intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Quan điểm của chủ nghĩa Mác về con người

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

190
lượt xem
33
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phát triển con người là mục tiêu cao cả nhất cả nhất của toàn nhân loại. Làn sóng văn minh thứ ba đang được loài người tới một kỉ nguyên mới, mở ra bao khả năng để họ tìm ra những con đường tối ưu đi tới tương lai. Trong bối cảnh đó sự tan rã của hệ thống xã hội chủ nghĩa càng làm cho các tư tưởng tự do tìm kiếm con đường khả quan nhất cho sự nghiệp phát triển con người Việt Nam càng dễ đi đến phủ nhận vai trò và khả năng của chủ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Quan điểm của chủ nghĩa Mác về con người

  1. Đề tài: “Quan điểm của chủ nghĩa Mác về con người”.
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc Lêi më ®Çu Ph¸t triÓn con ng­êi lµ môc tiªu cao c¶ nhÊt c¶ nhÊt cña toµn nh©n lo¹i. Lµn sãng v¨n minh thø ba ®ang ®­îc loµi ng­êi tíi mét kØ nguyªn míi, më ra bao kh¶ n¨ng ®Ó hä t×m ra nh÷ng con ®­êng tèi ­u ®i tíi t­¬ng lai. Trong bèi c¶nh ®ã sù tan r· cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa cµng lµm cho c¸c t­ t­ëng tù do t×m kiÕm con ®­êng kh¶ quan nhÊt cho sù nghiÖp ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam cµng dÔ ®i ®Õn phñ nhËn vai trß vµ kh¶ n¨ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Trong thùc tÕ, kh«ng Ýt ng­êi rÏ ngang ®i t×m kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ®ã trong chñ nghÜa t­ b¶n. NhiÒu ng­êi trë vÒ phôc sinh vµ t×m sù hoµn thiÖn con ng­êi trong c¸c t«n gi¸o vµ hÖ t­ t­ëng truyÒn thèng, con ng­êi l¹i “s¸ng t¹o” ra nh÷ng t­ t­ëng, t«n gi¸o míi cho “phï hîp” h¬n víi con ng­êi ViÖt Nam hiÖn nay. Song nh×n nhËn l¹i mét c¸ch thËt sù kh¸ch quan vµ khoa häc sù tån t¹i cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin trong x· héi ta, cã lÏ kh«ng ai phñ nhËn ®­îc vai trß ­u tréi vµ triÓn väng cña nã trong sù ph¸t triÓn con ng­êi. Trªn c¬ së vËn dông khoa häc vµ s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi t¹i héi nghÞ lÇn thø t­ cña ban chÊp hµnh trung ­¬ng kho¸ VII, §¶ng ta ®· ®Ò ra vµ th«ng qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam toµn diÖn víi t­ c¸ch quyÕt vÒ viÖc ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam toµn diÖn víi t­ c¸ch lµ “®éng lùc cña sù nghiÖp x©y dùng x· héi míi ®ång thêi lµ môc tiªu cña chñ nghÜa x· héi. §ã lµ “con ng­êi ph¸t triÓn cao vÒ trÝ tuÖ, c­êng tr¸ng vÒ thÓ chÊt, phong phó vÒ tinh thÇn, trong s¸ng vÒ ®¹o ®øc”. Do nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò con ng­êi, em ®· chän ®Ò tµi: “Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi”.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc Néi dung ch­¬ng i. lý luËn cña chñ nghÜa m¸c vÒ con ng­êi. I.B¶n chÊt cña con ng­êi. a. Quan ®iÓm cña c¸c nhµ triÕt häc tr­íc M¸c vÒ con ng­êi: Cã thÓ nãi vÊn ®Ò con ng­êi lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña thÕ giíi tõ tr­íc tíi nay. §ã lµ vÊn ®Ò mµ lu«n ®­îc c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c nhÊt. Kh«ng nh÷ng thÕ trong nhiÒu ®Ò tµi khoa häc cña x· héi x­a vµ nay th× ®Ò tµi con ng­êi lµ mét trung t©m ®­îc c¸c nhµ nghiªn cøu cæ ®¹i ®Æc biÖt chó ý. C¸c lÜnh vùc t©m lý häc, sinh häc, y häc, triÕt häc, x· héi häc.v.v...Tõ rÊt sím trong lÞch sö ®· quan t©m ®Õn con ng­êi vµ kh«ng ngõng nghiªn cøu vÒ nã. Mçi lÜnh vùc nghiªn cøu ®ã ®Òu cã ý nghÜa riªng ®èi v­ãi sù hiÓu biÕt vµ lµm lîi cho con ng­êi. H¬n bÊt cø mét lÜnh vùc nµo kh¸c, lÜnh vùc triÕt häc l¹i cã nhiÒu m©u thuÉn trong quan ®iÓm, nhËn thøc vµ nã ®· g©y nªn sù ®Êu tranh kh«ng biÕt khi nµo dõng. Nh÷ng lËp tr­êng chÝnh trÞ tr×nh ®é nhËn thøc vµ t©m lý cña nh÷ng ng­êi nghiªn cøu kh¸c nhau vµ do ®ã ®· ®­a ra nh÷ng t­ t­ëng h­íng gi¶i quyÕt kh¸c nhau. Khi ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò con ng­êi c¸c nhµ triÕt häc ®Ó tù hái: Thùc chÊt con ng­êi lµ g× vµ ®Ó t×m c¸ch tr¶ lêi c©u hái ®ã ph¶i gi¶i quyÕt hµng lo¹t m©u thuÉn troch chÝnh con ng­êi. Khi ph©n tÝch c¸c nhµ triÕt häc cæ ®¹i coi con ng­êi lµ mét tiÓu vò trô, lµ mét thùc thÓ nhá bÐ trong thÕ giíi réng lín, b¶n chÊt con ng­êi lµ b¶n chÊt vò trô. Con ng­êi lµ vËt cao quý nhÊt trong trêi ®Êt, lµ chóa tÓ cña mu«n loµi. ChØ ®øng sau thÇn linh. Con ng­êi ®­îc chia lµm hai phÇn lµ phÇn x¸c vµ phÇn hån. Chñ nghÜa duy t©m vµ t«n gi¸o th× cho r»ng: PhÇn hån lµ do th­îng ®Õ sinh ra; quy ®Þnh, chi phèi mäi ho¹t ®éng cña phÇn x¸c, linh hoßn con ng­êi tån t¹i m·i m·i. Chñ nghÜa duy vËt th× ng­îc l¹i hä cho r»ng phÇn x¸c quyÕt ®Þnh vµ chi phèi phÇn hån, kh«ng cã linh hån nµo lµ
