Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp nhằm đảm bảo sự tăng trưởng bền vững của doanh nghiệp, phát triển lợi thế cạnh tranh th ông qua việc tăng cường quản lý rủi ro tại doanh nghiệp làm đại lý vận tải biển trong giai đoạn hội nhập WTO

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

------------------------

NGUYỄN MỸ THIÊN DI

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẢM BẢO SỰ TĂNG TRƯỞNG

BỀN VỮNG CỦA DOANH NGHIỆP, PH ÁT TRI ỂN L ỢI TH Ế

CẠNH TRANH TH ÔNG QUA VIỆC TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ

R ỦI R O TẠI DOANH NGHIỆP LÀM ĐẠI LÝ VẬN TẢI BIỂN

TRONG GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP WTO

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2007

MUÏC LUÏC

LÔØI MÔÛ ÑAÀU............................................................................................................................ 3

Chöông 1. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ RUÛI RO VAØ QUAÛN TRÒ RUÛI RO .................................... 7

1.1. Ruûi ro ñoái vôùi lôïi theá kinh doanh cuûa doanh nghieäp:........................................................... 7 1.1.1. Khaùi nieäm ruûi ro: ............................................................................................................................. 7 1.1.2. Phaân loaïi ruûi ro: .............................................................................................................................. 7 1.1.2.1. Ruûi ro kinh doanh: .................................................................................................................. 7 1.1.2.1.1. Ruûi ro do baûn chaát kinh doanh: ........................................................................................ 7 1.1.2.1.2. Ruûi ro hoaït ñoäng : ............................................................................................................ 7 1.1.2.2. Ruûi ro taøi chính :...................................................................................................................... 8 1.1.2.2.1. Ruûi ro thò tröôøng: .............................................................................................................. 8 1.1.2.2.2. Ruûi ro do söû duïng ñoøn baåy: ........................................................................................... 10

1.2. Ruûi ro cuûa ngaønh vaän taûi bieån theá giôùi:................................................................................ 11 1.2.1. Ruûi ro kinh doanh cuûa ngaønh vaän taûi bieån: .................................................................................. 11 1.2.2. Ruûi ro taøi chính cuûa ngaønh vaän taûi container theá giôùi:.................................................................. 12

1.3. Quaûn trò ruûi ro taøi chính ........................................................................................................ 14 1.3.1. Lôïi ích cuûa quaûn trò ruûi ro:............................................................................................................. 14 1.3.2. Quaûn trò ruûi ro: ............................................................................................................................... 15 1.3.3. Caùc bieän phaùp ño löôøng ruûi ro taøi chính ñöôïc phaûn aùnh trong caùc baùo caùo taøi chính:................ 16 1.3.3.1. Caùc chæ soá trong baûng caân ñoái keá toaùn: ................................................................................. 16 1.3.3.2. Caùc chæ soá trong baùo caùo thu nhaäp hôïp nhaát: ........................................................................ 19 1.3.3.3. Caùc chæ soá trong baùo caùo doøng tieàn: ...................................................................................... 20

1.4. Taêng tröôûng beàn vöõng: ........................................................................................................... 20 1.4.1. Ruûi ro taøi chính vaø taêng tröôûng beàn vöõng: .................................................................................... 20 1.4.2. Phöông trình taêng tröôûng beàn vöõng: .............................................................................................. 21 1.4.3. Ruûi ro do taêng tröôûng quaù nhanh ................................................................................................... 21 1.4.4. Taêng tröôûng caân baèng.................................................................................................................... 22

1.5. Chöông trình quaûn trò ruûi ro taøi chính: ................................................................................ 23 1.5.1. Coâng cuï phaùi sinh phoøng ngöøa ruûi ro: ........................................................................................... 23 1.5.2. Chieán löôïc quaûn trò ruûi ro taøi chính: .............................................................................................. 23

Keát luaän chöông 1 ................................................................................................................... 27

Chöông 2. THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC PHOØNG CHOÁNG RUÛI RO TAØI CHÍNH TAÏI COÂNG TY ÑAÏI LYÙ VAÄN TAÛI CONTAINER VIEÄT NAM. .................................................. 28

2.1. Ruûi ro ñoái vôùi ngaønh vaän taûi container: .............................................................................. 28 2.1.1. Ruûi ro ngaønh vaän taûi bieån Vieät Nam noùi chung vaø dòch vuï vaän taûi container noùi rieâng: ............ 28 2.1.1.1. Ruûi ro veà luaät phaùp cuûa Vieät Nam:........................................................................................ 29 2.1.1.2. Ruûi ro do cam keát WTO veà ngaønh dòch vuï haøng haûi – ñaïi lyù taøu bieån: .............................. 31 2.1.1.3. Ruûi ro do gia taêng ñaàu tö nöôùc ngoaøi:.................................................................................... 32 2.1.1.4. Ruûi ro do cung vaän taûi vöôït caàu vaän taûi:................................................................................ 33 2.1.1.5. Ruûi ro hoaït ñoäng: .................................................................................................................. 33 2.1.2. Ño löôøng ruûi ro taøi chính................................................................................................................ 37 2.1.2.1. Ño löôøng ruûi ro baèng baûng caân ñoái keá toaùn:......................................................................... 37 2.1.2.2. Ño löôøng ruûi ro baèng baùo caùo taøi chính hôïp nhaát: ................................................................. 44

2.1.2.3. Ño löôøng ruûi ro baèng baùo caùo doøng tieàn:............................................................................... 45 2.1.2.4. Phöông trình taêng tröôûng caân baèng :..................................................................................... 45

2.2. Thöïc traïng quaûn trò r(cid:31)i ro taïi coâng ty ñaïi lyù vaän taûi bieån: ............................................. 46 2.2.1. R(cid:31)i ro coâng ngh(cid:31) vaø r(cid:31)i ro ho(cid:31)t ñ(cid:31)ng: ............................................................................... 46 2.2.2. Tyû leä taêng tröôûng beàn vöõng:.......................................................................................................... 47 2.2.3. Coâng ty coù caàn phaûi quaûn trò ruûi ro taøi chính? ............................................................................... 47 2.2.4. Thò tröôøng cung caáp dòch vuï phaùi sinh ôû Vieät Nam: .................................................................... 48

Keát luaän chöông 2. .................................................................................................................. 49

Chöông 3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM TAÊNG CÖÔØNG QUAÛN LYÙ RUÛI RO NGAØNH DÒCH VUÏ VAÄN TAÛI BIEÅN..................................................................................................... 50

3.1. Nhoùm caùc chính saùch vó moâ:................................................................................................... 50 3.1.1. Luaät phaùp vaø quaûn lyù nhaø nöôùc veà ngaønh haøng haûi..................................................................... 50 3.1.2. Quy ñònh veà chöùng töø ñieän töû. ....................................................................................................... 53

3.2. Nhoùm caùc chính saùch vi moâ:................................................................................................... 53 3.2.1. Nhoùm caùc chính saùch veà nguoàn nhaân löïc:..................................................................................... 53 3.2.1.1.Veà boä maùy toå chöùc: ................................................................................................................ 53 3.2.1.2. Veà con ngöôøi.......................................................................................................................... 54 3.2.2. Nhoùm caùc chính saùch veà quy trình nghieäp vuï: .............................................................................. 56 3.2.2.1. Ruûi ro coâng ngheä:................................................................................................................... 57 3.2.2.2. Ruûi ro qui trình nghi(cid:31)p v(cid:31):................................................................................................. 58

3.3. Nhoùm caùc chính saùch veà quaûn trò ruûi ro taøi chính ............................................................... 60 3.3.1. Chính saùch v(cid:31) tyû leä taêng tröôûng: ................................................................................................. 60 3.3.2. Xaây döïng quy trình quaûn trò ruûi ro taøi chính.................................................................................. 62 3.3.2.1. Thò tröôøng dòch vuï phaùi sinh taïi Vieät Nam : .......................................................................... 62 3.3.2.2. Giaûi phaùp xaây döïng chieán löôïc quaûn trò ruûi ro kieät giaù taøi chính: ........................................ 65

Keát luaän chöông 3 ................................................................................................................... 70

KEÁT LUAÄN.............................................................................................................................. 71

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ....................................................................................................... 72

PHUÏ LUÏC ................................................................................................................................ 73

LÔØI MÔÛ ÑAÀU

1. Ñaët vaán ñeà:

Caùc doanh nghieäp ngaøy nay ñang ñoái maët vôùi moät moâi tröôøng thay ñoåi nhanh

choùng do khoa hoïc vaø coâng ngheä. Khaùch haøng coù nhieàu keânh ñeå so saùnh vaø löïa

choïn saûn phaåm, dòch vuï thích hôïp nhaát cho mình, hoï trôû neân ngaøy caøng khoù tính vaø

ñoøi hoûi cao hôn. Caïnh tranh trong kinh doanh ngaøy caøng khoác lieät khoâng nhöõng

trong phaïm vi ñòa phöông maø caû nöôùc, khoâng nhöõng trong khu vöïc maø caû toaøn caàu.

Hoäi nhaäp caøng saâu vaøo neàn kinh teá theá giôùi, caùc doanh nghieäp Vieät Nam cuõng phaûi

gia nhaäp vaøo moâi tröôøng kinh doanh naêng ñoäng naøy vôùi nhieàu ruûi ro tieàm aån.

Vaän taûi bieån laø moät ngaønh kinh doanh ñaày ruûi ro, chòu nhieàu taùc ñoäng cuûa

caùc yeáu toá thò tröôøng nhö laõi suaát, tyû giaù, giaù daàu moû. Söï bieán ñoäng lieân tuïc cuûa

nhöõng yeáu toá naøy trong thôøi gian qua coäng theâm nhöõng yeáu keùm trong quaûn lyù ñaõ

aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán chi phí giao dịch vaø ñặc biệt laø tyû suaát sinh lôøi cuûa

ngaønh.

Trong boái caûnh hoäi nhaäp theá giôùi naêm 2007, quaûn lyù ruûi ro ñeå phaùt trieån beàn

vöõng vaø naâng cao söùc caïnh tranh laø moät chieán löôïc quan troïng cuûa doanh nghieäp

noùi chung vaø doanh nghieäp trong ngaønh vaän taûi bieån Vieät Nam noùi rieâng.

2. Muïc tieâu nghieân cöùu:

Treân cô sôû caùc phaân tích vaø ñaùnh giaù thöïc traïng ruûi ro taïi coâng ty Lieân doanh

Evergreen Vieät Nam trong hai naêm 2005, 2006 ñeå coù nhaän thöùc veà ruûi ro cuûa loaïi

hình kinh doanh dòch vuï vaän taûi bieån. Muïc tieâu xaùc ñònh caùc nhaân toá ruûi ro, möùc ñoä

ruûi ro taùc ñoäng ñeán hieäu quaû kinh doanh cuûa coâng ty. Töø thöïc traïng quaûn trò ruûi ro

cuûa coâng ty tìm caùc giaûi phaùp thích hôïp ñeå chaáp nhaän caùc taùc nhaân ruûi ro coù möùc ñoä

thaáp, haïn cheá caùc taùc nhaân tieâu cöïc baèng caùc giaûi phaùp tích cöïc hoaëc chuyeån giao

ruûi ro (neáu coù theå) vôùi chi phí thaáp nhaát.

3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu:

Ñoái töôïng nghieân cöùu laø haønh vi vaø thao taùc nghieäp vuï, nhaän thöùc cuûa nhaân

vieân cuûa coâng ty, heä thoáng nghieäp vuï, coâng ngheä, caùc quy ñònh cuûa coâng ty, nhaän

thöùc cuûa nhaân vieân cuûa caùc coâng ty laø khaùch haøng cuûa coâng ty.

Phaïm vi nghieân cöùu: treân cô sôû nghieân cöùu thöïc traïng quaûn lyù ruûi ro taïi coâng

ty Evergreen Vieät Nam, môû roäng ñeà taøi nghieân cöùu cho toaøn ngaønh vaän taûi bieån

Vieät Nam.

4. Phöông phaùp nghieân cöùu:

Phaân tích caùc baùo caùo taøi chính cuûa Coâng ty lieân doanh Evergreen Vieät Nam,

soá lieäu cuûa cuûa Hieäp hoäi caùc caûng bieån Vieät Nam, toång cuïc thoáng keâ, Drewry

publication.

Thu thaäp taøi lieäu lieân quan ñeán vaán ñeà ruûi ro vaø quaûn trò ruûi ro nhaèm xaây

döïng cô sôû lyù luaän cho ñeà aùn, töø ñoù tìm ra nhöõng giaûi phaùp coù tính khoa hoïc.

Thu thaäp yù kieán nhaän xeùt cuûa caùn boä phuï traùch boä phaän lieân quan ñeå tìm ra

nhöõng ruûi ro cuûa boä phaän ñoàng thôøi tìm giaûi phaùp thích hôïp cho boä phaän noùi rieâng

vaø coâng ty noùi chung.

5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi.

Ruûi ro laøm giaûm hieäu quaû kinh doanh cuûa moïi coâng ty. Vieäc khoâng ñònh lieäu

ñöôïc ruûi ro coù theå xaûy ra, cuõng nhö khoâng quaûn lyù ñöôïc ruûi ro seõ ñeán - ñaët coâng ty

vaøo tình traïng baùo ñoäng, keùm an toaøn, thieáu oån ñònh. Nhöõng ruûi ro thöôøng xuyeân

xaûy ra gaây toån thaát cho khaùch haøng, laøm xoùi moøn loøng tin cuûa khaùch haøng. Khoâng

nhöõng khaùch haøng truyeàn thoáng töø boû, hoï coøn keùo theo moät loaït khaùch haøng tieàm

naêng khaùc cuõng seõ khoâng söû duïng dòch vuï cuûa coâng ty.

Vieäc nghieân cöùu ñeà taøi “Moät soá giaûi phaùp nhaèm baûo ñaûm söï taêng tröôûng

beàn vöõng cuûa doanh nghieäp, phaùt trieån lôïi theá caïnh tranh thoâng qua vieäc taêng

cöôøng quaûn lyù ruûi ro taïi doanh nghieäp laøm ñaïi lyù vaän taûi bieån trong giai ñoaïn

hoäi nhaäp WTO” coù yù nghóa khoa hoïc laø goùp phaàn naâng cao nhaän thöùc vaø thaáy taàm

quan troïng cuûa vaán ñeà quaûn lyù ruûi ro trong ngaønh dòch vuï vaän taûi bieån.

Veà yù nghóa thöïc tieãn: ñaàu tö ñeå nghieân cöùu veà ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh

doanh haøng ngaøy coù yù nghóa thöïc tieãn quan troïng trong vieäc tìm ra nhöõng giaûi phaùp

ñeå kieåm soaùt ruûi ro hoaëc chuyeån giao ruûi ro (neáu coù theå) vôùi chi phí thaáp nhaát, naâng

cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.

6. Neùt môùi cuûa ñeà taøi nghieân cöùu:

Ñeà taøi giuùp nhaän dieän caùc ruûi ro ñoái vôùi ngaønh dòch vuï vaän taûi bieån. Töø ñoù,

ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp quan troïng ñeå kieåm soaùt hoaëc chuyeån giao ruûi ro nhö sau:

-Caùc chính saùch vó moâ: kieán nghò hoaøn thieän luaät phaùp, naâng cao tính chuyeån

ñoåi cuûa ñoàng tieàn Vieät Nam, giaûm tyû leä do la hoùa neàn kinh teá. Kieán nghò nhanh

choùng ban haønh luaät chöùng töø ñieän töû phuø hôïp vôùi thôøi kyø hoäi nhaäp.

-Caùc chính saùch vi moâ: ñaàu tö vaø ñaøo taïo phaùt trieån nguoàn nhaân löïc chaát

löôïng cao, caûi thieän quy trình nghieäp vuï hôïp lyù chính.

-Veà chieán löôïc quaûn trò taøi chính hieäu quaû: kieán nghò phaùt trieån thò tröôøng

caùc coâng cuï phaùi sinh hieäu quaû, xaây döïng chieán löôïc quaûn trò taøi chính trong daøi

haïn.

7. Keát caáu cuûa luaän vaên:

Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên ñöôïc chia laøm 3 chöông:

Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà ruûi ro vaø quaûn lyù ruûi ro.

Chöông 2: Thöïc traïng coâng taùc phoøng choáng ruûi ro taøi chính taïi coâng ty ñaïi lyù vaän

taûi container Vieät Nam .

Chöông 3. Moät soá giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng quaûn lyù ruûi ro ngaønh dòch vuï vaän taûi

bieån.

Chöông 1. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ RUÛI RO VAØ QUAÛN TRÒ RUÛI RO

1.1. Ruûi ro ñoái vôùi lôïi theá kinh doanh cuûa doanh nghieäp:

Để ñạt ñược mục tieâu tối ña hoùa thu nhập vốn cuûa chuû sôû höõu, những quyết

ñịnh taøi chính quan trọng ñều ñược caân nhắc dưới goùc ñộ rủi ro vaø toái ña hoùa lôïi

nhuaän.

1.1.1. Khaùi nieäm ruûi ro:

Ruûi ro laø tình huoáng maø taïi ñoù xaûy ra nhöõng söï coá daãn ñeán vieäc coâng ty bò

thua loã hay thaäm chí bò phaù saûn. Coâng ty luoân tìm caùch neù traùnh ruûi ro hay giaûm ruûi

ro ñeán möùc toái thieåu (neáu coù theå) trong moïi hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình.

1.1.2. Phaân loaïi ruûi ro:

1.1.2.1. Ruûi ro kinh doanh:

Rủi ro kinh doanh laø loại rủi ro lieân quan ñến những bất lợi của thị trường

laøm doanh thu giảm, hậu quả laø lợi nhuận trước thuế bị giảm hay bị lỗ.

1.1.2.1.1. Ruûi ro do baûn chaát kinh doanh:

Haàu heát caùc doanh nghieäp ñeàu phaûi ñoái maët vôùi ruûi ro kinh doanh lieân quan

ñeán baûn chaát ngaønh ngheà saûn xuaát kinh doanh. Ñoù laø daïng ruûi ro baûn chaát gaén lieàn

vôùi töøng ngaønh ngheà kinh doanh nhö: baûn chaát cuûa doanh soá baát oån theo chu kyø

kinh doanh, baûn chaát baát oån trong giaù baùn, baûn chaát baát oån trong chi phí, caïnh tranh

treân thöông tröôøng.

1.1.2.1.2. Ruûi ro hoaït ñoäng :

Ruûi ro phaùt sinh töø caùc giao dòch trong kinh doanh xuaát phaùt töø caùc ñoái taùc

hay nhöõng ruûi ro phaùt sinh töø chính noäi boä doanh nghieäp, nhöõng thay ñoåi lieân quan

ñeán nhaân söï, cô caáu toå chöùc hay quy trình saûn xuaát kinh doanh nhö:

Ruûi ro hoaït ñoäng laø ruûi ro do thaát baïi trong hoaït ñoäng nghieäp vuï vaø hoaït

ñoäng kinh doanh hoaëc heä thoáng quaûn trò ruûi ro. Ruûi ro naøy coù theå bao goàm naêng löïc

yeáu keùm cuûa nhaø quaûn lyù, gaëp söï coá vi tính hay loãi phaàn meàm, haïn cheá cuûa ban

giaùm ñoác khoâng phaùt hieän caùc giao dòch phöùc taïp tieàm aån, nhöõng gian laän cuûa cuûa

ngöôøi giao dòch vaø ban giaùm ñoác. Taàm quan troïng cuûa ruûi ro hoaït ñoäng naèm ôû heä

thoáng kieåm soaùt noäi boä. Tieán trình kieåm soaùt phaûi thöïc hieän toát ñeå ñaûm baûo laø caùc

thaønh vieân tham gia tuaân thuû nhöõng chính saùch ban haønh.

Ruûi ro thanh toaùn: ruûi ro do khoâng coù khaû naêng thanh toaùn cuûa caùc beân.

Ruûi ro phaùp lyù vaø quy ñònh: ruûi ro do heä thoáng phaùp lyù khoâng coøn baûo ñaûm

vieäc thöïc hieän hôïp ñoàng hay caùc ñieàu leä hay quy ñònh thay ñoåi khoâng theå döï kieán.

Ruûi ro thueá: laø ruûi ro maø luaät thueá hoaëc caùc vaên baûn höôùng daãn luaät thueá

thay ñoåi ngoaøi döï kieán. Thueá taùc ñoäng ñaùng keå ñeán lôïi nhuaän roøng cuûa coâng ty.

Caùc ruûi ro heä thoáng khaùc: ví duï nhö caùc ruûi ro do caùc bieán ñoäng chính trò ví

duï nhö moät tröôøng hôïp ñaûo chính, caùc giao dòch ñaàu bò ñoùng baêng, taøi saûn bò quoác

höõu hoùa. Ruûi ro heä thoáng coøn laø ruûi ro daây chuyeàn coäng höôûng cuûa moät heä thoáng taøi

chính, daãn ñeán söï hoaûng hoaïn vaø tan vôõ toaøn boä heä thoáng.

1.1.2.2. Ruûi ro taøi chính :

1.1.2.2.1. Ruûi ro thò tröôøng:

Ruûi ro thò tröôøng laø moät thaùch thöùc cuûa theá giôùi ngaøy nay. Do söï gaén keát cuûa

theá giôùi ngaøy caøng chaët cheõ, söï bieán ñoäng cuûa moãi maéc xích ñeàu aûnh höôûng ñeán caû

theá giôùi. Nhöõng bieán ñoäng khoâng theå döï ñoaùn ñöôïc cuûa tyû giaù, laõi suaát vaø giaù caû

haøng hoùa coù theå ñaåy moät doanh nghieäp ñöôïc ñieàu haønh toát vaøo tình traïng phaù saûn.

