Đề tài: " Tổ chức kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm sản xuất tại Công ty Tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng "

Chia sẻ: Tu Khuyen Tu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:47

Thêm vào BST

Báo xấu

261
lượt xem 103
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: " tổ chức kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm sản xuất tại công ty tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng "', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: " Tổ chức kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm sản xuất tại Công ty Tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng "

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA NGỮ VĂN LUẬN VĂN Đề tài: Tổ chức kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm sản xuất tại Công ty Tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng Ñaø Naüng - 05 / 2004 1
Lêi nãi ®Çu Trong hệ thống chỉ tiêu kế toán doanh nghiệp, chi phí sản xuất và giá thành là hai chỉ tiêu cơ bản, có mối quan hệ khăng khít với nhau và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc xác định kết quả sản xuất và kinh doanh mà cụ thể là lợi nhuận thu được từ sản xuất kinh doanh đó. Trong cơ chế thị trường, các doanh nghiệp chỉ tồn tại khi hoạt động sản xuất kinh doanh đem lại lợi nhuận nhiều hay ít cũng phải bù đắp được chi phí bỏ ra. Xuất phát từ tầm quan trọng trong chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm đề ra những giải pháp có hiệu quả, có tính thực thi nhất và phù hợp với tình hình thực tế của doanh nghiệp. Đồng thời với những biện pháp cụ thể phải tổ chức công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành thực tế của các loại sản phẩm sản xuất ra một cách chính xác, kịp thời, đúng đối tượng, đúng chế độ quy định và đúng theo phương pháp. Đối với ngành xây dựng, nhìn một cách tổng thể các doanh nghiệp xây dựng cơ bản chủ yếu hoạt động trên số vốn do ngân sách Nhà nước cấp. Xuất phát từ điểm đó, các doanh nghiệp tự trang trải trong sản xuất kinh doanh có l•i. Để đạt được điều này vấn đề trước mắt tự hạch toán chính xác chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Do đặc thù của ngành xây dựng khác với các ngành khác như: Chi phí sản xuất ra không giống nhau, chu kỳ sản xuất kinh doanh kéo dài từ chu kỳ này sang chu kỳ sau nên việc tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm hết sức phức tạp. Những nhận thức có được từ công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty Tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng là nhờ có sự chỉ bảo, hướng dẫn, sự giúp đỡ của thầy cô và ban l•nh đạo công ty nhất là cán bộ phòng kế toán kết hợp với sự lỗ lực của bản thân, em đ• đi sâu tìm hiểu và nghiên cứu công tác kế toán của công ty và đ• hoàn thiện đề tài báo cáo với đề tài: “ Tổ chức kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm sản xuất tại Công ty Tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng.” 2
MÆc dï em rÊt cè g¾ng t×m hiÓu, song do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh dé h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò cßn cã nh÷ng sai sãt khiÕm khuyÕt vÒ néi dung còng nh h×nh thøc. Em rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, cña c¸n bé nh©n viªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó bµi viÕt cña em hoµn thiÖn h¬n. Chuyªn ®Ò thùc tËp gåm 3 phÇn: PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp. PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ë C«ng ty T vÊn ®Çu t vµ thiÕt kÕ x©y dùng. PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt t¹i C«ng ty T vÊn ®Çu t vµ thiÕt kÕ x©y dùng. 3
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. I.1: Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. I.1.1: Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. a. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét kú nhÊt ®Þnh. Chi phÝ trong mét kú nhÊt ®Þnh bao gåm toµn bé phÇn tµi s¶n hao mßn hoÆc tiªu dïng hÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú vµ sè d tiªu dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tÝnh nhËp hoÆc ph©n bæ vµo chi phÝ trong kú. Ngoµi ra cßn mét sè c¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ kh«ng ph¶i lµ chi phÝ trong kú nhng cha ®îc tÝnh vµo chi phÝ trong kú. Thùc chÊt chi phÝ ë c¸c doanh nghiÖp lµ sù chuyÓn dÞch vèn cña doanh nghiÖp vµo ®èi tîng tÝnh gi¸ nhÊt ®Þnh, nã lµ vèn cña c¸c doanh nghiÖp bá ra s¶n xuÊt kinh doanh. b. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong kinh doanh. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã hai lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. T¸c dông cña nã lµ chÕ t¹o ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau. §Ó qu¶n lý chi phÝ ®îc chÆt chÏ, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã hÖ thèng, n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c kiÓm tra vµ ph©n tÝch c¸c t×nh h×nh trong doanh nghiÖp th× ph¶i ph©n chia, s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c nhãm sau: * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ...dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 4