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc bÊt tö c¶, vµ qu¸ tr×nh nhËn thøc ®ã kh«ng ngõng ®­îc ph¸t hiÖn. Cµng ngµy c¸c nhµ triÕt häc t×m ra ®­îc b¶n chÊt cña con ng­êi vµ kh«ng ngõng kh¾c phôc lý luËn tr­íc ®ã. TriÕt häc thÕ kû XV - XVIII ph¸t triÓn quan ®iÓm triÕt häc vÒ con ng­êi trªn c¬ së khoa häc tù nhiªn ®· kh¾c phôc vµ b¾t ®Çu ph¸t triÓn. Chñ nghÜa duy vËt m¸y mãc coi con ng­êi nh­ mét bé m¸y vËn ®éng theo mét quy luËt cæ. Häc chñ nghÜa duy t©m chñ quan vµ thuyÕt kh«ng thÓ biÕt mét mÆt coi c¸i t«i vµ c¶m gi¸c cña c¸i t«i lµ trung t©m s¸ng t¹o ra c¸i kh«ng t«i, mÆt kh¶ cho r»ng c¸i t«i kh«ng cã kh¶ n¨ng v­ît qu¸ c¶m gi¸c cña m×nh nªn vÒ b¶n chÊt lµ nhá bÐ yÕu ít, phô thuéc ®Êng tíi cao. C¸c nhµ triÕt häc thuéc mét mÆt ®Ò cao vai trß s¸ng t¹o cña lý tÝnh ng­êi, mÆt kh¸c coi con ng­êi, mÆt kh¸c coi con ng­êi lµ s¶n phÈm cña tù nhiªn vµ hoµn c¶nh. C¸c nhµ triÕt häc cæ ®iÓn ®øc, tõ Cart¬ ®Õn Heghen ®· ph¸t triÓn quan ®iÓm triªt häc vÒ con ng­êi theo h­íng cña chñ nghÜa duy t©m. §Æc biÖt Heghen quan niÖm con ng­êi lµ hiÖn th©n cña ý niÖm tuyÖt ®èi lµ con ng­êi ý thøc vµ do ®ã ®êi sèng con ng­êi chØ ®­îc xem xÐt vÌ mÆt tinh thÇn Song Heghen còng lµ ng­êi ®Çu tiªn th«ng qua viÖc xem xÐt c¬ chÕ ho¹t ®éng cña ®êi sèng tinh thÇn mµ ph¸t hiÖn ra quy luËt vÒ sù ph¸t triÓn cña ®êi sèng tinh thÇn c¸ nh©n. §ång thêi Heghen còng ®· nghiªn cøu b¶n chÊt qu¸ tr×nh t­ duy kh¸i qu¸t c¸c quy luËt c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh ®ã. Sau khi ®o¹n tuyÖt víi chñ nghÜa duy t©m Heghen, ph¬ b¸ch ®· phª ph¸n tÝnh siªu tù nhiªn, phi thÓ x¸c trong quan niÖm triÕt häc Heghen, «ng quan niÖm con ng­êi lµ s¶n phÈm c¶u tù nhiªn, cã b¶n n¨ng tù nhiªn, lµ con ng­êi sinh häc trùc quan, phô thuéc vµo hoµn c¶nh, «ng ®· sö dông thµnh tùu cña khoa häc tù nhiªn ®Ó chøng minh mèi liªn hÖ kh«ng thÓ chia c¾t cña t­ duy víi nh÷ng qu¸ tr×nh vËt chÊt diÔn ra trong c¬ thÓ con ng­êi, song khi gi¶i thÝch con ng­êi trong mèi liªn hÖ céng ®ång th× ph¬ b¸ch l¹i r¬i vµo lËp tr­êng cña chñ nghÜa duy t©m. Tãm l¹i: C¸c quan niÖm triÕt häc nãi trªn ®· ®i ®Õn nh÷ng c¸c thøc lý luËn xem xÐt ng­êi mét c¸ch trõu t­îng. §ã lµ kÕt qu¶ cña viÖc tuyÖt ®èi ho¸
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc phÇn hån thµnh con ng­êi trõu t­îng. Tù ý thøc cßn chñ nghÜa duy vËt trùc quan th× tuyÖt ®èi ho¸ phÇn x¸c thµnh con ng­êi trõu t­îng. Sinh häc, tuy nhiªn hä vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, c¸c quan niÖm nãi trªn ®Òu ch­a chó ý ®Çy ®ñ ®Õn b¶n chÊt con ng­êi. Sau nµy chñ nghÜa M¸c ®· kÕ thõa vµ kh¾c phôc nh÷ng mÆt h¹n chÕ ®ã, ®ång thêi ph¸t triÓn nh÷ng quan niÖm vÒ con ng­êi ®· cã trong c¸c häc thuyÕt triÕt häc tr­íc ®©y ®Ó ®i tíi quan niÖm vÒ con ng­êi thiÖn thùc, con ng­êi thùc tiÔn c¶i t¹o tù nhiªn vµ x· héi víi t­ cd¸ch lµ con ng­êi hiÖn thùc. Con ng­êi võa lµ s¶n phÈm cña tù nhiªn vµ x· héi ®ång thêi võa lµ chñ thÓ c¶i t¹o tù nhiªn. b. Con ng­êi lµ chñ thÓ sinh ®éng nhÊt cña x· héi. Sù “sinh ®éng” ë ®©y cã nghÜa lµ con ng­êi cã thÓ chinh phôc tù nhiªn, cØa t¹o tù nhiªn. Tuy r»ng con ng­êi ®· bá xa giíi ®éng vËt trong qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ nh­ng nh­ thÕ kh«ng cã nghÜa lµ con ng­êi ®· lét bá tÊt c¶ nh÷ng c¸i tù nhiªn ®Ó kh«ng cßn mét sù liªn hÖ nµo víi tæ tiªn cña m×nh. Con ng­êi lµ s¶n phÈm tù nhiªn, lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ l©u dµi cña giíi h÷u sinh, ®· lµ con ng­êi th× ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n sinh tr­ëng, tö vong, mçi con ng­êi ®Òu cã nhu cÇu ¨n, mÆc ë, sinh ho¹t... Song con ng­êi khong ph¶i lµ ®éng vËt thuÇn tuý nh­ c¸c ®éng vËt kh¸c mµ xÐt trªn khÝa c¹nh x· héi th× con ng­êi lµ ®éng vËt cã tÝnh x· héi, con ng­êi lµ s¶n phÈm cña x· héi, mang b¶n tÝnh x· héi. Nh÷ng yÕu tè x· héi lµ tÊt c¶ nh÷ng quan hÖ, nh÷ng biÕn ®æi xuÊt hiÖn do ¶nh h­ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn x· héi kh¸c nhau, nh÷ng quy ®Þnh vÒ mÆt x· héi to¹ nªn con ng­êi. Con ng­êi chØ cã thÓ tån tÞa ®­îc khi tiÕn hµnh lao ®éng s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu m×nh vµ chÝnh lao ®éng s¶n xuÊt lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh h×nh thµnh con ng­êi vµ ý thøc. Lao ®éng lµ nguån gèc duy nhÊt cña vËt chÊt, vËt chÊt quyÕt ®Þnh tinh thÇn theo logic th× lao ®éng lµ nguån gèc cña v¨n ho¸ vËt chÊt vµ tinh thÇn. MÆt kh¸c trong lao ®éng con ng­êi quan hÖ víi nhau trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, ®ã lµ nh÷ng quan hÖ nÒn t¶ng ®Ó tõ ®ã h×nh thµnh c¸c quan hÖ x· héi kh¸c trong c¸c lÜnh vùc ®êi sèng vµ tinh thÇn.