Nhằm giúp các bạn có thêm tài liệu ôn tập, củng cố lại kiến thức đã học và rèn luyện kỹ năng làm bài tập, mời các bạn cùng tham khảo ‘Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2022-2023 có đáp án - Trường PTDTNT Tỉnh Quảng Trị’ dưới đây. Hy vọng sẽ giúp các bạn tự tin hơn trong kỳ thi sắp tới.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2022-2023 có đáp án - Trường PTDTNT Tỉnh Quảng Trị
- SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
TRƯỜNG PTDTNT TỈNH NĂM HỌC 2022 - 2023
Môn: Ngữ văn, lớp 11
ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 90 phút, không tính thời gian phát đề
(Gồm 02 trang)
Họ và tên học sinh:…………………………… Lớp:……………
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
…Hiên là đứa con gái bên hàng xóm, bạn chơi với Lan và Duyên. Sơn thấy chị
gọi nó không lại, bước đến gần, trông thấy con bé co ro đứng bên cột quán, chỉ mặc
có manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay. Chị Lan cũng đến hỏi:
- Sao áo của mày rách thế, Hiên? Áo lành đâu không mặc?
Con bé bịu xịu nói:
- Hết áo rồi, chỉ còn cái này.
- Sao không bảo u mày may cho?
Sơn bây giờ mới chợt nhớ ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghề đi mò cua bắt ốc
thì còn lấy đâu ra tiền mà sắm áo cho con nữa. Sơn thấy động lòng thương cũng như
ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn chơi cùng với Hiên, đùa
nghịch ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, Sơn lại gần chị thì
thầm:
- Hay là chúng ta đem cho nó cái áo bông cũ, chị ạ.
- Ừ, phải đấy. Để chị về lấy…
(Trích Gió lạnh đầu mùa- Thạch Lam, Tác phẩm và lời bình,
NXB Văn học, 2012, tr.11)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Trong đoạn trích, nhân vật Hiên được miêu tả qua những chi tiết nào?
Câu 3. Nhận xét về tâm trạng và hành động của Sơn dành cho Hiên khi gió lạnh đầu
mùa tràn về?
Câu 4. Từ đoạn trích trên, anh/chị hãy rút ra bài học cho bản thân.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn nghị
luận (khoảng 150 chữ) bàn về sức mạnh của lòng yêu thương con người trong cuộc
sống.
Câu 2 (5,0 điểm)
Phân tích khung cảnh cho chữ trong đoạn trích sau. Từ đó nhận xét quan niệm
của Nguyễn Tuân về cái đẹp.
Đêm hôm ấy, lúc trại giam tỉnh Sơn chỉ còn vẳng có tiếng mõ vọng canh, một
cảnh tượng xưa nay chưa từng có, đã bày ra trong một buồng tối chật hẹp, ẩm ướt,
tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián.
- Trong không khí khói tỏa như đám cháy nhà, ánh sáng đỏ rực của một bó đuốc
tẩm dầu rọi lên ba cái đầu người đang chăm chú trên một tấm lụa bạch còn nguyên
vẹn lần hồ. Khói bốc tỏa cay mắt, làm họ dụi mắt lia lịa.
Một người tù, cổ đeo gông, chân vướng xiềng, đang dậm tô nét chữ trên tấm
lụa trắng tinh căng trên mảnh ván. Người tù viết xong một chữ, viên quản ngục lại
vội khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa óng. Và
cái thầy thơ lại gầy gò, run run bưng chậu mực. Thay bút con, đề xong lạc khoản,
ông Huấn Cao thở dài, buồn bã đỡ viên quản ngục đứng dậy và đĩnh đạc bảo:
- Ở đây lẫn lộn. Ta khuyên thầy Quản nên thay chốn ở đi.Chỗ này không phải
là nơi để treo một bức lụa trắng với những nét chữ vuông tươi tắn nó nói nên những
cái hoài bão tung hoành của một đời con người. Thoi mực thầy mua ở đâu mà tốt và
thơm quá. Thầy có thấy mùi thơm ở chậu mực bốc lên không?...Tôi bảo thực đấy,
thầy Quản nên về quê mà ở, thầy hãy thoát khỏi cái nghề này đi đã, rồi hãy nghĩ đến
chuyện chơi chữ. Ở đây, khó giữ thiên lương cho lành vững và rồi cũng đến nhem
nhuốc cái đời lương thiện đi.
Lửa đóm cháy rừng rực, lửa rụng xuống nền đất ẩm phòng giam, tàn lửa tắt
nghe xèo xèo.
Ba người nhìn bức châm, rồi lại nhìn nhau.
Ngục quan cảm động, vái người tử tù một vái, chắp tay nói một câu mà dòng
nước mắt rỉ vào kẽ miệng làm cho nghẹn ngào: “Kẻ mê muội này xin bái lĩnh”.
(Trích Chữ người tử tù - Nguyễn Tuân, Ngữ văn 11,
Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019, tr. 113 -114)
…………………………......................Hết..........................................................
- SỞ GD & ĐT QUẢNG TRỊ ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
TRƯỜNG PTDTNT TỈNH Môn: Ngữ văn, lớp 11
(Hướng dẫn chấm gồm 04 trang)
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 3,0
1 Phương thức biểu đạt chính: Tự sự 0,75
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời sai đáp án: 0 điểm
2 Nhân vật Hiên được miêu tả qua các chi tiết: con bé co ro 0,75
đứng bên cột quán, chỉ mặc có manh áo rách tả tơi, hở cả
lưng và tay.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời hai chi tiết như đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời một chi tiết như đáp án: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời sai đáp án: 0 điểm
3 Tâm trạng và hành động của Sơn: 1,0
- Tâm trạng: thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn
đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước
- Hành động: nói với chị “Hay là chúng ta đem cho nó cái áo
bông cũ, chị ạ”
- Nhận xét:
+ Sơn là một cậu bé biết yêu thương, biết sẻ chia, đồng cảm.
