BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TÀI CHÍNH<br />
<br />
QUẢN TRỊ HỌC<br />
Biên soạn: TS. Trương Quang Dũng<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
MỤC LỤC ............................................................................................................................................................................... 2<br />
HƯỚNG DẪN .......................................................................................................................................................................8<br />
BÀI 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẢN TRỊ HỌC ......................................................................... 1<br />
<br />
1.1 KHÁI NIỆM QUẢN TRỊ ............................................................................................................................................ 1<br />
1.2 TÍNH KHOA HỌC VÀ TÍNH NGHỆ THUẬT CỦA QUẢN TRỊ ........................................................................ 4<br />
1.2.1 Tính khoa học của quản trị ..............................................................4<br />
1.2.2 Tính nghệ thuật của quản trị ...........................................................5<br />
1.3 CẤP BẬC, KỸ NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA NHÀ QUẢN TRỊ ............................................................................... 6<br />
1.3.1 Các cấp quản trị ............................................................................6<br />
1.3.2 Nhà quản trị ..................................................................................6<br />
1.3.3 Cấp bậc quản trị trong một tổ chức ..................................................7<br />
1.3.4 Kỹ năng của nhà quản trị ................................................................8<br />
1.3.5 Các vai trò của nhà quản trị .......................................................... 10<br />
1.4 CHỨC NĂNG QUẢN TRỊ ........................................................................................................................................ 12<br />
TÓM TẮT ........................................................................................................................................................................... 14<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................................................................ 15<br />
BÀI 2: MÔI TRƯỜNG HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC ....................................................... 16<br />
<br />
2.1 KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI MÔI TRƯỜNG ................................................................................................... 17<br />
2.1.1 Khái niệm về môi trường ............................................................... 17<br />
2.1.2 Các loại môi trường ...................................................................... 17<br />
2.2 QUẢN TRỊ SỰ BẤT TRẮC CỦA MÔI TRƯỜNG .............................................................................................. 36<br />
2.2.1 Xác định vị trí của tổ chức trong môi trường .................................... 36<br />
2.2.2 Các biện pháp quản trị các bất trắc của môi trường........................... 37<br />
TÓM TẮT ........................................................................................................................................................................... 38<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................................................................ 39<br />
<br />
BÀI 3: CHỨC NĂNG HOẠCH ĐỊNH .............................................................................. 40<br />
<br />
3.1 KHÁI NIỆM VÀ TÁC DỤNG CỦA HOẠCH ĐỊNH............................................................................................ 40<br />
3.1.1 Khái niệm ................................................................................... 40<br />
3.1.2 Tác dụng .................................................................................... 41<br />
3.1.3 Phân loại hoạch định .................................................................... 41<br />
3.2 CÁC THÀNH PHẦN CỦA HOẠCH ĐỊNH ........................................................................................................... 42<br />
3.2.1 Mục tiêu và thứ tự ưu tiên............................................................. 42<br />
3.2.2 Các biện pháp ............................................................................. 44<br />
3.2.3 Các nguồn lực ............................................................................. 45<br />
3.2.4 Thực hiện kế hoạch ...................................................................... 45<br />
3.3 CÁC PHƯƠNG PHÁP DỰ BÁO TRONG HOẠCH ĐỊNH ............................................................................... 46<br />
3.4 HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC ................................................................................................................................ 48<br />
3.4.1 Khái niệm ................................................................................... 48<br />
3.4.2 Các công cụ hỗ trợ hoạch định chiến lược ........................................ 48<br />
3.4.3 Những khuôn mẫu chu kỳ đời sống ................................................ 51<br />
3.5 HOẠCH ĐỊNH TÁC NGHIỆP ................................................................................................................................. 52<br />
3.5.1 Khái niệm ................................................................................... 52<br />
3.5.2 Tiến trình và nội dung cụ thể......................................................... 52<br />
TÓM TẮT ........................................................................................................................................................................... 53<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................................................................ 54<br />
BÀI 4: CHỨC NĂNG TỔ CHỨC ..................................................................................... 55<br />
<br />
4.1 KHÁI NIỆM, VAI TRÒ, NGUYÊN TẮC CỦA CHỨC NĂNG TỔ CHỨC ...................................................... 55<br />
4.1.1 Khái niệm chức năng tổ chức......................................................... 55<br />
4.1.2 Vai trò của chức năng tổ chức ....................................................... 56<br />
4.1.3 Nguyên tắc cơ bản của tổ chức quản trị .......................................... 56<br />