+ Chi phÝ nh©n c«ng: Bao gåm toµn bé sè tiÒn c«ng ph¶i tr¶, c¸c kho¶n ph¶i trÝch nh: B¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n viªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp. + Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Bao gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n sö dông cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ®· chi tr¶ vÒ c¸c dÞch vô mua ngoµi: tiÒn ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i... + Chi phÝ b»ng tiÒn mÆt kh¸c: Bao gåm toµn bé sè chi kh¸c ngoµi c¸c yÕu tè nãi trªn. * Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých c«ng dông cña s¶n phÈm: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông cho môc ®Ých trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm ( kh«ng tÝnh vµo kho¶n môc nµy nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt chung vµ nh÷ng ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh ). + Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung, bao gåm: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ dông cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c... I.1.2: Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt: a. Kh¸i niÖm: + Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng giai ®o¹n tiÕp theo trªn c¬ së sè liÖu cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp theo tõng ®Þnh híng vµ sè lîng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh. Trªn c¬ së ®ã kiÓm tra ®¸nh gi ¸ t×nh h×nh thùc hiÖn møc h¹ gi¸ thµnh theo tõng s¶n phÈm vµ toµn bé s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. + Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 5
Nh vËy, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cho mét khèi lîng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lao vô, dÞch vô cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh. b. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt: §Ó gióp cho viÖc qu¶n lý tèt t×nh h×nh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn ph¶i ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh. Cã 2 lo¹i chñ yÕu ®Ó ph©n lo¹i gi¸ thµnh: * Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm, c¬ s¬ sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt chia lµm 3 lo¹i: + Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §îc x¸c ®Þnh tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh dùa vµo gi¸ thµnh kú tríc vµ c¸c ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ cña kÕ ho¹ch. + Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Lµ gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ së ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®îc thùc hiÖn tríc khi tiÕn hµnh chÕ t¹o s¶n phÈm. + Gi¸ thµnh thùc tÕ: §îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dùa vµo chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ®· ph¸t sinh, tËp hîp ®îc trong kú vµ sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶n xuÊt ra trong kú. * Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh, gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt chia lµm 2 lo¹i: + Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Lµ toµn bé hao phÝ cña c¸c yÕu tè dïng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô trong ®ã bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n phÈm dë dang + xuÊt ph¸t sinh - xuÊt thùc tÕ = phÈm dë dang cña s¶n phÈm ®Çu kú trong kú cuèi kú + Gi¸ thµnh toµn bé: Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm céng thªm chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho s¶n phÈm ®ã. 6
Gi¸ thµnh = Gi¸ thµnh s¶n + Chi phÝ + Chi phÝ qu¶n lý Toµn bé xuÊt s¶n phÈm b¸n hµng doanh nghiÖp c. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Tæng gi¸ thµnh Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n phÈm dë dang + xuÊt ph¸t sinh - phÈm dë dang S¶n xuÊt = S¶n phÈm ®Çu kú trong kú cuèi kú Tõ c«ng thøc trªn ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, nhng kh«ng ph¶i lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nhng chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, tuy nhiªn chóng còng cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau: + Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi tõng thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn gi¸ thµnh l¹i g¾n liÒn víi khèi lîng s¶n phÈm c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh. + Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú kh«ng chØ liªn quan tíi nh÷ng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng nhng l¹i liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú tríc chuyÓn sang. + Tuy kh¸c nhau nhng néi dung c¬ b¶n cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn thµnh. 7
d. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. * §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau: + X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. + Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi tîng x¸c ®Þnh vµ ph¸t triÓn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ thÝch hîp. + X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ vµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. + Thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi, chÝnh x¸c theo ®óng ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý. + Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó cã kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh thÝch hîp tríc m¾t còng nh l©u dµi ®èi víi sù ph¸t triÓn. I.2: §èi tîng vµ nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. I.2.1: §èi tîng vµ nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. a. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: - §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÞp thêi ®ßi hái c«ng viÖc ®Çu tiªn mµ nhµ qu¶n lý ph¶i lµm lµ x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. VÊn ®Ò nµy cã tÇm quan träng ®Æc biÖt c¶ trong lý luËn còng nh trong thùc tiÔn h¹ch to¸n lµ néi dung c¬ b¶n nhÊt cña tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kho¶n ®Çu tiªn cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®îc tËp hîp. 8
- ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp kÕ to¸n tËp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i dùa trªn c¬ së sau ®©y: + §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. + Lo¹i h×nh s¶n xuÊt. + Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. Nh vËy, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ n¬i ph¸t sinh vµ chÞu chi phÝ. Tuú theo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh mµ ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cã thÓ x¸c ®Þnh tõng s¶n phÈm, tõng nhãm s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng, tõng ph©n xëng s¶n xuÊt hay tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ. b. Nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ. - C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng ®ã. - Chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi phÝ th× tËp hîp chung cuèi kú ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp cho c¸c ®èi tîng liªn quan theo c¸c tiªu thøc thÝch hîp. - Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ ®Þnh møc chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tuú theo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. ViÖc ph©n bæ ®îc tiÕn hµnh theo c«ng thøc sau: Chi phÝ ph©n bæ Tæng chi phÝ HÖ sè = x cho tõng ®èi tîng cÇn ph©n bæ ph©n bæ Trong ®ã: HÖ sè Tæng c¸c tiªu thøc ph©n bæ cho tõng ®èi tîng = ph©n bæ Tæng c¸c tiªu thøc ph©n bæ cho tÊt c¶ c¸c ®èi tîng 9
I.2.2: Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. a. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Khi tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c phiÕu nhËp kho, xuÊt kho vµ c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ cã liªn quan ®Õn nguyªn vËt liÖu ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. * Tµi kho¶n sö dông: §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n sö dông TK: 621 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . - KÕt cÊu: Bªn nî: + Gi¸ trÞ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng ®Ó trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn lao vô, dÞch vô. Bªn cã: + Gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu kh«ng hÕt nhËp l¹i kho. + KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cuèi kú sang tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. TK: 621 kh«ng cã sè d. * Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n: - S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. TK:151,152 TK:621 TK:152 (1) (3) TK:111,112 TK:133 (2) (1) XuÊt nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm thùc hiÖn lao vô, dÞch vô, kÕ to¸n ghi: 10
Nî TK621: Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng. (2) Mua nguyªn vËt liÖu xuÊt th¼ng cho s¶n xuÊt kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK621: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt cho s¶n xuÊt. Nî TK133: - VAT ®Çu vµo. Cã TK111, 112, 141, 331... – Tæng gi¸ trÞ thanh to¸n. (3) VËt liÖu xuÊt cho s¶n xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK152, 153 Cã TK621 - Gi¸ trÞ thùc tÕ nhËp kho. b. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c kho¶n l¬ng chÝnh, l¬ng phô cña tõng c«ng nh©n vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l¬ng( b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ). §Ó tÝnh l¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm trong th¸ng. * Tµi kho¶n sö dông. §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp . - KÕt cÊu: Bªn nî: + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú. Bªn cã: + KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. TK: 622 kh«ng cã sè d. * Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n: - S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. 11