Bieán ñoäng tyû giaù:

Keå töø sau cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä Chaâu AÙ naêm 1997, nguy cô ñoä

nhaïy caûm tyû giaù laø moät chuû ñeà quan troïng ñöôïc ñeà caäp thöôøng xuyeân vaø ñöôïc nhieàu

ngöôøi nhaän thöùc saâu saéc. Coù 3 loaïi nhaïy caûm lieân quan ñeán ruûi ro tyû giaù laø ñoä nhaïy

caûm giao dòch, ñoä nhaïy caûm kinh teá vaø ñoä nhaïy caûm chuyeån ñoåi.

Ñoä nhaïy caûm giao dòch: laø nhöõng phaùt sinh do coù söï thay ñoåi trong caùc giao

dòch coù nguoàn thu baèng ngoaïi teä. Ví duï moät doanh nghieäp Vieät Nam xuaát khaåu

haøng, thanh toaùn chaäm 60 ngaøy baèng USD. Vaäy, doanh nghieäp ñaõ töï ñaët mình theo

nhöõng bieán ñoåi tyû giaù trong thôøi gian 60 ngaøy cho khoaûn nôï.

Ñoä nhaïy caûm kinh teá : nhöõng giao ñoäng trong tyû giaù seõ laøm thay ñoåi doøng

tieàn trong töông lai, bao goàm doanh soá vaø chi phí trong töông lai. Khi ñoàng noäi teä

leân giaù, ngöôøi tieâu duøng trong nöôùc seõ chuyeån sang duøng haøng cuûa coâng ty nöôùc

ngoaøi coù giaù reû hôn tính baèng ñoàng noäi teä. Töông töï, laõi nhaän ñöôïc töø ñaàu tö nöôùc

ngoaøi cuõng bò giaûm ñi do ñoàng tieàn taêng giaù. Ñoái vôùi doanh nghieäp coù hoaït ñoäng

kinh doanh quoác teá, möùc ñoä aûnh höôûng bôûi dao ñoäng tyû giaù coù theå lôùn hôn so vôùi

moät coâng ty kinh doanh noäi ñòa thuaàn tuùy. Khi ñoàng noäi teä leân giaù, giaù mua haøng

baèng ñoàng noäi teä trôû neân quaù cao laøm giaûm caàu veà maët haøng ñoù, aûnh höôûng xaáu

ñeán doanh thu xuaát khaåu.

Ñoä nhaïy caûm chuyeån ñoåi laø ñoä nhaïy caûm cuûa caùc baùo caùo taøi chính hôïp nhaát

cuûa moät doanh nghieäp ñoái vôùi ruûi ro tyû giaù. Neáu taøi saûn hoaëc caùc khoaûn nôï cuûa caùc

coâng ty con ñöôïc chuyeån ñoåi ôû möùc tyû giaù khaùc vôùi tyû giaù tröôùc ñaây thì baûng caân

ñoái keá toaùn seõ bò taùc ñoäng bôûi caùc dao ñoäng tyû giaù theo thôøi gian. Ngoaøi ra, thu

nhaäp cuûa caùc coâng ty con khi chuyeån ñoåi sang ñoàng tieàn quy öôùc treân baùo caùo hôïp

nhaát cuõng bò aûnh höôûng. Tuy nhieân, vieäc söû duïng ñoàng tieàn quy öôùc ñeå chuyeån ñoåi

thu nhaäp laïi khoâng aûnh höôûng gì ñeán doøng tieàn thöïc teá cuûa coâng ty.

Ñoái vôùi caùc coâng ty ña quoác gia, neáu ñoàng tieàn ñòa phöông cuûa coâng ty con

yeáu ñi, thu nhaäp thöôøng ñöôïc giöõ laïi ñeå taùi ñaàu tö. Khi ñoù, baùo caùo taøi chính cuûa

coâng ty con vaãn phaûi chuyeån sang ñoàng tieàn cuûa coâng ty me, chính ñieàu naøy laøm sai

leäch caùc baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty con. Trong tröôøng hôïp naøy, ñoä nhaïy caûm

chuyeån ñoåi aûnh höôûng ñeán giaù coå phieáu vì caùc nhaø ñaàu tö thöôøng quan taâm ñeán thu

nhaäp vaø söû duïng thu nhaäp ñeå ñaùnh giaù giaù trò coâng ty.

Bieán ñoäng laõi suaát:

Bieán ñoäng laõi suaát seõ taïo aùp löïc taêng chi phí. Caùc doanh nghieäp coù doanh thu

thaáp seõ bò taùc ñoäng baát lôïi bôûi laõi suaát taêng leân vaø deã daøng bò rôi vaøo tình traïng kieät

queä taøi chính.

Bieán ñoäng giaù caû

Bieán ñoäng giaù caû coù theå ñaåy coâng ty ñöôïc ñieàu haønh toát vaøo phaù saûn. Khi giaù

caû taêng, ngöôøi tieâu duøng seõ chuyeån daàn sang caùc saûn phaåm thay theá. Daàu moû laø

moät maët haøng coù tính quyeát ñònh ñeán giaù caû cuûa roå haøng hoùa cuûa nhieàu nöôùc.

1.1.2.2.2. Ruûi ro do söû duïng ñoøn baåy:

Ñoøn baåy taøi chính coù taùc duïng tích cöïc trong vieäc taêng EPS do söû duïng laù

chaén thueá khueách ñaïi tyû suaát lôïi nhuaän vaø ñaàu tö goùp phaàn caûi thieän dòch vuï. Tuy

nhieân noù cuõng ñöa ñeán caùc ruûi ro sau:

-Neáu EBIT nôï < EBIT hoøa voán thì EPS seõ giaûm.

-Neáu coâng ty khoâng phaùt trieån hôn sau khi vay nôï, doanh thu khoâng chaéc chaén thì

vieäc söû duïng voán vay ñem laïi ruûi ro maát khaû naêng thanh toaùn laõi vay vaø nôï goác.

-Coâng ty hoaït ñoäng trong ngaønh coù nhieàu caïnh tranh thì doanh thu vaø lôïi nhuaän deã

bò bieán ñoäng vaø vì vaäy vay nhieàu trong tröôøng hôïp naøy cuõng khoâng toát vì khoâng

ñaûm baûo lôïi nhuaän.

-Voøng ñôøi cuûa coâng ty: ruûi ro do vay nôï trong giai ñoaïn khôûi nghieäp vaø giai ñoaïn

suy thoaùi seõ cao hôn so vôùi khi coâng ty ñang trong giai ñoaïn phaùt trieån. Trong giai

ñoaïn khôûi nghieäp nhu caàu chi nhieàu hôn thu vaøo, doøng tieàn vaøo seõ aâm, ruûi ro kinh

doanh cao. Trong giai ñoaïn suy thoaùi, nhu caàu saûn phaåm treân thò tröôøng giaûm,

doanh thu giaûm aûnh höôûng ñeán khaû naêng chi traû laõi vay. Thu nhaäp thaáp, ruûi ro taøi

chính luùc naøy raát cao vì lôïi ích töø laù chaén thueá khoâng ñuû buø ñaép ruûi ro taøi chính do

nôï vay coù theå xaûy ra. Trong giai ñoaïn phaùt trieån, do saûn phaåm coâng ty ñaõ ñöôïc thò

tröôøng chaáp nhaän, doanh soá taêng, doøng tieàn thu vaøo döông do thu nhieàu hôn chi.

1.2. Ruûi ro cuûa ngaønh vaän taûi bieån theá giôùi:

1.2.1. Ruûi ro kinh doanh cuûa ngaønh vaän taûi bieån:

Vaän taûi bieån, baûn chaát laø moät ngaønh coù tính ruûi ro cao. Hoaït ñoäng kinh doanh

coù theå bò aûnh höôûng töùc thì bôûi nhöõng bieán ñoäng cuûa chieán tranh, thôøi tieát, khí haäu

(möa, baõo…) khuûng boá, cöôùp bieån, giaù caû haøng hoùa (ñaëc bieät laø giaù daàu), tyû giaù

ngoaïi teä, laõi suaát….

Ruûi ro veà caùc quy ñònh vaø luaät phaùp caùc nöôùc:

Hoaït ñoäng vaän taûi quoác teá chòu söï chi phoái cuûa luaät haøng haûi quoác teá vaø luaät

haøng haûi cuûa moãi quoác gia. Söï oån ñònh cuûa an ninh theá giôùi trong vieäc phoøng choáng

khuûng boá, cöôùp bieån laø moät ñaûm baûo cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh.

Vieäc thöïc thi Boä luaät an ninh caûng bieån vaø taøu bieån quoác teá ISPS coù hieäu löïc

töø naêm 2004 trong vieäc ñoøi hoûi caùc haõng taøu phaûi taêng cöôøng ñaàu tö trang thieát bò,

ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi syõ quan ñaõ laøm gia taêng chi phí ñaùng keå cho caùc haõng taøu.

Ngaønh ñaëc bieät taêng tröôûng ôû nhöõng nöôùc coù theå cheá chính trò oån ñònh, moâi tröôøng

an toaøn vaø coù nhieàu öu ñaõi cho ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhö Vieät Nam.

Ruûi ro coâng ngheä

Ruûi ro coâng ngheä phaùt sinh khi nhöõng khoaûn ñaàu tö cho phaùt trieån coâng ngheä

khoâng taïo ra khoaûn tieát kieäm trong chi phí nhö ñaõ döï tính khi môû roâng quy moâ hoaït

ñoäng cuûa coâng ty. Hoaëc laø coâng ngheä quaù laïc haäu laøm phaùt sinh nhieàu chi phí vaø

nhaân löïc ñeå thöïc hieän quy trình nghieäp vuï. Ruûi ro veà coâng ngheä coù theå gaây neân haäu

quaû laø giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa coâng ty. Ñaây laø nguyeân nhaân tieàm aån daãn ñeán

söï tuït haäu vaø phaù saûn trong töông lai. Ngöôïc laïi, lôïi ích töø vieäc ñaàu tö coâng ngheä laø

taïo ra cho coâng ty moät söùc baät quan troïng trong cuoäc canh tranh khoác lieät treân

thöông tröôøng.

Coâng ty khoâng nhöõng bò taùc ñoäng cuûa ruûi ro coâng nghệ taïi coâng ty maø coøn

cuûa ruûi ro cuûa caùc beân lieân quan. Neáu heä thoáng coâng ngheä cuûa coâng ty toát thì chöa

ñuû. Moâi tröôøng coâng ngheä cuûa caùc beân lieân quan nhö haûi quan, chi nhaùnh ôû caùc

nöôùc, ñieàu ñoä baõi…. khoâng phaùt trieån hay khoâng töông thích vôùi heä thoáng coâng ngheä

noäi boä coâng ty thì coâng ty seõ vaãn maát raát nhieàu thôøi gian ñeå kieåm tra soá lieäu kinh

doanh vôùi caùc beân lieân quan moät caùch thuû coâng. Söï khoâng truøng khôùp soá lieäu seõ

daãn ñeán ruûi ro laø coâng ty seõ khoâng kieåm soaùt chaët cheõ caùc khoaûn tieàn phaûi chi traû

cho caùc beân lieân quan. Hoaëc coâng ty khoâng theå gôûi coá lieäu chính xaùc daãn ñeán bò

phaït Haûi quan.

Ruûi ro hoaït ñoäng :

Ruûi ro coâng ngheä coù moái lieân heä chaët cheõ vôùi ruûi ro hoaït ñoäâng: Ruûi ro hoaït

ñoäng coù theå phaùt sinh khi coâng ngheä bò truïc traëc. Ví duï, theo quy ñònh cuûa haûi

quan, baûng keâ chi tieát haøng hoùa phaûi ñöôïc trình 24h tröôùc khi taøu vaøo. Nhöng do

vaán ñeà kyõ thuaät, soá lieäu ñaõ khoâng ñöôïc caäp nhaät kòp thôøi hoaëc khoâng chính xaùc daãn

ñeán khai baùo sai vaø bò phaùt sinh tieàn phaït. Hoaëc, sai soùt trong soá lieäu coù theå daãn

ñeán vieäc nhaàm laãn trong vieäc giao haøng, giao sai haøng, maát haøng… gaây haäu quaû

nhieâm troïng veà maët taøi chính cuõng nhö laøm giaûm nieàm tin cuûa khaùch haøng. Ngoaøi

ra, coøn phaùt sinh caùc chi phí löu container, löu baõi do khaùch haøng khoâng theå nhaän

haøng trong thôøi gian quy ñònh do nhöõng sai soùt noùi treân.

1.2.2. Ruûi ro taøi chính cuûa ngaønh vaän taûi container theá giôùi:

Ruûi ro veà giaù: ruûi ro veà giaù daàu, giaù caùc haøng hoùa, cöôùc phí vaän taûi.

Söï gia taêng vaø lan roäng cuûa baát oån chính trò toaøn caàu ñaëc bieät taïi khu vöïc daàu

moû Trung ñoâng, söï suït giaûm saûn löôïng töï nhieân taïi caùc moû daàu treân theá giôùi, vieäc

OPEC caét giaûm 500,000 thuøng/ngaøy (giaûm 2% saûn löôïng) ñaõ laøm taêng chi phí nhieân

lieäu vaän taûi, aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán lôïi nhuaän cuûa caùc haõng taøu. Vieäc giaù daàu lieân

tuïc leo thang coøn keùo theo söï taêng giaù cuûa moät loaït haøng hoùa vaø dòch vuï khaùc nhö

giaù ñoùng môùi taøu, ñoùng môùi container, laõi suaát nhaûy voït, tyû giaù bieán ñoäng …Chi phí

khai thaùc container ngaøy caøng cao trong luùc cöôùc phí vaän taûi ngaøy caøng giaûm (Xem

Phuï luïc 1. Hình 1.1.Bieán ñoäng giaù daàu thoâ naêm 2006; Phuï luïc 2.B(cid:31)ng 1.2 Thoáng

keâ giaù cöôùc toaøn caàu ).

Cuoäc ñua caïnh tranh giaønh thò phaàn vaän taûi theá giôùi ngaøy caøng trôû neân khoác

lieät vôùi öu theá thuoäc veà nhöõng haõng taøu lôùn, quaûn lyù nhöõng ñoäi taøu hieän ñaïi vôùi heä

thoáng ñaïi lyù roäng khaép toaøn caàu vaø heä thoáng quaûn trò hieän ñaïi coù theå cung caáp dòch

vuï cao vaø oån ñònh.

Ruûi ro veà tyû giaù:

Vaän chuyeån haøng hoùa tôùi nhieàu quoác gia, haõng taøu coù theå taêng theâm ñöôïc lôïi

ích veà kinh teá vaø giaûm ñöôïc ruûi ro tyû giaù so vôùi tröôøng hôïp vaän chuyeån ôû ít nöôùc.

Bieán ñoäng veà tyû giaù hoái ñoaùi giöõa caùc ñoàng tieàn coù moái töông quan khoâng chaët cheõ

vôùi nhau, noù khoâng ñoàng thôøi cuøng taêng hoaëc cuøng giaûm, cho neân haõng taøu naøo

caäp nhieàu quoác gia seõ coù cô hoäi ña daïng hoùa ñoàøng tieàn raát lôùn.

Ñieån hình veà tyû giaù ñoàng USD/TWD vaø USD /EUR trong 3 thaùng ñaàu naêm

2007: Tyû giaù USD/EUR coù khuynh höôùng giaûm daàn trong khi tyû giaù USD/TWD

ñang coù khuynh höôùng taêng daàn. (Xem Phuï luïc 3. Hình 1.3. Khuynh höôùng tyû gía

USD/EUR vaø USD/TWD).

Coâng ty Evergreen Vieät Nam laø chi nhaùnh cuûa haõng taøu EMC cuûa Ñaøi loan

coù chi nhaùnh ôû 90 nöôùc ôû khaép caùc chaâu luc. Ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø haõng taøu

seõ coù giao dòch baèng ñoàng tieàn cuûa 90 nöôùc treân theá giôùi. Vaø cuõng vì ñaëc ñieåm treân

maø ñoä nhaïy caûm tyû giaù laø moät phaàn quan troïng maø haõng taøu phaûi quan taâm trong

caùc baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñònh kyø.

Ruûi ro laõi suaát

Laõi suaát coù aûnh höôûng tôùi hoaït ñoäng ñaàu tö ñoùng môùi taøu, thay ñoåi coâng

ngheä ñeå caûi thieän dòch vuï theo höôùng lieân keát taát caû chi nhaùnh, ñaïi lyù haõng taøu vôùi

haûi quan caùc nöôùc treân toaøn caàu. Khi laõi suaát bieán ñoäng taêng, hoaït ñoäng ñaàu tö seõ bò

giaûm.

1.3. Quaûn trò ruûi ro taøi chính

Do tính baát oån cuûa thò tröôøng coäng theâm nhöõng ruûi ro phaùt sinh trong quaù

trình hoïat ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp, quaûn trò ruûi ro trôû neân laø moät hoaït

ñoäng khoâng theå thieáu trong quaûn trò doanh nghieäp ngaøy nay.

1.3.1. Lôïi ích cuûa quaûn trò ruûi ro:

Theo kieán thöùc cuûa taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi, laäp luaän Modigliani-

Miller, coâng ty khoâng caàn quaûn trò ruûi ro vì caùc coå ñoâng coù theå töï quaûn lyù baèng caùch

ña daïng hoùa danh muïc ñaàu tö cuûa hoï. Laäp luaän cuûa Modigliani-Miller ñaõ boû qua söï

thaät laø coâng ty coù theå thöïc hieän quaûn trò ruûi ro hieäu quaû vaø vôùi chi phí thaáp hôn so

vôùi chính baûn thaân coå ñoâng do lôïi theá quy moâ vaø nhöõng ñaàu tö vaøo heä thoáng thoâng

tin. Coâng ty seõ nhaän ñöôïc ñöôïc nhieàu lôïi ích töø hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro neáu thu

nhaäp coâng ty dao ñoäng quanh khung chòu thueá thu nhaäp. Vôùi heä thoáng thueá luõy tieán,

coâng ty coù theå chuû ñoäng tính toaùn ñeå coù moät möùc thueá thaáp hôn baèng caùch oån ñònh

thu nhaäp cuûa coâng ty.

Quaûn trò ruûi ro laøm giaûm xaùc suaát phaù saûn - moät tieán trình raát toán keùm maø

trong ñoù chi phí phaùp lyù laø moät thaønh phaàn ñaùng keå taùc ñoäng ñeán giaù trò coâng ty.

Caùc giaùm ñoác tích cöïc quaûn trò ruûi ro vì traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi cuûa hoï.Ñoái vôùi

coâng ty laâm vaøo tình traïng saép phaù saûn, coâng ty coù ít ñoäng cô ñaàu tö vaøo caùc döï aùn

cho duø caùc döï aùn naøy coù haáp daãn ñeán möùc naøo ñi nöõa vì chuùng laøm taêng cô hoäi ñeå

thanh toaùn cho chuû nôï. Quaûn trò ruûi ro giuùp traùnh tình traïng ñaàu tö leäch laïc nhö treân

vaø gia taêng cô hoäi cho coâng ty trong vieäc ñaàu tö vaøo caùc döï aùn haáp daãn maø nhöõng

döï aùn naøy toát hôn cho xaõ hoäi vaø neàn kinh teá.

Quaûn trò ruûi ro cho pheùp coâng ty taïo ra doøng tieàn caàn thieát ñeå thöïc hieän caùc

döï aùn ñaàu tö cuûa mình. Hoï coù theå chuû ñoäng tìm kieám nguoàn taøi trôï beân ngoaøi.

Nhöng vieäc phoøng ngöøa ruûi ro laïi tuøy thuoäc vaøo thaùi ñoä ñoái vôùi ruûi ro cuûa Hoäi ñoàng

quaûn trò. Ñeå phoøng ngöøa ruûi ro, ngoaøi chi phí cho vieäc mua caùc coâng cuï phaùi sinh

doanh nghieäp cuõng phaûi chaáp nhaän moät ruûi ro laø coù khi thò tröôøng laïi ñaûo chieàu coù

lôïi, vaø nhö vaäy chi phí phoøng ngöøa ruûi ro laïi trôû neân quaù ñaét.

1.3.2. Quaûn trò ruûi ro:

Coâng ty khi baét ñaàu kinh doanh ñaõ chaáp nhaän moät möùc ñoä ruûi ro nhaát ñònh.

Ví duï theo döï baùo cuûa hoï, giaù daàu moû ñang trong giai ñoaïn oån ñònh hoaëc seõ giaûm,

hoï khoâng phoøng ngöøa ruûi ro maø xaùc ñònh möùc ñoä ruûi ro hieän taïi so vôùi ruûi ro mong

muoán. Khi ñoù, hoï maø taäp trung moïi nguoàn löïc vaøo coâng vieäc kinh doanh chính.

Moät vaøi coâng ty söû duïng caùc coâng cuï phaùi sinh nhö laø moät hình thöùc ñaàu cô

döïa treân nhöõng döï baùo cuûa hoï. Neáu ruûi ro xaûy ra khoâng lieân quan ñeán hoaït ñoäng

chính yeáu cuûa coâng ty vaø neáu keát quaû döï baùo toài thì hoï khoù giaûi thích chi phí cho

vieäc ñaàu cô naøy cho coå ñoâng.

Quaûn trò ruûi ro laø hoaït ñoäng xaùc ñònh möùc ñoä ruûi ro maø coâng ty mong muoán,

nhaän dieän ruûi ro hieän nay ñang gaùnh chòu vaø söû duïng caùc coâng cuï phaùi sinh hoaëc

caùc coâng cuï taøi chính khaùc ñeå ñieàu chænh möùc ñoä ruûi ro thöïc söï theo möùc ñoä ruûi ro

mong muoán. Coù theå noùi, quaûn trò ruûi ro ñaõ taïo moät cuoäc caùch maïng trong dòch vuï tö

vaán vaø phaùt trieån caùc phaàn meàm phuïc vuï cho nhu caàu neù traùnh nhöõng ruûi ro bôûi

nhöõng töø caùc yeáu toá ngoaïi sinh cuûa doanh nghieäp.

