Ebook Truyền thống cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Ngọc Minh (1949-2019)

Chia sẻ: Hoangnhanduc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung cuốn sách "Truyền thống cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Ngọc Minh (1949-2019)" ghi lại những thành quả mà Đảng bộ và Nhân dân xã đã giành được kể từ khi xã Ngọc Minh và Chi bộ Đảng của xã được thành lập vào năm 1949 đến năm 2020. Đây là một tài liệu quý, góp phần tích cực cho công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ trên địa bàn xã.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ebook Truyền thống cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Ngọc Minh (1949-2019)

ĐẢNG BỘ HUYỆN VỊ XUYÊN BAN CHẤP HÀNH ĐẢNG BỘ XÃ NGỌC MINH TRUYỀN THỐNG CÁCH MẠNG CỦA ĐẢNG BỘ VÀ NHÂN DÂN XÃ NGỌC MINH GIAI ĐOẠN 1949 - 2020 ------ Xuất bản năm 2021 1 2
Lời giới thiệu dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong thời kỳ thực hiện đường lối đổi mới của Ngọc Minh là xã vùng III nằm ở phía Đông của Đảng (1986 - 2020), Nhân dân các dân tộc xã Ngọc huyện Vị Xuyên, cách trung tâm huyện 22km. Xã có Minh luôn năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất, tổng diện tích tự nhiên là 7.432,56 ha với 7 thôn, là địa học tập, công tác, từng bước xây dựng xã vững mạnh về bàn sinh sống của 5 dân tộc. Trải qua quá trình hàng kinh tế, phát triển về văn hóa, giáo dục, củng cố và giữ ngàn năm định cư, sinh sống trên địa bàn xã, Nhân dân vững an ninh, quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị các dân tộc xã Ngọc Minh luôn thể hiện tinh thần đoàn trong sạch, vững mạnh, từng bước tạo dựng và làm thay kết, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, hình thành đổi bộ mặt nông thôn của xã Ngọc Minh như ngày nay. và tạo dựng lên nét văn hóa phong phú, đặc sắc, hun đúc Nhằm tìm hiểu, khai thác và phát huy truyền thống nên truyền thống cách mạng, dũng cảm, kiên cường, cách mạng, tinh thần đoàn kết của Đảng bộ và Nhân dân thông minh, sáng tạo, giàu lòng yêu nước, góp phần to các dân tộc trên địa bàn xã trong quá trình thực hiện lớn vào công cuộc xây dựng và bảo vệ quê hương của nhiệm vụ cách mạng để tuyên truyền, giáo dục cho cán Nhân dân các dân tộc huyện Vị Xuyên cũng như tỉnh Hà bộ, đảng viên và Nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ trong Giang nói chung. xã hiểu được sự hy sinh cao cả của các thế hệ cha, anh Sau khi nước ta giành được chính quyền (tháng đã cống hiến sức người, sức của để bảo vệ Tổ quốc, xây 8/1945), dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, dựng quê hương. Thực hiện Kế hoạch số 61-KH/HU, trực tiếp là Huyện ủy Vị Xuyên, nhất là từ khi Chi bộ ngày 11/3/2016 của Ban Thường vụ Huyện ủy Vị Xuyên Đảng của xã được thành lập (năm 1950), Nhân dân các về nghiên cứu biên soạn lịch sử Đảng bộ xã, thị trấn. dân tộc xã Ngọc Minh đã tiếp tục phát huy truyền thống Ban Chấp hành Đảng ủy xã Ngọc Minh (nhiệm kỳ 2015 đoàn kết, ý thức tự lực tự cường, tích cực lao động sản - 2020) đã chỉ đạo biên soạn và xuất bản cuốn "Truyền xuất, trực tiếp tham gia vào cuộc kháng chiến chống thống cách mạng của Đảng bộ và Nhân dân xã Ngọc thực dân Pháp xâm lược; huy động sức người, sức của Minh (1949 - 2020)". để chi viện cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở Nội dung cuốn sách ghi lại những thành quả mà miền Nam và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Đảng bộ và Nhân dân xã đã giành được kể từ khi xã Đồng thời trực tiếp tham gia vào cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía bắc, góp phần to lớn vào công cuộc xây Ngọc Minh và Chi bộ Đảng của xã được thành lập vào 3 4
