Đổi mới dạy học một số học phần trong chương trình đào tạo ngành Sư phạm Toán đáp ứng nội dung thống kê và xác suất trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 tại Trường Đại học Phú Yên
lượt xem 2
download
Bài viết giới thiệu một số đổi mới trong phương pháp dạy học của môn Xác suất thống kê trong Chương trình Giáo dục phổ thông năm 2018. Đồng thời, cũng trình bày phương pháp giảng dạy liên quan đến yếu tố xác suất và thống kê trong kỳ thi Đổi mới Toán 2018, từ đó làm cơ sở cho việc phân tích và giảng dạy các học phần liên quan đến toán thống kê mạch xác suất dành cho sinh viên ngành Sư phạm Toán trường Đại học Phú Yên..
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đổi mới dạy học một số học phần trong chương trình đào tạo ngành Sư phạm Toán đáp ứng nội dung thống kê và xác suất trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 tại Trường Đại học Phú Yên
- Journal of educational equipment: Applied research, Volume 2, Issue 303 (December 2023) ISSN 1859 - 0810 Đổi mới dạy học một số học phần trong chương trình đào tạo ngành Sư phạm Toán đáp ứng nội dung thống kê và xác suất trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 tại Trường Đại học Phú Yên Đào Thị Kim Chi* *ThS. Khoa Sư phạm, Trường Đại học Phú Yên Received: 2/11/2023; Accepted: 9/11/2023; Published: 19/11/2023 Abstract: In this article, we would like to introduce some innovations in the teaching elements of probability and statistics subject in the 2018 general education program. Meanwhile, we also present to readers teaching methods related to factors of probability and statistics in the 2018 Math Innovation program, thereby providing a basis for analyzing and teaching modules related to mathematical-statistical probability circuits for students majoring in Mathematics Pedagogy at Phu Yen University. Keywords: Statistical probability 1. Đặt vấn đề học sinh khả năng nhận thức và phân tích các thông “Xác suất thống kê hấp dẫn tôi không chỉ bởi vẻ tin được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, đẹp toán học mà vì ý nghĩa thực sự của nó trong cuộc hiểu bản chất xác suất của nhiều sự phụ thuộc trong sống. Xác suất thống kê là nền tảng của khoa học dữ thực tế, hình thành sự hiểu biết về vai trò của thống liệu và có lẽ sẽ là một trong những môn học quan kê như là một nguồn thông tin quan trọng về mặt xã trọng nhất trong tương lai” trích lời của GS Vũ Hà hội, nâng cao sự hiểu biết và phương pháp nghiên Văn (Giám đốc Khoa học - Viện Nghiên cứu Dữ liệu cứu thế giới hiện đại. Đó là một trong những lý do lớn VinBDI) sau khi ông vinh dự là một trong 35 nhà cần đổi mới dạy học một số học phần trong chương khoa học trên toàn thế giới được bầu chọn trở thành trình đào tạo ngành Sư phạm Toán đáp ứng nội dung Hội viên danh dự (Fellow) của Hiệp hội Toán thống Thống kê và Xác suất trong Chương trình Giáo dục kê năm 2020. Đối với chương trình giáo dục phông phổ thông 2018 tại Trường Đại học Phú Yên. yếu tố thống kê và xác suất là một thành phần bắt 2. Nội dung nghiên cứu buộc của giáo dục toán học trong nhà trường, góp 2.1. Sự khác biệt giữa mạch Thống kê và xác suất phần tăng cường tính ứng dụng và giá trị thiết thực theo Chương trình GDPT 2018 và Chương trình của giáo dục toán học. Thống kê và xác suất tạo cho hiện hành (2006) Nội dung Chương trình hiện hành Chương trình GDTP 2018 Xác suất Định nghĩa và - Định nghĩa xác suất cổ điển + Định nghĩa xác suất thực nghiệm tính chất của - Định nghĩa xác suất theo thống kê + Mối quan hệ giữa xác suất cổ điển và xác suất xác suất - Các tính chất của xác suất thực nghiệm - Biến cố độc lập + Sơ đồ cây + Xác suất có điều kiện: công thức nhân xác suất, công thức Bayes, công thức xác suất toàn phần Chuyên đề - Biến ngẫu nhiên rời rạc, bảng phân phối - Phân phối nhị thức xác suất - Kì vọng, phương sai của biến ngẫu nhiên rời rạc Hoạt động + Trải nghiệm với xác suất thực nghiệm thực hành, trải nghiệm Thống kê 175 Journal homepage: www.tapchithietbigiaoduc.vn