Treân thöïc teá, luoân coù nhöõng ngôø vöïc veà tính hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng caùc

coâng cuï phaùi sinh. Nhöng, qua thôøi gian, caùc coâng cuï naøy ñaõ daàn ñöôïc thöøa nhaän laø

coâng cuï toát nhaát ñeå ñoái phoù vôùi nhöõng baát oån ngaøy caøng gia taêng cuøng vôùi côn loác

hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi. Quaûn trò ruûi ro ngaøy nay khoâng ñôn thuaàn taäp trung vaøo

caùc coâng cuï phaùi sinh maø laø moät quaù trình ñöôïc goïi laø quaûn trò ruûi ro taøi chính

1.3.3. Caùc bieän phaùp ño löôøng ruûi ro taøi chính ñöôïc phaûn aùnh trong caùc baùo

caùo taøi chính:

Coù nhieàu loaïi phöông phaùp ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù ruûi ro thò tröôøng nhö:

voøng ñôøi, ño löôøng ñoä nhaïy caûm quyeàn choïn, giaù trò coù ruûi ro (VAR), kieåm ñònh

giôùi haïn/ kòch baûn, vaø coøn moät soá phöông phaùp khaùc. Haàu heát caùc coâng ty phi taøi

chính ñeàu quaûn trò theo doøng tieàn, nhöõng thay ñoåi veà giaù seõ aûnh höôûng theá naøo ñeán

doøng tieàn hay lôïi nhuaän cuûa coâng ty. Sau ñaây laø bieän phaùp ño löôøng bieán ñoäng

doøng tieàn vaø lôïi nhuaän coâng ty ñeå löôïng hoùa nhöõng ruûi ro taøi chính thoâng qua phaân

tích caùc baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty.

1.3.3.1. Caùc chæ soá trong baûng caân ñoái keá toaùn:

Tính thanh khoaûn: Chæ tieâu naøy phaûn aùnh ruûi ro taøi chính cuûa doanh nghieäp.

Naêng löïc thanh toaùn laø naêng löïc traû ñöôïc caùc loaïi nôï ñaùo haïn. Noù laø tieâu chí

quan troïng phaûn aùnh tình hình taøi chính vaø naêng löïc kinh doanh cuûa coâng ty. Neáu

khaû naêng thanh toaùn thaáp, coâng ty khoâng nhöõng bò caêng thaúng veà tieàn voán, khoâng

ñuû tieàn chi cho caùc hoaït ñoäng kinh doanh haøng ngaøy maø coøn chöùng toû voán khoâng

quay voøng nhanh ñuû ñeå traû caùc khoaûn nôï ñeán haïn, thaäm chí coâng ty coøn ñang ñöùng

tröôùc nguy cô bò phaù saûn. Khaû naêng thanh toaùn coâng ty goàm hai loaïi ngaén haïn vaø

daøi haïn.

Khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn laø khaû naêng thanh toaùn caùc khoaûn nôï ngaén

haïn trong moät naêm. Caùc loaïi nôï naøy thöôøng phaûi thanh toaùn baèng tieàn maët hoaëc

baèng caùc taøi saûn löu ñoäng khaùc. Caùc khoaûn nôï naøy coù ruûi ro töông ñoái lôùn ñoái vôùi

taøi chính doanh nghieäp. Caùc chæ tieâu ñeå ñaùnh giaù ruûi ro thanh toaùn ngaén haïn goàm

coù: *Voán kinh doanh = taøi saûn löu ñoäng – caùc khoaûn nôï löu ñoäng.

Voán kinh doanh thích hôïp thì khaû naêng thöïc hieän caùc nghóa vuï taøi chính caøng

toát. Voán kinh doanh coøn aûnh höôûng ñeán khaû naêng vay nôï: Caùc ngaân haøng thöôøng

buoäc doanh nghieäp duy trì moät voán kinh doanh toái thieåu naøo ñoù. Löôïng voán kinh

doanh cao hay thaáp ñöôïc quyeát ñònh bôûi möùc phuø hôïp giöõa doøng tieàn vaøo vaø doøng

tieàn ra cuûa doanh nghieäp. Neáu doøng tieàn vaøo vaø ra khoâng oån ñònh thì doanh nghieäp

caàn duy trì nhieàu voán kinh doanh ñeå chuaån bò traû nôï ñaùo haïn trong kyø. Trong thöïc

teá, vì quy moâ doanh nghieäp coù theå môû roâng hay thu heïp cho neân ngöôøi ta thöôøng

hay so saùnh voán kinh doanh hieän nay vôùi caùc naêm tröôùc ñeå xem coù hôïp lyù khoâng.

*Tyû suaát löu ñoäng = taøi saûn löu ñoäng / caùc khoaûn nôï löu ñoäng. (1.1)

Chæ soá naøy ño löôøng khaû naêng coâng ty thanh toaùn caùc hoùa ñôn trong moät naêm.

*Khaû naêng thanh toaùn nhanh= (tieàn maët + ñaàu tö ngaén haïn + caùc khoaûn phaûi thu )/

nôï ngaén haïn. (1.2)

Chæ soá naøy ño löôøng khaû naêng thanh toaùn caùc hoùa ñôn ngay laäp töùc.

Tyû soá löu ñoäng caøng cao chöùng toû naêng löïc thanh toaùn ngaén haïn nôï löu ñoäng caøng

lôùn. Nhöng doanh nghieäp coù tyû suaát löu ñoäng quaù cao chöa chaéc laø toát vì tyû suaát

löu ñoäng quaù cao chöùng toû taøi saûn chöa ñöôïc söû duïng coù hieäu quaû, vì vaäy coù aûnh

höôûng tôùi khaû naêng thu lôïi cuûa doanh nghieäp.

Khaû naêng thanh toaùn daøi haïn: Chæ soá naøy cho bieát möùc ñoä nhaïy caûm cuûa

coâng ty ñoái vôùi caùc khoaûn nôï daøi haïn.

*Heä soá chi traû laõi vay = thu nhaäp tröôùc thueá vaø laõi vay (EBIT) / chi phí laõi vay. (1.3)

Heä soá naøy cho bieát coâng ty ñaõ kieám ñöôïc thu nhaäp hôn bao nhieâu laàn so vôùi laõi vay

*Heä soá chi traû nôï goác vaø laõi vay = EBIT / (chi phí laõi vay + (nôï goác / 1-thueá suaát)) (1.4)

phaûi traû.

Tính thanh khoaûn coù theå thay theá cho quaûn trò ruûi ro. Moät soá coâng ty coù tính thanh

khoaûn cao ñeán möùc maø caùc bieán ñoäng do tính khoâng oån ñònh cuûa ruûi ro caùc doøng

tieàn coù aûnh höôûng cuûa ruûi ro taøi chính coù theå giaûm bôùt.

*Tyû leä ñoøn baåy = nôï /voán coå phaàn (1.5)

Hay tyû soá nôï so nôï coäng taøi saûn löu ñoäng

Xem xeùt cô caáu nôï: tyû leä nôï vôùi laõi suaát coá ñònh, tyû leä nôï vôùi laõi suaát thaû noåi, khaû

naêng chuyeån ñoåi….Löu yù coù moät soá coù tyû leä ñoøn baåy taøi chính khaù lôùn ngoaøi baûn

caân ñoái keá toaùn thoâng qua caùc hoaït ñoäng thueâ mua taøi chính thöôøng ñöôïc chuù thích

ôû cuoái trang trong caùc baùo caùo taøi chính.

Ñoä nhaïy caûm chuyeån ñoåi ñoái vôùi tyû giaù: Do coù söï hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh

nöôùc ngoaøi.

Ñoä nhaïy caûm giao dòch ñoái vôùi tyû giaù : Caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû seõ thay ñoåi

giaù trò neáu tyû giaù bieán ñoäng. Ñoä nhaïy caûm giao dòch xaûy ra khi coù söï khoâng caân

xöùng giöõa doøng tieàn vaøo vaø doøng tieàn ra. Nhieàu coâng ty cho raèng neáu hoï ñieàu chænh

giaù baùn kòp thôøi thì seõ khoâng coù ñoä nhaïy caûm giao dòch tyû giaù. Nhöng do chi phí

thay ñoåi giaù (chi phí thoâng baùo khaùch haøng, in laïi caùc baùo giaù…) ñaõ laøm hoï maát thò

phaàn do nhieàu ñoái thuû caïnh tranh ñaõ nhaâm nhaäp vaø baùn saûn phaåm vôùi giaù thaáp hôn

Ñoä nhaïy caûm daøi haïn ñoái vôùi tyû giaù: Coâng ty coù hoaït ñoäng chuyeån lôïi nhuaän kinh

doanh töø nöôùc ngoaøi veà nöôùc döôùi daïng tieàn coå töùc, tieàn baûn quyeàn, chuyeån nhöôïng

trong noäi boä taäp ñoaøn. Ñoä nhaïy caûm daøi haïn xaûy ra khi giaù trò ñoàng tieàn nöôùc ngoaøi

ñöôïc döï ñoaùn maát giaù. Caùc coâng ty Myõ quan taâm ñeán phoøng ngöøa caùc khoaûn lôïi

nhuaän naøy do hoï bò ñoái maët vôùi khaû naêng bò haï haïng möùc xeáp haïng vaø nhaát laø caùc

coâng ty ñang duøng coå phieáu ñeå thöïc hieän vieäc saùt nhaäp.

Ñoä nhaïy caûm laõi suaát: Neáu coâng ty ñang söû duïng nôï vôùi laõi suaát thaû noåi, thì nhöõng

laõi suaát ngaén haïn seõ laøm thay ñoåi chi phí cuûa coâng ty. Seõ raát baát oån neáu laïm phaùt

ngaøy caøng cao, laõi suaát leo thang theo möùc taêng cuûa laïm phaùt, chi phí laõi vay seõ laø

moät khoaûn ngaøy caøng phình to vaø thu heïp lôïi nhuaän vaø thaän chí coù theå phaùt sinh loã

cuûa coâng ty.

Haïn cheá cuûa baûng caân ñoái taøi saûn keá toaùn: noù chæ cho thaáy tình hình taøi chính ôû

moät thôøi ñieåm, noù khoâng cho thaáy söùc khoûe taøi chính cuûa doanh nghieäp ñang ôû tình

traïng naøo: coù caûi thieän khoâng? toát hôn? hay xaáu ñi?

Ñeå ñaùnh giaù nhöõng thay ñoåi taøi chính cuûa coâng ty theo thôøi gian vaø taùc ñoäng

cuûa chuùng ñoái vôùi tieåu söû ruûi ro cuûa coâng ty, caàn coù nhöõng thoâng tin boå sung ,

nhöõng thoâng tin naêng ñoäng hôn theå hieän söùc khoûe coâng ty trong moät giai ñoaïn thay

vì chæ moät thôøi ñieåm. Baùo caùo thu nhaäp hôïp nhaát seõ cho chuùng ta caùc thoâng tin naøy.

1.3.3.2. Caùc chæ soá trong baùo caùo thu nhaäp hôïp nhaát:

Baùo caùo naøy cung caáp döõ lieäu veà tình traïng ngaønh kinh doanh chính goàm caàu

ñoái vôùi saûn phaåm coâng ty, moâ hình chi phí vaø cung caáp thoâng tin ñeå phaân tích tình

hình söùc khoûe taøi chính cuûa coâng ty. Döïa vaøo caùc chæ soá naøy ngöôøi ta coù theå xaùc

ñònh ruûi ro taøi chính taùc ñoäng ñeán vò theá cuûa coâng ty treân thò tröôøng.

Saûn phaåm ñaàu ra cuûa coâng ty:

Ngaønh kinh doanh chính cuûa coâng ty phaùt trieån ra sao ñöôïc theå hieän qua chæ

tieâu doanh thu thuaàn.

Chi phí: Chi phí cuûa coâng ty coù taêng (giaûm) töông öùng vôùi thu nhaäp hay khoâng? Chi

phí baùn bao goàm: giaù voán haøng baùn, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù, phaàn buø ñònh

phí, vaø caùc chi phí khaùc.

Ñoä nhaïy caûm tyû giaù: Baùo caùo thu nhaäp cung caáp thoâng tin veà loaïi ngoaïi teä coâng ty

coù giao dòch. Caùc giaùm ñoác taøi chính seõ quan taâm ñeán caùc khoaûn thu nhaäp gia taêng

(hay loã) lieân quan ñeán caùc giao dòch ngoaïi teä naøy.

1.3.3.3. Caùc chæ soá trong baùo caùo doøng tieàn:

Nhaø phaân tích thöôøng nhìn vöôït ra khoûi giôùi haïn nhöõng khoaûn tieàn coâng ty

tích luõy ñöôïc. Hoï caàn bieát thu nhaäp töø caùc hoaït ñoäng kinh doanh chính coù ñang tieán

trieån hay chæ phaûn aùnh nhöõng thu nhaäp coá ñònh ngaén haïn, danh muïc ñaàu tö coù ñöôïc

ña daïng toát hay khoâng, coù caùc khoaûn nôï bò chieám duïng hay khoâng.

1.4. Taêng tröôûng beàn vöõng:

1.4.1. Ruûi ro taøi chính vaø taêng tröôûng beàn vöõng:

Theo nhöõng hieåu bieát thoâng thöôøng thì taêng tröôûng laø moät daáu hieäu toát cuûa

toái ña hoùa lôïi nhuaän. Tuy nhieân, taêng tröôûng coù theå ñaët caùc nguoàn löïc cuûa coâng ty

vaøo söï caïn kieät maø neáu khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc coù theå daãn ñeán phaù saûn. Coù moät

soá coâng ty phaù saûn do taêng tröôûng quaù nhanh beân caïnh nhöõng coâng ty phaù saûn do

khoâng taêng tröôûng hay bò maát daàn thò phaàn do taêng tröôûng quaù chaäm.

Taêng tröôûng quaù nhanh coù ruûi ro laø noù deã daãn ñeán thaát baïi do söï thieáu linh

hoaït trong coâng caùc hoaïch ñònh taøi chính vaø khoâng quaûn lyù toát toác ñoä taêng tröôûng.

Khi taêng tröôûng quaù chaäm ngoaøi nhöôïc ñieåm maát daàn lôïi theá caïnh tranh, coâng ty

cuõng coù lôïi trong vieäc khoâng chòu söùc eùp veà taøi chính. Neáu caùc coâng ty naøy ñaùnh

giaù ñuùng veà naêng löïc taøi chính cuûa mình vaø duy trì toác ñoä taêng tröôûng chaäm thì hoï

seõ trôû thaønh caùc öùng vieân tieàm naêng trong cuoäc caïnh tranh giaønh giaät thò phaàn trong

töông lai do caùc ñoái thuû laàn löôït rôøi boû thò tröôøng vì hieäu quaû hoaït ñoäng keùm.

Ñeå ñaït ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng toái ña phuø hôïp vôùi toác ñoä gia taêng doanh soá

maø khoâng laøm caïn kieät caùc nguoàn löïc taøi chính cuûa mình, coâng ty caàn xaùc ñònh toác

ñoä taêng tröôûng beàn vöõng cuûa coâng ty. Khi caàn thieát, coâng ty caàn haïn cheá toác ñoä

taêng tröôûng ñeå giöõ traïng thaùi taøi chính laønh maïnh.

Voøng ñôøi moät saûn phaåm coù 4 giai ñoaïn. Giai ñoaïn 1- phaùt trieån saûn xuaát vaø

giôùi thieäu saûn phaåm. Giai ñoaïn 2- taêng tröôûng vaø ñaït lôïi nhuaän. Giai ñoaïn 3- tröôûng

thaønh, toác ñoä taêng tröôûng bò giaûm suùt. Giai ñoaïn 4- suy thoaùi, doanh thu giaûm daàn,

coâng ty phaûi thanh toaùn caùc khoaûn taùi ñaàu tö vaø tìm kieám cô hoäi ñaàu tö khaùc (neáu

coù). Vaán ñeà taêng tröôûng beàn vöõng ñöôïc ñaët ra khi coâng ty ñang trong giai ñoaïn taêng

tröôûng vaø huy ñoäng moïi nguoàn löïc ñeå phaùt trieån, caùc nguoàn löïc taøi chính trôû neân

caêng thaúng vaø böùc baùch neáu taêng tröôûng quaù nhanh do ñeå coù söï taêng tröôûng veà

doanh thu, phaûi coù söï gia taêng veà ñaàu tö caùc loaïi taøi saûn.

1.4.2. Phöông trình taêng tröôûng beàn vöõng:

Taêng tröôûng beàn vöõng laø möùc giôùi haïn traàn maø coâng ty coù theå ñaït ñöôïc

nhöng vaãn khoâng laøm caïn kieät caùc nguoàn löïc taøi chính cuûa mình.

Phöông trình taêng tröôûng beàn vöõng:

Phöông trình taêng tröôûng beàn vöõng ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:

g = Thay ñoåi trong voán chuû sôû höõu = R x ROE = PRAT (1.6)

Voán chuû sôû höõu ñaàu kyø

Trong ñoù:

R: tyû leä lôïi nhuaän giöõ laïi

ROE= heä soá laõi roøng (P) x soá voøng quay taøi saûn (A) x ñoøn baåy taøi chính (T)

T= taøi saûn / voán chuû sôû höõu ñaàu kyø

YÙ nghóa phöông trình: g chính laø toác ñoä taêng tröôûng doanh thu phuø hôïp vôùi caùc giaù

trò cho tröôùc goàm:

-Hai heä soá veà tình hình hoaït ñoäng laø heä soá laõi roøng vaø soá voøng quay taøi saûn.

-Hai heä soá phaûn aùnh caùc chính saùch taøi chính laø tyû leä lôïi nhuaän giöõ laïi vaø ñoøn baåy

taøi chính.

1.4.3. Ruûi ro do taêng tröôûng quaù nhanh

Ñoái vôùi caùc coâng ty nhoû vöøa thì taêng tröôûng nhanh laø moät daáu hieäu toát cho

thaáy coâng ty ñang daàn khaúng ñònh thöông hieäu, saûn phaåm coâng ty ñang ñöôïc thò

tröôøng chaáp nhaän, caàu veà saûn phaåm gia taêng, thò phaàn phaùt trieån. Khi môû roäng saûn

xuaát, coâng ty caàn raát nhieàu voán ñeå gia taêng dòch vuï, môû roäng vaên phoøng nhaø xöôûng,

thueâ vaø ñaøo taïo theâm nhaân vieân, tuyeån theâm quaûn lyù… Coâng ty coù theå gia taêng ñoøn

caân nôï, nhöng neáu vöôït quaù giôùi haïn vay vaø seõ khoâng vay ñöôïc nöõa, coâng ty seõ laâm

vaøo tình traïng thieáu tieàn maët. Maët khaùc, do taêng tröôûng quaù nhanh kieåm soaùt bò thaû

loûng, dòch vuï coâng ty seõ khoâng ñaït ñöôïc chaát löôïng toát nhö ban ñaàu vaø daàn daàn bò

taåy chay. Taêng tröôûng quaù möùc giôùi haïn taêng tröôûng beàn vöõng seõ gaây ra raát nhieàu

khoù khaên veà taøi chính. Ñeå taêng tröôûng beàn vöõng coâng ty phaûi coù keá hoaïch taêng

tröôûng hôïp lyù vôùi caùc keá hoaïch taøi chính thích hôïp trong töøng giai ñoaïn vaø coù keá

hoaïch ñaàu tö daøi haïn.

1.4.4. Taêng tröôûng caân baèng

Thiếu hụt tiền mặt

Phương trình tăng trưởng cân bằng: g= RT x ROA

Thặng dư tiền

ặt

ROA

g = R x ROE = PRAT = RT x ROA (1.7)

YÙ nghóa phöông trình:

R,T phản aùnh chính saùch taøi chính của coâng ty, ROA cho biết tình hình hoaït

ñộng của coâng ty. Đường g cho biết mức ñộ caân bằng doanh thu với nguồn tiền của

coâng ty. Nếu tăng trưởng nằm ngoaøi ñường tăng trưởng caân bằng naøy thì sẽ xảy ra

hiện tượng dư thừa hay thiếu hụt tiền mặt:

Nếu doanh thu tăng trưởng quùa nhanh trong khi lợi nhuận coù hạn thì coâng ty

ñang ở beân traùi ñường caân bằng : coâng ty ñang thiếu tiền mặt. Nếu doanh thu tăng

trưởng chậm nhưng lợi nhuận cao, coâng ty ñang nằm ở beân phải ñường caân bằng:

coâng ty dư thừa tiền mặt. Cả hai trường hợp treân (thieáu hoaëc thöøa tieàn maët) ñều

khoâng tốt vaø cần ñiều chỉnh theo caùc caùch sau: thay ñổi tốc ñộ tăng trưởng, ñiều

chỉnh suất sinh lời treân taøi sản hoặc thay ñổi tình hình taøi chính.

1.5. Chöông trình quaûn trò ruûi ro taøi chính:

1.5.1. Coâng cuï phaùi sinh phoøng ngöøa ruûi ro:

Phoøng ngöøa ruûi ro coù theå ñöôïc thöïc hieän khi coù moät heä thoáng döï baùo toát. Tuy

nhieân, do giaù cuûa caùc loaïi haøng hoùa bieán ñoäng moät caùch ngaãu nhieân trong thò

tröôøng hieäu quaû maø khoâng moät coâng cuï naøo coù theå döï baùo moät caùch chính xaùc. Vì

döï baùo khoâng theå giaûi quyeát vaán ñeà ruûi ro, ngöôøi ta ñaõ chuyeån sang phöông thöùc

chuyeån giao ruûi ro.Thò tröôøng saûn phaåm phaùi sinh cho pheùp nhöõng ngöôøi muoán laøm

giaûm ruûi ro chuyeån giao ruûi ro cho nhöõng ngöôøi saün saøng chaáp nhaän noù, ñoù laø caùc

nhaø ñaàu cô.

