intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Du lịch sinh thái- Lê Huy Bá - part 5

Chia sẻ: Nguyễn Thị Ngọc Huỳnh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

242
lượt xem
99
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'du lịch sinh thái- lê huy bá - part 5', khoa học xã hội, lịch sử văn hoá phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Du lịch sinh thái- Lê Huy Bá - part 5

  1. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi 3. Lôïi ích cuûa hoaït ñoäng ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng du lòch sinh thaùi mang laïi? Ví duï cuï theå chöùng minh? 4. Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng du lòch sinh thaùi caàn tieán haønh theo caùc böôùc naøo? 5. Theo anh (chò), chæ tieâu ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng du lòch sinh thaùi döïa treân cô sôû naøo? 6. Nhöõng nguyeân taéc chính trong ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng? 7. Nhöõng ñieåm caàn cho ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng thaønh coâng? Phaân tích? Chöông XII 1. Theá naøo laø ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng (Environmetal impact assessment) du lòch sinh thaùi? Chöông 13 2. Muïc ñích cuûa vieäc ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng du lòch sinh thaùi? 251 252
  2. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi lòch treân bieån ñaày thuù vò vaø laõng maõn. Ñaëc bieät laø nhöõng tour AÙP DUÏNG HEÄ QUAÛN TRÒ phuïc vuï theo muøa vôùi nhöõng hoaït ñoäng ñaëc tröng, ñieån hình MOÂI TRÖÔØNG ISO 14001, EMSs cuûa muøa ñoù nhaèm thu huùt löôïng khaùch du lòch vaø laøm cho TRONG QUAÛN LÍ DU LÒCH SINH THAÙI chöông hoaït ñoäng cuûa coâng ty mình theâm ñaëc saéc, noåi tieáng vaø thu huùt. Trong khi coù nhieàu coâng ty du lòch môû roäng caùc tour du lòch, thì nhöõng taùc ñoäng moâi tröôøng töø nhöõng tour naøy ñöôïc phoái hôïp thöïc hieän nhaèm baûo veä moâi tröôøng. Töø tröôùc Du lòch vaø caùc dòch vuï du lòch, trong ñoù bao goàm caû nhöõng naêm 1990, moät ñôït nhöõng khaùi nieäm ñöôïc ñeà xuaát DLST, laø moät trong soá ngaønh coâng nghieäp khoâng khoùi ñaõ vaø trong moät cuoäc thöû nghieäm ñeå thieát laäp vaøi nguyeân lí cô baûn ñang ñaït ñöôïc taêng tröôûng moät caùch nhanh choùng vaø ngoaïn nhaèm thöû nghieäm tính chòu ñöïng cuûa moâi tröôøng vaø phaùt muïc nhaát. Caùc baùo caùo cuûa nghieân cöùu cho bieát, ñoái vôùi khaùch trieån du lòch. ÖÙng duïng cuûa nhöõng khaùi nieäm cuûa nhöõng tour du lòch tính treân toaøn theá giôùi, tieàn mua quaø trong quaù trình laø thöïc hieän theo nhöõng höôùng khaùc nhau ñeå xem möùc ñoä coù ñi du lòch chieám hôn 11% toång chi tieâu; coøn thu nhaäp haøng theå chòu ñöïng ñöôïc khaùc nhau nhö theá naøo, coù phuø hôïp vôùi naêm cuûa nhöõng chuyeán du lòch voøng quanh theá giôùi ñaït 3,5 vaán ñeà ñoù khoâng, ñieåm thöû nghieäm laø moät trong nhöõng baõi ngaøn tæ USD vaø taïo ra nhieàu coâng aên vieäc laøm trong lónh vöïc ven bieån thöôøng thu huùt khaùch du lòch, cuøng vôùi söï xuaát hieän, naøy (hôn 200 trieäu coâng vieäc). Taây Ban Nha, moät trong nhöõng phaùt trieån cuûa nhöõng nôi môùi, hoaëc nhöõng tour du lòch trong nöôùc thu huùt khaùch du lòch nhieàu nhaát, laø nôi quan troïng nhöõng thaønh phoá coù nhieàu di tích lòch söû. Beân trong taát caû nhaát cuûa caùc coâng ty du lòch nhaèm ñeán, keá ñeán laø Phaùp. Moãi caùc caùch tieáp caän coù theå, nhöõng coâng ty du lòch, ñaëc bieät naêm coù hôn 43 trieäu chuyeán ñeán nhöõng thaønh phoá cuûa Taây nhöõng coâng ty DLST, ñoùng moät vai troø raát quan troïng. Ban Nha ñeå nghæ ngôi vaø du lòch. Taây Ban Nha coù moät cô sôû haï taàng khaùch saïn toát nhaát vaø ñaït tieâu chuaån cuûa theá giôùi coù Moät maët, nhöõng coâng ty naøy laøm taøi nguyeân thieân khaû naêng chöùa 170 trieäu khaùch qua ñeâm (MEH vaø MIMA nhieân bò hao moøn, trong khi ñoù hoï tìm nhieàu caùch khaùc nhau 1999). Khu vöïc naøy taäp trung chuû yeáu laø nhöõng tours du lòch ñeå loâi cuoán, thu huùt baèng nhöõng phong tuïc, taäp quaùn cuûa ñòa treân nhöõng du thuyeàn ôû bieån Ñòa Trung Haûi hay chaïy ven bieån phöông. Nhö moät keát quaû, coâng nghieäp du lòch ñang ñöôïc Balearic vaø nhöõng hoøn ñaûo Chim Baïch Yeán. Töø nhöõng ñaëc khuyeán kích, ñoäng vieân, taêng cöôøng baûo veä moâi tröôøng. Moät ñieåm vaø thuaän lôïi veà ñòa hình, thaéng caûnh, ñaõ hình thaønh coâng cuï raát hieäu quaû cho muïc ñích naøy laø ISO 14000, LCA, nhöõng coâng ty du lòch phaùt trieån nhôø vaøo khaû naêng kinh LCM maø tröôùc heát laø ISO 14001. doanh vaø naém baét thò hieáu khaùch du lòch vôùi nhöõng tour du 253 254
  3. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi Hai yeáu toá naèm trong caùc khaùi nieäm veà tieâu chuaån laø 13.1 GIÔÙI THIEÄÂU HEÄ QUAÛN TRÒ MOÂI TRÖÔØNG ISO 14001 luoân luoân caûi tieán vaø quaûn lí caùc quy ñònh phaùp lí. VAØ LCA AÙP DUÏNG CHO DLST Caáu truùc cuûa tieâu chuaån coù theå keát hôïp giöõa ISO 9000 Ñeå hieåu roõ hôn vai troø cuûa noù, xin giôùi thieäu sô löôïc vaøi vaø ISO 14001 vaø nhieàu coâng ty coù theå tích hôïp nhöõng heä neùt: thoáng quaûn lí naøy vôùi nhau. ISO (International Organization for Standard) laø moät toå ISO 14001 yeâu caàu heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng bao goàm chöùc quoác teá chuyeân ngaønh coù caùc thaønh vieân laø caùc cô quan toå nhöõng hoaït ñoäng quaûn lí nhö sau: chöùc quoác gia cuûa 111 nöôùc thaønh vieân. ISO ñöôïc thaønh laäp vaøo o Moät chieán löôïc veà moâi tröôøng. Cuï theå trong DLST laø naêm 1946 taïi Gerneve (Thuïy Só) nhaèm muïc ñích xaây döïng caùc xaây döïng chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng trong khu, tuyeán tieâu chuaån veà saûn xuaát, thöông maïi vaø thoâng tin. Tuøy theo töøng DLST, söû duïng ít nhaát taøi nguyeân thieân nhieân cho caùc moâ nöôùc maø möùc ñoä tham gia xaây döïng caùc tieâu chuaån ISO coù khaùc hình DLST, baûo veä vaø taêng nguoàn ÑDSH vaø taøi nguyeân sinh nhau. vaät trong khu DLST. Muïc ñích ban haønh caùc tieâu chuaån ISO laø taïo ñieàu kieän o Nhöõng khía caïnh moâi tröôøng quan troïng vaø nhöõng cho caùc hoaït ñoäng trao ñoåi haøng hoùa vaø dòch vuï ñöôïc hieäu yeâu caàu phaùp lí coù lieân quan. Ñoù laø caùc Luaät baûo veä moâi quaû. Taát caû caùc tieâu chuaån do ISO ñaët ra ñeàu coù tính chaát töï tröôøng (1992), Luaät baûo veä röøng, Luaät taøi nguyeân nöôùc, Luaät nguyeän. Tuy nhieân, nhieàu nöôùc chaáp nhaän tieâu chuaån ISO vaø ñaát ñai, Luaät khoaùng saûn... nhöõng vaên baûn ñi keøm döôùi luaät, coi ñoù nhö laø moät coâng cuï coù tính chaát baét buoäc. nhaát laø Quy cheá baûo veä moâi tröôøng lónh vöïc du lòch cuûa Boä ISO 14001 laø moät tieâu chuaån quoác teá cho heä thoáng quaûn Taøi nguyeân Moâi tröôøng (27/6/2003). lí moâi tröôøng do Toå chöùc Tieâu chuaån Quoác teá ban haønh. Tieâu o Chæ tieâu, muïc tieâu vaø chöông trình quaûn lí ñeå ñaûm baûo chuaån naøy coù theå aùp duïng cho taát caû caùc ngaønh coâng nghieäp söï caûi tieán moâi tröôøng lieân tuïc vaø phuø hôïp vôùi nhöõng quy vaø dòch vuï, taát nhieân keå caû dòch vuï du lòch noùi chung vaø ñònh phaùp lyù. Cuï theå cho DLST laø phaûi neâu ra caùc muïc tieâu DLST noùi rieâng. chung vaø muïc tieâu cuï theå cho töøng khu hay töøng tour hoaëc Tieâu chuaån bao goàm nhöõng yeáu toá chính ñeå coù moät heä töøng coâng ty DLST. Treân cô sôû ñoù, xaây döïng chöông trình caûi thoáng quaûn lí moâi tröôøng hieäu quaû, baét ñaàu baèng vieäc xaùc tieán lieân tuïc, phaùt trieån lieân tuïc qua caùc thôøi kyø hoaït ñoäng ñònh vaø ñaùnh giaù nhöõng khía caïnh moâi tröôøng quan troïng cuûa coâng ty xem xeùt, ñaùnh giaù vaø caûi tieán cuûa heä thoáng. cuøng vôùi nhöõng taùc ñoäng cuûa chuùng vaø quy ñònh moät chuaån o Ño löôøng vaø giaùm saùt vieäc thöïc hieän veà moâi tröôøng vaø möïc cho heä thoáng quaûn lí nhaèm giuùp toå chöùc quaûn lí toát caùc heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng ñònh kyø. Caùc chæ tieâu giaùm saùt yeáu toá noùi treân. bao goàm: 255 256
  4. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi - Chæ tieâu chaát löôïng nöôùc hoà bôi, taém (neáu coù). Do söï ra ñôøi cuûa haøng loaït tieâu chuaån veà moâi tröôøng khaùc nhau treân theá giôùi, ISO ñaõ baét ñaàu xem xeùt ñeán lónh vöïc - Chæ tieâu chaát löôïng nöôùc hoà bôi thuyeàn. quaûn lí moâi tröôøng trong ñoù coù moâi tröôøng du lòch. Vaøo naêm - Chæ tieâu chaát löôïng nöôùc soâng chaûy qua khu DLST. 1991, ISO laäp ra nhoùm haønh ñoäng chieán löôïc veà moâi tröôøng - Chæ tieâu chaát löôïng nöôùc sinh hoaït trong khu DLST. SAGE ñeå ñeà xuaát caùc tieâu chuaån moâi tröôøng quoác teá. SAGE - Chæ tieâu chaát löôïng nöôùc uoáng cho khaùch vaø nhaân ñöôïc yeâu caàu ñieàu tra xem moät tieâu chuaån moâi tröôøng quoác teá vieân. coù theå ñaït ñöôïc nhöõng muïc ñích sau hay khoâng? - Chæ tieâu chaát löôïng tieáng oàn. o Ñeà xuaát moät phöông thöùc chung trong vieäc quaûn lí moâi tröôøng. - Chæ tieâu chaát löôïng khoâng khí. o Taêng cöôøng naêng löïc toå chöùc ñeå ñaùnh giaù vaø ñaït ñöôïc - Söï thay ñoåi moâi tröôøng ñaát. söï caûi thieän trong coâng taùc moâi tröôøng. - Ñaùnh giaù thu gom vaän chuyeån, xöû lyù, taùi söû duïng raùc o Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho thöông maïi vaø xoùa boû caùc thaûi. haøng raøo thöông maïi. - Chæ tieâu chaát löôïng ñoä rung. Caùc thaønh vieân cuûa SAGE thaûo luaän veà moái lieân quan - Soá löôïng loaøi sinh vaät vaø bieán ñoäng cuûa chuùng. giöõa caùc tieâu chuaån quaûn lí chaát löôïng vaø caùc tieâu chuaån quaûn - Xaùc ñònh söï thay ñoåi caûnh quan. lí moâi tröôøng. Sau ñoù caùc thaønh vieân cuûa SAGE ñaõ keát luaän - Ñaùnh giaù dieãn theá sinh thaùi. raèng kieán thöùc caàn cho vieäc quaûn lí moâi tröôøng thì khaùc bieät - Ñaùnh giaù söï haøi hoaø thieân nhieân trong khu DLST. vôùi kieán thöùc veà chaát löôïng. Vì vaäy, vaøo naêm 1992, SAGE ñaõ ñeà nghò thaønh laäp moät uûy ban kyõ thuaät cuûa ISO coù nhieäm vuï - Ñaùnh giaù möùc ñoä tieát kieäm söû duïng TNTN cuûa toaøn xaây döïng tieâu chuaån heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng EMS boä hoaït ñoäng DLST. (Environment Management System) chung cho toaøn caàu. UÛy - Baûo veä thuù, caây quyù hieám, baûo veä nhöõng heä sinh thaùi ban kyõ thuaät môùi, ISO TC 207, hoïp laàn ñaàu tieân vaøo thaùng 6 nhaïy caûm trong VQG, khu baûo toàn, röøng, vöôøn caây.... naêm 1993 vaø taïi thôøi ñieåm naøy SAGE ñöôïc giaûi theå. Muïc ñích - Söùc chòu taûi, taûi löôïng oâ nhieãm, khaû naâng töï laøm saïch cuûa vieäc khôûi xöôùng môùi naøy laø: cuûa heä sinh thaùi. ♦ Cung caáp cô sôû cho vieäc hoøa nhaäp caùc tieâu chuaån 13.2 ÍCH LÔÏI CUÛA BOÄ TIEÂU CHUAÅN ISO 14000 hieän coù cuõng nhö caùc noã löïc trong töông lai trong lónh vöïc 13.2.1 Söï ra ñôøi cuûa SEGE (Strategic Action Group naøy, nhaèm taïo ñieàu kieän cho thöông maïi quoác teá. on the Environment) 257 258
  5. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi ♦ Hoã trôï vieäc “baûo veä moâi tröôøng caân ñoái vôùi nhöõng ♦ TB6: Khía caïnh moâi tröôøng trong caùc tính chaát saûn nhu caàu kinh teá xaõ hoäi” baèng caùch ñaûm baûo cho caùc toå chöùc coù phaåm (EAPS – Moãi moät nöôùc laäp ra moät nhoùm tö ñöôïc nhöõng coâng cuï ñeå ñaït ñöôïc vaø caûi thieän veà bieän phaùp vaán kyõ thuaät (TAG) cho tieåu ban quoác teá. Muïc ñích trong hoaït ñoäng moâi tröôøng. ñaàu tieân cuûa TAG ôû moãi nöôùc laø trieån khai vaø ñöa tôùi ISO quan ñieåm cuûa moãi quoác gia veà töøng tieâu chuaån 13.2.2 Thaønh phaàn vaø caáu truùc TC 207 rieâng bieät döôùi daïng goùp yù vaø boû phieáu kín. TC 27 laø moät ban toå chöùc chuyeân veà kyõ thuaät cuûa ISO CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC CUÛA ISO 14000. Soá caùc nöôùc tham gia vaøo UÛy ban kyõ thuaät 207 ngaøy caøng taêng, coù ñeán 64 nöôùc tham döï cuoäc hoïp laàn ñaàu tieân toå chöùc vaøo thaùng 6 naêm 1995 (gaàn 60% toång soá caùc thaønh vieân cuûa ISO). ISO ♦ TC 207 ñöôïc chia thaønh saùu tieåu ban quoác teá vaø moät GENEVER nhoùm coâng taùc. Caùc thaønh vieân cuûa tieåu ban bao goàm ñaïi dieän caùc ngaønh coâng nghieäp, caùc toå chöùc tieâu chuaån, chính phuû, phi chính phuû, caùc toå chöùc moâi tröôøng vaø caùc nhoùm khaùc coù quan taâm. Moãi Tieåu ban (TB) chòu traùch nhieäm veà moät lónh vöïc TC 176 TC 207 CANADA CANADA quaûn lí moâi tröôøng cuï theå: ISO 9000 ISO 14000 ♦ TB1: Caùc heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng; ♦ TB2: Ñaùnh giaù moâi tröôøng (EA – Environmental Auditing). SC1 SC2 SC3 SC4 SC5 SC6 ♦ TB3: Caáp nhaõn moâi tröôøng (EL – Environmental EMS EA EL EPE LCA EPAS Anh Haø Lan UÙc Myõ Phaùp Na Uy Labelling). ♦ TB4: Ñaùnh giaù keát quaû veà hoaït ñoäng moâi tröôøng - Phaïm vi cuûa TC 207 (EPE – Environmental Performance Evaluation). Phaïm vi hoaït ñoäng cuûa TC 207 laø “Tieâu chuaån hoùa trong ♦ TB5: Phaân tích chu trình soáng (LCA – Life Cycle lónh vöïc caùc heä thoáng vaø coâng cuï quaûn lí moâi tröôøng”. ISO Analysis). 14000 nghieân cöùu vaø xaây döïng caùc phöông phaùp vaø heä thoáng quaûn lí chöù khoâng phaûi laø caùc tieâu chuaån veà saûn phaåm hay 259 260
  6. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi caùc tieâu chuaån kyõ thuaät. Muïc ñích cuoái cuøng cuûa TC 207 seõ laø VQG, neáu khoâng baûo veä taøi nguyeân röøng, baûo veä thuù, caây moät heä thoáng ñaày ñuû caùc tieâu chuaån cho moïi khía caïnh quaûn röøng vaø caûng quan thì laøm sao coù theå phaùt trieån du lòch ñöôïc! lí moâi tröôøng. Chöùng nhaän vaø ñaùnh giaù ñoäc laäp heä thoáng quaûn lí cuûa Caùc tieâu chuaån ISO 14000 laø tieâu chuaån cho caû quaù trình moät toå chöùc veà chaát löôïng, moâi tröôøng, an toaøn vaø söùc khoûe, chöù khoâng phaûi tieâu chuaån ñeå thöïc hieän coâng vieäc. Caùc tieâu traùch nhieäm xaõ hoäi taïo neân söï tin caäy vaøo naêng löïc nhaèm chuaån ñoù taäp trung vaøo vieäc xaây döïng moät heä thoáng ñeå hoaøn ñaùp öùng caùc yeâu caàu laøm taêng theâm hình aûnh cuûa doanh thaønh caùc saùch löôïc, caùc ñoái töôïng vaø muïc tieâu do coâng ty ñeà nghieäp coù traùch nhieäm do quan taâm ñeán moâi tröôøng vaø xaõ ra. Caùc tieâu chuaån khoâng chæ ra caùch thöùc ñeå moät toå chöùc ñaït hoäi. Coâng ty DLST caøng caàn phaûi coù söï tín nhieäm ñoù, nhaát laø ñöôïc muïc ñích treân hoaëc mieâu taû nhöõng ñieàu lieân quan. ñoái vôùi khaùch töø caùc nöôùc phaùt trieån vaø khaùch nghieân cöùu sinh thaùi. Toùm laïi, ISO 14000 taäp trung vaøo caùc quaù trình caàn thieát ñeå ñaït ñöôïc keát quaû, chöù khoâng phaûi baûn thaân caùc keát 13.3 QUAÙ TRÌNH AÙP DUÏNG VAØ XIN CHÖÙNG NHAÄN quaû ñoù. Muïc ñích nhaèm taêng söï tin caäy cuûa khaùch haøng, raèng Cuõng gioáng nhö caùc coâng ty cuûa caùc lónh vöïc hay caùc moät toå chöùc coù moät heä thoáng thích hôïp thì seõ daãn ñeán vieäc