TK: 334 TK:622 (1) TK:335 (2) TK:338 (3) (1) TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n phô cÊp cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi: Nî TK622: Cã TK334: - Sè ph¸t sinh trong th¸ng. (2) TrÝch tríc tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n nghØ phÐp trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK622: Cã TK335 - Sè ph¸t sinh trong th¸ng. (3) C¸c kho¶n kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ph¶i trÝch theo l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK622 Cã TK338(3382, 3383, 3384) - Sè thùc tÕ ph¸t sinh. c. Chi phÝ s¶n xuÊt chung. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ cña c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt vÒ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt chung. * Tµi kho¶n sö dông. 12
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n: 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung - KÕt cÊu: Bªn nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Bªn cã: + C¸c kho¶n ph¸t sinh gi¶m chi phÝ trong kú. + KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ. TK: 627 Kh«ng cã sè d vµ ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng theo c¸c yÕu tè chi phÝ vµ ph¶n ¸nh trªn c¸c tiÓu kho¶n. TK6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng. TK6272: Chi phÝ vËt liÖu. TK6273: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt. TK6274: Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. TK6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. TK6278: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c * Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n: 13
- S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung TK:334,338 TK:627 (1) TK:152 (2) TK:153 (3) TK:111,112,331 (4) TK:133 TK:111,112,141 (5) TK:214 (6) (1) TÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n xëng, vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch (Kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ) trÝch theo l¬ng tÝnh vµo chi phÝ trong th¸ng cña nh©n viªn ph©n xëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: - Tæng sè tiÒn tÝnh vµo chi phÝ . Cã TK334: - TiÒn l¬ng ph¶i tr¶. Cã TK338: - C¸c kho¶n ph¶i trÝch. (2) Nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho bé phËn qu¶n lý ph©n xëng: Nî TK627: Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng . 14
(3) XuÊt c«ng cô dông cô lo¹i ph©n bæ 1 lÇn cho ph©n xëng s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK153: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng. (4) C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ph©n xëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: - Gi¸ trÞ thanh to¸n thùc tÕ. Nî TK133 - VAT ®Çu vµo. Cã TK111, 112, 331 - Tæng chi phÝ ph¸t sinh. (5) C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn c¨n cø vµo chøng tõ nghiÖp vô ph¸t sinh, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK111, 112, 141 - Sè tiÒn chi phÝ thùc tÕ. (6) Sè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông ë ph©n xëng s¶n xuÊt ph¶i trÝch trong th¸ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK214: - Sè khÊu hao ph¶i trÝch. d. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt dë dang. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, cuèi kú vµ c¸c s¶n phÈm nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, s¶n xuÊt chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. * Tµi kho¶n sö dông: KÕ to¸n sö dông TK: 154 Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt. - KÕt cÊu: 15
Bªn nî: + TËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. + Gi¸ trÞ vËt liÖu vµ chi phÝ thuª ngoµi chÕ biÕn . Bªn cã: + C¸c kho¶n gi¶m gi¸ thµnh. + TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi. + TrÞ gi¸ thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú. D nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang. + Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn cha hoµn thµnh. * Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n: - S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt dë dang: TK: 621 TK: 154 TK: 155 (1) (4) TK: 622 TK: 157 (2) (5) TK: 627 TK:632 (3) (6) (1) KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK621: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (2) KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK622: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. 16
