Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT chuyên Lương Thế Vinh, Đồng Nai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhằm giúp các bạn học sinh đang chuẩn bị cho kì thi học kì 2 sắp tới cũng như giúp các em củng cố và ôn luyện kiến thức, rèn kỹ năng làm bài thông qua việc giải "Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT chuyên Lương Thế Vinh, Đồng Nai" sau đây. Hi vọng đây là tài liệu hữu ích cho các bạn trong việc ôn tập. Chúc các bạn thi tốt!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT chuyên Lương Thế Vinh, Đồng Nai

SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ II NĂM HỌC 2022 – 2023 TRƯỜNG THPT CHUYÊN Môn: NGỮ VĂN – KHỐI 10 LƯƠNG THẾ VINH Thời gian làm bài: 90 phút, không tính thời gian phát đề Đề thi gồm: 02 trang I. ĐỌC – HIỂU (6,0 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 8: ĐỢI MƯA TRÊN ĐẢO SINH TỒN1 (trích) TRẦN ĐĂNG KHOA2 (1)Chúng tôi ngồi trên đảo Sinh Tồn Bóng đen sẫm như gốc cây khô cháy Mắt đăm đăm nhìn về nơi ấy Nơi cơn mưa thăm thẳm xa khơi Ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời… (2) Ôi ước gì được thấy mưa rơi Mặt chúng tôi ngửa lên như đất Những màu mây sẽ thôi không héo quắt Đá san hô sẽ nảy cỏ xanh lên Đảo xa khơi sẽ hóa đất liền Chúng tôi không cạo đầu để tóc lên như cỏ Rồi kháo nhau Bữa tiệc linh đình bày toàn nước ngọt Ôi ước gì được thấy mưa rơi Cơn mưa lớn vẫn rập rình ngoài biển Ánh chớp xanh vẫn lấp loáng phía chân trời… Ôi, ước gì được thấy mưa rơi Chúng tôi sẽ trần trụi nhảy choi choi trên mặt cát Giãy giụa tơi bời trên cát Như con cá rô rạch nước đón mưa rào Úp miệng vào tay, chúng tôi cũng sẽ gào Như ếch nhái uôm uôm khắp đảo Mưa đi! Mưa đi! Mưa cho táo bạo Mưa như chưa bao giờ mưa, sấm sét đùng đùng […] (3) Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão Chúng tôi như hòn đá ngàn năm trong đập trái tim người Như đá vững bền, như đá tốt tươi… […] 1982
(Trần Đăng Khoa, Tuyển thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 2016. Dẫn theo Văn bản Đọc hiểu Ngữ văn 10, Đỗ Ngọc Thống (Chủ biên), NXB Giáo dục, trang 137 – 139) Chú thích: 1 Đảo Sinh Tồn là cụm đảo thuộc quần đảo Trường Sa (Khánh Hòa). 2 Trần Đăng Khoa, sinh năm 1958, quê ở tỉnh Hải Dương. Thế giới thơ ông chân thực, hồn nhiên, có những bài chạm đến suy tư sâu sắc. Câu 1. Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ. (0,75 điểm) Câu 2. Cảm hứng chủ đạo của văn bản là gì? (0,75 điểm) Câu 3. Qua câu thơ: “Rồi kháo nhau/ Bữa tiệc linh đình bày toàn nước ngọt”, anh/chị biết gì về cuộc sống của những người lính nơi đảo xa? (0,75 điểm) Câu 4. Trong khổ (2), những lính đảo ước mơ điều gì? (0,75 điểm) Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được thể hiện trong câu thơ in đậm ở khổ (1). (1,0 điểm) Câu 6. Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện trong khổ (2). (1,0 điểm) Câu 7. Người lính đảo trong đoạn trích nhắc nhở anh/chị bài học gì trong cuộc sống khi đối diện với gian nan, thử thách? (0,5 điểm) Câu 8. Nội dung bài thơ trên giúp em hiểu gì về trách nhiệm của tuổi trẻ đối với biển đảo quê hương? (0,5 điểm) II. LÀM VĂN (4,0 điểm) Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích bức tranh biển đảo và vẻ đẹp của người lính đảo trong đoạn thơ sau: Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão Chúng tôi như hòn đá ngàn năm trong đập trái tim người Như đá vững bền, như đá tốt tươi… 1982 (Trần Đăng Khoa, Tuyển thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 2016. Dẫn theo Văn bản Đọc hiểu Ngữ văn 10, Đỗ Ngọc Thống (Chủ biên), NXB Giáo dục, trang 137 – 139) ---- HẾT ----
SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ II TRƯỜNG THPT CHUYÊN NĂM HỌC 2022 - 2023 LƯƠNG THẾ VINH Môn: NGỮ VĂN – KHỐI 10 Phần Câu Nội dung/Kỹ năng cần đạt Điểm Nhân vật trữ tình trong bài thơ là những người lính hải đảo, được xác 1 định qua từ “chúng tôi”. 0,75 Hướng dẫn chấm: Học sinh nêu được 1 trong 2 ý: 0,75 điểm Cảm hứng chủ đạo trong bài thơ là tình yêu quê hương, đất nước. 2 0,75 Hướng dẫn chấm: Học sinh nêu được 1 ý: 0,75 điểm Cuộc sống nơi đảo xa: đầy khó khăn, thiếu thốn (nước ngọt). 3 0,75 Hướng dẫn chấm: Học sinh nêu đúng 1 ý: 0,75 điểm. Trong khổ (2), những người lính đảo mơ ước “được thấy mưa rơi”. 4 0,75 Hướng dẫn chấm: HS nêu được 1 ý: 0,75 điểm. - Biện pháp tu từ so sánh: “Bóng đen sẫm như gốc cây khô cháy”. - Tác dụng: + Nhấn mạnh hình ảnh những người lính đợi mưa trên đảo Sinh Tồn là chiếc bóng đổ xuống cát tạo thành những vệt đen như “gốc cây khô ĐỌC cháy”. HIỂU + Hình ảnh thơ trở nên sinh động, cụ thể hơn, gợi tả được dáng vẻ khó 5 1,0 nhọc của các chiến sĩ khi đang đợi mưa nơi đảo xa. Hướng dẫn chấm: ● HS có thể có những ý kiến khác, GV linh hoạt chấm điểm. ● Học sinh nêu chính xác được từ 2 ý trở lên: 1,0 điểm ● Học sinh nêu đúng 2 ý nhưng diễn đạt không rõ hoặc chỉ nêu 1 ý: 0,75 – 0,5 điểm Tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện trong khổ (2): - Mong chờ cơn mưa rơi xuống nơi đảo xa (điệp cú pháp “Ôi ước gì được thấy mưa rơi”, hình ảnh đảo thay đổi từ khô cằn, sỏi đá trở nên xanh tươi, đầy sức sống) 6 1,0 - Niềm vui sướng khi tưởng tượng có mưa rơi (hình ảnh “bữa tiệc linh đình bày toàn nước ngọt”, hình ảnh những người lính vui sướng khi tưởng tượng đến cảnh được tận hưởng cơn mưa cho thỏa cơn khát…) Hướng dẫn chấm:
● HS có thể có những ý kiến khác, GV linh hoạt chấm điểm. ● Học sinh nêu chính xác được từ 2 ý trở lên: 1,0 điểm ● Học sinh nêu đúng 2 ý nhưng diễn đạt không rõ hoặc chỉ nêu 1 ý: 0,75 – 0,5 điểm - Người lính đảo nhắc nhở bài học gì trong cuộc sống khi đối diện với gian nan, thử thách: + Vững tin ý chí, có bản lĩnh trước mọi thử thách, hiểm nguy + Lạc quan, tin tưởng vào tương lai 7 … 0,5 Hướng dẫn chấm: ● HS có thể có những ý kiến khác, GV linh hoạt chấm điểm. ● Học sinh nêu chính xác được từ 1 ý trở lên: 0,5 điểm. Trách nhiệm của tuổi trẻ đối với biển đảo quê hương: - Cảm thấy yêu mến, tự hào với Tổ quốc. - Biết ơn với những người lính nơi hải đảo. - Có nhận thức và thái độ đúng đắn, quan tâm đến những vấn đề biển đảo của đất nước. 8 … 0,5 Hướng dẫn chấm: ● HS có thể có những ý kiến