ngaønh khaùc, coâng ty DLST muoán coù chöùng nhaän ISO 14000, thöïc hieän caùc coâng taùc baûo veä moâi tröôøng toát hôn. LCA cuõng phaûi qua caùc böôùc thöïc hieän theå hieän sô ñoà sau 13.2.3 Taïi sao DLST caàn chöùng nhaän heä thoáng ñaây. Taát nhieân, sô ñoà naøy chæ ñöa ra nhöõng böôùc chung, maø quaûn lí ISO 14000, LCA? töø ñoù ta cuï theå hoaù chuùng, ñeå thöïc hieän deã daøng hôn. Söï caïnh tranh töø thò tröôøng, caùc yeâu caàu cuûa khaùch haøng vaø luaät ñònh cuøng vôùi caùc mong ñôïi töø xaõ hoäi ñang taùc ñoäng leân kinh doanh. Hình aûnh cuûa toå chöùc vaø söï toàn taïi, phaùt trieån khoâng chæ phuï thuoäc vaøo chaát löôïng saûn phaåm vaø dòch vuï maø coøn lieân quan ñeán söï cam keát cuûa toå chöùc ñoù vaø caùc thaønh quaû ñaït ñöôïc lieân quan ñeán vieäc baûo veä moâi tröôøng, söùc khoûe, an toaøn vaø caùc khía caïnh xaõ hoäi, ñaïo ñöùc kinh 13.3.1 Sô ñoà caùc böôùc thöïc hieän doanh. Rieâng ñoái vôùi DLST, noù cuõng laø moät lónh vöïc dòch vuï. Laõnh ñaïo ñöa ra cam keát thöïc hieän Coâng ty DLST naøo cuõng phaûi caïnh tranh laønh maïnh vôùi nhau veà chaát löôïng phuïc vuï trong ñoù coù chaát löôïng moâi tröôøng vaø Laäp nhoùm chuyeân traùch veà ISO baûo veä taøi nguyeân. Ví duï, moät coâng ty DLST ñaët trong moät 261 262 Tìm hieåu yeâu caàu cuûa TC ISO 14001 Tieàn ñaùnh giaù noäi boä sô boâ Xaùc ñònh caùc khía caïnh MT, muïc tieâu vaø chæ tieâu MT, chính saùch MT
  7. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi ty vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc. Xaây döïng moät chính saùch moâi tröôøng, baûo veä taøi nguyeân vaø thieát laäp caùc muïc ñích cuõng nhö muïc tieâu laø raát quan troïng. Trong giai ñoaïn ñaàu tieáp xuùc, nhaø tö vaán vaø coâng ty caàn phaûi kyù hôïp ñoàng giao öôùc sô boä, xem xeùt khaû naêng veà taøi chính ñeå hoaïch ñònh keá hoaïch aùp duïng tieâu chuaån. 13.3.3 AÙp duïng heä thoáng QLMT theo TC ISO 14001 cho ñôn vò DLST Trong giai ñoaïn naøy, coâng ty phaûi xaây döïng ñöôïc chính saùch moâi tröôøng döïa treân caùc muïc tieâu vaø chæ tieâu. Ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc trong coâng ty ñeå duy trì quaù trình aùp duïng tieâu chuaån thoâng qua caùc boä thuû tuïc moâi tröôøng, soå tay moâi tröôøng. Ñaây laø moät quaù trình ñoøi hoûi söï ñaùp öùng veà moïi maët cuûa coâng ty DLST, bao goàm vieäc thaønh laäp vaø söï chaáp thuaän cuûa ban quaûn lí cao nhaát cuõng nhö toaøn theå caùn boä coâng nhaân vieân trong coâng ty, nguoàn taøi chính vaø quaù trình duy trì boä thuû tuïc phaûi luoân oån ñònh. 13.3.4 Chöùng nhaän vaø duy trì tieâu chuaån a. Baét ñaàu baèng caùch naøo? Doanh nghieäp DLST chæ caàn ñieàn thoâng tin yeâu caàu baùo giaù vaø göûi ñeán vaên phoøng cuûa moät toå chöùc chöùng nhaän coù chöùc naêng (ví duï Trung taâm Sinh Thaùi Moâi tröôøng Taøi nguyeân - CEER, 350/5 Nguyeãn Troïng Tuyeån, Taân Bình, TP 13.3.2 Tieáp xuùc vaø leân keá hoaïch cuøng nhaø tö vaán HCM, ÑT: 8448737). CEER seõ cung caáp dòch vuï bao goàm caû Muoán cho khu DLST cuûa mình coù chöùng nhaän ISO 14001, ñaùnh giaù thöû (khoâng baét buoäc) ñeå giuùp doanh nghieäp xaùc ñònh LCA caàn coù söï giuùp ñôõ cuûa caùc nhaø tö vaán. Ñaây laø giai ñoaïn söï saün saøng cho chöùng nhaän. Ñaây cuõng laø coâng cuï ñeå phaân coâng ty caàn phaûi ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng, xem xeùt hieän tích xaùc ñònh nhöõng ñieàu coøn thieáu soùt ñeå toå chöùc taäp trung traïng moâi tröôøng taïi coâng ty mình, khaû naêng aùp duïng cuûa coâng 263 264
  8. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi noã löïc trong giai ñoaïn trieån khai xaây döïng heä thoáng quaûn lí - Haønh ñoäng khaéc phuïc vaø theo doõi giaùm saùt: Toå chöùc moâi tröôøng. ñöôïc ñaùnh giaù seõ ñöa ra caùc haønh ñoäng khaéc phuïc cho caùc ñieåm khoâng phuø hôïp ñeå chuyeân gia ñaùnh giaù xem xeùt. Thôøi b. Ñaùnh giaù chöùng nhaän gian aùp duïng haønh ñoäng khaéc phuïc ñöôïc thoûa thuaän. Neáu Böôùc naøy ñoøi hoûi phaûi qua caùc khaâu sau: khoâng theå aùp duïng ngay, khi ñoù CEER seõ xaùc nhaän hoaøn taát - Xem xeùt taøi lieäu: Taøi lieäu cuûa heä thoáng quaûn lí ñöôïc haønh ñoäng khaéc phuïc baèng caùch xem xeùt taøi lieäu hoà sô hay xem xeùt, ñaùnh giaù söï ñaày ñuû döïa vaøo tieâu chuaån. ñaùnh giaù laïi. - Tham quan: Caàn toå chöùc moät buoåi tham quan chính - Chöùng nhaän phuø hôïp: Sau khi ñaõ thoûa maõn caùc yeâu caàu thöùc toaøn boä khu DLST keå caû khu vuïc nhaø haøng, khaùch saïn vaø ñaùnh giaù chöùng nhaän, toå chöùc ñöôïc chöùng nhaän seõ nhaän chöùng nhöõng moâ hình DLST trong khu hay theo tuor. Trong buoåi chæ phuø hôïp cho heä thoáng quaûn lí coù giaù trò trong ba naêm. tham quan naøy, chuyeân gia ñaùnh giaù CEER seõ ñaùnh giaù möùc c. Duy trì chöùng nhaän phuø hôïp ñoä aùp duïng cuûa heä thoáng quaûn lí vaø xaùc ñònh nhöõng ñieàu khoâng Muoán duy trì chöùng nhaän ISO 14000, LCA ñaõ ñöôïc caáp, phuø hôïp khi aùp duïng ñeå toå chöùc löu yù tröôùc khi ñaùnh giaù chöùng caàn phaûi tieán haønh caùc böôùc sau: nhaän. Buoåi tham quan naøy bao goàm caû ñaùnh giaù taøi lieäu, laäp chöông trình ñaùnh giaù vaø xaùc nhaän phaïm vi ñaùnh giaù. Kieåm soaùt heä thoáng taøi lieäu: Toå chöùc ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän phaûi löu giöõ soå tay heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng - Ñaùnh giaù chöùng nhaän: Sau khi tham quan vaø ñaõ coù ñöôïc kieåm soaùt. Khi coù söï thay ñoåi phaûi thoâng baùo cho CEER haønh ñoäng söûa chöõa nhöõng ñieàu khoâng phuø hôïp töø phía toå vaø neân tham khaûo yù kieán CEER tröôùc khi coù nhöõng thay ñoåi chöùc vaø thoûa thuaän veà keá hoaïch ñaùnh giaù, CEER seõ thöïc hieän lôùn ñoái vôùi heä thoáng trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa chöùng nhaän. ñaùnh giaù. Caùc phaùt hieän trong quaù trình ñaùnh giaù seõ ñöôïc thoâng baùo cho toå chöùc ñöôïc ñaùnh giaù. Ñaùnh giaù giaùm saùt: Chöông trình ñaùnh giaù ñònh kyø ñöôïc thoûa thuaän vôùi toå chöùc chöùng nhaän. Phaïm vi cuûa ñaùnh giaù giaùm saùt ñöôïc xaùc ñònh ñeå baûo ñaûm caû heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng ñeàu ñöôïc ñaùnh giaù ít nhaát moät laàn trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa chöùng nhaän vaø cuõng gioáng nhö chöùng nhaän laàn ñaàu, caùc ñieàu ñöôïc phaùt hieän khi ñaùnh giaù phaûi ñöôïc thoûa thuaän vaø aùp duïng haønh ñoäng khaéc phuïc. 265 266
  9. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi Taùi chöùng nhaän: Ñöôïc thöïc hieän sau ba naêm. Phaïm vi chöùng nhaän ñöôïc thoûa thuaän vôùi toå chöùc tröôùc khi thöïc hieän ñaùnh giaù. 13.4. ÖÙNG DUÏNG QUAÛN LÍ MOÂI TRÖÔØNG TRONG KHAÙCH SAÏN CUÛA HEÄ THOÁNG DLST Quy trình ISO Baát cöù moät coâng ty DLST naøo, hay moät khu DLST naøo cuõng phaûi coù hai phaàn: phaàn thöù nhaát, ñoái töôïng tham quan DL nhö röøng, vöôøn, caây, hoà, soâng trong ñoù coù nhieàu moâ hình DLST; phaàn thöù hai, khu vöïc haäu caàn dòch vuï aên uoáng, nghæ ngôi, khaùch saïn, nhaø haøng. Trong phaàn hai naøy cuõng phaûi tuaân thuû quaûn lí moâi tröôøng theo ISO 14000. Hieän nay, ôû caùc khaùch saïn toàn taïi nhöõng phöông thöùc khaùc nhau cho quaûn lí moâi tröôøng. Nhieàu ñòa phöông trong nöôùc ñaõ laäp nhieàu keá hoaïch, sô ñoà quaûn lí theo moâ hình naøy nhaèm muïc ñích thaønh coâng hôn nöõa trong coâng nghieäp du lòch. Trong ñoù, nhöõng moâ hình quaûn lí naøy coù theå giuùp nhöõng oâng baàu du lòch trong nhöõng vaán ñeà veà kinh doanh du lòch vaø gìn giöõ moâi tröôøng, taêng toác ñoä thi haønh moät caùch coù hieäu quaû cuøng vôùi nhöõng giaûi phaùp khaû thi. Töø ñoù ruùt ra nhöõng phöông thöùc theo doõi, khaûo saùt, ñaùnh giaù vaø baùo caùo moät caùch ñuùng ñaén vaø ñaày ñuû veà thöïc traïng moâi tröôøng (UNEP, 1998). ÔÛ nöôùc ta, nhöõng khu vöïc, vò trí vui chôi, giaûi trí khaùc nhau thuoäc söï quaûn lí cuûa nhöõng coâng ty khaùc nhau, nhöõng nôi daønh cho thanh nieân vaø moïi ngöôøi caém traïi ñaõ ñöôïc phaùt trieån nhaèm taïo moät nôi thö giaõn, giaûi trí cho moïi ngöôøi ñeå taêng nguoàn thu nhaäp vaø thu huùt khaùch du lòch. Song song nhöõng dòch vuï giaûi trí, ñeå thu huùt khaùch du lòch nhöõng coâng ty naøy caàn phaûi öùng duïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng vaøo 267 268