Caùc coâng cuï phaùi sinh bao goàm caùc giao dòch cô baûn nhö quyeàn choïn, kyø

haïn, giao sau, hoaùn ñoåi. Sau ñoù caùc coâng cuï naøy ñaõ phaùt trieån ôû möùc cao hôn laø söï

keát hôïp cuûa caùc giao dòch cô baûn laïi vôùi nhau hình thaønh nhöõng daïng thöùc phöùc taïp

hôn.

1.5.2. Chieán löôïc quaûn trò ruûi ro taøi chính:

Moät chöông trình quaûn trò ruûi ro hieäu quaû khoâng phaûi laø moät chöông trình

loaïi tröø taát caû ruûi ro vì ñieàu naøy laø khoâng theå (thaäm chí neáu ñieàu naøy laø khaû thi thì

chi phí cuõng raát khoång loà ñoái voái lôïi nhuaän cuûa coâng ty). Muïc tieâu cuûa chöông trình

laø chuyeån taát caû nhöõng ruûi ro khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc sang moät hình thöùc khaùc

coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Thaùch thöùc chính cuûa nhaø quaûn trò ruûi ro laø xaùc ñònh ñöôïc

nhöõng ruûi ro coâng ty coù theå chaáp nhaän vaø nhöõng loaïi ruûi ro caàn phaûi chuyeån ñoåi.

Chöông trình quaûn trò ruûi ro caàn caân baèng moïi lôïi ích cuûa coâng ty ôû moät möùc chi phí

chaáp nhaän ñöôïc.

Doanh nghieäp coù caàn phaûi quaûn trò ruûi ro taøi chính hay khoâng ?

Nhö treân ñaõ trình baøy, vì phaûi caân baèng moïi moïi lôïi ích cuûa coâng ty ôû moät möùc chi

phí chaáp nhaän ñöôïc neân coâng ty seõ phaûi caân nhaéc coù neân aùp duïng chöông trình hay

khoâng. Sau ñaây laø caùc böôùc ñeå traû lôøi caâu hoûi treân:

Böôùc 1: Nhaän dieän ruûi ro.

Ruûi ro kieät giaù taøi chính laø loaïi ruûi ro maø doanh nghieäp phaûi ñoái maët do ñoä

nhaïy caûm cuûa laõi suaát, tyû giaù, giaù caû haøng hoùa (nhö giaù daàu). Khaùc vôùi ruûi ro kinh

doanh, loaïi ruûi ro naøy coâng ty phaûi chaáp nhaän maø khoâng ñöôïc buø ñaép töø keát quaû

kinh doanh. Ruûi ro loaïi naøy coù theå phoøng ngöøa ñöôïc vì hieän nay treân theá giôùi ñaõ

hình thaønh thò tröôøng roäng lôùn vaø hieäu quaû. Coâng ty chæ neân aùp duïng chöông trình

quaûn trò ruûi ro kieät giaù taøi chính neáu nhöõng khoaûn loã döï baùo laø coù theå xaûy ra vaø coù

taùc ñoäng xaáu ñeán thu nhaäp doanh nghieäp. Neáu ñoä nhaïy caûm yeáu thì coâng ty khoâng

neân aùp duïng chöông trình ñeå caét giaûm chi phí.

Böôùc 2: Phaân bieät ruûi ro vaø ñaàu cô:

Hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro hoaøn toaøn khaùc vôùi ñaàu cô, noù caét giaûm ruûi ro vaø

khoâng taïo ra caùc ruûi ro môùi. Caùc chöông trình naøy caàn chuaån bò chu ñaùo vaø thuyeát

phuïc hoäi ñoàng quaûn trò veà nhöõng ruûi ro doanh nghieäp coù theå gaëp phaûi neáu khoâng

phoøng ngöøa cuõng nhö nhöõng lôïi ích cuûa vieäc phoøng ngöøa ruûi ro.

Böôùc 3: Ñaùnh giaù chi phí hoạt ñộng quản lyù ruûi ro treân phöông dieän chi phí phaùt

sinh do khoâng thöïc hieän ruûi ro.

Chi phí cho hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro ñoâi khi raát toán keùm. Ñeå ñaùnh giaù chính

xaùc chi phí quaûn trò ruûi ro naøy, ngöôøi ta phaûi xem xeùt caùc khoản loã coù theå xaûy ra maø

coâng ty phaûi gaùnh chòu neáu coù söï bieán ñoäng cuûa caùc yeáu toá thò tröôøng theo chieàu

höôùng xaáu. Chi phí quaûn trò ruûi ro ñöôïc xem laø khoaûn phí baûo hieåm cho caùc khoaûn

loã tieàm naêng. Ngaøy nay, taïi thò tröôøng giao sau, quyeàn choïn, kyø haïn, chi phí giao

dòch ngaøy caøng reû. Do ñoù, coù nhieàu tröôøng hôïp ngöôøi ta söû duïng caùc coâng phaùi sinh

thay theá cho caùc giao dòch taøi chính truyeàn thoáng. Ví duï nhö: nhaø saûn xuaát coù theå

keát hôïp nghieäp vuï mua baùn giao ngay vôùi nghieäp vuï hoaùn ñoåi giaù caû thaû noåi sang

coá ñònh.

Böôùc 4: Söû duïng phöông thöùc ñaùnh giaù ñuùng ñaén ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït

ñoäng quaûn trò ruûi ro. Caàn thieát laäp caùc muïc tieâu hôïp lyù, caùc chuaån möïc ngay töø

ñaàu ñeå ñaùnh giaù chính xaùc hieäu quaû caùc giao dòch coù theå coù ruûi ro.

Böôùc 5: Chöông trình quaûn trò ruûi ro khoâng neân döïa vaøo quan ñieåm thò tröôøng

cuûa baïn. Nhöõng bieán ñoäng thò tröôøng laø khoâng theå döï ñoaùn ñöôïc. Nghieäp vuï quaûn

trò ruûi ro phaûi laø nghieäp vuï nhaèm muïc tieâu giaûm thieåu ruûi ro chöù khoâng neân nhö moät

canh baïc chuyeån ñoäng theo höôùng bieán ñoäng thò tröôøng.

Böôùc 6: Naém roõ caùc coâng cuï quaûn trò ruûi ro. Söï hieåu bieát veà coâng cuï phaùi sinh

giuùp cho vieäc vaän duïng vaøo nghieäp vuï quaûn trò ruûi ro kieät giaù taøi chính hieäu quaû

hôn.

Böôùc 7: Thieát laäp qui trình quaûn trò ruûi ro hieäu quaû.

(Xem phuï luïc 4. Hình 1.4. Qui trình quaûn trò ruûi ro). Coù 4 vaán ñeà caàn ñöôïc

xem xeùt caån thaän trong quy trình quaûn trò ruûi ro laø: muïc tieâu quaûn trò ruûi ro, nhaän

daïng vaø ñònh löôïng ruûi ro, xaùc ñònh trieát lyù quaûn trò ruûi ro, ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt.

Muïc tieâu quaûn trò ruûi ro khaùc nhau ñoái vôùi caùc coâng ty khaùc nhau. Thoâng thöôøng

ñoái vôùi caùc coâng ty hoïat ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñoù laø laøm giaûm tính bieán ñoäng

thaát thöôøng cuûa doøng tieàn hoaëc lôïi nhuaän hoaëc söï khoâng oån ñinh giaù trò thò tröôøng

cuûa coâng ty.

Nhaän daïng vaø ñònh löôïng ñoä nhaïy caûm: coù nhieàu phöông phaùp ñeå do löôøng ñoä

nhaïy caûm ñoái vôùi moät coâng ty nhö: phöông phaùp giaù trò coù ruûi ro (VAR), phöông

phaùp kieåm ñònh giôùi haïn hay kòch baûn, phöông phaùp ño löôøng ñoä nhaïy caûm quyeàn

choïn, phöông phaùp voøng ñôøi, vaø nhieàu caùch khaùc nöõa. Do tính thuaän tieän vaø deã

daøng haàu heát caùc coâng ty phi taøi chính ñeàu choïn phöông phaùp ño löôøng bieán ñoäng

doøng tieàn vaø lôïi nhuaän coâng ty nhö ñaõ trình baøy ôû treân.

Xaùc ñònh trieát lyù quaûn trò ruûi ro. Döïa treân trieát lyù chung veà quaûn trò ruûi ro cuûa coâng

ty maø ñeà ra caùc nguyeân taéc vaø keá hoaïch haønh ñoäng phuø hôïp.

Trieát lyù quaûn trò ruûi ro laø ñôn nhaát hay laø keát hôïp. Coù caùc caùch keát hôïp nhö sau:

-Keát hôïp quaûn trò ruûi ro caùc thò tröôøng khaùc nhau. Coâng ty coù theå keát hôïp

quaûn trò ruûi ro thò tröôøng theo danh muïc hoaëc theo töøng giao dòch.

-Keát hôïp quaûn trò ruûi ro thò tröôøng vaø quaûn trò ruûi ro taøi saûn, toån thaát: ñoù laø söï

keát hôïp hai chöùc naêng quaûn trò taøi chính vaø baûo hieåm.

-Keát hôïp ruûi ro trong toaøn coâng ty: lieân keát caùc boä phaän trong toaøn coâng ty

nhö boä phaän quaûn lyù voán vôùi boä phaän saûn xuaát marketing. Quaûn trò ruûi ro taøi chính

giuùp oån ñònh giaù caû, giuùp coâng ty taäp trung vaøo muïc tieâu naâng cao saûn löôïng saûn

xuaát kinh doanh.

Trieát lyù quaûn trò ruûi ro laø chuû ñoäng hay thuï ñoäng. Trieát lyù neân ñöa quan ñieåm coâng

ty vaøo thò tröôøng goàm nieàm tin cuûa coâng ty vaøo tình traïng ruûi ro kieät giaù taøi chính coù

theå ñöôïc döï ñoaùn ñeán möùc ñoä naøo. Quyeát ñònh quaûn trò ruûi ro thuï ñoäng hay chuû

ñoäng lieân quan ñeán nieàm tin cuûa coâng ty ñeán tính hieäu quaû cuûa thò tröôøng.

Ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt

Ñeå ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt hieäu quaû hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro, caàn löu yù 2

vaán ñeà. Thöù nhaát, chöùc naêng ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt phaûi ñoäc laäp vôùi hoaït ñoäng

quaûn trò ruûi ro. Thöù hai, caùc nhaø quaûn tri phaûi bieát giaù trò cuûa danh muïc caùc coâng cuï

quaûn trò ruûi ro cuûa coâng ty.

Keát luaän chöông 1

Ruûi ro hieän höõu trong moïi loaïi hình kinh doanh. Kinh doanh trong ngaønh

vaän taûi bieån ngoaøi nhöõng ruûi ro hoaït ñoäng nhö moïi doanh nghieäp khaùc, coøn chòu

nhieàu taùc ñoäng ruûi ro cuûa caùc yeáu toá beân ngoaøi nhö tyû giaù, laõi suaát, giaù daàu cuõng

nhö chòu taùc ñoäng töông quan thuaän vôùi söï taêng tröôûng cuûa caùc ngaønh xuaát nhaäp

khaåu.

Quaûn trò ruûi ro khoâng coù nghóa laø coù theå loaïi tröø moïi loaïi ruûi ro. Do chi phí

quaûn trò ruûi ro ñoâi khi raát lôùn, caàn xaùc ñònh loaïi ruûi ro naøo coâng ty coù theå chaáp nhaän

ñöôïc vaø nhöõng ruûi ro naøo caàn chuyeån cho beân chaáp nhaän ruûi ro vôùi chi phí thaáp

nhaát. Ngoaøi ra, quaûn trò ruûi ro chæ ñaït hieäu quaû cao khi thò tröôøng caùc coâng cuï phaùi

sinh phaùt trieån.

Chöông 2. THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC PHOØNG CHOÁNG RUÛI RO

TAØI CHÍNH TAÏI COÂNG TY ÑAÏI LYÙ VAÄN TAÛI CONTAINER

VIEÄT NAM.

2.1. Ruûi ro ñoái vôùi ngaønh vaän taûi container:

2.1.1. Ruûi ro ngaønh vaän taûi bieån Vieät Nam noùi chung vaø dòch vuï vaän taûi

container noùi rieâng:

Trong naêm 2006, ngaønh haøng haûi Vieät Nam ñaõ noã löïc phaùt trieån naâng cao thò

phaàn vaän taûi haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu, tham gia thò tröôøng vaän taûi khu vöïc vaø theá

giôùi, goùp phaàn ñaùng keå vaøo söï phaùt trieån kinh teá ngoaïi thöông Vieät Nam vaø trao ñoåi

haøng hoùa giöõa caùc vuøng mieàn trong nöôùc. Saûn löôïng haøng hoùa vaän taûi container

ñaït ñöôïc trong naêm 2006 ñaït 2,7 trieäu teus taêng 20.18% so naêm 2005. (Phuï luïc 5.

Baûng 2.1. Thoáng keâ khoái löôïng vaän taûi xuaát nhaäp khaåu baèng container qua caùc

caûng Vieät Nam).

Tuy nhieân, tröôùc nhöõng cam keát WTO, vaän taûi bieån Vieät Nam toû ra yeáu theá,

keùm khaû naêng caïnh tranh ngay caû trong khu vöïc, vaø chieám vò trí thaáp trong ngaønh

vaän taûi bieån theá giôùi. Ngay treân saân nhaø, ñoäi taøu bieån Vieät Nam ñang nhöôøng 85%

thò phaàn cho thöông thuyeàn nöôùc ngoaøi. Ngaønh vaän taûi container Vieät Nam hieän

nay chæ laøm dòch vuï cho caùc haõng taøu nöôùc ngoaøi laø chính.

Ngaønh dòch vuï vaän taûi container cuûa Vieät Nam cuõng chòu taùc ñoäng cuûa caùc

yeáu toá ruûi ro cuûa ngaønh vaän taûi theá giôùi. Tuy nhieân, do nhöõng ñaëc thuø rieâng veà theå

cheá kinh teá chính trò, thoùi quen taäp quaùn rieâng maø ngaønh dòch vuï cuûa Vieät Nam

mang nhöõng daùng veû rieâng. Coâng ty Evergreen Vieät Nam laø moät chi nhaùnh cuûa

haõng taøu Evergreen Marine Corp. Coâng ty mang nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa ngaønh

dòch vuï vaän taûi container Vieät Nam, toâi xin taäp trung phaân tích coâng ty ñeå nhaän

dieän, ño löôøng caùc ruûi ro ñaëc thuø cuûa ngaønh vaø ñeà nghò moät soá giaûi phaùp quaûn trò

ruûi ro nhaèm goùp naâng cao söùc caïnh tranh cuûa ngaønh trong giai ñoaïn hoäi nhaäp.

2.1.1.1. Ruûi ro veà luaät phaùp cuûa Vieät Nam:

Caùc quy ñònh toaøn dieän cuûa WTO ñaët ra nhöõng yeâu caàu caáp baùch cho vieäc

tieáp tuïc boå sung vaø hoaøn thieän theå cheá chính saùch chöa ñoàng boä, chöa hoaøn thieän

cuûa luaät phaùp. Vieät Nam ñaõ vaø ñang xaây döïïng hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät phuø

hôïp vôùi nhöõng hieäp ñiïnh cuûa WTO. Boä Luaät Haøng Haûi Vieät Nam ñaõ ñöôïc Quoác

hoäi thoâng qua naêm 2005 vaø caùc vaên baûn höôùng daãn thi haønh goàm 1 phaùp leänh, 6

nghò ñònh vaø 18 Quyeát ñònh caáp Boä laø moät böôùc tieán caên baûn trong quaù trình hoaøn

thieän phaùp luaät. Tuy vaäy, nhieäm vuï xaây döïng phaùp luaät luoân laø coâng taùc laâu daøi vaø

ñi ñoâi vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù nhaø nöôùc. Chaát löôïng vaø tieán ñoä cuûa coâng taùc xaây

döïng phaùp luaät taïo moâi tröôøng phaùp lyù thoâng thoaùng minh baïch cho söï phaùt trieån

cuûa ngaønh haøng haûi.

Söï thieáu nhaát quaùn, thieáu ñaày ñuû vaø nhöõng thay ñoåi trong luaät phaùp vaø chính

saùch cuûa Vieät Nam cuõng taïo ra nhöõng ruûi ro cho doanh nghieäp trong quaù trình hoaït

ñoäng. Cuï theå nhö sau:

Söï thieáu ñaày ñuû: Nghò ñònh 46/2006/NÑ-CP veà xöû lyù haøng hoùa do ngöôøi vaän

chuyeån löu giöõ taïi caûng bieån Vieät Nam chæ môùi quy ñònh cho tröôøng hôïp haøng nhaäp

khaåu vaøo Vieät Nam, chöa bao goàm cho haøng xuaát ñi töø Vieät Nam, quay trôû veà, hoaëc

haøng bò löu giöõ taïi caûng bieån nöôùc ngoaøi do vi phaïm caùc quy ñònh veà sôû höõu trí tueä,

haøng khoâng ñuû phaåm chaát, chaát löôïng, haøng nhieãm virut, khaùng sinh… Vaäy vaên baûn

naøo ñieàu chænh cho tröôøng hôïp naøy?

Söï thieáu nhaát quaùn trong vieäc thöïc thi phaùp luaät ñöôïc theå hieän trong hai vaên

baûn quan troïng sau: Luaät haøng haûi, ñieàu 49 quy ñònh : vaän ñôn ñöôïc chuyeån nhöôïng

baèng caùch kyù haäu. Nhöng theo quyeát ñònh 1582/QĐ-TCHQ cuûa Toång cuïc haûi quan

veà vieäc ñieàu chænh treân baûn löôïc khai haøng hoùa chæ ñeà caäp ñeán vieäc ñeàu chænh veà

teân vaø ñòa chæ ngöôøi nhaän haøng, khoâng ñeà caäp ñeán ngöôøi thuï höôûng ñöôïc kyù haäu

nhö boä luaät haøng haûi. Quyeát ñinh 1582 khoâng chæ theå hieän haïn cheá trong vieäc aùp

duïng thoâng leä haøng haûi quoác teá maø coøn ñi ngöôïc laïi Boä Luaät haøng haûi. Vieäc thieáu

nhaát quaùn trong vieäc aùp duïng luaät phaùp nhö treân gaây baát bình vaø nhieàu khoù khaên vaø

thieät haïi cho doanh nghieäp do phaûi maát nhieàu thôøi gian, chi phí löu haøng, chi phí

chænh söûa chöùng töø cho phuø hôïp vôùi Haûi quan Vieät Nam.

Hoäi nhaäp khoâng chæ laø moät yù chí chính trò. Noù theå hieän moät naêng thöïc thöïc

söï trong ñoù naêng löïc cuûa cuûa ngöôøi höôùng daãn luaät phaùp laø moät trong nhöõng naêng

löïc voâ cuøng heä troïng. Vieäc khoâng am hieåu luaät, thieáu hieåu bieát veà vaän taûi quoác teá

cuûa caùn boä caùc cô quan nhö Haûi quan cuõng seõ gaây khoù cho doanh nghieäp trong

ngaønh vaän taûi container. Ñôn cöû nhö Quyeát ñònh 1582 noùi treân taïo moät söï hieåu bieát

cho caùn boä Haûi quan raèng chæ coù ngöôøi nhaän haøng ñöôïc theå hieän treân vaän ñôn môùi

laø ngöôøi nhaän haøng thöïc söï. Nhieàu caùn boä haûi quan ñaõ cöông quyeát khoâng chaáp

nhaän caùc tröôøng hôïp chænh söûa ngöôøi thuï höôûng haøng ñöôïc kyù haäu hôïp leä theo

thoâng leä quoác teá. Khoûi phaûi noùi doanh nghieäp vaän taûi ñaõ phaûi vaát vaû nhö theá naøo do

vieäc vaän duïng cöùng nhaéc quyeát ñònh naøy gaây caûn trôû vieäc nhaän haøng cuûa khaùch

haøng. Coâng ty vaän taûi khoâng theå giaûi phoùng container ñeå naâng cao hieäu suaát söû

duïng taøi saûn cuûa mình.

Nguoàn nhaân löïc trong caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc hieän chöa ñaùp öùng nhu

caàu môùi. Vaán ñeà naâng cao chaát löôïng caùn boä laøm coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc am

hieåu veà ngaønh haøng haûi coù kieán thöùc veà hoäi nhaäp WTO ñeå hoã trôï doanh nghieäp

phaùt trieån theo ñuùng yeâu caàu vaø nguyeân taéc chuaån möïc quoác teá laø moät thaùch thöùc.

Ngoaøi ra cuõng phaûi keå ruûi ro cuûa vieäc thieáu luaät sö noùi chung, luaät sö

chuyeân saâu veà ngaønh haøng haûi noùi rieâng, trình ñoä yeáu keùm cuûa ñoäi nguõ luaät sö

trong nöôùc. Ñoäi nguõ luaät sö hieän nay chöa ñaùp öùng nhu caàu tö phaùp vaø hoäi nhaäp

quoác teá, chæ khoaûng 5% ôû hoäi luaät sö Haø noäi (thaønh phoá Hoà Chí Minh chöa coù soá

lieäu thoáng keâ ñaày ñuû) hoäi ñuû ñieàu kieän caàn vaø ñuû coù khaû naêng tham gia saân chôi

naøy. Caùc ñieàu kieän naøy laø trình ñoä ngoaïi ngöõ, hieåu bieát veà luaät quoác teá vaø kyõ naêng

haønh ngheà goàm kyõ naêng soaïn thaûo vaên baûn, ñaøm phaùn, thoûa thuaän, phong caùch ñaïo

ñöùc luaät sö.) Luaät sö chuyeân ngaønh haøng haûi khoâng nhieàu. Phaàn lôùn caùc doanh

nghieäp haøng haûi phaûi töï tuyeån duïng sinh vieân ngaønh luaät vaø ñaøo taïo theâm veà

nghieäp vuï cuûa ngaønh.