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc ChÝnh v× con ng­êi lµ s¶n phÈm cña tù nhiªn vµ x· héi cho nªn con ng­êi chÞu sù chi phèi cña m«i tr­êng tù nhiªn vµ x· héi cïng c¸c quy luËt biÕn ®æi cña chóng. C¸c quy luËt tù nhiªn nh­ quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a c¬ thÓ vµ m«i tr­êng, quy luËt vÒ qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt... t¸c ®éng t¹o nªn ph­¬ng diÖn sinh häc cña con ng­êi. C¸c quy luËt t©m lý, ý thøc h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng trªn nÒn t¶ng sinh häc cña con ng­êi h×nh thµnh t­ t­ëng t×nh c¶m kh¸t väng niÒm tin, ý chÝ. C¸c quy luËt x· héi quy ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi, ®iÒu chØnh hµnh vi cña con ng­êi. HÖ thèng c¸c quy luËt trªn còng t¸c ®éng lªn con ng­êi, t¹o nªn thÓ thèng nhÊt hoµn chØnh gi÷a sinh häc c¸i x· héi trong con ng­êi. Víi t­ c¸ch lµ con ng­êi x· héi, lµ con ng­êi ho¹t ®éng thùc tiÔn con ng­êi s¶n xuÊt vµ cña c¶i vËt chÊt, t¸c ®éng vµo tù nhiªn ®Ó c¶i t¹o tù nhiªn, con ng­êi lµ chñ thÓ c¶i t¹o tù nhiªn. Nh­ vËy con ng­êi võa do tù nhiªn sinh ra, bÞ phô thuéc vµo tù nhiªn võa t¸c ®éng vµo tù nhiªn. T×nh c¶m thèng trÞ tù nhiªn chØ cã con ng­êi míi kh¾c phôc ®­îc tù nhiªn b»ng c¸ch t¹o ra nh÷ng vËt chÊt, hiÖn t­îng kh«ng nh­ tù nhiªn b»ng c¸ch to¹ ra nh÷ng vËt chÊt, hiÖn t­îng kh«ng nh­ tù nhiªn vèn cã b»ng c¸ch ®ã con ng­êi ®· biÕn ®æi bé mÆt cña tù nhiªn, b¾t tù nhiªn ph¶i phôc vô con ng­êi. Tuy nã lµ s¶n phÈm cña tù nhiªn. Mét ®iÒu ch¾c ch¾n r»ng cã con ng­êi chØ cã thÓ thèng trÞ tù nhiªn nÕu biÕt tu©n theo vµ n¾m b¾t c¸c quy luËt cña chÝnh b¶n th©n ®ã. Qu¸ tr×nh c¶i biÕn tù nhiªn, con ng­êi còng t¹o ra lÞch sö cho m×nh. Con ng­êi kh«ng nh÷ng lµ s¶n phÈm cña x· héi mµ con ng­êi cßn lµ chñ thÓ c¶i t¹o chóng. B»ng mäi ho¹t ®éng lao ®éng s¶n xuÊt con ng­êi s¸ng t¹o ra toµn bé nÒn v¨n ho¸ vËt chÊt, tinh thÇn. B»ng ho¹t ®éng c¸ch m¹ng. Con ng­êi ®¸nh dÊu thªm c¸c trang sö míi cho chÝnh m×nh mÆc dï tù nhiªn vµ x· héi ®Òu vËn ®éng theo nh÷ng quy luËt kh¸ch quan song qu¸ tr×nh vËn ®éng cña con ng­êi lu«n xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu, ®éng c¬ vµ høng thó, theo ®uæi nh÷ng môc ®Ých nhÊt ®Þnh vµ do ®ã ®· t×m c¸ch h¹n chÕ hoÆc më réng ph¹m vi t¸c dông cu¶ quy luËt cho phï hîp víi nhu cÇu vµ môc ®Ých cña m×nh. NÕu kh«ng cã con ng­êi víi t­
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc c¸ch lµ chñ thÓ sinh ®éng nhÊt cña x· héi th× kh«ng thÓ cã x· héi, kh«ng thÓ cã sù vËn ®éng cña x· héi mµ v­ît lªn tÊt c¶ chÝnh lµ cña c¶i vËt chÊt. II. Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi. Chñ nghÜa x· héi do con ng­êi vµ v× von ng­êi. Do vËy, h×nh thµnh míi quan hÖ ®óng ®¾n vÒ con ng­êi vÒ vai trß cña con ng­êi trong sù ph¸t triÓn x· héi nãi chung, trong x· héi chñ nghÜa nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña thÕ giíi quan M¸c - Lªnin. Theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin con ng­êi lµ kh¸i niÖm chØ nh÷ng c¸ thÓ ng­êi nh­ mét chØnh thÓ trong sù thèng nhÊt gi÷a mÆt sinh häc vµ mÆt x· héi cña nã. Con ng­êi lµ s¶n phÈm cña sù tiÕn ho¸ l©u dµi tõ giíi tù nhiªn vµ giíi sinh vËt. Do vËy nhiÒu quy luËt sinh vËt häc cïng tån t¹i vµ t¸c ®éng ®Õn con ng­êi. §Ó tån t¹i víi t­ c¸ch lµ mét con ng­êi tr­íc hÕt con ng­êi còng ph¶i ¨n, ph¶i uèng... §iÒu ®ã gi¶i thÝch v× sao M¸c cho r»ng co ng­êi tr­íc hÕt ph¶i ¨n, mÆc ë råi míi lµm chÝnh trÞ. Nh­ng chØ dõng l¹i ë mét sè thuéc tØnh sinh häc cña con ng­êi th× kh«ng thÓ gi¶i thÝch ®­îc b¶n chÊt cña con ng­êi. Kh«ng chØ cã “con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c quan hÖ x· héi” mµ thùc ra quan ®iÓm cña M¸c lµ mét quan ®iÓm toµn diÖn. M¸c vµ Anghen nhiÒu lÇn kh¼ng ®Þnh l¹i quan ®iÓm cña nh÷ng nhµ triÕt häc ®i tr­íc r»ng. Con ng­êi lµ mét bé phËn cña giíi tù nhiªn, lµ mét ®éng vËt x· héi, nh­ng kh¸c víi hä, M¸c, Anghen; xem xÐt mÆt tù nhiªn cña con ng­êi, nh­ ¨n, ngñ, ®i l¹i, yªu thÝch... Kh«ng cßn hoµn mang tÝnh tù nhiªn nh­ ë con vËt mµ ®· ®­îc x· héi ho¸. M¸c viÕt: “B¶n chÊt cña con ng­êi kh«ng ph¶i lµ mét c¸i trõu t­îng cè h÷u cña c¸ nh©n riªng biÖt. Trong tÝnh hiÖn thùc cña nã b¶n chÊt cña con ng­êi lµ tæng hoµ cña nh÷ng mèi quan hÖ x· héi” con ng­êi lµ sù kÕt hîp gi÷a mÆt tù nhiªn vµ mÆt x· héi nªn M¸c nhiÒu lÇn ®· so s¸nh con ng­êi víi con vËt, so s¸nh con ng­êi víi nh÷ng con vËt cã b¶n n¨ng gÇn gièng víi con ng­êi... Vµ ®Ó t×m ra sù kh¸c biÖt ®ã. M¸c ®· chØ ra sù kh¸c biÖt ë nhiÒu chç nh­ chØ cã con ng­êi lµm ra t­ liÖu sinh ho¹t cña m×nh, con ng­êi biÕn ®æi tù nhiªn theo quy luËt cña tù nhiªn, con