  10. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi trong coâng ty hoï vôùi nhöõng phöông thöùc, duïng cuï coù caáu truùc beàn vöõng. Chöùng toû raèng söï phaùt trieån cuûa caùc hoaït ñoäng vaø heä thoáng hôn bao goàm: kieåm ñònh moâi tröôøng - EA kinh teá coù theå cuøng toàn taïi vôùi vieäc baûo veä moâi tröôøng. (Environmental Auditing), ñaùnh giaù taùc ñoäng ñoái moâi tröôøng - Vì ôû nöôùc ta chöa coù coâng ty naøo thöïc hieän, chuùng toâi EPE (Environmental Performance Evaluation), heä thoáng quaûn xin laáy moät ví duï ôû nöôùc ngoaøi ñeå baïn ñoïc tham khaûo. lí moâi tröôøng - EMS (Environmental Management Systems). Moät trong nhöõng nôi ñaàu tieân thöïc hieän chöông trình Moät soá nöôùc tieân tieán nhö Taây Ban Nha ñaõ baét ñaàu giôùi naøy laø "Taøu ñoâ ñoác" (flagship), Taây Ban Nha. Nhöõng tính thieäu, öùng duïng EMS (Environmental Management System) toaùn, ño ñaïc cuûa döï aùn seõ ñöôïc ñeà xuaát vôùi cô quan coù thaåm theo tieâu chuaån quoác teá ISO 14000 vaø EU vôùi sô ñoà quaûn lí vaø quyeàn, trong ñoù, chöông trình ñöôïc laäp trình döïa vaøo moâi kieåm toaùn (EAMS). tröông sinh thaùi vaø ñöôïc phaùt trieån bôûi chính phuû ôû nhöõng Caùc tieâu chuaån ISO 14000 mieâu taû nhöõng yeáu toá cô baûn hoøn ñaûo Balearic moät vaøi naêm tröôùc ñaây. cuûa moät heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng höõu hieäu. Nhöõng yeáu toá Saùng kieán naøy thöû nghieäm moät chöông trình cho söï caûi naøy bao goàm vieäc xaây döïng moät chính saùch veà moâi tröôøng, tieán moâi tröôøng cuûa khu vöïc nhaèm thu huùt khaùch du lòch. Noù xaùc ñònh caùc muïc ñích vaø muïc tieâu, thöïc hieän chöông trình phaù vôõ nhöõng muïc ñích khaùc nhau trong khu vöïc nhö: kyõ naêng, ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñoù. Sau ñoù, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù phöông tieän hoaït ñoäng, nôi ñeán, nhöõng söï thuùc ñaåy vaø öùng hieäu quaû cuûa noù, ñieàu chænh caùc vaán ñeà vaø kieåm tra heä thoáng duïng goïi laø “nhöõng phöông tieän ECOTUR” (laép ñaët theâm ñeå caûi thieän noù vaø caûi thieän taùc ñoäng chung ñoái vôùi moâi ECOTUR trong Catalan) nhaèm taêng cöôøng hôn nöõa chaát löôïng tröôøng. moâi tröôøng cuûa nhöõng coâng ty du lòch do chính phuû ban haønh, Tình hình phaùt trieån noùi treân ñaõ taïo söùc eùp ñoái vôùi caùc thoâng qua moät phöông thöùc quaûn lí moâi tröôøng vaø töï nguyeän coâng ty du lòch ñoái vôùi vieäc taêng cöôøng traùch nhieäm veà moâi kieåm ñònh nhöõng heä thoáng naøy. YÙ nghóa cuûa saéc leänh laø phaûi tröôøng. Töø tröôùc ñeán nay, thaønh tích kinh doanh vaø baûo veä tuaân theo phaùp luaät cuûa ñòa phöông ñeå aùp duïng EMAS vaøo moâi tröôøng thöôøng ñöôïc xem nhö nhöõng vaán ñeà traùi ngöôïc nhöõng phöông tieän cho khaùch du lòch. Noùi chung, caùc tieâu nhau. Nhieàu coâng ty du lòch cho raèng, chi phí baûo veä moâi chuaån, heä thoáng ñöôïc xaây döïng nhanh choùng ñeå thích öùng vôùi tröôøng laøm caûn trôû quaù trình caïnh tranh. Vì vaäy, coù moät soá traùch nhieäm baûo veä moâi tröôøng cuûa caùc coâng ty. coâng ty ñaõ xaây döïng cô sôû cuûa mình maø chöa coù quy ñònh Trong söï hôïp taùc vôùi chöông trình LIFE EU, nhöõng phuï chaët cheõ veà baûo veä moâi tröôøng. caáp ñöôïc ban tôùi 30 phöông tieän cho caùc tour du lòch ñeå thi Tuy nhieân, tình hình ñaõ thay ñoåi, khieán cho quaù trình haønh EMS 25 khaùch saïn, nhieàu phoøng cho thueâ, boán caûng kinh doanh cuûa caùc coâng ty du lòch vaø coâng vieäc baûo veä moâi phuïc vuï cho vieäc ñaäu taøu vaø moät saân golf. Ñoàng thôøi, söï thuùc tröôøng thay ñoåi, trôû neân hoaø hôïp hôn, vì moät söï phaùt trieån 269 270
  11. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi ñaåy vieäc aùp duïng naøy vaø vieäc huaán luyeän nhöõng nhaân vieân aùp ñeà moâi tröôøng khaùc caàn phaûi ñöôïc xem xeùt treân moïi phöông duïng nhöõng hoaït ñoäng ñöôïc thöïc hieän theo nhieàu phöông thöùc dieän cuûa caùc quaù trình thieát keá chöông trình hoaït ñoäng cuûa khaùc nhau vôùi soå tay “nhöõng nguyeân taéc chæ ñaïo cho vieäc thöïc caùc coâng ty DLST. haønh ñeå moâi tröôøng toát hôn trong nhöõng heä thoáng khaùch 13.4.1 Laäp keá hoaïch döï aùn EMS saïn vaø khaùch du lòch” ñaõ ñöôïc xuaát baûn. Söï quaûn trò coâng Ñeå minh hoaï, xin laáy moät ví duï veà vieäc ñaùnh giaù khaùch coäng cuûa Catalonia vaø Boä Kinh teá baèng tieáng Taây Ban Nha saïn trong khu nghæ döôõng, töø chöông trình ECOTUR ñeå thi theo saùng kieán Balearic vaø ñaåy maïnh vieäc aùp duïng vaø thi haønh moät baûng EMS haønh EMS trong caùc coâng ty du lòch vaø caùc phöông tieän cho ngöôøi du lòch. Giai ñoaïn ñaàu tieân cuûa döï aùn DLST laø ñeå quyeát ñònh söï thi haønh coù thôøi haïn vaø nhöõng yeâu caàu taøi nguyeân thieân Vieäc thöïc hieän moät EMS phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån nhieân vaø con ngöôøi. Noùi chung, ban quaûn lí caáp cao muoán thöïc ISO 14000 vaø hoaøn thaønh keá hoaïch seõ trôû thaønh nhu caàu hieän toaøn boä EMS trong moät thôøi gian ñaàu, ñoäng vieân tính taän thöïc teá trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc coâng ty du lòch. taâm, chaáp haønh toát ñeå taïo ñoäng löïc giöõa taát caû nhöõng ngöôøi Nhaèm vaän duïng caùc tieâu chuaån ñoù vaøo vieäc xaây döïng heä laøm thueâ. Trong khi khaùch saïn cho pheùp coù nhieàu hoaït ñoäng thoáng caùc quy ñònh, keá hoaïch cuûa mình theo moät caùch naøo ñoù, khaùc nhau môû ra trong nhieàu thôøi ñieåm, lòch döï aùn caàn phaûi chöùng toû coâng ty mình coù nhöõng hoaït ñoäng baûo veä moâi tröôøng taïo söï thích nghi tôùi nhöõng hoaøn caûnh naøy vaø song song vôùi thieát thöïc vaø yù thöùc cho khaùch du lòch baûo veä moâi tröôøng. vieäc thöïc hieän moät soá giai ñoaïn cuûa EMS, thieát keá cuûa taøi lieäu Nhöõng coâng ty naêng ñoäng ñang chuù yù nghieân cöùu vaán vaø huaán luyeän nhöõng hoaït ñoäng. Cuøng luùc, thaät caàn thieát ñeå ñeà taïo moät chöông trình, phöông thöùc môùi trong vieäc quaûn lí xem xeùt söï hôïp nhaát coù theå coù giöõa nhöõng heä thoáng quaûn lí khaùch saïn keát hôïp vôùi quaûn lí moâi tröôøng, laøm cho noù chuyeån moâi tröôøng. Chuû tröông khuyeán kích caùc coâng ty tieán haønh töø chöùc naêng kinh doanh coù lôïi sang moät chöùc naêng kinh kieåm ñònh ñoäc laäp, töï ñaùnh giaù vaø coi nhöõng hoaït ñoäng ñoù nhö doanh môùi khoâng nhöõng coù lôïi veà thu nhaäp maø coøn baûo veä phöông thöùc chuû ñaïo ñeå ñeà phoøng nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng vaø moâi tröôøng, hoaø nhaäp vaøo quaù trình xaây döïng chieán löôïc vaø ñaûm baûo söï tuaân thuû caùc quy ñònh. hoaït ñoäng. EMS ñang daàn daàn giaûm bôùt tính meänh leänh vaø Vôùi moät chieán löôïc nhö vaäy seõ coù hieäu quaû cao hôn, deã taêng theâm tính chieán löôïc. daøng giaùm saùt caùc nhaân toá tích cöïc veà maët moâi tröôøng vaø Do ñoù, vieäc quaûn lí moâi tröôøng khoâng theå chæ phuï thuoäc höôùng söï chuù yù cuûa mình ñeán khaùch du lòch. Töø ñaây, ta coù vaøo vieäc kieåm soaùt oâ nhieãm ôû giai ñoaïn cuoái nhö tröôùc nöõa, theå vöøa thaønh laäp moät heä thoáng khaùch saïn ñaït tieâu chuaån caùch laøm naøy thöôøng khoâng höõu hieäu vaø khoâng thích hôïp. toái öu cho chaát löôïng khaùch saïn (ICHE) vöøa ñi keøm söï phaùt Vieäc ngaên ngöøa oâ nhieãm trong caùc tour du lòch vaø nhöõng vaán 271 272