Doanh nghieäp vaän taûi thieáu hieåu hieát laø nguyeân nhaân daãn ñeán ruûi ro phaùp

lyù. Hieän nay beân caïnh nhieàu doanh nghieäp coù boä phaän chuyeân saâu veà phaùp lyù nhö

Meark, Gemartrans; Evergreen Vieät Nam vaãn chöa toå chöùc boä phaän naøy. Vieäc

thieáu boä phaän chuyeân saâu seõ daãn ñeán nhöõng vieäc chaäm treã trong xöû lyù khieáu naïi

lieân quan ñeán haøng hoùa cuûa khaùch haøng vaø taøi saûn cuûa coâng ty Evergreen Vieät

Nam.

Khaùch haøng coù hieåu bieát veà giao nhaän vaø vaän taûi quoác teá. Vaãn coù moät boä

phaän khoaûng 29% nhaân vieân caùc doanh nghieäp xuaát nhaäp khaåu chöa am hieåu veà

giao nhaän quoác teá, 56% coù hieåu bieát nhöng chöa saâu saùt ôû möùc trung bình. Söï kòp

thôøi caäp nhaät caùc quy ñònh trong giao nhaän vaø chöùng töø trong vaän taûi quoác teá laø

ñieàu kieän tieân quyeát cho thaønh coâng khoâng nhöõng cuûa khaùch haøng maø coøn cuûa

doanh nghieäp laøm ñaïi lyù vaän taûi bieån. (Phuï luïc 6. Baûng 2.2. Ñaùnh giaù khaùch haøng

thöïc hieän bôûi boä phaän haøng nhaäp coâng ty Evergreen 5/2007)

2.1.1.2. Ruûi ro do cam keát WTO veà ngaønh dòch vuï haøng haûi – ñaïi lyù taøu bieån:

“Caùc coâng ty vaän taûi bieån nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp thaønh laäp lieân doanh vôùi

voán goùp khoâng quaù 51% ngay töø khi Vieät Nam gia nhaäp Toå chöùc Thöông maïi Theá

giôùi (WTO) vaø ñöôïc pheùp thaønh laäp coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi sau 5 naêm keå töø

khi gia nhaäp ñeå thöïc hieän caùc dòch vuï hoã trôï cho hoaït ñoäng vaän taûi bieån cuûa chính

coâng ty ñoù.”

Cam keát cuûa Vieät Nam laø khaù cao so với nhiều caùc nöôùc ñaõ gia nhaäp WTO

tröôùc ñaây. Vôùi cam keát naøy, caùc haõng taøu nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp thaønh laäp coâng ty

lieân doanh ñeå ñöôïc thöïc hieän caùc dòch vuï hoã trôï vaän taûi cho chính haõng taøu ñoù taïi

Vieät Nam. Thay vì nhö tröôùc ñaây, khi caùc haõng taøu nöôùc ngoaøi phaûi thoâng qua caùc

ñaïi lyù taøu bieån vaø ñaïi lyù vaän taûi ñeå thöïc hieän caùc coâng vieäc cuûa chuû taøu vaø cung

caáp dòch vuï troïn goùi cho khaùch haøng cuûa mình taïi Vieät Nam. Nhö vaäy, caùc doanh

nghieäp Vieät Nam hoaït ñoäng trong lónh vöïc ñaïi lyù taøu bieån vaø ñaïi lyù vaän taûi seõ bò taùc

ñoäng caïnh tranh maïnh nhaát khi Vieät Nam gia nhaäp WTO.

Ngoaøi caùc cam keát chính thöùc trong WTO, Vieät Nam coøn thöïc hieän moät soá

thoaû thuaän song phöông khaùc tröôùc khi trôû thaønh thaønh vieân WTO. Thöïc teá ñaõ coù 2

haõng taøu lôùn cuûa nöôùc ngoaøi ñöôïc caáp giaáy pheùp ñaàu tö thaønh laäp coâng ty 100%

voán nöôùc ngoaøi ñeå cung caáp dòch vuï cho haõng taøu meï laø Mearsk Logistic vaø APL

Logistic. Nhö vaäy, nguy cô caùc doanh nghieäp Vieät Nam maát daàn thò tröôøng laøm dòch

vuï ñaïi lyù vaän taûi laø coù khaû naêng xaûy ra, ñaëc bieät sau 5 naêm keå töø khi gia nhaäp WTO

khi caùc haõng taøu khaùc cuõng ñöôïc quyeàn thaønh laäp coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi.

Aùp löïc caïnh tranh ñoái vôùi doanh nghieäp vaän taûi bieån vaø doanh nghieäp dòch vuï vaän

taûi bieån trong nöôùc seõ ngaøy caøng lôùn daàn. Bôûi vì coù theå nhìn thaáy ôû ngay caùc dòch

vuï hoã trôï vaän taûi bieån, möùc ñoä cam keát môû cöûa thò tröôøng ñaõ ñöôïc môû hôn.

Trong boái caûnh hoäi nhaäp nhö treân, moãi doanh nghieäp noùi chung maø cuï theå laø

ruûi ro taøi chính. Vieät Nam caàn naâng cao nhaän thöùc toát veà maët quaûn trò, kieåm soaùt ruûi

ro kinh doanh, nhanh choùng chuyeån ñoåi muïc tieâu kinh doanh ñeå naâng cao khaû

naêng canh tranh cuûa mình. Ñoù laø bieän phaùp duy nhaát ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån trong

giai ñoaïn hieän nay.

2.1.1.3. Ruûi ro do gia taêng ñaàu tö nöôùc ngoaøi:

Vieäc gia taêng ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam ngoaøi lôïi ích ñaåy nhanh taêng

tröôûng GDP, ñaåy nhanh xuaát nhaäp khaåu, coù ruûi ro laø taïo aùp löïc leân ñoàng Vieät Nam

khi coù söï ñaûo chieàu cuûa doøng ngoaïi teä. Ñieàu naøy ñöôïc minh chöùng vaøo dieãn bieán tyû

giaù ñoàng ñoâ la bieán ñoäng phöùc taïp töø khi ñaàu tö vaøo Vieät Nam gia taêng naêm 2007.

Trong 4 thaùng ñaàu naêm 2007, khi ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaït 3.51 tyû USD, gaáp ñoâi 2 laàn

naêm 2006, thì tyû giaù cuõng dieãn bieán khaùc thöôøng: giaù USD leân 16.100 vaøo

17/11/2006, töø töø tuït xuoáng 16.000 vaøo 9/2/2007. Töø 2/3 tyû giaù USD/VND chaïm

16.001 vaø taêng lieân tieáp ñeán 16.096 ngaøy 4/6/2007. (Phuï luïc 7. Baûng 2.3. Thoáng keâ

tyû giaù VND/USD).

2.1.1.4. Ruûi ro do cung vaän taûi vöôït caàu vaän taûi:

Thò tröôøng haøng haûi theá giôùi ñang chöùng kieán nhöõng böôùc phaùt trieån buøng noå

môùi vôùi soá löôïng vaän taûi taêng nhanh theo toác ñoä hoäi nhaäp vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa

kinh teá. (xem Phuï luïc 8. Baûng 2.4. Thoáng keâ taêng tröôûng vaän chuyeån container caùc

khu vöïc treân theá giôùi).

Do nhöõng öu ñieåm veà giaù vaän chuyeån (vaän taûi container laø loaïi hình vaän

chuyeån haøng hoùa lieân quoác gia, lieân luïc ñòa reû nhaát), ngaønh vaän taûi bieån gaàn nhö

ñaûm nhaän 80% khoái löôïng haøng hoùa luaân chuyeån giöõa caùc nöôùc. Haøng loaït taøu theá

heä môùi ñöôïc mua saém nhaèm chieám thò phaàn vaän taûi theá giôùi, caùc hôïp ñoàng ñoùng taøu

cho ñeán naêm 2011 taêng 48.7% coâng suaát vaän taûi so vôùi hieän nay. ( Phụ lục 9. Bảng

2.5. Taøu container ñoùng mới ñến năm 2011). Thaät ngoaøi mong muoán, hieän nay nhu

caàu veà ñoùng môùi taøu bieån ñaõ vöôït xa caàu vaän taûi (theo cô quan döï baùo kinh teá Anh

EIU, kinh teá theá giôùi taêng tröôûng trung bình 3.5%/naêm ñeán naêm 2020). Caùc haõng

taøu phaûi caïnh tranh khoác lieät vôùi nhau ñeå giaønh giaät thò phaàn.

2.1.1.5. Ruûi ro hoaït ñoäng:

Ruûi ro coâng ngheä: Moâi tröôøng coâng ngheä cao laø moät lôïi theá trong ngaønh

dòch vuï haøng haûi. Ñoåi môùi coâng ngheä haõng taøu laø nhieäm vuï caáp thieát trong giai

ñoaïn hieän nay. Haõng taøu thöôøng xuyeân coù moät khoái löôïng khoái löôïng döõ lieäu khoång

loà caàn chuyeån cho caùc caûng chuyeån taûi, caûng ñích vaø caùc beân lieân quan veà moãi

container haøng ñöôïïc xuaát ñi hoaëc nhaäp veà. (xem phuï luïc 10. Baûng 2.6. Thoáng keâ

khoái löôïng vaän chuyeån cuûa haõng taøu Evergreen taïi Vieät Nam naêm 2006).

Moãi moät thao taùc chaäm hay sai soùt ñeàu daãn ñeán vieäc sai soùt trong khai baùo

haøng ñeán taïi cảng ñeán. Vaø haäu quaû laø seõ bò phaït do khai baùo sai vaø moät loaït caùc chi

phí phaùt sinh do löu container löu baõi. Ví duï möùc phaït haûi quan do khai baùo sai teân

ngöôøi nhaän taïi Phaùp laø EUR 150 cho 1 laàn, khai sai troïng löôïng laø EUR 150, löu

container USD 150 cho moät ngaøy. Möùc tieàn phaït vaø chi phí phaùt sinh cho moät sai

soùt coù theå vaøo khoaûng EUR 1000. Neáu so saùnh vôùi cöôùc thu vaøo khoaûng EUR 800

cho moät container thì aùp löïc ñeå giaûm thieåu sai soùt ñoái vôùi coâng ty laø khoâng nhoû .

Heä thoáng coâng ngheä hieän nay ñöôïc thieát keá döïa treân tính caàn maãn vaø chuû

ñoäng cuûa nhaân vieân, yeâu caàu nhaân vieân coù hieåu bieát cao veà quy trình hoaït ñoäng cuûa

coâng ty. Ruûi ro vaãn xaûy ra neáu nhaân vieân chuû quan, thieáu tính caàn maãn, lô ñaõng,

thieáu kinh nghieäm, khoâng coù hieåu bieát veà nghieäp vuï.

Moâi tröôøng coâng ngheä cuûa caùc beân Vieät Nam lieân quan ñeán coâng ty chöa

cao. Trong naêm 2006, ñieàu ñoä caûng baét ñaàu chuù troïng ñeán vieäc vi tính hoùa heä thoáng

quaûn lyù baõi, nhöng ôû möùc ñoä chöa cao. Vì vaäy, vieäc noái maïng giöõa hai coâng ty vaãn

chöa ñaït ñöôïc keát quaû nhö mong muoán.

Ruûi ro do hoaït ñoäng cho nôï cöôùc: coù hai loaïi cöôùc ñoái vôùi vaän taûi bieån laø

cöôùc traû tröôùc do ngöôøi göûi haøng traû khi haøng leân taøu vaø cöôùc traû sau do ngöôøi

nhaän haøng traû khi haøng ñeán nôi caûng ñích. Hình thöùc cho nôï naøy coù taùc duïng laøm

taêng khaùch haøng, taêng doanh soá nhöng cuõng laøm taêng tính ruûi ro cho coâng ty trong

tröôøng hôïp ngöôøi nôï cöôùc keùo daøi thôøi gian thanh toaùn hoaëc khoâng thanh toaùn ñaày

ñuû. Ñeå dung hoøa lôïi ích kinh doanh vaø vieäc kieåm soaùt ruûi ro, coâng ty phaûi tìm ra

moät chính saùch cho nôï cöôùc hôïp lyù, hieäu quaû vaø phaân taùn ruûi ro.

Taïi coâng ty Evergreen Vieät Nam cho thaáy thöôøng xuyeân coù 80% soá löôïng

khaùch haøng trì hoaõn vieäc traû cöôùc vaø caùc phí maø hoï leõ ra phaûi traû ngay khi taøu chaïy.

Thöôøng xuyeân coâng ty bò chieám duïng khoaûng USD 250,000 /thaùng, coâng vieäc phaûi

nhaân leân raát nhieàu: phaûi coù nhaân vieân theo doõi coâng nôï, ñoác thuùc khaùch haøng traû

tieàn, phaûi ñoái dieän ruûi ro tieàm aån khi khaùch haøng trì hoaõn traû nôï vì lyù do voâ tình hay

coá yù, ruûi ro khaùch haøng xuø nôï luoân luoân hieän dieän, nhaân vieân phaûi laøm theâm giôø

(do cheânh leäch muùi giôø), chi phí löu baõi coù theå phaùt sinh theâm (usd 200/ngaøy – ñoái

vôùi haøng ñi Myõ). Trong naêm 2006, coâng ty Evergreen maát khoaûng usd 8,500 cöôùc

vaø phí khoâng theå thu hoài. Hieän nay, coâng ty vaãn chöa tìm ñöôïc bieän phaùp hieäu quaû

ñeå buoäc khaùch haøng traû cöôùc vaø phí ñuùng thôøi haïn.

Vieäc caùc haõng taøu (100%) söû duïng vieäc cho nôï cöôùc nhö laø moät chính saùch

caïnh tranh thu huùt khaùch haøng daãn ñeán vieäc chaïy theo vaø laïm duïng chính saùch naøy

ôû haàu heát caùc haõng taøu laø moät ruûi ro lôùn cuûa ngaønh.

Ruûi ro do khaùch haøng khoâng nhaän haøng: ñoái vôùi loaïi haøng khoâ (haøng

nguyeân vaät lieäu, haøng may maëc, ñoà goã…) ruûi ro neáu khaùch haøng khoâng nhaän haøng

thaáp hôn so vôùi haøng laïnh (traùi caây, haøng ñoâng laïnh…) do haøng coù theå baûo quaûn laâu

hôn. Khi khaùch haøng khoâng nhaän haøng, haõng taøu seõ gaëp caùc ruûi ro sau: chi phí löu

container löu baõi cao, giaûm hieäu suaát quay voøng cuûa container, chi phí ñeå baùn thanh

lyù haøng … Ñoái vôùi haøng laïnh, ngoaøi caùc chi phí nhö haøng khoâ coøn phaùt sinh theâm

caùc chi phí khaùc nhö: chi phí chaïy ñieän, chi phí ñoå boû haøng raát cao vì coù lieân quan

ñeán vaán ñeà veä sinh an toaøn moâi tröôøng…. Trong caû hai tröôøng hôïp, caùc naêm tröôùc

ñaây haõng taøu thöôøng bò loã vì haàu nhö khoâng thu ñöôïc gì maø cuõng khoâng theå khôûi

kieän ñeå ñoøi khaùch haøng vì chi phí vaø thôøi gian toøa thuï lyù vuï vieäc coøn maát nhieàu thôøi

gian hôn. Moãi naêm taïi haõng taøu Evergreen thöôøng xuyeân coù ít nhaát 5 container bò

khaùch haøng töø choái nhaän haøng. Ngoaøi ra, cuõng coù tröôøng hôïp khaùch haøng khoâng töø

choái cuõng khoâng cam keát nhaän haøng, haõng taøu vöøa maát cöôùc taøu laïi coøn maát tieàn

cho thueâ container, tieàn löu baõi, nhöng khoâng theå laáy laïi container ngay.

Theo Nghò ñònh 46/2006/NÑ-CP 16/5/2006 veà xöû lyù haøng hoùa do ngöôøi vaän

chuyeån löu giöõ taïi caûng bieån Vieät Nam, ngöôøi vaän chuyeån phaûi tuaân thuû moät thuû

tuïc raát daøi : thoâng baùo cho khaùch haøng baèng vaên baûn, 30 ngaøy sau thoâng caùo baùo

chí veà vieäc löu giöõ haøng, sau 60 ngaøy kyù hôïp ñoàng uûy thaùc ñaáu giaù haøng hoùa...

Tröôùc ñoù ngöôøi vaän chuyeån phaûi thueâ giaùm ñònh chaát löôïng haøng hoùa. Nhö vaäy

trung bình moät tröôøng hôïp phaûi maát ít nhaát 4 thaùng vaø phaûi ñöa ra toøa aùn neáu tröôøng

hôïp soá tieàn sau ñaáu giaù vaãn khoâng ñuû ñeå thu hoài nôï. Thöïc teá, khaùch haøng chæ töø boû

haøng khi haøng coù giaù trò raát thaáp, khoâng theå buø ñaép chi phí phaùt sinh. Vaäy thì, haõng

taøu phaûi chaáp nhaän loã trong tröôøng hôïp naøy vì neáu ñöa ra toøa thì container coøn phaûi

bò giam theâm ít nhaát laø 1 naêm. Thieät haïi veà chi phí cho moät tröôøng hôïp vaøo ít nhaát

laø usd 30,000 cho moät container 20 feet haøng khoâ, USD 100,000 cho moät loâ haøng

ñoâng laïnh. Ñoù laø coøn chöa keå ñeán thieät haïi khoâng theå tính ñöôïc do maát cô hoäi kinh

doanh, loã khaáu hao taøi saûn.

Tröôùc Nghò ñònh 46/2006/NÑ-CP 16/5/2006, coâng ty vaän taûi bieån coù theå thöïc

hieän vieäc töø boû haøng hoùa theo thoâng tö 05/2003/TT-BTC. Coâng ty phaûi chaáp nhaän

töø boû haøng, quyeàn xöû lyù thuoäc veà hoäi ñoàng caûng vaø chính quyeàn thaønh laäp, neáu coøn

dö tieàn – thuoäc ngaân saùch thaønh phoá, neáu thieáu- loã cuûa caûng bieån. Tuy vaäy, trong

tröôøng hôïp naøy doanh nghieäp laïi raát bò ñoäng vì hoäi ñoàng thanh lyù naøy chæ laäp moãi

naêm moät laàn. Vaäy thì coâng ty chæ ñaït ñöôïc muïc ñích laø traùnh ñöôïc thuû tuïc ñaáu giaù,

nhöng cuõng khoâng theå naøo laáy container laïi ngay.

Ruûi ro do sai soùt trong nghieäp vuï - vaán ñeà lieân quan ñeán con ngöôøi: haäu quaû

taøi chính do sai soùt caù nhaân trong nghieäp vuï cuûa haõng taøu raát lôùn. Cuï theå:

Boä phaän laøm chuyeån taûi- sai taøu chuyeån taûi: haøng ñi ñeán nhöõng caûng xa nhö

Chaâu AÂu, Myõ thöôøng phaûi qua nhieàu chaëng chuyeån taûi. Sai soùt khi chæ ñònh taøu

chuyeån taûi daãn ñeán haäu quaû taøi chính khoâng nhoû. Ví duï: haøng ñi bôø ñoâng cuûa Myõ,

nhöng nhaân vieân laïi chæ ñònh chuyeån taûi leân taøu ñi bôø taây, khi ñoù seõ phaùt sinh cöôùc

ñeå chuyeån ngöôïc container töø bôø taây sang bôø ñoâng, khoaûn cöôùc phaùt sinh theâm naøy

laø khoaûn loã maø haõng taøu phaûi gaùnh chòu. Khoaûn loã naøy coù theå ít nhaát laø laø usd 1,000

cho moãi tröôøng hôïp sai, coù tröôøng hôïp chi phí leân ñeán USD 3000.

Boä phaän chöùng töø- sai do phaùt haønh bill do loãi ñaùnh maùy cuûa caù nhaân: Haûi

quan caùc nöôùc ñeàu coù quy ñònh nghieâm ngaët veà vaán ñeà khai baùo chi tieát haøng hoùa

nhö soá löôïng, troïng löôïng haøng, teân haøng, ngöôøi nhaän… Keøm theo quy ñònh laø moät

möùc phaït phí neáu vi phaïm. Sai soùt thöôøng gaëp laø troïng löôïng vaø soá löôïng bò nhaäp

sai, daãn ñeán chaäm treã do bò phaït haûi quan. Ngoaøi ra coøn coù sai soùt do nhaäp thieáu

caùc khoaûn phaûi thu taïi caûng ñích daãn ñeán vieäc thu soùt cöôùc vaø caùc phuï phí.

Möùc phaït cuûa haûi quan Thoå Nhó Kyø : phí kieåm tra container: USD 450, phí

caân container USD 240, chi phí chænh söûa USD 250. Toång coäng: USD 940. Möùc

phaït cuûa haûi quan Myõ do vi phaïm quy ñònh laø USD 5000.

Ngoaøi ra coøn coù caùc chi phí khaùc phaùt sinh do khoâng theo ñuùng quy trình

nghieäp vuï khaùc nhö sai do khai baùo Haûi quan thieáu do loãi caù nhaân hay do loãi maùy

in. Khoâng göûi giaáy baùo nhaän haøng. Khoâng thoâng baùo cho khaùch haøng bieát caùc quy

ñònh nghieâm ngaët veà Haûi quan cuûa nöôùc ñeán daãn ñeán vieäc trì hoaõn nhaän haøng. Ñoái

vôùi boä phaän sales –sai soùt do aùp duïng sai hôïp ñoàng vaän chuyeån, chaøo cöôùc thieáu chi

phí…

Toång coäng caùc chi phí phaùt sinh cho nhöõng sai soùt xaûy ra laø khoaûng USD

3000 cho naêm 2006.

2.1.2. Ño löôøng ruûi ro taøi chính

2.1.2.1. Ño löôøng ruûi ro baèng baûng caân ñoái keá toaùn:

Tính thanh khoaûn:

(Xem Phuï luïc 11. Baûng 2.7.Caùc heä soá cuûa baûng caân ñoái keá toaùn ).

