Đề tài: Nghiên cứu kỹ thuật nhân nhanh chồi lan Gấm (Anoectochilus setaceus Blume)

LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Để hoàn thành đồ án này Trước hết tôi xin gởi tới Ban Giám Hiệu Trường Đại Học Nha Trang, Ban Giấm Đốc Viện Công Nghệ Sinh Học và Môi Trường niềm kính trọng, sự tự hào được học tập tại trường trong những năm qua. Sự biết ơn sâu sắc tới thầy: Th.s Lê Phương Chung – Viện Công Nghệ Sinh Học và Môi Trường – Trường Đại học Nha Trang và Th.s Nguyễn Trọng Lực – Trưởng phòng Công nghệ nuôi cấy mô tế bào thực vật – Trung Tâm Ứng Dụng Và Chuyển Giao Công Nghệ - Sở Khoa Học Và Công Nghệ tỉnh Phú yên đã tận tình hướng dẫn và động viên tôi trong suốt quá trình thực hiện đồ án tốt nghiệp này. Đặc biệt xin ghi nhớ tình cảm, sự giúp đỡ của: các thầy cô giáo trong Bộ Môn Công Nghệ Sinh Học và Môi Trường – Trường Đại học Nha Trang và các anh chị trong Trung Tâm Ứng Dụng và Chuyển Giao Công Nghệ – Sở Khoa Học Và Công Nghệ tỉnh Phú yên đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian tôi thực hiện đồ án này. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình, người thân và các bạn bè đã tạo điều kiên, động viên, khích lệ để tôi vượt qua mọi khó khăn trong quá trình học tập vừa qua Nha trang, ngày tháng 7 năm 2012 Sinh viên thực hiện<br /> <br /> Nguyễn Thị Huỳnh Uyên<br /> <br /> i<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang LỜI CẢM ƠN DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ iv DANH MỤC HÌNH ...................................................................................................v KÝ HIỆU CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT .................................................................. vi LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................1 Chƣơng I :TỔNG QUAN TÀI LIỆU ......................................................................3 1.1. Tổng quan về phƣơng pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật ................................3 1.1.1. Khái niệm về phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật ........................3 1.1.2. Đặc điểm của nuôi cấy mô tế bào thực vât (TBTV) ................................3 1.1.2.1. Tính toàn năng của tế bào ...................................................................3 1.1.2.2. Khả năng biệt hóa và phản biệt hóa của tế bào .................................4 1.1.2.3. Sự trẻ hoá ............................................................................................4 1.1.3. Ưu điểm của phương pháp nuôi cấy mô TBTV ......................................5 1.1.4. Nhược điểm của phương pháp nuôi cấy mô TBTV ...............................6 1.1.5. Các phương pháp nuôi cấy mô TBTV ....................................................6 1.1.5.1. Nuôi cấy đỉnh sinh trưởng...................................................................7 1.1.5.2. Nuôi cấy mô sẹo. .................................................................................7 1.1.5.3. Nuôi cấy bao phấn và túi phấn. ..........................................................8 1.1.5.4. Nuôi cấy protoplast .............................................................................9 1.1.5.5. Nuôi cấy mô cơ quan tách rời .............................................................9 1.1.5.6. Nuôi cấy tế bào đơn ..........................................................................10 1.1.6. Môi trường nuôi cấy mô TBTV ..............................................................10 1.1.6.1. Khoáng đa lượng..............................................................................11 1.1.6.2. Khoáng vi lượng ................................................................................12 1.1.6.3. Nguồn cacbon .................................................................................12 1.1.6.4. Các vitamin .......................................................................................13 1.1.6.5. Amino acid và các nguồn cung cấp nitrogen khác ...........................13<br /> <br /> ii<br /> <br /> 1.1.6.6. Các chất điều hòa sinh trưởng thực vật ............................................14 1.1.7. Các giai đoạn nuôi cấy mô tế bào thực vật ............................................18 1.1.7.1. Giai đoạn chuẩn bị ...........................................................................18 1.1.7.2. Giai đoạn tái sinh mẫu nuôi cấy ......................................................18 1.1.7.3. Giai đoạn nhân nhanh.......................................................................19 1.1.7.4. Giai đoạn tạo cây hoàn chỉnh ...........................................................19 1.1.7.5. Giai đoạn đưa cây mô ra ngoài vườn ươm ......................................20 1.1.8. Các yếu tố khác ảnh hưởng đến nhân giống nuôi cấy mô TBTV ............20 1.1.8.1. Điều kiện vô trùng .............................................................................20 1.1.8.2. Ánh sáng và nhiệt độ .........................................................................22 1.1.8.3. pH môi trường ...................................................................................23 1.2. Giới thiệu về cây lan gấm ..............................................................................23 1.2.1. Phân loại thực vật ....................................................................................23 1.2.2. Đăc điểm thực vật ...................................................................................24 1.2.3. Sự phân bố ..............................................................................................26 1.2.4. Tính dược liệu và công dụng..................................................................26 1.2.5. Tình hình nghiên cứu cây lan gấm........................................................27 CHƢƠNG 2 VẬT LIỆU - PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................28 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................28 2.1.3. Điều kiện nuôi cấy ..................................................................................28 2.2. Nội dung nghiên cứu. ...................................................................................29 2.3. Địa điểm thực hiện các thí nghiệm nghiên cứu..........................................30 2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu. ...........................................................................30 2.4.1. Phương pháp bố trí thí nghiệm. .............................................................30 2.4.1.1. Thí nghiệm 1: Nghiên cứu kỹ thuật vô mẫu cây lan Gấm ................30 2.4.1.2. Thí nghiệm 2: Nghiên cứu khả năng tái sinh chồi. ...........................32 2.4.1.3. Thí nghiệm 3: Khảo sát ảnh hưởng của môi trường khoáng đến khả năng nhân nhanh chồi ....................................................................................33<br /> <br /> iii<br /> <br /> 2.4.1.4. Thí nghiệm 4 : Khảo sát ảnh hưởng của chất điều hòa sinh trưởng đến khả năng nhân nhanh chồi ......................................................................33 2.4.1.5. Thí nghiệm 5: Khảo sát khả năng nhân nhanh .................................35 2.5. Phƣơng pháp xử lý số liệu............................................................................36 CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .........................................................37 3.1. Nghiên cứu kỹ thuật khử trùng mẫu lan gấm ...........................................37 3.1.1. Khử trùng bằng Javen ............................................................................37 3.1.2. Khử trùng bằng chlorine ........................................................................39 3.1.3. Khử trùng kết hợp Javen và Chlorin .....................................................40 3.2. Tái sinh chồi ..................................................................................................42 3.3. Nghiên cứu ảnh hƣởng môi trƣờng khoáng thích hợp để nhân nhanh chồi lan gấm ........................................................................................................45 3.4. Nghiên cứu ảnh hƣởng của chất điều hòa sinh trƣởng đến khả năng nhân nhanh thể chồi ............................................................................................46 3.4.1. Khảo sát ảnh hưởng của nồng độ BA đến khả năng nhân nhanh chồi. ...........................................................................................................................47 3.4.2. Khảo sát ảnh hưởng của nồng độ Kinetin đến khả năng nhân nhanh chồi. ...................................................................................................................49 3.4.3. Khảo sát ảnh hưởng của TDZ đến khả năng nhân nhanh chồi ..........50 3.5. Khảo sát quá trình nhân nhanh ..................................................................53 3.6. Đề xuất quy trình nhân nhanh lan gấm .....................................................55 CHƢƠNG 4 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..........................................................57 4.1. Kết luận .........................................................................................................57 4.2. Kiến nghị .......................................................................................................57 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................58 PHỤ LỤC<br /> <br /> iv<br /> <br /> DANH MỤC BẢNG<br /> Bảng 2.1. Công thức khử trùng mẫu .........................................................................31 Bảng 2.2. Ảnh hưởng của môi trường khoáng đến khả năng nhân nhanh chồi của vật liệu nuôi cấy ........................................................................................................33 Bảng 2.3. Ảnh hưởng của BA đến khả năng nhân nhanh chồi. ................................34 Bảng 2.4. Ảnh hưởng của các nồng độ Kinetin đến khả năng nhân nhanh chồi. .....34 Bảng 2.5. Ảnh hưởng của các nồng độ TDZ đến khả năng nhân nhanh chồi. .........35 Bảng 2.6: Khảo sát quá trình nhân nhanh ................................................................36 Bảng 3.1. Hiệu quả khử trùng với chất khử trùng là Javen ......................................37 Bảng 3.2. Hiệu quả khử trùng với chất khử trùng là Chlorine .................................39 Bảng 3.3. Hiệu quả khử trùng với sự kết hợp Javen và Chlorine. ............................40 Bảng 3.4. So sánh hiệu quả khử trùng với các chất khử trùng khác nhau. ...............41 Bảng 3.5. Khả năng tái sinh chồi mẫu cấy ...............................................................42 Bảng 3.6. Ảnh hưởng môi trường khoáng thích hợp nhân nhanh lan gấm. .............45 Bảng 3.7. Ảnh hưởng của nồng độ BA đến khả năng nhân nhanh chồi...................47 Bảng 3.8. Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nhân nhanh chồi ..........................49 Bảng 3.9: Ảnh hưởng của TDZ đến khả năng nhân nhanh chồi sau 6tuần nuôi cấy51 Bảng 3.10. Khảo sát quá trình nhân nhanh ...............................................................53<br /> <br />