  12. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi trieån nhöõng tieâu chuaån ñaëc bieät cho chaát löôïng moâi tröôøng. Heä kieán thöùc toái thieåu cuûa moät coâng daân vaø yù thöùc moâi tröôøng thoáng chaát löôïng töï kieåm soaùt naøy döïa vaøo tieâu chuaån chaát thöôøng phaûi ñöôïc truyeàn thoâng ñeán moïi ngöôøi. Moät soá tieâu löôïng ISO 9001 vaø bao goàm caû tieâu chuaån quoác teá maø moâi chuaån ñöôïc keå sau ñaây: tröôøng ISO 14001 thöïc hieän döôùi söï giaùm saùt cuûa ban quaûn lí Taùc ñoäng tôùi nhöõng khía caïnh moâi tröôøng caáp cao. Tính hôïp phaùp 13.4.2. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng cuûa nhöõng hoaït Tính kinh teá ñoäng vaø dòch vuï Trình ñoä vaø haønh vi hoaït ñoäng noâi boä coâng ty. Haøng ngaøy coâng vieäc cuûa moät khaùch saïn keùo theo nhöõng hoaït ñoäng phaân taùn giöõa nhöõng boä phaän vaø caùc ban khaùc Trong ñaùnh giaù caùc khía caïnh taùc ñoäng moâi tröôøng, hoã trong khaùch saïn, vôùi muïc ñích chung laø vieäc ñaûm baûo söï thoûa trôï döõ lieäu laø nhaân toá quan troïng. Ñoù laø döõ lieäu veà soá löôïng maõn cuûa khaùch haøng. Vì theo töøng muøa vieäc thöïc hieän nhöõng cuûa khaùch haøng, ñaëc bieät laø veà vieäc tieâu thuï nöôùc, tieâu thuï hoaït ñoäng khaùc nhau theo töøng thôøi kyø, coâng vieäc naëng neà vaø naêng löôïng moät caùch phung phí hoaëc laõng phí trong saûn xuaát meät nhoïc laø phaûi taäp trung noã löïc vaøo nhöõng thaùng muøa heø trong nhöõng khaùch saïn kinh doanh theo töøng muøa, ngay caû do löôïng khaùch ñeán ñoâng, trong khi nhöõng thaùng muøa ñoâng vaøi khaùch saïn ñaït tieâu chuaån quoác teá vaø khaùch saïn noåi tieáng (ôû mieàn Baéc) vaø muøa möa (ôû mieàn Nam) laø nhöõng thaùng söûa khaùc. chöõa, truøng tu vaø xaây döïng ñeå ñoùn khaùch vaøo nhöõng muøa sau. Nhöõng tieâu chuaån xem xeùt laø tính hôïp phaùp döïa vaøo Ñoái vôùi coâng vieäc ñoù coù moät boä phaän rieâng. Moät phaïm vi roäng khaû naêng kinh doanh, phöông thöùc hoaït ñoäng cuûa khaùch saïn cuûa nhöõng hoaït ñoäng vaø nhöõng dòch vuï ñeå xem xeùt khi naøo chöù khoâng phaûi laø yeâu caàu caàn thieát hay ñieàu kieän baét buoäc nhöõng khía caïnh moâi tröôøng bò oâ nhieãm. Nhöõng hoaït ñoäng phaûi tuaân theo luaät phaùp (neáu nhöõng tham soá tieán raát gaàn tôùi chính cuûa hoï vaø cuûa khaùch coù lieân heä vôùi moâi tröôøng laø moät giôùi haïn hôïp phaùp) hoaëc nhöõng ñieàu coù theå gaëp chuùng trong trong nhöõng vaán ñeà ñöôïc quan taâm theo nhöõng khía caïnh töông lai gaàn (nhöõng tieâu chuaån maø hieän giôø ñang ñöôïc baøn khaùc nhau. luaän vaø seõ sôùm ñöôïc pheâ chuaån, baét buoäc tuaân theo phaùp luaät Moät trong nhöõng khía caïnh moâi tröôøng ñaõ ñöôïc xaùc ñeå phoøng choáng oâ nhieãm). ñònh laø khaùch saïn phaûi thieát laäp nhöõng heä thoáng ño ñaïc vôùi Vieäc aùp duïng ISO 14000 treân quy moâ quoác teá seõ taïo ra muïc tieâu vaø ñieàu khieån hoaït ñoäng theo höôùng coù lôïi cho moâi nhöõng ñieàu kieän öu ñaõi ñeå trieån khai caùc hoaït ñoäng ñeà phoøng tröôøng. Nhieäm vuï naøy thoâng thöôøng ñöôïc thöïc hieän chæ bôûi oâ nhieãm. Neáu aùp duïng ISO 14000, caùc coâng ty coù theå traùnh rieâng ngöôøi phoái hôïp vaø kieán thöùc ñöôïc xem laïi bôûi caâu hoûi ñöôïc tình traïng thöôøng xuyeân bò ñoäng trong nhöõng vaán ñeà maø khoâng yeâu caàu moät chuyeân gia moâi tröôøng traû lôøi. Nhöõng 273 274
  13. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi moâi tröôøng. Moät chöông trình EMS höõu hieäu seõ phaân tích roõ thoâng tin kyõ thuaät vaø nhieàu thoâng tin coù ñöôïc moät caùch nguyeân nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaø ñeà ra bieän phaùp nhanh choùng. phoøng choáng oâ nhieãm trong chöông trình hoaït ñoäng cuûa coâng Cung caáp moät cô cheá ñeå kieåm soaùt caùc phöông phaùp ty DLST. quaûn lí hieän coù, hôïp nhaát nhöõng heä thoáng rieâng reõ hoaëc xaây döïng nhöõng heä thoáng môùi. Giuùp cho caùc coâng ty theo doõi vaø Ñieåm quan troïng trong vieäc thöïc hieän heä thoáng naøy laø ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän cuûa mình. Hoã trôï trong vieäc ñaøo tieán haønh coâng vieäc keát hôïp vôùi caùc vaán ñeà moâi tröôøng, chieán taïo caùc nhaân vieân veà traùch nhieäm cuûa hoï ñoái vôùi vieäc baûo veä dòch kinh doanh vaø hoaït ñoäng taùc nghieäp. Vieäc ñeà phoøng oâ vaø caûi thieän moâi tröôøng. Moät EMS höõu hieäu coù theå hôïp nhaát nhieãm coøn coù taùc duïng laøm giaûm chi phí thoâng qua vieäc tieát nhöõng heä thoáng quaûn lí hieän höõu ñeå tieát kieäm kinh phí vaø kieäm nguyeân vaät lieäu vaø naêng löôïng. Trong ñoù, giaûm ñöôïc giaûm bôùt tình traïng choàng cheùo coâng vieäc. nhöõng chi phí veà tieàn phaït do gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Noùi chung, noäi dung trong chöông naøy muoán laáy moät ví Tieâu chuaån kinh teá keát hôïp tieâu chuaån moâi tröôøng laø duï thöïc teá du lòch khaùch saïn thieân nhieân moâi tröôøng vôùi nhöõng ñieàu quan troïng coù theå caûi thieän ñöôïc caùc khía caïnh nhöõng hoaït ñoäng tieát kieäm naêng löôïng vaø giaûm löôïng chaát moâi tröôøng. Tieâu bieåu laø tröôøng hôïp toái giaûm naêng löôïng, tieâu thaûi thaûi ra moâi tröôøng baèng caùch coù quy trình xöû lyù, giaûi thuï nöôùc vaø nguyeân lieäu, tröø phi trong töông lai nhöõng vaán ñeà quyeát thoâng qua taùi söû duïng, taùi cheá pheá lieäu, thöïc hieän khoâng giaûi quyeát noåi do thieáu kinh phí. chöông trình quaûn lí nguoàn nguyeân vaät lieäu coù hieäu quaû vaø coù Cuoái cuøng, chính phuû caàn xem xeùt laïi caùc vaán ñeà veà khía lôïi ích laâu daøi, huaán luyeän nhaân vieân coù yù thöùc hôn trong vieäc caïnh giöõa nhöõng moái quan heä vôùi ngaân haøng, vôùi caùc coâng ty gìn giöõ moâi tröôøng vaø thoâng tin, tuyeân truyeàn loâi cuoán caû khaùc vaø vôùi nhaân vieân cuõng nhö nhöõng ngöôøi laøm thueâ, khaùch haøng vaøo hoaït ñoäng moâi tröôøng - du lòch. nhöõng khaùch du lòch, nhöõng coäng ñoàng daân cö laùng gieàng, söï Vôùi nhöõng muïc ñích nhö vaäy, moät EMS höõu hieäu seõ giuùp quaûn trò nhaân coâng, phöông tieän truyeàn thoâng vaø nhöõng coâng caùc toå chöùc thöïc hieän toát chöông trình baûo veä moâi tröôøng cuûa ty baûo hieåm, nhöõng ñoái thuû... mình. Nhöõng yeáu toá cô baûn cuûa ISO 14000 khoâng taïo thaønh moät chöông trình hoaøn chænh ñeå baûo veä moâi tröôøng nhöng Quaù trình ñeå löïa choïn nhöõng muïc tieâu vaø muïc ñích cho chuùng taïo thaønh moät cô sôû cho moät chöông trình töông töï EMS caàn phaûi xem xeùt taát caû caùc boä phaän cuûa nhöõng caùc ban nhö vaäy. Qua ño,ù coâng ty seõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh tích toát trong khaùch saïn, nhöng thoâng thöôøng laø raát khoù do taát caû caùc ñeïp trong vieäc baûo veä moâi tröôøng. boä phaän vaên phoøng thöôøng coù coâng vieäc rieâng, chæ gaëp nhau ñöôïc vôùi thôøi gian ngaén. Ñeå thích hôïp, nhöõng ngöôøi phoái hôïp Noùi chung vieäc caûi thieän quaûn lí moâi tröôøng ñöôïc caûi moâi tröôøng vaø giaùm ñoác khaùch saïn thöôøng phaûi söû duïng thieän thì söùc khoeû con ngöôøi vaø moâi tröôøng coù theå ñöôïc baûo 275 276