Ruûi ro thanh khoaûn xuaát hieän khi ñeán haïn thanh toaùn cho caùc hôïp ñoàng cung

caáp dòch vuï nhö baõi, caûng, caûng vuï, söõa chöõa container, ñeán haïn chuyeån cöôùc cho

haõng taøu … nhöng coâng ty khoâng theå taïo ra doøng tieàn maët ñeå thanh toaùn.

Xem baûng caân ñoái keá toaùn thì khaû naêng thanh toaùn cuûa coâng ty khaù toát: khaû

naêng thanh toaùn gaáp 3 laàn soá nôï phaûi traû. Vì vaäy coâng ty khoâng ty chöa quan taâm

ñeán vaán ñeà phoøng ngöøa ruûi ro cho doøng tieàn vaøo vaø doøng tieàn ra. Ñaây laø moät ñaëc

ñieåm khaù rieâng cuûa coâng ty laøm dòch vuï vaän taûi bieån. Khaû naêng thanh khoaûn cuoái

naêm khoâng cao baèng ñaàu naêm vì nôï ngaén haïn cuoái naêm cao hôn ñaàu naêm vôùi nhieàu

hôïp ñoàng vôùi caùc ñoái taùc vaø tieàn thöôûng cho nhaân vieân phaûi thanh toaùn. Tuy nhieân,

cuõng caàn löu yù ñeán vieäc voán ñeå döôùi hình thaùi tieàn teä lôùn seõ laøm giaûm hieäu quaû söû

duïng voán.

Nguyeân nhaân cuûa tính thanh khoaûn cao laø do coâng ty chuû yeáu laøm dòch vuï

cho haõng taøu Evergreen, taøi saûn löu ñoäng laø khaù lôùn. Taøi saûn löu ñoäng cuûa coâng ty

lôùn do coâng ty phaûi thu cuûa khaùch haøng raát nhieàu khoaûn phí nhö cöôùc taøu, vaø caùc

phuï phí, phí löu container, phí löu baõi … trong luùc caùc khoaûn phaûi traû thì chæ coù phí

thueâ baõi, phí traû cho caûng vuï, phí söõa chuõa container, caùc phí khaùc…

Taøi saûn coá ñònh cuûa coâng ty khoâng nhieàu, caùc dòch vuï nhö vaän chuyeån

container, söõa chöõa container, veä sinh container…. ñöôïc thöïc hieän bôûi caûng vaø caùc

beân ñoái taùc.

Nguy cô ñoä nhaïy caûm tyû giaù baét nguoàn töø caùc giao dòch thöông maïi.

Khaùc vôùi haõng taøu Evergreen ñöôïc giaûm ruûi ro tyû giaù do ña daïng hoùa doøng

tieàn., coâng ty Evergreen Vieät Nam khoâng coù cô hoäi ña daïng hoùa doøng tieàn do giao

dòch chuû yeáu baèng USD ( chieám tyû troïng khoaûng 99% ).

Ñoái vôùi coâng ty Evergreen Vieät Nam, nguy cô ñoä nhaïy caûm tyû giaù baét nguoàn

töø caùc giao dòch thöông maïi laø loaïi phoå bieán nhaát maø coâng ty gaëp phaûi. Do coâng ty

laøm dòch vuï ñaïi lyù cho haõng taøu nöôùc ngoaøi cho neân caùc khoaûn phaûi thu cuûa coâng ty

taïi Vieät Nam laø baèng USD, sau ñoù laïi ñöôïc chuyeån ñònh kyø ra nöôùc ngoaøi baèng

USD. Ruûi ro coâng ty gaëp phaûi laø do quy ñònh khoâng ñöôïc thu ngoaïi teä cuûa ngaân

haøng nhaø nöôùc, coâng ty phaûi quy ñoåi töø USD sang VNÑ thu vaøo, sau ñoù phaûi mua

USD ñeå chuyeån ra.

Khi ñoàng VND giaûm giaù so USD , coâng ty seõ loã khi chuyeån khoaûn tieàn ñaõ

thu sang USD ñeå chuyeån traû cho haõng taøu do soá tieàn ñaõ thu khoâng ñuû ñeå ñoåi sang

USD.Ví duï: ban ñaàu coâng ty thu vôùi tyû giaù 1 USD = 15,980 VND; khi chuyeån tieàn

tyû giaù 1USD =16,016 VND. Vaäy coâng ty seõ bò thieät 36VND cho moãi USD chuyeån

ñi. Vôùi trung bình thu vaøo khoaûng USD 30,000 moãi ngaøy, coâng ty maát 1,080,000

VND.

Caùc khoaûn phaûi thu goàm: cöôùc taøu vaø phuï phí, phí löu container, phí löu baõi,

caùc khoaûn phaûi thu khaùc. Do cheânh leäch tyû giaù giöõa kyø thu vaø kyø chuyeån tieàn, chi

phí phaùt sinh do cheânh leäch tyû giaù cuûa naêm 2005 laø 176,4 trieäu chieám 1,11% toång

chi phí cuûa naêm . Naêm 2006 laø 360,7 trieäu ñoàng chieám 1.22% toång chi phí cuûa naêm

2006.

Nguy cô töø caùc khoaûn vay baèng ngoaïi teä: coâng ty coù khaû naêng tieáp caän vôùi

caùc nguoàn voán baèng ngoaïi teä vôùi chi phí thaáp. Naêm 2007, coâng ty coù keá hoaïch vay

500,000 USD phuïc vuï cho döï aùn naâng caáp heä thoáng maïng on-line noái vôùi heä thoáng

noäi boä haõng taøu treân toaøn theá giôùi. Khoaûn vay naøy ñöôïc cung caáp bôûi coâng ty meï

vôùi laõi suaát khaù meàm. Nhöng, khoaûn vay naøy ñaët coâng ty vaøo nguy cô veà ñoä nhaïy

caûm tyû giaù khi thanh toaùn laõi vay vaø khi thanh toaùn nôï goác neáu tyû giaù bieán ñoäng

xaáu ñi. (Xem Phuï luïc 12. Baûng 2.8. Keá hoaïch vay naêm 2008). Baûng treân laø moät ví

duï cuï theå veà möùc ñoä thieät haïi neáu tyû giaù bieán ñoäng. Neáu tyû giaù USD/VND taêng

coâng ty seõ bò thieät VND 420,000,000. Khoaûn tieàn naøy khoâng nhoû neáu so saùnh vôùi

toång quyõ löông cuûa coâng ty: noù baèng 90% quyõ löông thaùng cuûa coâng ty.

Nguy cô ñoä nhaïy caûm kinh teá: Neáu ñoàng Vieät Nam leân giaù, khoái löôïng

haøng xuaát khaåu cuûa VN seõ giaûm caïnh tranh vaø coù theå bò maát hôïp ñoàng xuaát haøng.

Ñieàu naøy seõ taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán doanh thu cuûa coâng ty vaän taûi bieån vì ñaây laø

ñoái töôïng chuyeân chôû duy nhaát cuûa coâng ty. Haäu quaû cuûa noù aûnh höôûng tröïc tieáp

ñeán söï thònh vöôïng cuûa coâng ty.

(Xem phuï luïc 5. Baûng 2.1. Thoáng keâ khoái löôïng vaän taûi xuaát nhaäp khaåu

baèng container Vieät Nam). Baûng treân cho thaáy söï taêng tröôûng khaù toát cuûa khoái

löôïng haøng xuaát nhaäp khaåu baèng container qua caùc caûng Vieät Nam taêng tröôûng ñeàu

ñaën theo toác ñoä taêng tröôûng GDP cho ñeán naêm 2006. Sau khi gia nhaäp WTO tình

hình xuaát nhaäp khaåu Vieät Nam raát khôûi saéc: 4 thaùng ñaàu naêm 2007, kim ngaïch

haøng hoùa xuaát khaåu cuûa Vieät Nam taêng 22% nhaäp khaåu taêng nhaûy voït 32.8% so vôùi

cuøng kyø 2006 (con soá naøy vaøo cuøng thôøi ñieåm naêm 2006 laø 9.5%, 23.6%).

Tuy nhieân, hoaït ñoäng vaän chuyeån container vaãn tieàm aån ruûi ro do söï phaùt

trieån thieáu beàn vöõng cuûa hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu vì söï thieáu ña daïng trong cô caáu

haøng xuaát khaåu, nhaäp khaåu. Xuaát khaåu taäp trung chuû yeáu vaøo caùc nhoùm ngaønh nhö

deät may, giaøy da, haûi saûn, caø pheâ, ñoà goã, phuï thuoäc nhieàu vaøo moät soá thò tröôøng

tröôøng truyeàn thoáng vaø phuï thuoäc vaøo nguyeân lieäu thoâ vaø bieán ñoäng giaù caû. Haøng

deät may chuû yeáu xuaát ñi Chaâu AÂu, Myõ, deã bò bieán ñoäng nhö bò aùp thueá cao hay bò aùp

quota, ngaønh giaøy deùp phuï thuoäc 85% nguyeân lieäu nhaäp khaåu laïi deã bò toån thöông

bôûi nhöõng vuï kieän choáng phaù giaù cuûa EC, ngaønh thuûy haûi saûn xuaát khaåu phaûi ñoái maët

vôùi nhöõng haïn cheá veà nuoâi troàng vaø cheá bieán, naêng löïc cheá bieán thaáp, naêng löïc xaùc

ñònh vaø loaïi tröø dö löôïng thuoác khaùng sinh, ngaønh caø pheâ haïn cheá veà cheá bieán. Naêng

löïc saûn xuaát cuûa caùc maët haøng chuû löïc nhö than ñaù, gaïo, caø pheâ, cao su, haït ñieàu,

tieâu (kim ngaïch xuaát khaåu taêng raát khieâm toán khoaûng 6.8%, neáu tính baèng möùc giaù

naêm 2006 thì kim ngaïch chæ taêng khoaûng 4.5%) xuaát khaåu khoù taïo söï buøng noå nhö

mong ñôïi.

Vieäc phuï thuoäc quaù lôùn vaøo nguoàn nguyeân lieäu nöôùc ngoaøi, tính deã toån

thöông cuûa caùc ngaønh XNK hieän nay laøm giaûm tính beàn vöõng cuûa hoaït ñoäng xuaát

nhaäp khaåu Vieät Nam. Vì vaäy, aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ngaønh

vaän taûi bieån.

Nhìn chung, ñoàng tieàn giaûm giaù coù lôïi cho vieäc chuyeån ñoåi tyû giaù cuûa haõng

taøu nhöng khoâng coù lôïi cho xuaát khaåu. Tuy vaäy, ruûi ro aûnh höôûng xaáu ñeán xuaát

khaåu laø moät ruûi ro lôùn ñeán ñoái töôïng vaän chuyeån cuûa haõng taøu. Neân, ñoàng tieàn Vieät

Nam giaûm giaù vaãn laø moät thuaän lôïi nhaát cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa haõng taøu.

Ñoä nhaïy caûm chuyeån ñoåi ñoái vôùi tyû giaù:

Laø moät chi nhaùnh cuûa haõng taøu quoác teá Evergreen Marine CORP, coâng ty

cuõng coù ñoä nhaïy caûm chuyeån ñoåi trong baùo caùo taøi chính haøng naêm cho haõng taøu

taïi Ñaøi loan. Tuy laø ñoä nhaïy caûm naøy thaät söï khoâng laøm thay ñoåi giaù trò taøi saûn cuûa

coâng ty nhöng noù seõ coù aûnh höôûng xaáu hay toát hôn ñoái vôùi baùo caùo taøi chính hôïp

nhaát cuûa haõng taøu taïi Ñaøi loan. Vaø vì vaäy aûnh höôûng ñeán giaù trò coå phaàn cuûa caùc coå

ñoâng Ñaøi loan do hoï chæ nhìn vaøo baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñeå ñaùnh giaù giaù trò

coâng ty. Cuï theå cheânh leäch do chuyeån ñoåi tyû giaù trong baùo caùo hôïp nhaát cuûa haõng

taøu EMC so vôùi chi phí ban ñaàu laø 136,383 TWD naêm 2005 ; 179,963 TWD naêm

2006.

Nguy cô ñoä nhaïy caûm tyû giaù töø vieäc chuyeån lôïi nhuaän veà nöôùc hay coøn goïi laø ñoä

nhaïy caûm daøi haïn veà tyû giaù: cuõng töông töï nhö treân, coâng ty cuõng chòu nguy cô ñoä

nhaïy caûm tyû giaù khi chuyeån lôïi nhuaän cho haõng taøu taïi Ñaøi loan. (Xem phuï luïc 7.

Baûng 2.3. Ñoà thò thoáng keâ chæ soá tyû giaù USD/VND )

Naêm 2006: Do quy ñònh khoáng cheá bieân ñoä tyû giaù +/- 0.25%, tyû giaù ñoâ la

taêng nhöng khoâng nhieàu: möùc taêng cao nhaát laø 1% thaùng 12/2006 so vôùi thaùng

12/2005, tyû giaù bieán ñoäng nhieàu nhaát laø töø thaùng 4 ñeán thaùng 5: cheânh leäch 0.8%,

khuynh höôùng suït giaûm töø thaùng 5 ñeán thaùng 7, taêng töø thaùng 8 cho ñeán cuoái naêm.

Naêm 2007: bieân ñoä ñöôïc nôùi roäng leân +/- 0.5%, bieán ñoäng cuûa tyû giaù taêng

thaùng 1,3 giaûm thaùng 2,4. ñoä bieán ñoäng cuûa tyû giaù gia taêng khi nôùi roäng bieân ñoä. Tyû

giaù taêng laøm taêng ruûi ro thaâm huït do chuyeån ñoåi tyû giaù. Vieäc nôùi roäng bieân ñoä naøy

laø moät böôùc trong tieán trình tieán tôùi töï do hoùa tyû giaù. Khi ñoù bieán ñoäng tyû giaù caøng

lôùn, ñoä ruûi ro cho doanh nghieäp caøng cao. Khuynh höôùng taêng tyû giaù laø moät ruûi ro

cho coâng ty coù nhu caàu thöôøng xuyeân giao dòch baèng USD.

Ruûi ro naøy caøng taêng khi thôøi gian ñeå thöïc hieän xong moät dòch vuï chuyeån

khoaûn cuûa ngaân haøng thöôøng xuyeân laø +1 ngaøy ñoái vôùi trong cuøng heä thoáng, ít nhaát

+ 2 ngaøy ñoái vôùi khaùc heä thoáng ngaân haøng. Söï chaäm treã cuûa ngaân haøng laøm cho

doanh nghieäp bò thieät haïi veà tyû giaù.

Ñoä nhaïy caûm laõi suaát: do söï phöùc taïp vaø ruûi ro cao cuûa laõi suaát thaû noåi, coâng ty

khoâng vay theo loaïi hình naøy.

Ñoä nhaïy caûm ñoái vôùi giaù:

Ruûi ro veà giaù cuûa hoaït ñoäng dòch vuï chuû yeáu do söï caïnh tranh gay gaét töø

caùc ñoái thuû caïnh tranh trong cuøng ngaønh daãn ñeán vieäc giaûm giaù cöôùc ñeå giaønh

khaùch haøng thay vì gia taêng chaát löôïng dòch vuï. Öôùc tính caû nöôùc coù khoaûng 200

doanh nghieäp laøm dòch vuï haøng haûi vaø giao nhaän haøng hoùa. Caøng coù nhieàu doanh

nghieäp thì caïnh tranh seõ ngaøy caøng gay gaét.

Do taäp quaùn öa chuoäng giaù reû, coù ñeán 90% khaùch haøng seõ chuyeån sang caùc

haõng taøu coù theå chaøo cöôùc giaù reû hôn. Cước taøu thế giới giảm từ thaùng 7/2006 ñến

thaùng 1/2007. (Phụ lục 2.Bảng 1.2.) Cöôùc taøu giaûm laøm giaûm doanh thu ñaàu vaøo

trong luùc caùc chi phí khaùc ñeàu gia taêng theo möùc ñoä gia taêng laïm phaùt laø moät ruûi ro

ñaùng keå ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty.

Ruûi ro veà giaù daàu: (Xem phuï luïc 13. Baûng 2.9. Tyû troïng giaù daàu trong cöôùc

vaän chuyeån). Giaù daàu chieám moät tyû troïng khaù lôùn trong cöôùc vaän taûi. Söï bieán ñoäng

cuûa giaù daàu seõ aûnh höôûng ñaùng keå ñeán lôïi nhuaän cuûa haõng taøu. Do ñaëc thuø hoaït

ñoäng kinh doanh cuûa haõng taøu, hôïp ñoàng vaän chuyeån kyù theo nhieàu kyø haïn, neân

moãi moät thay ñoåi trong thaønh phaàn cöôùc phaûi thoâng baùo cho khaùch haøng tröôùc khi

aùp duïng ít nhaát moät thaùng. Vì vaäy, chæ khi giaù daàu taêng ít nhaát 10%, thì giaù daàu môùi

ñöôïc ñieàu chænh ñeå aùp duïng sau ñoù moät thaùng. Do ñoä treã cuûa thôøi gian aùp duïng giaù

daàu ñieàu chænh nhö treân, haõng taøu ñaõ phaûi chaáp nhaän moät möùc ñoä nhaát ñònh ruûi do

do bieán ñoäng giaù daàu.

Maët khaùc, do tính caïnh tranh cao trong ñieàu kieän cung vaän taûi cao hôn caàu,

ñaëc bieät do aûnh höôûng tính muøa vuï cuûa caùc hôïp ñoàng xuaát khaåu, trong giai ñoaïn

haøng xuaát giaûm haõng taøu phaûi chaáp nhaän loã chi phíù veà daàu ñeå giöõ cho hoaït ñoäng

kinh doanh tieáp tuïc ñeàu ñaën.

Coâng ty söû duïng ñoøn baåy cao ñeán möùc naøo?

Naêm 2006, coâng ty coù ñoøn caân nôï baèng khoâng. Nôï phaûi traû cuûa coâng ty chuû

yeáu laø caùc khoaûn phaûi traû. Do ngoaøi taøi saûn hieän coù cuûa coâng ty, caùc khoaûn phaûi thu

raáùt nhieàu vôùi heä soá thanh toaùn ngaén haïn vaø daøi haïn cuûa coâng ty khaù toát, coâng ty

khoâng caàn vay theâm cho kinh doanh. Tuy nhieân, vôùi yeâu caàu ñaàu tö cho coâng ngheä

cao nhaèm caûi tieán dòch vuï cung caáp cho khaùch haøng cuõng nhö yeâu caàu töông thích

vôùi heä thoáng maïng ñieän töû cuûa caùc nöôùc phaùt trieån, coâng ty döï kieán seõ söû duïng ñoøn

baåy nôï ( vay USD 500,000 # VND 8,080,000,000 ñeå ñaàu tö heä thoáng treân) trong

naêm 2007.

Tyû soá nôï Nôï/voán 0.17

(EBIT+

I)/I Heä soá thanh toaùn laõi vay 73.97

Vôùi khoaûn nôï naøy, Heä soá nôï vaø thanh toaùn laõi vay laø khaù toát, phaûn aùnh tình hình taøi

chính laønh maïnh, ít ruûi ro.

2.1.2.2. Ño löôøng ruûi ro baèng baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:

(Xem phuï luïc 14. Baûng 2.10. Baùo caùo taøi chính cuûa haõng taøu Evergreen Marine

corp. Taiwan). Do coâng ty Evergreen Vieät Nam khoâng coù caùo taøi chính hôïp nhaát

cho neân toâi choïn Baûng toùm taét töø baùo caùo taøi chính hôïp nhaát cuûa haõng taøu EMC

ñeå ño löôøng ruûi ro cuûa haõng taøu.

Doanh thu: trong naêm 2006, doanh thu hoaït ñoäng chính cuûa haõng taøu taêng

5.5%, doanh thu phuï giaûm 8.22%. Voán vaø Chi phí cuûa hoaït ñoäng chính taêng laàn löôït

18.69% vaø 2.31% , chi phí hoaït ñoäng phuï taêng 19.61%. Toång doanh thu taêng 5.1%

so vôùi chi phí taêng 18.21%. Maëc duø doanh thu coù taêng nhöng khoâng taêng nhanh

baèng möùc taêng chi phí. Keát quaû laø naêm 2006 coâng ty ñaõ loã 240,234,000 TWD.

Nguyeân nhaân chi phí cuûa naêm 2006 taêng:

- Trong naêm 2006, giaù cöôùc ñaõ giaûm ñaùng keå do cung vöôït caàu treân toaøn theá giôùi vaø

caùc haõng taøu ñua nhau giaûm giaù ñeå giaønh giaät khaùch haøng vì taøu chaïy khoâng coù

hoaëc khoâng ñuû haøng caøng loã naëng.

-Giaù daàu bieán ñoäng taêng lieân tuïc, do nhieàu hôïp ñoàng vaän chuyeån kyù daøi haïn khoâng

theå gia taêng cöôùc. Ngoaøi ra, coøn phaûi keå ñeán ñoä treã thôøi gian khi thöïc hieän caùc

thoâng baùo gia taêng chi phí ñoái vôùi khaùch haøng.

-Cöôùc vaän chuyeån ñöôøng boä, ñöôøng taøu löûa taïi Myõ vaø caùc nöôùc gia taêng. Haõng taøu

cung caáp dòch vuï vaän taûi khoâng nhöõng töø caûng ñeán caûng O/O maø coøn saâu trong noäi

ñòa D/D, R/R, O/R, O/D, O/R. Do söï gia taêng giaù nhieân lieäu neân giaù cöôùc ñöôøng boä,

taøu thuûy, xe taûi … maø haõng taøu phaûi traû cho beân cung caáp taêng leân.

