÝ nghiÖm chøng minh trªn líp. 2. X©y dùng mét hÖ thèng c©u hái logic, chÊt lîng vµ ph¶i biÕt híng dÉn häc sinh quan s¸t hiÖn tîng, ph©n tÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm, vËn dông c¸c 9
  10.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS kiÕn thøc cã liªn quan... ®Ó ®i ®Õn tri thøc míi, song ph¶i mang tÝnh ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña häc sinh. 3. T¨ng cêng luyÖn tËp ®éc lËp cña häc sinh trªn líp. 4. Sö dông "phiÕu häc tËp" cho mçi häc sinh. IV. Minh ho¹ Bµi 10 - tiÕt 10: BiÕn trë - ®iÖn trë dïng trong kü thuËt A. Môc tiªu * KiÕn thøc: - Nªu ®îc biÕn trë lµ g×, nªu ®îc nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña biÕn trë. - M¾c ®îc biÕn trë vµo m¹ch ®iÖn ®Ó ®iÒu chØnh I ch¹y qua m¹ch. - NhËn ra c¸c ®iÖn trë trong kü thuËt. * Kü n¨ng: - M¾c vµ vÏ ®îc s¬ ®å m¹ch ®iÖn cã sö dông biÕn trë. * Th¸i ®é: - Ham hiÓu biÕt - sö dông an toµn ®iÖn B. ChuÈn bÞ: Mçi nhãm häc sinh - 1 biÕn trë con ch¹y (20 «m) - 2A - 1 nguån ®iÖn 3V - 1 bãng ®Ìn 2,5V - 1W - 1 c«ng t¾c - 7 ®o¹n d©y nèi - 3 ®iÖn trë kü thuËt cã ghi sè - 3 ®iÖn trë kü thuËt cã c¸c vßng mµu C. Ho¹t ®éng d¹y häc. * Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò tæ chøc t×nh huèng häc tËp (5 phót) 1. KTBC: C«ng thøc nµo sau ®©y thÓ hiÖn ®iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo c¸c yÕu tè cña b¶n th©n d©y dÉn. . A. R = B. R= .S S .S S . C. R = D.R=  Tõ c«ng thøc ®óng trªn cã nh÷ng c¸ch nµo lµm thay ®æi ®iÖn trë cña d©y dÉn. - Gi¸o viªn: c¸ch thay ®æi chiÒu dµi cña d©y dÉn dÔ thùc hiÖn, khi thay ®æi chiÒu dµi d©y dÉn th× trÞ sè ®iÖn trë thay ®æi, ®iÖn trë thay ®æi ®îc trÞ sè ®îc gäi lµ biÕn trë. Ghi b¶ng Ho¹t ®éng cña trß Ho¹t ®éng cña thÇy I/ BiÕn trë * Ho¹t ®éng 2( 10') a. BiÕn trë lµ g× 1. T×m hiÓu cÊu CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng Häc sinh quan s¸t h×nh 10. 1a t¹o vµ ho¹t ®éng cña biÕn trë. b.? BiÕn trë thËt tr¶ lêi C1 cña biÕn trë. - Lµ ®iÖn trë cã thÓ thay theo nhãm. 10
  11.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS * CÊu t¹o: ®æi ®îc gi¸ trÞ +? CÊu t¹o chung cña biÕn - Con ch¹y (tay - Häc sinh quan s¸t vËt trë quay) thËt, h×nh vÏ,nªu cÊu t¹o +? M¾c 2 ®Çu A,B cña d©y - Cuén d©y dÉn - Häc sinh th¶o luËn cuénd©y nèi tiÕp víi m¹ch nhãm vµ tr¶ lêi vµo b¶ng ®iÖn th× biÕn trë cã t¸c dông nhãm. thay ®æi R kh«ng? - Häc