  14. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi veä, traùnh nhöõng taùc haïi cuûa caùc hoaït ñoäng kinh doanh chæ thuyeát phuïc lôùn ñoái vôùi nhöõng nhaân vieân caáp döôùi trong ñôn thuaàn laø lôïi nhuaän. Moät EMS coù theå hoã trôï caùc toå chöùc khaùch saïn. trong vieäc caân ñoái nhöõng lôïi ích kinh teá vaø nhöõng lôïi ích moâi Nhö ñaõ ñöôïc ñeà caäp, söï luaân chuyeån nhaân vieân laø moät tröôøng. Ñieàu ñoù coù nghóa laø caùc vaán ñeà moâi tröôøng caàn ñöôïc caùch giaûi quyeát phuø hôïp cho nhöõng ñôn vò DLST theo muøa, ñöa vaøo caùc quaù trình hoaïch ñònh haèng ngaøy. khoâng phaûi chæ trong moät vaøi ngöôøi, nhöng cuõng khoâng phaûi trong moät tính caùch. Theo caùch naøy ñaõ taïo ra moät heä thoáng 13.5. SÖÛ DUÏNG TAØI NGUYEÂN NHAÂN LÖÏC TRONG MOÂI daây chuyeàn moâ hình DLST - khaùch saïn - du lòch vaên hoùa roäng TRÖÔØNG DU LÒCH lôùn, nôi nhöõng giaùm ñoác vaø nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu cuûa nhöõng Nhöõng moâ hình quaûn lí cho EMSs trong khu vöïc hoaït ban, thöôøng thay ñoåi nôi laøm vieäc, vaø nhö vaäy ñoùng goùp kinh ñoäng kinh doanh du lòch laø neàn taûng, döïa treân söï thoáng nhaát nghieäm vaø bí quyeát cuûa hoï ñoái vôùi moâi tröôøng trong vieäc tieán giöõa giaùm ñoác coâng ty DLST vaø caùn boä moâi tröôøng. Moâi xa hôn nöõa so vôùi nhieàu coâng ty khoâng ñi theo caùch naøy. tröôøng laø moät chuû ñeà lieân quan ñeán nhieàu ngaønh, cho neân caàn Maët khaùc, söï hôïp taùc naøy taïo cho hoï moät hieäu öùng thieát phaûi keát hôïp bí quyeát vaø kinh nghieäm cuûa nhaân söï ngöôïc veà vieäc "quaûn lí nhaân söï", giaûi phaùp baûo ñaûm tính lieân chính veà vaán ñeà naøy trong khu DLST, trong khaùch saïn, töø ñoù tuïc moïi nhaân vieân môùi trong toå chöùc. Ñaây laø vieäc laøm thöôøng seõ xuaát hieän caùc moâ hình phuø hôïp. Trong cuøng thôøi ñieåm ñoù, xuyeân ñöôïc thöïc hieän thoâng qua huaán luyeän cuûa tröôûng neân taïo moät nhoùm chuyeân moân moâi tröôøng, nhöõng ngöôøi ñöôïc phoøng. huaán luyeän, ñaøo taïo toát ñeå loâi keùo nhöõng ngöôøi khoâng coù Haàu heát hoaït ñoäng moâi tröôøng trong moät coâng ty DLST thieän caûm vôùi EMS vaøo cuoäc. Ñoù thöôøng laø nhöõng ngöôøi trong khoâng khaùc nhieàu töø nhöõng hoaït ñoäng moâi tröôøng trong moät gia ban quaûn lyù, keát hôïp vôùi vieäc boá trí caùn boä thöôøng xuyeân taùc ñình, noù ñöôïc caùc thaønh vieân trong gia ñình hay xí nghieäp coâng ñoäng ñeán nhöõng giaùm ñoác vaø caùc tröôûng phoøng. nhaän, keå caû söï uûng hoä cuûa khaùch du lòch, thoâng qua vieäc laøm vaø Moät maët, moâ hình tam giaùc quaûn lí moâi tröôøng toû ra truyeàn thoâng vaän ñoäng phong traøo, töø nguoàn naøy sang nguoàn thích hôïp hôn cho nhöõng coâng ty DLST; ôû ñoù giaùm ñoác laø khaùc, nhaèm taêng cöôøng tính hieåu bieát veà taàm quan troïng cuûa ngöôøi phoái hôïp vôùi caùn boä chuyeân moân moâi tröôøng vaø ñöôïc hoã quaûn lí trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng toát hôn. Noù cuõng thay trôï bôûi ngöôøi ñöùng ñaàu cuûa heä thoáng quaûn lí (cuøng vôùi nhöõng theá cho nhöõng quy ñònh quaûn lí vaø kieåm soaùt phöùc taïp vaø toán ngöôøi laøm thueâ vaø khaùch du lòch). Maët khaùc, uyû ban moâi keùm. Noù khuyeán kích caùc giaùm ñoác vaø caùc tröôûng phoøng theo tröôøng, laø toå chöùc lôùn, nôi maø giaùm ñoác coâng ty chæ ñònh moät doõi saùt sao caùc hoaït ñoäng cuûa nhaân vieân döôùi quyeàn mình vaø ngöôøi laøm chuyeân traùch veà moâi tröôøng, keá ñeán nhöõng tröôûng caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán baûo veä moâi tröôøng. phoøng ñeàu phaûi tham gia coâng taùc naøy. Moâ hình naøy coù söùc 277 278
  15. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi Vaán ñeà chuû choát cuoái cuøng laø naêng löïc vaø trình ñoä khaùch cuõng phaûi ñöôïc höôùng daãn kyõ caøng chính saùch thaân chuyeân moân cuûa nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu. Ai seõ chöùng nhaän thieän moâi tröôøng. Nhôø ñoù, hoï môùi thaät söï hieåu bieát vaø luùc ñoù naêng löïc cuûa hoï, vaø vôùi tieâu chuaån naøo? chuùng ta môùi coù ñöôïc söï hôïp taùc töø hoï. Nhöõng coâng ty DLST kinh doanh theo muøa, cuõng coù theå ñoùng moät vai troø chính Song song ñoù caùc nhaø kieåm ñònh moâi tröôøng caàn hieåu trong vieäc ñaït ñöôïc muïc ñích cuoái cuøng laø kinh doanh vaø baûo nhöõng vaán ñeà nhö tình hình thöïc hieän caùc ñieàu leä cuûa toå veä moâi tröôøng. chöùc, heä thoáng ñaùnh giaù caùc hoaït ñoäng cuûa noù. Nhöõng taùc ñoäng ñoái vôùi moâi tröôøng vaø nhöõng khía caïnh khaùc trong hoaït Nhö vaäy, thaønh coâng cuûa nhieàu söï kieåm ñònh, ño ñaïc ñoäng kinh doanh taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng. Phaûi xaùc nhaän moâi tröôøng tröïc tieáp phuï thuoäc vaøo haønh vi cuûa nhöõng du nhöõng yeáu toá quaûn lí cô baûn nhö caùc chính saùch, thuû tuïc ñang khaùch, nhöõng giaùm ñoác vaø taát caû moïi nhaân vieân. Bôûi vaäy, ñöôïc thöïc hieän. nhieàu coâng ty DLST ñaõ vaø seõ nghieân cöùu nhöõng saùng kieán moâi tröôøng, trong ñoù coù yeâu caàu söï coâng nhaän vaø tham gia Coâng taùc kieåm ñònh ñang ñöôïc chuù troïng ôû nhöõng coâng cuûa khaùch du lòch. ty DLST do söï khuyeán khích cuûa giaùm ñoác vaø hoï ñaõ thaáy ñöôïc ích lôïi cuûa noù. Maëc duø vaäy, ôû ta hieän nay, phaàn lôùn caùc coâng Truyeàn thoâng ñoùng vai troø quan troïng trong vaán ñeà naøy ty du lòch chaáp haønh theo nhöng chöa ñaùp öùng ñöôïc muïc tieâu: ñeå coù nhöõng thoâng tin caäp nhaät sôùm nhaát vaø nhanh nhaát. Caùc lónh vöïc truyeàn thoâng trong quaûn lí moâi tröôøng DLST Chaáp haønh caùc quy ñònh veà moâi tröôøng. goàm: Ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa caùc heä thoáng coù trong quaûn lí Thoâng tin noäi boä giöõa caùc caáp baäc vaø chöùc naêng cuûa kinh doanh vaø quaûn lí moâi tröôøng. toå chöùc quaûn lí moâi tröôøng DLST. Xaùc ñònh caùc ruûi ro phaùt sinh töø caùc hoaït ñoäng coù Thoâng tin ñaày ñuû vaø thieát yeáu cho khaùch du lòch ñeå kieåm soaùt vaø khoâng kieåm soaùt ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh hoï hieåu roõ nhöõng noäi quy tour hay khu du lòch sinh thaùi, khu vaø baûo veä moâi tröôøng. baûo toàn, vöôøn quoác gia, ñeå hoï töï quyeát ñònh nhöõng ñieàu neân 13.6. TRUYEÀN THOÂNG VAØ PHAÂN PHOÁI TRONG QUAÛN LÍ vaø khoâng neân laøm. MOÂI TRÖÔØNG DLST Nhaän, laøm taøi lieäu vaø ñaùp öùng vôùi thoâng tin coù lieân quan ñeán caùc beân coù quan taâm. Veà caùc khía caïnh moâi tröôøng Nhöõng ngöôøi laøm dòch vuï höôùng daãn, dòch vuï khaùch vaø heä thoáng quaûn lí khaùch saïn, thoâng tin noäi boä coâng khai laø saïn, vaø khaùch du lòch seõ ñöôïc tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi nhaø cung raát quan troïng ñoái vôùi moät khaùch saïn ñeå kinh doanh coù hieäu caáp dòch vuï, vì vaäy truyeàn thoâng vaø phaân phoái laø nhöõng vaán quaû, bao goàm nhöõng keát quaû cuûa cuûa vieäc theo doõi EMS, ISO ñeà quan troïng. Khoâng nhöõng toå chöùc coâng ty DLST caàn phaûi 14000. LCA vaø caû LCM, kieåm toaùn vaø xem xeùt laïi coâng taùc ñöôïc thoâng tin veà chính saùch moâi tröôøng maø caû nhöõng du 279 280