-Caïnh tranh gay gaét do söï phaùt trieån nhanh cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh nhö Maersk,

Apl, Hanjin. Haõng taøu Mearsk hôïp nhaát vôùi haõng taøu P&O laøm gia taêng thò phaàn

cuûa hoï, tröôùc kia Mearks 10% , nay taêng 15% cuûa P&O vaø hoï coøn phaùt trieån theâm

18%. Haõng taøu caïnh tranh Mearsk vöøa môùi ñoùng môùi moät loaït taøu theá heä môùi tieát

kieäm chi phí hôn caùc theá heä taøu cuõ cho neân hoï coù theå chòu ñöïng ñöôïc vieäc giaûm giaù

cöôùc.

-Ngöôøi daân Myõ tieâu duøng ít ñi do aûnh höôûng cuûa suy thoaùi kinh teá. Myõ laø nöôùc coù

aûnh höôûng lôùn ñeán neàn kinh teá theá giôùi, söï taêng tröôûng chaäm cuûa neàn kinh teá Myõ

laøm chaäm böôùc taêng tröôûng haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu cuûa Myõ vaø caùc nöôùc coù quan

heä maäu dòch vôùi Myõ.

Löu yù: Haõng taøu EMC bò loã naêm 2006, nhöng chi nhaùnh Evergreen VN vaãn coù lôïi

nhuaän do chi phí cho chi nhaùnh khoâng bị ảnh hưởng trực tiếp bôûi giaù daàu, khaáu hao

cuûa taøu. Doanh thu cuûa chi nhaùnh ñöôïc höôûng 5% treân giaù cöôùc vaø chi phí chuû yeáu

laø chi phí quaûn lyù cho neân ít bò aûnh höôûng bôûi caùc yeáu toá thò tröôøng.

2.1.2.3. Ño löôøng ruûi ro baèng baùo caùo doøng tieàn:

So saùnh tình hình thu nhaäp cuûa coâng ty naêm 2006 so 2005, thu nhaäp giaûm (23.5 tyû

so vôùi 24.6 tyû). Khoaûn thu nhaäp khoâng thöôøng xuyeân taêng: 28 trieäu (2006) so vôùi

0.2 trieäu (2005). Chaát löôïng thu nhaäp cuõng bò giaûm:

Caùc khoaûn phaûi thu naêm 2006/2005: 2.6 tyû so vôùi 11.2 tyû: caùc khoaûn bò

chieám duïng khaù cao. Caùc khoaûn phaûi traû taêng: 6.3 tyû (2006) so vôùi 0.6 tyû (2005)

Caùc hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa coâng ty khoâng coù gì ñaùng chuù yù: Chi mua saém thieát bò

taêng khoâng ñaùng keå: 0.5 tyû (2006) so vôùi 0.38 tyû (2005); Tieàn thu töø laõi cho vay

taêng khoâng ñaùng keå : 0.126 tyû so vôùi 0.086 tyû.

Vaäy, coâng ty ñang gaëp khoù khaên trong vieäc thu hoài coâng nôï cuûa khaùch haøng,

vaø thöôøng xuyeân trì hoaõn trì hoaõn tieàn phaûi traû cho caùc beân lieân quan.

2.1.2.4. Phöông trình taêng tröôûng caân baèng :

(Xem phuï luïc 15. Baûng 2.11. Phöông trình taêng tröôûng caân baèng; Phuï luïc 16.

Baûng 2.12. Ñoà thò taêng tröôûng caân baèng).

Tyû leä taêng tröôûng doanh thu thöïc teá naêm 2005 lôùn hôn tyû leä taêng tröôûng beàn

vöõng cuûa naêm , coâng ty trong tình traïng thieáu huït tieàn maët. (coâng ty lieân doanh baét

ñaàu hoaït ñoäng töø thaùng 9/2004).

Tyû leä taêng tröôûng thöïc teá trong naêm 2006 nhoû hôn tyû leä taêng tröôûng beàn

vöõng cuûa coâng ty. Coâng ty ñang trong tình traïng dö thöøa tieàn maët, löôïng tieàn naøy

chöa ñöôïc duøng vaøo vieäc ñaåy maïnh taêng tröôûng cuûa coâng ty. Nguoàn löïc coâng ty

chöa ñöôïc söû duïng hieäu quaû.

2.2. Thöïc traïng quaûn trò r(cid:31)i ro taïi coâng ty ñaïi lyù vaän taûi bieån:

Rủi ro kinh doanh như rủi ro về luật phaùp veà caùc quy ñịnh, rủi ro về cung cầu

vận tải, rủi ro bản chất của ngaønh nghề kinh doanh … laø những rủi ro hệ thống

khoâng thể phoøng ngừa ñược. Nhưng những rủi ro như rủi ro coâng nghệ vaø rủi ro

hoaït ñộng, rủi ro taøi chính laø những rủi ro phi hệ thống… coù thể phoøng ngừa ñược.

Vậy thực trạng phoøng ngừa caùc yếu tố naøy ở coâng ty ñược thực hiện như thế naøo ñể

naâng cao lợi thế cạnh tranh vaø tăng tính bền vững của mình?

2.2.1. Rủi ro coâng nghệ vaø rủi ro hoạt ñộng:

Ñoái vôùi ruûi ro coâng ngheä: maëc duø ñaõ coù coá gaéng trong vieäc thieát laäp moät heä

thoáng quy trình nghieäp vuï döïa vaøo coâng ngheä, nhöng heä thoáng coâng ngheä hieän nay

chöa phuïc vuï muïc ñích töï ñoäng hoùa vaãn coøn phuï thuoäc vaøo thao taùc ngöôøi thöïc hieän

vaø chöa coù taùc duïng ngaên ngöøa hoaøn toaøn ruûi ro. Vaán ñeà löu tröõ vaø döï phoøng soá

lieäu tuy ñaõ ñöôïc thöïc hieän nhöng chöa hình thaønh quy cheá chaët cheõ vaø ñoàng boä ôû

caùc boä phaän.

Ñoái vôùi caùc quy trình nghieäp vuï: quy trình nghieäp vuï mang nhieàu tính kinh

nghieäm, chöa theå hieän tính khoa hoïc, chaép vaù, truøng laép, thieáu tính heä thoáng. Caùc

thuû tuïc kieåm soaùt ruûi ro chöa ñaày ñuû, chöa chaët cheõ vaø khoâng thöïc hieän thöôøng

xuyeân, coøn nhieàu hieän töôïng xeù raøo khoâng theo quy ñònh.

Ñoái vôùi nhaân vieân: thieáu boä phaän ñaøo taïo chuyeân nghieäp, chuû yeáu do caùc

phoøng ban töï ñaøo taïo vöøa laøm vöøa töï hoïc. Nhaân vieân thieáu, môùi ra tröôøng chöa coù

kyõ naêng laøm vieäc chuyeân nghieäp.

2.2.2. Tyû leä taêng tröôûng beàn vöõng:

Tyû leä taêng tröôûng doanh thu thöïc teá trong naêm 2006 nhoû hôn tyû leä taêng

tröôûng lợi nhuận của coâng ty. Coâng ty ñang trong tình traïng dö thöøa tieàn maët, caùc

nguoàn löïc taøi chính cuûa coâng ty chöa ñöôïc söû duïng hieäu quaû ñeå phuïc vuï muïc ñích

toái ña hoùa lôïi nhuaän.

2.2.3. Coâng ty coù caàn phaûi quaûn trò ruûi ro taøi chính?

Nhaän dieän ruûi ro kiệt giaù taøi chính: Laø moät coâng ty chuû yeáu laøm dòch vuï ñaïi

lyù vaän taûi cho haõng taøu nöôùc ngoaøi, caùc ruûi ro thò tröôøng ñeàu coù aûnh höôûng moät

caùch tröïc tieáp hay giaùn tieáp ñeán doanh thu. Coâng ty chuû yeáu chòu taùc ñoäng cuûa ruûi

ro veà tyû giaù cuûa USD vaø taùc duïng giaùn tieáp cuûa giaù daàu leân doanh thu vaø lôïi nhuaän

cuûa coâng ty. Qua phaàn ño löôøng ruûi ro kieät giaù taøi chính nhö treân ruûi ro kieät giaù taøi

chính do caùc yeáu toá thò tröôøng cuûa coâng ty laø khoâng lôùn vaø trong taàm kieåm soùat

ñöôïc. Do ñoù trong nhöõng naêm qua coâng ty chöa chuù troïng ñeán vieäc quaûn trò ruûi ro

loaïi naøy. Tuy nhieân, do vaán ñeà hoäi nhaäp WTO, chính phuû Vieät Nam daàn daàn phaûi

thöïc thi chính saùch töï do hoùa taøi chính. Khi ñoù, taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá thò tröôøng

theá giôùi seõ voâ cuøng khoác lieät. Vì vaäy, ñeå chuaån bò cho böôùc hoäi nhaäp saâu naøy, coâng

ty caàn xaây döïng chieán löôïc quaûn trò ruûi ro taøi chính nhaèm ñaûm baûo tyû leä taêng tröôûng

beàn vöõng cuûa mình.

Nhận diện rủi ro hoạt ñộng : rủi ro hoạt ñộng hiện tại của coâng ty laø tương

ñối lớn vaø luoân tiềm ẩn vì thiếu hệ thống kiểm soaùt vaø ngăn ngừa rủi ro hiệu quả.

Coâng ty caàn coù moät heä thoáng phoøng ngöøa hieäu quaû.

2.2.4. Thò tröôøng cung caáp dòch vuï phaùi sinh ôû Vieät Nam:

Thò tröôøng caùc dòch vuï phaùi sinh ôû Vieät Nam xuaát hieän khoaûng naêm naêm

tröôùc ñaây. Tuy nhieân, cô sôû phaùp lyù chöa hoaøn thieän, coøn mang tính thí ñieåm: chæ coù

moät quy cheá cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc veà hoaùn ñoåi laõi suaát (Quyeát ñònh soá

1133/2003/QÑ-NHNN, ngaøy 30/9/2003.) vaø gaàn ñaây nhaát laø Nghò ñònh 158/ND-CP

veà mua baùn haøng hoùa qua sôû giao dòch haøng hoùa. Soá löôïng giao dòch thöïc hieän coøn

raát ít, khoaûn 15 hôïp ñoàng hoaùn ñoåi laõi suaát vaø moät soá ít hôïp ñoàng lai taïp ñöôïc thöïc

hieän. Sau ñaây laø caùc toå chöùc tín duïng ñaõ ñöôïc NHNN cho pheùp thöïc hieän dòch vuï

phaùi sinh:

Citi bank thöïc hieän hoaùn ñoåi laõi suaát giöõa hai ñoàng tieàn töø 1/3/2005 ñeán

2/2006. Standard Charter bank, chi nhaùnh Vieät Nam thöïc hieän hoaùn ñoåi laõi suaát

cheùo giöõa hai ñoàng tieàn ñoái vôùi khoaûn vay ngoaïi teä cuûa khaùch haøng, cung caáp saûn

phaåm gaén vôùi ruûi ro tín duïng, laõi suaát khaùch haøng seõ naèm trong moät khoaûng giao

ñoäng nhaát ñònh phuï thuoäc theo bieán ñoäng thò tröôøng nhö tyû giaù, laõi suaát, giaù haøng

hoùa naøo ñoù. Ngaân haøng ñaàu tö vaø phaùt trieån Vieät Nam thí ñieåm giao dòch quyeàn

choïn laõi suaát ñoái vôùi caùc khoaûn cho vay hoaëc ñi vay trung haïn baèng USD hay EUR.

Tổng số hợp ñồng trong thời gian thí ñiểm khoâng vượt quaù 50% mức vốn tự coù của

ngaân haøng. Thôøi hạn hôïp ñồng khoâng quaù 5 năm; thöïc hiện nghiệp vụ tiền göûi kết

hôïp quyền choïn tiền tệ Dual currency Deposit; thöïc hieän hoaùn ñổi tiền tệ cheùo. NH

Ngoaïi Thöông thực hiện giao dịch hoaùn ñổi laõi suất keøm theo ñiều kiện quyền chọn

với caùc ñối taùc laø TCTD hoạt ñộng tại Việt Nam vaø caùc phaùp nhaân khaùc hoạt ñộng

ở trong nước vaø nước ngoaøi, phuø hôïp với caùc qui ñịnh của phaùp luật. Quyền chọn

thuộc về NHNT laø quyền kết thuùc trước hạn hôïp ñồng Swap ñối với caùc khoản vay.

HSBC thực hiện giao dịch hoaùn ñổi laõi suất cộng dồn – Daily range accrual, thời hạn

của hợp ñồng toái ña 5 naêm. Theo thoaû thuaän hoaùn ñoåi naøy, khaùch haøng vay cuaû

HSBC seõ traû Sibor coäng vôùi phaàn cheânh leäch. Phaàn laõi suaát phaûi traû khoâng vöôït quaù

möùc laõi suaát cao nhaát ñaõ ñònh tröôùc.

Thöïc hieän nghieäp vuï quyeàn choïn ngoaïi teä: ñaõ cho pheùp thöïc hieän thí ñieåm

Ngaân haøng thöông maïi coå phaàn Quoác teá, AÙ Chaâu, Kyõ Thöông, ngaân haøng ngoaïi

thöông (8/2005), Ngaân haøng Calyon, Citibank, Abn-Amro hoaùn ñoåi laõi suaát baét ñaàu

thöïc hieän trong töông lai laø thoûa thuaän ñeå tham gia giao dòch hoaùn ñoåi laõi suaát vaøo

moät ngaøy cuï theå theo moät möùc laõi suaát ñaõ ñöôïc ñònh tröôùc.

Keát luaän chöông 2.

Hoäi nhaäp WTO, ngaønh dòch vuï vaän taûi bieån Vieät Nam ñoái maët vôùi nhieàu ruûi

ro veà tyû giaù, giaù caû haøng hoùa ñaëc bieät laø giaù daàu moû, veà taêng tröôûng cuûa caùc ngaønh

xuaát nhaäp khaåu. Thò tröôøng caùc coâng cuï taøi chính phaùi sinh hình thaønh ôû Vieät Nam

chæ môùi mang tính thí ñieåm.

Ngoaøi ra, ngaønh coøn chòu nhieàu ruûi ro nhö: Luaät phaùp chöa ñoàng boä, chaát

löôïng chöa cao, thieáu nhaát quaùn, tieán ñoä hoaøn thieän chaäm. Nguoàn nhaân löïc trong

caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc chöa ñaùp öùng nhu caàu môùi. Doanh nghieäp thieáu hieåu

bieát vaø chöa yù thöùc naâng cao kieán thöùc phaùp luaät Vieät Nam vaø Quoác teá. Ñoäi nguõ

luaät sö chuyeân ngaønh haøng haûi thieáu. Heä thoáng coâng ngheä keùm khoâng coù khaû naêng

quaûn lyù taäp trung, chöa mang tính heä thoáng. Chaát löôïng nhaân vieân cuûa coâng ty

ñang ôû möùc baùo ñoäng. Nguoàn löïc coâng ty chöa ñöôïc söû duïng hieäu quaû, chöa phuïc

vuï cho vieäc ñaåy maïnh taêng tröôûng cuûa coâng ty. Coâng taùc quaûn trò ruûi ro cuûa coâng ty

coøn nhieàu baát caäp chöa hoaøn thieän.

Ñeå taêng cöôøng söùc caïnh tranh, taêng giaù trò doanh nghieäp, ñaûm baûo phaùt trieån

beàn vöõng doanh nghieäp caàn nhanh choùng trieån khai caùc bieän phaùp quaûn trò ruûi ro

hieäu quaû vaø ñoàng boä.

Chöông 3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM TAÊNG CÖÔØNG QUAÛN

LYÙ RUÛI RO NGAØNH DÒCH VUÏ VAÄN TAÛI BIEÅN.

3.1. Nhoùm caùc chính saùch vó moâ:.

3.1.1. Luaät phaùp vaø quaûn lyù nhaø nöôùc veà ngaønh haøng haûi.

Ruûi ro: Luaät phaùp ñang trong quaù trình hoaøn thieän, chöa ñoàng boä, chaát löôïng chöa

cao,thieáu nhaát quaùn, tieán ñoä hoaøn thieän chaäm.Nguoàn nhaân löïc trong caùc cô quan

quaûn lyù nhaø nöôùc chöa ñaùp öùng nhu caàu môùi, coù theå gaây khoù deã cho doanh nghieäp,

chöa hoã trôï tích cöïc cho doanh nghieäp hoäi nhaäp an toaøn.Doanh nghieäp thieáu thieåu

bieát vaø chöa yù thöùc naâng cao kieán thöùc phaùp luaät Vieät Nam vaø Quoác teá. Ñoäi nguõ luaät

sö chuyeân ngaønh haøng haûi thieáu veà soá löôïng vaø chaát löôïng.

Giaûi phaùp vaø Kieán nghò:

Thöù nhaát. Heä thoáng phaùp luaät.

Taêng cöôøng coâng taùc phaùp cheá ngaønh haøng haûi theå hieän qua coâng taùc ñaåy

nhanh tieán ñoä hoaøn thieän phaùp luaät, tieáp tuïc nghieân cöùu, raø soaùt, ñeà xuaát, soaïn thaûo

vaø trình caáp coù thaåm quyeàn ñeå ban haønh caùc vaên baûn phaùp luaät veà haøng haûi. Naâng

cao chaát löôïng vaên baûn phaùp luaät theo höôùng nhaát quaùn, minh baïch, thoâng thoaùng

khoâng taïo khoù khaên theâm cho doanh nghieäp.

Thöù hai. Caùn boä quaûn lyù nhaø nöôùc

Vaán ñeà naâng cao chaát löôïng caùn boä laøm coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc am hieåu

veà ngaønh haøng haûi coù kieán thöùc veà hoäi nhaäp WTO ñeå hoã trôï doanh nghieäp phaùt

trieån theo ñuùng yeâu caàu vaø nguyeân taéc chaån möïc quoác teá laø moät thaùch thöùc. Yeâu

caàu naøy ñaëc bieät coù yù nghóa vôùi caùn boä Haûi quan. (Caùn boä Haûi quan luoân bò doanh

nghieäp keâu do söï khoâng nhaát quaùn vaø thieáu am hieåu saâu veà ngaønh haøng haûi.) Haûi

quan caàn thöïc thi caùc quy ñònh veà quaûn lyù xuaát nhaäp khaåu cuûa chinh phuû Vieät Nam

moät caùc nhaát quaùn, taïo thuaän lôïi cao nhaát cho doanh nghieäp thay vì luoân tìm caùch

tìm sai soùt cuûa doanh nghieäp ñeå phaït.

Cuïc haøng haûi Vieät Nam, Toång cuïc Haûi quan tích cöïc hôn nöõa trong vieäc hoã

trôï doanh nghieäp nhö: ñieàu tra naêng löïc caïnh tranh ñeå tö vaán, taêng cöôøng coâng taùc

tuyeân truyeàn vaø ñoái thoaïi vôùi doanh nghieäp vaän taûi bieån, giaûi quyeát nhöõng vöôùng

maéc, phoå bieán nhöõng quy ñònh coù lieân quan cuûa WTO cho caùn boä laøm coâng taùc

quaûn lyù chuyeân ngaønh haøng haûi cuõng nhö cho doanh nghieäp. Caùn boä quaûn lyù

chuyeân ngaønh haøng haûi buoäc phaûi naâng cao trình ñoä chuyeân ngaønh cuõng nhö caùc

kieán thöùc hoäi nhaäp.

Khuyeán khích aùp duïng khoa hoïc coâng ngheä cao vaøo coâng taùc quaûn lyù nhaø

nöôùc cuûa Cuïc haøng haûi Vieät Nam ñoàng thôøi phaùt trieån, öùng duïng coâng ngheä tieán

tieán vaøo hoaït ñoäng kinh doanh khaùc caûng bieån.

Thöù ba. Khaû naêng hieåu bieát phaùp luaät cuûa doanh nghieäp.

Caùc doanh nghieäp caàn naâng cao khaû naêng hieåu bieát luaät Vieät Nam vaø luaät

quoác teá baèng caùch thöôøng xuyeân söû duïng tö vaán cuûa luaät sö. YÙ thöùc söû duïng phaùp

luaät ñeå baûo veä treân thöông tröôøng laø caàn thieát. Maëc duø doanh nghieäp phaûi traû chi

phí luaät sö, nhöng buø laïi doanh nghieäp coù theå phoøng traùnh ruûi ro phaùp lyù coù theå gaây

thieät haïi lôùn veà sau. Vieäc löïa choïn moät luaät sö am hieåu saâu veà chuyeân ngaønh haøng

haûi cuõng nhö vaø coù kinh nghieäm trong giaûi quyeát caùc tranh chaáp quoác teá seõ giuùp

doanh nghieäp töï tin trong hoaït ñoäng kinh doanh haøng ngaøy.

Thöù tö. Ñoäi nguõ luaät sö.

Ñoäi nguõ luaät sö hieän nay chöa ñaùp öùng nhu caàu tö phaùp vaø hoäi nhaäp quoác teá.

Luaät sö chuyeân ngaønh haøng haûi thieáu veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Ñeå hoã trôï doanh

nghieäp ngaønh haøng haûi hoäi nhaäp an toaøn, beân caïnh vieäc nhanh choùng ñaøo taïo ñoäi

nguõ luaät sö coù hieåu bieát phaùp luaät WTO, hieåu bieát toát phaùp luaät Vieät Nam, caàn chuù

yù ñaøo taïo chuyeân saâu veà nhöõng ñaëc thuø cuûa ngaønh. Luaät sö phaûi thöïc söï laø ngöôøi

baïn ñoàng haønh cuûa doanh nghieäp.

Thöù naêm. Hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng haøng haûi Quoác teá.

Cuïc haøng haûi caàn tieáp tuïc nghieân cöùu vaø ñeà xuaát vieäc tham gia cuûa Vieät

Nam vaøo caùc toå chöùc haøng haûi quoác teá, giuùp ngaønh hoäi nhaäp saâu vaø roäng hôn nöõa

vaøo coäng ñoàng haøng haûi quoác teá. Nhôø tham gia vaøo caùc hieäp hoäi, ngaønh haøng haûi

Vieät Nam coù theå tranh thuû ñöôïc söï hoã trôï trong nhöõng tranh chaáp quoác teá.