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc ng­êi lµ th­íc ®o cña v¹n vËt, con ng­êi s¶n xuÊt ra c«ng cô s¶n xuÊt... LuËn ®iÓm xem con ng­êi lµ sinh vËt biÕt chÕ t¹o ra c«ng cô s¶n xuÊt ®­îc xem lµ luËn ®iÓm tiªu biÓu cña chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi. LuËn ®iÓm cña M¸c coi “B¶n chÊt cña con ng­êi lµ tæng hoµ c¸c quan hÖ x· héi” M¸c hoµn toµn kh«ng cã ý phñ nhËn vai trß cña c¸c yÕu tè vµ ®Æc ®iÓm sinh häc cña con ng­êi, «ng chØ ®èi lËp luËn ®iÓm coi con ng­êi ®¬n thuÇn nh­ mét phÇn cña giíi tù nhiªn cßn bá qua, kh«ng nãi g× ®Õn mÆt x· héi cña con ng­êi. Khi x¸c ®Þnh b¶n chÊt cña con ng­êi tr­íc hÕt M¸c nªu bËt c¸i chung, c¸i kh«ng thÓ thiÕu vµ cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh lµm cho con ng­êi trë thµnh mét con ng­êi. Sau, th× khi nãi ®Õn “Sù ®Þnh h­íng hîp lý vÒ mÆt sinh häc” Lªnin còng chØ b¸c bá c¸c yÕu tè x· héi th­êng xuyªn t¸c ®éng vµ ¶nh h­ëng to lín ®èi víi b¶n chÊt vµ sù ph¸t triÓn cña con ng­êi. ChÝnh Lªnin còng ®· kh«ng t¸n thµnh quan ®iÓm cho r»ng mä ng­êi ®Òu ngang nhau vÒ mÆt sinh häc. ¤ng viÕt “thùc hiÖn mét sù b×nh ®¼ng vÒ søc lùc vµ tµi n¨ng con ng­êi th× ®ã lµ mét ®iÒu ngu xuÈn... Nãi tíi b×nh ®¼ng th× ®ã lu«n lu«n lµ sù b×nh ®¼ng x· héi, b×nh ®¼ng vÒ ®Þa vÞ chØ kh«ng ph¶i lµ sù b×nh ®¼ng vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc cña c¸ nh©n”. §Ó kh¼ng ®Þnh cho tiÕn tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö cña x· héi loµi ng­êi lµ sù thay thÕ lÉn nhau cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi, M¸c ®· nãi tíi viÖc lÊy sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña con ng­êi lµm th­íc ®o chung cho sù ph¸t triÓn x· héi, M¸c cho r»ng xu h­íng chung cña tiÕn tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö ®­îc quy ®Þnh bëi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi bao gåm con ng­êi vµ nh÷ng c«ng cô lao ®éng do con ng­êi t¹o ra, sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi, tù nã ®· nãi lªn tr×nh ®é ph¸t triÓn cña x· héi qua viÖc con ng­êi ®· chiÕm lÜnh x· héi vµ sö dông ngµy cµng nhiÒu lùc l­îng tù nhiªn víi t­ c¸ch lµ c¬ së vËt chÊt cho ho¹t ®éng sèng cña chÝnh con ng­êi vµ quyÕt ®Þnh quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong s¶n xuÊt. S¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn tÝnh chÊt x· héi ho¸ ngµy cnµg t¨ng. ViÖc tiÕn hµnh s¶n xuÊt tËp thÓ b»ng lùc l­îng cña toµn x· héi vµ sù ph¸t triÓn míi cña nÒn s¶n xuÊt do nã mang l¹i sÏ cÇn ®Õn nh÷ng con ng­êi hoµn toµn míi. Nh÷ng con ng­êi cã n¨ng lùc ph¸t
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc triÓn toµn diÖn vµ ®Õn l­ît nã, nÒn s¶n xuÊt sÏ t¹o nªn nh÷ng con ng­êi míi, sÏ lµm nªn nh÷ng thµnh viªn trong x· héi cã kh¶ n¨ng sö dông mét c¸ch toµn diÖn n¨ng lùc ph¸t triÓn cña m×nh theo M¸c "ph¸t triÓn s¶n xuÊt v× sù phån vinh cña x· héi, v× cuéc sèng tèt ®Ñp h¬n cho mçi thµnh viªn trong céng ®ång x· héi vµ ph¸t triÓn con ng­êi toµn diÖn lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt ®Ó lµm t¨ng thªm nÒn s¶n xuÊt x· héi" ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng con ng­êi ph¸t triÓn toµn diÖn h¬n n÷a, M¸c coi sù kÕt hî chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn con ng­êi lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p m¹nh mÏ ®Ó c¶i biÕn x· héi. Con ng­êi kh«ng chØ lµ chñ thÓ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt lµ yÕu tè hµng ®Çu, yÕu tè ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong lùc l­îng s¶n xuÊt cña x· héi mµ h¬n n÷a, con ng­êi cßn ®ãng vai trß lµ chñ thÓ ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh lÞch sö. Th«ng qua ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chËt con ng­êi s¸ng t¹o ra lÞch sö cña m×nh, lÞch sö 7cña x· héi loµi ngoµi. Tõ ®ã quan niÖm ®ã M¸c kh¼ng ®Þnh sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi cã ý nghÜa lµ sù ph¸t triÓn phong phó b¶n chÊt con ng­êi, coi nh­ lµ mét môc ®Ých tù th©n. Bëi vËy theo M¸c ý nghÜa lÞch sö môc ®Ých cao c¶ cña sù ph¸t triÓn x· héi lµ ph¸t triÓn con ng­êi toµn diÖn, n©ng cao n¨ng lùc vµ phÈm gi¸ con ng­êi, gi¶i phãng con ng­êi, lo¹i trõ ra khái cuéc sèng con ng­êi ®Ó con ng­êi ®­îc sèng víi cuéc sèng ®Ých thùc. Vµ b­íc quan träng nhÊt trªn con ®­êng ®ã lµ gi¶i phãng con ng­êi vÒ mÆt x· héi. §iÒu ®ã cho thÊy trong quan niÖm cña M¸c thùc chÊt cña tiÕn tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö x· héi loµi ng­êi lµ v× con ng­êi, v× cuéc sèng ngµy cnµg tèt ®Ñp h¬n cho con ng­êi, ph¸t triÓn con ng­êi toµn diÖn vµ gi¶i phãng con ng­êi, nãi theo Anghen lµ ®­a con ng­êi tõ v­¬ng quèc cña tÊt yÕu sang v­¬ng quèc cña tù do, con ng­êi cuèi cïng còng lµ ng­êi t«n t¹i cña x· héi cña chÝnh m×nh, ®ång thêi còng trë thµnh ng­êi chñ cña tù nhiªn, ng­êi chñ b¶n th©n m×nh. §ã lµ qu¸ tr×nh mµ nh©n lo¹i ®· tù t¹o ra cho m×nh nh÷ng ®iÒu kiÖn, nh÷ng kh¶ n¨ng cho chÝnh m×nh nh»m ®em l¹i sù ph¸t triÓn toµn diÖn, tù do vµ hµi hoµ cho mçi con ng­êi trong céng ®ång nh©n lo¹i t¹o cho con ng­êi n¨ng lùc lµm chñ tiÕn tr×nh lÞch sö cña chÝnh m×nh.