  16. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi quaûn lí moâi tröôøng DLST. Thoâng tin kieåu naøy kích thích ñoäng Nhöõng pheá thaûi nhö thuyû tinh, giaáy, caùc toâng caàn löïc vaø taêng theâm nhaän thöùc. phaân loaïi rieâng ñeå taùi cheá bieán. Tuy nhieân thoâng tin ñoái ngoaïi coù theå laø moät vaán ñeà Tieát kieäm naêng löôïng bôûi caùch taét nhöõng aùnh saùng nhaïy caûm vaø cuøng vôùi nhöõng caùi khaùc noù coù theå daãn ñeán khoâng caàn, taét ñeøn, quaït, ñieàu hoøa khoâng khí tröôùc khi ra nhöõng vaán ñeà phaùp lyù. Cuøng vôùi söï coâng boá coâng khai vaø khoûi phoøng. roäng raõi, nhôø ñoù phaùt hieän ra vaø giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà moâi Tham döï vaøo nhöõng chöông trình hoaït ñoäng vaø theå tröôøng, ñaùp öùng moïi vaán ñeà maø khaùch saïn caàn quan taâm. thao thaân thieän, gaàn guõi vôùi moâi tröôøng. Töø ñieàu ñoù ta thaáy, truyeàn thoâng moâi tröôøng laø moät Duøng thöùc aên cuûa ñòa phöông ñoù. ñieàu heát söùc quan troïng gioáng nhö moät phöông thöùc phaùt trieån moâi tröôøng coäng ñoàng. EMAS khoâng chæ roõ khuoân daïng Söû duïng nhöõng xe ñaïp vaø vaän taûi coâng coäng trong cuûa söï phaùt trieån moâi tröôøng cuûa coâng ty nhöng thay vaøo ñoù vuøng laân caän. chæ roõ noäi dung toái thieåu cuûa noù. Ñaàu tieân laø vieäc kieåm tra Duøng saûn phaåm töï do: hoaù chaát dieät coân truøng hoaït ñoäng, yeâu caàu cô baûn laø xaùc laäp vaø laäp keá hoaïch cho caùc (thuoác saùt truøng) höõu cô caàn löu yù ñuùng loaïi vaø ñuùng caùch khi hoaït ñoäng vaø caùc coâng vieäc xuaát hieän keøm theo caùc taùc ñoäng thaät caàn thieát. moâi tröôøng quan troïng trong DLST. Bôûi vaäy, coï xaùt vôùi thöïc Nhaän bieát vaø baûo veä heä sinh thaùi vaø TNTN theo caùch teá seõ chöùng toû ñöôïc muïc tieâu vaø thieát keá moät söï phaùt trieån cuûa mình ñoái vôùi nhaân vieân höôùng daãn, quaûn lí DLST. moâi tröôøng, baûo veä taøi nguyeân thieân nhieân, caûnh quan du lòch, ñaùp öùng yeâu caàu ISO 14001. Ví duï, moät baùo caùo chi tieát, Khoâng beû hoa, caây caûnh, khoâng choïc phaù thuù, khoâng ñaày ñuû seõ giuùp raát nhieàu cho ban giaùm ñoác, nhöõng ngöôøi daüm leân coû troàng laøm caûnh. höôùng daãn vieân du lòch vaø nhöõng nhoùm moâi tröôøng. Beân caïnh Tieåu, ñaïi tieän ñuùng choã. ñoù, coù theå duøng caùch moâ taû ngaén goïn veà baûo veä moâi tröôøng cuûa khaùch saïn trong moät quyeån soå tay ñeå deã söû duïng, seõ deã Khoâng khaïc nhoå böøa baõi khi tham gia du lòch daøng, thuaän tieän hôn laø chôø nhöõng yeâu caàu thoâng tin cuûa Thöïc hieän ñuùng noäi quy khu DLST nhöõng khaùch saïn. 13.7. KIEÅM TRA HOAÏT ÑOÄNG Sau ñaây xin giôùi thieäu vaøi hoaït ñoäng moâi tröôøng phuï Yeâu caàu cô baûn laø xaùc ñònh vaø laäp keá hoaïch cho caùc thuoäc vaøo söï coâng nhaän hoaëc söï tham gia cuûa khaùch haøng: hoaït ñoäng cuûa khaùch saïn, nhaø haøng hay caùc moâ hình trong Taùi söû duïng nhöõng chai ñoà uoáng thuyû tinh. khu DLST vaø caùc coâng vieäc thöôøng nhaät vôùi caùc taùc ñoäng moâi 281 282
  17. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi tröôøng quan troïng ñöôïc lieân keát cuøng vôùi chính saùch, caùc chuû Thaåm ñònh, theo doõi vaø ñaùnh giaù keát quaû trong hoaït ñích vaø muïc tieâu cuûa noù. Caùc hoaït ñoäng naøy ñöôïc xaùc ñònh ñoäng du lòch aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng nhaát laø aûnh höôûng trong luùc laäp ra caùc chính saùch, chuû ñích, muïc tieâu vaø naèm ôû ñeán caùc loaøi thöïc, ñoäng vaät quyù hieám nhö theá naøo? phaïm vi töø vieäc nghieân cöùu vaø trieån khai, thieát keá hình thöùc Neáu coù vaán ñeà xaûy ra aùp duïng bieän phaùp söûa sai vaø hoaït ñoäng, tieáp thò nhaèm thu huùt söï chuù yù cuûa khaùch du lòch. phoøng choáng kòp thôøi hay baùo cho ban quaûn lí VQG, khu baûo Muïc ñích cuûa vieäc kieåm tra laø ñeå baûo ñaûo keát quaû moâi toàn, kieåm laâm... tröôøng ñaït ñöôïc caùc chuû ñích vaø muïc tieâu. Tieán haønh baèng Duy trì vieäc kieåm tra thöôøng xuyeân tuaân theo quy caùch: trình cuûa quaûn lí moâi tröôøng. Chuaån bò caùc thuû tuïc cho hoaït ñoäng kinh doanh ñeå ñaûm baûo raèng coâng ty khoâng ñi leäch khoûi caùc chính saùch vaø 13.8. AÙP DUÏNG LCA VAØO DLST muïc tieâu DLST. Hieän nay, treân theá giôùi, ngöôøi ta öùng duïng heä quaûn trò Ñònh roõ caùc keá hoaïch vaø muïc tieâu thöïc hieän veà maët moâi tröôøng cho saûn phaåm qua ba giai ñoïan: 1-ISO 14001 - thu huùt khaùch DLST vaø baûo veä taøi nguyeân thieân nhieân. Giaùn nhaõn moâi tröôøng, 2- LCA (Life Cycle Assessment - Laäp ra caùc thoâng baùo coù lieân quan tôùi khaùch du lòch, Ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm), 3- LCM (Life Cycle keå caû nhöõng lôøi quaûng caûo haáp daãn sinh thaùi caûnh quan vaø ña Management - Quaûn trò voøng ñôøi saûn phaåm), vaø 4- EPD daïng sinh hoïc. (Environmental Production Decladation - Chuyeån giao coâng Caùc chính saùch ñoù khoâng nhaát thieát caàn cho moïi coâng ngheä saûn xuaát moâi tröôøng). Coøn ôû nöôùc ta, heä quaûn trò moâi vieäc vaø moïi tình huoáng maø chæ ñeå duøng trong tröôøng hôïp tröôøng cho saûn phaåm haøng hoùa raát môùi meû, vôùi DLST laïi khoâng coù noù seõ daãn ñeán vieäc laøm leäch chính saùch moâi tröôøng caøng môùi meû hôn. Ñeå deã tieáp thu, chuùng toâi chæ giôùi thieäu sô cuõng nhö muïc ñích kinh doanh cuûa nhöõng khaùch saïn trong löôïc veà öùng duïng LCA vaøo dòch vuï DLST caû hai lónh vöïc: khu DLST hay cuûa toaøn khu, toaøn tuyeán DLST. khaùch saïn nhaø haøng vaø heä caûnh quan sinh thaùi du lòch. Khía caïnh tieáp theo cuõng raát quan troïng laø kieåm tra vaø 13.8.1 Ñònh nghóa theo doõi heä thoáng, phaùt hieän vaø söûa sai trong hoaït ñoäng kinh LCA (Life Cycle Assessment) coù ngöôøi goïi laù "Ñaùnh giaù doanh cuûa khaùch saïn ñoái vôùi vaán ñeà moâi tröôøng ñeå kòp thôøi voøng ñôøi saûn phaåm", coù ngöôøi goïi laø: "Ñaùnh giaù Chu trình söûa chöõa nhö: chuyeån hoaù" nhöng ñeàu coù chung moät caùch ñònh nghóa: laø ñaùnh giaù toaøn boä veà moâi tröôøng cuûa moät saûn phaåm hoaëc dòch vuï, töø nguyeân lieäu ñaàu vaøo (Cradle - khi naèm noâi), qua quaù 283 284
  18. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi trình saûn xuaát, phaân phoái vaø cuoái cuøng laø chaát thaûi vaø xöû lí d/ Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp toái öu chaát thaûi (Grave - naám moä). Sau keát quaû cuûa ñaùnh giaù laø phaân tích, toång hôïp, so 13.8.2 Caùc noäi dung LCA aùp duïng cho DLST saùnh ñeå ñöa ra döï aùn thay theá , boå sung, hoaøn thieän caùc khaâu trong hoaït ñoän DLST LCA laø pheùp phaân tích moät heä thoáng saûn phaåm hoaëc dòch vuï, maø DLST cuõng laø moät dòch vuï, vaø vì vaäy, noù cuõng laø 13.8.3. Lôïi ích cuûa LCA moät ví duï sinh ñoäng. Noù phaân tích xuyeân suoát quaù trình töø toå LCA goàm caùc lôïi ích chính sau: chöùc du lòch, töø ñaàu vaøo, döï aùn quy hoaïch, thieát keá, thi coâng Giaûm thieåu huûy hoaïi taøi nguyeân thieân nhieân trong khi khu heä sinh thaùi taïo saûn phaåm DLST, quaûng caùo, höôùng daãn tieán haønh DLST khaùch, tieãn khaùch cho ñeán xaây döïng vaän haønh tour, nhaø haøng, khaùch saïn. Pheùp phaân tích naøy goàm caùc noäi dung sau: Baûo veä vaø taêng cöôøng ÑDSH vaø taøi nguyeân sinh vaät, a/ Xaùc ñònh muïc tieâu vaø phaïm vi caàn ñaùnh giaù cuûa moät khoâng cho du nhaäp nhöõng ñoäng thöïc vaät ngoaïi lai, gaây caïnh tour hay moät khu DLST. tranh, gaây tuyeät chuûng sinh vaät baûn ñòa. b/ Phaân tích kieåm keâ voøng ñôøi saûn phaåm. Giaûm thieåu chaát thaûi Xaùc ñònh löôïng vaät lieäu, nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân Kieåm soaùt ñöôïc söï coá moâi tröôøng bò tieâu toán, naêng löôïng ñieän, nhieät, qua töøng giai ñoaïn cuûa Ña daïng hoaù saûn phaåm DLST quaù trình saûn sinh ra saûn phaåm DLST: töø ñaàu vaøo (naêng Naâng cao vò theá cuûa coâng ty löôïng, nguyeân lieäu, taøi nguyeân thieân nhieân, caûnh quan sinh thaùi, taøi nguyeân trí tueä) cho ñeán caùc khaâu khai thaùc khu Naâng cao yù thöùc baûo veä moâi tröôøng taøi nguyeân cuûa DLST, taùi söû duïng, quay voøng chaát thaûi trong töøng coâng ñoïan ngöôøi höôùng daãn vaø khaùch du lòch vaø khaâu cuoái cuøng. 