năm 1949 đến năm 2020. Đây là một tài liệu quý, góp Trân trọng giới thiệu cuốn sách: Truyền thống phần tích cực cho công tác tuyên truyền, giáo dục, bồi cách mạng của Đảng bộ và Nhân dân xã Ngọc Minh dưỡng lý tưởng cách mạng cho cán bộ, đảng viên và giai đoạn 1949 - 2020 đến toàn thể cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ trên địa bàn xã. Nhân dân trong xã cùng bạn đọc! Qua đó, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, củng cố niềm tin cho thế hệ trẻ phát huy truyền thống cách mạng, tích cực T/M BAN CHẤP HÀNH nêu cao tinh thần đoàn kết, quyết tâm thực hiện nghị BÍ THƯ quyết Đại hội Đảng các cấp, góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển. Phan Văn Chương Trong quá trình nghiên cứu và biên soạn, Ban Chấp hành Đảng bộ xã Ngọc Minh đã nhận được sự giúp đỡ tích cực của Ban Tuyên giáo huyện ủy Vị Xuyên, Phòng Lý luận chính trị và Lịch sử Đảng - Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và các nhân chứng lịch sử, các đồng chí cán bộ, lãnh đạo của xã Ngọc Minh qua các thời kỳ. Ban Chấp hành Đảng bộ xã xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu đó. Mặc dù bộ phận nghiên cứu, biên soạn đã có nhiều cố gắng, nhưng trong công tác sưu tầm tư liệu còn gặp nhiều khó khăn, công tác lưu trữ tài liệu qua các thời kỳ không được đầy đủ, các nhân chứng lịch sử nay đã già yếu, trí nhớ có phần suy giảm nên một số nội dung được phản ánh trong cuốn sách không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp ý của các đồng chí và bạn đọc để cuốn sách được hoàn thiện hơn trong những lần tái bản sau. 5 6
Phần một lạnh, mùa hè nóng, mưa nhiều gây lũ quét, xói mòn, lở KHÁI QUÁT ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - trôi đất đá. Mùa khô thiếu nước gây ảnh hưởng không XÃ HỘI VÀ CON NGƯỜI NGỌC MINH nhỏ tới đời sống và sản xuất của Nhân dân. Nguồn nước chính cung cấp cho đời sống sinh I. Điều kiện tự nhiên hoạt và sản xuất của Nhân dân chủ yếu là từ các khe núi phân bố rải rác ở nhiều khu vực chảy về hợp thành các Ngọc Minh là xã vùng III của huyện Vị Xuyên, con suối nhỏ và đắp đập để dẫn nước vào mương phục nằm cách trung tâm huyện 22km về phía tây. Phía Bắc vụ sinh hoạt và sản xuất. Nước ngầm hiện tại chưa được giáp xã Linh Hồ, phía Nam giáp xã Bạch Ngọc, phía khảo sát đầy đủ, qua khảo sát sơ bộ cho thấy với độ sâu Tây giáp xã Ngọc Linh của huyện Vị Xuyên, phía Đông giáp xã Phúc Yên, Xuân Lập, huyện Lâm Bình, tỉnh 30 - 40m mới có thể khai thác. Đối với hệ thống nước Tuyên Quang. Xã có địa hình phức tạp, núi đá xen lẫn tưới tiêu của xã trước đây rất phong phú bao gồm các núi đất, với độ cao từ 200m - 1.500m so với mực nước ngòi suối như: suối Khuôn Then, Khuôn Dìn, Khuổi biển, độ dốc tương đối lớn nên dễ xảy ra các hiện tượng Hích, Nà Lặc, Khuôn Han đảm bảo phục vụ cho sản lũ ống, lũ quét và sạt lở đất vào mùa mưa. Tổng diện xuất. Nhưng những năm gần đây do thời tiết hạn hán tích tự nhiên của xã là 7.432,56ha, trong đó đất nông kéo dài và sự tác động của con người như khai thác lâm nghiệp là 7.237,41ha, đất khác là 195,15ha, thuận khoáng sản, chặt phá rừng,... Đã làm ảnh hưởng lớn đến lợi cho phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, chăn nuôi nguồn nước sinh hoạt và tưới tiêu, hiện chỉ còn suối đại gia súc, gia cầm…, vùng có địa hình thấp có thể Khuôn Then và Khuôn Dìn thuộc thôn Dìn là có nước