sinh vÏ ký hiÖu V× sao? biÕn trë. +? P¶i m¾c biÕn trê vµo *Ho¹t ®éng: - Häc sinh g¹ch chÐo m¹ch nhê c¸c chèt nµo? M¾c biÕn trë phÇn biÕn trë cã dßng Häc sinh tr¶ lêi C4 g¹ch chÐo vµo m¹ch nhê c¸c ®iÖn ®i qua trªn giÊy phÇn biÕn trë cã dßng ®iÖn chèt hoÆc vë . ®i qua h×nh 10.2 + A vµ N + Ký hiÖu H10.2 2. Sö dông biÕn * Ho¹t ®éng 3 (10') - Gi¸o viªn yªu cÇu c¸ nh©n vÏ trë ®Ò ®iÒu Sö dông biÕn trë ®Ó s¬ ®å m¹ch ®iÖn H10.3 chØnh I ®iÒu chØnh cêng ®é - Gi¸o viªn ph¸t ®å dïng TN dßng ®iÖn - Häc sinh tiÕn hµnh c5 - Mét häc sinh lªn b¶ng + T×m hiÓu sè liÖu kü thuËt vÏ ghi trªn biÕn trë - Díi líp lµm vµo vë + M¾c m¹ch ®iÖn theo h×nh - Häc sinh nhËn ®å dïng 10.3 C t¹i N H10.3 tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, + §ãng kho¸ K dÞch C ®Ó ®Ìn tr¶ lêi C5. s¸ng h¬n t¹i sao? + 20 «m - 2A §iÖn trë lín nhÊt cña biÕn trë lµ 20 «m, IMax qua biÕn trë lµ 2A. + §Ìn s¸ng nhÊt t¹i C vÞ trÝ + C  tr¸i Rb gi¶m nªn nµo? t¹i sao? 3. KÕt luËn ®iÖn trë m¹ch gi¶m * BiÕn trë dïng ®Ò lµm g×? (SGK) U - Yªu cÇu ghi ®óng kÕt luËn I I T¨ng R vµo vë. C t¹i A, Rb = 0 - Gi¸o viªn liªn hÖ thùc tÕ: Nh chiÕt ¸p trong ti vi, ®µi. 11
  12.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS KÕt luËn * Gi¸o viªn: Yªu cÇu tr¶ lêi C7 - Gi¸o viªn gîi ý: Líp than hay kim lo¹i máng cã II/ C¸c ®iÖn trë S lín hay nhá => R nh thÕ dïng trong kü * Ho¹t ®éng 4 (5') nµo? thuËt. NhËn d¹ng 2 lo¹i ®iÖn - TrÞ sè ®îc ghi trë trªn ®iÖn trë. - Häc sinh máng nªn S - Yªu cÇu häc sinh quan s¸t - TrÞ sè ®îc thÓ nhá th× R lín. ®iÖn trë dïng trong kü thuËt, hiÖn b»ng c¸c - Ho¹t ®éng nhãm kÕt hîp C8 nhËn d¹ng 2 lo¹i R vßng mµu s¬n Trong kü thuËt trªn ®iÖn trë. - Yªu cÇu häc sinh hoµn thµnh C9 - Lµm bµi 10.2 (theo c¸ nh©n) - Gäi häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi tõng c©u hái III/ VËn dông * Ho¹t ®éng 5 (10') C9 ®äc trÞ sè Cñng cè vµ vËn dông cña c¸c ®iÖn trë - Häc sinh dùa vµo ®iÖn kü thuËt trong bé trë dïng trong kü thuËt dông cô thÝ cña nhãm hoµn thµnh C9 nghiÖm ®äc gi¸ trÞ ghi ngay trªn ®iÖn trë. - 10.2 10.1 - SBT a) 50 «m lµ R lín nhÊt 1. BiÕn trë cã ghi cña Rb 2,5A lµ I lín nhÊt 50 mµ biÕn trë chÞu ®îc. - 2,5A b) UMax = IMax . RMax = a) ý nghÜa 2 2,5 . 50 = 1,25V con sè trªn  . c) R = S b) U lín nhÊt = ? S R -6 c) P = 1,1 .10 1 = 50m 1,1.10 6.50 S= 1,1.10 6 m2 S=? 50 Bµi tËp cñng cè Sè chØ ampe kÕ nh thÕ nµo khi dÞch con ch¹y C 12