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc Quan niÖm cña M¸c vÒ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn x· héi lÊy sù ph¸t triÓn cña con ng­êi lµm th­íc ®o chung cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh trong bèi c¶nh lÞch sö cña x· héi loµi ng­êi. Ngµy nay loµi ng­êi ®ang sèng trong bèi c¶nh quèc tÕ ®Çy nh÷ng biÕn ®éng, céng ®ång thÕ giíi ®ang thÓ hiÖn hÕt søc râ rµng tÝnh ®a d¹ng trong c¸c h×nh thøc ph¸t triÓn cña nã x· héi loµi ng­êi kÓ tõ thêi tiÒn sö cho ®Õn nay bao giê còng lµ mét hÖ thèng thèng nhÊt tuy nhiªn còng lµ mét hÖ thèng hÕt søc phøc t¹p vµ chÝnh v× sù phøc t¹p ®ã ®· t¹o nªn tÝnh kh«ng ®ång ®Òu trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë c¸c n­íc, c¸c khu vùc kh¸c nhau. §Õn l­ît m×nh, tÝnh kh«ng ®ång ®Òu cña sù ph¸t triÓn nµy l¹i h×nh thµnh nªn mét bøc tranh nhiÒu mµu s¾c vÒ ®Þnh h­íng nµo, th× mäi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vÉn ph¶i h­íng tíi gi¸ trÞ nh©n v¨n cña nã - tíi sù ph¸t triÓn con ng­êi. X· héi bao giê còng tån t¹i nhiÒu giai cÊp ®ã ®iÒu quan träng lµ giai cÊp ®ã cã phôc tïng ®­îc lßng d©n hay kh«ng. Tr¶i qua thêi kú ph¸t triÓn cña x· héi lo¹i ng­êi chØ cã giai cÊp v« s¶n lµ giai cÊp ®¸p øng ®Çy ®ñ mäi quy luËt cña cuéc sèng vµ ®ã chÝnh lµ lý do t¹i sao m¸c l¹i lÊy giai cÊp v« s¶n ®Ó nghiªn cøu trong ®ã M¸c tËp trung nghiªn cøu con ng­êi v« s¶n lµ chñ yÕu. Theo M¸c, ng­êi v« s¶n lµ ngõ¬i s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi hiÖn ®¹i, nh­ng lao ®éng cña hä l¹i bÞ tha ho¸, lao ®éng tõ chç g¾n bã víi hä nay trë nªn xa l¹ nghiªm träng h¬n n÷a chÝnh nã ®· thèng trÞ hä, t×nh tr¹ng bÊt hîp lý nµy cÇn ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt. Víi M¸c, ng­êi v« s¶n lµ ng­êi tiªu biÓu cho ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi, cã sø mÖnh vµ hoµn toµn cã kh¶ n¨ng gi¶i phãng m×nh, gi¶i phãng x· héi ®Ó x©y dùng x· héi míi tèt ®Ñp h¬n. Theo M¸c "®Õn x· héi céng s¶n chñ nghÜa, con ng­êi kh«ng cßn thÊt nghiÖp, kh«ng cßn bÞ rµng buéc vµo mét nghÒ nghiÖp nhÊt ®Þnh hä cã thÓ lµm bÊt kú mét nghÒ nµo nÕu cã kh¶ n¨ng vµ thÝch thó, hä cã quyÒn lµm theo n¨ng lùc, h­íng theo nhu cÇu tuy nhiªn nh÷ng ý muèn ®ã kh«ng x¶y ra bëi v× c¸ch m¹ng céng s¶n chñ nghÜa kh«ng diÔn ra theo ý cña hä. Nã kh«ng diÔn ra ®ång lo¹t tren tÊt c¶ c¸c n­íc t­ b¶n, Ýt ra lµ ë c¸c n­íc t­ b¶n tiªn tiÕn, tr¸i l¹i nã l¹i diÔn ra ë nh÷ng n­íc x· héi chñ nghÜa tiªu biÓu lµ n­íc Nga (Liªn X« cò)… Mét n­íc
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc c«ng nghiÖp ch­a ph¸t triÓn, n«ng d©n chiÕm sè ®«ng trong d©n sè. V× vËy quan niÖm cña «ng vÒ con ng­êi khã cã ®iÒu kiÖn ®­îc chøng minh. III. Vai trß cña chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi trong ®êi sèng x· héi. Do nh©n thøc ®­îc vai trß vµ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò con ng­êi ®¹c biÖt lµ vÊn ®Ò con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ta hiÖn nay. §¶ng vµ nh©n d©n ta ®· vµ ®ang x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc toµn diÖn vÒ nhiÒu mÆt ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc kinh tÕ, nã phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nhiÒu chiÕn l­îc con ng­êi: CÇn ®µo t¹o con ng­êi mét c¸ch cã chiÒu s©u lÊy t­ t­¬ng vµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµm nÒn t¶ng, còng nh­ trªn thÕ giíi ë n­íc ta chiÕn l­îc con ng­êi nã cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng vµ ®Ó ph¸t triÓn ®óng h­íng chiÕn l­îc ®ã cÇn cã mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn con ng­êi, kh«ng ®Ó con ng­êi ®i lÖch t­ t­ëng tuy nhiªn trong thùc tÕ kh«ng Ýt ng­êi sÏ ngang ®i t×m kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nã trong chñ nghÜa t­ b¶n. NhiÒu ng­êi trë vÒ phôc sinh vµ t×m sù hoµn thiÖn con ng­êi trong c¸c t«n gi¸o vµ c¸c hÖ t­ t­ëng truyÒn thèng. Cã ng­êi l¹i s¸ng t¹o ra t­ t­ëng t«n gi¸o míi cho phï hîp víi con ng­êi ViÖt Nam. Song nh×n l¹i mét cd¸ch kh¸ch quan vµ khoa häc sù tån t¹i cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin trong x· héi ViÖt Nam cã lÏ kh«ng ai cã thÓ phñ nhËn ®­îc vai trß ­u tréi vµ triÓn väng cu¶ nã trong sù nghiÖp ph¸t triÓn con ng­êi t¹o ®µ cho b­íc ph¸t triÓn tiÕp theo cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ th× mét n­íc ®ang cßn ë t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn nh­ n­íc ta kh«ng thÓ kh«ng x©y dùng mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn l©u dµi, cã tÇm nh×n xa tr«ng réng ph¸t triÓn con ng­êi n©ng cao chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng. H¬n bÊt cø mét lÜnh vùc nghiªn cøu nµo kh¸c, lÜnh vùc ph¸t triÓn con ng­êi lµ môc tiªu cao c¶ nhÊt cña toµn d©n, ®­a loµi ng­êi tíi mét kû nguyªn míi, më ra nhiÒu kh¶ n¨ng ®Ó t×m ra nh÷ng con ®­êng tèi ­u ®i tíi t­¬ng lai con ®­êng kh¶ quan nhÊt cho sù nghiÖp ph¸t triÓn con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Trong ®êi sèng x· héi thùc tiÔn c¬ së vËn dông khoa häc vµ s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ con ng­êi t¹i héi nghÞ lÇn thø t­ cña ban chÊp hµnh trung ­¬ng §¶ng kho¸ VII ®Ò ra nghÞ quyÕt vµ th«ng qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc ph¸t triÓn con ng­êi ViÖt Nam toµn