trồng các loại cây như cây lúa, ngô, lạc, đậu tương,… thường xuyên, các suối, các khe còn lại chỉ có nước vào Khí hậu trong vùng được chia làm hai mùa rõ rệt mùa mưa nhưng lượng nước chỉ đủ tưới tiêu trong thời mùa mưa và mùa khô. Mùa mưa bắt đầu từ tháng 4 đến gian ngắn. tháng 9, nhiệt độ trung bình mùa mưa từ 22 - 240C, có Rừng của xã Ngọc Minh từ những năm 60 của thế những ngày nóng nhất nhiệt độ lên tới 39oC, độ ẩm kỷ XX trở về trước chủ yếu là rừng nguyên sinh, có trung bình từ 75 đến 90%. Mùa khô từ tháng 10 năm nhiều chủng loại động, thực vật đa dạng, phong phú trước kéo dài đến tháng 3 năm sau, thời gian này ít mưa, như: cây lấy gỗ, tre, nứa, vầu, dang, mây, song,…cùng khô hanh kéo dài, trời rét, thường có sương muối và gió nhiều loại thực vật quý hiếm. Rừng có nhiều gỗ quý mùa Đông Bắc. Nhiệt độ trung bình từ 9 - 16oC, độ ẩm hiếm có giá trị kinh tế cao như: nghiến, đinh, lim, sến, mùa này thấp. Do đặc điểm khí hậu của xã, mùa đông táu, trai, lát,… nhiều loại cây dược liệu quý như sa nhân, 7 8
mã tiền, hạt dổi,… nhiều loại cây ăn quả tự nhiên như: II. Kinh tế - xã hội và con người xã Ngọc Minh. dâu gia, trám đen, trám trắng,… nhiều lâm sản, thổ sản Địa bàn xã Ngọc Minh trước năm 1949 có tên gọi quý như: mật ong rừng, mộc nhĩ,… nhiều động vật quý là Hạ Thôn (gồm các địa danh như Bản Xám, Nà Lạn, hiếm như: hổ, báo, gấu, sơn dương, khỉ, các loài chim, Bản Ngóa, Thơm Đồng, Thơm Riềng, Nà Mụ, Lúng công, gà lôi, gà rừng và các loài gặm nhấm,…Từ đó có Đán) thuộc xã Bạch Ngọc, châu Vị Xuyên. Năm 1949 thể khẳng định rừng Ngọc Minh giai đoạn này là rất khu vực Hạ Thôn được tách ra từ xã Bạch Ngọc (Châu giầu về trữ lượng và sản lượng. Trong giai đoạn xảy ra Vị Xuyên) và được thành lập xã Ngọc Minh gồm có 5 chiến tranh biên giới phía Bắc, dân từ các huyện như thôn với tên gọi: thôn Tiến Thành, thôn Bản Xám, thôn Hoàng Su Phì, Xín Mần và xã Lao Chải (huyện Vị Riềng, thôn Toòng, thôn Pạu. Xuyên) chuyển đến cư trú tại xã Ngọc Minh và các xã Qua nhiều lần thay đổi, ngày nay địa giới hành lân cận, cộng với Nhân dân trong xã có tập quán du chính của xã Ngọc Minh đã được ổn định, toàn xã có 7 canh, du cư, sống bằng nghề làm nương rẫy nên chỉ thôn bao gồm: thôn Tân Bình, thôn Tiến Thành, thôn trong thời gian chưa lâu diện tích rừng đã bị thu hẹp rất Dìn, thôn Bản Xám, thôn Riềng, thôn Toòng, thôn Pạu. nhiều. Từ những năm 1986 trở lại đây, do con người Năm 1994, xã Ngọc Minh sáp nhập thêm các hộ khai thác quá mức dẫn tới các loại tài nguyên rừng ngày dân tộc Mông ở xóm Khuôn Then thuộc xã Linh Hồ vào càng bị cạn kiệt, đặc biệt là cây gỗ nghiến. Ngày nay với sinh sống tại Khuôn Dìn, thôn Bản Xám. Năm 1997 tách chủ trương chính sách giao đất, giao rừng gắn với các một phần diện tích và dân cư của thôn Bản Xám để chính sách khuyến khích bảo vệ và phát triển rừng ngày thành lập mới thôn Dìn. Năm 2016 xã tiếp nhận 30 hộ càng được quan tâm chắc chắn màu xanh của rừng tiếp với đồng bào ở huyện Hoàng Su Phì về định cư tại khu tục được tái sinh. tái định cư ở thôn Dìn. Đến hiện nay toàn xã hiện có Ngoài ra Ngọc Minh cũng có nhiều khoáng sản có 1.013 hộ với 4.507 nhân khẩu, với 5 dân tộc cùng chung trữ lượng lớn và giá trị kinh tế cao như quặng mangan sống chủ yếu đó là: dân tộc Tày, Nùng, Dao, Mông, phân bố rộng khắp hầu hết ở các thôn, quặng vàng phân Kinh,... bố ở thôn Tòong. Tuy nhiên, việc một số công ty khai Từ bao đời nay, đồng bào các dân tộc trong xã thác bừa bãi, chưa tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về luôn giữ vững truyền thống đoàn kết, gắn bó với những bảo vệ môi trường nên đã làm giảm dần về trữ lượng đức tính cần cù, chịu khó, dũng cảm đấu tranh chống cũng như có nhiều tác động xấu đến môi trường sống giặc ngoại xâm. Tích cực khai phá, cải tạo đất đai đã của Nhân dân, hiện nay đang từng bước khắc phục dần biến những gò sườn đồi thấp, cao thành những thửa trả lại nguyên trạng ban đầu. 9 10