4.2 MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHOA HỌC TRONG CÔNG TÁC TỔ CHỨC ................................................................... 56<br />
4.2.1 Phân công lao động ..................................................................... 56<br />
<br />
4.2.2 Tầm hạn quản trị ......................................................................... 57<br />
4.2.3 Quyền hành trong quản trị ............................................................ 57<br />
4.2.3.2 Mối quan hệ giữa sử dụng quyền hành và thái độ lao động .............. 58<br />
4.2.3.3 Phân quyền .............................................................................. 58<br />
4.3 XÂY DỰNG CƠ CẤU TỔ CHỨC ............................................................................................................................ 63<br />
4.3.1 Khái niệm cơ cấu tổ chức .............................................................. 63<br />
4.3.2 Các yêu cầu đối với một cơ cấu tổ chức quản trị tối ưu ...................... 63<br />
4.3.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức quản trị .......................... 63<br />
4.3.4 Các bộ phận và các cấp trong cơ cấu tổ chức ................................... 64<br />
4.3.5 Các tiêu chuẩn để hình thành các bộ phận trong tổ chức ................... 64<br />
4.4 CÁC MÔ HÌNH CƠ CẤU TỔ CHỨC THÔNG DỤNG ....................................................................................... 65<br />
4.4.1 Mô hình cơ cấu trực tuyến ............................................................. 65<br />
4.4.2 Mô hình cơ cấu chức năng ............................................................. 66<br />
4.4.3 Mô hình cơ cấu trực tuyến - chức năng ............................................ 67<br />
4.4.4 Mô hình cơ cấu tổ chức ma trận ..................................................... 68<br />
4.4.5 Cơ cấu tổ chức theo địa lý ............................................................. 69<br />
Hình 4.5: Cơ cấu tổ chức theo địa lý ....................................................... 69<br />
4.4.6 Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm ....................................................... 69<br />
TÓM TẮT ........................................................................................................................................................................... 70<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................................................................ 71<br />
BÀI 5: CHỨC NĂNG ĐIỀU KHIỂN ............................................................................... 72<br />
<br />
5.1 KHÁI NIỆM VÀ NỘI DUNG CỦA CHỨC NĂNG ĐIỀU KHIỂN.................................................................... 72<br />
5.1.1 Khái niệm ................................................................................... 72<br />
5.1.2 Nội dung..................................................................................... 72<br />
5.1.3 Các lý thuyết động viên ................................................................ 73<br />
5.2 LÃNH ĐẠO VÀ PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO...................................................................................................... 78<br />
<br />
5.2.1 Lãnh đạo .................................................................................... 78<br />
5.2.2 Phong cách lãnh đạo .................................................................... 79<br />
5.2.3 Một số khía cạnh nhằm ứng dụng các thuyết động viên trong quản trị. 82<br />
5.3 QUẢN TRỊ XUNG ĐỘT............................................................................................................................................ 83<br />
5.3.1 Khái niệm xung đột, quản trị xung đột ............................................ 83<br />
5.3.2 Phân loại xung đột ....................................................................... 83<br />
5.3.3 Các bước giải quyết xung đột ........................................................ 84<br />
TÓM TẮT ........................................................................................................................................................................... 85<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................................................................ 85<br />
BÀI 6: CHỨC NĂNG KIỂM SOÁT ................................................................................. 86<br />
<br />
6.1 KHÁI NIỆM VÀ MỤC ĐÍCH CÔNG TÁC KIỂM SOÁT.................................................................................... 86<br />
6.1.1 Khái niệm ................................................................................... 86<br />
6.1.2 Mục đích .................................................................................... 87<br />
6.2 CÁC NGUYÊN TẮC KIỂM SOÁT .......................................................................................................................... 87<br />
6.3 QUY TRÌNH KIỂM SOÁT ....................................................................................................................................... 88<br />
6.4 CÁC LOẠI KIỂM SOÁT ........................................................................................................................................... 90<br />
6.4.1 Kiểm soát trước công việc ........................................................ 90<br />
6.4.1 Kiểm soát trong công việc............................................................. 90<br />
6.4.2 Kiểm soát sau công việc ............................................................... 90<br />
6.4.3 Cấp bậc quản trị và vấn đề kiểm soát ............................................. 91<br />
TÓM TẮT ........................................................................................................................................................................... 92<br />
CÂU HỎI ÔN TẬP ............................................................................................................................................................ 93<br />
BÀI 7: THÔNG TIN VÀ QUYẾT ĐỊNH QUẢN TRỊ .......................................................... 94<br />
<br />
7.1 THÔNG TIN TRONG QUẢN TRỊ ......................................................................................................................... 94<br />
7.1.1 Khái niệm - yêu cầu đối với thông tin ............................................. 94<br />
7.1.2 Vai trò của thông tin trong quản trị ................................................ 95<br />
7.1.3 Thông tin trong tổ chức ................................................................ 95<br />
<br />