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc diÖn víi t­ c¸ch lµ "§éng lùc cña sù nghiÖp x©y dùng x· héi míi, ®ång thêi lµ môc tiªu cña chñ nghÜa x· héi" §ã lµ "con ng­êi ph¸t triÓn cao vÒ trÝ tuÖ, c­êng tr¸ng vÒ thÓ chÊt phong phó vÒ tinh thÇn, trong s¸ng vÒ ®¹o ®øc". Bëi lÏ, ng­êi lao ®éng n­íc ta ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vµ trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc theo cí chÕ thÞ tr­êng, d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa th× chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh nghÞ quyÕt ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh "N©ng cao d©n trÝ, båi d­ìng vµ ph¸t huy nguån lùc to lín cña con ng­êi ViÖt Nam lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cu¶ c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc". Thùc tiÔn ®· chøng tá x· héi ta hiÖn nay t×nh tr¹ng mÊt hµi hoµ vÒ mÆt b¶n thÓ cña mçi c¸ nh©n lµ chñ yÕu, lµ tÊt c¶ b¶n thÓ c¸ nh©n ph¸t triÓn toµn diÖn vµ hµi hoµ vÒ ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ lùc lµ môc tiªu x©y dùng con ng­êi trong chñ nghÜa x· héi nh­ng môc tiªu c¬ b¶n vµ quan träng h¬n c¶ lµ vÊn ®Ò con ng­êi ph¶i trë thµnh nh©n tè quyÕt ®Þnh lÞch sö x· héivµ lÞch sö cña chÝnh m×nh. C¸c nhµ t­ t­ëng t­ s¶n xuyªn t¹c chñ nghÜa M¸c cho r»ng ®ã lµ "chñ nghÜa kh«ng cã con ng­êi" thùc tÕ th×, chñ nghÜa M¸c lµ mét chØnh thÓ thèng nhÊt cña ba bé phËn triÕt häc nghiªn cøu c¸c quy luËt cña thÕ giíi, gióp ta hiÓu b¶n chÊt, míi quan hÖ tù nhiªn - x· héi - con ng­êi, chÝnh trÞ kinh tÕ v¹ch ra quy luËt ®i lªn cña x· héi, chñ nghÜa x· héi khoa häc chØ ra con ®­êng vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu con ng­êi. Chñ nghÜa M¸c lµ mét chØ nghÜ v× con ng­êi, chñ nghÜa nh©n ®¹o. Häc thuyÕt ®ã kh«ng chØ chøng minh b¶n chÊt cña con ng­êi ("tæng hoµ cña c¸c quan hÖ x· héi") vµ b¶n tÝnh con ng­êi ("lu«n v­¬n tíi sù hoµn thiÖn") mµ cßn v¹ch h­íng ®­¨ con ng­êi ®i ®óng b¶n chÊt vµ b¶n tÝnh cña m×nh, gi¶i phãng, xo¸ bá sù tha ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy mäi søc m¹nh b¶n chÊt ng­êi, ph¸t triÓn toµn diÖn, hµi hoµ cho tõng c¸ nh©n. Sù phï hîp gi÷a t­ t­ëng M¸c XÝt víi b¶n chÊt vµ b¶n tÝnh ng­êi ®· thu phôc vµ lµm say mª nh÷ng con ng­êi h»ng mong v­¬n lªn x©y dùng x· héi míi, më ra mäi kh¶ n¨ng cho sù ph¸t triÓn con ng­êi.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc ChØ cã chñ nghÜa M¸c - Lªnin míi cã thÎ v¹ch râ ®­îc h­íng ®i ®óng cho con ®­êng ®i lªn x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam, thùc tÕ cho thÊy cïng víi t­ t­ëng Hå ChÝ Minh, chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµo ViÖt Nam ®· lµm nªn th¾ng lîi c¸ch m¹ng gi¶i phßng d©n téc (1945), thèng nhÊt ®Êt n­íc (1975) thùc hiÖn ý chÝ ®éc lËp tù do con ng­êi viÖt Nam ®iÒu mµ bao nhiªu häc thuyÕt tr­íc M¸c kh«ng thÓ ¸p dông ®­îc, vµ chÝnh chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· lµm thay ®æi, trë thµnh hÖ t­ t­ëng chÝnh thèng cña toµn x· héi, thay ®æi nhanh chãng ®êi sèng tinh thÇn ®¹i ®a sè nh©n d©n ViÖt Nam. Thùc tiÔn ho¹t ®éng c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa võa nhanh chãng n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc toµn diÖn. B»ng hÖ thèng gi¸o dôc víi c¸c h×nh thøc ®µo t¹o ®a d¹ng, víi c¸c h×nh thøc khoa häc thÊm nhuÇn tinh thÇn c¬ b¶n cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· h×nh thµnh kÕ tiÕp nhau nh÷ng líp ng­êi lao ®éng míi ngµy cµng cã t­ t­ëng, tr×nh ®é chung, chuyªn m«n cao ngµy nay chóng ta ®· cã mét ®éi ngò c¸n bé v¨n ho¸ khoa häc c«ng nghÖ víi tr×nh ®é lý luËn vµ qu¶n lý tèt ®ång ®Òu trong c¶ n­íc. Cã thÓ nãi chØ trong mét thêi gian ng¾n hÖ t­ t­ëng MacxÝt ®· thÓ hiÖn xu h­íng cña m×nh ®èi víi nÒn v¨n ho¸ d©n d·, xo¸ bá dÇn dÇn sù thèng trÞ cña c¸c lo¹i t­ t­ëng tù ph¸t, l¹c hËu, thÊp kÐm trong con ng­êi cò, mª tÝn dÞ ®oan, c¸c niÒm tin mï qu¸ng… Víi søc m¹nh cã tÝnh