  13.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS sang tr¸i A. Gi¶m B. T¨ng C. Kh«ng ®æi * Ho¹t ®éng 6: Híng dÉn vÒ nhµ (5 phót) - Häc thuéc ghi nhí - §äc cã thÓ em cha biÕt * Híng dÉn C10 R.S - TÝnh chiÒu dµi d©y  - TÝnh chu vi cña èng C = 2 R = d  - Sè vßng d©y n = C - ¤n tËp c¸c bµi ®Þnh luËt ¤m, c«ng thøc ®iÖn trë, biÕn trë. Khi thùc hiÖn bµi d¹y theo ®æi míi ph¬ng ph¸p th× sè häc sinh kh¸ giái t¨ng ®¹t tõ 95 - 97%, cßn d¹y theo ph¬ng ph¸p cò th× sè häc sinh kh¸ giái cha cao vµ bµi thêng xuyªn ®¹t yªu cÇu ë møc 85%- 86%. KÕt qu¶ thu ®îc khi d¹y theo ph¬ng ph¸p cò . Sè bµi §iÓm 0 §iÓm §iÓm 3,4 §iÓm 5,6 §iÓm 7,8 §iÓm 9,10 1,2 108 0 0 15 45 36 12 §¹t 0% 0% 13,9% 41,1) 33,9% 11,1% 86,1% KÕt qu¶ thu ®îc khi d¹y theo ph¬ng ph¸p míi: Sè bµi §iÓm 0 §iÓm §iÓm 3,4 §iÓm 5,6 §iÓm 7,8 §iÓm 9,10 1,2 108 0 0 0 3 66 39 §¹t 0% 0% 0% 2,8% 61,1% 36,1% 86,1% 13
  14.  Chuyên đề: Những ph¬ng ph¸p linh hoạt gi¶ng d¹y m«n VËt lý THCS C. KÕt luËn §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu, môc tiªu gi¸o dôc ®µo t¹o cña ®Êt níc ta, xu thÕ gi¸o dôc cña thÕ giíi hiÖn nay th× viÖc ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc nãi chung vµ m«n vËt lý nãi riªng lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc. Trªn ®©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p cña t«i trong ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc m«n VËt lý. T«i ®· m¹nh d¹n vËn dông vµo trong gi¶ng d¹y ®· thu hót ® îc kÕt qu¶. Cô thÓ lµ häc sinh ham häc vµ yªu thÝch m«n VËt lý h¬n, sè häc sinh khÊ giái t¨ng lªn. C¸c em ®· thÊy ®îc tÇm quan träng cña m«n vËt lý, thÊy ®îc nh÷ng thµnh tùu cña vËt lý vµ kü thuËt phôc vô rÊt nhiÒu cho cuéc sèng cña con ngêi trªn mäi mÆt. §Ó ®¸p øng ®îc sù ®æi míi ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y lµ mét th¸ch thøc víi gi¸o viªn gi¶ng d¹y vËt lý cÇn ph¶i sö dông c«ng nghÖ th«ng tin cã lßng yªu nghÒ mÕn trÎ. Trªn ®©y lµ nh÷ng quan ®iÓm vµ suy nghÜ cña c¸ nh©n t«i ®óc rót tõ thùc tÕ trong viÖc gi¶ng d¹y m«n vËt lý. Song kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong ®îc sù gãp ý cña ®ång nghiÖp vµ quý cÊp trªn. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Ngµy 5 th¸ng 9 n¨m 2011 ngêi viÕt 14
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1474 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2