khác, GV linh hoạt chấm điểm. ● Học sinh nêu chính xác được từ 2 ý trở lên: 0,5 điểm. ● Học sinh nêu đúng 2 ý nhưng diễn đạt không rõ hoặc chỉ nêu 1 ý: 0,25 điểm. Anh/Chị hãy viết một bài nghị luận phân tích về bức tranh biển đảo và vẻ đẹp của người lính đảo qua khổ thơ (3) bài “Đợi mưa trên đảo 4,0 Sinh Tồn”. a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái 0,25 quát được vấn đề b. Xác định đúng vấn đề nghị luận Bức tranh hải đảo và vẻ đẹp tâm hồn của người lính đảo trong đoạn thơ 0,5 “Một hạt nhỏ thôi… như đá tốt tươi”. c. Triển khai vấn đề nghị luận 2,5
LÀM Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các VĂN thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Khái quát về tác giả, tác phẩm, vị trí đoạn trích trong toàn bộ tác 0,5 phẩm, cảm hứng chủ đạo và nhân vật trữ tình. * Phân tích, đánh giá tác phẩm thơ để làm rõ bức tranh hải đảo và vẻ đẹp tâm hồn người lính đảo. Gợi ý: - Bức tranh biển đảo: + Đảo khô cằn, khó khăn, khắc nghiệt (hình ảnh “chẳng có mưa”). Mùa khô nắng gắt, không có nước ngọt khiến cuộc sống của các chiến sĩ vô cùng vất vả. Họ chỉ mong đợi một cơn mưa để được tự do, thỏa thích giải khát. + Đảo vẫn kiên cường, bền bỉ, đầy sức sống giữa đại dương bao la (hình ảnh “đảo vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão”). - Hình ảnh người chiến sĩ hải đảo: + Tình yêu biển đảo tha thiết, sâu đậm (từ ngữ thể hiện cảm xúc “Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu). + Bất khuất, mạnh mẽ, bám trụ, sinh tồn trên đảo khắc nghiệt (biện 1,5 pháp điệp “chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo”, “vẫn sinh tồn trên đại dương gió bão”). + Mang sức sống bền bỉ, kiên cường (biện pháp so sánh “chúng tôi như hòn đá ngàn năm trong đập trái tim người”, biện pháp chơi chữ “sinh tồn” nghĩa là sống sót đến ý chí cuối cùng, cũng trùng với tên hòn đảo Sinh Tồn trong nhan đề bài thơ). ⭢ Chính những người lính là trái tim của biển đảo, mang trong mình sự sống và khao khát dựng xây biển đảo tươi đẹp từ tình yêu và nhiệt huyết. […] Hướng dẫn chấm: - Yêu cầu HS có kĩ năng phân tích tác phẩm thơ. - HS có thể có những ý kiến bàn luận khác, GV linh hoạt chấm điểm. * Đánh giá: - Ý nghĩa: Bức tranh biển đảo mênh khó khăn mà vẫn bền bỉ, sức sống 0,5 kiên cường, vẻ đẹp tâm hồn người lính đảo là tinh thần can đảm, kiên trung, tình yêu Tổ quốc thiết tha.
- Nghệ thuật: Hình ảnh thơ giàu tính biểu tượng, các biện pháp tu từ sử dụng hiệu quả, tăng khả năng biểu đạt… - Liên hệ tác phẩm cùng chủ đề hoặc bản thân để rút ra thông điệp: tinh thần trách nhiệm, tình yêu thương, sự quan tâm đến biển đảo quê hương. d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. 0,25 Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo HS huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ, độc đáo về vấn đề; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, bài văn giàu sức 0,5 thuyết phục. Hướng dẫn chấm: - Bài làm của HS đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm. - Bài làm của HS đáp ứng được 01 yêu cầu: 0,25 điểm. ---- HẾT ----