(3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK627: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (4) NhËp kho thµnh phÈm xuÊt b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK155: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (5) Thµnh phÈm göi ®i b¸n kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK157: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (6) NÕu thµnh phÈm tiªu thô kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK632: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. I.3: §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. I.3.1: KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn, cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. a. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Theo ph¬ng ph¸p nµy toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chÕ biÕn ®îc tÝnh vµo trong thµnh phÈm dë dang chØ bao gåm Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. 17
Sè lîng chi phÝ nguyªn Toµn bé Chi phÝ NVLTT vËt liÖu dë dang cuèi kú chi phÝ = x n»m trong SPDD Sè lîng Sè lîng SP nguyªn vËt + thµnh phÈm dë dang liÖu TT Trong ®ã: Toµn bé chi Chi phÝ NVLTT n»m Chi phÝ NVLTT = + phÝ NVLTT trong s¶n phÈm DD§K ph¸t sinh trong kú b. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n lîng íc tÝnh t¬ng ®¬ng: Ph¬ng ph¸p nµy dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè lîng cña s¶n phÈm dë dang ®Ó quy ®æi thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu chuÈn cã thÓ quy ®æi lµ giê c«ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khi ®¸nh gi¸ chØ nªn ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy lµ ®Ó tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn, chi phÝ vÒ vËt liÖu x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ ®· dïng. Theo ph¬ng ph¸p nµy viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ trong s¶n phÈm dë dang ®îc tÝnh theo c«ng thøc: Sè lîng s¶n phÈm dë dang Toµn bé chi Chi phÝ NVLTT cuèi kú (kh«ng quy ®æi) phÝ NVLTT x = n»m trong SPDD Sè lîng Sè lîng s¶n phÈm xuÊt dïng + thµnh phÈm DD ( kh«ng quy ®æi) Sè lîng SPDD cuèi kú Tæng chi Chi phÝ chÕ biÕn n»m quy ®æi ra thµnh phÈm phÝ chÕ x = trong SPDD theo CPNCTT Sè lîng Sè lîng s¶n phÈm biÕn theo + thµnh phÈm quy ®æi ra T.phÈm CPNCTT 18
Sè lîng SPDD cuèi kú Tæng chi Chi phÝ chÕ biÕn n»m quy ®æi ra thµnh phÈm phÝ chÕ x = trong SPDD theo CPSXC Sè lîng Sè lîng s¶n phÈm biÕn theo + thµnh phÈm quy ®æi ra T.phÈm CPSXC Nh vËy: Gi¸ trÞ SPDD chi phÝ NVL n»m Chi phÝ NCTT n»m Chi phÝ SXCn»m = + + cuèi kú trong SPDD trong SPDD trong SPDD I.3.2: §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô nhÊt ®Þnh ph¶i ®îc tÝnh gi¸ thµnh cho mét ®¬n vÞ. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ mét s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh ë giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc cã thÓ lµ chØ nh÷ng b¸n thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cña mét c«ng ®o¹n nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Bé phËn kÕ to¸n khi tÝnh gi¸ thµnh ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña tõng s¶n phÈm, yªu cÇu tr×nh ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Cô thÓ: - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm: Víi s¶n phÈm gi¶n ®¬n th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm cuèi cïng. Víi s¶n phÈm phøc t¹p th× ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm ë bíc chÕ t¹o cuèi cïng hay b¸n thµnh phÈm ë bíc chÕ t¹o. - C¨n cø vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp: 19
Dùa trªn c¬ së tr×nh ®é, yªu cÇu vµ tæ chøc qu¶n lý ®Ó x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh víi tr×nh ®é cao cã thÓ chi tiÕt ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh ë gãc ®é kh¸c nhau hoÆc ngîc l¹i víi tr×nh ®é thÊp th× ®èi tîng ®ã cã thÓ bÞ h¹n chÕ vµ thu hÑp l¹i. I.3.3: Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. a. Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp: Theo ph¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trùc tiÕp theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh ®¬n Gi¸ trÞ SPDD§K – Chi phÝ SXPSTK – Gi¸ trÞ = SPDDCK vÞ SP s¶n xuÊt Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh b. Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ: Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, ë nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt ë nhiÒu giai ®o¹n s¶n xuÊt: + Z2 + ...+ Zn Gi¸ thµnh SP = Z1 c. Ph¬ng ph¸p hÖ sè: Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mµ sö dông trong cïng mét lo¹i nguyªn liÖu, cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhng t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau vµ kh«ng tËp hîp chi phÝ riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ ®îc tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c hÖ sè quy ®æi c¸c lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n phÈm gèc vµ c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®îc ®Ó tÝnh s¶n phÈm gèc: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm = s¶n phÈm gèc Tæng sè s¶n phÈm gèc ®· quy ®æi 20