+ Thể hiện tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án : 1,0 điểm
- Học sinh nêu được 02 nhận xét, không nêu biểu hiện của
tâm trạng và hành động : 0,75 điểm
- Học sinh trả lời được 01 nhận xét, không nêu biểu hiện của
tâm trạng và hành động: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời về biểu hiện tâm trạng và hành động không
nêu nhận xét:0,25
4 Bài học cho bản thân: sống phải biết yêu thương, biết đồng 0,5
cảm và sẻ chia với những mảnh đời bất hạnh trong cuộc đời.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh nêu được bài học có ý nghĩa cho bản thân: 0,5
điểm.
II LÀM VĂN 7,0
1 Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết 2,0
một đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) bàn về sức mạnh
của lòng yêu thương con người trong cuộc sống.
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn: Học sinh có thể 0,25
trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân
- hợp,…
- b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Sức mạnh của lòng 0,25
yêu thương con người.
c. Triển khai vấn đề nghị luận: Học sinh có thể lựa chọn các 0,75
thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận
theo nhiều cách nhưng phải làm rõ suy nghĩ, quan điểm của
mình về ý kiến được nêu. Có thể theo hướng sau:
Lòng yêu thương con người tạo ra điểm tựa khi ta gặp khó
khăn, gian khổ; tình người làm cho cuộc sống ấm áp, thân
thiện hơn khi ta cô đơn, lẻ loi trong cuộc sống; tình người
tạo ra động lực, tiếp thêm sức mạnh trên con đường ta đi đến
thành công...
Hướng dẫn chấm:
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng; dẫn chứng
tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ, dẫn
chứng:0,75 điểm
- Lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng
nhưng không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu
:0,5 điểm
- Lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: Lí lẽ không xác
đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không
có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp:0,25 điểm.
Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng
nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp 0,25
tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá
nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; 0,5
có cách diễn đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Huy động kiến thức và trải nghiệm của
bản thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề;
có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng
điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên; 0,5 điểm
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm
2 Phân tích khung cảnh cho chữ trong đoạn trích. Từ đó hãy 5,0
nhận xét quan điểm về cái đẹp của nhà văn Nguyễn Tuân.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề,
Kết bài khái quát được vấn đề
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị 0,5
Phân tích khung cảnh cho chữ trong đoạn trích. Nhận xét
quan điểm về cái đẹp của nhà văn Nguyễn Tuân.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.
- - Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận: 0,25
điểm.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận
dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và
dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu tác giả (0,25 điểm), tác phẩm, đoạn trích và 0,5
nhân vật (0,25 điểm)
* Phân tích 2,5
- Tóm tắt hoàn cảnh trước khi cho chữ
+ Người tù Huấn Cao: Ông là người có khí phách hiên ngang
bất khuất; là người nghệ sĩ tài năng yêu thích cái đẹp và luôn
giữ gìn thiên lương trong sáng...
+ Quản ngục: Yêu cái đẹp, say đắm cái đẹp; biết coi trọng
người có tài.
- Cảnh cho chữ
+ Hoàn cảnh cho chữ: Thời gian; không gian: Đêm khuya,
phòng giam ẩm thấp, mùi hôi của dán, chuột…
+ Người cho chữ là người tử tù nhưng oai phong, đang trong
tư thế ban ân huệ cuối cùng của mình cho người khác. Kẻ
xin chữ lẻ ra là người có quyền hành hơn nhưng cúi đầu
mang ơn.
=>Ca ngợi tấm lòng thiên lương của hai nhân vật Huấn Cao
và viên quản ngục; Ca ngợi sự chiến thắng của cái đẹp dù ở
nơi u ám nhất.
+ Ý nghĩa lời khuyên của Huấn Cao: cái đẹp có thể sản sinh
trong môi trường cái ác nhưng không thẻ chung sống, con
người muốn thưởng thức cái đẹp trước hết tâm hồn phải
trong sáng, thiên lương.
- Quan điểm về cái đẹp của Nguyễn Tuân: “cái đẹp gắn liền
với cái thiện”, sự thiên lương, trong sáng không thể tồn tại
trong môi trường của cái xấu, cái ác.
Hướng dẫn chấm:
- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,0 điểm - 2,5 điểm
- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu : 1,0 điểm - 1,75 điểm.
- Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm - 0,75 điểm.
Hướng dẫn chấm:
- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,0 điểm - 2,5 điểm
- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu : 1,0 điểm - 1,75
điểm.
- Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm - 0,75 điểm.
* Đánh giá: 0,5
Đánh giá về giá trị nội dung và nghệ thuật của cảnh cho chữ
Hướng dẫn chấm:
-Trình bày được 2 ý: 0,5 điểm.
- -Trình bày được 1 ý: 0,25 điểm.
d. Chính tả, ngữ pháp 0,25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
Lưu ý: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính
tả, ngữ pháp.
e. Sáng tạo 0,5
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn
đạt mới mẻ.
Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học
trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác
phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc của truyện ngắn
Nguyễn Tuân; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời
sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
Tổng điểm 10,0
---------------------------- HẾT----------------------------
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