- Journal of educational equipment: Applied research, Volume 2, Issue 303 (December 2023) ISSN 1859 - 0810 Đơn vị điều tra, Dấu hiệu điều tra, Giá trị của + Thu thập, phân loại số liệu/dữ liệu theo các tiêu chí Thu thập số liệu dấu hiệu cho trước + Xem xét tính hợp lý của số liệu/dữ liệu - Bảng số liệu; Biểu đồ tranh; Biểu đồ cột; Biểu + Biểu đồ cột kép Bảng và biểu đồ đồ đoạn thẳng; Biểu đồ quạt + Phát hiện ra các quy luật đơn giản từ biểu đồ - Trung bình; Trung vị; Phương sai; Độ lệch + Làm rõ 2 loại số đo xu thế trung tâm và số đo độ phân Các số đặc trưng chuẩn; Mốt. tán; số liệu ghép lớp và không ghép lớp. + Phạm vi mẫu; Tứ phân vị; Khoảng tứ phân vị Thực hành, trải + Sử dung máy tính cầm tay, phần mềm Microsoft Excel nghiệm để thực hành thống kê 2.2. Đề xuất một số phương pháp giảng dạy mạch tâm” (Toán 10- Bộ Kết nối tri thức- Tập 1) hoạt động Thống kê và xác suất trong Chương trình GDPT vận dụng giáo viên (GV) cho HS hoạt động nhóm 2018 cho sinh viên (SV) ngành Sư phạm Toán bài toán “Hai phương pháp học tiếng Anh khác nhau Trường Đại học Phú Yên được áp dụng cho hai lớp A và B có trình độ tiếng Anh - Dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề trong tương đương nhau. Sau hai tháng, điểm khảo sát tiếng môn Toán giúp cho các tri thức toán được hình thành Anh (thang điểm 10) của hai lớp được cho như sau: như là kết quả của quá trình học sinh (HS) tích cực 2 7 6 3 9 6 7 6 4 7 suy nghĩ để giải quyết một vấn đề toán học. Phương pháp này góp phần tích cực vào việc rèn luyện tư duy 8 6 7 9 2 9 3 8 7 5 phê phán, tư duy sáng tạo cho HS, phát triển được 5 7 5 9 8 5 6 8 7 4 khả năng tìm tòi, xem xét dưới nhiều góc độ khác 8 7 4 3 5 5 3 10 7 9 nhau. Trong khi phát hiện và giải quyết vấn đề, HS 5 4 5 7 7 6 7 6 7 5 sẽ huy động được tri thức và khả năng cá nhân, khả năng hợp tác, trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm ra Lớp A Lớp B cách giải quyết vấn đề tốt nhất. Thông qua việc giải Câu hỏi thảo luận: Quan sát hai mẫu số liệu em có quyết vấn đề, HS được lĩnh hội tri thức, kĩ năng và thể đánh giá phương pháp nào học tập hiệu quả hơn phương pháp nhận thức (“giải quyết vấn đề” không không? Để có thể đánh giá được phương pháp học còn chỉ thuộc phạm trù phương pháp mà đã trở thành tập nào hiệu quả hơn thì các nhóm tiến hành tính toán một mục đích dạy học, được cụ thể hóa thành một các số đặc trưng (số trung bình cộng, số trung vị, mục tiêu là phát triển năng lực giải quyết vấn đề, một năng lực có vị trí hàng đầu để con người thích ứng mốt) cho mỗi mẫu số liệu rồi so sánh chúng với nhau. được với sự phát triển của xã hội). Nếu sử dụng phương pháp tính trung bình cộng thì - Dạy học tổ chức hoạt động nhóm là phương phương pháp học Tiếng Anh ở lớp B hiệu quả hơn ở pháp dạy học mà trong đó HS của một lớp học được lớp A. Còn nếu sử dụng phương pháp tính trung vị chia thành các nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian và mốt thì phương pháp học Tiếng Anh của hai lớp là giới hạn, mỗi nhóm tự lực hoàn thành các nhiệm vụ như nhau. GV nên tổng kết nếu căn cứ vào các tiêu học tập trên cơ sở phân công và hợp tác làm việc. chí khác nhau có thể dẫn đến các kết luận khác nhau. Kết quả làm việc của nhóm sau đó được trình bày Dạy học toán qua hoạt động trải nghiệm, tri thức và đánh giá trước toàn lớp. Dạy học nhóm nếu được được tạo ra thông qua sự biến đổi, chuyển hóa kinh tổ chức tốt sẽ phát huy được tính tích cực, tính trách nghiệm. GV tổ chức cho HS các hoạt động học tập nhiệm. Dạy học nhóm đặc biệt hướng tới năng lực bằng hình thức trải