ruộng, mảnh nương trồng mầu để canh tác góp phần giỗ để tưởng nhớ về công đức của tổ tiên và các vị tiền nâng cao đời sống. Trong quá trình phát triển ấy, không bối có công giữ làng, giữ nước, có công với cách mạng, chỉ tạo thêm những nét bản sắc văn hóa của các dân tộc các lễ, hội truyền thống được diễn ra hàng năm, góp trong xã mà còn khẳng định thêm, vững chắc hơn tinh phần bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc như hội đánh thần đoàn kết, gắn bó, tương trợ lẫn nhau trong lao động mảng, hội tung còn, hát cọi, hát then, bài cúng tổ tiên, sản xuất cũng như trong quá trình đấu tranh chống giặc cúng thần linh, cúng tết thanh minh,… những bài ca, bài ngoại xâm, bảo vệ quê hương, bản làng. Tinh thần này hát đối đáp dân gian mang tính giáo dục sâu sắc có trong càng được thể hiện một cách mạnh mẽ hơn từ khi có lễ cưới của đồng bào dân tộc Tày (quan làng), lễ cấp sắc Đảng dẫn đường, chỉ lối. của đồng bào người Dao,… vẫn được lưu truyền và duy Kể từ khi có Đảng lãnh đạo, cách mạng Việt Nam trì trong đời sống, sinh hoạt văn hóa của Nhân dân. đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, Đảng luôn quan Nhà ở của đồng bào các dân tộc trên địa bàn chủ tâm xây dựng và củng cố tổ chức, gây dựng phong trào yếu là nhà sàn, nhà đặc trưng của dân tộc Tày, Nùng cách mạng ở các địa phương. Chi bộ và sau này là Đảng chiếm đa số, Nhân dân sinh sống tương đối tập trung, bộ xã Ngọc Minh được thành lập đã lãnh đạo Nhân dân nhìn từ trên cao đỉnh núi Pù Đồn, Khau Cau hoặc đỉnh các dân tộc trong xã phát huy tinh thần đoàn kết cộng Phia Phước nhìn xuống gần như bao quát toàn bộ cảnh đồng đấu tranh chống lại kẻ thù xâm lược. Ngày nay, quan cánh đồng và khu dân cư của xã Ngọc Minh. Đảng bộ xã đã và đang tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết Nhân dân các dân tộc trong quá trình đẩy mạnh công Giao thông đi lại trên địa bàn xã Ngọc Minh được nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu “Dân phân bố tương đối dày đặc, tuyến đường liên xã được giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh”. chia ra làm bốn hướng, trong đó gồm tuyến đi xã Ngọc Linh đến Trung tâm huyện; tuyến đi trung tâm xã Bạch Người dân xã Ngọc Minh luôn giữ gìn và phát huy được những giá trị truyền thống của cha ông như Ngọc; tuyến đi xã Phúc Yên, huyện Lâm Bình, tỉnh bảo tồn và khôi phục được bài thuốc “Men lá” kết hợp Tuyên Quang; tuyến đi xã Linh Hồ. Ngoài ra các tuyến với hạt thóc để tạo thành sản phẩm rượu thóc đặc trưng liên thôn, nội thôn, liên xóm, liên hộ gia đình cũng được của xã Ngọc Minh, có tiếng khắp vùng gần xa. Đồng quan tâm đầu tư làm mới, mở rộng và nâng cấp,…tạo thời, luôn giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp điều kiện đi lại tại chỗ thuận tiện, giao thương hàng hóa, của dân tộc mình, được thể hiện vào những dịp lễ, tết, giao lưu văn hóa,…góp phần không nhỏ trong việc nâng hội làng,… Như tục thờ cúng tổ tiên nhân ngày tết, ngày cao đời sống vật chất và tinh thần trong Nhân dân. 11 12
Với nền nông nghiệp lúa nước, từ bao đời nay Lô. Đời sống Nhân dân được cải thiện về mọi mặt, nhu người dân xã Ngọc Minh luôn cần cù, chịu khó, sáng tạo cầu sinh hoạt văn hóa tinh thần của Nhân dân được đáp trong lao động sản xuất nhằm xây dựng đời sống ngày ứng. Trong những năm qua, kinh tế của xã không ngừng càng ấm no. Cùng với sự phát triển của khoa học, kỹ phát triển, cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực: thuật, phương thức sản xuất truyền thống đã dần có sự kinh tế nông - lâm nghiệp được chuyển đổi sang chuyên thay đổi với việc ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong sản canh theo hướng hàng hóa, bước đầu có sự đầu tư, chú xuất, nhiều mô hình kinh tế có hiệu quả, đã đem lại trọng phát triển thương mại và dịch vụ. Trong những nguồn lợi lớn làm thay đổi bộ mặt nông thôn của xã năm tiếp theo, xã Ngọc Minh vẫn khẳng định tiềm năng Ngọc Minh. về sản xuất nông - lâm nghiệp chuyên canh theo hướng hàng hóa. Đồng thời, không ngừng khai thác các tiềm Kể từ khi được thành lập, Chi bộ, Đảng bộ xã năng về vị trí địa lý, tài nguyên sẵn có để phát triển du Ngọc Minh đã lãnh đạo Nhân dân trong xã vượt qua khó lịch, thương mại và dịch vụ của địa phương, nhằm nâng khăn trong từng giai đoạn cách mạng, thực hiện nhiệm cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế trên vụ phát triển kinh tế, khai thác tiềm năng thế mạnh về địa bàn. Để thực hiện được mục tiêu đó, Đảng bộ xã đất đai để phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp. Với sự Ngọc Minh đang nỗ lực hết mình, thường xuyên tự đầu tư của Nhà nước, sự phấn đấu, nỗ lực của Đảng bộ, chỉnh đốn, đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, vận chính quyền và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn, Ngọc dụng sáng tạo quan điểm, đường lối của Đảng để đưa ra Minh đã có nhiều đổi thay. Trung tâm xã được quy định hướng đúng đắn lãnh đạo Nhân dân thực hiện thắng hoạch, xây dựng cơ sở vật chất, phát triển kinh tế - xã lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu hội. Kinh tế phát triển theo hướng tích cực, trang thiết bị thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng, máy móc phục vụ sản xuất, thông tin liên lạc, internet, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy truyền công nghệ 4.0, phương tiện giao thông, hệ thống giáo thống đoàn kết của Nhân dân để xây dựng quê hương dục và đào tạo, dịch vụ y tế,...được trang bị ngày càng ngày càng giàu đẹp, văn minh. hiện đại, đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi để Nhân dân phát triển sản xuất, góp phần không nhỏ nâng cao chất lượng cuộc sống Nhân dân. Đến nay, sau hơn 30 năm đổi mới, bộ mặt trung tâm xã đã mang bóng dáng của một đô thị, có địa hình, địa thế đẹp nổi bật nhất so với các xã phía đông Sông 13 14
Phần hai phát triển ở hầu hết các xã thuộc châu Vị Xuyên, Bắc QUÁ TRÌNH ĐẤU TRANH CÁCH MẠNG Quang và các tiểu khu Bắc Mê, Quản Bạ, Yên Minh với CỦA NHÂN DÂN CÁC DÂN TỘC XÃ NGỌC MINH 2/3 diện tích toàn tỉnh và hàng vạn quần chúng được DƯỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG (1949 - 2020) giác ngộ cách mạng. Tháng 8 năm 1945, chiến tranh thế giới thứ II kết thúc, Nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng đã nổi dậy I. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhân dân xã tổng khởi nghĩa và giành thắng lợi trên phạm vi cả nước. Ngọc Minh tham gia cuộc đấu tranh giành chính Cách mạng tháng 8 năm 1945 thành công. Ngày quyền và kháng chiến chống thực dân Pháp (1949 - 1954) 02/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh, thay mặt Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đã tuyên bố 1. Nhân dân Hạ Thôn (Ngọc Minh) tích cực nước nhà độc lập trước quốc dân và thế giới, khai sinh tham gia cuộc vận động đấu tranh giành chính quyền ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Từ đây, cách và bảo vệ chính quyền cách mạng (1945 - 1949) mạng nước ta bước sang một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập ngày của độc lập dân tộc dân chủ và đi lên chủ nghĩa xã hội. 03/02/1930, đã chấm dứt gần hai phần ba thế kỷ bế tắc, Sự kiện trọng đại ấy đã cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách khủng hoảng về đường lối của cách mạng Việt Nam. mạng ở Hà Giang tiến nhanh vào giai đoạn đấu tranh Ngày 19/5/1941 hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8 giành chính quyền toàn tỉnh. quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam Độc lập Đồng minh (gọi tắt là Việt Minh) với sứ mệnh là tổ chức, tập Ngày 29 tháng 8 năm 1945, phát xít Nhật rút khỏi hợp rộng rãi các lực lượng quần chúng để thực hiện Hà Giang. Ngay ngày hôm sau (30/8/1945), một toán nhiệm vụ giải phóng dân tộc. quân Tưởng Giới Thạch tiến xuống chiếm đóng thị xã Hà Giang. Chúng kéo theo bọn tay sai phản động Việt Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Mặt trận Việt Nam Quốc dân Đảng do Hoàng Quốc Chính cầm đầu Minh, phong trào đấu tranh cách mạng cả nước phát vào thị xã Hà Giang và nhiều nơi khác trong tỉnh. Chúng triển ngày càng mạnh mẽ. Tại Hà Giang, do điều kiện tự cấu kết với bọn phản động địa phương chống phá cách nhiên và xã hội của tỉnh miền núi có nhiều khó khăn, mạng, chiếm các vị trí quan trọng của ta để đối phó với nên phong trào cách mạng phát triển muộn hơn. Từ năm phong trào cách mạng của quần chúng. 1939 phong trào cách mạng ở Hà Giang mới được nhen nhóm gây dựng và từ năm 1943 phát triển mạnh. Tới Dưới sự lãnh đạo của cán bộ Việt Minh, cuối năm giữa năm 1945, lực lượng cách mạng ở Hà Giang đã 1945, phong trào cách mạng giành chính quyền ở Hà 15 16
Giang phát triển mạnh mẽ, các hoạt động đánh phá, tiêu phương án, thành lập các hướng tấn công vào sào huyệt diệt các đồn, bốt của quân Việt Nam Quốc dân Đảng, bọn phản động. Với mưu trí gan dạ, không quản ngại giải phóng nhiều vùng đất trên địa bàn tỉnh Hà Giang. khó khăn, nguy hiểm, sau nhiều tháng nắm tình hình, Cũng trong giai đoạn này tại địa phương có xảy ra tuyên truyền và đấu tranh trực diện, bọn phản động sự kiện chính trị, do trong quá trình tham gia huấn luyện mang tên “Y” đã bị tóm gọn trong thời gian ngắn. của Trung đội dân quân du kích, giữa lực lượng của Hạ Ngày 8/12/1945, lực lượng Việt Minh giải phóng Thôn và lực lượng của Trung Thôn xã Bạch Ngọc, đã có thị xã Hà Giang. Ngày 25/12/1945, Ủy ban hành chính mâu thuẫn trong nội bộ giữa Trung Đội Trưởng và lâm thời tỉnh do đồng chí Thanh Phong làm Chủ tịch và Trung Đội phó, chủ yếu xuất phát từ việc đóng góp và Đảng bộ tỉnh do đồng chí Hồng Quân làm Bí thư ra mắt sử dụng lương thực, thực phẩm trong quá trình huấn trước toàn thể Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Từ đây, luyện, trong đó Trung Đội phó người vùng Hạ Thôn (xã tổ chức Đảng, Ủy ban hành chính các huyện, xã được Ngọc Minh ngày nay), do bản tính ngang ngược, không thiết lập. Quần chúng Nhân dân hết sức phấn khởi trở chấp hành theo mệnh lệnh chỉ huy, tên này tự ý bỏ thành người chủ của quê hương đất nước, hăng hái tham nhiệm vụ, lôi kéo các phần tử xấu thực hiện các hành vi gia các công việc của cách mạng, thi đua tăng gia sản chống phá cách mạng, hành vi trái lương tâm và đạo đức xuất, xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng. xã hội,…Chúng lôi kéo Nhân dân vùng Hạ Thôn tẩy Ngày 06/01/1946, thi hành chủ trương của Trung chay không tham gia các hoạt động bên chính quyền xã ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng với Nhân Bạch Ngọc, cấu kết với các phần tử xấu đàn em tay sai dân cả nước, Nhân dân các dân tộc vùng đất Hạ Thôn, của tên Hoàng Quốc Chính (tên phản động Quốc dân xã Bạch Ngọc (nay thuộc xã Ngọc Minh), vui mừng, Đảng) giết và sát hại nhiều công dân ưu tú tiêu biểu của phấn khởi tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội khóa I của ta, điển hình như đồng chí Vương, đồng chí Thịnh. nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Với cuộc bầu cử Chúng còn bắt Nhân dân cống nạp lương thực, thực này, Nhân dân các dân tộc trong vùng Hạ Thôn cùng với phẩm, tiền bạc, bắt lao động để đào hào, đắp lũy xây Nhân dân xã Bạch Ngọc nói chung đã thực sự được dựng cơ sở hoạt động để chống phá lực lượng Việt hưởng quyền dân chủ, tự mình góp phần xây dựng chính Minh. Trước tình hình như vậy, Mặt trận Việt Minh tại quyền Nhân dân. Thể hiện ý thức giác ngộ chính trị, ý địa bàn do đồng chí Bằng Sương, người xã Bằng Hành, chí cách mạng và lòng tin tưởng tuyệt đối của Nhân dân huyện Bắc Quang làm Tổ trưởng đã tổ chức họp bàn lên các dân tộc trong xã vào Đảng, vào cách mạng là một 17 18
đòn giáng mạnh vào bọn tàn quân Tưởng, làm uy tín của Thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh chính quyền ta được nâng cao. Thắng lợi đó có tác dụng và chủ trương của Trung ương Đảng, với tinh thần quyết tăng cường hiệu lực của bộ máy chính quyền Nhân dân tâm cùng cả nước đánh đuổi giặc Pháp xâm lược. Cùng ngày càng thêm vững mạnh. với Nhân dân các dân tộc trên địa bàn Vị Xuyên, Nhân Trong những tháng đầu của năm 1946, dưới sự dân các dân tộc vùng Hạ Thôn (thuộc xã Bạch Ngọc) đã chỉ đạo Ban Mặt trận Việt Minh do đồng chí Bằng tích cực thực hiện phong trào tăng gia sản xuất để chống Sương làm tổ trưởng xuống địa bàn tập hợp và vận động đói. Đồng thời tích cực triển khai phong trào bình dân quần chúng Nhân dân, đồng thời thành lập tổ chức Chi học vụ. Thực hiện các phong trào thi đua do huyện phát hội Nông hội Hạ Thôn trực thuộc Hội Nông hội xã Bạch động. Nhân dân Hạ Thôn đã đoàn kết thi đua lao động Ngọc lúc bấy giờ, do ông Nông Văn Sấm làm Chi hội sản xuất, tương thân, tương ái, lá lành đùm lá rách, giúp trưởng, đến năm 1948 Chi hội phụ nữ Hạ Thôn được đỡ nhau vượt qua đói kém. Để giải quyết nạn đói lâu dài thành lập, do bà Chẩu Thị Ngần làm Chi hội trưởng và và chắc chắn, Ban Mặt trận Việt Minh do đồng chí Bằng là tiền thân của Hội nông dân và Hội liên hiệp phụ nữ xã Sương làm tổ trưởng đã tổ chức đưa cán bộ xuống các sau này, nhiệm vụ chủ yếu là tập hợp đoàn kết hội viên, bản, thậm chí đến từng hộ tuyên truyền vận động và quần chúng Nhân dân theo Đảng, yên tâm lao động sản hướng dẫn Nhân dân tích cực, chủ động phát triển tăng xuất, ổn định cuộc sống,… gia sản xuất để cứu đói và ổn định cuộc sống cũng như Sau hiệp ước Hoa - Pháp (được ký kết vào ngày góp phần ủng hộ cho cuộc kháng chiến chống thực dân 28/02/1946), tháng 3/1946, Pháp đưa quân ra Bắc, để Pháp thắng lợi. Thực hiện khẩu hiệu “Tấc đất tấc vàng” tranh thủ thời gian hoà hoãn xây dựng lực lượng, ngày Nhân dân trong vùng Hạ Thôn tận dụng đất hoang hóa 06/03/1946, Trung ương Đảng và Chính phủ ta đã ký trồng hoa màu tăng thu nhập. Hiệp định sơ bộ, ngày 