13.9. KEÁT LUAÄN c/ Ñaùnh giaù taùc ñoäng voøng ñôøi saûn phaåm Vieäc aùp duïng heä thoáng quaûn lí moâi tröôøng EMS vaøo Söû duïng nhöõng thoâng tin thu ñöôïc ôû giai ñoaïn treân ñeå hoaït ñoäng ñi tour, kinh doanh cuûa caùc ngaønh du lòch sinh thaùi ñaùnh giaù nhöõng taùc ñoäng leân moâi tröôøng sinh thaùi, leân ñaát, vaø heä thoáng quaûn lí khaùch saïn vôùi muïc tieâu laø phaùt trieån caùc nöôùc, khoâng khí, khí haäu, cuûa hoaït ñoäng DLST leân heä sinh chính saùch, chöông trình hoaït ñoäng veà moâi tröôøng nhaèm baûo thaùi, leân söùc khoûe coäng ñoàng vaø sinh hoaït cuõng nhö thu nhaäp veä moâi tröôøng, baûo veä caûnh quan sinh thaùi, taøi nguyeân thieân kinh teá cuûa hoï. nhieân, song vaãn taïo thuaän lôïi cho caùc chöông trình hoaït ñoäng 285 286
  19. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi kinh doanh cuûa caùc coâng ty du lòch, maø khoâng aûnh höôûng ñeán lôïi nhuaän cuûa coâng ty, vôùi muïc ñích cuoái cuøng laø phaùt trieån beàn vöõng. Caùc giaûi phaùp thay theá bao goàm caùc chöông trình hoaït ñoäng keøm theo vieäc baûo veä moâi tröôøng. Heä quaûn trò moâi Chöông 14 tröôøng ISO 14000, LCA, mang laïi lôïi ích khoâng nhöõng cho caùc ngaønh naøy maø coøn keát hôïp baûo veä moâi tröôøng, nhaèm thu VAI TROØ, NHIEÄM VUÏ HÖÔÙNG DAÃN huùt söï chuù yù cuûa nhöõng ngöôøi ñi du lòch, taêng theâm lôïi nhuaän VIEÂN DU LÒCH SINH THAÙI cho coâng ty du lòch. Chöông XIII 1. Hieåu bieát cuûa anh (chò) veà heä thoáng quaûn trò moâi tröôøng ISO 14001 ? 2. Hieåu bieát cuûa anh (chò) veà heä thoáng quaûn trò moâi tröôøng LCA? 14.1 YEÂU CAÀU CHÍNH CUÛA MOÄT HÖÔÙNG DAÃN VIEÂN 3. Lôïi ích cuûa boä tieâu chuaån ISO 14000? DLST 4. Taïi sao du lòch sinh thaùi caàn chöùng nhaän heä thoáng quaûn lyù ISO Ngoaøi nhöõng yeâu caàu chung cuûa moät höôùng daãn vieân du 14000 lòch (nhanh nheïn, noùi löu loaùt, ngoaïi hình deã nhìn, trung 5. Quaù trình aùp duïng vaø xin chöùng nhaän ISO 14000, LCA? thöïc...), höôùng daãn vieân DLST coøn coù nhöõng yeâu caàu sau ñaây: 6. Neâu hieåu bieát cuûa anh (chò) veà vieäc aùp duïng LCA vaøo du lòch sinh thaùi? - Phaûi coù hieåu bieát nhaát ñònh veà lí thuyeát DLST 7. ÖÙng duïng quaûn lyù moâi tröôøng trong khaùch saïn cuûa heä thoáng du DLST ñoøi hoûi khoâng nhöõng bieát veà du lòch, hieåu kyõ hôn lòch sinh thaùi? Taïi sao caàn tieán haønh quaûn lyù moâi tröôøng trong veà ST maø coøn hieåu söï töông taùc giöõa hai nhaân toá naøy. Tuy khaùch saïn cuûa heä thoáng du lòch sinh thaùi? nhieân ôû moät goùc ñoä töông ñoái, coù theå phaûi hieåu raèng, yeâu caàu 8. Caàn söû duïng taøi nguyeân nhaân löïc trong moâi tröôøng du lòch nhö moät höôùng daãn vieân (HDV) DLST phaûi naém vöõng kyõ naêng theá naøo? cuûa moät HDV du lòch nhöng quan troïng hôn laø phaûi ñöôïc 9. Phöông phaùp truyeàn thoâng vaø phaân phoái trong quaûn lyù moâi trang bò nhöõng kieán thöùc veà sinh thaùi moâi tröôøng hoïc. Do tröôøng du lòch sinh thaùi? vaäy, trong chöông trình ñaøo taïo, sau khi qua phaàn Cô sôû cuûa 10. ÔÛ Vieät Nam, coù nhöõng khu du lòch sinh thaùi naøo aùp duïng heä du lòch, sinh vieân phaûi hoïc chuyeân ngaønh veà sinh thaùi hoïc, thoáng quaûn trò moâi tröôøng ISO 14001, LCA? bao goàm ba moân: Phaân loaïi ñoäng vaät, thöïc vaät; Sinh hoïc ñaïi cöông, sinh thaùi moâi tröôøng cô baûn, sinh thaùi moâi tröôøng öùng 287 288
  20. Du lòch sinh thaùi Du lòch sinh thaùi duïng vaø ñöông nhieân laø phaûi hoïc moân DLST (toái thieåu 90 - Phaûi coù tính caùch nhaõ nhaën, kieân trì ñeå trình baøy, giaûi tieát). Neáu khoâng hieåu veà sinh thaùi moâi tröôøng thì khoâng theå thích nhöng kieân quyeát vôùi du khaùch coù haønh vi gaây haïi heä sinh thaùi moâi tröôøng. laøm HDV DLST ñöôïc. Bôûi vì khaùch DLST, nhaát laø khaùch chuyeân gia, hoï thöôøng hoûi nhöõng caâu veà chuyeân moân, ví duï: Coù theå coù gaëp nhöõng du khaùch coù nhöõng haønh vi khoâng heä sinh thaùi naøy laø heä gì? gioøng naêng löôïng ôû ñaây? chuoãi thöùc thích hôïp nhö: choïc phaù thuù, ngaét hoa, beû laù, caønh caây, daãm aên trong heä sinh thaùi naøy laø gì? Caây naøy laø caây gì, teân khoa leân coû, bôi laën nôi caám, xaû raùc, tieåu ñaïi tieän khoâng ñuùng nôi, hoïc? ñaëc tính ra sao? Ñaát naøy thuoäc loaïi naøo, phaãu dieän ra la loái caõi vaõ... Ñoøi hoûi ngöôøi HDV DLST phaûi coù ñöùc tính vöùa sao? Vôùi ñaát ñoù, nöôùc ñoù, caây ñoù thì con vaät naøo thích nghi? neâu treân thì môùi ñöôïc loøng thöôïng ñeá nhöng vaãn baûo veä ñöôïc Dieãn theá sinh thaùi ôû ñaây ra sao? caûnh quan sinh thaùi trong taøi nguyeân moâi tröôøng khu DLST. khu du lòch naøy ñöôïc ñònh danh laø gì? ... vaø bao nhieâu caâu hoûi ñaïi loaïi nhö vaäy seõ ñöôïc khaùch neâu ra maø ngöôøi höôùng daãn 14.2 MOÄT SOÁ NHIEÄM VUÏ CHÍNH CUÛA HDV DLST khoâng theå khoâng traû lôøi. Moät HDV DLST ñöôïc goïi la thaønh coâng khi hoaøn thieän - Phaûi nhaän bieát treân thöïc teá, thöïc ñòa caùc daïng hình heä caù nhieäm vuï sau: sinh thaùi vôùi nhöõng thaønh phaàn vaø caáu truùc cuûa chuùng, cuõng Thuyeát minh roõ raøng deã hieåu veà caùi ñeïp, caùi hay, caùi nhö phaûi nhaän daïng, phaân bieät ñöôïc moät soá loaøi thöïc vaät, ñaïc thuø cuûa khu DLST maø baïn höôùng daãn du khaùch tham ñoäng vaät ñaëc thuø cho caùc heä sinh thaùi ñieån hình. Giaûi thích quan. quaù trình thaønh taïo heä sinh thaùi baûn ñòa, söï lieân quan giöõa caùc thaønh phaàn cuûa heä sinh thaùi, giöõa caùc loaøi trong heä. Phaûi Laøm cho du khaùch naém ñöôïc logic, caùc ñaëc ñieåm ñieån naém baét vaø giaûi thích dieãn theá heä sinh thaùi, xaùc ñònh hieän hình cuûa HST naøy. Coá gaéng ñöa du khaùch caûm nhaän ñöôïc töø taïi heä sinh thaùi ñang ôû vò trí naøo trong dieãn theá ñoù. caùi chöa hay khi môùi nhìn qua trôû thaønh caùi hay khi ñaõ ñöôïc höôùng daãn. Muoán vaäy, phaûi laøm cho hoï hieåu, vaø ñi ñuùng caûm - Phaûi noùi tieáng Anh thaønh thaïo, vaø hôn theá nöõa phaûi thuï chuû quan cuûa hoï. bieát ñoïc vaø vieát chöõ latin Khôi daäy vaø kích thích höng phaán khaùch DLST Bôûi vì, khaùch DLST caùc nöôùc xöù haøn ñôùi raát muoán thöôûng thöùc caûnh quan vaø sinh thaùi nhieät ñôùi cuûa ta. Neáu Phoå bieán noäi quy cuûa khu DLST hay cuûa tour DLST maø höôùng daãn vieân khoâng thoâng thaïo tieáng Anh vaø vieát chöõ latin mình saép höôùng daãn tröôùc khi khôûi haønh. seõ raát khoù hieåu nhau, khoù thuyeát minh cho hoï veà sinh thaùi. Chuaån bò toát tinh thaàn, vaø phöông tieän khi coù söï coá trong thôøi gian höôùng daãn. Nhö ta ñaõ bieát, caùc khu hay tour 289 290
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2