nghiệm, cụ thể nhằm mục đích đi giao tiếp toán học. Chương trình môn Toán 2018 nêu đến việc hình thành tri thức toán học mới. Dạy học rõ cần phát triển cả bốn hình thức nghe, nói, đọc, viết toán qua hoạt động trải nghiệm tạo cơ hội cho HS về toán học cho HS. Đặc biệt, các biểu hiện của năng hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề và lực này bao gồm khả năng sử dụng ngôn ngữ toán sáng tạo, đó là vận dụng kinh nghiệm mới một cách học kết hợp với ngôn ngữ tự nhiên; khả năng trình chủ động và linh hoạt vào tình huống mới, thúc đẩy bày các thông tin liên quan đến toán học với sự tự tin; sự sáng tạo ở HS. khả năng lập luận để thảo luận, tranh luận các vấn đề Ngoài ra, giáo viên cần phải lựa chọn các tình có sử dụng toán học. huống dạy học tạo cơ hội hình thành và phát triển Ví dụ. Trong bài “Các số đặc trưng đo xu thế trung năng lực cho HS. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, 176 Journal homepage: www.tapchithietbigiaoduc.vn
- Journal of educational equipment: Applied research, Volume 2, Issue 303 (December 2023) ISSN 1859 - 0810 năng lực chỉ được hình thành và phát triển thông qua + Microsoft Excel: là chương trình bảng tính nằm hoạt động và bằng hoạt động. Năng lực được thể hiện trong bộ phần mềm Microsoft Office, dùng để tạo ở sự thành công trong hoạt động thực tiễn. Để phát danh sách, tạo bảng thống kê, bảng phân phối tần triển năng lực môn Toán, cần tổ chức cho HS thực số, tần suất, vẽ đồ thị hàm mật độ xác suất,…Ngoài hành khám phá, vận dụng, luyện tập kiến thức, kĩ ra SV còn có thể sử dụng một số hàm có sẵn trong năng toán học. Excel để tính các đặc trưng của mẫu như: trung bình 2.3. Định hướng giảng dạy các học phần có liên cộng, phương sai, độ lệch chuẩn… quan đến mạch Thống kê và xác suất cho SV ngành + IMindMap: là phần mềm lập bảng đồ tư duy, Sư phạm Toán tại Trường Đại học Phú Yên giúp SV thể hiện các ý tưởng của mình rõ ràng hơn Trên cơ sở thay đổi nội dung môn Toán trong thông qua các hình ảnh trên thực tế. IMindMap cung những năm gần đây tổ bộ môn Toán của trường đã cấp nhiều lựa chọn về hình ảnh, kĩ thuật vẽ chuyên có những thay đổi để giảng dạy cho phù hợp. Cụ thể: nghiệp, có thể kết xuất bản đồ ra nhiều định dạng *Đối với học phần Xác suất thống kê toán học để chia sẻ. SV sử dụng phần mềm này để minh họa Ngoài những nội dung mà SV được học ở học trực quan các trường hợp có thể xảy ra của phép thử phần này, trong chương trình đào tạo, giảng viên ngẫu nhiên. (GV) cần thay đổi cách tiếp cận trong mạch xác 3. Kết luận suất tập trung các vần đề liên quan đến xác suất Việc đổi mới nội dung dạy học một số học phần thực nghiệm, công thức xác suất điều kiện, công trong chương trình đào tạo ngành Sư phạm Toán thức Bayes, công thức xác suất toàn phần, biến ngẫu đáp ứng nội dung trong chương trình giáo dục phổ nhiên rời rạc, phân bố Bernoulli,…Mạch thống kê thông 2018 là hết sức cần thiết. Trong đó, nội dung GV cần tập trung vào phân tích và xử lí số liệu các Thống kê và xác suất là một trong ba nội dung quan số đặc trưng đo xu thế trung tâm cho mẫu số liệu trọng xuyên suốt toàn bộ chương trình giáo dục phổ ghép nhóm và không ghép nhóm. khoảng biến thiên, thông môn Toán. Hiện nay, ở Trường Đại học Phú khoảng tứ phân vị, phương sai, độ lệch chuẩn; Hiểu Yên, việc đổi mới nội dung các học phần nói riêng được ý nghĩa và vai trò của các số đặc trưng nói trên và chương trình đào tạo ngành Sư phạm Toán nói của mẫu số liệu trong thực tiễn. Đặc biệt, học phần chung được diễn ra liên tục và thường xuyên nhằm này trong mô tả chương trình đã chú trọng hơn việc nâng cao chất lượng đào tạo SV./. Tài liệu tham khảo thực hành, trải nghiệm cho SV. Điều này giúp cho 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Chương trình SV dễ dàng tiếp cận chương trình mới hơn ngay từ Giáo dục phổ thông tổng thể, Hà Nội. khi SV bắt đầu thực tập sư phạm. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Thông tư số *Đối với học phần Phương pháp dạy học những 32/2018/TT-BGD&ĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018) nội dung môn Toán THPT về Chương trình Giáo dục phổ thông môn Toán, Hà Trong học phần này sẽ có nội dung tiếp cận với Nội. mạch kiến thức xác suất và thống kê. SV sẽ được 3. Nguyễn Đình Hiền (2004), Giáo trình Xác suất hương dẫn cách nghiên cứu sách giáo khoa theo Thống kê, NXB Đại học Sư phạm. chương trình mới, cách hình thành bài giảng và 4. Nguyễn Bá Kim (2011), Phương pháp dạy học phương pháp giảng dạy theo chương trình mới, bám môn Toán, NXB Đại học Sư phạm. sát sách giáo khoa mới. 5. Ngô Hoàng Long (2018), Tài liệu tập huấn *Đối với học phần Rèn luyện nghiệp vụ sư phạm “Mạch kiến thức Thống kê-Xác suất theo chương thường xuyên trình phổ thông 2018 cấp THPT”, Trường Đại học Học phần này sẽ trang bị cho SV những kỹ năng Sư phạm Hà Nội. khi bắt đầu giảng dạy. Riêng đối với mạch Thống kê 6. Sách Giáo khoa Toán 10, Bộ Chân trời sáng và xác suất SV sẽ được hướng dẫn cách tiếp cận bài tạo, Kết nối tri thức và cuộc sống, NXB Giáo dục học với nhiều cách thức, nhiều hoạt động thực hành Việt Nam. trải nghiệm sẽ được đưa vào quá trình giảng dạy của 7. Nguyễn Chiến Thắng, Hoàng Lê Minh (2021), SV. “Những định hướng cơ bản về nội dung dạy học *Đối với học phần Ứng dụng công nghệ thông thống kê cấp trung học phổ thông trong chương trình tin trong dạy học toán nội dung học phần SV sẽ được môn Toán 2018”, Tạp chí khoa học Trường Đại học tiếp cận và sử dụng thành thạo các phần mềm: Vinh-Số 4B/2021, trang 67- 75. 177 Journal homepage: www.tapchithietbigiaoduc.vn
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Phương pháp đổi mới dạy học ở trường Trung học
69 p | 2169 | 681
-
Bài giảng Chuyên đề: Đổi mới phương pháp dạy học ở đại học theo hướng sư phạm tích cực - TS. Võ Thành Lâm
90 p | 464 | 169
-
Tập huấn giáo viên: Đổi mới phương pháp dạy học ở trường Phổ thông
144 p | 748 | 145
-
Một số vấn đề đặt ra trong đổi mới phương pháp dạy học ở Đại học hiện nay
3 p | 133 | 20
-
Một số đề xuất để đổi mới dạy học đọc hiểu văn bản trong nhà trường phổ thông
13 p | 164 | 17
-
Giáo dục chuyên nghiệp và đổi mới phương pháp dạy, học - Một số vấn đề lí luận: Phần 2
126 p | 91 | 12
-
Giáo dục chuyên nghiệp và đổi mới phương pháp dạy, học - Một số vấn đề lí luận: Phần 1
187 p | 116 | 11
-
Rèn luyện sinh viên đại học ngành sư phạm Toán tổ chức các hoạt động dạy học một số định lý hình học ở cấp trung học cơ sở
9 p | 100 | 8
-
Những cơ sở khoa học và các nguyên tắc dạy học theo quan điểm dạy học phân hóa
5 p | 58 | 6
-
Đổi mới dạy học và đánh giá môn Ngữ văn theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2006 tiếp cận Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018
7 p | 11 | 4
-
Đổi mới dạy học nói và nghe trong trường trung học - Nhìn từ yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông môn Ngữ văn 2018
8 p | 17 | 4
-
Dạy học đại số tổ hợp trong Chương trình Toán lớp 10 mới theo phương pháp vẽ sơ đồ
3 p | 9 | 3
-
Công nghệ thông tin trong đổi mới dạy học tiếng Anh ở tiểu học theo tiếp cận năng lực
10 p | 61 | 3
-
Đổi mới dạy học môn Kinh tế Chính trị theo phương pháp dạy học tích cực
2 p | 8 | 3
-
Đổi mới dạy học nội dung lập trình theo hướng tích hợp trong chương trình tạo giáo viên tin học tại các trường đại học địa phương
14 p | 22 | 2
-
Vận dụng phương pháp dạy học khám phá cho học sinh trung học cơ sở trong dạy học Đại số lớp 8
3 p | 10 | 2
-
Một số biện pháp phát triển chất lượng đội ngũ giáo viên tiếng Trung tại khu vực phía Nam
8 p | 76 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn