Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp chuyển đổi từ hoạt động giao nhận vận tải truyền thống sang hoạt động logistics tại các doanh nghiệp giao nhận vận tải nhỏ và vừa ở TP.HCM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

-------------------

VÕ THỊ MÙI

GIẢI PHÁP CHUYỂN ĐỔI TỪ HOẠT ĐỘNG GIAO

NHẬN VẬN TẢI TRUYỀN THỐNG SANG HOẠT ĐỘNG

LOGISTICS TẠI CÁC DOANH NGHIỆP GIAO NHẬN

VẬN TẢI NHỎ VÀ VỪA Ở TP.HCM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2008

MôC LôC

Môc lôc

Lêi më ®Çu ...............................................................................................................01

Danh môc b¶ng........................................................................................................05

Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t ......................................................................................06

Ch−¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ giao nhËn vËn t¶i vµ logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp

nhá vµ võa ë TP.HCM

1.1. Kh¸i niÖm, néi dung, môc tiªu, vai trß GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng

1.1.1. Kh¸i niÖm...................................................................................................... 08

1.1.2. Néi dung vµ hiÖu qu¶ GNVT, logistics ......................................................... 11

1.1.3. Môc tiªu ........................................................................................................ 13

1.1.4. Vai trß ........................................................................................................... 14

1.2. Kh¸i niÖm, vai trß, chøc n¨ng cña doanh nghiÖp nhá vµ võa trong lÜnh vùc

GNVT ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ................................................. 16

1.2.1. Kh¸i niÖm ....................................................................................................... 16

1.2.2. Vai trß cña doanh nghiÖp nhá vµ võa trong lÜnh vùc GNVT ®èi víi sù ph¸t

triÓn cña nÒn kinh tÕ ................................................................................................. 17

1.2.3. Chøc n¨ng cña doanh nghiÖp nhá vµ võa trong lÜnh vùc GNVT ®èi víi sù ph¸t

triÓn cña nÒn kinh tÕ ................................................................................................. 17

1.3. C¬ së cña tÝnh kh¶ thi liªn quan ®Õn giao nhËn vËn t¶i vµ logistics.............. 18

1.3.1. C¬ së luËt ph¸p ............................................................................................... 18

1.3.2. C¬ së h¹ tÇng, c¸c h×nh thøc vËn t¶i cã liªn quan ®Õn giao nhËn vËn t¶i,

logistics ......................................................................................................... 19

1.3.3. Nguån nh©n lùc .............................................................................................. 20

1.4. Nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn cam kÕt cña ViÖt Nam vÒ GNVT vµ logistics khi

lµ thµnh viªn cña tæ chøc th−¬ng m¹i (WTO) ............................................... 21

1.5.

TÝnh tÊt yÕu ph¶i thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng

sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM ......... 22

1.6.

Bµi häc kinh nghiÖm vÒ viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng

sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë mét sè n−íc trªn

ThÕ Giíi......................................................................................................... 23

KÕt luËn ch−¬ng 1 .................................................................................................... 29

Ch−¬ng 2:

Thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng

GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa

kinh doanh GNVT ë TP.HCM

2.1. Tæng quan vÒ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh GNVT ë TPHCM ..... 30

2.1.1. Tæng quan vÒ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa................................................... 30

2.1.2. C¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh giao nhËn vËn t¶i ë TPHCM ........ 31

2.2. C¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn

thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp GNVT nhá vµ võa ë TPHCM 31

2.2.1. C¬ së luËt ph¸p liªn quan ®Õn giao nhËn vËn t¶i vµ logistics ......................... 31

2.2.2. C¬ së h¹ tÇng logistics ë TP.HCM ................................................................. 33

2.2.3. Nguån nh©n lùc .............................................................................................. 42

2.3. Nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c cam kÕt ViÖt Nam trong lÜnh vùc GNVT khi lµ thµnh

viªn cña WTO .......................................................................................................... 46

2.3.1. Nh÷ng tÝch cùc ............................................................................................... 46

2.3.2. Nh÷ng tiªu cùc ............................................................................................... 51

2.4. C¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT

truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp GNVT nhá vµ võa ë

TP.HCM giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO............................................. 56

2.4.1. Kh¶ thi vÒ luËt ph¸p........................................................................................ 56

2.4.2. Kh¶ thi vÒ vèn vµ c¬ së h¹ tÇng...................................................................... 57

2.4.3. Kh¶ thi vÒ nguån nh©n lùc.............................................................................. 58

KÕt luËn ch−¬ng 2 .................................................................................................... 59

Ch−¬ng 3:

C¸c gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng

logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp GNVT nhá vµ võa ë TPHCM.

3.1. §iÒu kiÖn chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng

logistics. ................................................................................................................... 60

3.2. §Þnh h−íng vµ môc tiªu .................................................................................... 61

3.2.1. §Þnh h−íng..................................................................................................... 61

3.2.2. Môc tiªu ......................................................................................................... 62

3.3. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc chuyÓn ®æi....................................................................... 63

3.4. Gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t

®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp GNVT nhá vµ võa ë TP.HCM......................... 65

3.4.1. Gi¶i ph¸p vÒ luËt ph¸p.................................................................................... 65

3.4.2. Gi¶i ph¸p vÒ vèn vµ c¬ së h¹ tÇng .................................................................. 67

3.4.3. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc.......................................................................... 73

3.5. Nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi khi thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi ............................ 74

KiÕn nghÞ.................................................................................................................. 78

KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n−íc ..................................................................................... 78

KiÕn nghÞ ®èi víi c¸c hiÖp héi ViÖt Nam................................................................. 79

KiÕn nghÞ ®èi víi doanh nghiÖp ............................................................................... 81

KÕt luËn ch−¬ng 3 .................................................................................................... 82

KÕt luËn chung ......................................................................................................... 83

Tµi liÖu tham kh¶o ................................................................................................. 84

Phô Lôc

- 1 -

LêI Më §ÇU

1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi:

Sau 11 n¨m ®µm ph¸n th× ®Õn n¨m 2006 ViÖt Nam chÝnh thøc lµ thµnh viªn thø 150

cña Tæ chøc th−¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO). §©y lµ mét b−íc ngoÆc cho sù ph¸t triÓn

v−ît bËt cña ViÖt Nam sau bao nhiªu n¨m ®æi míi. V× vËy ®Ó cã thÓ v÷ng b−íc

trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ nh− hiÖn nay, ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i tù t×m c¸ch ®æi

míi, lµm míi m×nh sao cho hiÖu qu¶ kinh doanh mang l¹i cµng nhiÒu. Muèn ®¹t

®−îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn hoµn h¶o tÊt c¶

c¸c kh©u tõ ®Çu vµo ®Õn ®Çu ra cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.

TP.HCM lµ mét trong nh÷ng trung t©m kinh tÕ lín nhÊt n−íc, ®Çu mèi giao l−u kinh

tÕ quan träng cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam vµ c¶ Nam Bé. NÕu tr−íc ®©y

doanh nghiÖp sö dông c«ng cô giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng, tøc lµ ®i tõng kh©u

tõng kh©u mét th× ngµy nay nÕu doanh nghiÖp kh«ng tù chuyÓn ®æi sang ho¹t ®éng

giao nhËn vËn t¶i hoµn h¶o tõ kh©u ®Çu vµo cho ®Õn tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng

th× khã mµ cã thÓ c¹nh tranh trong m«i tr−êng më cöa nh− hiÖn nay. Logistics vµ

qu¶n trÞ chuçi cung øng lµ c«ng cô tæng hîp h÷u hiÖu mµ doanh nghiÖp tËn dông ®Ó

®¹t ®−îc môc ®Ých cña m×nh.

Logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ nh− tèi −u hãa chu tr×nh

l−u chuyÓn cña s¶n xuÊt kinh doanh, gi¶m thiÓu chi phÝ, phèi hîp chÆt chÏ gi÷a nhµ

s¶n xuÊt, nhµ cung cÊp vµ c¸c bªn cã liªn quan, ®Èy m¹nh viÖc øng dông c«ng nghÖ

th«ng tin,... V× vËy, t¸c gi¶ ®· chän ®Ò tµi “Gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng

giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp

giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM” lµm ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp.

2. Môc ®Ých nghiªn cøu

- HiÓu râ ®−îc kh¸i niÖm giao nhËn vËn t¶i, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung

øng

- 2 -

- Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn

®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng vµ logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp

nhá vµ võa ë TP.HCM trong giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña Tæ chøc Th−¬ng

M¹i ThÕ giíi

- Nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c cam kÕt ViÖt Nam trong lÜnh vùc GNVT khi lµ thµnh

viªn cña Tæ chøc Th−¬ng M¹i ThÕ Giíi.

- §−a ra ®Þnh h−íng vµ gi¶i ph¸p b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi ®èi víi viÖc chuyÓn ®æi tõ

ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh

nghiÖp giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM

3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu

- §èi t−îng nghiªn cøu: Giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng vµ logistics. Tuy

nhiªn, t¸c gi¶ chØ ®i s©u vµo nghiªn cøu tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t

®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics giai ®o¹n ViÖt Nam lµ

thµnh viªn cña WTO.

- Ph¹m vi nghiªn cøu: C¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ho¹t ®éng trong lÜnh vùc

giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng vµ logistics ë TP.HCM

Do ngµnh logistics lµ ngµnh kh¸ míi mÎ ®èi víi TP.HCM nªn ch−a cã mét

®¬n vÞ hay tæ chøc nµo thèng kª cô thÓ, râ rµng. V× vËy, viÖc thu thËp d÷ liÖu cßn

h¹n chÕ ®èi víi t¸c gi¶ trong luËn v¨n nµy.

4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

- Ph−¬ng ph¸p tæng hîp: t¸c gi¶ ®· tæng hîp sè liÖu tõ c¸c b¸o c¸o trªn c¸c

ph−¬ng tiÖn nh−: b¸o chÝ, sè liÖu tõ c¸c trang web, …. ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, tæng

hîp.

- Ph−¬ng ph¸p t− duy: b»ng t− duy cña m×nh, t¸c gi¶ ®· ®−a ra mét sè gi¶i

ph¸p b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn

- 3 -

thèng sang ho¹t ®éng logistics giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña Tæ chøc

Th−¬ng M¹i ThÕ giíi.

- Ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t ®iÒu tra thùc tÕ: t¸c gi¶ ®· kh¶o s¸t c¸c doanh nghiÖp

kinh doanh giao nhËn vËn t¶i, logistics ë TP.HCM lµ c¸c ®èi t¸c cña c«ng ty. Nhê

vµo lîi thÕ trong ngµnh t¸c gi¶ ®· nhËn ®−îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c doanh

nghiÖp th«ng qua email, ®iÖn thäai, fax víi kÕt qu¶ nh− sau: sè phiÕu ph¸t ra 110

phiÕu, sè phiÕu thu vÒ 70 phiÕu, trong ®ã cã 64 phiÕu hîp lÖ (chiÕm 58,2%) vµ 6

phiÕu kh«ng hîp lÖ (chiÕm 5,5%). Sau ®ã t¸c gi¶ sö dông SPSS 11.5 ®Ó ®−a ra kÕt

qu¶.

5. KÕt qu¶ ®¹t ®−îc cña luËn v¨n:

DÞch vô logistics lµ mét ngµnh rÊt míi mÎ ®èi víi ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM

nãi riªng, v× vËy ch−a cã mét c«ng tr×nh nghiªn cøu nµo chuyªn s©u vÒ ngµnh nµy

mµ chØ cã s¸ch cña GS-TS §oµn ThÞ Hång V©n viÕt vÒ Qu¶n trÞ logistics.

Víi thùc tiÔn hiÖn nay, t¸c gi¶ ®i vµo nghiªn cøu tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi tõ

ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics. Tr−íc ®©y cã

nhiÒu ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ giao nhËn vËn t¶i vµ logistics nh−ng ch−a cã ®Ò tµi nµo

nghiªn cøu vÒ tÝnh kh¶ thi vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi

khi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña Tæ chøc Th−¬ng M¹i ThÕ giíi.

Tõ viÖc ph©n tÝch thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi,

t¸c gi¶ ®· ®−a ra gi¶i ph¸p nh»m gióp c¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn

t¶i truyÒn thèng vµ logistics nhËn biÕt ®−îc tÇm quan träng cña viÖc chuyÓn ®æi

trong giai ®o¹n hiÖn nay. Bªn c¹nh ®ã, gióp doanh nghiÖp cã thÓ c¹nh tranh vµ ®øng

v÷ng trªn thÞ tr−êng trong n−íc còng nh− n−íc ngoµi.

6. KÕt cÊu cña luËn v¨n gåm cã 3 ch−¬ng:

Ch−¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ giao nhËn vËn t¶i vµ logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá

vµ võa ë TP.HCM.

- 4 -

Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t

®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp

kinh doanh giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM.

Ch−¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM

- 5 -

DANH MôC B¶NG

B¶ng 2.1: C−íc phÝ vËn t¶i biÓn b»ng container tõ c¶ng Sµi Gßn ®i mét sè c¶ng

trªn thÕ giíi n¨m 2006 ....................................................................... 35

B¶ng 2.2: C¬ së h¹ tÇng c¸c c¶ng chÝnh ë TP.HCM .......................................... 37

B¶ng 2.3: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn d÷ liÖu ®iÖn tö ë mét sè c¶ng

chÝnh cña TP.HCM............................................................................. 39

B¶ng 2.4: Quy m« vèn cña c¸c doanh nghiÖp Logistics ë TP.HCM .................. 40

B¶ng 2.5: ChÊt l−¬ng kÕ cÊu h¹ tÇng logistics ë TP.HCM ................................. 42

B¶ng 2.6: Nguån nh©n lùc c¸c DN logistics ë TP.HCM ®ang sö dông.............. 43

B¶ng 2.7: LÞch tr×nh më cöa dÞch vô logistics cña ViÖt Nam theo cam kÕt gia

nhËp WTO.......................................................................................... 48

B¶ng 2.8: Chi phÝ giao nhËn vËn t¶i ®−êng biÓn ë TP.HCM .............................. 54

B¶ng 2.9: §¸nh gi¸ thñ tôc H¶i quan t¹i TP.HCM............................................. 56

B¶ng 3.1: Dù b¸o khèi l−îng hµng hãa vËn chuyÓn b»ng ®−êng biÓn cña ViÖt

Nam ®Õn 2010 vµ 2020 ...................................................................... 63

B¶ng 3.2: KÕ ho¹ch di dêi c¸c c¶ng biÓn ë TP.HCM n¨m 2006........................ 69

B¶ng 3.3: Dù ¸n x©y dùng s©n bay quèc tÕ Long Thµnh.................................... 69

B¶ng 3.4: Nh÷ng lîi Ých cña vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc.......................................... 71

- 6 -

DANH MôC C¸C CH÷ VIÕT T¾T

First Party Logistics: Logistics beân thöù nhaát. 1PL:

Second Party Logistics: Logistics beân thöù hai. 2PL:

Third Party Logistics: Logistics beân thöù ba. 3PL:

Fourth Party Logistics: Logistics beân thöù tö. 4PL:

Fifth Party Logistics: Logistics beân thöù naêm. 5PL:

Giao nhËn vËn t¶i GNVT:

International Federation of Freight Forwarders Association: HiÖp FIATA:

héi giao nhËn kho vËn quèc tÕ

Supply Chain Management: Qu¶n trÞ d©y chuyÒn cung øng SCM

GDP: Gross Domestic Product: Tæng s¶n phÈm néi ®Þa.

Small and Medium Enterprises: Doanh nghiÖp nhá vµ võa. SMEs:

VAT/GTGT: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng

Thu nhËp doanh nghiÖp TNDN

Electronic Data Interchange – ChuyÓn giao d÷ liÖu ®iÖn tö. EDI:

General Agreement on Tariffs & Trade: HiÖp −íc chung vÒ thuÕ GATT :

quan vµ mËu dÞch

European Dollar Euro:

Foreign Direct Investment: §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi. FDI:

Deadweight Tonnage: Träng t¶i toµn bé cña tµu DWT:

ICD: Inland Container Depot: C¶ng kh« ICD.

JIT: Just In Time : §óng thêi ®iÓm

UBND: ñy Ban nh©n d©n

Héi ®ång nh©n d©n H§ND:

Tan Son Nhat Cargo Services Co., Ltd.- C«ng ty TNHH DÞch Vô TCS:

Hµng Hãa T©n S¬n NhÊt.

- 7 -

TEU: Twenty-foot equivelent unit

GPS: Global Positioning System: HÖ thèng ®Þnh vÞ toµn cÇu

IATA: International Air Transport Association: HiÖp héi VËn t¶I hµng

kh«ng quèc tÕ.

USD: United States Dollar - §ång ®« la Mü

VIFFAS: Vietnam Freight Forwarders Association – HiÖp Héi Giao NhËn

Kho vËn ViÖt Nam.

WTO: World Trade Organization – Tæ chøc Th−¬ng m¹i ThÕ Giíi.

IMO: International Maritime Organization - Tæ chøc hµng h¶i quèc tÕ

UNCTAD: United Nations Conference on Trade and Development – Héi

nghÞ cña Liªn hiÖp quèc vÒ Th−¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn

COMBIDOC Conbined transport Document – Chøng tõ vËn t¶i liªn hîp

FBL : FIATA Bill of Lading – VËn ®¬n hçn hîp

BOT: X©y dùng – Kinh doanh – chuyÓn giao

- 8 -

Ch−¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ giao nhËn vËn t¶i, logistics t¹i c¸c doanh

nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM.

1.1. Kh¸i niÖm, néi dung, môc tiªu, vai trß GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng

1.1.1. Kh¸i niÖm

a. Giao nhËn vËn t¶i

Giao nhËn (Forwading) lµ tËp hîp c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh vËn t¶i

nh»m thùc hiÖn viÖc di chuyÓn hµng hãa tõ n¬i gëi tíi n¬i nhËn hµng. Giao nhËn

thùc chÊt lµ mét qu¸ tr×nh chuyªn chë vµ gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn qu¸

tr×nh chuyªn chë ®ã.

VËn t¶i lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ cã môc ®Ých cña con ng−êi nh»m thay ®æi vÞ trÝ cña

hµng hãa tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c. Nhê cã vËn t¶i con ng−êi ®· chinh phôc ®−îc

kho¶ng c¸ch kh«ng gian vµ ®· t¹o ra kh¶ n¨ng sö dông réng r·i gi¸ trÞ sö dông cña

hµng hãa .

Theo quy t¾c mÉu cña FIATA vÒ dÞch vô giao nhËn, lµ bÊt kú lo¹i dÞch vô nµo liªn

quan ®Õn vËn chuyÓn, gom hµng, l−u kho, bèc xÕp, ®ãng gãi hay ph©n phèi hµng

hãa còng nh− dÞch vô t− vÊn hay cã liªn quan ®Õn c¸c dÞch vô kÓ trªn, kÓ c¶ c¸c vÊn

®Ò h¶i quan, tµi chÝnh, mua b¶o hiÓm, thanh to¸n, thu thËp chøng tõ liªn quan ®Õn

hµng hãa.

Nh− vËy, Giao nhËn vËn t¶i lµ dÞch vô mµ theo ®ã trªn c¬ së ñy th¸c cña chñ hµng,

kh¸ch hµng lµm dÞch vô tæ chøc thùc hiÖn mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc vÒ vËn

chuyÓn, l−u kho, l−u b·i, ®ãng gãi, d¸n nh·n, lµm thñ tôc h¶i quan, lËp bé chøng

tõ,…. ®Ó xuÊt hoÆc nhËp hµng hãa vÒ ®Õn kho cña chñ hµng.

b. Logistics

Logistics cã nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau cho mçi t¸c gi¶, cô thÓ:

- 9 -

D−íi gãc ®é qu¶n trÞ chuçi cung øng th× Logistics lµ qu¸ tr×nh tèi −u hãa vÒ vÞ trÝ,

l−u tr÷ vµ chu chuyÓn c¸c tµi nguyªn/yÕu tè ®Çu vµo tõ ®iÓm xuÊt ph¸t ®Çu tiªn lµ

nhµ cung cÊp, qua nhµ s¶n xuÊt, ng−êi b¸n bu«n, b¸n lÎ, ®Õn tay ng−êi tiªu dïng

cuèi cïng th«ng qua hµng lo¹t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ.

Theo t¸c gi¶ Donald Bowersox vµ David J. Closs: “Logistics lµ mét qu¸ tr×nh lËp kÕ

ho¹ch, thùc hiÖn vµ kiÓm so¸t mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh÷ng luång l−u th«ng vµ khèi

l−îng tån kho hµng hãa/ dÞch vô vµ nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn chóng, tõ ®iÓm

xuÊt ph¸t h×nh thµnh nªn hµng hãa/ dÞch vô cho ®Õn ®iÓm tiªu thô cuèi cïng, nh»m

môc ®Ých thßa m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng”.

Theo TS.Andreas Froschmayer: “Logistics lµ khoa häc vÒ sù tèi −u hãa d©y chuyÒn

cung øng b»ng nh÷ng kiÕn thøc vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt”

Theo Uû Ban vÒ qu¶n trÞ logistics cña Hoa Kú th×: “Logistics lµ bé phËn cña d©y

chuyÒn cung øng, cã nhiÖm vô lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc thùc hiÖn vµ kiÓm so¸t mét

c¸ch h÷u hiÖu c¸c dßng s¶n phÈm, dÞch vô vµ dßng th«ng tin tõ ®iÓm b¾t ®Çu tíi

®iÓm tiªu thô nh»m tháa m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng”

Theo ®Þnh nghÜa cña PGS.TS. §oµn ThÞ Hång V©n th× “Logistics lµ qu¸ tr×nh tèi −u

hãa vÒ vÞ trÝ vµ thêi gian, vËn chuyÓn vµ dù tr÷ nguån tµi nguyªn tõ ®iÓm ®Çu tiªn

cña d©y chuyÒn cung øng cho ®Õn tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng th«ng qua hµng

lo¹t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ”.

Theo LuËt th−¬ng m¹i: “DÞch vô logistics lµ ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, theo ®ã th−¬ng

nh©n tæ chøc thùc hiÖn mét hoÆc nhiÒu c«ng viÖc bao gåm nhËn hµng, vËn chuyÓn,

l−u kho, l−u b·i, lµm thñ tôc h¶i quan, c¸c thñ tôc giÊy tê kh¸c, t− vÊn kh¸ch hµng,

®ãng gãi bao b×, ghi ký m· hiÖu, giao hµng hoÆc c¸c dÞch vô kh¸c cã liªn quan ®Õn

hµng hãa theo tháa thuËn víi kh¸ch hµng ®Ó h−ëng thï lao”.

Nh− vËy, mçi ng−êi kh¸c nhau hiÓu vÒ ®Þnh nghÜa logistics còng kh¸c nhau, theo t«i

th× Logistics lµ mét chuçi dÞch vô liªn tôc tõ ®Çu d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Õn tay ng−êi

tiªu dïng cuèi cïng víi thêi gian vµ chi phÝ thÊp nhÊt.

- 10 -

ThËt vËy, dÞch vô logistics chÝnh lµ sù ph¸t triÓn ë giai ®o¹n cao cña dÞch vô giao

nhËn kho vËn trªn c¬ së sö dông nh÷ng thµnh tùu cña c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó ®iÒu

phèi hµng hãa tõ kh©u tiÒn s¶n xuÊt ®Õn tay ng−êi tiªu dïng cuèi cïng qua c¸c c«ng

®o¹n vËn chuyÓn, l−u kho vµ ph©n phèi hµng hãa.

c. Qu¶n trÞ chuçi cung øng:

Logistics lµ mét bé phËn cña chuçi cung øng, trong ®Þnh nghÜa trªn, lÇn ®Çu tiªn

logistics ®· ®−îc ®Ò cËp nh− mét bé phËn trong chuçi cung øng. VËy chuçi cung

øng lµ g×?

“Chuçi cung øng lµ hÖ thèng c¸c c«ng ty thùc hiÖn chiÕn l−îc liªn minh cung cÊp

c¸c s¶n phÈm hay dÞch vô, tõ giai ®o¹n cung cÊp nguyªn vËt liÖu ban ®Çu ®Õn khi

hoµn tÊt s¶n phÈm cuèi cïng. C¸c c«ng ty tham gia vµo chuçi cã gi¸ trÞ cã thÓ tËp

trung c¸c nguån lùc cho lÜnh vùc cña m×nh mµ kh«ng cÇn dµn tr¶i, t¹o ra nh÷ng s¶n

phÈm vµ dÞch vô ®éc ®¸o mang tÝnh chÊt khã thay thÕ ®Ó cñng cè vÞ trÝ cña m×nh

trong chuçi cung øng”

§©y lµ mét hÖ thèng v« cïng phøc t¹p, ®ßi hái mét sù qu¶n lý chÆt chÏ ®Ó cã thÓ kÕt

hîp hµi hßa ho¹t ®éng cña c¶ c«ng ®o¹n víi chi phÝ vµ thêi gian hîp lý nhÊt, vµ ®ã

chÝnh lµ c«ng viÖc cña c¸c nhµ cung cÊp logistics.

Kh¸i niÖm qu¶n trÞ d©y chuyÒn cung øng (SCM) b¾t ®Çu xuÊt hiÖn vµo nh÷ng n¨m

®Çu cña thËp kû 1980 vµ ngµy cµng ®−îc chó träng réng r·i.

Theo ESCAP ®Þnh nghÜa “Qu¶n trÞ chuçi cung øng lµ tæng hîp nh÷ng ho¹t ®éng cña

nhiÒu tæ chøc trong d©y chuyÒn cung øng vµ ph¶n håi trë l¹i nh÷ng th«ng tin cÇn

thiÕt, kÞp thêi b»ng c¸ch sö dông m¹ng l−íi c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn th«ng kü

thuËt sè”.

Qu¶n trÞ d©y chuyÒn cung øng ngµy nay ®· ®−îc chó ý réng r·i ®èi víi c¸c doanh

nghiÖp. Qu¶n trÞ d©y chuyÒn cung øng ®−îc xem lµ logistics bªn ngoµi doanh

nghiÖp. Qu¶n trÞ d©y chuyÒn cung øng lµ kh¸i niÖm dïng ®Ó chØ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,

- 11 -

ph©n phèi vµ tiªu thô nh− mét qu¸ tr×nh liªn kÕt, tÝch hîp, phô thuéc vµ ¶nh h−ëng

lÉn nhau tõ nhµ cung cÊp, s¶n xuÊt ®Õn ng−êi tiªu dïng cuèi cïng.

C¸c yÕu tè trong qu¶n trÞ chuçi cung øng gåm: Qu¶n trÞ nguån hµng, qu¶n trÞ nguån

tµi chÝnh, qu¶n trÞ nguån th«ng tin, qu¶n trÞ cung øng.

Nh− vËy, qu¶n trÞ chuçi cung øng gióp cho c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm, ph©n tÝch,

®¸nh gi¸ nhµ cung cÊp ®Ó ®−a ra quyÕt ®Þnh chän lùa nhµ cung cÊp nµo cã thÓ ph¸t

triÓn vµ duy tr× ®−îc nguån hµng cung cÊp cho doanh nghiÖp ®−îc bÒn v÷ng; nã

kiÓm so¸t ®−îc nguån vèn, chi phÝ cho doanh nghiÖp.

Nguyªn vËt liÖu

Phô tïng

BÕn b·i chøa

M. mãc, thiÕt bÞ

§ãng gãi

Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

Kho l−u tr÷ thµnh phÈm

K H ¸ c h h µ n g

B¸n thµnh phÈm

T.T ph©n phèi

DÞch vô

: Dßng chu chuyÓn vËn t¶i : Dßng th«ng tin l−u ®éng

C¸c bé phËn logistics ®−îc kh¸i qu¸t theo h×nh sau:

Cung øng

Qu¶n lý vËt t−

Ph©n phèi

Logistics

…..

1.1.2. Néi dung vµ hiÖu qu¶ cña GNVT, logistics

- Giao nhËn vËn t¶i chØ kinh doanh c¸c phÇn viÖc riªng lÎ hoÆc cã liªn kÕt nh−ng

ch−a thµnh mét hÖ thèng dßng ch¶y: hµng hãa, th«ng tin vµ tiÒn tÖ mét c¸ch tèi −u

nh»m phôc vô kh¸ch hµng kÞp thêi.

- 12 -

ThËt vËy, ®Ó cã ®−îc mét sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c phÇn viÖc riªng lÎ l¹i víi

nhau t¹o thµnh mét hÖ thèng dßng ch¶y th× sù ra ®êi cña logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng gi¶i quyÕt nh÷ng yªu cÇu nµy.

- Logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng kÕt hîp c¸c phÇn viÖc riªng lÎ mµ giao

nhËn vËn t¶i ch−a thùc hiÖn ®−îc. Nã tèi −u dßng hµng hãa, th«ng tin, tiÒn tÖ nh»m

phôc vô kh¸ch hµng víi h×nh thøc biÓu hiÖn: logistics bªn thø nhÊt (1PL), thø hai

(2PL), thø ba (3PL), thø t− (4PL), thø n¨m (5PL).

(cid:57) Logistics bªn thø nhÊt (1PL – Fisrt Party Logistics)

Ng−êi chñ së h÷u hµng hãa tù m×nh tæ chøc vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t déng logistics

®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña b¶n th©n. Theo h×nh thøc nµy, chñ hµng ph¶i ®Çu t− vµo

ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, kho chøa hµng, hÖ thèng th«ng tin, nh©n c«ng ®Ó qu¶n lý vµ vËn

hµnh ho¹t ®éng logistics. M« h×nh nµy lµm ph×nh to quy m« cña doanh nghiÖp vµ

th−êng lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp bëi v× doanh nghiÖp kh«ng

cã ®ñ quy m«, kinh nghiÖm vµ kü n¨ng chuyªn m«n ®Ó qu¶n lý vµ vËn hµnh ho¹t

®éng logistics. HÇu hÕt c¸c c«ng ty logistics cña ViÖt Nam ®ang ë møc ®é nµy.

(cid:57) Logistics bªn thø hai (2PL – Second Party Logistics)

Ng−êi cung cÊp dÞch vô logistics bªn thø hai lµ ng−êi cung cÊp dÞch vô cho mét

ho¹t ®éng ®¬n lÎ trong chuçi c¸c ho¹t ®éng logistics nh−: vËn t¶i, kho b·i, lµm thñ

tôc h¶i quan, thanh to¸n, …nh»m ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña chñ hµng chø ch−a tÝch

hîp ®−îc ho¹t ®éng logistics. Lo¹i h×nh nµy bao gåm: c¸c h·ng vËn t¶i ®−êng biÓn,

®−êng bé, ®−êng hµng kh«ng, c¸c c«ng ty kinh doanh kho b·i, khai thuª h¶i

quan,…. HiÖn nay, c¸c c«ng ty kinh doanh logistics ë TP.HCM ®ang ph¸t triÓn tõ

1PL sang 2PL.

(cid:57) Logistics bªn thø ba (3PL - Third Party Logistics)

Lµ ng−êi thay mÆt cho chñ hµng qu¶n lý vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô logistics

cho tõng bé phËn chøc n¨ng, vÝ dô nh− thay mÆt cho ng−êi göi hµng thùc hiÖn thñ

- 13 -

tôc xuÊt khÈu vµ vËn chuyÓn néi ®Þa hoÆc thay mÆt cho ng−êi nhËp khÈu lµm thñ tôc

th«ng quan vµ vËn chuyÓn hµng tíi ®Þa ®iÓm ®Õn quy ®Þnh,…. Do ®ã, 3PL bao gåm

nhiÒu dÞch vô kh¸c nhau, kÕt hîp chÆt chÏ viÖc lu©n chuyÓn, tån tr÷ hµng hãa, xö lý

th«ng tin, … vµ cã tÝnh tÝch hîp vµo d©y chuyÒn cung øng cña kh¸ch hµng. HÇu hÕt

c¸c c«ng ty logistics cÊp ®é 3 ë ViÖt Nam ®Òu lµ c¸c c«ng ty liªn doanh hoÆc c¸c ®¹i

lý cho c«ng ty logistics ë n−íc ngoµi.

(cid:57) Logistics bªn thø t− (4PL - Fourth Party Logistics)

Lµ ng−êi tÝch hîp (intergrator), ng−êi hîp nhÊt, g¾n kÕt c¸c nguån lùc, tiÒm

n¨ng vµ c¬ së vËt chÊt khoa häc kü thuËt cña m×nh víi c¸c tæ chøc kh¸c ®Ó thiÕt kÕ,

x©y dùng vµ vËn hµnh c¸c gi¶i ph¸p chuçi logistics. 4PL chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý

dßng l−u chuyÓn logistics, cung cÊp gi¶i ph¸p d©y chuyÒn cung øng, ho¹ch ®Þnh, t−

vÊn logistics, qu¶n trÞ vËn t¶i, … 4PL h−íng ®Õn qu¶n trÞ c¶ qu¸ tr×nh logistics, nh−

nhËn hµng tõ n¬i s¶n xuÊt, lµm thñ tôc xuÊt nhËp khÈu, ®−a hµng ®Õn n¬i tiªu thô

cuèi cïng. HiÖn t¹i ë ViÖt Nam chØ cã c¸c c«ng ty liªn doanh vµ c¸c ®¹i lý cho c¸c

c«ng ty logistics n−íc ngoµi míi cung cÊp ®−îc c¸c dÞch vô ë cÊp ®é 4 nµy nh−:

APL Logistics, NYK Logistics, Maersk Logistics, Schenker Logsitcs, Kuehne &

Nagel, …

(cid:57) Logistics bªn thø n¨m (5PL - Fifth Party Logistics)

GÇn ®©y, cïng víi sù ph¸t triÓn cña th−¬ng m¹i ®iÖn tö cho nªn ®· xuÊt hiÖn

logistics bªn thø n¨m (5PL). 5PL ph¸t triÓn nh»m phôc vô cho th−¬ng m¹i ®iÖn tö,

c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô 5PL lµ c¸c 3PL µ 4PL ®øng ra qu¶n lý toµn chuçi ph©n

phèi trªn nÒn t¶ng th−¬ng m¹i ®iÖn tö.

1.1.3. Môc tiªu

- Môc tiªu giao nhËn vËn t¶i lµ gióp chóng ta cã nh÷ng kiÕn thøc vÒ tæ chøc giao

nhËn hµng hãa ë quèc tÕ, vai trß vµ ph¹m vi c¸c dÞch vô cña hä còng nh− quyÒn h¹n

vµ tr¸ch nhiÖm cña hä trong ho¹t ®éng vËn t¶i hµng hãa xuÊt nhËp khÈu; thùc hiÖn

mét c¸ch c¬ b¶n vµ cã hÖ thèng c¸c kü n¨ng trong nghiÖp vô giao nhËn hµng hãa

- 14 -

xuÊt nhËp khÈu t¹i c¸c ®Þa ®iÓm nh− nhµ ga, bÕn c¶ng, …. Bªn c¹nh ®ã, môc tiªu

chñ yÕu lµ lµm sao gióp cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thùc hiÖn

mét sè kh©u tõ c¶ng ®Õn kho cña doanh nghiÖp hoÆc ®Õn tay ng−êi tiªu dïng th«ng

qua c¸c dÞch vô nh−: bèc xÕp, vËn chuyÓn, l−u kho, ®ãng gãi, khai h¶i quan, ...

- Môc tiªu logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng lµm sao thßa m·n ®−îc nhu cÇu cña

kh¸ch hµng, giao hµng ®óng lóc, ®óng n¬i,....víi chi phÝ thÊp nhÊt. Ngµy nay, nhu

cÇu cña kh¸ch hµng ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n. Do vËy, c¸c doanh nghiÖp cung cÊp

dÞch vô logistics còng ngµy cµng ph¸t triÓn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng ngµy

mét tèt h¬n.

1.1.4. Vai trß

1.1.4.1. Vai trß cña giao nhËn vËn t¶i:

Vai trß quan träng cña vËn t¶i giao nhËn víi t− c¸ch lµ mét yÕu tè cña logistics ®−îc

biÕt ®Õn vµo nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX, khi thÕ giíi l©m vµo cuéc khñng ho¶ng

nhiªn liÖu trÇm träng. Cuéc khñng ho¶ng nµy ®· khiÕn c¸c doanh nghiÖp ph¶i mua

nhiªn liÖu víi gi¸ cao h¬n rÊt nhiÒu, ®iÒu nµy lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh

cña doanh nghiÖp t¨ng lªn ®¸ng kÓ. Gi¸ nguyªn liÖu t¨ng còng ®e däa nghiªm träng

tíi ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh vËn t¶i giao nhËn v× gi¸ nhiªn liÖu

t¨ng sÏ dÉn tíi phÝ vËn t¶i t¨ng ®iÒu nµy hiÓn nhiªn sÏ t¸c ®éng m¹nh tíi gi¸ c¶ hµng

hãa trªn thÞ tr−êng.

Ngµnh giao nhËn vËn t¶i còng lµ mét lÜnh vùc ®Çu t− s¶n xuÊt quan träng trong hÖ

thèng c¸c ngµnh kinh tÕ quèc tÕ, nã gióp c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng hãa thu

vÒ ngo¹i tÖ cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. V× vËy, giao nhËn vËn t¶i ®ãng mét vai trß

quan träng trong nÒn kinh tÕ.

Trong giai ®o¹n thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa - hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc, ngµnh giao nhËn

vËn t¶i còng trë nªn quan träng v× c¬ së h¹ tÇng cña n−íc ta cßn yÕu kÐm. §¶ng vµ

nhµ n−íc ta lu«n lu«n chñ tr−¬ng x©y dùng mét hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i thèng

nhÊt, hiÖn ®¹i vµ cã c¬ cÊu hoµn chØnh ®Ó thßa m·n nhu cÇu chuyªn chë hµng hãa

- 15 -

víi ph−¬ng ch©m nhanh rÎ, an toµn vµ tiÖn Ých, gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ quèc

d©n ph¸t triÓn, t¨ng c−êng vµ më réng quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, ®¸p øng nhu cÇu b¶o

vÖ Tæ quèc vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.

1.1.4.2. Vai trß cña logistics

Trong thêi ®¹i ngµy nay ng−êi ta lu«n mong muèn nh÷ng dÞch vô hoµn h¶o vµ ®iÒu

®ã sÏ ®¹t ®−îc khi ph¸t triÓn logistics, do vËy logistics cã vai trß rÊt quan träng ®èi

víi nÒn kinh tÕ còng nh− ®èi víi doanh nghiÖp.

• Vai trß logistics ®èi víi nÒn kinh tÕ:

XÐt ë gãc ®é tæng thÓ th× thÊy Logistics lµ mét mèi liªn kÕt kinh tÕ xuyªn suèt gÇn

nh− toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, l−u th«ng, ph©n phèi hµng, mçi ho¹t ®éng trong

chuçi ®Òu cã mét vÞ trÝ vµ chiÕm mét kho¶n chi phÝ nhÊt ®Þnh. ChØ riªng ho¹t ®éng

Logistics ®· chiÕm tõ 10 ®Õn 15% GDP cña hÇu hÕt c¸c n−íc Ch©u ¢u, B¾c Mü vµ

mét sè nÒn kinh tÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng. V× vËy nÕu n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t

®éng Logistics th× sÏ gãp phÇn quan träng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi.

Logistics hç trî cho luång chu chuyÓn c¸c giao dÞch kinh tÕ. NÒn kinh tÕ chØ cã thÓ

ph¸t triÓn nhÞp nhµng, ®ång bé mét khi d©y chuyÒn logistics ho¹t ®éng liªn tôc, nhÞp

nhµng.

DÞch vô logistics gióp doanh nghiÖp gi¶m ®−îc chi phÝ, gãp phÇn thóc ®Èy xuÊt

khÈu ph¸t triÓn vµ t¨ng tr−ëng kinh tÕ cña ®Êt n−íc. Do vËy, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng

logistics t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng héi nhËp cña nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c ho¹t

®éng logistics hiÖu qu¶ lµm t¨ng tÝnh c¹nh tranh cña mçi quèc gia trªn tr−êng quèc

tÕ.

• Vai trß logistics ®èi víi doanh nghiÖp:

§èi víi doanh nghiÖp logistics cã vai trß rÊt to lín. Logistics gióp gi¶i quyÕt c¶ ®Çu

ra lÉn ®Çu vµo cña doanh nghiÖp mét c¸ch hiÖu qu¶. Nhê cã thay ®æi c¸c nguån tµi

nguyªn ®Çu vµo hoÆc tèi −u hãa qu¸ tr×nh chu chuyÓn nguyªn vËt liÖu, hµng hãa,

- 16 -

dÞch vô, …. Logistics gióp gi¶m chi phÝ, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho doanh

nghiÖp.

Logistics gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý, gi¶m thiÓu chi phÝ nh»m n©ng cao

n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp chñ ®éng trong viÖc chän

nguån cung cÊp nguyªn liÖu, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, t×m kiÕm thÞ tr−êng, ... §ång thêi,

logistics cßn gãp phÇn gi¶m chi phÝ l−u th«ng qua viÖc tiªu chuÈn hãa chøng tõ.

Logistics cßn hç trî ®¾c lùc cho ho¹t ®éng marketing, ®Æc biÖt lµ marketing hçn

hîp. Logistics ®ãng vai trß then chèt trong viÖc ®−a s¶n phÈm ®Õn ®óng n¬i cÇn ®Õn,

vµo ®óng thêi ®iÓm thÝch hîp. S¶n phÈm/dÞch vô chØ cã thÓ lµm tháa m·n kh¸ch

hµng vµ cã gi¸ trÞ khi vµ chØ khi nã ®Õn ®−îc víi kh¸ch hµng ®óng thêi h¹n vµ ®Þa

®iÓm quy ®Þnh.

1.2. Kh¸i niÖm, vai trß, chøc n¨ng cña doanh nghiÖp nhá vµ võa trong GNVT

®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ

1.2.1. Kh¸i niÖm

Theo nghÞ ®Þnh sè 90/2001/N§-CP ngµy 23/11/2001 cña ChÝnh phñ ®Þnh nghÜa nh−

sau:

Doanh nghiÖp nhá vµ võa lµ c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®éc lËp, ®¨ng ký kinh doanh

theo ph¸p luËt hiÖn hµnh, cã vèn ®¨ng ký kh«ng qu¸ 10 tû ®ång hoÆc sè lao ®éng

trung b×nh n¨m kh«ng qu¸ 300 ng−êi.

C¨n cø vµo t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi cô thÓ cña ngµnh, ®Þa ph−¬ng trong qu¸ tr×nh

thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p, ch−¬ng tr×nh trî gióp cã thÓ linh ho¹t ¸p dông ®ång thêi c¶

hai chØ tiªu vèn vµ lao ®éng hoÆc mét trong hai chØ tiªu trªn.

- 17 -

1.2.2. Vai trß cña doanh nghiÖp nhá vµ võa trong GNVT truyÒn thèng ®èi víi

sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ

Doanh nghiÖp nhá vµ võa lu«n gi÷ mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ

víi h×nh thøc tæ chøc nhá gän vµ ho¹t ®éng linh ho¹t, c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa

dÔ dµng ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu vÒ ph¸p luËt vµ thÝch nghi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh

tÕ x· héi lu«n lu«n thay ®æi.

Doanh nghiÖp nhá vµ võa ë ViÖt Nam hiÖn t¹i chiÕm kho¶ng 96% trong tæng sè c¸c

doanh nghiÖp ®· thµnh lËp trªn toµn quèc. C¸c doanh nghiÖp ®ãng gãp kho¶ng 26%

GDP, 31% gi¸ trÞ tæng s¶n l−îng c«ng nghiÖp, 78% møc b¸n lÎ, 64% l−îng vËn

chuyÓn hµng hãa. §ãng gãp vµo Ng©n s¸ch nhµ n−íc th«ng qua nép thuÕ 6,4% tæng

ng©n s¸ch hµng n¨m. Tuy nhiªn ®©y míi chØ lµ nh÷ng con sè ®ãng gãp trùc tiÕp,

®iÒu quan träng lµ doanh nghiÖp nhá vµ võa cã vai trß lín trong mèi quan hÖ g¾n kÕt

víi c¸c doanh nghiÖp cã quy m« lín h¬n.

1.2.3. Chøc n¨ng cña doanh nghiÖp nhá vµ võa trong GNVT ®èi víi sù ph¸t

triÓn cña nÒn kinh tÕ

Nh− chóng ta ®· biÕt Doanh nghiÖp nhá vµ võa lµ doanh nghiÖp lu«n cã nguån vèn

Ýt, m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu kh«ng thÓ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp lín, do vËy

doanh nghiÖp nhá vµ võa cã chøc n¨ng thùc hiÖn mét sè kh©u trong chuçi dÞch vô

logistics nh−: vËn chuyÓn, kho b·i, ®ãng gãi, khai h¶i quan, .... §©y lµ kh©u mµ c¸c

doanh nghiÖp nhá vµ võa th−êng thùc hiÖn víi lîi thÕ bé m¸y nhá gän, linh ho¹t.

MÆt kh¸c, doanh nghiÖp nhá vµ võa còng lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp lµm

gi¶m n¹n thÊt nghiÖp, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho hµng ngµn ng−êi lao ®éng cña quèc

gia nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng.

Víi chøc n¨ng cña doanh nghiÖp nhá vµ võa nh− vËy gióp cho sù ph¸t triÓn cña nÒn

kinh tÕ ®Êt n−íc, ®em l¹i lîi Ých cho x· héi.

- 18 -

1.3. C¬ së cña tÝnh kh¶ thi liªn quan ®Õn giao nhËn vËn t¶i vµ logistics

1.3.1. Cơ sở luật ph¸p

C¬ së vÒ luËt ph¸p còng ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh mµ ngµnh

GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng còng kh«ng n»m ngoµi sù ¶nh h−ëng

nµy.

§· lµ thµnh viªn cña WTO th× viÖc kinh doanh GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng ph¶i thùc hiÖn theo luËt ph¸p quèc tÕ còng nh− luËt ph¸p cña ViÖt Nam.

V× vËy, ViÖt Nam cÇn ph¶i hoµn chØnh luËt ph¸p cña n−íc nhµ lµm sao tháa m·n

®−îc nhu cÇu kinh doanh GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng vµ ®ång thêi

còng tháa m·n ®−îc c¬ së luËt ph¸p quèc tÕ ®Ó viÖc kinh doanh logistics vµ qu¶n trÞ

chuçi cung øng ngµy cµng hiÖu qu¶ h¬n trong giai ®o¹n hËu WTO.

Theo c«ng −íc quèc tÕ: vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc lµ c¸ch vËn chuyÓn hµng hãa mµ

trong qu¸ tr×nh ®i suèt cã sù tham gia phèi hîp tõ 2 ph−¬ng thøc vËn t¶i trë lªn. ThÝ

dô: phèi hîp gi÷a ®−êng biÓn - hµng kh«ng - ®−êng « t«,…. VËn t¶i ®a ph−¬ng thøc

cã −u ®iÓm gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é vËn chuyÓn, rót ng¾n thêi gian vµ chi phÝ

chuyÓn t¶i, gi¶m bít thñ tôc giÊy tê nh−ng cã nh−îc ®iÓm: tæ chøc vËn chuyÓn kh¸

phøc t¹p, quy t¾c luËt ph¸p quèc tÕ vÒ vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc ch−a ¸p dông thèng

nhÊt. Th¸ng 8/1950 c«ng −íc quèc tÕ vÒ vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc do IMO vµ

UNCTAD so¹n th¶o tuy ®· ®−îc 83 n−íc thµnh viªn Liªn hiÖp quèc th«ng qua

nh−ng ®Õn n¨m 2000 vÉn ch−a cã hiÖu lùc v× sè l−îng quèc gia phª duyÖt ch−a ®ñ

theo thñ tôc. Do ®ã, ng−êi ta t¹m thêi sö dông b¶n “quy t¾c thèng nhÊt vÒ chøng tõ

vËn t¶i liªn hîp” do Phßng th−¬ng m¹i Quèc TÕ so¹n th¶o (V¨n kiÖn 481 c«ng bè

ngµy 01/01/1992) vµ ®−îc UNCTAD t¸n thµnh lµm c¬ së luËt ph¸p cho viÖc lËp 2

lo¹i chøng tõ vËn t¶i liªn hîp: COMBIDOC do tæ chøc hµng h¶i quèc tÕ vµ Bantic

so¹n th¶o vµ vËn ®¬n hçn hîp FBL (FIATA Bill of Lading) do hiÖp héi Giao nhËn

quèc tÕ so¹n th¶o. Hai lo¹i chøng tõ nµy gièng nhau vÒ c¸c ®iÒu kho¶n c¬ b¶n

nh−ng còng cã mét vµi quy ®Þnh chi tiÕt kh¸c nhau cÇn l−u ý sö dông.

- 19 -

Theo LuËt Th−¬ng M¹i n¨m 2005 quy ®Þnh ®iÒu kiÖn kinh doanh dÞch vô logistics lµ

doanh nghiÖp cã ®ñ ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh cña Ph¸p luËt. Mµ ph¸p luËt quy ®Þnh

ch−a râ rµng vÒ viÖc cÊp phÐp cho doanh nghiÖp ph¶i giíi h¹n nh− thÕ nµo cô thÓ: vÒ

n¨ng lùc tµi chÝnh, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ….

LuËt Hµng h¶i 2005 ch−a ®Ò cËp tíi nh÷ng vÊn ®Ò c¨n b¶n vÒ mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò

nh−: ng−êi kinh doanh vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, tÝnh kh«ng l−u th«ng vµ kh«ng

chuyÓn nh−îng ®−îc cña vËn ®¬n vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, tr¸ch nhiÖm vµ miÔn tr¸ch

nhiÖm vÒ chËm giao hµng cña ng−êi vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, tr¸ch nhiÖm ngoµi hîp

®ång vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, thêi h¹n tè tông, thÈm quyÒn cña träng tµi.

LuËt Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam vÒ c¬ b¶n phï hîp víi quy ®Þnh cña c¸c C«ng

−íc quy t¾c Quèc tÕ vÒ vËn t¶i Hµng kh«ng ®Æc biÖt lµ nh÷ng quy ®Þnh liªn quan ®Õn

thêi h¹n tr¸ch nhiÖm, c¬ së tr¸ch nhiÖm, giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña ng−êi chuyªn

chë.

LuËt ph¸p còng lµ yÕu tè cÇn thiÕt vµ quan träng gióp cho viÖc kinh doanh GNVT,

logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ngµy cµng hiÖu qu¶ h¬n. Do ®ã, lÇn l−îc c¸c

luËt nh−: LuËt Th−¬ng M¹i, LuËt Hµng h¶i, LuËt ®−êng bé, LuËt H¶i quan b−íc ®Çu

®· cã sù ®iÒu chØnh th«ng tho¸ng h¬n, râ rµng h¬n tr−íc ®©y. Tuy nhiªn, nã vÉn

ch−a thùc sù hoµn chØnh trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay.

Nh− vËy, nÕu kh«ng chuyÓn ®æi th× c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ho¹t ®éng ch−a

phï hîp víi luËt ph¸p vµ sÏ kh«ng n»m trong chuçi cung øng toµn cÇu. §iÒu nµy

®ång nghÜa víi sù ph¸ s¶n c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa.

1.3.2. C¬ së h¹ tÇng, c¸c h×nh thøc vËn t¶i cã liªn quan tíi giao nhËn vËn t¶i

truyÒn thèng vµ logistics

C¬ së h¹ tÇng lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn cã ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô

logistics. NÕu mét quèc gia mµ cã c¬ së h¹ tÇng tèt th× ngµnh dÞch vô logistics vµ

qu¶n trÞ chuçi cung øng ph¸t triÓn nhanh, cßn ng−îc l¹i quèc gia nµo cã c¬ së h¹

tÇng cßn nghÌo nµn, l¹c hËu, ch−a phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh GNVT,

- 20 -

logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng. Cô thÓ c¸c n−íc nh−: Singapore, Th¸i Lan,

Malaysia, Trung Quèc, … cã c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn vµ nh− vËy ngµnh dÞch vô

logistics ®· cã thÕ m¹nh h¬n ë ViÖt Nam.

H¹ tÇng c¬ së vµ c¸c trang thiÕt bÞ dµnh cho logistics cßn yÕu kÐm, l¹c hËu, thiÕu

®ång bé; hÖ thèng kho b·i quy m« nhá, rêi r¹c; c¸c ph−¬ng tiÖn, trang thiÕt bÞ nh−

xe n©ng h¹ hµng hãa, d©y chuyÒn, b¨ng t¶i, ph−¬ng tiÖn ®ãng gãi m· hãa, hÖ thèng

®−êng èng, ®Ìn chiÕu s¸ng…. nãi chung cßn th« s¬; hÖ thèng vËn t¶i ®−êng kh«ng,

®−êng biÓn, ®−êng s¾t, ®−êng bé vµ ®−êng s«ng cßn nhiÒu h¹n chÕ, ¶nh h−ëng trùc

tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng logistics.

§Ó cã mét c¬ së h¹ tÇng hoµn chØnh th× cÇn cã nguån vèn ®Çu t− nhiÒu vµ cã sù phèi

hîp gi÷a nhµ n−íc, c¸c bé ngµnh cã liªn quan mét c¸ch chÆt chÏ, hiÖu qu¶ míi cã

kh¶ n¨ng ®em l¹i kÕt qu¶ cao. Mµ c¬ së h¹ tÇng ë ®©y chñ yÕu lµ ®−êng s¸, kho

tµng, bÕn b·i, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, xÕp dì, c«ng nghÖ th«ng tin, ….

VÒ vËn t¶i ®−êng bé, ®−êng s¾t, ®−êng hµng kh«ng cÇn ®−îc c¶i thiÖn ®Ó ®¸p øng

nhu cÇu thùc tÕ cña viÖc kinh doanh logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng. VÒ hÖ

thèng kho b·i cÇn cã sù ®Çu t− thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh cña ngµnh. VÒ

tr×nh ®é c«ng nghÖ th«ng tin phôc vô cho GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung

øng cÇn chó träng ph¸t triÓn h¬n n÷a ®Ó gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ vµ theo dâi kÞp thêi

nguån hµng.

1.3.3. Nguån nh©n lùc

Nh− chóng ta biÕt, kinh doanh GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng th×

nguån nh©n lùc lµ tµi s¶n quý gi¸ vµ quan träng nhÊt ®èi víi doanh nghiÖp kinh

doanh logistics. NÕu doanh nghiÖp cã ®éi ngò nh©n lùc giµu kinh nghiÖm, giái ngo¹i

ng÷ th× viÖc ®−a doanh nghiÖp héi nhËp víi c¸c n−íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc lµ mét

kh¶ n¨ng trong tÇm tay.

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ngµnh GNVT, logistics ®· vµ ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh

chãng, tõ mét vµi doanh nghiÖp giao nhËn quèc doanh cña ®Çu thËp niªn 90, ®Õn

- 21 -

nay ®· cã h¬n 600 c«ng ty ®−îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng trªn c¶ n−íc. Theo th«ng tin

tõ Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t− TP.HCM th× trung b×nh mçi tuÇn mét c«ng ty giao nhËn

logistics ®−îc cÊp phÐp ho¹t ®éng hoÆc bæ sung chøc n¨ng logistics. Do ph¸t triÓn

nãng nªn nguån nh©n lùc cung cÊp cho thÞ tr−êng logistics hiÖn nay trë nªn thiÕu

hôt trÇm träng. C¸c ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o, n©ng cao tay nghÒ trong ngµnh logistics

hiÖn nay ®−îc thùc hiÖn ë c¸c c¬ së ®µo t¹o chÝnh thøc, ®µo t¹o theo ch−¬ng tr×nh

hiÖp héi vµ ®µo t¹o néi bé.

Mét khi nguån nh©n lùc cã ®Çy ®ñ kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng kinh doanh tèt th× viÖc

ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng chØ cßn lµ thêi gian.

Nh− vËy, c¬ së luËt ph¸p, c¬ së h¹ tÇng vµ nguån nh©n lùc lµ yÕu tè c¬ b¶n vµ chñ

yÕu trong kinh doanh GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng. NÕu ba yÕu tè

nµy ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn tèt th× hiÖu qu¶ mang l¹i trong ngµnh logistics vµ qu¶n trÞ

chuçi cung øng sÏ cao. §©y lµ ba yÕu tè tiÒn ®Ò vµ mang tÝnh kh¶ thi trong ngµnh

GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng.

1.4. Nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn cam kÕt cña ViÖt Nam vÒ GNVT vµ logistics

khi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña Tæ chøc Th−¬ng m¹i (WTO)

Giao nhËn vËn t¶i vµ logistics lµ mét trong nh÷ng ngµnh dÞch vô c¹nh tranh gay g¾t

trong giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO. Do ®ã, ®ßi hái chóng ta cÇn

nghiªn cøu s©u h¬n nh÷ng cam kÕt cña ViÖt Nam trong lé tr×nh gia nhËp WTO. Khi

gia nhËp WTO, tÊt c¶ hµng hãa quèc tÕ trµn vµo ViÖt Nam còng nh− hµng hãa cña

ViÖt Nam ®−îc tù do sang c¸c n−íc kh¸c. Do vËy, chóng ta cÇn ph¶i biÕt c¸c h¹n

chÕ tiÕp cËn thÞ tr−êng, h¹n chÕ ®èi xö quèc gia cam kÕt nh− thÕ nµo ?

Gia nhËp tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), ¸p lùc víi c¹nh tranh trong ngµnh

logistics ngµy mét cao h¬n. Theo cam kÕt gia nhËp WTO, ViÖt Nam sÏ cho phÐp c¸c

c«ng ty dÞch vô hµng h¶i, logistics 100% vèn n−íc ngoµi ho¹t ®éng b×nh ®¼ng t¹i

ViÖt Nam. §iÒu nµy ®Æt doanh nghiÖp ViÖt Nam tr−íc th¸ch thøc c¹nh tranh gay g¾t

trªn s©n nhµ.

- 22 -

Cô thÓ, trong cam kÕt vÒ dÞch vô vËn t¶i biÓn cã ý sau: “Sau 2 n¨m kÓ tõ ngµy gia

nhËp, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi ®−îc phÐp thµnh lËp liªn doanh trong ®ã

phÇn vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng v−ît qu¸ 49% vèn ph¸p ®Þnh cña liªn

doanh...”, nh− vËy chóng ta phÇn nµo ®· h¹n chÕ ®−îc c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi

tiÕp cËn hoµn toµn vµo ViÖt Nam, nh−ng ®ã chØ lµ giai ®o¹n ®Çu míi gia nhËp WTO,

dÇn dÇn chóng ta còng ph¶i bá h¹n chÕ nµy v× nÕu kh«ng h¹n chÕ ViÖt Nam ch−a

tiÕp cËn kÞp th× dÔ cã thÓ kh«ng c¹nh tranh næi vµ dÉn ®Õn sù ph¸ s¶n hoµn toµn c¸c

doanh nghiÖp trong n−íc.

1.5. TÝnh tÊt yÕu ph¶i thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn

thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn

t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM

ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn thø 150 cña tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) nªn c¸c

doanh nghiÖp nhá vµ võa cña chóng ta muèn c¹nh tranh, ®øng v÷ng ®−îc ë thÞ

tr−êng trong n−íc còng nh− thÞ tr−êng n−íc ngoµi ®ßi hái ph¶i cã sù linh ®éng

chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics vµ

qu¶n trÞ chuçi cung øng, v× nh− vËy sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp

khÈu cã thÓ cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo còng nh− gi¶i quyÕt kh©u ®Çu ra ®−îc

nhanh chãng, tháa m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ tèi −u ho¸ chi phÝ cho doanh

nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ®−a doanh nghiÖp c¹nh tranh ®−îc víi c¸c doanh nghiÖp n−íc

ngoµi. Bªn c¹nh ®ã, còng gãp phÇn t¨ng thu ngo¹i tÖ, gi¶m th©m hôt c¸n c©n ngo¹i

th−¬ng, ®−a th−¬ng hiÖu ViÖt tõng b−íc x©m nhËp vµo thÞ tr−êng thÕ giíi.

MÆt kh¸c, khi ViÖt Nam ®· gia nhËp WTO, ch¾c ch¾n kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu

t¨ng tr−ëng m¹nh, ®©y lµ c¬ héi ®Ó c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics

më réng héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi nÕu hä biÕt n¾m lÊy c¬ héi vµ ph¸t triÓn

nh÷ng s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp m×nh ®ang ho¹t ®éng. §ång thêi c¸c doanh

nghiÖp n−íc ngoµi kinh doanh lÜnh vùc logistics ngµy cµng x©m nhËp vµo thÞ tr−êng

trong n−íc vµ chiÕm vÞ thÕ nÕu c¸c doanh nghiÖp trong n−íc kh«ng biÕt liªn kÕt,

ph¸t triÓn ngµnh logistics lªn mét tÇm cao míi.

- 23 -

Víi c¸c cam kÕt ®· ®−îc møc b¶o hé cÇn thiÕt ®èi víi mét sè ngµnh vµ ph©n ngµnh

dÞch vô mµ ViÖt Nam cã lîi thÕ cung cÊp nh− dÞch vô xÕp dì container víi hµng hãa

vËn chuyÓn ®−êng biÓn, ®¹i lý kho b·i vµ ®¹i lý vËn t¶i hµng hãa, dÞch vô th«ng

quan, … chóng ta còng ®Æt h¹n chÕ vèn gãp n−íc ngoµi kh«ng v−ît qu¸ 50% hoÆc

®Æt ra lé tr×nh cho phÐp t¨ng vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi tõ 5-7 n¨m. Nh−ng vÒ sau,

c¸c h¹n chÕ nµy còng dÇn dÇn xãa bá, më cöa toµn bé cho c¸c nhµ ®Çu t− n−íc

ngoµi. §Õn lóc ®ã, c¸c doanh nghiÖp trong n−íc ®· cã ®−îc mét thÕ v÷ng ch¾c trªn

s©n nhµ míi cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia.

Do ®ã, viÖc chuyÓn ®æi c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa lµ yÕu tè cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch,

mçi doanh nghiÖp chóng ta tù ph¶i ®æi míi, thay ®æi th× míi cã thÓ c¹nh tranh ®−îc

trong ®iÒu kiÖn khi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO.

1.6. Bµi häc kinh nghiÖm vÒ viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng

sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh GNVT nhá vµ võa ë

mét sè n−íc trªn ThÕ Giíi

1.6.1. Trung Quèc

Chóng ta biÕt r»ng, ngµnh c«ng nghiÖp logistics ë Trung Quèc ®ang trong giai ®o¹n

ph¸t triÓn cùc kú nhanh chãng. Chi phÝ cho logistics vµo n¨m 2005 chiÕm kho¶ng

21.3% GDP c¶ n−íc vµ Ng©n hµng ThÕ giíi ø¬c tÝnh r»ng chØ cÇn chi phÝ logisitics

gi¶m 1% th× Trung Quèc cã thÓ tiÕt kiÖm ®−îc 240 triÖu nh©n d©n tÖ. Sè l−îng c¸c

c«ng ty logistics bªn thø 3 (3PL) t¨ng lªn rÊt nhanh, trong ®ã cã kh«ng Ýt doanh

nghiÖp cã vèn nhµ n−íc tham gia.

Theo tÝnh to¸n cña Liªn ®oµn Logistics Trung Quèc, doanh thu tõ ho¹t ®éng

logistics cña Trung Quèc n¨m 2005 lµ: 48.000 tØ yuan (kho¶ng 5,8 ngh×n tØ USD),

t¨ng 25,4% so víi n¨m tr−íc.

- 24 -

Ngµnh logistics ë Trung Quèc cã b−íc ph¸t triÓn nh− vËy lµ do:

- C¬ së h¹ tÇng t¹i Trung Quèc ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y

nh− hÖ thèng ®−êng s¸, kho b·i, thiÕt bÞ vËn chuyÓn, c«ng nghÖ th«ng tin, …

- Trung Quèc tham gia vµo WTO ®· më toang c¸nh cöa cho nhµ cung cÊp dÞch vô

logisitics n−íc ngoµi lÇn l−ît x©m nhËp vµo thÞ tr−êng nµy. 2/3 trong sè 10 nhµ b¸n

lÎ ®øng ®Çu thÕ giíi cïng víi c¸c trung t©m thu mua ®−îc thiÕt lËp t¹i Trung Quèc.

Tèc ®é t¨ng tr−ëng cña thÞ tr−êng logistics ®¹t møc trung b×nh hµng n¨m lµ 25%.

Trung Quèc dù ®Þnh ®Èy m¹nh ph¸t triÓn ngµnh logisitics b»ng viÖc khuyÕn khÝch

hîp t¸c gi÷a c¸c c«ng ty n−íc ngoµi víi c¸c c«ng ty trong n−íc trong vßng 10 n¨m

tíi. Do c¸c c«ng ty n−íc ngoµi cã nhiÒu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc logistics vµ nh−

vËy sÏ hç trî cho Trung Quèc vÒ c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i, tµi chÝnh v÷ng m¹nh.

Trung Quèc còng ®· nç lùc ®iÒu chØnh c¸c luËt vµ c¸c quy ®Þnh theo h−íng t«n

träng c¸c nguyªn t¾c minh b¹ch vµ ®èi xö quèc gia cña WTO ngay sau khi gia nhËp

WTO, Trung Quèc ®· chØnh lý vµ söa ®æi h¬n 2.300 v¨n b¶n ph¸p luËt vµ c¸c quy

®Þnh cña c¸c bé, ngµnh, chØnh lý h¬n h¬n 190.000 v¨n b¶n cña c¸c ®Þa ph−¬ng.

Trung Quèc ®· söa ®æi vµ ban hµnh míi nh÷ng luËt vµ quy ®Þnh liªn quan ®Õn

th−¬ng m¹i trong n−íc vµ n−íc ngoµi, ®Çu t− n−íc ngoµi, hîp t¸c kinh tÕ ®èi ngo¹i,

b¶o vÖ quyÒn t¸c gi¶ vµ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô. C¸c quy ®Þnh ®−îc söa ®æi vµ ban

hµnh míi ®· h−íng ®Õn viÖc tù do hãa h¬n lÜnh vùc dÞch vô, ng©n hµng, b¶o hiÓm,

th−¬ng m¹i, du lÞch, truyÒn th«ng, vËn t¶i, kÕ to¸n vµ ph¸p lý. Mét sè bé vµ c¬ quan

ngang bé liªn quan ®Õn c¸c lÜnh vùc nµy ®−îc c¶i tæ vµ s¾p xÕp l¹i. Trung Quèc ®·

b·i bá nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi hµng hãa n−íc ngoµi, nh− bá nh÷ng quy ®Þnh cÊm vµ

h¹n chÕ nhËp khÈu « t« n−íc ngoµi, bá quy ®Þnh cÊm n−íc ngoµi tham gia kinh

doanh hoÆc b¸n lÎ vµo c¸c ngµnh ë néi ®Þa nh− dÇu háa, dÞch vô ®Êu thÇu vµ dÞch vô

b¶o hiÓm.

MÆt kh¸c, Trung Quèc thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch thuÕ thóc ®Èy xuÊt

khÈu hµng cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao vµ c«ng nghÖ cao. §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu t¨ng

- 25 -

c−êng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao, sau khi gia nhËp WTO, Trung

Quèc tiÕp tôc sö dông c¸c biÖn ph¸p th−¬ng m¹i vµ c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh»m

khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong n−íc trong c¸c ngµnh h−íng xuÊt khÈu hoÆc lµ ®Çu vµo

cho c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n−íc. C¸c biÖn ph¸p bao gåm thuÕ xuÊt khÈu, thùc hiÖn

hoµn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT), cÊp giÊy phÐp xuÊt khÈu cho xuÊt khÈu mét sè s¶n

phÈm (nh»m tr¸nh lµm nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn bÞ c¹n kiÖt). C¸c biÖn ph¸p

kh¸c bao gåm tÝn dông xuÊt khÈu, b¶o hiÓm tÝn dông xuÊt khÈu nh»m thóc ®Èy xuÊt

khÈu mét sè mÆt hµng nhÊt ®Þnh.

Trung Quèc thùc hiÖn viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu th«ng qua c¸c biÖn ph¸p nh− tÝn dông

xuÊt khÈu, b¶o hiÓm tÝn dông xuÊt khÈu; hç trî dÞch vô th«ng tin c«ng céng; hç trî

c¸c nhµ xuÊt khÈu trong viÖc khai th¸c thÞ tr−êng quèc tÕ; t¹o dùng c¸c thÓ chÕ thóc

®Èy th−¬ng m¹i th«ng qua ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ ngo¹i th−¬ng, tµi trî c¸c cuéc

triÓn l·m, héi chî, cung øng th«ng tin vµ c¸c dÞch vô t− vÊn, trong ®ã cã viÖc Ên

hµnh th−êng xuyªn c¸c h−íng dÉn vÒ gi¶m hay ngõng xuÊt khÈu hµng dÖt may tíi

c¸c n−íc, ®−a ra c¸c h¹n chÕ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng cã liªn quan; vµ hç trî xuÊt

khÈu cña c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa.

TÝnh riªng trong n¨m 2003, Ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu Trung Quèc ®· cung cÊp 59

tû USD tÝn dông xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu, t¨ng 37,8% so víi n¨m

tr−íc; trong ®ã 65,9% dµnh cho xuÊt khÈu hµng ®iÖn c¬ vµ ®iÖn tö, 38,8% dµnh cho

xuÊt khÈu c«ng nghÖ cao vµ c«ng nghÖ míi vµ 18,3% cho thuª tµu thuyÒn. ChÝnh

phñ còng hç trî xuÊt khÈu cho mét sè mÆt hµng dÖt, may th«ng qua b¶o hiÓm tÝn

dông xuÊt khÈu. Ngoµi ra Trung Quèc kh«ng yªu cÇu kiÓm hãa hµng xuÊt khÈu

tr−íc khi bèc lªn tµu mµ chØ lµm theo yªu cÇu cña c¸c ®èi t¸c th−¬ng m¹i.

DÞch vô do c¸c c«ng ty logistics n−íc ngoµi t¹i Trung Quèc ®−îc më réng tõ vËn t¶i

quèc tÕ ®Õn vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, ph©n phèi, nhµ kho, vËn t¶i liªn tØnh vµ qu¶n trÞ

d©y chuyÒn cung øng. Khu vùc dÞch vô còng ®ang më réng tõ c¸c vïng ven biÓn ®Õn

c¸c vïng néi ®Þa.

- 26 -

Bªn c¹nh ®ã, Trung Quèc sau khi gia nhËp WTO chñ ®éng ®èi phã víi c¸c tranh

chÊp th−¬ng m¹i, tr−íc hÕt lµ viÖc ¸p thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ cña c¸c n−íc ®èi víi

hµng xuÊt khÈu cña Trung Quèc. §Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng nµy, Trung Quèc ®· ¸p dông

nhiÒu biÖn ph¸p nh− tuyªn truyÒn, n©ng cao nhËn thøc cña céng ®ång doanh nghiÖp,

thµnh lËp c¸c c¬ quan chuyªn tr¸ch hÇu kiÖn, h×nh thµnh c¸c tæ chøc chuyªn nghiÖp

®Ó cïng víi doanh nghiÖp tham gia qu¸ tr×nh tè tông, x©y dùng Uû ban kiÓm so¸t

c«ng b»ng trong th−¬ng m¹i ngay sau khi gia nhËp WTO.

1.6.2. Th¸i Lan

Th¸i Lan ®· x©y dùng c¸c bé luËt ®Ó hç trî cho sù qu¶n lý cña n−íc m×nh nh−: LuËt

Th−¬ng M¹i, LuËt ®¨ng ký kinh doanh, LuËt lao ®éng, LuËt thuÕ doanh thu vµ LuËt

D©n sù, ….. Bªn c¹nh LuËt Th−¬ng m¹i, c¸c ngµnh dÞch vô còng cã nh÷ng luËt lÖ

riªng, tËp trung ®Õn c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn khÝa c¹nh chuyªn ngµnh chø kh«ng

thùc hiÖn ®iÒu chØnh c¸c vÊn ®Ò th−¬ng m¹i.

§Ó më réng thÞ tr−êng cho hµng hãa, ChÝnh phñ Th¸i Lan ®· cã hµng lo¹t c¸c ho¹t

®éng hç trî nh−: khuÕch tr−¬ng vµ xóc tiÕn b¸n hµng th«ng qua qu¶ng c¸o b»ng

ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng; ph¸t triÓn thµnh lËp c¸c trung t©m chuyªn mua b¸n

s¶n phÈm ë c¸c tØnh, qua ®ã gióp tiªu thô s¶n phÈm ®Ó ng−êi s¶n xuÊt yªn t©m ®Çu

t− s¶n xuÊt. §Æc biÖt, ChÝnh phñ rÊt quan t©m ®Çu t− ph¸t triÓn dÞch vô viÔn th«ng,

th−¬ng m¹i ®iÖn tö nh−: x©y dùng c¸c Website cung cÊp th«ng tin c¬ b¶n, catalogue

vÒ s¶n phÈm vµ gi¸ c¶. ChÝnh Phñ Th¸i Lan ®· thµnh lËp m¹ng l−íi c¸c trung t©m ë

c¸c tØnh cung cÊp dÞch vô ®iÖn tho¹i, fax vµ internet. C¸c trung t©m nµy phèi hîp

chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc kh¸c ®Ó chøa d÷ liÖu, trao ®æi th«ng tin vÒ s¶n phÈm, ph¸t

triÓn marketing, b¸n hµng hãa, logistics vµ giao nhËn hµng hãa,…. H¬n n÷a, m¹ng

l−íi c¸c trung t©m nµy cßn tËp trung vµo ph¸t triÓn n©ng cÊp vµ tiªu chuÈn hãa chÊt

l−îng vµ ®ãng gãi hµng hãa ®Ó ®¹t chøng chØ quèc tÕ.

HiÖn nay, chÝnh phñ Th¸i Lan ®ang thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa thÞ tr−êng dÞch vô

logistics. Tuy nhiªn, Th¸i Lan vÉn ®ang b¶o hé cho mét sè dÞch vô nh»m b¶o vÖ c¸c

doanh nghiÖp trong n−íc nh−ng ®ã lµ sù b¶o hé tÝch cùc, hîp lý. ChÝnh s¸ch b¶o hé

- 27 -

chØ x¸c ®Þnh ®èi t−îng b¶o hé phô thuéc vµo nhu cÇu chung cña nÒn kinh tÕ chø

kh«ng phô thuéc vµo nhu cÇu cña mét ngµnh nghÒ cô thÓ. Doanh nghiÖp n−íc ngoµi

cã thÓ tù do kinh doanh víi møc vèn thÊp h¬n 49% trong hÇu hÕt c¸c ngµnh nghÒ

dÞch vô. ViÖc cung cÊp víi møc cao h¬n sÏ thùc hiÖn tïy thuéc vµo chÝnh s¸ch h¹n

chÕ hay khuyÕn khÝch cña Nhµ n−íc trong tõng giai ®o¹n cô thÓ.

Cam kÕt vÒ dÞch vô trong khu«n khæ GATT/WTO cña Th¸i Lan tuy réng vÒ ph¹m vi

nh−ng hÑp vÒ møc ®é cam kÕt ®· ph¶n ¸nh ®−îc chiÕn l−îc ph¸t triÓn cña dÞch vô

Th¸i Lan.

Riªng vÒ dÞch vô vËn chuyÓn hµng hãa b»ng ®−êng biÓn, ChÝnh phñ Th¸i Lan kh«ng

¸p dông bÊt cø biÖn ph¸p h¹n chÕ nµo ®èi víi hµng hãa ra - vµo c¸c c¶ng Th¸i Lan

ngo¹i trõ hµng do c¬ quan ChÝnh phñ mua ph¶i do tµu mang cê Th¸i Lan chuyªn

chë.

Gi¸ trÞ ngµnh dÞch vô Th¸i Lan ®ãng gãp tíi 59% GDP cña n−íc nµy. Lao ®éng

trong ngµnh dÞch vô Th¸i Lan cã møc t¨ng tr−ëng æn ®Þnh trong suèt c¸c thËp kû

qua vµ chiÕm kho¶ng 30% lao ®éng cña ®Êt n−íc. Nguån thu quan träng nhÊt cña

Th¸i Lan lµ dÞch vô du lÞch víi kho¶ng 145 tû b¹t (4 tØ USD), tiÕp theo lµ dÞch vô

vËn chuyÓn víi kho¶ng 41 tû b¹t. Thµnh c«ng to lín cña Th¸i Lan lµ kinh nghiÖm

tèt cho c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn tõ môc tiªu khai th¸c dÞch vô bªn c¹nh hµng hãa.

Víi nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t− tháa ®¸ng, dÞch vô vËn chuyÓn lµ mét trong nh÷ng

ngµnh dÞch vô mang l¹i l−îng ngo¹i tÖ lín cña Th¸i Lan. C¬ quan xóc tiÕn ®Çu t−

cña Th¸i Lan ®· ®−a ra nh÷ng khuyÕn khÝch cô thÓ ®Ó ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc vËn

t¶i nh−: vËn t¶i biÓn, vËn t¶i hµng kh«ng, vËn t¶i ®−êng èng,….

Giai ®o¹n n¨m 1990-1993, thÞ phÇn trong vËn chuyÓn hµng hãa xuÊt khÈu cña Th¸i

Lan chØ cã 9,5% do n¨ng lùc vËn t¶i cña Th¸i Lan cßn rÊt yÕu c¶ vÒ sè l−îng tµu vµ

c«ng nghÖ qu¶n lý. N¨m 1994, Th¸i Lan ®· thµnh lËp héi ®ång tµu biÓn quèc gia

thuéc ChÝnh phñ nh»m t¨ng c−êng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng vËn chuyÓn hµng hãa

b»ng ®−êng biÓn vµ n¨ng lùc thÞ tr−êng cña doanh nghiÖp trong n−íc vÒ cung cÊp

- 28 -

dÞch vô vËn chuyÓn quèc tÕ. NhiÖm vô cña tæ chøc nµy lµ xö lý c¸c tranh chÊp trong

vËn t¶i néi ®Þa vµ cung cÊp th«ng tin, t− vÊn vÒ qu¶n lý còng nh− phèi hîp víi héi

®ång tµu biÓn quèc tÕ.

Bªn c¹nh ®ã, ®èi víi c¸c c«ng ty kinh doanh dÞch vô vËn chuyÓn hµng hãa trong

n−íc, ChÝnh phñ Th¸i Lan quy ®Þnh tû lÖ së h÷u vèn cña c«ng d©n, doanh nghiÖp

trong n−íc lµ 70%. §èi víi c¸c c«ng ty kinh doanh dÞch vô vËn chuyÓn hµng hãa

quèc tÕ, tû lÖ nµy lµ 51%. Râ rµng chÝnh s¸ch cña Th¸i Lan rÊt kh«n khÐo khi dïng

c¸c quy ®Þnh ®Ó t¹o dùng c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i biÓn trong n−íc lín m¹nh trªn c¬

së b¶o ®¶m thÞ tr−êng néi ®Þa cho hä.

Ng−îc l¹i, Th¸i Lan s½n sµng cho phÐp n−íc ngoµi tham gia ®Çu t− ®Ó n©ng cao

n¨ng lùc c¹nh tranh quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. Ngoµi ra Th¸i Lan

cßn chñ ®éng ký kÕt c¸c tháa thuËn khu vùc vµ song ph−¬ng liªn quan ®Õn viÖc ph©n

chia thÞ tr−êng víi c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi. Nãi chung c¸c cam kÕt më cöa thÞ

tr−êng dÞch vô cña Th¸i Lan thÊp h¬n thùc tÕ rÊt nhiÒu.

Bªn c¹nh ®ã, Th¸i Lan còng chó träng ®Õn viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô viÔn th«ng.

Cho ®Õn nay, Th¸i Lan ®ang cè g¾ng t− nh©n hãa c¬ quan th«ng tin Th¸i Lan (CAP)

vµ tæ chøc ®iÖn tho¹i Th¸i Lan (TOT) nh»m t¨ng c−êng m«i tr−êng c¹nh tranh trong

néi bé ngµnh. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh t− nh©n hãa hai c«ng ty nµy sÏ ®−îc chia thµnh 2

giai ®o¹n. Giai ®o¹n 1: thiÕt lËp 1 c«ng ty mÑ ®øng ra qu¶n lý c¶ 2 c«ng ty. Giai

®o¹n 2: cho phÐp c¸c c«ng ty t− nh©n kh¸c còng nh− t− nh©n mua cæ phiÕu nh−ng cæ

phiÕu Nhµ n−íc vÉn gi÷ tû lÖ khèng chÕ lµ 50%.

- 29 -

KÕt luËn ch−¬ng 1: Ch−¬ng 1 cña luËn v¨n ®· giíi thiÖu mét c¸ch kh¸i qu¸t vÒ dÞch

vô giao nhËn vËn t¶i, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng cïng víi nh÷ng lîi Ých

cña lo¹i h×nh dÞch vô nµy trong nÒn kinh tÕ vµ trong c¸c doanh nghiÖp. Ch−¬ng nµy

còng ®Ò cËp ®Õn c¬ së cña tÝnh kh¶ thi liªn quan tíi giao nhËn vËn t¶i, logistics vµ

qu¶n trÞ chuçi cung øng lµm c¬ së ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m

b¶o tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang

ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh lÜnh

vùc giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM ë ch−¬ng sau.

- 30 -

Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña viÖc

chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng

logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh GNVT nhá vµ võa ë

TP.HCM

2.1. Tæng quan vÒ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh GNVT ë TPHCM

2.1.1. Tæng quan vÒ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa

Theo thèng kª c¶ n−íc hiÖn hiÖn cã kho¶ng 260.000 doanh nghiÖp, trong ®ã, doanh

nghiÖp nhá vµ võa (SMEs) chiÕm h¬n 90%. Víi sù ra ®êi cña LuËt Doanh nghiÖp,

m«i tr−êng kinh doanh ®−îc c¶i thiÖn, m«i tr−êng ®Çu t− th«ng tho¸ng ®· t¹o ®iÒu

kiÖn thuËn lîi cho viÖc ra ®êi vµ ph¸t triÓn nhanh vÒ sè l−îng doanh nghiÖp. ChØ tÝnh

riªng n¨m 2005, sè l−îng doanh nghiÖp ®¨ng ký míi (chñ yÕu lµ doanh nghiÖp nhá

vµ võa) ®· lµ 45.162 doanh nghiÖp, b»ng tæng sè doanh nghiÖp tr−íc n¨m 2000.

Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã còng ®Æt ra mét thùc tÕ ®¸ng lo ng¹i lµ sè l−îng doanh

nghiÖp t¨ng nhanh, nh−ng chÊt l−îng l¹i kh«ng t−¬ng xøng. Quy m« vÒ vèn thÊp,

møc trung b×nh kho¶ng 2 tû ®ång/doanh nghiÖp. HÇu hÕt chñ doanh nghiÖp ch−a

qua tr−êng líp ®µo t¹o. VÒ ngµnh nghÒ, c¸c doanh nghiÖp tËp trung nhiÒu nhÊt vµo

th−¬ng m¹i, söa ch÷a ®éng c¬, xe m¸y (40,6% doanh nghiÖp); tiÕp ®Õn lµ c¸c ngµnh

chÕ biÕn (20,9%), x©y dùng (13,2%) vµ c¸c ngµnh cßn l¹i nh− kinh doanh tµi s¶n, t−

vÊn, kh¸ch s¹n, nhµ hµng (25,3%). Mét thùc tÕ kh¸c, c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa

cña ViÖt Nam cã hÖ thèng m¸y mãc, thiÕt bÞ cò kü, l¹c hËu. Trong khi ®ã, tû lÖ ®æi

míi trang thiÕt bÞ trung b×nh hµng n¨m chØ ë møc khiªm tèn 5-7% (cña ThÕ giíi lµ

20%). HÖ thèng m¸y mãc l¹c hËu, con ng−êi Ýt ®−îc ®µo t¹o khiÕn gi¸ thµnh s¶n

phÈm cïng lo¹i th−êng cao h¬n so víi c¸c n−íc trong khu vùc. Do yÕu kÐm trong

tiÕp cËn th«ng tin thÞ tr−êng, c¸c dÞch vô hç trî kinh doanh, céng víi h¹n chÕ vÒ

n¨ng lùc tµi chÝnh nªn c¸c doanh nghiÖp rÊt khã nhËp khÈu nguyªn liÖu trùc tiÕp tõ

c¸c ®èi t¸c n−íc ngoµi, nhiÒu quyÕt ®Þnh kinh doanh dùa vµo c¶m tÝnh, kinh nghiÖm

trªn s©n nhµ.

- 31 -

2.1.2. C¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh GNVT ë TP.HCM

Thùc tr¹ng ngµnh logistics cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam míi ®ang ë giai ®o¹n

ph«i thai, phÇn lín hÖ thèng logistics ch−a ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch thèng nhÊt. ThÞ

tr−êng dÞch vô logistics cña ViÖt Nam hiÖn cã kho¶ng 800 doanh nghiÖp. Trong ®ã

hÇu hÕt ®Òu ®ãng trªn ®Þa bµn TP.HCM.

HiÖn t¹i, thêi gian ho¹t ®éng trung b×nh cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh lÜnh vùc

logistics lµ 5 n¨m víi vèn ®¨ng ký trung b×nh kho¶ng 1,5 tû ®ång/doanh nghiÖp.

Nh− vËy, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics ®Òu cßn trÎ vµ quy m« ®−îc

xÕp vµo lo¹i nhá vµ võa.

HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp chØ thùc hiÖn mét trong nh÷ng kh©u cña chuçi cung øng

nh−: vËn chuyÓn, bèc xÕp, l−u kho, ®ãng gãi, khai h¶i quan, mua b¸n c−íc….

2.2. C¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT

truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp GNVT nhá vµ võa ë

TPHCM

2.2.1. C¬ së luËt ph¸p cã liªn quan tíi GNVT vµ logistics

HiÖn nay ho¹t ®éng logistics ë ViÖt Nam ®· ®−îc luËt hãa trong LuËt Th−¬ng m¹i

n¨m 2005 (tõ ®iÒu 233 ®Õn ®iÒu 240) vµ NghÞ ®Þnh 140/N§-CP ngµy 05/09/2007

quy ®Þnh chi tiÕt LuËt Th−¬ng m¹i vÒ ®iÒu kiÖn kinh doanh dÞch vô logistics vµ giíi

h¹n tr¸ch nhiÖm ®èi víi th−¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô logistics. Víi nghÞ ®Þnh

nµy ra ®êi phÇn nµo ®· nãi râ vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ doanh nghiÖp kinh doanh dÞch

vô logistics thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn lµ thµnh viªn cña WTO; nh÷ng ho¹t ®éng liªn

quan ®Õn vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc ®−îc quy ®Þnh trong LuËt Hµng h¶i 2005 (®iÒu 119

®Õn ®iÒu 121). Tuy nhiªn khung ph¸p luËt hiÖn hµnh vÉn ch−a ®¸p øng hoµn toµn

nhu cÇu thùc tiÔn hiÖn nay do cßn mét sè bÊt cËp:

(cid:190) LuËt Th−¬ng m¹i quy ®Þnh ho¹t ®éng logistics lµ hµnh vi th−¬ng m¹i, c«ng

viÖc chÝnh lµ cung cÊp c¸c dÞch vô phôc vô vËn t¶i hµng hãa, tæ chøc vËn chuyÓn,

khi ®¶m nhËn viÖc vËn chuyÓn th× ph¶i tu©n thñ theo ph¸p luËt vÒ vËn chuyÓn nh−ng

- 32 -

hiÖn nay luËt còng ch−a cô thÓ hãa quy chÕ cña ng−êi chuyªn chë kh«ng tµu trong

ph¸p luËt vÒ logistics. ViÖc cÊp phÐp cho c¸c doanh nghiÖp t− nh©n mét c¸ch ®¹i trµ

mµ ch−a quan t©m nhiÒu vÒ n¨ng lùc tµi chÝnh, c¬ së vËt chÊt cña doanh nghiÖp kinh

doanh logistics míi ra ®êi.

(cid:190) ViÖc ¸p dông LuËt Th−¬ng m¹i vÉn cßn nh÷ng bÊt cËp v× ®ßi hái qua nhiÒu

th«ng t−, NghÞ ®Þnh h−íng dÉn ®Ó thùc hiÖn. Ngay trong §iÒu 43 cña LuËt Th−¬ng

m¹i cã quy ®Þnh: “trong tr−êng hîp bªn b¸n giao hµng thõa th× bªn mua cã quyÒn tõ

chèi nhËn sè hµng thõa ®ã hoÆc bªn mua chÊp nhËn sè hµng thõa ph¶i thanh to¸n

theo gi¸ tháa thuËn”. Nh−ng trong thùc tÕ ®Ó ®iÒu luËt nµy ®i vµo thùc tÕ ho¹t ®éng

th−¬ng m¹i xuÊt nhËp khÈu cßn rÊt phøc t¹p. C¸c doanh nghiÖp khi ®èi mÆt víi t×nh

tr¹ng nµy th−êng bÞ quy lµ gian lËn th−¬ng m¹i, hay bu«n lËu vµ bÞ xö lý theo LuËt

H¶i quan.

(cid:190) §Þnh nghÜa doanh nghiÖp cung cÊp dÞch vô logistics trong LuËt Th−¬ng

m¹i lµ: “doanh nghiÖp cã ®ñ ®iÒu kiÖn kinh doanh logistics theo quy ®Þnh cña Ph¸p

luËt” nh−ng tu©n theo quy ®Þnh nµo th× ch−a râ rµng.

(cid:190) Ho¹t ®éng logistics kh«ng thÓ thiÕu vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, tuy nhiªn hiÖn

nay ch−a cã quy ®Þnh nh÷ng ®iÓm chung vµ riªng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn

dÞch vù vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc ë LuËt Hµng h¶i ViÖt Nam, LuËt Giao th«ng ®−êng

bé, LuËt Giao th«ng ®−êng thñy néi ®Þa, LuËt Hµng kh«ng d©n dông, LuËt §−êng

s¾t. Mµ c¸c Bé luËt nµy chØ quy ®Þnh c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn an toµn, kÕt cÊu h¹

tÇng, ph−¬ng tiÖn tham gia giao th«ng, quy ho¹ch x©y dùng b¶o vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng,

qu¶n lý nhµ n−íc,… Nh− vËy, gi÷a LuËt Hµng h¶i vµ c¸c LuËt chuyªn ngµnh ch−a

cã tiÕng nãi chung vÒ ho¹t ®éng vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, v× vËy rÊt khã cã thÓ g¾n

kÕt thµnh mét chuçi dÞch vô vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc.

Nh×n chung, Ph¸p luËt cña ViÖt Nam tuy ®· cã nhiÒu sù biÕn ®æi so víi tr−íc ®©y

nh−ng vÉn ch−a thÓ theo kÞp víi yªu cÇu thùc tiÔn vÒ viÖc ph¸t triÓn ngµnh logistics.

V× vËy, LuËt ph¸p ViÖt Nam cÇn nghiªn cøu thªm ®Ó sím ph¸t hµnh bé luËt míi phï

- 33 -

hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh logistics trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña

WTO.

2.2.2. C¬ së h¹ tÇng logistics ë TP.HCM

(cid:57) VËn t¶i ®−êng bé: Nh×n chung hÖ thèng ®−êng bé cña ViÖt Nam nãi chung

vµ TP.HCM nãi riªng ®Òu ch−a ph¸t triÓn.

TP. Hå ChÝ Minh víi chiÒu dµi kho¶ng 1.700 km, tuy nhiªn chiÒu dµi ®−êng

bé cßn ch−a ph¸t triÓn. MÆt dï vËn t¶i ®−êng bé ®ãng vai trß rÊt quan träng ®èi víi

ngµnh logistics, chiÕm kho¶ng 65% vËn t¶i hµnh kh¸ch vµ hµng hãa néi ®Þa, c¸c

chÆng ®−êng vËn t¶i tr−íc khi xuÊt khÈu còng nh− sau khi nhËp khÈu ®Òu sö dông

vËn t¶i ®−êng bé nh−ng nh×n chung hÖ thèng nµy ë TP.HCM hÇu nh− ch−a ph¸t

triÓn. Mét sè ®o¹n ®−êng nÕu ®−îc söa ch÷a, n©ng cÊp t−¬ng ®èi th× cã nh÷ng tr¹m

thu phÝ xuÊt hiÖn vµ nh− vËy c¸c lo¹i chi phÝ nµy còng lµm gia t¨ng tæng chi phÝ vËn

t¶i néi ®Þa vµ cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu ViÖt

Nam nãi chung vµ Tp.HCM nãi riªng.

HÖ thèng ®−êng bé cña TP.HCM lµ n¬i th−êng x¶y ra t¾t nghÏn giao th«ng lµm trë

ng¹i rÊt nhiÒu ®èi víi chñ hµng vµ còng lµm cho chi phÝ vËn t¶i t¨ng lªn, ¶nh h−ëng

®Õn søc c¹nh tranh cña hµng hãa.

MÆc dï chÊt l−îng thÊp nh−ng kh¶ n¨ng n©ng cÊp vÉn kh«ng hiÖu qu¶ khi hÖ thèng

qu¶n lý vµ cÊp vèn t−¬ng ®èi phøc t¹p. Cô thÓ nh− khi cÊp vèn cho hÖ thèng quèc lé

th× ph¶i ®−îc Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t− phª chuÈn l¹i cho Bé Giao Th«ng VËn T¶i thùc

hiÖn, khi vËn hµnh l¹i thuéc sù qu¶n lý cña C¬ quan qu¶n lý ®−êng bé trong khi

nguån tµi chÝnh tõ Bé Tµi ChÝnh. §èi víi hÖ thèng giao th«ng cña ®Þa ph−¬ng th×

mèi quan hÖ nµy cßn phøc t¹p h¬n víi sù qu¶n lý, ®iÒu phèi cña chÝnh quyÒn ®Þa

ph−¬ng vµ dÜ nhiªn ®iÒu nµy sÏ dÔ x¶y ra nhòng nhiÔu, tham nhòng trong qu¸ tr×nh

thùc hiÖn.

Nh− vËy, hÖ thèng giao th«ng ®−êng bé cßn rÊt yÕu so víi vai trß quan träng phôc

vô cho ngµnh logistics vµ c¬ chÕ qu¶n lý cßn nhiÒu phøc t¹p, ch−a hiÖu qu¶.

- 34 -

(cid:57) VËn t¶i ®−êng s¾t: HÇu hÕt c¬ së h¹ tÇng cña ®−êng s¾t nãi chung cßn cò

kü, l¹c hËu vµ kh«ng hiÖu qu¶ bëi nã ®−îc x©y dùng tõ nh÷ng n¨m 1950 vµ ®a sè lµ

®−êng ®¬n, ch−a cã ®−êng ®«i, ba vµ ®−êng tù ®éng nh− c¸c n−íc khu vùc:

Malaysia, Indonesia, ….

VËn t¶i container b»ng ®−êng s¾t ë ViÖt Nam vÉn ®ang trong giai ®o¹n khëi ®Çu,

hiÖn nay chñ yÕu phôc vô vËn chuyÓn hµnh kh¸ch chø ch−a tham gia nhiÒu vµo ho¹t

®éng logistics phôc vô chuyªn chë hµng hãa do ch−a hiÖu qu¶ vµ ch−a ®−îc thiÕt kÕ

vËn chuyÓn b»ng container.

Nh− vËy, vËn chuyÓn hµng hãa phôc vô cho ngµnh logistics ë ViÖt Nam nãi chung

vµ TP.HCM nãi riªng b»ng ®−êng s¾t cßn yÕu kÐm so víi c¸c n−íc khu vùc. ChÝnh

phñ ®· cã kÕ ho¹ch n©ng cÊp nh−ng nguån vèn ®Çu t− vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ

ch−a thÓ thùc hiÖn ngay ®−îc.

(cid:57) C¬ së h¹ tÇng c¶ng biÓn: TP.HCM lµ mét trong nh÷ng trung t©m kinh tÕ

lín nhÊt n−íc víi hÖ thèng c¶ng biÓn t−¬ng ®èi nhiÒu nh−ng ®a sè lµ c¶ng ch−a ®¸p

øng yªu cÇu cña vËn t¶i quèc tÕ nh−: ®é s©u cña n−íc n«ng, hÖ thèng kho b·i cò kü,

l¹c hËu vµ ch−a ®ñ lín ®Ó phôc vô container vµ hµng hãa c¸c lo¹i. ThËt vËy, hÖ

thèng c¶ng cña TP.HCM nãi chung ch−a cã kh¶ n¨ng phôc vô c¸c tµu cã träng t¶i

lín (h¬n 30.000 DWT) vµ ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu thö th¸ch nh−: thiÕu c¶ng n−íc

s©u, thiÕu trang thiÕt bÞ xÕp dì hiÖn ®¹i nh− cÇu c¶ng, xe n©ng, cÈu ®Ó phôc vô c¸c

tµu cã träng t¶i lín. Víi nh÷ng khã kh¨n nh− vËy ®· lµm cho c−íc phÝ vËn chuyÓn

cao ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng hãa.

Côm c¶ng TP.HCM ®−îc xem lµ c¶ng biÓn nh−ng thùc chÊt n»m däc theo s«ng Sµi

Gßn, c¸ch tr¹m hoa tiªu Vòng tµu 48 h¶i lý víi thêi gian h¶i hµnh kho¶ng 3 tiÕng

®ång hå, mín n−íc kho¶ng 9.50 mÐt, cã thÓ tiÕp nhËn tµu träng t¶i 20.000 tÊn, chØ

thÝch hîp cho tµu container lo¹i nhá tuyÕn TP.HCM víi c¶ng chuyÓn t¶i trong vïng

nh− Singapore, Hong Kong, §µi loan,….

- 35 -

B¶ng 2.1: C−íc phÝ vËn t¶i biÓn b»ng container tõ c¶ng Sµi Gßn

®i mét sè c¶ng trªn thÕ giíi n¨m 2006

C¶ng ®Õn C¶ng C−íc phÝ vËn t¶i (USD)/cont.

®i 40’DC 40’HC 20’

2.800 3.000 C¶ng chÝnh ë Ch©u ¢u 1.400 HCM ( HAM/ROTO)

120 120 HCM Th¸i Lan (BANGKOK) 60

160 160 HCM Singapore (SINGAPORE) 80

700 700 350

160 160 80

400 400 200

800 800 HCM §µi Loan HCM Hång K«ng HCM Malaysia (PORT KLANG) HCM Hµn Quèc (BUSAN, INCHON ) 400

800 800 400 HCM

2400 - 1.700 -2.400 2.200 -

3500 3.300 HCM

3.800 - HCM 3.600 - 2.700 -

5.600 4.000 5.400

NhËtB¶n (OSA/KOB/TYO/NGO/YOKO) C¸c c¶ng phÝa T©y n−íc Mü nh−: LOS ANGELES, LONG OAKLAND, BEACH, SEATLE… * C¸c c¶ng phÝa §«ng n−íc Mü nh−: NEW YORK, SAVANAH, CHARLESTON,...) * Nguån: Tæng hîp sè liÖu kh¶o s¸t t¹i C¶ng Sµi Gßn 10/2006

Ghi chó: DC: Container tiªu chuÈn;

HC: high container (Cao h¬n container tiªu chuÈn 0,7 - 0,8 m);

* C−íc phÝ ®i c¸c c¶ng phÝa §«ng vµ T©y n−íc Mü ®· bao gåm phô phÝ

PhÇn lín c¸c c¶ng ë khu vùc TP.HCM ®−îc x©y dùng tõ tr−íc n¨m 1975, ®a sè bÞ

h− háng, xuèng cÊp, thiÕt bÞ bèc xÕp cßn th« s¬, l¹c hËu, kh«ng ®ång bé gi÷a kh¶

n¨ng th«ng quan ë tuyÕn cÇu tµu cña c¶ng víi hÖ thèng giao th«ng rót hµng khái

c¶ng. HÖ thèng giao th«ng phôc vô rót hµng ë khu vùc c¶ng Sµi Gßn rÊt lµ chËt hÑp,

®· h¹n chÕ rÊt lín ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña c¶ng. Tæ chøc bèc xÕp, thiÕt bÞ vµ mÆt

b»ng cña c¶ng kh«ng phï hîp víi t×nh h×nh míi, ®Æc biÖt lµ hµng hãa vËn chuyÓn

d−íi d¹ng container, n¨ng suÊt bèc xÕp cßn thÊp. Ngay mét sè c¶ng träng ®iÓm

- 36 -

quèc gia còng ch−a cã ®ñ ph−¬ng tiÖn, n¨ng lùc tæ chøc vµ ho¹t ®éng tiÕp thÞ quèc

tÕ ®Ó thu hót hµng trung chuyÓn container.

Trong hÖ thèng vËn t¶i logistics, c¶ng kh« ICD (Inland Container Depot) ®−îc hiÓu

lµ mét tr¹m trung gian trªn ®−êng vËn chuyÓn tõ mét khu vùc nµo ®ã ®Õn c¶ng biÓn

vµ lµ ®Çu mèi cña d©y chuyÒn vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc. TP.HCM cã côm c¶ng kho

nh− ICD Ph−íc Long, ICD Transimex, ICD T©n T¹o,... HÇu hÕt c¸c c¶ng kh« nµy

®Òu ho¹t ®éng tõ rÊt l©u, mÆc dï ®· cã nhiÒu n¨m söa ch÷a, n©ng cÊp nh−ng vÉn

ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu hiÖn t¹i.

Th«ng th−êng hµng hãa vËn chuyÓn b»ng ®−êng biÓn chiÕm kho¶ng 90% tæng sè

hµng hãa xuÊt nhËp khÈu. §a phÇn dÞch vô logistics trong giao nhËn hµng hãa phô

thuéc vµo t×nh tr¹ng ho¹t ®éng cña c¶ng vµ c¶ng ®ãng vai trß hÕt søc quan träng vµo

chÊt l−îng dÞch vô logistics

MÆt kh¸c, víi kÕ ho¹ch 5 n¨m tíi tèc ®é t¨ng tr−ëng 19%/n¨m th× dù ®o¸n hÖ thèng

c¶ng biÓn khu vùc TP.HCM sÏ bÞ t¾t nghÏn do qu¸ t¶i khi n¨ng lùc phôc vô cña c¶ng

thÊp h¬n tæng l−îng hµng hãa gia t¨ng (hiÖn nay c¸c c¶ng MiÒn nam chØ phôc vô

®−îc 70% tæng l−îng hµng hãa chuyªn chë b»ng ®−îng biÓn)

HiÖn nay hai c¶ng chÝnh cña TP.HCM lµ c¶ng C¸t L¸i vµ c¶ng VICT ho¹t ®éng gÇn

hÕt c«ng suÊt. VÝ dô, c¶ng C¸t L¸i hiÖn t¹i ho¹t ®éng víi c«ng suÊt h¬n 1,5 triÖu

TEU trong khi c«ng suÊt thiÕt kÕ 1,2 triÖu TEU. Víi thùc tr¹ng nµy nh÷ng n¨m tíi

t×nh tr¹ng ¸ch t¾c t¹i c¶ng C¸t L¸i sÏ liªn tôc diÔn ra vµ nh− vËy sÏ g©y thiÖt h¹i cho

c¸c doanh nghiÖp kinh doanh logistics ë TP.HCM. MÆc dï vËy, ®©y lµ hai c¶ng

chÝnh cã c«ng suÊt cao h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c c¶ng cßn l¹i nh−ng vÉn ch−a ®¹t tiªu

chuÈn quèc tÕ v× thiÕu trang thiÕt bÞ phôc vô b·i, cÇu c¶ng, hÖ thèng qu¶n lý, ….

Theo sè liÖu thèng kª cña C¶ng Sµi Gßn, trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 2007 toµn c¶ng bèc

xÕp ®−îc 8.743.589 tÊn hµng hãa c¸c lo¹i vµ ®¹t 113,9% so víi møc thùc hiÖn cïng

kú n¨m 2006. C¶ng Sµi Gßn ®· gi¶i phãng ®−îc 1.422 l−ît tµu chë hµng xuÊt nhËp

- 37 -

khÈu, trong ®ã cã 805 l−ît tµu chë hµng nhËp vµ 617 l−ît tµu chë hµng xuÊt. Trong

sè nµy, tæng l−îng hµng nhËp ngo¹i bèc xÕp xuèng tµu lµ 4.620.067 tÊn b»ng

112,6% so víi cïng kú n¨m 2006.; tæng l−îng hµng xuÊt khÈu bèc xÕp lªn tµu ®−îc

1.510.974 tÊn b»ng 108,1% so víi cïng kú n¨m 2006; tæng l−îng hµng xuÊt - nhËp

néi ®Þa l−u th«ng víi c¸c c¶ng trong n−íc ®¹t 2.612.548 tÊn b»ng 120,2% so víi

cïng kú n¨m 2006.

Nh− vËy, ta thÊy r»ng s¶n l−îng qua C¶ng Sµi Gßn n¨m 2007 ®· t¨ng rÊt nhanh so

víi cïng kú n¨m tr−íc. Chøng tá, viÖc gia nhËp WTO b−íc ®Çu ®· thóc ®Èy nÒn

kinh tÕ ph¸t triÓn ngµy mét t¨ng nhanh.

B¶ng 2.2: C¬ së h¹ tÇng c¸c c¶ng chÝnh ë TP.HCM

50 ha 2.667m 18

C¬ së h¹ tÇng c¶ng DiÖn tÝch c¶ng Tæng chiÒu dµi cÇu c¶ng Sè l−îng cÇu c¶ng §é s©u mín n−íc Träng t¶i tèi ®a cña tµu (DWT) S¶n l−îng n¨m 2006 (ngµn TEU) Sµi Gßn C¸t L¸i BÕn NghÐ VICT 20 ha 486m 3 -10 m 25.000 441 70 ha 973m 6 -11 m -10.5 m 30.000 30.000 1.249 336 32 ha 816m 4 -10.5 m 30.000 191 Nguån: tæng hîp tõ nhiÒu nguån

(cid:57) C¬ së h¹ tÇng vÒ hÖ thèng kho b·i cña TP.HCM

HÖ thèng kho b·i phôc vô cho ngµnh logistics chñ yÕu thuéc c¸c c«ng ty lín nh−:

Vinatrans, Sotrans, Transimex, Sowatco, Vosa, Gemadept, … Tæng diÖn tÝch kho

b·i chiÕm trªn 170.000 m2 nh−ng hÇu hÕt lµ kho th«ng th−êng, kho ngo¹i quan

chiÕm tû träng rÊt nhá. Nh×n chung, hÖ thèng kho b·i cña TP.HCM ®· ®−îc x©y

dùng c¸ch ®©y h¬n 20 n¨m. Mét phÇn x©y dùng tËp trung gÇn c¶ng, phÇn cßn l¹i

n»m c¸ch xa c¶ng. MÆt kh¸c, ®a sè c¸c kho víi thêi gian sö dông l©u n¨m nªn ®·

xuèng cÊp trÇm träng, m¸i thÊp, diÖn tÝch kho nhá, … HÖ thèng th«ng giã, ®iÒu hßa

kh«ng khÝ cò kü h− háng, do ®ã chØ phï hîp víi nh÷ng hµng hãa th«ng th−êng nh−

n«ng s¶n, ph©n bãn, hãa chÊt, …. Trang thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc vËn chuyÓn hµng

ra vµo kho cßn cò kü, l¹c hËu. C«ng t¸c qu¶n trÞ kho vÉn cßn thùc hiÖn theo kinh

nghiÖm, ch−a tæ chøc khoa häc.

- 38 -

(cid:57) HÖ thèng s©n bay TP.HCM

HiÖn nay, TP.HCM chØ cã duy nhÊt mét s©n bay quèc tÕ lµ s©n bay T©n S¬n NhÊt.

C¸c ph−¬ng tiÖn vµ dÞch vô lµm hµng t¹i s©n bay ch−a ®¸p øng tháa m·n nhu cÇu

cña kh¸ch hµng, ch−a cã khu vùc dµnh cho c¸c ®¹i lý hµng hãa xö lý hµng cho c¸c

doanh nghiÖp logistics. Nhµ kho ë s©n bay còng ch−a ®¸p øng nhu cÇu thùc tÕ nh−

kho l¹nh chøa c¸c hµng h¶i s¶n t−¬i sèng, hoa qu¶ t−¬i … chøa trong kho th−êng rÊt

dÔ bÞ h− háng vµ gi¶m gi¸ trÞ hµng hãa. M¸y soi an ninh nhá vµ l¹c hËu so víi c¸c

n−íc trong khu vùc vµ ®iÒu nµy lµm mÊt nhiÒu thêi gian cho qu¸ tr×nh kiÓm hãa cña

H¶i Quan.

T×nh tr¹ng ø ®äng hµng hãa t¹i s©n bay th−êng x¶y ra vµo mïa cao ®iÓm, g©y nhiÒu

khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn c¸c dÞch vô logistics. HiÖn t¹i c¸c nhµ logistics vÉn

ph¶i thuª nh÷ng khu vùc xung quanh s©n bay ®Ó lµm v¨n phßng hoÆc kho tr−íc khi

xö lý hµng hãa ®−a vµo s©n bay. C¬ quan khai th¸c hµng hãa duy nhÊt t¹i TP.Hå ChÝ

Minh lµ TCS, mäi ho¹t ®éng liªn quan ®Õn chøng tõ vµ hµng ho¸ ph¶i th«ng qua c¬

quan nµy g©y kh«ng Ýt bÊt tiÖn cho c¸c doanh nghiÖp.

Víi c¬ së h¹ tÇng nh− vËy ngµnh hµng kh«ng còng kh«ng thÓ ®¸p øng ®−îc nhu cÇu

chuyªn chë cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh nh− vËy, dù kiÕn gia t¨ng ë møc 14% mçi

n¨m ®Õn n¨m 2010 ®¹t 576.000 tÊn hµng vµ hiÖn nay s¶n l−îng chñ yÕu tËp trung ë

miÒn Nam víi khèi l−îng chuyªn chë cña s©n bay T©n S¬n NhÊt chiÕm 80% hµng

hãa quèc tÕ. Do vËy, vµo mïa cao ®iÓm t×nh tr¹ng ¸ch t¾c ë ®©y x¶y ra th−êng

xuyªn. §Ó ®¸p øng nhu cÇu chuyªn chë gia t¨ng, hiÖn nay chÝnh phñ ViÖt Nam ®·

cã kÕ ho¹ch n©ng cÊp c¸c s©n bay hiÖn cã vµ x©y dùng c¸c s©n bay gåm 18 s©n bay

néi ®Þa vµ 6 s©n bay quèc tÕ tr−íc n¨m 2015.

§Ó ®¸p øng nhu cÇu chuyªn chë gia t¨ng, ChÝnh phñ cÇn cã kÕ ho¹ch më réng vµ

x©y dùng thªm s©n bay ®¹t chuÈn quèc tÕ vµo nh÷ng n¨m tíi ®Ó ®−a ngµnh vËn

chuyÓn ph¸t triÓn vµ còng t¹o tiÒn ®Ò cho ngµnh logistics ph¸t triÓn h¬n n÷a khi ViÖt

Nam ®· lµ thµnh viªn cña WTO.

- 39 -

(cid:57) C¬ së h¹ tÇng vÒ tr×nh ®é øng dông c«ng nghÖ th«ng tin cña ngµnh

logistics ë TP.HCM.

HiÖn nay, c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn d÷ liÖu ®iÖn tö trong qu¶n lý vËn chuyÓn

hµng hãa ®ãng vai trß thiÕt yÕu ®èi víi vËn chuyÓn hµng hãa ®a ph−¬ng thøc vµ

qu¶n lý logistics. Tuy nhiªn tr×nh ®é c«ng nghÖ trong logistics ë ViÖt Nam so víi

thÕ giíi h·y cßn yÕu kÐm. ViÖc liªn l¹c gi÷a c«ng ty giao nhËn, logistics víi kh¸ch

hµng, h¶i quan chñ yÕu vÉn lµ thñ c«ng, giÊy tê. Ngµnh H¶i quan tuy ®· c¶i c¸ch

øng dông khai quan ®iÖn tö nh−ng chØ míi giai ®o¹n khëi ®Çu vµ chØ ¸p dông cho

c¸c doanh nghiÖp lín cßn c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa chØ míi øng dông r¶i r¸c vµi

doanh nghiÖp. HiÖn ë c¸c c¶ng cña TP.HCM, viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ

truyÒn d÷ liÖu ®iÖn tö vÉn cßn ë giai ®o¹n ®Çu.

HÖ thèng m¹ng m¸y tÝnh ch−a liªn th«ng gi÷a c¸c bé phËn chøc n¨ng cã liªn quan.

Qu¶n lý m¹ng lµ cèt lâi cña viÖc ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng logistics vèn ®a d¹ng vµ

phøc t¹p. Tuy nhiªn TP.HCM còng nh− c¶ n−íc, hÖ thèng trªn ch−a thÓ thiÕt lËp mét

c¸ch ®ång bé do cã sù thiÕu hôt kÕt nèi gi÷a c¸c ban ngµnh, bé phËn víi nhau cô

thÓ: c¸c ®¬n vÞ kinh doanh logistics ®· nép thuÕ xuÊt nhËp khÈu hµng hãa th«ng qua

hÖ thèng ng©n hµng th−¬ng m¹i vµo kho b¹c nhµ n−íc, nh−ng v× mét lý do nµo ®ã

gi÷a ng©n hµng vµ kho b¹c ch−a kÕt nèi kÞp vµ ph¶i mÊt thêi gian c¶ tuÇn mµ H¶i

quan vÉn kh«ng cho doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c giao dÞch v× doanh nghiÖp cßn nî

tiÒn thuÕ ch−a thanh to¸n, ®iÒu nµy lµm mÊt thêi gian vµ c¶n trë cho doanh nghiÖp.

Nh− vËy, mét hÖ thèng EDI hoµn h¶o ch−a thÓ thiÕt lËp nÕu thiÕu sù hîp t¸c cña c¸c

ban ngµnh cã liªn quan nh− H¶i quan, thuÕ, ng©n hµng,…

B¶ng 2.3: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµ truyÒn d÷ liÖu ®iÖn tö ë mét sè c¶ng

VICT BÕn NghÐ Kh¸nh Héi T©n c¶ng

øng dông c«ng nghÖ th«ng tin PhÇn mÒm qu¶n lý Ch−a øng dông Khëi ®iÓm øng dông §−êng truyÒn EDI Ch−a øng dông Khëi ®iÓm øng §· øng dông §· øng dông dông Khëi ®iÓm øng dông Khëi ®iÓm øng dông

Nguån: APL Logistics [6]

- 40 -

(cid:57) Do kh«ng ®ñ tiÒm lùc tµi chÝnh mµ ®©y lµ vÊn ®Ò nan gi¶i ®èi víi c¸c

doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM. Muèn ®Èy m¹nh øng dông vµ ph¸t triÓn dÞch

vô logistics ph¶i ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng còng nh− c¸c yÕu tè liªn quan trong giao

nhËn vËn chuyÓn. ViÖc c¶i t¹o, n©ng cÊp hay x©y míi hÖ thèng c¶ng biÓn, s©n bay,

kho tµng, bÕn b·i, trang thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn, … ®ßi hái nguån vèn ®Çu

t− t−¬ng ®èi lín.

B¶ng 2.4 : Quy m« vèn cña c¸c do anh nghiÖp Logistics ë TP.HCM

<1 tû ®ång Tõ 1 ®Õn 5 tû ®ång Tõ 5 ®Õn d−íi 10 tû ®ång Col % 12.5% 32.8% 21.9% Count 8 21 14 Quy m« vèn

20.3% 12.5% Tõ 10 ®Õn d−íi 50 tû >50 tû 13 8

Nguån: kh¶o s¸t cña t¸c gi¶

MÆt kh¸c, c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa th−êng lµ doanh nghiÖp cã quy m« vèn nhá

mét phÇn lµ do logistics lµ mét ngµnh nghÒ kinh doanh kh«ng cÇn vèn lín, mét

l−îng lín c¸c doanh nghiÖp TNHH më ra nh»m phôc vô cho ho¹t ®éng cña ®¹i lý,

hä cung øng dÞch vô logistics th«ng qua hÖ thèng, c¬ së h¹ tÇng vµ kh¸ch hµng cña

®¹i lý mµ ch−a thùc sù chñ ®éng trong toµn bé ho¹t ®éng cña m×nh. Do vËy ®©y

chÝnh lµ bÊt lîi lín cho c¸c doanh nghiÖp ë TP.HCM trong kh¶ n¨ng tiÕp thÞ dÞch vô

vµ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi ë c¶ thÞ tr−êng trong n−íc lÉn thÞ

tr−êng quèc tÕ.

ChÝnh v× quy m« vèn nhá nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ c«ng nghÖ th«ng tin phôc

vô cho cung øng dÞch vô ë c¸c doanh nghiÖp ë TP.HCM cßn thiÕu vµ kÐm ph¸t triÓn.

Trong thêi buæi lîi thÕ c¹nh tranh dùa vµo c«ng nghÖ th«ng tin mµ cßn cã nhiÒu

doanh nghiÖp ch−a thiÕt lËp website, chñ yÕu liªn l¹c vµ t− vÊn cho kh¸ch hµng

th«ng qua ®iÖn tho¹i vµ email. VÒ øng dông EDI th× hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu

ch−a tù thùc hiÖn ®−îc. ë c¸c doanh nghiÖp cã øng dông EDI trong ho¹t ®éng th×

còng lµ do sù hç trî vµ thiÕt lËp hÖ thèng th«ng qua ®¹i lý vµ hîp ®ång liªn doanh.

- 41 -

HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu thuª ph−¬ng tiÖn bªn ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng

cña m×nh, phÇn ®«ng ®Òu chØ cã thiÕt bÞ nh− xe t¶i, xe container vµ dõng l¹i ë møc

phÇn mÒm qu¶n lý. ChÝnh v× vËy c¸c doanh nghiÖp gÇn nh− ph¶i thuª bªn ngoµi c¸c

ph−¬ng tiÖn c¬ b¶n cho logistics. §iÒu nµy g©y nhiÒu bÊt lîi cho c¸c doanh nghiÖp

v× hä lÖ thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c c«ng ty cung øng. Hä kh«ng tù chñ ®−îc trong

tr−êng hîp cã trôc trÆc x¶y ra ngoµi dù tÝnh sÏ g©y ra chËm trÔ trong viÖc giao hµng

hoÆc kh«ng kÞp thêi gian quy ®Þnh khi xuÊt hµng dÉn ®Õn dÞch vô kÐm chÊt l−îng.

Tãm l¹i: C¬ së h¹ tÇng cña ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng vieäc cßn bè

trÝ bÊt hîp lý vaø ngheøo nµn. HÇu hÕt c¸c c¶ng ®ang trong qu¸ tr×nh container hãa

nhanh chãng nh−ng chØ cã thÓ tiÕp nhËn ®−îc c¸c ®éi tµu nhá vµ ch−a ®−îc trang bÞ

c¸c thiÕt bÞ xÕp dì container hiÖn ®¹i, thiÕu kinh nghiÖm trong ®iÒu hµnh xÕp dì

container. Kh¶ n¨ng b¶o tr× vµ ph¸t triÓn ®−êng bé cßn thÊp, kh«ng ®−îc thiÕt kÕ ®Ó

vËn t¶i nh− biÓn, s«ng, ®−êng bé, hµng kh«ng,… ch−a thÓ kÕt hîp mét c¸ch hiÖu

qu¶ vaø ch−a tæ chøc tèt c¸c ®iÓm chuyÓn t¶i. Ph−¬ng tiÖn vËn t¶i cßn l¹c hËu, cò kü

nªn n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. Tr×nh ®é c¬ giíi hãa trong bèc dì hµng hãa vÉn cßn

yÕu kÐm, lao ®éng thñ c«ng vÉn cßn phæ biÕn. C«ng t¸c l−u kho cßn l¹c hËu so víi

thÕ giíi.

- 42 -

B¶ng 2.5 : ChÊt l −îng kÕt cÊu h¹ tÇng logistics ë TP.HCM

Ch−a tèt Tèt

Cases Cases

2 41 1 Col Response % 3.1% 64.1% 1.6% Col Response % 96.9% 35.9% 98.4% 62 23 63

2 62 96.9% 3.1%

1 63 98.4% 6.3%

2 62 96.9% 3.1%

KÕt cÊu h¹ tÇng VÞ trÝ cña c¶ng Trang thiÕt bÞ cña c¶ng VÞ trÝ trang thiÕt bÞ cña c¸c bÕn b·i VÞ trÝ trang thiÕt bÞ cña c¸c kho hµng ChÊt l−îng dÞch vô vËn t¶i ®−êng bé ChÊt l−îng dÞch vô t¹i c¸c c¶ng H¹ tÇng viÔn th«ng vµ internet C¸c vÊn ®Ò kh¸c

1 63 98.4% 1.6%

C¢U 9: chÊt l−îng kÕt cÊu h¹ tÇng logistics t¹i tp.hcm

1 0 1.6% 63 64 98.4% 100%

Nguån: kh¶o s¸t cña t¸c gi¶ - c©u 9

2.2.3. Nguån nh©n lùc

Trong moïi lÜnh vùc, con ng−êi vµ tri thøc vÉn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh. Kh«ng cã hoÆc

thiÕu ng−êi ®iÒu hµnh cã n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm th× khã cã kh¶ n¨ng thµnh c«ng

vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao ®−îc. MÆt kh¸c, Logistics lµ mét lÜnh vùc rÊt míi ®èi víi c¸c

doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM cho nªn nguån

nh©n lùc cßn rÊt yÕu vµ thiÕu, ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu hiÖn nay.

- VÒ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý ®iÒu hµnh hiÖn ®ang ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o ®Ó ®¸p øng

nhu cÇu qu¶n lý, kinh nghiÖm ngµy cµng ®−îc n©ng cao. Tuy nhiªn, hä vÉn cßn chót

g× ®ã víi phong c¸ch qu¶n lý cò, ch−a ®¸p øng kÞp hoµn c¶nh míi vµ trang bÞ ®ñ

kiÕn thøc vÒ logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng.

- VÒ ®éi ngò nh©n viªn nghiÖp vô phÇn lín cã b»ng cÊp nh−ng ch−a ®−îc ®µo t¹o

chuyªn s©u vÒ logistics mµ chØ tù n©ng cao tr×nh ®é qua thùc tÕ, häc hái kinh nghiÖm

lÉn nhau.

- 43 -

Nh×n chung th× nguån nh©n lùc phôc vô cho ngµnh logistics cßn yÕu vµ thiÕu.

Nguyªn nh©n do nguån nh©n lùc phôc vô cho logistics ch−a ®−îc chÝnh thøc ®µo t¹o

víi mét tr−êng chuyªn ngµnh mµ hÇu hÕt tõ tr−êng ®¹i häc Kinh tÕ, ®¹i häc Ngo¹i

th−¬ng vµ ®−îc bæ sung tõ c¸c tr−êng Hµng h¶i, Giao th«ng VËn t¶i, Ngo¹i ng÷.

Do kh«ng cã tr−êng ®µo t¹o chuyªn ngµnh nªn nh÷ng néi dung ®µo t¹o còng kh«ng

phï hîp víi ®ßi hái cña thùc tÕ. Ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o t−¬ng ®èi l¹c hËu, gi¶ng d¹y

theo nghiÖp vô giao nhËn truyÒn thèng lµ chñ yÕu, ch−a chó träng ®Õn kü thuËt giao

nhËn hiÖn ®¹i nh− vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, kü n¨ng qu¶n trÞ d©y chuyÒn chuçi cung

øng, c¸c kh¸i niÖm míi nh− “one stop shopping”, Just in time (JIT). Do vËy, tÝnh

thùc tiÔn cña ch−¬ng tr×nh gi¶ng d¹y kh«ng cao, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®µo

t¹o l¹i sau khi tuyÓn dông.

B¶ng 2.6: Nguån nh©n lùc c¸c doanh nghiÖp logistics ë TP.HCM ®ang sö dông

Cases Col Response %

57 51 89% 80%

9 14%

0 0% TuyÓn dông ®Çu vµo Tù ®µo t¹o ѵo t¹o th«ng qua c¸c khãa häc logistics Hç trî ®µo t¹o tõ chÝnh phñ, tæ choc C¢U 13: ®éi ngò nh©n viªn hiÖn t¹i c¸c dn

Nguån: Kh¶o s¸t cña t¸c gi¶ - c©u 13

HiÖn nay nguån nh©n lùc ®−îc sö dông t¹i c¸c doanh nghiÖp logistics TP.HCM ®Òu

cã ®−îc do tuyÓn dông ®Çu vµo vµ tù ®µo t¹o mµ ch−a hç trî cho c¸c nh©n viªn tham

gia c¸c khãa häc chuyªn vÒ logistics. 89% c¸c doanh nghiÖp TP.HCM ®Òu sö dông

nguån nh©n lùc tõ tuyÓn dông ®Çu vµo, 80% tù ®µo t¹o sau khi tuyÓn dông, hÇu nh−

ch−a nhËn ®−îc sù hç trî ®µo t¹o nµo tõ chÝnh phñ vµ ®Æc biÖt ®µo t¹o th«ng qua c¸c

khãa häc logistics cßn ch−a nhiÒu. V× c¸c khãa häc nµy hiÖn nay ®Òu do c¸c tæ chøc

n−íc ngoµi cung cÊp dÉn ®Õn chi phÝ cao, hÇu hÕt chØ dµnh cho c¸c nhµ l·nh ®¹o cÊp

cao mµ ch−a ®−îc ®¨ng ký ®¹i trµ. Bªn c¹nh ®ã hÇu hÕt hä còng ch−a nhËn ®−îc sù

- 44 -

hç trî nµo tõ chÝnh phñ trong c¸c ch−¬ng tr×nh hç trî ®µo t¹o nh»m ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc cho ngµnh logistics.

Nguån nh©n lùc cho ngµnh nµy ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu nªn ng−êi lao ®éng cã

chuyªn m«n cao cã xu h−íng lùa chän c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi víi møc l−¬ng

kh¸ cao vµ m«i tr−êng lµm viÖc chuyªn nghiÖp h¬n c¸c doanh nghiÖp trong n−íc

dÉn ®Õn kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. Tuy nhiªn víi −u ®iÓm

nguån nh©n lùc vèn cÇn cï, chÞu khã sÏ lµm dÞu bít khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp

khi tù ®µo tµo nguån nh©n lùc phôc vô cho doanh nghiÖp m×nh.

Víi nhu cÇu thùc tÕ hiÖn nay, ChÝnh phñ cïng kÕt hîp víi c¸c Bé, Ngµnh, HiÖp héi,

doanh nghiÖp cã liªn quan tæ chøc nh÷ng khãa häc ®µo t¹o chuyªn ngµnh vÒ

logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng nh»m ®¸p øng nhu cÇu thùc tiÔn, t¹o kh¶ n¨ng

c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng cã thÓ c¹nh tranh ngay trªn s©n nhµ trong giai ®o¹n hËu WTO nµy.

Ph©n tÝch ma trËn SWOT

• §iÓm m¹nh

+ TP.HCM lµ lµ trung t©m kinh tÕ cña ®Êt n−íc, ®Çu mèi giao th−¬ng gi÷a c¸c

quèc gia trªn toµn thÕ giíi

+ C¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®· nhËn ra lîi Ých cña viÖc sö dông dÞch vô

logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng

+ TP.HCM lµ thµnh phè cã nguån lao ®éng dåi dµo, ham häc hái, n¨ng ®éng,

s¸ng t¹o,…

• §iÓm yÕu

+ C¬ së h¹ tÇng cßn l¹c hËu, yÕu kÐm

+ §éi ngò lao ®éng trong lÜnh vùc logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng cßn thiÕu

kinh nghiÖm, ch−a m¹nh d¹n v−¬n ra thÞ tr−êng n−íc ngoµi

- 45 -

+ C«ng nghÖ th«ng tin ch−a ®−îc sö dông réng r·i gi÷a c¸c doanh nghiÖp, c¬

quan qu¶n lý,…

+ Ch−a cã sù liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau ®Ó t¨ng chÊt l−îng dÞch vô,

gi¶m chi phÝ cho doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu

• C¬ héi

+ ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO, c¸c h¹n ng¹ch ®−îc xãa bá, khung thuÕ c¸c

mÆt hµng gi¶m vµ ®iÒu nµy sÏ lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cho ViÖt Nam.

Tõ ®ã nhu cÇu sö dông dÞch vô ®ßi hái t¨ng theo ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch

hµng

+ Sù xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu c¸c h·ng tµu, h·ng hµng kh«ng n−íc ngoµi -

liªn doanh, c¸c nhµ vËn chuyÓn nµy sÏ tham gia c¹nh tranh lÉn nhau, tõ ®ã ®em l¹i

nhiÒu c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh logistics.

+ Doanh nghiÖp ViÖt Nam cã nhiÒu c¬ héi tiÕp cËn víi c«ng nghÖ vµ ph−¬ng

thøc qu¶n lý tiªn tiÕn

+ C¬ héi hîp t¸c ®Çu t− trong thêi gian tíi sÏ t¨ng cao, tõ ®ã møc t¨ng tr−ëng

cña TP.HCM sÏ cao vµ æn ®Þnh trong thêi gian tíi trong ®ã lÜnh vùc logistics lµ mét

trong nh÷ng lÜnh vùc cã møc t¨ng tr−ëng tèt.

+ Xu h−íng sö dông dÞch vô thuª ngoµi c¸c dÞch vô logistics ngµy cµng t¨ng mµ

cô thÓ c¸c doanh nghiÖp sÏ thuª dÞch vô trän gãi vµ chän c¸c ®èi t¸c chuyªn nghiÖp.

• Th¸ch thøc

+ Bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi khi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO, c¸c doanh

nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh lÜnh vùc logistics ë TP.HCM sÏ ph¶i ®èi mÆt víi

nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá nh−: sÏ cã nhiÒu c«ng ty ®a quèc gia ho¹t ®éng trong

lÜnh vùc logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng tham gia khai th¸c trùc tiÕp t¹i thÞ

tr−êng ViÖt Nam mµ tr−íc ®©y hä cßn rÊt h¹n chÕ, chñ yÕu th«ng qua c¸c ®¹i lý t¹i

ViÖt Nam. V× vËy, kh¶ n¨ng c¹nh tranh sÏ khèc liÖt h¬n cho c¸c doanh nghiÖp nhá

vµ võa.

- 46 -

+ C¸c doanh nghiÖp kinh doanh logistics cã nguy c¬ kh«ng gi÷ ®−îc nh©n viªn

giái lµm viÖc cho doanh nghiÖp.

+ Th¸ch thøc lín nhÊt hiÖn nay ®èi víi doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh

nghiÖp nhá vµ võa lµ ph¶i chÊp nhËn tiªu chuÈn quèc tÕ nh− mét lo¹i ng«n ng÷ quèc

tÕ thèng nhÊt vÒ tiªu chuÈn, chÊt l−îng hµng hãa/ dÞch vô. Trong khi ®ã, víi tr×nh ®é

c«ng nghÖ, qu¶n lý vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cßn h¹n chÕ, quy m« nhá, chi phÝ cao, chÊt

l−îng s¶n phÈm dÞch vô ch−a tèt,.... Do vËy, c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh

doanh logistics rÊt khã cã thÓ tiÕp cËn víi thÞ tr−êng n−íc ngoµi. C¸c doanh nghiÖp

nhá vµ võa th−êng thiÕu th«ng tin vÒ s¶n phÈm dÞch vô, thÞ tr−êng, ®èi thñ c¹nh

tranh. M«i tr−êng ph¸p lý ch−a æn ®Þnh vµ n¨ng lùc qu¶n lý cßn yÕu lµ nh÷ng th¸ch

thøc ®èi víi doanh nghiÖp.

+ Kinh nghiÖm qu¶n lý vµ khai th¸c dÞch vô logistics cña c¸c doanh nghiÖp nhá

vµ võa cña TP.HCM nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung cßn non trÎ so víi c¸c c«ng ty

®a quèc gia, do vËy, viÖc tiÕp cËn c¸c kh¸ch hµng lín cã nhu cÇu sö dông dÞch vô

3PL sÏ lµ mét th¸ch thøc lín.

+ Trong viÖc kinh doanh logistics còng nh− kinh doanh c¸c lÜnh vùc kh¸c, nÕu

c¸c doanh nghiÖp nµo m¹nh sÏ ngµy cµng m¹nh h¬n vµ dÇn dÇn xãa bá nh÷ng doanh

nghiÖp yÕu, nhá lÎ. ChÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa nÕu kh«ng ®i tr−íc

®ãn ®Çu sÏ bÞ tôt hËu vµ dÇn dÇn lo¹i khái cuéc ch¬i.

2.3. Nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c cam kÕt ViÖt Nam trong lÜnh vùc GNVT khi lµ

thµnh viªn cña WTO.

2.3.1. Nh÷ng tÝch cùc

- Trong lÜnh vùc dÞch vô, ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña WTO th×

c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi sÏ cã thÓ tiÕp cËn thÞ tr−êng ViÖt Nam mét

c¸ch dÔ dµng h¬n, sÏ ®−îc h−ëng quy chÕ ®·i ngé quèc gia trªn rÊt nhiÒu lÜnh vùc

ngµnh nghÒ nh− tµi chÝnh - ng©n hµng, b¶o hiÓm, chøng kho¸n, viÔn th«ng, n¨ng

l−îng, chuyÓn ph¸t nhanh, x©y dùng…

- 47 -

- ThÞ tr−êng xuÊt nhËp khÈu ®−îc më réng, kim ng¹ch xuÊt khÈu sÏ t¨ng. ViÖt Nam

sÏ ®−îc tiÕp cËn thÞ tr−êng cña 149 thµnh viªn kh¸c. MÆt kh¸c, gia nhËp WTO lµ göi

ra bªn ngoµi mét tÝn hiÖu m¹nh vÒ quyÕt t©m ®æi míi cña ViÖt Nam. §Çu t− trong

n−íc vµ n−íc ngoµi nhiÒu kh¶ n¨ng sÏ t¨ng lªn vµ t¨ng nhanh, qua ®ã t¹o ra n¨ng

lùc s¶n xuÊt vµ n¨ng lùc xuÊt nhËp khÈu míi. §©y lµ c¬ héi râ nhÊt mµ c¸c doanh

nghiÖp sÏ nhËn ®−îc nh−ng ph¶i sau 1 ®Õn 2 n¨m khi gia nhËp WTO.

§èi víi dÞch vô vËn t¶i, thêi gian ®Çu sau khi gia nhËp WTO, ViÖt Nam sÏ më cöa

thÞ tr−êng trong lÜnh vùc söa ch÷a vµ b¶o d−ìng m¸y bay, c¸c c«ng ty n−íc ngoµi

®−îc phÐp thµnh lËp liªn doanh víi c«ng ty ViÖt Nam. Sau 5 n¨m, c¸c nhµ cung cÊp

n−íc ngoµi cã thÓ thµnh lËp c«ng ty 100% vèn n−íc ngoµi.

- 48 -

B¶ng 2.7: LÞch tr×nh më cöa dÞch vô logistics cña ViÖt Nam theo cam kÕt gia

nhËp WTO

Sau 5 n¨m kÓ tõ ngµy gia nhËp Ngay tõ khi gia nhËp DÞCH Vô CAM KÕT

Sau 7 n¨m kÓ tõ ngµy gia nhËp

DÞch vô vËn t¶i biÓn

Cho phÐp thµnh lËp doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi

VËn t¶i hµng kh«ng

Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi < 51% Cung cÊp dÞch vô th«ng qua v¨n phßng b¸n vÐ hoÆc ®¹i lý

VËn t¶i ®−êng bé

Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <51% ( sau 3 n¨m)

VËn t¶i ®−êng s¾t

DÞch vô vËn t¶i ®−êng thñy néi ®Þa

DÞch vô xÕp dì container

DÞch vô th«ng quan

Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh kh«ng h¹n chÕ vèn Kh«ng h¹n chÕ vÒ vèn dÞch vô kho b·i

Kh«ng h¹n chÕ vÒ vèn DÞch vô ®¹i lý vËn t¶i hµng hãa (*)

Kh«ng h¹n chÕ vÒ vèn C¸c dÞch vô kh¸c (**) Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <49% Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <49% Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <50% Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−ícngoµi < 51% Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <51% Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <51% Cho phÐp thµnh lËp liªn doanh víi tû lÖ vèn gãp phÝa n−íc ngoµi <49%

Ghi chó:

(*) Bao gåm c¶ dÞch vô giao nhËn hµng hãa. C¸c dÞch vô nµy lµ ho¹t ®éng tæ

chøc vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng chuyªn chë hµng hãa thay mÆt ng−êi göi hµng

- 49 -

th«ng qua viÖc t×m kiÕm dÞch vô vËn t¶i vµ c¸c dÞch vô liªn quan, chuÈn bÞ chøng tõ

vµ cung cÊp th«ng tin kinh doanh.

(**) Bao gåm c¸c ho¹t ®éng sau: kiÓm tra vËn ®¬n, dÞch vô m«i giíi vËn t¶i

hµng hãa; gi¸m ®Þnh hµng hãa, dÞch vô lÊy mÉu vµ x¸c ®Þnh träng l−îng; gi¸m ®Þnh

hµng hãa; dÞch vô nhËn vµ chÊp nhËn hµng; dÞch vô chuÈn bÞ chøng tõ vËn t¶i. C¸c

dÞch vô nµy ®−îc thùc hiÖn thay mÆt chñ hµng.

Nguån: PhÇn II – BiÓu cam kÕt cô thÓ vÒ dÞch vô danh môc miÔn trõ ®èi xö

Tèi huÖ quèc theo ®iÒu 2, ngµy 27 th¸ng 10 n¨m 2006, Ban c«ng t¸c vÒ viÖc gia

nhËp WTO cña ViÖt Nam.

Khi c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi kinh doanh lÜnh vùc ®Çu t− tµi chÝnh vµo ViÖt

Nam sÏ ®−a l−u th«ng mét nguån vèn cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh logistics

nhá vµ võa th«ng qua viÖc cho vay vµ tõ ®ã gióp c¸c doanh nghiÖp ®Çu t− vµo c¸c

thiÕt bÞ hiÖn ®¹i hç trî cho viÖc kinh doanh cña m×nh. ViÖc më cöa nµy ®· gi¶i quyÕt

®−îc nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn mµ doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM bÊy l©u nay

tr¨n trë, v× lý do viÖc vay vèn ®Çu t− víi c¸c ng©n hµng th−¬ng m¹i trong n−íc ®èi

víi c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kh«ng dÔ mét chót nµo bëi hä kh«ng cã mét tµi

s¶n ®ñ ®¶m b¶o cho sè tiÒn mµ hä cÇn vay.

Khi më cöa, c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi trµn vµo ViÖt Nam, viÖc c¹nh tranh gay

g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n−íc vµ n−íc ngoµi ®· lµm gi¶m chi phÝ cho qu¸

tr×nh thùc hiÖn c¸c dÞch vô, vµ nh− vËy gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ gi¶m, viÖc tiªu thô s¶n

phÈm dÔ dµng h¬n.

ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn WTO, ngµnh xuÊt nhËp khÈu cña c¶ n−íc nãi chung vµ

TP.HCM nãi riªng cã nh÷ng ®iÓm thuËn lîi sau:

- §èi víi xuÊt khÈu:

Khi lµ thµnh viÖn WTO, ViÖt Nam cã c¬ héi më réng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng mµ

®Êt n−íc cã thÕ m¹nh nh− n«ng s¶n, thñy s¶n, may mÆc, giµy dÐp, thñ c«ng mü

nghÖ, ….

- 50 -

XuÊt khÈu cña ViÖt Nam sÏ kh«ng bÞ bã hÑp trong c¸c hiÖp ®Þnh song ph−¬ng vµ

khu vùc mµ sÏ cã thÞ tr−êng toµn cÇu. V× thÕ thÞ tr−êng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sÏ

kh«ng ngõng më réng.

HÖ thèng kinh tÕ - th−¬ng m¹i dùa trªn nguyªn t¾c chø kh«ng ph¶i lµ søc m¹nh sÏ

lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÔ dµng h¬n víi tÊt c¶ c¸c n−íc thµnh viªn

vµ ViÖt Nam sÏ kh«ng lµ ngo¹i lÖ.

Khi ®· lµ thµnh viªn cña WTO, viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp sÏ ®−îc b¶o vÖ vµ cã

nhiÒu tiÕng nãi h¬n. Cô thÓ lµ c¸c vô kiÖn chèng b¸n ph¸ gi¸ c¸ tra vµ c¸ ba sa ®· cã

thÓ kiÖn lªn tíi WTO ®Ó gi¶i quyÕt, khi ®ã c¸c ph¸n quyÕt cã thÓ c«ng b»ng h¬n so

víi ph¸n quyÕt ®¬n ph−¬ng cña Hoa Kú võa qua.

MÆt kh¸c, mét trong nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc khi ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO

lµ gãp phÇn lµm cho hÖ thèng chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña ViÖt Nam ngµy cµng hoµn

thiÖn vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t−, c¸c ®èi t¸c

kinh doanh yªn t©m ®Çu t− vµ lµm ¨n víi doanh nghiÖp ViÖt Nam. Qua ®ã sÏ t¨ng

kh¶ n¨ng thu hót vèn, c«ng nghÖ, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý vµ gia t¨ng th−¬ng

m¹i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp.

- §èi víi nhËp khÈu:

ViÖc lµ thµnh viªn cña GATT/WTO cã quan hÖ chÆt chÏ víi sù t¨ng lªn ®¸ng kÓ cña

nhËp khÈu tõ c¸c n−íc c«ng nghiÖp. ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn cña WTO sÏ cã

c¬ héi nhËp hµng hãa cã chÊt l−îng vµ gi¸ c¶ c¹nh tranh, ®¸ng chó ý lµ khèi l−îng

hµng hãa nhËp khÈu cã thÓ t¨ng nh−ng gi¸ trÞ kim ng¹ch nhËp khÈu cã thÓ t¨ng hoÆc

t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ. Vµ ng−êi ViÖt Nam sÏ cã lîi trong viÖc tiªu dïng cña m×nh.

ViÖc nhËp khÈu hµng hãa diÔn ra dÔ dµng sÏ lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh

doanh thuËn lîi h¬n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ph¶i nhËp khÈu c«ng nghÖ vµ nguyªn

liÖu ®Çu vµo.

- 51 -

Mét khi ngµnh xuÊt nhËp khÈu ®−îc th«ng tho¸ng, më réng th× ngµnh logistics còng

ngµy cµng ph¸t triÓn ®Ó tháa m·n nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt

nhËp khÈu.

2.3.2. Nh÷ng tiªu cùc:

- Gia nhËp WTO ®ång nghÜa víi hµng rµo thuÕ quan gi÷a c¸c quèc gia ®−îc dì bá

theo lé tr×nh, thay vµo ®ã lµ c¸c hµng rµo kü thuËt trong th−¬ng m¹i sÏ ®−îc dùng

lªn. §©y lµ c¸ch lµm duy nhÊt vµ tÊt yÕu ®Ó c¸c n−íc cã thÓ b¶o vÖ ng−êi tiªu dïng,

lîi Ých quèc gia, s¶n xuÊt trong n−íc,… nh−ng nã còng lµ th¸ch thøc ®èi víi c¸c

doanh nghiÖp. C©u hái lín ®Æt ra hiÖn nay lµ lµm thÕ nµo ®Ó hµng hãa cña c¸c doanh

nghiÖp kh«ng bÞ tiªu huû hay bÞ tr¶ vÒ khi xuÊt khÈu, l−u th«ng trªn thÞ tr−êng thÕ

giíi v× hµng hãa cña mét sè doanh nghiÖp ®ã bÞ tr¶ vÒ kh«ng ®¹t c¸c yªu cÇu vÒ an

toµn vÖ sinh thùc phÈm, chÊt l−îng, c¸c quy chuÈn kü thuËt chÆt chÏ cña n−íc nhËp

khÈu, ….

- Khi ®· lµ thµnh viªn cña WTO, th¸ch thøc lín nhÊt ®èi víi c«ng viÖc qu¶n lý,

ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch lµ trong thêi gian ng¾n, ViÖt Nam ph¶i söa ®æi vµ x©y dùng

®−îc c¬ chÕ vµ hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ång bé phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña WTO.

Cïng víi néi dung nµy, thùc hiÖn cam kÕt th−¬ng m¹i toµn cÇu, nguån thu ng©n

s¸ch sÏ gi¶m ®¸ng kÓ trong giai ®o¹n ®Çu nh−ng ph¶i xö lý th©m hôt c¸n c©n thanh

to¸n, gi¶i quyÕt viÖc lµm, n©ng cao tr×nh ®é cho ng−êi lao ®éng vµ c¶i c¸ch doanh

nghiÖp lµ nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái cã nguån vèn lín, tr×nh ®é kü thuËt vµ n¨ng lùc

con ng−êi rÊt cao.

MÆt kh¸c, ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn cña Tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), viÖc

më cöa thÞ tr−êng sÏ lµ t−¬ng lai gÇn cho c¸c doanh nghiÖp chuÈn bÞ cho mét b−íc

c¹nh tranh ngay trªn s©n nhµ. Víi lo¹i h×nh dÞch vô logistics, sù c¹nh tranh ®−îc dù

b¸o sÏ khèc liÖt h¬n nhiÒu. Bëi víi nhiÒu n−íc ph¸t triÓn, dÞch vô logistics ®−îc coi

lµ t©m ®iÓm cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ, th−¬ng m¹i, lµ lÜnh vùc “h¸i ra tiÒn” mµ nhiÒu

doanh nghiÖp, tËp ®oµn lín trªn thÕ giíi ®ang h−íng tíi.

- 52 -

§øng tr−íc nh÷ng ®iÒu nµy, doanh nghiÖp cÇn nhËn biÕt c¸c ®iÓm yÕu cña logistics

cña ViÖt Nam nãi chung vµ Tp.HCM nãi riªng nh− sau:

Thø nhÊt: ThiÕu kinh nghiÖm vµ tÝnh chuyªn nghiÖp

Logistics lµ mét ngµnh dÞch vô cßn qu¸ míi mÎ ®èi víi ng−êi ViÖt Nam, cho nªn

cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ trong nhËn thøc vµ c¸c kü n¨ng logistics do qu¸ tr×nh ph¸t

triÓn cßn ng¾n ngñi, thiÕu c¬ héi häc tËp, trao ®æi kinh nghiÖm.

HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM kinh doanh dÞch vô logistics cßn

non trÎ, thiÕu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc kinh doanh quèc tÕ, do vËy hä chØ muèn

tham gia ë thÞ tr−êng trong n−íc mµ Ýt muèn tham gia ra thÞ tr−êng n−íc ngoµi. V×

thÕ, khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu lµm trän gãi dÞch vô th× hä chØ thùc hiÖn c«ng ®o¹n

lµ cung cÊp c¸c dÞch vô trong n−íc nh− vËn chuyÓn tõ kho ®Õn c¶ng, l−u kho, ®ãng

gãi, lµm thñ tôc h¶i quan ë c¶ng trong n−íc, .... Cßn c«ng ®o¹n vËn chuyÓn sang

n−íc ngoµi, lµm thñ tôc nhËn hµng, vËn chuyÓn hµng vÒ kho vµ ph©n phèi ®Õn n¬i

mµ kh¸ch hµng cÇn, khi hµng ®Õn c¶ng th× doanh nghiÖp nµy l¹i nhê mét doanh

nghiÖp cã quy m« lín h¬n thùc hiÖn. Vµ nh− vËy l« hµng l¹i nhê ®Õn hai ®¬n vÞ thùc

hiÖn dÞch vô, chi phÝ cho l« hµng sÏ cao h¬n khi mét ®¬n vÞ thùc hiÖn trän gãi dÞch

vô nµy. Tõ ®ã, gi¸ thµnh cña l« hµng cao, lµm cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm còng khã

kh¨n h¬n.

Thø hai: ThiÕu nguån lùc

Ngµnh logistics lµ mét ngµnh cßn qu¸ míi mÎ nªn hiÖn nay c¶ n−íc vÉn ch−a cã

mét nguån ®µo t¹o nh©n lùc chÝnh thèng phôc vô cho ngµnh nµy. Nguån nh©n lùc tõ

ngµnh nµy chñ yÕu ®−îc lÊy tõ c¸c ®¹i lý h·ng tµu hoÆc tõ c¸c c«ng ty giao nhËn vËn

t¶i biÓn vµ sö dông theo kh¶ n¨ng cña hä.

Râ rµng, víi mét nguån nh©n lùc thiÕu chuyªn m«n, yÕu nghiÖp vô nh− vËy th× kh¶

n¨ng c¹nh tranh sÏ nh− “trøng chäi c¸” tr−íc c¸c h·ng logistics n−íc ngoµi víi thÕ

m¹nh vÒ ®éi ngò nguån nh©n lùc dåi dµo, giµu kinh nghiÖm, chuyªn m«n cao.

- 53 -

Tõ tr−íc ®Õn nay, c¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng chuyªn ngµnh ngo¹i th−¬ng, hµng

h¶i, giao th«ng vËn t¶i còng chØ ®µo t¹o chung c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô

ngo¹i th−¬ng, vËn t¶i. S¸ch gi¸o khoa, tµi liÖu tham kh¶o vÒ lo¹i h×nh dÞch vô nµy

ch−a nhiÒu. Ngay c¶ nh− c¸c chuyªn gia ®−îc ®µo t¹o chuyªn nghiÖp trong lÜnh vùc

nµy vÉn cßn qu¸ Ýt so víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh.

Nguån nh©n lùc hiÖn nay ë c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá vµ võa th−êng cã 3

tÇng líp:

- §éi ngò qu¶n lý: ®a sè c¸c doanh nghiÖp cã quy m« nhá vµ võa cã ®éi ngò c¸n bé

qu¶n lý trÎ, cã tr×nh ®é häc vÊn ®¹i häc, nhiÒu tham väng nh−ng kinh nghiÖm kinh

doanh quèc tÕ vµ tay nghÒ cßn thÊp.

- §éi ngò nh©n viªn phôc vô: lµ c¸c chuyªn viªn ch¨m lo c¸c t¸c nghiÖp hµng ngµy,

phÇn lín tèt nghiÖp ®¹i häc nh− kh«ng chuyªn, ph¶i tù n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô,

tay nghÒ trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Lùc l−îng trÎ ch−a tham gia nhiÒu vµo ho¹ch ®Þnh

®−êng lèi, chÝnh s¸ch, Ýt tham gia ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh

nghÒ.

- VÒ ®éi ngò nh©n c«ng lao ®éng trùc tiÕp: ®a sè tr×nh ®é häc vÊn thÊp, c«ng viÖc

chñ yÕu lµ bèc xÕp, kiÓm ®Õm ë c¸c kho b·i, l¸i xe vËn t¶i ch−a ®−îc ®µo t¹o t¸c

phong c«ng nghiÖp, sö dông søc lùc nhiÒu h¬n lµ b»ng ph−¬ng tiÖn m¸y mãc. Sù

yÕu kÐm nµy lµ do ph−¬ng tiÖn lao ®éng cßn l¹c hËu, ch−a ®ßi hái lao ®éng chuyªn

m«n.

Thø ba: Chi phÝ cao

Chi phÝ vËn t¶i trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn qu¸

tr×nh chuyªn chë hµng hãa xuÊt nhËp khÈu tõ n¬i göi hµng ®Çu tiªn ®Õn n¬i nhËn

hµng cuèi cïng. VÒ c¬ cÊu, chi phÝ vËn t¶i gåm: c−íc phÝ vËn t¶i (trªn ®o¹n ®−êng

chÝnh vµ ®o¹n ®−êng phô), chi phÝ xÕp dì hµng hãa ë c¸c ®iÓm vËn t¶i, chi phÝ b¶o

qu¶n trong qu¸ tr×nh vËn t¶i vµ c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn vËn t¶i.

- 54 -

C¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM ph¶i chÞu

mét chi phÝ h¬i cao. Bëi v×, chi phÝ vËn t¶i trong qu¸ tr×nh logistics chiÕm 1/3 trong

tæng chi phÝ, mµ nh− ph©n tÝch trªn chi phÝ vËn t¶i gåm nhiÒu yÕu tè céng l¹i. Trong

®ã c−íc vËn t¶i th−êng cao do c¬ së h¹ tÇng cña chóng ta ch−a ®−îc hoµn thiÖn, cô

thÓ, mét sè tuyÕn ®−êng ®· béc lé sù kh«ng phï hîp víi ph−¬ng thøc vËn t¶i

container vµ vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc. T¶i träng cho phÐp l−u th«ng trªn ®−êng chØ

®−îc 30 tÊn, trong khi ®ã l−îng chuyªn chë cho mét container ®¹t tiªu chuÈn quèc

tÕ th× lo¹i 20 feet lµ 24 tÊn cßn lo¹i 40 feet lµ 30,5 tÊn ch−a kÓ träng l−îng mét chiÕc

xe t¶i vµo kho¶ng 12 tÊn vµ cßn cã c¶ träng l−îng vá container kho¶ng 4 tÊn cho

lo¹i xe chë 40 feet. Nh− vËy, nÕu thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ n−íc th×

ph¶i rót ruét bít l−îng hµng, sang t¶i sang ph−¬ng tiÖn kh¸c, vµ muèn lµm ®−îc nh−

vËy ph¶i th¸o kÑp ch× container, nh−ng muèn th¸o kÑp ch× th× ph¶i xin phÐp ®−îc sù

®ång ý cña h¶i quan, kÐo theo nhiÒu chi phÝ ph¸t sinh vµ thñ tôc cho doanh nghiÖp.

Chi phÝ xÕp dì trong qu¸ tr×nh vËn t¶i còng th−êng t¨ng h¬n lµ do thiÕt bÞ xÕp dì

cßn cò kü, l¹c hËu. Cô thÓ, khi mét xe cÈu 5 tÊn cÈu hµng tõ tµu qua c¸c ph−¬ng tiÖn

vËn chuyÓn nÕu theo träng l−îng cña cÈu míi cã thÓ ®¹t khèi l−îng 4,5-5 tÊn nh−ng

víi thiÕt bÞ cò chØ cã thÓ khai th¸c ®−îc 3-4 tÊn hµng cïng lo¹i. Nh− vËy, víi l−îng

hµng 5 tÊn ph¶i sö dông hÕt 2 xe cÈu, vµ tõ ®ã dÉn ®Õn chi phÝ t¨ng cao h¬n.

Tèt

Ch−a tèt

Cases

Cases

C¢U 10: ®¸nh gi¸ chi phÝ giao nhËn vËn t¶I ®−êng biÓn

B¶ng 2.8: Chi phÝ gi ao nhËn vËn t¶i ®−êng biÓn ë TP.HCM

Col Response % 6.3% 6.3% 10.9% 4.7% 6.3% 10.9% 3.1%

Col Response % 93.8% 93.8% 89.1% 95.3% 93.8% 89.1% 96.9%

PhÝ vËn chuyÓn cont néi ®Þa PhÝ l−u, n©ng h¹ cont t¹i c¶ng PhÝ bèc dì hµng hãa t¹i kho PhÝ H¶I quan PhÝ C/O PhÝ chøng tõ PhÝ kh¸c 4 4 7 3 4 7 2 60 60 57 61 60 57 62

Nguån: kh¶o s¸t cña t¸c gi¶ - c©u 10

- 55 -

Thø t−: Kh¶ n¨ng c¹nh tranh thÊp

Trªn thùc tÕ, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh

doanh lÜnh vùc logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ë TP.HCM hiÖn nay so víi c¸c

doanh nghiÖp n−íc ngoµi ngay trªn thÞ tr−êng ViÖt Nam còng ®−îc ®¸nh gi¸ lµ yÕu

h¬n. Sù yÕu thÕ h¬n ®−îc nh×n nhËn tõ nhiÒu gãc ®é: vèn ®Çu t−, tr×nh ®é qu¶n lý,

nh©n lùc, m¸y mãc, thiÕt bÞ khoa häc c«ng nghÖ,…. Do míi bø¬c vµo héi nhËp, c¸c

doanh nghiÖp kinh doanh logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng nhá vµ võa ë TP.HCM

ch−a chuÈn bÞ cho m×nh mét hµnh trang ®Çy ®ñ, ch−a cã vò khÝ c¹nh tranh ®em l¹i

cho c¸c c«ng ty søc m¹nh ®Ó ®−¬ng ®Çu víi c¸c ®èi thñ, mang l¹i kh¶ n¨ng c¹nh

tranh cao h¬n.

C¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh dÞch vô logistics th−êng cã c¸ch hiÓu biÕt

thÞ tr−êng cßn h¹n chÕ, doanh nghiÖp nhá vµ võa ch−a s½n sµng tËn dông c¬ héi tiÕp

cËn thÞ tr−êng, th−êng vÊp ph¶i nh÷ng tranh chÊp th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ ë thÕ yÕu.

MÆt kh¸c, c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ch−a thÓ thay thÕ ®−îc nh÷ng thiÕt bÞ,

ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn, c«ng nghÖ th«ng tin,… mµ cßn sö dông nh÷ng ph−¬ng tiÖn

l¹c hËu, cò kü. §iÒu nµy lµm cho chi phÝ cña toµn bé qu¸ tr×nh logistics vµ qu¶n trÞ

chuçi cung øng t¨ng cao h¬n nh÷ng doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ c«ng nghÖ, ph−¬ng tiÖn

hiÖn ®¹i. Mµ chóng ta biÕt r»ng, chi phÝ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng trong

viÖc lùa chän nhµ cung cÊp cña c¸c doanh nghiÖp. V× vËy, doanh nghiÖp nhá vµ võa

kh«ng thÓ c¹nh tranh ®−îc víi c¸c tËp ®oµn lín, cã nhiÒu kinh nghiÖm. Vµ mét ®iÒu

dÜ nhiªn, hä sÏ bÞ lo¹i khái cuéc c¹nh tranh ngay lËp tøc tr−íc c¸c ®èi thñ lín.

Ngoµi ra, ®iÓm yÕu hiÖn ®ang næi lªn vµ ®−îc nhiÒu chuyªn gia c¶nh b¸o cho c¸c

doanh nghiÖp nhá vµ võa cña TP.HCM trong lÜnh vùc logistics lµ c¸c doanh nghiÖp

cÇn ph¶i dÌ chõng vµ chuÈn bÞ ®ã chÝnh lµ th«ng tin. Th«ng tin lµ yÕu tè gióp doanh

nghiÖp ®−a ra ho¹ch ®Þnh vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy nhiªn, thùc tÕ

doanh nghiÖp kh«ng dÔ tiÕp cËn nh÷ng th«ng tin ®ang cÇn.

- 56 -

ChÊt l−îng dÞch vô còng lµ vò khÝ c¹nh tranh ®Çy lîi h¹i trªn thÞ tr−êng. Khi nÒn

kinh tÕ ph¸t triÓn, thu nhËp cña ng−êi tiªu dïng ngµy cµng cao ®ßi hái chÊt l−îng

cña dÞch vô ®−îc chó träng. Tuy nhiªn, hiÖn nay chÊt l−îng dÞch vô cña c¸c doanh

nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ë TP.HCM ch−a

cao. §iÒu nµy ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trong n−íc víi

c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi.

V× vËy, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng logistics th× sÏ gãp phÇn quan träng n©ng cao

hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi.

2.4. C¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi tõ GNVT sang

logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM giai ®o¹n ViÖt Nam lµ

thµnh viªn cña WTO.

2.4.1. Kh¶ thi vÒ luËt ph¸p

YÕu tè luËt ph¸p còng ¶nh h−ëng rÊt nhiÒu vµ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬

b¶n c¶n trë viÖc chuyÓn ®æi logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh logistics. MÆc

dï nh÷ng n¨m qua Nhµ n−íc ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu ®Ó t¹o dùng mét hÖ thèng luËt

ph¸p nh»m b¶o vÖ vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cho ngµnh logistics. Song thñ tôc cßn

r−êm rµ nªn viÖc so¹n th¶o vµ ban hµnh cßn h¹n chÕ. HÖ thèng LuËt nh×n chung cßn

yÕu vµ thiÕu ®· ¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô

giao nhËn kho vËn ë TP.HCM.

B¶ng 2.9: §¸nh gi¸ thñ tôc H¶i quan t¹i TP.HCM

Count Col %

Phøc t¹p 42 65.6%

§¬n gi¶n nh−ng nhiªu khª 22 34.4% C¢U 11: THñ tôc h¶I quan tp.hcm

Nguån: Kh¶o s¸t cña t¸c gi¶ - c©u 11

- 57 -

Tuy ®· gia nhËp WTO ®−îc h¬n 1 n¨m, vµ mÆc dï ®· cã nhiÒu ®¹i gia trªn thÕ giíi

trong lÜnh vùc nµy nh¶y vµo ViÖt Nam, nh−ng theo cam kÕt gia nhËp WTO cña ViÖt

Nam, sau 5 - 7 n¨m dÞch vô vËn t¶i, giao nhËn, kho b·i… míi cã thÓ thiÕt lËp c«ng

ty 100% vèn n−íc ngoµi. Do ®ã cßn cã ®ñ thêi gian ®Ó c¸c doanh nghiÖp trong n−íc

liªn kÕt giµnh l¹i thÞ phÇn trong lÜnh vùc nµy nÕu biÕt sù qu¶n lý vµ phèi hîp chÆt

chÏ.

Mét hµnh lang bao gåm c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cô thÓ vµ râ rµng lµ ®iÒu kiÖn quan

träng ®Ó thóc ®Èy ngµnh logistics ë TP.HCM ph¸t triÓn. VÒ hµnh lang ph¸p lý, thùc

ra logistics míi chØ ®−îc c«ng nhËn lµ mét hµnh vi th−¬ng m¹i trong LuËt Th−¬ng

m¹i söa ®æi cã hiÖu lùc tõ ngµy 1-1-2006. Th¸ng 9-2007, ChÝnh phñ míi ban hµnh

NghÞ ®Þnh 140 “Quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt Th−¬ng m¹i vÒ ®iÒu kiÖn kinh doanh

dÞch vô logistics vµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm ®èi víi th−¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô

logistics”, nh−ng theo nh÷ng ng−êi am hiÓu vÒ lÜnh vùc nµy th× NghÞ ®Þnh 140 cßn

s¬ sµi ®èi víi mét lÜnh vùc mang l¹i lîi nhuËn khæng lå nh− logistics.

2.4.2. Kh¶ thi vÒ vèn vµ c¬ së h¹ tÇng

Theo cam kÕt gia nhËp WTO, c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi cã thÓ tham gia kinh doanh

trong ngµnh hµng h¶i ViÖt Nam theo nh÷ng h×nh thøc b¾t buéc lµ liªn doanh hoÆc

BOT. §èi víi liªn doanh, b¾t buéc phÇn vèn cña ViÖt Nam chiÕm 51%, 49% cßn l¹i

cña n−íc ngoµi. Tuy nhiªn v× nhu cÇu ph¸t triÓn cña hÖ thèng c¶ng biÓn trong nh÷ng

giai ®o¹n tiÕp theo vµ tuú t×nh h×nh cô thÓ, quy ®Þnh phÇn vèn gãp cã thÓ −u ®·i

riªng ®èi víi nhµ ®Çu t−, ®Æc biÖt lµ khi ®Çu t− vµo c¶ng biÓn vµ cã nhiÒu −u thÕ vÒ

®Çu ra thÞ tr−êng.

Víi lé tr×nh më cöa theo cam kÕt cña WTO, nguån vèn ®Çu t− vµo TP.HCM ngµy

cµng nhiÒu th«ng qua vèn nguån vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI). Theo b¸o

c¸o cña UBND TP.HCM t¹i kú häp H§ND Thµnh phè, FDI ®æ vµo TP.HCM trong

11 th¸ng n¨m 2007 gÇn 2 tû USD vµ dù kiÕn c¶ n¨m 2007 ®¹t 2,5 tû USD t¨ng gÇn

12% so víi n¨m 2006. Víi nguån vèn ®Çu t− vµo TP.HCM cao nh− vËy nh»m t¹o

®iÒu kiÖn cho viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cña thµnh phè vµ ®−a ngµnh dÞch vô

- 58 -

logistics cña TP.HCM ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n n÷a ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®−îc víi

c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi theo lé tr×nh cam kÕt cña gia nhËp WTO trong mét

thêi gian tíi.

Dù kiÕn ®Õn n¨m 2010, sÏ cã kho¶ng 200 triÖu tÊn hµng hãa ®−îc vËn chuyÓn th«ng

qua c¸c c¶ng biÓn ViÖt Nam. Sè l−îng nµy sÏ t¨ng lªn 340 triÖu tÊn trong 10 n¨m kÕ

tiÕp. Víi sù gia t¨ng vÒ l−îng nµy, giíi ®Çu t− dÞch vô hËu cÇn cho r»ng ®Õn 2010,

hÖ thèng c¶ng biÓn ViÖt Nam ph¶i n©ng c«ng suÊt tiÕp nhËn lªn gÊp 2 lÇn hiÖn nay

vµ 4 lÇn vµo n¨m 2020, t−¬ng ®−¬ng víi viÖc ph¶i x©y thªm 15-20 km bÕn c¶ng n÷a.

§iÒu nµy cã nghÜa, ngµnh c¶ng biÓn ViÖt Nam ph¶i réng cöa ®Çu t− míi cã thÓ x©y

dùng c¬ së h¹ tÇng, ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn. Mµ l−îng hµng vµo ViÖt Nam chñ

yÕu lµ TP.HCM chiÕm mét tû träng kh¸ lín. HÖ thèng c¶ng biÓn cña TP.HCM còng

nhiÒu so víi c¸c khu vùc kh¸c trong n−íc.

2.4.3. Kh¶ thi vÒ nguån nh©n lùc

VÒ nh©n lùc, mét chuyªn gia trong ngµnh logistics ph©n tÝch “c¸c doanh nghiÖp

trong n−íc ®ang sö dông kho¶ng 4000 - 6000 nh©n viªn, nh−ng rÊt thiÕu nh÷ng

ng−êi ®−îc ®µo t¹o chuyªn nghiÖp, cã kinh nghiÖm vµ hiÓu biÕt vÒ luËt ph¸p quèc

tÕ…”. HiÖn ViÖt Nam còng nh− TP.HCM ch−a cã tr−êng líp chuyªn ®µo t¹o lÜnh

vùc nµy, sinh viªn c¸c tr−êng Giao th«ng VËn t¶i, Hµng h¶i, Ngo¹i th−¬ng, Kinh tÕ

chØ ®−îc häc kho¶ng 15 - 20 tiÕt cã liªn quan ®Õn logistics. ChØ cã mét sè rÊt Ýt tù ®i

du häc t¹i c¸c n−íc cã ®µo t¹o chuyªn ngµnh nµy.

TP.HCM −íc tÝnh cã kho¶ng h¬n 8 triÖu d©n trong ®ã lùc l−îng lao ®éng chiÕm

kho¶ng trªn 5 triÖu ng−êi. Tr×nh ®é d©n trÝ chiÕm 99%. Lùc l−îng lao ®éng trÎ, s¸ng

t¹o, ham häc hái t¹o thµnh −u ®iÓm vÒ nh©n lùc cho TP.HCM. H¬n n÷a, TP.HCM

kh«ng chØ lµ trung t©m ®µo t¹o lao ®éng kü thuËt mµ cßn lµ trung t©m thu hót lao

®éng kü thuËt, chÊt x¸m cña c¸c tØnh miÒn Nam vµ nhiÒu tØnh kh¸c trong c¶ n−íc.

¦íc tÝnh hµng n¨m cã kho¶ng 70% sinh viªn c¸c tØnh tèt nghiÖp xong ë l¹i

TP.HCM kiÕm viÖc lµm mµ kh«ng quay vÒ ®Þa ph−¬ng. Do ®ã kh¶ n¨ng cung cÊp

chÊt x¸m cho c¸c doanh nghiÖp logistics cña thÞ tr−êng lao ®éng TP.HCM lµ rÊt lín.

- 59 -

KÕt luËn ch−¬ng 2: Ch−¬ng 2 cña luËn v¨n ®· ®¸nh gi¸ ®−îc thùc tr¹ng c¸c ®iÒu

kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn

thèng sang ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá

vµ võa ë TP.HCM. LuËn v¨n ®· nªu lªn nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc còng nh− nh÷ng tån

t¹i cña nã, thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi, nh÷ng t¸c ®éng cña c¸c

cam kÕt ViÖt Nam trong lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i. Tõ ®ã d−a ra gi¶i ph¸p ®¶m b¶o

tÝnh kh¶ thi cña viÖc chuyÓn ®æi giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO.

- 60 -

Ch−¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn

thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh

doanh GNVT ë TP.HCM

3.1. §iÒu kiÖn chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng

logistics

ë ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng, kh¸i niÖm logistics ®−îc du nhËp

tr−íc hÕt tõ sù xuÊt hiÖn cña c¸c c«ng ty logistics n−íc ngoµi mµ ®iÓn h×nh lµ APL

logistics, Maersk logistics,…. Khi ®ã c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc

logistics cña TP.HCM chØ míi dõng l¹i ë mét hoÆc mét sè trong rÊt nhiÒu kh©u cña

chuçi dÞch vô logistics mµ phæ biÕn lµ kh©u giao nhËn, cho thuª kho b·i, vËn chuyÓn

néi ®Þa, lµm ®¹i lý cho n−íc ngoµi, ….

NÕu theo tÝnh to¸n th× dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ë c¸c n−íc trªn

thÕ giíi ®ãng gãp 10% GDP cho quèc gia. ViÖc ®ãng gãp vµo GDP cña TP.HCM tõ

lÜnh vùc logistics còng kh«ng kÐm phÇn quan träng so víi c¸c n−íc kh¸c. Tuy

nhiªn, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô nµy ë TP.HCM ®a sè lµ doanh nghiÖp

nhá vµ võa. Hä lu«n bÞ thiÕu thèn ®ñ mäi mÆt c¶ vÒ vèn, trang thiÕt bÞ, c¬ së h¹

tÇng, nguån nh©n lùc,…. V× vËy, hä ch−a thÓ khai th¸c hÕt kh¶ n¨ng cña doanh

nghiÖp m×nh.

Nh− vËy, viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t

®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë

TP.HCM lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng khi ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh

viªn cña WTO. V× cã nh− vËy míi ®−a doanh nghiÖp cña chóng ta c¹nh tranh ®−îc

kh«ng nh÷ng ë thÞ tr−êng trong n−íc mµ cßn v−¬n ra n−íc ngoµi. MÆt kh¸c, gióp

cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu gi¶m thiÓu ®−îc tån kho, l−u tr÷,

gi¶i quyÕt ®Çu ra ®Çu vµo mét c¸ch tèi −u, gi¶m thiÓu chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n

phÈm. §−a th−¬ng hiÖu ViÖt Nam cã vÞ thÕ trªn tr−êng quèc tÕ.

- 61 -

3.2. §Þnh h−íng vµ môc tiªu

3.2.1. §Þnh h−íng:

Theo tÝnh to¸n cña ViÖn chiÕn l−îc Giao th«ng vËn t¶i, khèi l−îng hµng hãa vËn

chuyÓn b»ng ®−êng biÓn t¨ng nhanh trong nh÷ng n¨m hËu WTO mµ cô thÓ lµ hµng

hãa xuÊt nhËp khÈu. V× vËy, viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn

thèng sang ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá

vµ võa ë TP.HCM lµ mét yÕu tè quan träng. §Ó lµm ®−îc ®iÒu nµy chóng ta cÇn ph¶i

x©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c chiÕn l−îc sau:

(cid:153) Ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l−îng dÞch vô vËn chuyÓn, dµnh thÞ phÇn lín cho

doanh nghiÖp trong n−íc vËn chuyÓn hµng hãa ViÖt Nam theo ®−êng biÓn vµ

®−êng hµng kh«ng quèc tÕ.

(cid:153) TiÕp tôc ph¸t triÓn nhanh vµ hiÖn ®¹i hãa viÔn th«ng; phæ cËp sö dông internet,

®iÒu chØnh gi¸ cø¬c ®Ó sö dông réng r·i. §Õn n¨m 2010 sè m¸y ®iÖn tho¹i, sè

ng−êi sö dông internet trªn 100 d©n, ®¹t møc trung b×nh trong khu vùc.

(cid:153) Më réng c¸c dÞch vô tµi chÝnh tiÒn tÖ nh− tÝn dông, b¶o hiÓm, kiÓm to¸n, chøng

kho¸n,… ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ¸p dông c¸c quy chuÈn quèc tÕ. Tõng

b−íc h×nh thµnh trung t©m dÞch vô tµi chÝnh lín trong khu vùc.

(cid:153) Toµn bé gi¸ trÞ dÞch vô tÝnh theo gi¸ trÞ gia t¨ng ®¹t nhÞp ®é t¨ng tr−ëng b×nh

qu©n 7-8%/ n¨m vµ ®Õn n¨m 2010 chiÕm 42-43% GDP, 26-27% tæng sè lao

®éng.

TP.HCM lµ n¬i ho¹t ®éng kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt, ®i ®Çu trong c¶ n−íc vÒ tèc ®é

t¨ng tr−ëng kinh tÕ. NÕu nh− n¨m 2001 tèc ®éng t¨ng GDP cña thµnh phè lµ 7,4%

th× ®Õn n¨m 2005 t¨ng lªn 12,2%, 2006 kho¶ng 12,1% vµ vµ dù kiÕn n¨m 2007 GDP

Thµnh phè ®¹t 12,2% - 12,5%. Riªng 9 th¸ng ®Çu n¨m 2007 GDP −íc ®¹t 155.556

tû ®ång, t¨ng 11,7% so víi cïng kú n¨m 2006, 11,4% so víi cïng kú n¨m 2005,

10,4% so víi cïng kú n¨m 2004, trong ®ã ngµnh dÞch vô vËn t¶i cã møc t¨ng tr−ëng

cao cho thÊy h−íng ®Èy m¹nh ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô, c«ng nghiÖp cña thµnh phè

- 62 -

b−íc ®Çu ®· ®¹t kÕt qu¶. Ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é t¨ng tr−ëng cao ®· t¹o ra møc

®ãng gãp GDP cña thµnh phè chiÕm kho¶ng 20% GDP cña c¶ n−íc. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt

c«ng nghiÖp chiÕm 30% vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm 40% gi¸ trÞ cña c¶ n−íc.

Trong ®ã tËp trung ph¸t triÓn vµo khu vùc dÞch vô (chiÕm h¬n 50% GDP) víi c¸c

ngµnh dÞch vô cao cÊp nh−: tµi chÝnh, ng©n hµng, du lÞch, dÞch vô c¶ng - vËn t¶i -

kho b·i, b−u chÝnh viÔn th«ng,….. Trong ®ã, ngµnh dÞch vô c¶ng- vËn t¶i - kho b·i

chiÕm kho¶ng 15% GDP cña TP.HCM mµ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp kinh doanh

dÞch vô giao nhËn vËn t¶i - kho b·i ®Òu lµ doanh nghiÖp nhá vµ võa. V× vËy, ®©y lµ

ngµnh cã lîi thÕ vÒ tiÒm n¨ng trong t−¬ng lai khi ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh viªn

cña WTO.

Thµnh phè lµ h¹t nh©n trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam vµ trung t©m ®èi víi

vïng Nam Bé. Víi møc ®ãng gãp GDP lµ 66,1% trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa

Nam vµ ®¹t møc 30% trong tæng GDP cña c¶ khu vùc Nam Bé. XuÊt nhËp khÈu trªn

®Þa bµn thµnh phè chiÕm ®Õn 40% cña c¶ n−íc. Cïng víi thÕ m¹nh vÒ hÖ thèng h¹

tÇng giao th«ng, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng c¶ng s«ng - biÓn, thµnh phè cã −u thÕ trong

viÖc ph¸t triÓn dÞch vô logistics. Ngµnh dÞch vô logistics lµ mét ngµnh míi mÎ

nh−ng t¹o ra gi¸ trÞ gia t¨ng cao, ¶nh h−ëng lín ®Õn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña

c¸c doanh nghiÖp, cÇn ®−îc chó träng ph¸t triÓn. Gi¸ trÞ gia t¨ng do ngµnh logistics

t¹o ra ë nhiÒu n−íc chiÕm kho¶ng 10% GDP. Trong b¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban ChÊp

Hµnh §¶ng bé Thµnh phè Khãa VIII ngµy 06 th¸ng 12 n¨m 2005 ®· x¸c ®Þnh lÜnh

vùc logistics lµ mét trong 9 nhãm ngµnh cÇn tËp trung ®Ó cã sù ph¸t triÓn ®ét ph¸,

nh»m chuyÓn dÞch m¹nh c¬ cÊu kinh tÕ thµnh phè theo h−íng kinh tÕ dÞch vô.

3.2.2. Môc tiªu:

Trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ do §¹i héi §¶ng IX ®Ò ra cho giai ®o¹n 2001-

2010, lÜnh vùc dÞch vô ®· ®−îc chó ý vµ cã h−íng ph¸t triÓn kh¸ cô thÓ. §¸ng chó ý

lµ: §−a GDP n¨m 2010 lªn Ýt nhÊt gÊp ®«i n¨m 2000. N©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc

c¹nh tranh cña s¶n phÈm, doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ; ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu

tiªu dïng thiÕt yÕu, mét phÇn ®¸ng kÓ nhu cÇu s¶n xuÊt vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, æn

®Þnh kinh tÕ vÜ m«, c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ lµnh m¹nh vµ t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ;

- 63 -

béi chi ng©n s¸ch; l¹m ph¸t, nî n−íc ngoµi ®−îc kiÓm so¸t trong giíi h¹n an toµn

vµ t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn t¨ng tr−ëng. TÝch lòy néi bé nÒn kinh tÕ ®¹t trªn 30%

GDP. NhÞp ®é t¨ng xuÊt khÈu gÊp trªn 2 lÇn nhÞp ®é t¨ng GDP. Tû träng GDP cña

n«ng nghiÖp 16-17%, c«ng nghiÖp 40-41%, dÞch vô 42-43%,….

B¶ng 3.1: Dù b¸o khèi l−îng hµng ho¸ vËn chuyÓn

b»ng ®−êng biÓn cña ViÖt Nam ®Õn 2010 vµ 2020

TT Hµng ho¸ N¨m 2001 N¨m 2010 §¬n vÞ: 103 tÊn, N¨m 2020

1 Hµng xuÊt khÈu 32.309 58.000 109.000

16.800 9.000 7.000 - Hµng láng

4.916 25.600 53.500 - Hµng container

10.593 23.400 48.500 - Hµng kh«

Hµng nhËp khÈu

2 25.481 50.000 101.000

9.100 9.000 18.800 - Hµng láng

5.267 20.100 47.100 - Hµng container

11.114 20.900 35.100 - Hµng kh«

Tæng céng 57.790 108.000 210.000

Nguån: ViÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn Giao th«ng vËn t¶i

Nh− vËy, môc tiªu chung cña TP.HCM cÇn ®¹t ®−îc cña ngµnh logistics lµ khai th¸c

tèt nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt mäi nguån lùc quèc gia trong c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i, giao

nhËn, l−u tr÷ hµng hãa vµ nh÷ng ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan.

3.3. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc chuyÓn ®æi

HiÖn nay, dÞch vô logistics ®· vµ ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn thÕ giíi c¶ ë quy m«,

tr×nh ®é, ph¹m vi ho¹t ®éng vµ hiÖu qu¶ mµ nã mang l¹i cho nÒn kinh tÕ c¸c quèc

gia vµ nÒn kinh tÕ toµn cÇu.

Tuy vËy, ë ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng, ®©y vÉn lµ lÜnh vùc kh¸ míi

mÎ vµ phÇn lín c¸c dÞch vô logistics chØ ®ang thùc hiÖn ë c¸c c«ng ty giao nhËn, kho

vËn nh−ng chØ thùc hiÖn mét phÇn cña dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng.

- 64 -

Ch−a thùc sù lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh logistics chuyªn nghiÖp nh−: APL

logistics, Maersk Logistics, NYK,…..

Tr−íc nhu cÇu ph¸t triÓn th−¬ng m¹i khu vùc vµ thÕ giíi ngµy cµng lín vµ nhu cÇu

s¶n xuÊt tiªu dïng trong n−íc ngµy cµng t¨ng, khèi l−îng hµng hãa ®−a ra trao ®æi

trªn thÞ tr−êng ngµy cµng lín, c¸c doanh nghiÖp trong n−íc c¹nh tranh víi c¸c tËp

®oµn n−íc ngoµi ngµy cµng gay g¾t. V× vËy, viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn

vËn t¶i truyÒn thèng sang logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng lµ mét tÊt yÕu v×

nh÷ng lý do sau:

- Ph¸t triÓn cña dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp

nhá vµ võa lµ c¬ së quan träng ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é l−u chuyÓn vËt t−, hµng hãa

phôc vô s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong n−íc, ®ång thêi còng lµ yÕu tè ®Ó n©ng cao hiÖu

qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.

- Ph¸t triÓn dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ

võa ë TP.HCM lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan bëi v×, dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng cña TP.HCM hiÖn nay ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu héi nhËp kinh tÕ khu

vùc vµ quèc tÕ.

TP.HCM lu«n mong muèn v−¬n lªn ®Ó kh¾c phôc sù tôt hËu vÒ kinh tÕ vµ khoa häc

c«ng nghÖ, tËn dông tèi ®a nh÷ng c¬ héi thuËn lîi do héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ

thÕ giíi mang l¹i, ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh vÒ chÝnh trÞ vµ ®Þa lý ®Ó nhanh

chãng ph¸t triÓn dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh nghiÖp

nãi chung mµ cô thÓ lµ doanh nghiÖp nhá vµ võa cña TP.HCM.

- Ph¸t triÓn dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng sÏ gióp cho TP.HCM cã kh¶

n¨ng n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ vµ søc c¹nh tranh cña hµng hãa trªn

thÞ tr−êng trong n−íc vµ thÞ tr−êng n−íc ngoµi. ThËt vËy, trong qu¸ tr×nh l−u chuyÓn

cña hµng hãa tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu thô, sù tham gia cña c¸c dÞch vô vËn

chuyÓn, dÞch vô giao nhËn, dÞch vô kho b·i, dÞch vô d÷ tr÷ ®Òu t¹o thªm gi¸ trÞ gia

t¨ng cho hµng hãa.

- 65 -

Khi dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ph¸t triÓn, hµng hãa ®−îc l−u

chuyÓn tèc ®é nhanh, ®−îc ®¶m b¶o nguyªn vÑn c¶ vÒ sè l−îng lÉn chÊt l−îng ®Õn

tay ng−êi tiªu dïng sÏ lµm cho c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ l−u kho b·i, chi phÝ

giao nhËn,… ®−îc tiÕt kiÖm nhÊt. §©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n

phÈm, kÝch thÝch t¨ng khèi l−îng hµng hãa tiªu dïng c¶ trong vµ ngoµi n−íc.

Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, qu¸ tr×nh chu chuyÓn cña hµng hãa kh«ng

chØ giíi h¹n trong ph¹m vi tõng quèc gia mµ nã ®−îc më réng trªn ph¹m vi khu vùc

vµ toµn cÇu. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quyÕt liÖt nh− vËy, nÕu c¸c doanh nghiÖp

kinh doanh giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng cña ViÖt Nam kh«ng chuyÓn ®æi sang

lÜnh vùc logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng tøc lµ kh«ng kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ trÝ cña

m×nh sÏ bÞ lo¹i khái cuéc ch¬i kh«ng nh÷ng ngoµi n−íc mµ ngay trªn ®Êt n−íc cña

m×nh, v× më cöa thÞ tr−êng c¸c tËp ®oµn logistics n−íc ngoµi ®−îc phÐp vµo ViÖt

Nam vµ hä sÏ lo¹i c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ngay trªn s©n nhµ.

ViÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng

logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng lµ mét tÊt yÕu nh»m thùc hiÖn qu¸ tr×nh l−u

chuyÓn hµng hãa c¶ trong vµ ngoµi n−íc mét c¸ch hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, ®©y còng lµ

bµi to¸n kh«ng dÔ dµng trong viÖc t×m lêi gi¶i nÕu c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam

kh«ng cã kh¶ n¨ng thÝch øng nhanh víi kinh tÕ thÞ tr−êng vµ ®iÒu kiÖn héi nhËp mÆc

dï ë ViÖt Nam trong c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ, dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi

cung øng ®ang b¾t ®Çu ®−îc nh×n nhËn nh− mét c«ng cô s¾c bÐn ®em l¹i thµnh c«ng

cho doanh nghiÖp.

3.4. Gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng

logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TPHCM

3.4.1. Gi¶i ph¸p vÒ hÖ thèng luËt ph¸p

HÖ thèng luËt ph¸p còng cã vai trß quan träng trong tiÕn tr×nh më cöa. V× vËy, hiÖn

nay hÖ thèng luËt ph¸p còng cÇn ®−îc ®iÒu chØnh phï hîp víi tiÕn tr×nh héi nhËp vµ

ph¸t triÓn kinh tÕ, gia nhËp WTO khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN vµ b×nh th−êng

- 66 -

hãa quan hÖ víi Hoa Kú nh»m hç trî ngµnh logistics ph¸t triÓn ngang tÇm víi c¸c

n−íc kh¸c trªn thÕ giíi.

ChÝnh phñ cÇn x©y dùng vµ hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn

lîi cho c¸c dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng.

ViÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng

cña c¸c lÜnh vùc dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng cã vai trß hÕt søc quan

träng trong viÖc t¹o lËp m«i tr−êng c¹nh tranh c«ng b»ng, b×nh ®¼ng vµ lµnh m¹nh

cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ.

Trong m«i tr−êng c¹nh tranh c«ng b»ng, b×nh ®¼ng, mäi ho¹t ®éng cña c¸c doanh

nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics ®−îc ®iÒu chØnh th«ng qua hÖ thèng c¸c v¨n b¶n

ph¸p lý trong ®ã quy ®Þnh ®Çy ®ñ, râ rµng mäi vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ph¸t triÓn

dÞch vô logistics ë TP.HCM nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung. Bªn c¹nh ®ã, ChÝnh

phñ còng cÇn cã c¬ chÕ gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt mét c¸ch cã hiÖu qu¶

trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics.

Khi ®· cã mét hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi, c¸c doanh nghiÖp cã nghÜa vô thùc hiÖn

®óng ph¸p luËt cña Nhµ n−íc trong lÜnh vùc ho¹t ®éng cña m×nh, tr¸nh hiÖn t−îng

®éc quyÒn, cöa quyÒn hoÆc l¹m dông nh÷ng −u thÕ vÒ thÞ tr−êng, gi¸ c¶, th−¬ng

hiÖu,…

Tuy nhiªn, ®Ó cã ®−îc m«i tr−êng c¹nh tranh c«ng b»ng, ChÝnh phñ ViÖt Nam cÇn

ph¶i lo¹i bá dÇn, tiÕn tíi lo¹i bá hoµn toµn nh÷ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p mµ tù nã

kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn tèt cho c¹nh tranh quèc tÕ.

Do ®ã, khi x©y dùng hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña c¸c

dÞch vô logistics, ChÝnh phñ cÇn tæ chøc trao ®æi, ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c doanh

nghiÖp vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý. Cã nh− vËy, tÝnh thùc tiÔn vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c

v¨n b¶n chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc míi ®−îc n©ng cao. Cô thÓ lµ:

- ChÝnh phñ cÇn quy ®Þnh râ h¬n vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó thµnh lËp doanh

nghiÖp logistics nh»m ph¸ vì thÕ manh món, chôp giùt vµ h¹ gi¸ trong ngµnh c«ng

- 67 -

nghiÖp non trÎ nµy. Tõ ®ã, t¹o nªn thÕ c©n b»ng, c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp

n−íc ngoµi cã tiÒm n¨ng vÒ vèn, c«ng nghÖ, kinh nghiÖm vµ con ng−êi.

- Nhµ n−íc cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô

logistics mµ ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸

tr×nh héi nhËp quèc tÕ nh−: cho vay −u ®·i hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp

kinh doanh dÞch vô logistics ký hîp ®ång vËn chuyÓn, giao nhËn... dµi h¹n víi c¸c

doanh nghiÖp, tËp ®oµn cã khèi l−îng hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu lín, æn ®Þnh trong

thêi gian dµi…

- ChÝnh phñ còng cÇn thèng nhÊt quy ®Þnh cña c¸c LuËt vµ Bé LuËt ®iÒu chØnh c¸c

ho¹t ®éng liªn quan ®Õn logistics nh− LuËt Th−¬ng m¹i, Bé LuËt Hµng h¶i, LuËt

Giao th«ng ®−êng bé, LuËt §−êng s¾t, LuËt Hµng kh«ng d©n dông, t¹o ®iÒu kiÖn

thuËn lîi cho ph¸t triÓn dÞch vô vËn chuyÓn ®a ph−¬ng thøc.

- Nhµ n−íc cÇn x©y dùng LuËt tè tông cho ho¹t ®éng logistics gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò

tranh chÊp ph¸t sinh, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho nhµ kinh doanh dÞch vô logistics vµ

qu¶n trÞ chuçi cung øng.

3.4.2. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho ngµnh logistics

C¬ së h¹ tÇng bao gåm hÖ thèng ®−êng s¸, bÕn b·i, s©n bay, bÕn c¶ng, m¹ng trôc

viÔn th«ng, hÖ thèng cÊp ®iÖn, n−íc,… phôc vô cho viÖc l−u chuyÓn hµng hãa tõ n¬i

s¶n xuÊt ®Õn ng−êi tiªu thô cuèi cïng.

Nh−ng muèn cã hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn cÇn cã nguån vèn ®Çu t− vµo lÜnh

vùc nµy. Víi lîi thÕ ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO, nguån vèn ®Çu t− vµo ViÖt

Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng sÏ t¨ng cao. V× vËy, chÝnh quyÒn Thµnh phè

cÇn cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng nhanh chãng phôc vô cho sù ph¸t triÓn cña

nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh dÞch vô logistics nãi riªng.

- HÖ thèng kho tµng, bÕn b·i, ®−êng s¸,… thµnh phè nªn quan t©m cÊp phÐp x©y

dùng c¸c hÖ thèng kho b·i hiÖn ®¹i, n©ng cÊp hÖ thèng giao th«ng ®−êng bé, ®−êng

- 68 -

s¾t, …cô thÓ: x©y dùng hÖ thèng kho b·i ë s©n bay hoÆc ®Çu t− råi cho c¸c doanh

nghiÖp thuª l¹i sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn vËn chuyÓn hµng hãa b»ng ®−êng

hµng kh«ng rÊt nhiÒu. Tõ ®ã sÏ tr¸nh ®−îc nh÷ng ¸ch t¾c vÒ hµng hãa còng nh−

nh÷ng khã kh¨n vÒ ®éc quyÒn khi hiÖn t¹i toµn bé ho¹t ®éng khai th¸c chøng tõ vµ

kho hµng nhµ n−íc giao cho mét c¬ quan qu¶n lý nh− TCS ë s©n bay T©n S¬n NhÊt.

Ho¹t ®éng logistics ngµnh hµng kh«ng ch¾c ch¾n sÏ ph¸t triÓn h¬n rÊt nhiÒu so víi

hiÖn nay.

- HÖ thèng côm c¶ng cña TP.HCM gåm c¶ng s«ng vµ c¶ng biÓn, th«ng th−êng hµng

hãa vËn chuyÓn b»ng ®−êng biÓn chiÕm kho¶ng 90% tæng sè hµng hãa xuÊt nhËp

khÈu. §a phÇn dÞch vô logistics trong giao nhËn hµng hãa phô thuéc vµo t×nh tr¹ng

ho¹t ®éng c¶ng vµ c¶ng ®ãng mét vai trß rÊt quan träng vµo chÊt l−îng dÞch vô

logistics. V× vËy ®Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn

thèng sang ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng ®−îc nhanh th× ®iÒu kiÖn

tiªn quyÕt lµ cÇn ph¶i ph¸t triÓn tèt c¬ së h¹ tÇng vµ hiÖn ®¹i hãa ho¹t ®éng c¸c c¶ng

TP.HCM.

Do ®ã, cÇn thùc hiÖn ®ång bé kÕ ho¹ch n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng nh»m ®¹t hiÖu qu¶

cao. Rót kinh nghiÖm tõ t×nh h×nh thùc tÕ hiÖn nay hÖ thèng ®−êng bé dÉn ®Õn c¶ng

VICT vµ C¸t L¸i ®Òu th−êng xuyªn bÞ ¸ch t¾c vµ chÊt l−îng kÐm ¶nh h−ëng kh«ng

nhá ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh logistics cho kÕ ho¹ch x©y thªm c¸c c¶ng míi hiÖn

nay ë MiÒn Nam. Nhµ n−íc nªn cã kÕ ho¹ch ®¶m b¶o c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho

ho¹t ®éng cña c¸c c¶ng míi nµy ®−îc th«ng suèt nh− n©ng cÊp hÖ thèng ®−êng bé

chñ yÕu cã hai lµn xe dÉn ®Õn hÖ thèng c¶ng C¸i MÐp – ThÞ V¶i. Xem xÐt tÝnh kh¶

thi tr−íc khi ®−a ra kÕ ho¹ch di dêi vµ cã h−íng dÉn chi tiÕt nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng

kÐo dµi vµ kh«ng hiÖu qu¶ khi thùc hiÖn. Nh− kÕ ho¹ch di dêi c¸c c¶ng biÓn ë phÝa

Nam ®· ®−îc nhµ n−íc ®Ò ra nh− b¶ng 3.2 nh−ng ch−a x¸c ®Þnh râ rµng n¬i di dêi

®Õn g©y khã kh¨n trong thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc thùc tr¹ng qu¸

t¶i trong vßng 5 n¨m tíi.

- 69 -

B¶ng 3.2: KÕ ho¹ch di dêi c¸c c¶ng biÓn ë TP.HCM (n¨m 2006).

C¶ng biÓn N¬i di dêi Giíi h¹n thêi gian

T©n C¶ng C¸t L¸i vµ C¸i MÐp Tr−íc 2006 ®èi víi C¸t L¸i vµ tr−íc 2010 ®èi víi C¸i MÐp

HiÖp Ph−íc vµ ThÞ V¶i Tr−íc 2010 C¶ng Sµi Gßn – Nhµ Rång vµ Kh¸nh Héi

Ch−a x¸c ®Þnh Tr−íc 2010 C¶ng T©n ThuËn §«ng

C¶ng Rau Qu¶ Ch−a x¸c ®Þnh Tr−íc 2010

Nguån: APL [6]

- C¬ së h¹ tÇng vÒ s©n bay TP.HCM còng ph¶i ®−îc n©ng cÊp, hiÖn ®¹i hãa nã ®Ó

gãp phÇn chuyÓn ®æi vµ n©ng cao dÞch vô logistics h¬n. CÇn cã kÕ ho¹ch chi tiÕt

thùc hiÖn ®óng tiÕn ®é ®Ò ra cho tõng dù ¸n. Ch¼ng h¹n ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng qu¸

t¶i ë s©n bay T©n S¬n NhÊt, s©n bay quèc tÕ Long Thµnh ®· ®−îc lªn kÕ ho¹ch x©y

dùng chi tiÕt víi diÖn tÝch 50 km2 cã 4 ®−êng bay (4,000 x 60). Dù ¸n ®−îc thùc

hiÖn vµo n¨m 2007 víi tæng vèn ®Çu t− 8 tØ USD. CÇn cã kÕ ho¹ch thùc hiÖn, gi¸m

s¸t dù ¸n ®óng tiªu chuÈn ®Ò ra vµ ®óng tiÕn ®é nh»m tr¸nh l·ng phÝ, phôc vô kÞp

thêi t×nh tr¹ng qu¸ t¶i hiÖn nay. Cã nh− vËy, chóng ta míi cã thÓ thu hót ®−îc c¸c

c«ng ty n−íc ngoµi vµo ViÖt Nam, t¹o ra m«i tr−êng kinh doanh ®−îc hÊp dÉn vµ cã

thÓ ®em l¹i lîi Ých cho doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu còng nh− lîi Ých

kinh tÕ x· héi cña TP.HCM

B¶ng 3.3: Dù ¸n x©y dùng s© n bay quèc tÕ Long Thµnh.

Giai ®o¹n 1 Hoµn thµnh tr−íc n¨m 2010 X©y dùng hai ®−êng bay vµ mét s©n ga hµnh kh¸ch C«ng suÊt phôc vô 25 triÖu hµnh kh¸ch mçi n¨m

Giai ®o¹n 2 Hoµn thµnh tr−íc n¨m 2015 X©y dùng 3 ga hµnh kh¸ch vµ 1 s©n ga hµng hãa C«ng suÊt phôc vô 80 ®Õn 100 triÖu hµnh kh¸ch vµ 5 triÖu tÊn hµng hãa mçi n¨m

Nguån : HiÖp Héi S©n Bay Quèc TÕ.

- 70 -

C¬ së h¹ tÇng tuy kh«ng trùc tiÕp t¸c ®éng lªn hµng hãa nh−ng hÖ thèng c¬ së h¹

tÇng nµy lµ kh«ng thÓ thiÕu ®−îc trong qu¸ tr×nh ®−a hµng hãa tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn

n¬i tiªu thô.

ChÝnh v× x¸c ®Þnh ®−îc tÇm quan träng cña yÕu tè c¬ së h¹ tÇng ®èi víi sù ph¸t triÓn

cña dÞch vô logistics nªn c¸c n−íc cã kinh tÕ ph¸t triÓn, cã l−îng hµng hãa l−u

th«ng lín ®· rÊt chó ý ®Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, nhÊt lµ hÖ thèng ®−êng giao

th«ng, bÕn c¶ng, s©n bay, m¹ng trôc viÔn th«ng, ….

Ngµy nay, víi sù ph¸t triÓn cña vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc, yªu cÇu cña ph¸t triÓn c¬ së

h¹ tÇng dÞch vô logistics nh−: ®éi tµu, bÕn c¶ng, c¸c ph−¬ng tiÖn xÕp dì, ph−¬ng tiÖn

kiÓm ®Õm, thiÕt bÞ th«ng tin,…ngµy cµng cao. §©y lµ vÊn ®Ò lín ®ßi hái c¸c doanh

nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Ó võa tiÕt kiÖm trong ®Çu t−,

võa ®¶m b¶o phôc vô hiÖu qu¶ cho nhu cÇu ngµy cµng cao cña dÞch vô logistics néi

®Þa còng nh− toµn cÇu.

VËn t¶i ®a ph−¬ng thøc lµ mét ph−¬ng thøc vËn t¶i tèi −u nh»m gi¶m chi phÝ trong

qu¸ tr×nh vËn t¶i. ThÕ nh−ng c¬ së h¹ tÇng trong vËn t¶i ®−êng bé, ®−êng biÓn,

®−êng s¾t,… ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cho vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc. Cô thÓ c¬ së

h¹ tÇng kh«ng ®¶m b¶o tiªu chuÈn an toµn do cÇu yÕu, qu¸ hÑp, ®−êng nhiÒu ®iÓm

giao nhau, … ®ã lµ lý do t¹i sao nhiÒu tai n¹n x¶y ra. Vµ t×nh tr¹ng tÖ h¹i cña ®−êng

s¸ vµ h¹ tÇng giao th«ng kÐm cái dÉn ®Õn chi phÝ vËn t¶i cao. NÕu vÊn ®Ò nµy ®−îc

gi¶i quyÕt c¸c doanh nghiÖp cã thÓ tiÕt kiÖm ®−îc 30% chi phÝ.

Sù yÕu kÐm vÒ c¬ së h¹ tÇng nh− vËy lµ nh÷ng trë ng¹i cho vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc.

V× vËy, TP.HCM nªn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®−a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t− vÒ c¬ së h¹ tÇng

phï hîp. Thu hót nguån ®Çu t− tõ c¸c tæ chøc n−íc ngoµi hç trî tµi chÝnh hay tµi trî.

Vµ chó ý viÖc phèi hîp, hîp t¸c kü thuËt vµ quèc tÕ.

- 71 -

B¶ng 3.4: Nh÷ng lîi Ých cña vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc ®−îc tãm t¾t nh− sau:

Lîi Ých ng¾n h¹n

HÖ qu¶ dµi h¹n • T¸i lËp hÖ thèng ph©n phèi hµng §èi t−îng liªn quan 1. Ng−êi sö dông vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc

• Gi¶m thêi gian chuyÓn hµng • Gi¶m chi phÝ • T¨ng sù an toµn cho hµng hãa • Tin cËy • T¹o mèi quan hÖ th−¬ng m¹i gÇn gòi h¬n víi ng−êi cung cÊp dÞch vô

• Trë thµnh ng−êi khai th¸c vËn t¶i • §æi míi lo¹i h×nh chuyªn nghiÖp

dÞch vô vËn chuyÓn • Duy tr× sù c¹nh tranh 2. Ng−êi khai th¸c vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc/ Nhµ cung cÊp dÞch vô • T¨ng thÞ phÇn vµ lîi nhuËn • C¬ héi kinh doanh cho c¸c dÞch

vô ng©n hµng, b¶o hiÓm, …

3. ChÝnh phñ • C¬ héi söa ®æi luËt liªn quan vÒ • N©ng cÊp c¬ së h¹ vËn t¶i vµ th−¬ng m¹i tÇng giao th«ng

• T¹o ra c¸c ho¹t ®éng vËn chuyÓn vµ th−¬ng m¹i míi • T¨ng tÝnh hiÖu qu¶ cho th−¬ng m¹i vµ vËn chuyÓn

- C«ng nghÖ th«ng tin còng lµ mét h¹ tÇng cÇn ph¶i quan t©m h¬n n÷a. §Ó n©ng cao

chÊt l−îng dÞch vô logistics, c¸c doanh nghiÖp logistics TP.HCM cÇn ph¶i nhËn thøc

râ tÇm quan träng bøc thiÕt cña viÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo c¸c ho¹t

®éng kinh doanh dÞch vô cña m×nh vµ nhanh chãng tËp trung ®Çu t− cho lÜnh vùc

nµy. Cô thÓ nh− sau:

Thø nhÊt: Ph¸t triÓn phÇn mÒm tin häc

§Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy, c¸c doanh nghiÖp logistics tr−íc hÕt ph¶i trang bÞ ®Çy

®ñ hÖ thèng vi tÝnh, cµi ®Æt hÖ thèng m¹ng néi bé LAN. VÒ c«ng t¸c x©y dùng vµ

øng dông c¸c ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm, c¸c doanh nghiÖp logistics TP.HCM cã thÓ

hîp t¸c víi c¸c c«ng ty tin häc chuyªn nghiÖp ®Æt thiÕt kÕ hay mua s¶n phÈm phÇn

mÒm phï hîp víi lÜnh vùc kinh doanh cña m×nh. HoÆc c¸c doanh nghiÖp logistics

- 72 -

TP.HCM cã thÓ x©y dùng ®éi ngò nh©n viªn tin häc riªng cña m×nh chuyªn phô

tr¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ øng dông c«ng nghÖ tin häc,….

Néi dung cña phÇn mÒm tin häc øng dông nªn ®−îc thiÕt kÕ ®ång bé cho c¸c hÖ

thèng qu¶n trÞ giao nhËn vËn t¶i quèc tÕ, hÖ thèng qu¶n trÞ kho vËn, …

Thø hai: Trao ®æi d÷ liÖu ®iÖn tö (EDI : electronic data interchange)

EDI lµ hÖ thèng trao ®æi d÷ liÖu tõ m¸y tÝnh qua m¸y tÝnh gi÷a c¸c bé phËn víi

nhau. EDI cho phÐp göi vµ nhËn d÷ liÖu víi tèc ®é nhanh nhÊt, víi ®é chÝnh x¸c cao.

§Ó thùc hiÖn hÖ thèng EDI th«ng suèt, cÇn ph¶i thiÕt lËp mét sù hîp t¸c liªn Bé,

hîp t¸c gi÷a nhµ n−íc vµ t− nh©n ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c so¹n th¶o ®Ó sö dông chung

EDI hiÖu qu¶. Tr−íc hÕt cÇn t¹o c¬ héi cho c¸c bªn liªn quan trong d©y chuyÒn ho¹t

®éng vµ qu¶n lý logistics t¹i TP.HCM (nh− lµ C¶ng vô TP.HCM, §iÒu ®é c¶ng, H¶i

quan TP.HCM, C¬ quan kiÓm ®Þnh, H·ng tµu, §¹i lý h·ng tµu, kh¸ch hµng,...) tham

gia bµn b¹c vµ x¸c ®Þnh nh÷ng thñ tôc cÇn thiÕt tiÕn hµnh thùc hiÖn EDI, råi sau ®ã

x©y dùng thiÕt kÕ hÖ thèng tæng qu¸t vµ mÆt b»ng chung chuÈn hãa. Thèng nhÊt vµ

tiªu chuÈn hãa m· hµng gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng vµ doanh nghiÖp lµ tèi quan

träng v× cã nh− thÕ th× hÖ thèng tù ®éng míi xö lý ®−îc. Trong suèt qu¸ tr×nh nµy,

cÇn ph¶i cã sù tham gia cña t− nh©n ®Ó ®¶m b¶o cho hÖ thèng EDI ®−îc sö dông

réng r·i vµ th«ng tho¸ng.

Thø ba: Ph¸t triÓn th−¬ng m¹i ®iÖn tö (E-Commerce)

TP.HCM nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung ph¶i hßa nhËp vµo d©y chuyÒn th«ng tin

nµy. TËn dông sù phæ biÕn vµ nh÷ng lîi Ých cña m¹ng internet, cïng víi sù s½n cã

cña hÖ thèng ®Þnh vÞ toµn cÇu (GPS) vµ sù triÓn khai hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý, c¸c

doanh nghiÖp TP.HCM cÇn ph¶i thiÕt lËp hÖ thèng th−¬ng m¹i ®iÖn tö h÷u hiÖu.

Muèn vËy c¸c doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng ®−îc trang website, ®Þa chØ e-mail cña

riªng m×nh, ®ång thêi tæ chøc nh©n sù phô tr¸ch tèt c«ng t¸c nµy.

- 73 -

ViÖc ph¸t triÓn th−¬ng m¹i ®iÖn tö gióp kh¸ch hµng vµ nhµ kinh doanh dÞch vô

logistics cã thÓ giao dÞch trùc tuyÕn trªn m¹ng, cung cÇu nhanh chãng ®−îc ®¸p

øng, chÊt l−îng dÞch vô logistics n©ng cao, gi¶m thiÓu tèi ®a chi phÝ ho¹t ®éng trao

®æi chøng tõ, vµ cã thÓ tiÕt kiÖm 50% nh©n lùc cho mét c«ng viÖc. §©y lµ biÖn ph¸p

hoµn toµn kh¶ thi v× hiÖn nay TP.HCM ®· cã mét m¹ng viÔn th«ng t−¬ng ®èi tèt víi

møc ®é kü thuËt sè hãa cao. Gi¸ c−íc gi÷a c¸c h·ng ph©n phèi dÞch vô ®iÖn tö c¹nh

tranh vµ tõ ®ã chi phÝ cho vÊn ®Ò nµy còng ®−îc tiÕt kiÖm cho doanh nghiÖp. HÇu

hÕt c¸c c¬ quan, doanh nghiÖp t¹i TP.HCM ®· cã thÓ kÕt nèi vµ truy cËp trªn m¹ng

internet, liªn hÖ giao dÞch trùc tuyÕn trong n−íc vµ n−íc ngoµi.

3.4.3. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc phôc vô cho ngµnh logistics

§èi víi bÊt cø doanh nghiÖp dÞch vô nµo, nguån nh©n lùc còng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh

sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp ®ã trªn th−¬ng tr−êng. Nguån nh©n lùc cña chóng

ta trong thêi gian tr−íc ®©y tuy cã h¹n chÕ nh−ng nh÷ng n¨m gÇn ®©y do sù ph¸t

triÓn cña ngµnh dÞch vô logistics vµ nhËn thøc cña chóng ta vÒ logistics ®· cã dÊu

hiÖu chuyÓn biÕn râ rÖt nªn sè lao ®éng ®· ®−îc ®µo t¹o tõ c¸c tr−êng vÒ ngµnh dÞch

vô logitics ngµy cµng nhiÒu, ®¸p øng cho nhu cÇu thùc tÕ cña ngµnh.

Chóng ta cÇn chó träng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong lÜnh vùc logistics.

ThËt vËy, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ®−îc coi lµ tµi s¶n trong doanh nghiÖp.

§©y lµ ®éi ngò trùc tiÕp t¹o ra sù sèng cßn, thµnh b¹i cña doanh nghiÖp. Do ®ã, x©y

dùng, tuyÓn chän, ®µo t¹o vµ gi÷ ch©n ®−îc nh©n viªn giái phôc vô nhiÖt t×nh cho

doanh nghiÖp lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng. Nh©n viªn giái lµ mét trong nh÷ng nh©n

tè quyÕt ®Þnh chÊt l−îng cña c«ng viÖc, quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt

kinh doanh. Gi÷ nh©n viªn giái lµ mét vò khÝ c¹nh tranh ®Çy uy lùc mµ ®Æc biÖt lµ

®èi víi ngµnh dÞch vô logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng. TÇm quan träng cña viÖc

gi÷ ®−îc c¸c nh©n viªn giái ®· ®−îc kiÓm chøng râ rµng ë c¸c doanh nghiÖp cã vèn

®Çu t− n−íc ngoµi. Tuy nhiªn, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa cña ViÖt Nam

th× ®iÒu nµy vÉn hoµn toµn míi vµ ch−a ®−îc quan t©m ®¸ng kÓ. Do ®ã, tuyÓn dông

vµ gi÷ nh©n viªn giái ë l¹i lµm viÖc cho doanh nghiÖp lµ mét trong nh÷ng chiÕn l−îc

- 74 -

dµi h¹n, ®óng ®¾n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa kinh doanh logistics vµ qu¶n

trÞ chuçi cung øng ë ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng.

MÆt kh¸c, víi sù hç trî cña HiÖp héi giao nhËn Kho vËn ViÖt Nam ®· më líp häc

nghiÖp vô giao nhËn vËn t¶i, gom hµng ®−êng biÓn, ®¹i lý khai quan, .... VÒ giao

nhËn hµng kh«ng, IATA th«ng qua ViÖt Nam Airlines ®· tæ chøc ®−îc mét sè líp

häc nghiÖp vô vµ tæ chøc thi cÊp b»ng IATA cã gi¸ trÞ quèc tÕ. V× vËy, HiÖp héi ®·

gióp cho nguån nh©n lùc cña chóng ta hiÓu biÕt nhiÒu h¬n vÒ dÞch vô logistics.

VÒ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ngµnh logistics, theo quan ®iÓm cña

VIFFAS lµ ph¸t triÓn theo h−íng chÝnh quy, chuyªn nghiÖp vµ kÕ ho¹ch dµi h¹n vµ

c¶ ng¾n h¹n.

Trong chiÕn l−îc dµi h¹n, ®Ò nghÞ ChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng hç trî, tµi

trî, quan t©m trong x©y dùng vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch cã tÝnh ®Þnh h−íng, liªn

quan ®Õn ngµnh logistics. Thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n d−íi luËt nh»m hiÖn thùc hãa bé

LuËt Th−¬ng m¹i, ch−¬ng vÒ logistics. §Ò nghÞ më c¸c bé m«n trong c¸c tr−êng ®¹i

häc, cao ®¼ng kinh tÕ, ngo¹i th−¬ng. T×m kiÕm c¸c nguån tµi trî trong n−íc vµ quèc

tÕ cho c¸c ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n trong vµ ngoµi n−íc. Phèi hîp vµ tranh thñ

hîp t¸c víi c¸c tæ chøc FIATA, IATA vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ kh¸c ®Ó cã

nguån kinh phÝ ®µo t¹o th−êng xuyªn h¬n.

Nguån nh©n lùc ®−îc chó träng ®Çu t−, ph¸t triÓn. Do ®ã, cÇn cã nh÷ng khãa ®µo t¹o

cho ®éi ngò nh©n lùc trong lÜnh vùc logistics vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô, ngo¹i ng÷

vµ c¶ vÒ luËt ph¸p quèc tÕ ®Ó hä tù tin ®−a s¶n phÈm, dÞch vô cña TP.HCM v−¬n ra

thÞ tr−êng khu vùc vµ thÕ giíi.

3.5. Nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi khi thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi.

3.5.1. ThuËn lîi:

- VÒ kh¸ch quan: TP.HCM lµ mét trong nh÷ng trung t©m ph¸t triÓn vÒ logistics lín

nhÊt n−íc, lµ mét thµnh phè n»m trong vïng träng ®iÓm phÝa Nam cña ®Êt n−íc, cã

- 75 -

vÞ trÝ thuËn lîi vÒ hÖ thèng c¶ng biÓn, s©n bay, bÕn b·i, kho tµn,… thuËn tiÖn cho

viÖc giao th−¬ng gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. §iÒu kiÖn tù nhiªn cho phÐp ph¸t

triÓn c¸c ph−¬ng thøc vËn t¶i sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i ®a ph−¬ng

thøc ë TP.HCM mµ ®©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng

giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang logistics cã hiÖu qu¶.

- VÒ chñ quan:

Nh÷ng n¨m qua, Nhµ n−íc còng nh− c¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn t¶i

nhá vµ võa ë TP.HCM ®· nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t

®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung.

V× vËy, ®· cã nhiÒu ®Ò ¸n nghiªn cøu vÒ lÜnh vùc logistics ra ®êi, thÕ nh−ng ®Ó øng

dông vµ ph¸t triÓn dÞch vô logistics, qu¶n trÞ chuçi cung øng vÉn ch−a thÓ thùc hiÖn

®−îc. Víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn cña WTO th× viÖc chuyÓn

®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung

øng lµ hÕt søc cÊp thiÕt nh»m c¹nh tranh ®−îc víi c¸c tËp ®oµn ®a quèc gia vµ cã thÓ

®øng v÷ng ngay trªn s©n nhµ cña m×nh.

+ C¬ së h¹ tÇng còng ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc chuyÓn ®æi. MÆc dï cßn

h¹n chÕ song cã thÓ thÊy hÖ thèng c¶ng biÓn, s©n bay, ®−êng bé, kho tµng bÕn b·i,

trang thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i, …. ®· ®−îc n©ng cÊp, ®æi míi vµ c¶i t¹o nhiÒu so

víi nh÷ng n¨m tr−íc ®©y.

+ HÖ thèng luËt ph¸p còng dÇn ®−îc ra ®êi phï hîp víi ®iÒu kiÖn míi nh− LuËt

Th−¬ng m¹i, LuËt H¶i quan, LuËt §Çu t−, LuËt B¶o hiÓm vµ míi ®©y nhÊt lµ NghÞ

®Þnh 140/2007/N§-CP cña ChÝnh phñ ban hµnh ngµy 05/09/2007 quy ®Þnh chi tiÕt

LuËt Th−¬ng m¹i vÒ ®iÒu kiÖn kinh doanh dÞch vô logistics vµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm

®èi víi th−¬ng nh©n kinh doanh dÞch vô logistics. §©y lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn

cho thÊy tÇm quan träng cña dÞch vô logistics trong nÒn kinh tÕ .

+ Sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin vµ th−¬ng m¹i ®iÖn tö trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y

ë mét møc v−ît bËt. §©y lµ yÕu tè thuËn lîi cho ngµnh logistics cña ViÖt Nam nãi

- 76 -

chung vµ TP.HCM nãi riªng ph¸t triÓn h¬n n÷a. ThËt vËy, viÖc c«ng nghÖ th«ng tin

vµ th−¬ng m¹i ®iÖn tö më ra nh− vËy ®· lµm cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao

nhËn vËn t¶i vµ logistics cã kh¶ n¨ng gi¶m chi phÝ, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho

doanh nghiÖp.

+ Nguån nh©n lùc ®ang phôc vô cho ngµnh giao nhËn vËn t¶i hiÖn kh¸ dåi dµo, cã

tr×nh ®é, chÞu khã häc hái, cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi tèt trong ho¹t

®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh.

+ Bªn c¹nh ®ã, VÞªt Nam lµ thµnh viªn cña WTO th× viÖc më cöa cho c¸c doanh

nghiÖp n−íc ngoµi vµo ViÖt Nam sÏ t¨ng lªn. V× vËy, ®©y còng lµ thuËn lîi cho c¸c

doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn t¶i häc hái kinh nghiÖm ®Ó thùc hiÖn

chuyÓn ®æi thµnh c«ng h¬n n÷a.

3.5.2. Khã kh¨n.

Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi trong viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i

truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng t¹i c¸c doanh

nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM, cßn cã nh÷ng khã kh¨n mµ chóng ta gÆp ph¶i:

- C¬ së h¹ tÇng, vËt chÊt kü thuËt, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i cña TP.HCM tuy ®· cã nhiÒu

c¶i thiÖn song vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, ch−a cã tÝnh ®ång bé.

Muèn chuyÓn ®æi ®−îc thµnh c«ng ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng kho b·i hoµn chØnh

nh−ng hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn t¶i ch−a cã ®ñ tiÒm lùc

tµi chÝnh ®Ó x©y dùng, n©ng cÊp kho b·i ®¹t chÊt l−îng cao. HÖ thèng c¶ng, s©n bay

ch−a ®¶m b¶o bëi n»m gÇn khu d©n c− ®«ng ®óc g©y nªn t×nh tr¹ng kÑt xe, hÖ thèng

giao th«ng ®−êng bé trong ®ã cã rÊt nhiÒu cÇu ®−êng ®−îc x©y dùng tõ l©u bÞ xuèng

cÊp vµ qu¸ t¶i trÇm träng, thiÕt bÞ vËn t¶i l¹c hËu cò kü. V× nh÷ng khã kh¨n nh− vËy

®· ph¸t sinh thªm nhiÒu chi phÝ cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh giao nhËn vËn t¶i.

§Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi thµnh c«ng yªu cÇu cÇn ph¶i cã hÖ thèng qu¶n lý trªn

m¹ng ®Ó cã thÓ n¾m b¾t kÞp nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi t×nh h×nh vËn

- 77 -

chuyÓn hµng hãa ®Ó ®−a ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c theo kÕ ho¹ch ®· ®Þnh. Tuy nhiªn,

viÖc sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ë TP.HCM cßn nhiÒu h¹n chÕ, nªn viÖc theo dâi,

qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp ch−a mang tÝnh chuyªn nghiÖp.

Thñ tôc hµnh chÝnh cña ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng cßn r−êm rµ,

phøc t¹p. MÆc dï ®· c¶i c¸ch nhiÒu c¬ quan hµnh chÝnh thùc hiÖn chÝnh s¸ch mét

cöa thÕ nh−ng thêi gian cÊp phÐp còng mÊt kh¸ dµi lµm mÊt c¬ héi kinh doanh cho

doanh nghiÖp.

- §éi ngò lao ®éng lµm viÖc trong lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i th× nhiÒu, cã kinh

nghiÖm nh−ng trong lÜnh vùc logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng th× cßn rÊt yÕu,

thiÕu kinh nghiÖm . HÇu nh− t¹i ViÖt Nam nãi chung vµ TP.HCM nãi riªng ch−a cã

mét tr−êng líp nµo ®µo t¹o chÝnh quy vÒ dÞch vô logistics. KiÕn thøc cña c¸c nh©n

viªn ®ang c«ng t¸c trong ngµnh chñ yÕu ®−îc tÝch lòy vµ tù häc trong qu¸ tr×nh lµm

viÖc vµ nh− thÕ tr×nh ®é chuyªn m«n kh«ng ®−îc chuÈn hãa, xö lý nh÷ng t×nh huèng

khã còng bÞ lóng tóng, kh«ng ®−îc toµn diÖn vµ kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao.

- Hª thèng luËt ph¸p cña ViÖt Nam phôc vô cho lÜnh vùc giao nhËn vËn t¶i còng nh−

logistics ch−a mang tÝnh ®ång bé cao. V× ngµnh logistics cßn qu¸ míi mÎ víi ViÖt

Nam nªn hÖ thèng luËt cßn ®¬n gi¶n.

- ThiÕu hÖ thèng qu¶n lý tËp trung hiÖn ®¹i, cho ®Õn nay hÇu nh− ch−a cã mét c¬

quan Nhµ n−íc nµo ®¶m nhËn chøc n¨ng qu¶n lý chÆt chÏ vµ hiÖu qu¶ ngµnh dÞch vô

giao nhËn vËn t¶i. Do ®ã ch−a cã mét c¬ së d÷ liÖu thèng kª chÝnh quy nµo vÒ ho¹t

®éng thùc tÕ cña ngµnh nµy. HÖ thèng th«ng tin yÕu kÐm nh− thÕ g©y rÊt nhiÒu khã

kh¨n trong viÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh. HiÖp Héi giao nhËn kho vËn ViÖt Nam

cè g¾ng tËp hîp c¸c doanh nghiÖp trong n−íc ®Ó cËp nhËt th«ng tin t×nh h×nh míi

nhÊt vµ hç trî c¸c thµnh viªn ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô nµy, nh−ng còng chØ ë møc ®é

chø ch−a ph¶i hoµn toµn.

- Cßn thiÕu nhiÒu s¶n phÈm dÞch vô logistics tiªu chuÈn, ch−a ®¸p øng tháa m·n

®−îc yªu cÇu kh¸ch hµng. Nãi chung c¸c c«ng ty giao nhËn – logistics ho¹t ®éng

riªng lÎ, t¸ch rêi vµ c¹nh tranh gay g¾t, hÇu nh− kh«ng cã kh¶ n¨ng phèi hîp liªn

- 78 -

kÕt víi nhau thµnh mét d©y chuyÒn cung øng dÞch vô logistics thèng nhÊt kÕt hîp

víi vËn t¶i ®a ph−¬ng thøc ®Ó lµm gi¶m thÊp chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn, vµ n©ng cao

tÝnh c¹nh tranh. Cung c¸ch phôc vô ch−a mang tÝnh chuyªn nghiÖp trong lÜnh vùc

kinh doanh cung cÊp dÞch vô.

KiÕn nghÞ

• §èi víi Nhµ N−íc

ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh viªn cña WTO, v× thÕ Nhµ n−íc cÇn cã nh÷ng chÝnh

s¸ch ®Ó hç trî cho c¸c c«ng ty giao nhËn vËn t¶I truyÒn thèng chuyÓn ®æi sang

logistics, cô thÓ nh− sau:

- N¾m v÷ng c¸c yªu cÇu vÒ héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ ®Ó x©y dùng lé

tr×nh héi nhËp phï hîp víi ngµnh cung øng dÞch vô logistics.

- T¨ng c−êng h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n−íc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng vËn

chuyÓn hµng hãa xuÊt nhËp khÈu, ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh, kiÖn toµn, ®æi míi

tæ chøc trong c¸c doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia

kinh doanh cã hiÖu qu¶ c¸c ngµnh dÞch vô logistics.

- MiÔn hoÆc gi¶m thuÕ xuÊt nhËp khÈu cho mét sè mÆt hµng nh»m khuyÕn khÝch

®Èy m¹nh xuÊt khÈu, t¨ng thu ngo¹i tÖ vµ ®Ó gi¶m thiÓu th©m hót c¸n c©n thanh

to¸n.

- Më réng ho¹t ®éng dÞch vô logistics cña ViÖt Nam trªn thÞ tr−êng khu vùc vµ

quèc tÕ ®Ó chñ ®éng héi nhËp, t×m kiÕm kh¸ch hµng trùc tiÕp vµ lµm dÞch vô trän gãi

chø kh«ng chØ lµm mét trong nh÷ng kh©u cña dÞch vô logistics.

- TÝch cùc ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n vµ qu¶n

lý th«ng qua c¸c khãa ®µo t¹o cô thÓ h¬n n÷a trong c¸c tr−êng §¹i häc, ®µo t¹o

n©ng cao vµ phèi hîp víi n−íc ngoµi.

- 79 -

- Gi¶m thñ tôc hµnh chÝnh nh»m hç trî c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn nhiÖm vô kinh

doanh ®−îc nhanh chãng, thuËn lîi.

- Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nhµ xuÊt nhËp khÈu thay ®æi tËp qu¸n mua CIF b¸n

FOB ®Ó ®Èy m¹nh ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn trong giai ®o¹n hËu WTO vµ gióp cho

doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cã thÓ gi¶m chi phÝ vµ c¹nh tranh ®−îc víi

c¸c doanh nghiÖp trªn thÕ giíi.

• §èi víi c¸c HiÖp héi ViÖt Nam

C¸c HiÖp héi doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics gåm cã: HiÖp héi Giao

nhËn vËn t¶i biÓn ViÖt Nam, HiÖp héi Giao nhËn kho vËn ViÖt Nam, HiÖp héi C¶ng

biÓn ViÖt Nam, HiÖp héi §¹i lý m«i giíi Hµng h¶i ViÖt Nam, HiÖp héi vËn t¶i Ot«

ViÖt Nam, ….

§Ó c¸c lÜnh vùc dÞch vô logistics ë ViÖt Nam cã thÓ ph¸t triÓn vµ héi nhËp víi khu

vùc vµ thÕ giíi, c¸c hiÖp héi ngµnh hµng nãi trªn cÇn ®−îc tæ chøc vµ cã ho¹t ®éng

hiÖu qu¶ nh»m gióp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao chÊt l−îng kinh doanh dÞch vô.

Nh»m thùc hiÖn môc tiªu trªn trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ,

c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp trong lÜnh vùc dÞch vô logistics cÇn t¨ng c−êng h¬n n÷a

vai trß cña m×nh trong viÖc:

- TËp hîp, liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp kinh doanh lÜnh vùc logistics thuéc c¸c thµnh

phÇn kinh tÕ kh¸c nhau nh»m t¹o ra søc m¹nh cho ngµnh logistics cña ViÖt Nam.

§Ó th©m nhËp thÞ tr−êng quèc tÕ c¸c doanh nghiÖp th−êng ph¶i ®èi ®Çu víi nh÷ng

khã kh¨n, th¸ch thøc, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa. C¸c HiÖp héi chÝnh lµ

n¬i c¸c doanh nghiÖp tËp hîp lùc l−îng, h×nh thµnh søc m¹nh tæng hîp ®Ó th©m

nhËp vµ c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng dÞch vô logistics trong n−íc còng nh− n−íc ngoµi.

MÆt kh¸c, c¸c HiÖp héi hoµn toµn cã kh¶ n¨ng liªn kÕt c¸c doanh nghiÖp cña m×nh

®Ó hç trî lÉn nhau cïng ph¸t triÓn.

- 80 -

MÆt kh¸c, HiÖp héi cÇn ph¸t triÓn c¸c dÞch vô xóc tiÕn, hç trî doanh nghiÖp th©m

nhËp thÞ tr−êng theo nguyªn t¾c cã sù phèi hîp víi c¸c hiÖp héi vµ c¸c tæ chøc xóc

tiÕn kh¸c. TÝch cùc thóc ®Èy sù h×nh thµnh cña thÞ tr−êng c¸c dÞch vô hç trî kinh

doanh ë ViÖt Nam. TËp trung nguån lùc cña HiÖp héi vµo c¸c ho¹t ®éng cã lîi thÕ

cao, nh÷ng ho¹t ®éng xóc tiÕn ë tÇm quèc gia; tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi th¶o, héi

chî triÓn l·m, lÔ héi, ….

- HiÖp héi cÇn hç trî cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc lùa chän chiÕn l−îc ph¸t triÓn,

h×nh thøc kinh doanh cô thÓ ®Ó hä cã thÓ n©ng cao søc c¹nh tranh, më réng thÞ

tr−êng dÞch vô ra c¸c n−íc trong khu vùc vµ thÕ giíi.

- Hç trî vµ t− vÊn cho doanh nghiÖp vÒ th«ng tin thÞ tr−êng vµ c¸c quy ®Þnh quèc tÕ

cã liªn quan ®Õn ph¸t triÓn dÞch vô logistics.

- HiÖp héi lµ cÇu nèi gi÷a céng ®ång doanh nghiÖp víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ

n−íc. Néi dung chñ yÕu ®Ó HiÖp héi ph¶n ¸nh víi c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn lµ nh÷ng

vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra trong lÜnh vùc logistics nh−: gi¸ cø¬c dÞch vô, thuÕ, h¶i quan, …

- Chñ ®éng gióp doanh nghiÖp trong viÖc ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô,

qu¶n lý vµ ngo¹i ng÷ cho c¸n bé trong viÖc t×m ®èi t¸c n−íc ngoµi. Xö lý viÖc c¹nh

tranh kh«ng lµnh m¹nh cña c¸c héi viªn nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c

doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics trong n−íc víi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô

vËn t¶i biÓn n−íc ngoµi.

Riªng ®èi víi HiÖp héi Giao nhËn Kho vËn ViÖt Nam (VIFFAS) , cÇn cã nh÷ng

ph¶n ¸nh víi ChÝnh phñ ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò hiÖn ®ang ®−îc doanh nghiÖp

quan t©m nh−:

+ VÒ gi¸ cña c¸c dÞch vô giao nhËn hµng hãa

HiÖp héi cÇn kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ nªn ®Þnh c¸c nguyªn t¾c chung vÒ gi¸ trong

c¸c kh©u giao nhËn, kho vËn mµ kh«ng nªn quy ®Þnh gi¸ mét c¸ch cô thÓ, cøng

nh¾c cho mçi lo¹i dÞch vô. Nªn ®Ó kh¸ch hµng tù thâa thuËn gi¸ dÞch vô, tù ®iÒu tiÕt

- 81 -

víi nhau th«ng qua c¸c hîp ®ång cho phï hîp víi thÞ tr−êng th× hiÖu qu¶ kinh doanh

dÞch vô sÏ cao h¬n.

+ VÒ viÖc ban hµnh c¸c NghÞ ®Þnh, th«ng t−, chØ thÞ cã liªn quan ®Õn dÞch vô giao

nhËn kho vËn:

Ho¹t ®éng cña c¸c lÜnh vùc dÞch vô logistics ë ViÖt Nam hiÖn ®ang chÞu sù ®iÒu

chØnh cña c¸c luËt chuyªn ngµnh nh−: LuËt Th−¬ng m¹i, LuËt Doanh nghiÖp, LuËt

H¶i quan, LuËt ThuÕ GTGT, LuËt ThuÕ TNDN, ...

§Ó hÖ thèng luËt nãi trªn thËt sù ®i vµo cuéc sèng vµ cã thÓ thùc hiÖn tèt trong c¸c

doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô logistics, tr−íc khi ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n h−íng

dÉn thi hµnh, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc cÇn cã sù trao ®æi víi HiÖp héi Giao

nhËn kho vËn còng nh− c¸c HiÖp héi ngµnh nghÒ kh¸c cã liªn quan ®Ó b¶o ®¶m tÝnh

kh¶ thi sau khi ban hµnh.

• §èi víi Doanh nghiÖp

- Doanh nghiÖp nªn liªn kÕt l¹i víi nhau ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp

n−íc ngoµi víi kinh nghiÖm vµ thÕ m¹nh c¶ vÒ vèn vµ c«ng nghÖ.

- CÇn ®Çu t− x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé giµu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc logistics

vµ am hiÓu luËt ph¸p quèc tÕ nh»m gióp doanh nghiÖp tr¸nh khái nh÷ng khiÕu kiÖn

khi v−¬n ra thÞ tr−êng thÕ giíi

- Cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vµ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng TP.HCM mét c¸ch tèt nhÊt. Mµ

muèn nh− vËy cÇn chó träng nguån vèn ®Çu t− vµo lÜnh vùc nµy. §Çu t−, ®æi míi

trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh−: kho b·i, thiÕt bÞ bèc xÕp, xe n©ng hµng, ... §Ó thùc hiÖn

qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ®−îc thuËn lîi.

- 82 -

KÕt luËn ch−¬ng 3: Ch−¬ng 3 cña luËn v¨n ®· tr×nh bµy c¸c gi¶i ph¸p ®èi víi viÖc

chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i

c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña

WTO, dùa trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi cña

viÖc chuyÓn ®æi ho¹t ®éng dÞch vô nµy trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®ång thêi c¨n cø

vµo t×nh h×nh kinh tÕ trong n−íc, TP.HCM, khu vùc vµ thÕ giíi, cïng víi dù ®o¸n xu

h−íng logistics trong t−¬ng lai. C¸c gi¶i ph¸p nµy còng nh»m gãp phÇn thùc hiÖn

viÖc chuyÓn ®æi ®−îc nhanh chãng vµ gãp phÇn hoµn thiÖn, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh

tranh vµ ®øng v÷ng ®−îc trong nh÷ng n¨m hËu WTO.

- 83 -

KÕt luËn chung

Logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng lµ mét kh¸i niÖm cßn kh¸ míi mÎ ®èi víi ViÖt

Nam, lµ mét trong nh÷ng bé phËn chñ yÕu t¹o ra sù kh¸c biÖt thµnh c«ng trong kinh

doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp, do ®ã chóng ta ph¶i nh×n nhËn l¹i ho¹t ®éng giao

nhËn vËn t¶i truyÒn thèng cña ta trong thêi kú héi nhËp. Muèn doanh nghiÖp ®øng

v÷ng vµ c¹nh tranh trong m«i tr−êng giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO,

®ßi hái gi¶i ph¸p kh¶ thi cho viÖc chuyÓn tõ ho¹t ®éng GNVT truyÒn thèng sang

ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng. V× vËy, t¸c gi¶ ®· nghiªn cøu vµ ®−a

ra gi¶i ph¸p cho néi dung nµy nh− sau:

- §· nªu râ ®−îc nh÷ng kh¸i niÖm vÒ GNVT, logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng;

c¬ së cña tÝnh kh¶ thi liªn quan ®Õn giao nhËn vËn t¶i, vµ logistics, còng nh− tÝnh tÊt

yÕu cña viÖc chuyÓn ®æi.

- §· ph©n tÝch thùc tr¹ng c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t

®éng GNVT truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa

ë TPHCM.

- §−a ra gi¶i ph¸p b¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi ®èi víi viÖc chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng GNVT

truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa ë TP.HCM

giai ®o¹n ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña WTO.

Phô lôc 1: BiÓu cam kÕt vÒ dÞch vô Logistics cña

ViÖt Nam víi WTO

Cam kÕt vÒ dÞch vô logistics cña viÖt nam víi wto

(1) Ch−a cam kÕt,

11. DÞch vô vËn t¶i A. DÞch vô vËn t¶i biÓn

ngo¹i trõ kh«ng h¹n chÕ ®èi víi vËn t¶i hµng hãa quèc tÕ.

(1) Ch−a cam kÕt, ngo¹i trõ kh«ng h¹n chÕ ®èi víi vËn t¶i hµng hãa quèc tÕ.

(a) DÞch vô vËn t¶i hµnh kh¸ch, trõ vËn t¶i néi ®Þa (CPC 7211) (b) DÞch vô vËn (2) Kh«ng h¹n chÕ. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) (a) Thµnh lËp c¸c c«ng ty vËn hµnh ®éi tµu treo cê ViÖt Nam:

(3) Kh«ng h¹n chÕ. C¸c nhµ cung cÊp dÞch vô vËn t¶i ®−êng biÓn quèc tÕ ®−îc sö dông c¸c dÞch vô sau ®©y t¹i c¶ng dùa trªn c¸c ®iÒu kiÖn hîp lý vµ kh«ng ph©n biÖt ®èi xö: 1. Hoa tiªu; 2. Lai d¾t; 3. Cung cÊp t¶i hµng hãa, trõ vËn t¶i néi ®Þa (CPC 7212)

l−¬ng thùc, thùc phÈm nhiªn liÖu vµ n−íc; 4. Thu gom n−íc vµ n−íc d»n th¶i; 5. DÞch vô cña

Sau 2 n¨m kÓ tõ ngµy gia nhËp, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi ®−îc phÐp thµnh lËp trong ®ã liªn doanh phÇn vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng v−ît qu¸ 49% vèn ph¸p ®Þnh cña liªn doanh. ThuyÒn viªn n−íc ngoµi ®−îc phÐp lµm viÖc trªn c¸c tµu biÓn treo cê ViÖt Nam (hoÆc ®−îc ®¨ng ký ë ViÖt Nam) thuéc së h÷u cña c¸c doanh nghiÖp liªn doanh t¹i ViÖt Nam nh−ng tæng sè kh«ng v−ît qu¸ 1/3 tµu. ®Þnh biªn cña tr−ëng hoÆc ThuyÒn c¶ng vô; 6. Phao tiªu b¸o hiÖu; 7. C¸c dÞch vô trªn bê cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng cña tµu, bao gåm th«ng tin liªn l¹c,

thuyÒn phã thø nhÊt ph¶i lµ c«ng d©n ViÖt Nam.

cung cÊp ®iÖn vµ n−íc; 8. Trang thiÕt bÞ söa ch÷a khÈn cÊp; 9. DÞch vô neo ®Ëu, cËp cÇu vµ neo buéc tµu; 10. TiÕp cËn c¸c dÞch vô ®¹i lý hµng h¶i.27

(b) C¸c h×nh thøc hiÖn diÖn th−¬ng m¹i kh¸c ®Ó cung cÊp dÞch vô vËn t¶i biÓn quèc tÕ28: Ngay sau khi gia nhËp, c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn n−íc ngoµi cã thÓ thµnh lËp liªn doanh trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 51%. Sau 5 n¨m kÓ tõ ngµy gia nhËp, c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn n−íc ngoµi cã thÓ thµnh lËp doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t− n−íc ngoµi.

Ngay sau khi gia nhËp, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi chØ ®−îc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng tõ (1) tíi (5) nh− m« t¶ d−íi ®©y:

1. B¸n vµ tiÕp thÞ dÞch vô vËn t¶i biÓn qua giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng, tõ niªm yÕt gi¸ tíi lËp chøng tõ; 2. §¹i diÖn cho chñ hµng; 3. Cung cÊp c¸c th«ng

tin kinh doanh theo yªu cÇu; 4. ChuÈn bÞ tµi liÖu liªn quan tíi chøng tõ vËn t¶i bao gåm chøng tõ h¶i quan hoÆc c¸c chøng tõ kh¸c liªn quan ®Õn xuÊt xø vµ ®Æc tÝnh cña hµng vËn chuyÓn; vµ 5. Cung cÊp dÞch vô vËn t¶i biÓn bao gåm c¶ dÞch vô vËn t¶i néi ®Þa b»ng tµu mang cê ViÖt Nam trong tr−êng hîp cung cÊp dÞch vô vËn t¶i tÝch hîp.

Sau 5 n¨m kÓ tõ khi gia nhËp, cho phÐp thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng (6) vµ (7) sau:

(4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

6. Thay mÆt c«ng ty tæ chøc cho tµu vµo c¶ng hoÆc tiÕp nhËn hµng khi cã yªu cÇu. 7. §µm ph¸n vµ ký hîp ®ång vËn t¶i ®−êng bé, ®−êng s¾t, ®−êng thñy néi ®Þa liªn quan tíi hµng hãa do c«ng ty vËn chuyÓn.

Sè l−îng liªn doanh do c¸c c«ng ty vËn t¶i biÓn n−íc ngoµi ®−îc phÐp thµnh lËp t¹i thêi ®iÓm gia nhËp kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 5. Sau ®ã, cø hai n¨m mét sÏ cho liªn thªm 3 phÐp doanh. Sau 5 n¨m kÓ tõ

C¸c dÞch vô hç trî vËn t¶i biÓn - DÞch vô xÕp dì c«ng-ten-n¬ (CPC 7411)29

khi gia nhËp, kh«ng h¹n chÕ sè l−îng liªn doanh. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (5) (1) Ch−a cam kÕt. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ, ngo¹i trõ cã thÓ thµnh lËp liªn doanh trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 50% kÓ tõ khi gia nhËp.

(4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

- DÞch vô th«ng quan30

(1) Ch−a cam kÕt.* (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ,

ngo¹i trõ kÓ tõ ngµy gia nhËp cã thÓ thµnh lËp liªn doanh trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 51%. Sau 5 n¨m, cho phÐp thµnh lËp liªn doanh trong ®ã kh«ng h¹n chÕ phÇn vèn së h÷u cña phÝa n−íc ngoµi. (1) Ch−a cam kÕt. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (1) Ch−a cam kÕt.* (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

DÞch vô kho b·i c«ng-ten-n¬31

(1) Ch−a cam kÕt.* (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ,

ngo¹i trõ kÓ tõ ngµy gia nhËp cã thÓ thµnh lËp liªn doanh trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 51%. 7 n¨m sau khi gia nhËp, kh«ng h¹n chÕ.

(4) Ch−a cam kÕt, trõ (1) Ch−a cam kÕt.* (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. c¸c cam kÕt chung.

(1) Ch−a cam kÕt.

B. DÞch vô vËn t¶i ®−êng thñy néi ®Þa

(2) Kh«ng h¹n chÕ. (1) Ch−a cam kÕt. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) KÓ tõ ngµy gia

(3) Kh«ng h¹n chÕ.

(a) DÞch vô vËn t¶i hµnh kh¸ch (CPC 7221) (b) DÞch vô vËn t¶i hµng hãa (CPC 7222)

(4) Ch−a cam nhËp, nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi chØ ®−îc phÐp cung cÊp dÞch vô th«ng qua viÖc thµnh lËp liªn doanh víi ®èi t¸c ViÖt Nam trong ®ã phÇn vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 49% tæng vèn ph¸p ®Þnh.

kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (4) Ch−a cam kÕt,trõ c¸c cam kÕt chung.

C. DÞch vô vËn t¶i hµng kh«ng

(1) Kh«ng h¹n chÕ. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) C¸c h·ng hµng (1) Kh«ng h¹n chÕ. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (a) DÞch vô b¸n

vµ tiÕp thÞ s¶n phÈm hµng kh«ng

kh«ng n−íc ngoµi ®−îc phÐp cung cÊp dÞch vô t¹i ViÖt Nam th«ng qua v¨n phßng b¸n vÐ cña m×nh hoÆc c¸c ®¹i lý t¹i ViÖt Nam. (4) Ch−a cam kÕt, trõ (3) Kh«ng h¹n chÕ. (4) Ch−a c¸c cam kÕt chung.

(b) DÞch vô ®Æt, (1) Kh«ng h¹n chÕ,

gi÷ chç b»ng m¸y tÝnh

ngo¹i trõ nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi ph¶i sö dông m¹ng viÔn th«ng c«ng céng d−íi sù qu¶n lý cña nhµ chøc tr¸ch viÔn th«ng ViÖt Nam.

(2) Kh«ng h¹n chÕ, trõ biÖn ph¸p ®· nªu t¹i Ph−¬ng thøc 1.

cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (1) Kh«ng h¹n chÕ. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ. (4) Ch−a (3) Kh«ng h¹n chÕ, trõ biÖn ph¸p ®· nªu t¹i Ph−¬ng thøc 1.

(4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

(c) DÞch vô b¶o d−ìng vµ söa ch÷a m¸y bay (CPC 8868**)

(1) Kh«ng h¹n chÕ. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) KÓ tõ ngµy gia nhËp, cho phÐp thµnh lËp liªn doanh trong ®ã phÇn vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 51%. Sau 5 n¨m kÓ tõ khi gia cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (1) Kh«ng h¹n chÕ. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ.

(4) Ch−a nhËp, cho phÐp thµnh lËp doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t− n−íc ngoµi.

(4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (1) Ch−a cam kÕt.

E. DÞch vô vËn t¶i ®−êng s¾t

(2) Kh«ng h¹n chÕ. (1) Ch−a cam kÕt. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Ch−a cam kÕt,

(3) Ch−a cam kÕt.

(a) DÞch vô vËn t¶i hµnh kh¸ch (CPC 7111) (b) DÞch vô vËn t¶i hµng hãa (CPC 7112)

(4) Ch−a cam

ngo¹i trõ: c¸c nhµ cung cÊp n−íc ngoµi ®−îc cung cÊp dÞch vô vËn t¶i hµng hãa th«ng qua viÖc thµnh lËp liªn doanh víi ®èi t¸c ViÖt Nam trong ®ã phÇn vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 49% tæng vèn ph¸p ®Þnh. kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

F. DÞch vô vËn

(1) Ch−a cam kÕt. t¶i ®−êng bé

(2) Kh«ng h¹n chÕ. (1) Ch−a cam kÕt. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ, ngo¹i trõ: (a) DÞch vô vËn t¶i hµnh kh¸ch (CPC (3) Kh«ng h¹n chÕ. 7121+7122) (b) DÞch vô vËn t¶i hµng hãa (CPC 7123)

KÓ tõ ngµy gia nhËp, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi ®−îc cung cÊp dÞch vô vËn t¶i hµng hãa vµ vËn t¶i hµnh kh¸ch th«ng qua hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh hoÆc liªn doanh

lËp thµnh

(4) Ch−a cam

kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 49%. Sau 3 n¨m kÓ tõ khi gia nhËp, tïy theo nhu cÇu thÞ tr−êng 32, ®−îc phÐp liªn doanh ®Ó cung cÊp dÞch vô vËn t¶i hµng hãa, trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 51%. 100% l¸i xe cña liªn doanh ph¶i lµ c«ng d©n ViÖt Nam. (4) Ch−a cam kÕt,trõ c¸c cam kÕt chung.

(1) Ch−a cam kÕt.

H. DÞch vô hç trî mäi ph−¬ng thøc vËn t¶i (2) Kh«ng h¹n chÕ. (1) Ch−a cam kÕt. (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) KÓ tõ ngµy gia

(3) Kh«ng h¹n chÕ.

(a) DÞch vô xÕp dì c«ng-ten- n¬, trõ dÞch vô cung cÊp t¹i c¸c s©n bay (mét phÇn cña CPC 7411)

nhËp, chØ cho phÐp c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi cung cÊp dÞch vô th«ng qua liªn doanh víi ®èi t¸c ViÖt Nam trong ®ã tû lÖ vèn gãp cña phÝa n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 50%. (4) Ch−a cam

(4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (1) Ch−a cam kÕt.

(1) Ch−a cam kÕt. * (2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) Kh«ng h¹n chÕ, (2) Kh«ng h¹n chÕ. (b) DÞch vô kho b·i (CPC 742) (c) DÞch vô ®¹i lý vËn t¶i

trõ kÓ

hµng hãa (CPC 748)33 (3) Kh«ng h¹n chÕ.

ngo¹i tõ ngµy gia nhËp cho phÐp thµnh lËp liªn doanh trong ®ã tû lÖ vèn n−íc ngoµi kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 51%. Sau 7 n¨m kÓ tõ khi gia nhËp: kh«ng h¹n chÕ.

(4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

d. C¸c dÞch vô kh¸c (mét phÇn cña CPC 749)34

(1) Ch−a cam kÕt, trõ dÞch vô m«i giíi vËn t¶i hµng hãa: kh«ng h¹n chÕ sau 5 n¨m kÓ tõ khi gia nhËp.

(2) Kh«ng h¹n chÕ. (3) KÓ tõ ngµy gia (1) Ch−a cam kÕt, trõ dÞch vô m«i giíi vËn t¶i hµng hãa: kh«ng h¹n chÕ sau 5 n¨m kÓ tõ khi gia nhËp.

(2) Kh«ng h¹n chÕ.

(3) Kh«ng h¹n chÕ.

nhËp, c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô n−íc ngoµi chØ ®−îc cung cÊp dÞch vô th«ng qua thµnh lËp liªn doanh víi ®èi t¸c ViÖt Nam trong ®ã tû lÖ vèn cña bªn n−íc ngoµi kh«ng qu¸ 49%. Sau 3 n¨m kÓ tõ khi gia nhËp, h¹n chÕ nµy sÏ lµ 51%. 4 n¨m sau ®ã, h¹n chÕ vÒ vèn nµy sÏ ®−îc b·i bá. (4) Ch−a cam (4) Ch−a cam kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung. kÕt, trõ c¸c cam kÕt chung.

Phô lôc 2: B¶NG C¢U HáI (MÉu dµnh cho C«ng ty logistics, vËn t¶i giao nhËn)

KÝnh göi: Quý c«ng ty T«i tªn lµ: Vâ ThÞ Mïi. HiÖn nay t«i ®ang kh¶o s¸t ®Ó lÊy th«ng tin viÕt ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p chuyÓn ®æi tõ ho¹t ®éng Giao nhËn vËn t¶i truyÒn thèng sang ho¹t ®éng logistics t¹i c¸c doanh nghiÖp giao nhËn vËn t¶i nhá vµ võa ë TP.HCM”. KÝnh mong quý C«ng ty ®iÒn vµo c¸c th«ng tin sau ®©y nh»m gióp cho t«i hoµn thiÖn ®Ò tµi ®−îc tèt h¬n. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n. §Ó chän c©u hái, xin «ng/bµ khoanh trßn hay ®¸nh dÊu “x” vµo c¸c c©u sau:

PhÇn 1: Th«ng tin vÒ quý C«ng ty: Tªn c«ng ty: ......................................................................................................... §Þa chØ: ................................................................................................................ Lo¹i h×nh: ............................................................................................................

Doanh nghiÖp Nhµ n−íc C«ng ty cæ phÇn

C«ng ty 100% vèn nø¬c ngoµi C«ng ty TNHH

Doanh nghiÖp kh¸c C«ng ty liªn doanh

Tõ 1 tû ®Õn d−íi 5 tû D−íi 1 tû ®ång

Tõ 10 tû ®Õn d−íi 50 tû Tõ 5 tû ®Õ d−íi 10 tû

Tõ 50 tû trë lªn

Quy m« vèn: Sè l−îng ng−êi lao ®éng: ………….……. ng−êi

DÞch vô giao nhËn DÞch vô kho b·i

VËn chuyÓn néi ®Þa DÞch vô CFS

VËn chuyÓn quèc tÕ DÞch vô kh¸c

PhÇn 2: C©u hái vÒ ho¹t ®éng logistics C©u 1: Xin cho biÕt dÞch vô mµ c«ng ty cung cÊp? C©u 2: Xin cho biÕt c«ng ty tæ chøc ho¹t ®éng logistics nh− thÕ nµo?

a. Bao gåm tõng kh©u riªng lÎ: B¸n c−íc

DÞch vô kho b·i

Gom hµng

Bao b× ®ãng gãi Lµm thñ tôc h¶i quan VËn chuyÓn VËn chuyÓn quèc tÕ DÞch vô kh¸c

b. 1 chuçi c¸c ho¹t ®éng trªn.

C©u 3: C«ng cô mµ c«ng ty dïng ®Ó thu hót kh¸ch hµng (theo thø tù −u tiªn 1,2,3)

- Gi¸ vµ chÝnh s¸ch gi¸ :..................

:.................. - ChÊt l−îng dÞch vô

:.................. - Phong c¸ch phôc vô

:.................. - Th−¬ng hiÖu

:.................. - §Þa ®iÓm

:.................. - PR

:..................

- Kh¸c

Cã Kh«ng

C«ng ty cæ phÇn Doanh nghiÖp Nhµ n−íc

C«ng ty TNHH C«ng ty 100% vèn n −íc

C«ng ty liªn doanh Doanh nghiÖp kh¸c

C«ng ty liªn hÖ trùc tiÕp víi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vËn chuyÓn

Th«ng qua c¸c c«ng ty giao nhËn kh¸c

H×nh thøc kh¸c

C©u 4: C«ng ty cã cung cÊp dÞch vô qu¶n lý ®Çu vµo cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ hµng tån kho (nguyªn vËt liÖu, thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm, ….) cho c¸c c«ng ty s¶n xuÊt kh¸c kh«ng? C©u 5: Kh¸ch hµng cña C«ng ty lµ: ngoµi C©u 6: Kh¸ch hµng vËn chuyÓn cña c«ng ty lµ do: C©u 7: Xin cho biÕt ph−¬ng thøc vËn chuyÓn cña C«ng ty a. Trong n−íc:

§−êng bé §−êng thuû

§−êng hµng kh«ng Ph−¬ng tiÖn kh¸c

b. Quèc tÕ:

§−êng bé §−êng thuû

§−êng hµng kh«ng Ph−¬ng tiÖn kh¸c

Cã:……………..% Kh«ng

C©u 8: ChiÕt khÊu c«ng ty dµnh cho kh¸ch hµng mua s¶n phÈm vËn chuyÓn cña c«ng ty:

C©u 9: ¤ng/bµ ®¸nh gi¸ nh− thÕ nµo ®èi víi chÊt l−îng kÕt cÊu h¹ tÇng logistics còng nh− nh÷ng dÞch vô t¹i TP.HCM? DÞch vô Tèt Ch−a tèt

- KÕt cÊu h¹ tÇng - VÞ trÝ cña c¶ng - Trang thiÕt bÞ cña c¶ng - VÞ trÝ trang thiÕt bÞ cña c¸c bÕn b·i - VÞ trÝ trang thiÕt bÞ cña c¸c kho hµng CFS - ChÊt l−îng dÞch vô vËn t¶i ®−êng bé - ChÊt l−îng dÞch vô t¹i c¸c c¶ng - ChÊt l−îng dÞch vô cña c¸c h·ng VËn t¶i quèc tÕ - H¹ tÇng viÔn th«ng vµ internet - C¸c vÊn ®Ò kh¸c

C©u 10: Chi phÝ giao nhËn vËn t¶i ®−êng biÓn: ®¸nh gi¸ nh− thÕ nµo? DÞch vô Tèt Ch−a tèt

- PhÝ vËn chuyÓn cont néi ®Þa - PhÝ l−u, n©ng h¹ cont t¹i c¶ng, b·i, ICD - PhÝ bèc dì hµng hãa t¹i kho - PhÝ H¶i Quan - PhÝ C/O, Export Licence, visa, … - PhÝ CFS - PhÝ chøng tõ ng−êi vËn t¶i (B/L,….) - PhÝ khai b¸o h¶i quan t¹i c¸c n−íc - C¸c phÝ kh¸c

Phøc t¹p

§¬n gi¶n §¬n gi¶n nh−ng nhiªu khª Kh«ng cã ý kiÕn

ý kiÕn kh¸c

C©u 11: Thñ tôc h¶i quan ViÖt Nam:

Kh«ng

C©u 12: C«ng ty cã cung cÊp th«ng tin cho kh¸ch hµng trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng hãa kh«ng? Cã b»ng: Email §iÖn tho¹i

Fax

Trùc tiÕp truy cËp vµo trang Web cña C«ng ty C¸ch kh¸c

Tù ®µo t¹o TuyÓn dông ®Çu vµo

§µo t¹o th«ng qua c¸c khãa häc logistics Hç trî ®µo t¹o tõ

Xe container Xe t¶i

Kho b·i C¶ng

PhÇn mÒm qu¶n lý Tµu biÓn

Kh¸c

C©u 13: §éi ngò nh©n viªn cña doanh nghiÖp sö dông cho ho¹t ®éng GNVTNT, Logistics chomdoanh nghiÖp tõ nguån: ChÝnh phñ C©u 14: Doanh nghiÖp hiÖn ®ang së h÷u nh÷ng c¬ së vËt chÊt kü thuËt nµo phôc vô cho ho¹t ®éng GNVT, logistics: PhÇn 3: KiÕn nghÞ cña c«ng ty: §Ó thóc nay ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i, hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng logistics vµ qu¶n trÞ chuçi cung øng, «ng/bµ cã nh÷ng kiÕn nghÞ nµo ®èi víi: - C¸c c¬ quan Nhµ n−íc (Bé Th−¬ng M¹i, Côc xóc tiÕn Th−¬ng m¹i, H¶i

quan, VIFFAS, ….) ............................................................................................................................

............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ - UBND Thµnh phè Hå ChÝ Minh

............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ - KÕt cÊu h¹ tÇng logistics (hÖ thèng ®−êng bé, kho hµng, b·i, c¶ng, viÔn

th«ng, internet, ….) ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................

PhÇn 4: Th«ng tin:

Tªn vµ sè ®iÖn tho¹i cña «ng/bµ t«i cã thÓ liªn hÖ khi cã vÊn ®Ò can trao ®æi thªm:

Hä tªn:………………………………………………………………………… Sè §T:……………………………………………………………………….

Xin ch©n thµnh c¶m ¬n.

Phô lôc 3: KEÁT QUAÛ XÖÛ LYÙ DÖÕ LIEÄU BAÈNG SPSS 11.5

Count Col %

3 4.7%

Loaïi hình doanh nghieäp Doanh nghgieäp Nhaø nöôùc Coâng ty coå phaàn Coâng ty TNHH 13 48 20.3% 75.0%

Count 8 21 Col % 12.5% 32.8%

14 21.9%

Quy moâ voán

13 20.3%

<1 tyû ñoàng töø 1 ñeán 5 tyû ñoàng töø 5 ñeán döôùi 10 tyû ñoàng Töø 10 ñeán döôùi 50 tyû >50 tyû 8 12.5%

Col Response % 100% 73.4% 96.9% Cases 64 47 62

CAÂU 1: DÒCH VUÏ MAØ COÂNG TY CUNG CAÁP 100% 64

Dòch vuï giao nhaän Dòch vuï kho baõi Dòch vuï vaän chuyeån Dòch vuï khai thueâ haûi quan Dòch vuï khaùc 95.3% 61

Cases 42 64 Col Response % 65.6% 100%

64 100%

CAÂU 2A: COÂNG TY TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG LOGISTICS

Bao bì ñoùng goùi Baùn cöôùc Laøm thuû tuïc haûi quan Dòch vuï kho baõi vaän chuyeån Gom haøng Dòch vuï khaùc 47 62 50 57 73.4% 96.9% 78.1% 89.1%

Count Col %

39 60.9%

CAÂU 2B: MOÄT CHUOÃI CAÙC DÒCH VUÏ TREÂN 25 39.1%

doanh nghieäp khoâng cung öùng dòch vuï naøy doanh nghieäp coù cung öùng dòch vuï naøy

Count

Col %

45 12 2 2 1

71.4% 19.0% 3.2% 3.2% 1.6%

öu tieân 1 Öu tieân 2 öu tieân 3 Öu tieân 4 Öu tieân 5 Öu tieân 6

1

1.6%

18 39

28.1% 60.9%

öu tieân 1 Öu tieân 2 öu tieân 3

7

10.9%

6 5 21 25

9.5% 7.9% 33.3% 39.7%

öu tieân 1 Öu tieân 2 öu tieân 3 Öu tieân 4 Öu tieân 5

6

9.5%

Giaù vaø chính saùch giaù Chaát löôïng dòch vuï Phong caùch phuïc vuï Thöông hieäu

CAÂU 3: COÂNG CUÏ COÂNG TY DUØNG ÑEÅ THU HUÙT KHAÙCH HAØNG

Keânh phaân phoái

PR

Khaùc

Öu tieân 2 öu tieân 3 Öu tieân 4 Öu tieân 5 Öu tieân 6 0 Öu tieân 2 öu tieân 3 Öu tieân 4 Öu tieân 5 Öu tieân 6 Öu tieân 7 0 öu tieân 3 Öu tieân 4 Öu tieân 5 Öu tieân 6 Öu tieân 7 0 Öu tieân 5 Öu tieân 6 Öu tieân 7

7 24 20 10 3 5 1 6 12 19 15 4 2 3 5 17 21 13 6 8 13 26

10.9% 37.5% 31.3% 15.6% 4.7% 8.1% 1.6% 9.7% 19.4% 30.6% 24.2% 6.5% 3.3% 4.9% 8.2% 27.9% 34.4% 21.3% 11.3% 15.1% 24.5% 49.1%

Count Col %

Khoâng coù 63 98.4%

Coù

1 1.6%

CAÂU 4: DN COÙ CUNG CAÁP DÒCH VUÏ QUAÛN LYÙ ÑAÀU VAØO DAÂY CHUYEÀN SAÛN XUAÁT CHO CTY KHAÙC KHOÂNG

Col Response % Cases

64 100%

13 20.3%

58 90.6%

CAÂU 6: DOANH NGHIEÄP COÙ ÑÖÔÏC KHAÙCH HAØNG 59 92.2%

Doanh nghieäp töï lieân heä vôùi khaùch Thoâng qua caùc coâng ty giao nhaän khaùc Khaùch haøng töï lieân heä ñeán Theo chæ ñònh cuûa nöôùc ngoaøi Khaùc 19 29.7%

Cases 64 60 60 Col Response % 100% 93.8% 93.8%

14 21.9% CAÂU 5: KHAÙCH HAØNG CUÛA COÂNG TY

Doanh nghieäp nhaø nöôùc Coâng ty coå phaàn Coâng ty TNHH Coâng ty 100 % voán nöôùc ngoaøi Coâng ty Lieân doanh 12 18.8%

CAÂU 7A: Ñöôøng boä Col Response % 100% Cases 64

62 96.9%

Ñöôøng haøng khoâng Ñöôøng thuyû

PHÖÔNG THÖÙC VAÄN CHUYEÅN TRONG NÖÔÙC CUÛA COÂNG TY Phöông tieän khaùc 4 7 6.3% 10.9%

Col Response % 1.6% 100% 100% Cases 1 64 64

Ñöôøng boä Ñöôøng haøng khoâng Ñöôøng bieån Phöông tieän khaùc 0 0% CAÂU 7B: PHÖÔNG THÖÙC VAÄN CHUYEÅN QUOÁC TEÁ CUÛA COÂNG TY

Count 2 Col % 3.1%

khoâng coù coù

62 96.9%

CAÂU 8: CHIEÁT KHAÁU COÂNG TY DAØNH CHO KHAÙCH HAØNG

Cases

Cases

Col Response % 96.9% 35.9%

Chöa toát Toát

62 23

Col Response % 3.1% 64.1% 1.6%

2 41 1 98.4% 63

2 3.1% 62 96.9%

1 6.3% 63 98.4%

2 3.1% 62 96.9%

1 1.6% 63 98.4%

1 1.6% 63 98.4% Keát caáu haï taàng Vò trí cuûa caûng Trang thieát bò cuûa caûng Vò trí trang thieát bò cuûa caùc beán baõi Vò trí trang thieát bò cuûa caùc kho haøng Chaát löôïng dòch vuï vaän taûi ñöôøng boä Chaát löôïng dòch vuï taïi caùc caûng Haï taàng vieãn thoâng t ø i t Caùc vaán ñeà khaùc 0 64 100% CAÂU 9: CHAÁT LÖÔÏNG KEÁT CAÀU HAÏ TAÀNG LOGISTICS TAÏI TPHCM

Toát Chöa toát

Cases Cases

Col Response % Col Response %

4 6.3% 60 93.8%

4 6.3% 60 93.8%

7 10.9% 57 89.1%

3 4 7 4.7% 6.3% 10.9% 61 60 57 95.3% 93.8% 89.1%

Phí vaän chuyeån cont noäi ñòa Phí löu, naâng haï cont taïi caûng Phí boác dôõ haøng hoùa taïi kho Phí Haûi quan Phí C/O Phí chöùng töø Phí khaùc 2 3.1% 62 96.9% CAÂU 10: ÑAÙNH GIAÙ CHI PHÍ GIAO NHAÄN VAÄN TAÛI ÑÖÔØNG BIEÅN

Count Col %

Phöùc taïp 42 65.6%

22 34.4% Ñôn giaûn nhöng nhieâu kheâ CAÂU 11: THUÛ TUÏC HAÛI QUAN VIEÄT NAM

Cases

64 64 64 Col Response % 100% 100% 100%

0 0%

Cases 57 51

Col Response % 89% 80%

CAÂU 12: COÂNG TY CUNG CAÁP THOÂNG TIN CHO KHAÙCH HAØNG BAÈNG Email Ñieän thoaïi Fax Tröïc tieáp truy caäp vaøo Web cuûa Coâng ty Caùch khaùc 0 0%

9 14% CAÂU13: ÑOÄI NGUÕ NHAÂN VIEÂN tuyeån duïng ñaàu vaøo töï ñaøo taïo ñaøo taïo thoâng qua caùc khoùa hoïc logistics

HIEÄN TAÏI Hoã trôï ñaøo taïo töø chính phuû,

toå chöùc

CAÂU 14: CÔ SÔÛ VAÄT CHAÁT CUÛA DN

xe taûi kho baõi phaàn meàm quaûn lyù xe container Caûng taøu bieån Khaùc Cases 53 25 29 21 5 3 2 Col Response % 82.8% 39.1% 45.3% 32.8% 7.8% 4.7% 3.1%

Phô lôc 4: DANH S¸CH C¸C C¤NG TY §∙ KH¶O S¸T

1. AA LOGISTICS Co, LTD ®Þa chØ: 44 Vâ V¨n TÇn, Q.3, TP.HCM

2. ALC Corporation ®Þa chØ: 152 Chu V¨n An, P.26, Q. B×nh Th¹nh, TP.HCM

3. A.N.C Co, LTD ®Þa chØ: 35 TrÇn Quèc Hoµn, P.4, Q.T©n B×nh, TP.HCM

4. BEE LOGISTICS CORP ®Þa chØ: 160 (lÇu 4) Nam Kú Khëi NghÜa, P.6, Q.3, TP.HCM

5. CJ FREIGHT ®Þa chØ: 185 §iÖn Biªn Phñ P.§a Kao, Q.1, TP.HCM

6. CTY TNHH DVGN mÆt trêi táa ®Þa chØ: 90-92 Lª thÞ Riªng, P.BÕn Thµnh, Q.1, TP.HCM

7. CUCHI SHIPPING ®Þa chØ: lÇu 5, sè 2 Thi S¸ch, Q.1, TP.HCM

8. EVERLINES ®Þa chØ: 67 Lª ThÞ Hång GÊm, Q.1, TP.HCM

9. EVERSTARLINES ®Þa chØ:

10. FALCON SHIPPING ®Þa chØ: 172A NguyÔn §×nh ChiÓu, Q.3, TP.HCM

11. GEMADEPT ®Þa chØ: 35 NguyÔn HuÖ, Q.1, TP.HCM

12. CTY TNHH GNVT GIA LINH ®Þa chØ: 47 NguyÔn T−êng Té, P.12, Q.4, TP.HCM

13. GLOBELINK ®Þa chØ: 5 NguyÔn Gia ThiÒu, P.6, Q.3, TP.HCM

14. CTY TNHH GNVT h¹nh an ®Þa chØ: 152/1B §iÖn Biªn Phñ, P.25, Q.B×nh Th¹nh, TP.HCM

15. CTY TNHH TM Hoµng hµ ®Þa chØ: L« III_22 §−êng 19/5A KCN T©n B×nh, P.T©y Th¹nh, Q.T.B×nh

16. VIETrans saigon ®Þa chØ: 23 Hoµng DiÖu, P.12, Q.4, TP.HCM

17. INTERlink ®Þa chØ: 08 Lª DuÈn, P.BÕn NghÐ, Q.1, TP.HCM

18. ITI SHIPPING ®Þa chØ: 384 C− x¸ H3, Hßang DiÖu, Q.4, TP.HCM

19. CTY CP Dv hµng h¶i ®Þa chØ: 89 Pasteur, P.BÕn NghÐ, Q.1, TP.HCM

20. KY VAN ®Þa chØ: 49 Lª Quèc H−ng, Q.4, TP.HCM

21. LINH TiÕn ®Þa chØ: 51 §inh Tiªn Hoµng, P.§a Kao, Q.1, TP.HCM

22. MINH PH¦¥NG ®Þa chØ: 47 Phæ Quang, P.2, Q.T©n B×nh, TP.HCM

23. MPI Co, LTD ®Þa chØ: 5 NguyÔn Gia ThiÒu, P.6, Q.3, TP.HCM

24. CTY CP GNVT Mü ¸ ®Þa chØ: 237 Kh¸nh Héi, P.5, Q.4, TP.HCM

25. NAVITRANS ®Þa chØ: 32 X« ViÕt NghÖ TÜnh, P.19, Q.B×nh Th¹nh, TP.HCM

26. P&T ®Þa chØ: 16 §Æng TÊt, P.T©n §Þnh, Q.1, TP.HCM

27. PT TRANS & SERVICES ®Þa chØ: 53 Hå V¨n Huª, Q.Phó NhuËn, TP.HCM

28. SOTRANS ®Þa chØ: 1B Hoµng DiÖu, P.13, Q.4, TP.HCM

29. SUPERSTAR ®Þa chØ: 89 Pasteur, P.BÕn NghÐ, Q.1, TP.HCM

30. T&M FORWARDING ®Þa chØ: 1A Tßa nhµ Mª Linh, Q.1, TP.HCM

31. TTC LTD ®Þa chØ: 24 Hoµng DiÖu, Q.4, TP.HCM

32. TRANSIMEX SAIGON ®Þa chØ: 429 Vâ V¨n TÇn, Q.3, TP.HCM

33. VËn t¶I sµi gßn ®Þa chØ: 19 Ph¹m ViÕt Ch¸nh, Q.1, TP.HCM

34. VICO SHIPPING ®Þa chØ: 06 Phïng Kh¾c Khoan, P.§a Kao, Q.1, TP.HCM

35. VIETFRATCH ®Þa chØ: 11 NguyÔn C«ng Trø, Q.1, TP.HCM

36. VIETRANSTIMEX ®Þa chØ: 40 Lª V¨n Linh, P.12, Q.4, TP.HCM

37. VINATRANS SAI GON ®Þa chØ: 406 NguyÔn TÊt Thµnh, Q.4, TP.HCM

38. MS VTEC ®Þa chØ: L3 C− x¸ T©n C¶ng, L« J, P.25, Q.B×nh Th¹nh, TP.HCM

39. VINALINK ®Þa chØ: 145-147 NguyÔn TÊt Thµnh, P.13, Q4, TP.HCM

40. CTY TNHH TM DV GN HiÖp sÜ ®Þa chØ: 21/20 Tr−êng S¬n, P.4, Q.TB, TP.HCM

41. M&P LOGISTICS ®Þa chØ: 140 NguyÔn V¨n Thñ, P.§a Kao, Q.1, TP.HCM

42. VINAFREIGHT ®Þa chØ: A8 Tr−êng S¬n, Q.T©n B×nh, TP.HCM

43. SAFI ®Þa chØ: 39 §oµn Nh− Hµi Q.4, TP.HCM

44. VOSA ®Þa chØ: LÇu 10, 35 NguyÔn HuÖ, Q.1, TP.HCM

45. QUANG dòng ®Þa chØ: 27 NguyÔn Trung Trùc, P.BÕn Thµnh, Q.1, TP.HCM

46. GEMATRANS ®Þa chØ: LÇu 15, 35 NguyÔn HuÖ, Q.1, TP.HCM

47. CTY TNHH ®øc viÖt ®Þa chØ: 11A TiÒn Giang, P.2, Q.TB, TP.HCM

48. CTY TNHH TM VT GIA ®Þnh ®Þa chØ: 12 §oµn Nh− Hµi, P.12, Q.4, TP.HCM

49. CTY TNHH DV hµ THI£N ®Þa chØ: 39 Hai Bµ Tr−ng, TP.HCM

50. CTY TNHH GN VC INDO trÇn ®Þa chØ: 52 Tr−êng S¬n, P.12, Q.TB, TP.HCM

51. CTY TNHH GNVT cöu LONG ®Þa chØ: 70 Ph¹m Ngäc Th¹ch, P.6, Q.3, TP.HCM

52. CTY CP SAO MAI M.S ®Þa chØ: 44A HËu Giang, Q.TB, TP.HCM

53. CTY CP th¸i MINH ®Þa chØ: 161 Kh¸nh Héi, Q.4, TP.HCM

54. CTY TNHH DV toµn TH¤NG ®Þa chØ: 24 Hoµng DiÖu, Q.4, TP.HCM

55. CTY TNHH TMDV CONT viÖt nhËt ®Þa chØ: 115 D3 V¨n Th¸nh B¾c, Q.B×nh Th¹nh, TP.HCM

56. CTY TNHH DVGN AAAS ®Þa chØ: 77 Huúnh TÞnh Cña, P.8, Q.3, TP.HCM

57. CTY TNHH TMDV LI£N CH¢U ®Þa chØ: 148/12 Lý ChÝnh Th¾ng, P.7, Q.3, TP.HCM

58. CTY CP T¢N c¶ng (ASACO) ®Þa chØ: 22 Ph¹m Ngäc Th¹ch, P.6, Q.3, TP.HCM

59. CTY TNHH D¦¥NG MINH toµn cÇu ®Þa chØ: 23 Cöu Long, P.2, Q.T©n B×nh, TP.HCM

60. CTY CP GIAO nhËn thÇn t×nh ®Þa chØ: 144 Kh¸nh Héi, Q.4, TP.HCM

61. CTY TNHH T¢N vÜnh thÞnh ®Þa chØ: 67 Lª ThÞ Hång GÊm, P.NguyÔn Th¸i B×nh, Q.1, TP.HCM

62. FDI CO.,LTD ®Þa chØ: 111 TrÇn Quèc Hoµn, P.4, Q.T©n B×nh, TP.HCM

63. CTY TNHH G.S.A ®Þa chØ: 73 Tr−êng S¬n, P.2, Q.T©n B×nh, TP.HCM

64. CTY phóc thÞnh

®Þa chØ: 435C/10 Mai V¨n VÜnh, P.T©n Quy, Q.7, TP.HCM

- 84 -

TμI LIÖU THAM KH¶O

I. TiÕng ViÖt

ngµy 1. Bé Th−¬ng M¹i (2006) “B¸o c¸o cña Ban c«ng t¸c vÒ viÖc gia nhËp WTO cña 27/10/2006”. website:

ViÖt Nam WT/ACC/VNM/48/Add.2 www.mot.gov.vn

2. Lª Quang Minh (2004), C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng logistics trong giao nhËn giµy dÐp xuÊt khÈu b»ng container ®−êng biÓn vµo thÞ tr−êng Mü trªn ®Þa bµn vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam, LuËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ, Tr−êng §¹i häc kinh tÕ TP. Hå ChÝ Minh

3. LuËt th−¬ng m¹i – §iÒu 15 ch−¬ng 1

4. Nghiªn cøu kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ dÞch vô hËu cÇn vµ bµi häc rót ra cho ViÖt Nam (2006) – B¸o c¸o cÊp Bé Th−¬ng M¹i – NguyÔn ThÞ C¶i

5. Qu¶n trÞ logistics – PGS.TS. §oµn ThÞ Hång V©n, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª 2006

6. Qu¶n trÞ cung øng – PGS.TS. §oµn ThÞ Hång V©n, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª 2002

7. B¸o Sµi Gßn gi¶i phãng ra ngµy 19-7-2007

8. Sù quèc tÕ hãa cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam - Ari Kokko Fredrik Sjoholm

9. Sù kh¸c biÖt gi÷a 3PL vµ 4PL – Do Kurt B×nh tæng hîp.

10. Vietnam Shipper (35-36) - T09/2007 – Bµi viÕt cña NguyÔn Hoµng Sang.

11. Vietnam Shipper (sè 22) – T08/2006 – Bµi viÕt cña §ç Xu©n Quang (MBA)

12. T¹p chÝ tµi chÝnh doanh nghiÖp – Côc tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé tµi chÝnh

Sè 05-2007 (Trang 17) bµi viÕt cña Bïi NguyÖt ¸nh

13. T¹p chÝ tµi chÝnh doanh nghiÖp – Côc tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé tµi chÝnh

Sè 08-2007 (Trang 14)

14. Website: http://vietnamnet.vn : DÞch vô logistics – nguån lîi tû USD ®ang bÞ bá r¬i.

15. VËn t¶i vµ b¶o hiÓm trong ngo¹i th−¬ng – PGS.PTS Hoµng V¨n Ch©u; PGS.PTS NguyÔn Hång §µm.

- 85 -

16. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia. – 2001

17. Website: www.hochiminhcity.gov.vn

18. Http://seahomeship.com

19. Website: www.vneconomy.com.vn

20. Website: www.ubmttq.hochiminhcity.gov.vn

21. Website: http://vietbao.vn)

22. Vµ mét sè trang website kh¸c

II. TiÕng Anh:

1. By Staff Logistics Management (2004), "Security Action urged to combat freight

theft", The Logistics Management website

2. Council of Logistics Management (2004), Supply Chain Management/ Logistics

Management Definitions, CLM website

3. David Simchi-Levi, Philip Kaminsky, Edith Simchi-Levi (2000), Designing and Managing the Supply Chain, McGraw-Hill Higher Education,

4. Dr.Andreas Froschmayer (2002), “logistics & supply chain management”, Brussels Oct 2002

5. FAQ (2004), "What is the difference between a 3rd party logistics provider and a

4th party logistics provider?", www.outsourcing-center.net

6. Frost & Sullivan (2006), Vietnam Transportation and Logistics: Challenges and Opportunities, APL Logitsics, Singapore

7. Logistical Management - The McGraw – Hill Companies Inc, 1996, Singapore

8. Ricardo Chalmeta (2000), "Virtual transport enterprise integration", Society of

Design and Process Science, vol.II

- 86 -

9. UNESCAP & AFFA (2002), Subregional workshop on training of trainers in

freight Forwarding Multimodal transport and Logistics management, United

Nation.