khoa häc, häc thuyÕt M¸c - Lªnin ®· v¹ch râ ®­îc nh÷ng yÕu tè phi khoa häc, phi nh©n ®¹o, c¸c lo¹i thÕ giíi quan, nh©n sinh quan sai lÖch mµ tr­íc ®ã ®· lµm mai mét trÝ tuÖ, tÝnh tÝch cùc trong con ng­êi cña c¸c hÖ t­ t­ëng truyÒn thèng. MÆt kh¸c, chñ nghÜa M¸c - Lªnin cßn thÓ hiÖn râ tÝnh ­u viÖt trong con ng­êi ®èi víi c¸c luång t­ t­ëng t­ s¶n ngo¹i nhËp cña Ph­¬ng T©y, vµ c¸c trµo l­u t­ t­ëng t­ s¶n hiÖn t¹i ®ang lµm lÖch h­íng ®i cña nh÷ng con ng­êi ch©n chÝnh trong ®iÒu kiÖn ®êi sèng vËt chÊt khã kh¨n. LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö d©n téc xiÒng xÝch cña ch©n lý cæ truyÒn, cña nÒn s¶n xuÊt tiÓu n«ng víi t­ duy cßn h¹n chÕ, kinh nghiÖm, phi khoa häc trong con ng­êi thiÕu v¨n ho¸ do x· héi cò ®Ó l¹i ®· ®­îc tri thøc khoa häc M¸c xÝt ph¸ tan. Mét ý thøc tiªn tiÕn ra ®êi. C¸c tÝn ng­ìng dÇn dÇn còng ph¶i nh­êng chç cho niÒm tin khoa häc. C¸c yÕu tè t­
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc duy duy vËt biÖn chøng h×nh thµnh trong ®êi sèng th­êng ngµy, trong lao ®éng, còng nh­ trong mäi ho¹t ®éng cña x· héi. ThÕ giíi quan khoa häc ngµy cµng ¨n s©u ë nh÷ng con ng­êi lu«n phÊn ®Êu cho th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi nã nh×n thÕ giíi, x· héi, con ng­êi trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn trong tÝnh hiÖn thùc vµ tiÒm Èn nh÷ng kh¶ n¨ng, sù tån t¹i kh¸ch quan lµ ®iÒu kiÖn sèng vµ sù ph¸t triÓn con ng­êi. ThÕ giíi quan ®ã hµm chøa nh©n sinh quan tiÕn bé, kh¾c phôc dÇn nh÷ng quan niÖm sai lÇm, phiÕn diÖn vÒ con ng­êi cña c¸c hÖ t­ t­ëng kh¸c. Sù chuyÓn ®æi hÖ t­ t­ëng dÉn ®Õn chuyÓn ®æi hÖ gi¸ trÞ cña x· héi vµ gi¸ trÞ con ng­êi, con ng­êi tõ chç phôc tïng chuyÓn sang tù chñ, s¸ng t¹o, tõ chç dùa trªn tËp qu¸n chuyÓn sang lý trÝ, d©n chñ, tõ chÝ t×m c¸ch hoµ ®ång chuyÓn sang t«n träng c¶ c¸ tÝnh vµ b¶n lÜnh riªng. C¸c chuÈn mùc míi cña con ng­êi ®ßi hái kh«ng chØ ph¸t triÓn tõng mÆt riªng lÎ mµ ph¶i lµ c¸ nh©n ph¸t triÓn hµi hoµ tÝnh c¸ch m¹ng cña häc thuyÕt M¸c xÝt kh¾c phôc dÇn lèi sèng thô ®éng, hÑp hßi, lµm c¬ së cho lèi sèng tÝch cùc, v× x· héi, ph¸t triÓn ý thøc lu«n v­¬n lªn lµm chñ vµ x©y dùng cuéc sèng míi xuÊt hiÖn nh÷ng nh©n c¸ch míi. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn con ng­êi ngµy nay kh«ng chØ lµ s¶n phÈm cña hÖ t­ t­ëng M¸c xÝt v× ngay khi chñ nghÜa M¸c xÝt trë thµnh hÖ t­ t­ëng chÝnh thèng ë ViÖt Nam th× c¸c t«n gi¸o, c¸c hÖ t­ t­ëng vµ v¨n ho¸ b¶n ®Þa ®· cã søc sèng riªng cña nã. Chñ nghÜa M¸c - Lªnin th©m nhËp, nã nh­ mét hÖ t­ t­ëng khoa häc v­ît h¼n lªn c¸i nÒn v¨n ho¸ b¶n ®Þa, nh­ng nã còng chÞu sù chi phèi t¸c ®éng ®an xen cña c¸c yÕu tè sai - ®óng, yÕu - m¹nh, míi - cò, v.v.. C¸c yÕu tè tÝch cùc ®· thóc ®Èy, cßn c¸c yÕu tè tiªu cùc th× k×m h·m sù ph¸t triÓn con ng­êi. Sù v¨n minh, ph¸t triÓn ho¸ con ng­êi ViÖt Nam cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin võa cã lîi thÕ song còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm. Sai lÇm lµ sù chèng tr¶ cña t­ t­ëng v¨n ho¸ b¶n ®Þa ®· thµnh truyÒn thèng. Lîi thÕ lµ v¨n ho¸ b¶n ®Þa ch­a cã mét hÖ t­ t­ëng khoa häc ®Þnh h×nh v÷ng ch¾c, nã d­êng nh­ ®ang thiÕu mét lý thuyÕt khoa häc. NÕu nh­ kh«ng cã chñ nghÜa M¸c -
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc Lªnin x· héi ViÖt Nam ph¸t triÓn h¬n, ®ã lµ t­ t­ëng cña nh÷ng ng­êi thiÕu hiÓu biÕt vÒ mét x· héi tiÕn bé, lu«n coi c¸i tr­íc m¾t m×nh lµ nh÷ng thø v« gi¸ trÞ mµ chØ ch¹y theo trµo l­u, ®iÒu ®¸ng tr¸ch h¬n lµ hä cÇn cho r»ng v¨n ho¸ ViÖt Nam sÏ phong phó h¬n, ®Æc s¾c h¬n. Thùc tÕ, tõ khi xuÊt hiÖn chñ nghÜa M¸c - Lªnin x· héi ViÖt Nam nh­ ®­îc tiÕp thªm søc m¹nh, ph¸t triÓn cã khoa häc h¬n, ë khÝa c¹nh nµo ®ã tr×nh ®é d©n trÝ, tr×nh ®é n¨ng lùc, v¨n ho¸, khoa häc, nghÖ thuËt… Con ng­êi ViÖt Nam kh«ng thua kÐm con ng­êi cña c¸c n­íc v¨n minh kh¸c. Theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin con ng­êi chØ nh÷ng c¸ thÓ, lµ sù thèng nhÊt gi÷a mÆt sinh häc vµ mÆt x· héi cña nã. C¸i mµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· lµm ®­îc ®ã lµ lý luËn con ng­êi trong x· héi chø kh«ng chØ mÆt sinh häc nh­ tr­íc ®©y. Vµ chÝnh vËy mµ nã ®· ®­îc ¸p dông vµo x· héi ViÖt Nam, trong c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh võa lµ ®iÓm xuÊt ph¸t võa lµ môc tiªu cña mäi chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi. X©y dùng chñ nghÜa x· héi lµ x©y dùng ®­îc mét x· héi mµ ë ®ã cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt vµ tinh thÇn ®Ó thùc hiÖn trong thùc tÕ nguyªn t¾c "Sù ph¸t triÓn tù do cña mçi ng­êi lµ ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn tù do cña tÊt c¶ mäi ng­êi" vµ ë mét ®Êt n­íc ta, mét ®Êt n­íc ®ang cßn nghÌo nµn th× viÖc ph¸t triÓn yÕu tè con ng­êi lµ mét vÊn ®Ò mµ §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh ®ã lµ vÊn ®Ò then chèt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc lÊy chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ kim chØ nam cho mäi ho¹t ®éng. Chóng ta còng ®· cã nh÷ng ®æi míi râ rÖt, sù ph¸t triÓn hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, sù ph©n ho¸ giµu nghÌo sù ph©n tÇng x· héi, viÖc më réng d©n chñ ®èi tho¹i trong sinh ho¹t chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc, viÖc më cöa vµ ph¸t triÓn giao l­u quèc tÕ vÒ c¸c mÆt kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ chÝnh trÞ, trªn thÕ gií. Sù biÕn ®æi nhanh chãng cña t×nh h×nh chÝnh trÞ quèc tÕ, sù ph¸t triÓn vò b·o cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ… §iÒu ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i biÕt vËn dông chñ nghÜa M¸c mét c¸ch khoa häc, hîp lý vµ s¸ng t¹o ®Ó ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña x· héi míi nÕu muèn tån t¹i vµ v­¬n lªn mét tÇm cao míi.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc kÕt luËn Chñ nghÜa x· héi do con ng­êi, v× con ng­êi. Do vËy h×nh thµnh mèi quan hÖ ®óng ®¾n vÒ con ng­êi vÒ vai trß cña con ng­êi trong sù ph¸t triÓn x· héi nãi chung trong x· héi, x· héi chñ nghÜa nãi riªng lµ mét v¸n ®Ò kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña thÕ giíi quan M¸c - Lªnin. Con ng­êi lµ kh¸i niÖm chØ nh÷ng c¸ thÓ ng­êi nh­ mét chØnh thÓ, trong sù thèng nhÊt gi÷a mÆt sinh häc vµ mÆt x· héi cña nã. NÕu chØ dõng l¹i ë mét sè tr­íc tÝnh sinh häc cña con ng­êi th× kh«ng thÓ gi¶i thÝch ®­îc b¶n chÊt cña con ng­êi, con ng­êi lµ mét thùc thÓ ®Æc biÖt ho¹t ®éng cã ý thøc, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cho m×nh. Tõ tù nhiªn vµ chÝnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®ã nh÷ng quan hÖ x· héi ®­îc h×nh thµnh cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi sù h×nh thµnh nh©n c¸ch, b¶n chÊt con ng­êi M¸c viÕt “Con ng­êi lµ tæng hoµ cña nh÷ng quan hÖ x· héi”. Con ng­êi lµ chñ thÓ lÞch sö, s¸ng t¹o vµ lÞch sö. Trong CMXHCN con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt didnhj võa lµ ®iÓm xuÊt ph¸t võa lµ môc ®Ých cña mét chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi x©y dùng x· héi chñ nghÜa lµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa lµ x©y dùng mét x· héi mµ ë ®è cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt vµ tinh thÇn. ViÖt Nam ®· lµm ®­îc ®iÒu ®ã hay ch­a; cho tíi nay tuy chóng ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ nh­ng ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña ®¹i ®a sè, ng­êi d©n cßn thiÕu. Do vËy lý luËn chñ nghÜa M¸c Lªnin nãi chung vµ quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c Lªnin vÒ con ng­êi lµ kim chØ nam ®Ó h­íng ®Êt n­íc ta cÇn pahØ ®i ®©u, lµm g× vµ lµm nh­ thÕ nµo, ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, cã nh­ vËy chóng ta míi v­ît qua ®­îc c¸i ng­ìng cña nghÌo nµn vµ l¹c hËu...
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o t×nh triÕt häc M¸c Lªn cña NXB chÝnh trÞ quèc gia (tËp I, tËp II). 2. Gi¸o tr×nh kinh tÕ chÝnh trÞ häc cña NXB gi¸o dôc 1996, 3. Tµi liÖu häc tËp lý luËn chÝnh trÞ phæ th«ng (NXB chÝnh trÞ quèc gia (tËp 1). 4. T¹p chÝ céng s¶n. 5. Con ng­êi ViÖt Nam vµ c«ng cuéc ®æi míi kû yÕu héi nghÞ khoa häc tõ 28 - 29 /7/1993. T¹i TPHCM.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. TiÓu luËn triÕt häc Môc lôc Lêi më ®Çu ............................................................................................. 1 Néi dung Ch­¬ng I. Lý luËn cña chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi ............................... 3 I. B¶n chÊt cña con ng­êi....................................................................... 3 a. Quan ®iÓm cña c¸c nhµ triÕt häc tr­íc M¸c vÒ con ng­êi ................... 4 b. Con ng­êi lµ chñ thÓ sinh ®éng nhÊt cña x· héi .................................. 5 II. Quan ®iÓm chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi ............................................ 7 III. Vai trß cña chñ nghÜa M¸c vÒ con ng­êi trong ®êi sèng x· héi ....... 11 KÕt luËn................................................................................................ 15 Tµi liÖu tham kh¶o ................................................................................ 16
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1