14/09/1946, ký bản Tạm ước. Bước sang năm 1947, trước tình hình cuộc chiến Nhưng với bản chất phản động, hiếu chiến, thực dân tranh chống thực dân Pháp ngày càng ác liệt, đối với Pháp ngang nhiên vi phạm Hiệp định và Tạm ước, tỉnh Hà Giang, chúng thực hiện âm mưu phong tỏa, chúng tiếp tục mở rộng chiến tranh xâm lược nước ta. khép chặt vòng vây biên giới Hà Giang, cắt đứt giao Trước những hành động xâm lược trắng trợn của thực thông trên tuyến Quốc lộ 2 ở Bắc Quang nhằm cô lập dân Pháp, đêm 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Hà Giang với các tỉnh miền xuôi. Chúng tăng cường xây lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, cả nước ta đã bước dựng và củng cố chính quyền, tay sai ở các địa phương vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. 19 20
trong toàn tỉnh. Nhân cơ hội này, bọn thổ ti, bang tá đặc 2. Chi bộ xã Ngọc Minh được thành lập lãnh vụ phản động càng hung hăng chống đối cách mạng, đạo Nhân dân trong xã đẩy mạnh phát triển sản xuất chống lại Nhân dân. Trước âm mưu mới của địch, được và tích cực tham gia cuộc kháng chiến chống thực sự chỉ đạo của Liên khu 10 và sự lãnh đạo trực tiếp của dân Pháp (1949 - 1954) Đảng bộ tỉnh Hà Giang, các địa phương trong toàn tỉnh Trước năm 1949 khi xã chưa được thành lập, dải trong đó có Nhân dân Hạ Thôn đã dấy lên một khí thế đất Ngọc Minh ngày nay có tên gọi là Hạ Thôn, gồm có sôi sục, quyết tâm tham gia đóng góp sức người, sức của các khu vực có địa danh như: Bản Xám, Nà Lạn, Bản chi viện cho cuộc kháng chiến. Ngoa, Thơm Đồng, Thơm Riềng, Nà Mụ, Lúng Đán, thuộc xã Bạch Ngọc, châu Vị Xuyên. Tháng 5/1949, Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc lãnh đạo đồng chí Bằng Sương cán bộ Việt Minh, Châu Vị Xuyên phong trào cách mạng địa phương, ngày 15/8/1948 xét tập hợp những người có uy tín trong khu vực Hạ Thôn, thấy đủ điều kiện, Tỉnh ủy Hà Giang ra quyết định thành người già, người theo Đảng và những đảng viên họp tại lập Đảng bộ huyện Vị Xuyên (gồm 16 Đảng viên, trong xã Phú Linh bàn về thành lập chính quyền xã và giới đó có đồng chí Lý Chàn Hỉn được kết nạp Đảng ngày thiệu đồng chí Chẩu Văn Phia làm Chủ tịch Ủy ban 16/02/1948, là đảng viên đầu tiên vùng Hạ Thôn (xã kháng chiến hành chính lâm thời. Ngọc Minh ngày nay). Đồng chí Triệu Quý Gia được Ngày 16/9/1949, Ủy ban kháng chiến hành chính chỉ định giữ chức vụ Bí thư Huyện ủy. Sự kiện Đảng bộ Liên khu 10 ra Quyết định số 433- QĐ/HCI về việc huyện Vị Xuyên được thành lập có ý nghĩa quan trọng, thành lập các xã thuộc huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các tổ chức trong đó có xã Ngọc Minh; xã Ngọc Minh được thành Đảng ở các xã trong huyện. Sau khi thành lập, Đảng bộ lập do đồng chí Chẩu Văn Phia - giữ chức vụ Chủ tịch đã tiến hành họp phiên đầu tiên đề ra chương trình hành Ủy ban kháng chiến hành chính. Thời điểm mới thành lập, địa bàn xã có 5 thôn với tên gọi: thôn Tiến Thành, động lãnh đạo cuộc kháng chiến kiến quốc ở địa thôn Bản Xám, thôn Riềng, thôn Toòng, thôn Pạu, dân phương. Để phát triển các tổ chức Đảng ở các xã, năm số khoảng 550 người với 4 dân tộc cùng sinh sống chủ 1949 Đảng bộ huyện đã quyết định kết nạp một số thanh yếu là Tày, Nùng, Dao, Mông. niên và quần chúng ưu tú vào hàng ngũ của Đảng, trong Ngay sau khi được thành lập, chính quyền lâm đó có đồng chí Chẩu Văn Phia, người Hạ Thôn (xã thời đã bắt tay ngay vào việc đề ra kế hoạch cụ thể, Ngọc Minh ngày nay) được kết nạp vào Đảng. nhằm lãnh đạo cuộc kháng chiến, kiến quốc ở địa 21 22