Thöù saùu. Naâng cao tính chuyeån ñoåi cuûa ñoàng Vieät Nam, giaûm daàn tyû leä ñoâ la hoùa.

Vieäc naâng cao tính chuyeån ñoåi cuûa ñoàng Vieät Nam, giaûm daàn tyû leä ñoâ la hoùa

laøm giaûm ruûi ro khi phaûi chuyeån ñoåi giöõa USD vaø VNÑ vaø ngöôïc laïi. Theo Ngaân

haøng nhaø nöôùc hieän nay tyû leä ñoâ la hoùa cuûa neàn kinh teá VN laø 24%. Chính phuû coù

theå nôùi roäng quy ñònh ñeå VNÑ coù theå tham gia quan heä vay traû nôï, ñaàu tö nöôùc

ngoaøi nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam. Beân caïnh ñoù chính phuû seõ môû roäng quy ñònh veà

xuaát khaåu Vieät Nam : doanh nghieäp coù theå thu baèng VNÑ theo tyû leä taêng daàn haøng

naêm.

Trong giao dòch voán, ngaân haøng nhaø nöôùc ñang nghieân cöùu khaû naêng cho

doanh nghieäp Vieät Nam laø ngöôøi cö truù nöôùc ngoaøi vay baèng VNÑ. Ngaân haøng nhaø

nöôùc Vieät Nam seõ haïn cheá tyû leä cho vay baèng ngoaïi teä. Vieäc cho vay baèng ngoaïi

teä seõ laøm taêng nguy cô ruûi ro tyû giaù cho doanh nghieäp. Vieäc göûi tieàn tieát kieäm baèng

ngoaïi teä cuõng seõ ñöôïc ruùt ra baèng VNÑ. Ñeå hoã trôï cho bieän phaùp naøy, caùc coâng cuï

phaùi sinh seõ ñöôïc ñaåy maïnh ñeå hoã trôï vaø haïn cheá ruûi ro veà tyû giaù, taïo loøng tin cuûa

ngöôøi daân vaøo ñoàng tieàn Vieät Nam.

Ñeå caân baèng vôùi söï thieáu huït ngoaïi teä do nhöõng bieän phaùp noùi treân, chính

phuû seõ taêng döï tröõ ngoaïi hoái. Hieän nay, döï tröõ ngoaïi hoái vaøo khoaûng 10 tuaàn nhaäp

khaåu so vôùi ngöôõng an toaøn laø 12 tuaàn nhaäp khaåu. Muïc tieâu cuûa nhaø nöôùc seõ taêng

tyû leä naøy leân 18-20 tuaàn nhaäp khaåu.

3.1.2. Quy ñònh veà chöùng töø ñieän töû.

Hieän nay vaän ñôn ñieän töû raát thoâng duïng taïi Myõ, nôi coù heä thoáng luaät phaùp

veà chöùng töø ñieän töø chaët cheõ. Vieäc söû duïng heä thoáng naøy cho pheùp tieát kieäm thôøi

gian cho caû khaùch haøng vaø haõng taøu trong vieäc booking, laäp vaän ñôn, chænh söûa vaän

ñôn, in vaän ñôn vôùi chöõ kyù ñieän töû vaø caùc vaán ñeà kieåm soaùt vaø löu tröõ khaùc.

Khaùch haøng truy caäp trang web ñeå booking, nhaän password ñeå laäp vaän ñôn,

chænh söûa vaän ñôn theo ñuùng quy ñònh vaø höôùng daãn, cuõng nhö hoï coù theå thu thaäp

taát caû caùc thoâng tin veà quy ñònh cuûa haûi quan caûng ñeán thoâng qua trang web naøy.

Khaùch haøng khoâng phaûi chôø ñôïi haõng taøu phaùt haønh vaän ñôn. Haõng taøu coù theå phuïc

vuï moïi nhu caàu cuûa khaùch haøng trong cuøng moät luùc maø khoâng caàn quaù nhieàu nhaân

löïc vaø traùnh ñöôïc sai soùt so vaán ñeà nhaäp lieäu sai do phaûi phuïc vuï quaù nhieàu khaùch

haøng trong cuøng moät luùc.

Luaät veà chöùng töø ñieän töû laø haønh lang phaùp lyù caàn thieát ñeå loaïi hình naøy coù

theå hoaït ñoäng toát vaø an toaøn. Vaäy neân, chính phuû caàn nghieân cöùu vaø ban haønh luaät

naøy ñeå doanh nghieäp coù theå vaän duïng coâng ngheä cao, naâng taàm öùng duïng coâng

ngheä cuûa Vieät Nam ngang taàm vôùi caùc nöôùc khaùc, giuùp Vieät Nam hoäi nhaäp saâu

hôn nöõa vaøo thò tröôøng theá giôùi.

3.2. Nhoùm caùc chính saùch vi moâ:

3.2.1. Nhoùm caùc chính saùch veà nguoàn nhaân löïc:

3.2.1.1.Veà boä maùy toå chöùc:

Boä maùy toå chöùc khoâng ñöôïc phaân caáp quaûn lyù, daãn ñeán vieäc ngöôøi quaûn lyù

caáp cao phaûi tham gia vaøo quaù nhieàu vieäc quaûn lyù haøng ngaøy, maø laïi khoâng saâu saùt,

khoâng kieåm soaùt ruûi ro hieäu quaû. Söï phaân caáp uûy quyeàn trong quaûn lyù cuõng nhö

phaân ñònh roõ coâng vieäc vaø traùch nhieäm ñi keøm, traùnh vieäc truøng laép, ñuøn ñaåy traùch

nhieäm coù caùc taùc duïng raát lôùn sau: xaùc ñònh roõ traùch nhieäm, quyeàn haïn vaø nghóa

vuï cuûa moãi boä phaän; ñeà xuaát caùc bieän phaùp quaûn lyù ruûi ro hieäu quaû hôn, chaán chænh

vieäc thöïc thi caùc quy ñònh, caùc quy trình nghieäp vuï.

Cuï theå: Toaøn boä hoaït ñoäng trong doanh nghieäp laø moät quy trình keát noái, coù

lieân quan vaø hoã trôï nhau trong hoaït ñoäng. Do söï phaân ñònh roõ traùch nhieäm, caùn boä

kieåm soaùt ruûi ro coù theå nhanh choùng tim ra caùc loã hoång trong daây chuyeàn ñoù vaø

nhanh choùng coù bieän phaùp khaéc phuïc.

Löu yù laø phaân caáp khoâng coù nghóa laø khoaùn traéng maø vaãn phaûi taêng cöôøng

quaûn lyù ôû caáp cao hôn. Vieäc phaân caáp phaûi thöïc hieän thaän troïng phuø hôïp khaû naêng

cuûa töøng nhaân vieân theo höôùng taêng tính chuû ñoäng trong coâng vieäc, caûi thieän dòch

vuï vaø uy tín coâng ty.

Toùm laïi, vieäc hoaøn thieän boä maùy toå chöùc laø moät giaûi phaùp cô baûn nhaèm muïc

tieâu traùnh tình traïng choàng cheùo, taêng tính chuû ñoäng cuûa nhaân vieân, gaén chaët quyeàn

lôïi vaø traùch nhieäm caù nhaân, chaám döùt tình traïng tuøy tieän trong caùc khaâu.

3.2.1.2. Veà con ngöôøi.

Yeáu toá con ngöôøi luoân laø then choát trong moïi chieán löôïc phaùt trieån. Do ñoù,

vieäc phaùt trieån vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho ngaønh haøng haûi laø moät yeâu caàu caáp

thieát trong boái caûnh hieän nay.

Toùm taét ruûi ro:

Cuõng nhö moïi ngaønh khaùc, ngaønh haøng haûi ñang trong tình traïng thieáu huït

nhaân löïc coù kinh nghieäm vaø coù kieán thöùc chuyeân ngaønh. Do nhu caàu quaù lôùn cuûa caùc

ngaønh kinh teá, vaø do nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhö veà chính saùch löông vaø hoã trôï

nhaân vieân, ruûi ro cao cuûa ngaønh…, nhaân löïc cuûa ngaønh haøng haûi ñang coù bieán ñoäng

lôùn. Taïi coâng ty Evergreen Vieät Nam töø ñaàu naêm 2007 ñeán nay, trung bình moãi thaùng

coù 4 nhaân vieân coù kinh nghieäm xin nghæ vieäc. Thaäm chí, tuyeån duïng lieân tuïc vaãn

khoâng kòp buø ñaép noãi loã troáng cuûa nhaân vieân coù kinh nghieäm nghæ vieäc.

Do löôïng nhaân vieân thieáu quaù nhieàu, nhaân vieân môùi thì phaûi nhaän vieäc ngay,

thieáu thôøi gian hoïc vieäc, boä phaän ñaøo taïo laïi khoâng chuyeân traùch, vaãn phaûi ñaûm

nhieäm khoái löôïng coâng vieäc haøng ngaøy…. Chaát löôïng nhaân vieân cuûa coâng ty ñang ôû

möùc baùo ñoäng. Coâng ty thieáu boä phaän ñaøo taïo chuyeân nghieäp, chuû yeáu do caùc phoøng

ban töï ñaøo taïo vöøa laøm vöøa töï hoïc. Nhaân vieân thieáu, môùi ra tröôøng chöa coù kieán thöùc

thöïc teá vaø kyõ naêng laøm vieäc chuyeân nghieäp.

Giaûi phaùp vaø kieán nghò:

Thöù nhaát. Heä thoáng hoùa quy trình ñaøo taïo.

Nhanh choùng thaønh laäp boä phaän ñaøo taïo chuyeân saâu, khoâng kieâm nhieäm. Boä

phaän naøy phaûi coù kieán thöùc saâu veà ngaønh vaø doanh nghieäp. Boä phaän naøy phaûi laäp

giaùo trình phuø hôïp ñaëc thuø rieâng veà coâng ngheä cuûa doanh nghieäp, cuõng nhö caùc quy

trình nghieäp vuï phaûi ñöôïc cuï theå hoùa. Laäp thö vieän caùc tröôøng hôïp ñieån hình ñaõ vaø

ñang xaûy ra trong ngaønh haøng haûi theá giôùi cuõng nhö taïi coâng ty ñeå caùc nhaân vieân

môùi tham khaûo.

Ngoaøi nghieäp vuï, nhaân vieân cuõng caàn ñöôïc trang bò caùc kieán thöùc veà phuïc vuï

khaùch haøng hieäu quaû vaø naêng ñoäng nhö caùch traû lôøi ñieän thoaïi, caùch haønh xöû ñoái

vôùi ñoàng nghieäp, khaùch haøng. Muïc tieâu phaûi taïo ra moâi tröôøng laøm vieäc thaân thieän

hieäu quaû, vaên minh lòch söï.

Thöù hai. Huaán luyeän vaø ñaøo taïo ñònh kyø, heä thoáng.

Coâng taùc huaán luyeän ñaøo taïo caàn ñöôïc thöïc hieän ñònh kyø coù heä thoáng, khoâng

nhöõng cho nhaân vieân môùi maø caû nhaân vieân cuõ. Vieäc ñaøo taïo phaûi cuï theå gaén vôùi

thöïc tieãn coâng vieäc, thöôøng xuyeân caäp nhaät thoâng tin cuõng nhö caùc quy ñònh, phoå

bieán cuï theå ñeán nhaân vieân

Thöù ba. Khen thöôûng, kyû luaät.

Taêng cöôøng caùc bieän phaùp khen thöôûng ñuùng luùc, ñuùng ñoái töôïng, kyû luaät

nghieâm minh song song vôùi vieäc giaùo duïc yù thöùc tö töôûng ñeå naâng cao tinh thaàn

traùch nhieäm vaø töï giaùc cuûa nhaân vieân.

Thöù tö. Löông boång

Xaây döïng chính saùch löông boång phuø hôïp vôùi caùc ngaønh khaùc ñeå giöõ nhaân

vieân. Thöïc teá, ñaõ coù moät soá nhaân vieân chuyeån sang laøm vieäc trong caùc ngaønh

thöông maïi khaùc vì cheá ñoä löông boång cao hôn.

Thöù naêm. Phoái hôïp vôùi caùc tröôøng ñaïi hoïc chuyeân ngaønh kinh teá ñaøo taïo sinh

vieân ñaùp öùng nhu caàu thöïc teá cuûa doanh nghieäp.

Doanh nghieäp taøi trôï vaø hoã trôï veà maët thöïc haønh, cung caáp taøi lieäu chuyeân

ngaønh, caáp hoïc boång… ñeå ñaøo taïo sinh vieân coù khaû naêng laøm vieäc ngay khoâng phaûi

ñaøo taïo laïi nhö hieän nay.

Toùm laïi, doanh nghieäp muoán phaùt trieån, naâng cao vò theá caïnh tranh phaûi chuù

yù ñeán chính saùch ñeå giöõ nhaân vieân. Chæ coù moät ñoäi nguõ gioûi, taâm huyeát, coâng ty

môùi phaùt trieån beàn vöõng vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu toái ña hoùa lôïi nhuaän. Beân caïnh ñoù

chuù troïng ñeán vieäc hoã trôï caùc tröôøng ñaïi hoïc trong ñaøo taïo cuõng laø moät nghóa vuï vaø

quyeàn lôïi cuûa doanh nghieäp.

3.2.2. Nhoùm caùc chính saùch veà quy trình nghieäp vuï:

Ñeå thích nghi vôùi moâi tröôøng caïnh tranh môùi, caùc doanh nghieäp trong ngaønh

haøng haûi caàn naâng cao tính chuyeân nghieäp vaø chaát löôïng dòch vuï, aùp duïng coâng

ngheä thoâng tin trong hoaït ñoäng kinh doanh, môû roäng thò tröôøng ra khu vöïc vaø quoác

teá. Dòch vuï haøng haûi ñoøi hoûi coâng ngheä kheùp kín vaø quy trình quaûn lyù tieân tieán. Caùc

doanh nghieäp Vieät Nam caàn trang bò ñaày ñuû ñeå coù theå töï tin böôùc vaøo giai ñoaïn

caïnh tranh khoác lieät vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi.

3.2.2.1. Ruûi ro coâng ngheä:

Ruûi ro: Maëc duø ñaõ coù coá gaéng trong vieäc thieát laäp moät heä thoáng quy trình nghieäp vuï

döïa vaøo coâng ngheä, nhöng heä thoáng coâng ngheä hieän nay chöa phuïc vuï muïc ñích töï

ñoäng hoùa vaãn coøn phuï thuoäc vaøo thao taùc ngöôøi thöïc hieän vaø chöa coù taùc duïng ngaên

ngöøa hoaøn toaøn ruûi ro. Vaán ñeà löu tröõ vaø döï phoøng soá lieäu tuy ñaõ ñöôïc thöïc hieän

nhöng chöa hình thaønh quy cheá chaët cheõ vaø ñoàng boä ôû caùc boä phaän. Heä thoáng hieän

taïi khoâng coù khaû naêng quaûn lyù taäp trung, chöa mang tính heä thoáng, khoâng ñaït hieäu

suaát cao khi môû roäng, baûo maät keùm cuõng nhö khaû naêng laây nhieãm virus ruùt cao. Döõ

lieäu phaûi gôûi baèng mail,fax giöõa caùc chi nhaùnh trong nöôùc.

Giaûi phaùp vaø kieán nghò:

Yeâu caàu ñaët ra cho heä thoáng coâng ngheä thoâng tin laø: phaûi keát noái caùc chi

nhaùnh khoâng nhöõng trong nöôùc (Hoà chí minh-Haø noäi-Haûi Phoøng-Quy nhôn-Ñaø

naüng), maø coøn caû caùc chi nhaùnh haõng taøu taïi cuûa 80 nöôùc. Heä thoáng söû duïng baêng

thoâng cao, oån ñònh ñeå caùc chi nhaùnh coù theå söû duïng caùc phaàn meàm taïi vaên phoøng

chính vôùi ñoä baûo maät cao, baûo ñaûm an toaøn döõ lieäu vaø giaùm saùt ñöôïc hoaït ñoäng

toaøn coâng ty, cuõng nhö döï phoøng soá lieäu trong tröôøng bò virus taán coâng toaøn boä heä

thoáng.

Hieän nay maïng on-line toaøn caàu ñang laø moät coâng ngheä tieân tieán nhaát maø raát

nhieàu haõng taøu ñaõ vaø ñang aùp duïng töø naêm 2006. Vôùi coâng ngheä hieän ñaïi haõng taøu

meï coù theå keát noái heä thoáng döõ lieäu trong toaøn boä 80 chi nhaùnh treân toaøn theá giôùi.

Baát cöù moät chuyeån ñoäng cuûa container seõ ñöôïc caäp nhaät töøng phuùt. Töông töï ñoái

vôùi heä thoáng chöùng töø, chöùng töø seõ ñöôïc caäp nhaät nhanh choùng töøng giaây. Chuû haøng

coù theå xem chính xaùc thoâng tin veà loâ haøng cuûa mình ñang ôû ñaâu, ñaõ ñeán caûng ñích

chöa, ñaõ giao haøng chöa, cuõng nhö hoï coù theå caäp nhaät caùc thoâng tin veà hôïp ñoàng

vaän chuyeån vôùi haõng taøu veà cöôùc phí, phuï phí, dòch vuï …

Thay vì phaûi toán khaù nhieàu giaáy in ñeå in vaø maát nhieàu thôùi gian ñeå löu

chuyeån chöùng töø, coâng ngheä naøy cho pheùp caùc beân lieân quan nhaän soá lieäu ngay

laäp töùc vôùi ñoä chính xaùc cao.

3.2.2.2. Ruûi ro qui trình nghiệp vụ:

Ruûi ro: Quy trình nghieäp vuï mang nhieàu tính kinh nghieäm, chöa theå hieän tính khoa

hoïc, chaép vaù, truøng laép, thieáu tính heä thoáng. Caùc thuû tuïc kieåm soaùt ruûi ro chöa ñaày

ñuû, chöa chaët cheõ vaø khoâng thöïc hieän thöôøng xuyeân, coøn nhieàu hieän töôïng xeù raøo

khoâng theo quy ñònh.

Giaûi phaùp ñeà nghò:

Thöù nhaát. Ñoái vôùi hoaït ñoäng nôï cöôùc:

Kieåm soaùt chaët cheõ vaán ñeà cho nôï cöôùc phoøng traùnh vaán ñeà chieám duïng voán

cuûa coâng ty nhöng vaãn coù theå gia taêng doanh thu baèng caùch:

-Coâng ty seõ xaây döïng tieâu chuaån cho nôï cöôùc nhö sau: khaùch haøng coù lòch söû thanh

toaùn toát, haøng nhieàu vaø ñeàu ñaën, thöôøng xuyeân söû duïng dòch vuï cuûa coâng ty.

-Khaùch haøng phaûi coù cam keát nôï.Giôùi haïn khoaûn tieàn ñöôïc nôï khoâng ñöôïc quaù

USD 5000/ thaùng.

-Ñònh kyø 3 thaùng moät laàn xem xeùt laïi danh saùch loaïi boû khaùch haøng naøo vi phaïm

cam keát, hoaëc boå sung theâm caùc khaùch haøng môùi ñaït tieâu chuaån cho nôï cöôùc cuûa

coâng ty.

Thöù hai. Ñoái vôùi ruûi ro do khaùch haøng khoâng nhaän haøng:

Tieán haønh thoáng keâ tìm hieåu nguyeân nhaân cuûa nhöõng loâ haøng bò töø choái trong

quaù khöù: haøng bò gôûi traû veà do khoâng ñaït tieâu chuaån nhaäp khaåu cuûa nöôùc nhaäp

khaåu, haøng coù giaù trò thaáp, neáu coù nhaän thì cuõng khoâng ñuû ñeå traû chi phí phaùt sinh,

coâng ty nhaäp khaåu ñaõ giaûi theå khi haøng bò traû veà khoâng coøn tö caùch phaùp nhaân ñeå

nhaän…

Buoäc caûng xeáp haøng phaûi thoâng baùo cuï theå ngöôøi nhaän tröôùc khi vaän chuyeån

ñeå kieåm tra thoâng tin. Nhôø vaäy, seõ loaïi tröø ñöôïc nhieàu tröôøng hôïp khaùch haøng seõ töø

boû haøng.

Thöù ba.Ruûi ro do sai soùt nghieäp vuï:

Giaûi phaùp: Sau ñaây laø moät giaûi phaùp xaây döïng heä thoáng kieåm soaùt ruûi ro hoaït ñoäng

doanh nghieäp hieäu quaû:

Moâi tröôøng.

-Xaây döïng quy cheá tuyeån duïng, ñaøo taïo, ñaùnh giaù nhaân vieân, ñeà baït, löông thöôûng

coâng baèng hôïp lyù coù taùc duïng khuyeán khích laøm vieäc hieäu quaû vaø laøm vieäc laâu daøi.

-Toå chöùc quy trình coâng vieäc hôïp lyù hieäu quaû, cuï theå, coù baûn moâ taû coâng vieäc roõ

raøng cho töøng vò trí.

-Doanh nghieäp xaây döïng caùc quy taéc döôùi daïng vaên baûn phoøng ngöøa vieäc nhaân

vieân vaø ban laõnh ñaïo coù theå xung ñoät quyeàn lôïi vôùi doanh nghieäp. Ñoàng thôøi phoå

bieán roäng raõi caùc quy taéc naøy cho nhaân vieân vôùi cam keát thöïc hieän.

-Laõnh ñaïo phaûi coù tö caùch quaûn lyù, haønh vi öùng xöû chuaån möïc.

Ñaùnh giaù ruûi ro

-Khuyeán khích nhaân vieân phaùt hieän, ñaùnh giaù ruûi ro hieän höõu vaø tieàm aån.

-Ñeà ra caùc bieän phaùp vaø quy trình cuï theå nhaèm giaûm thieåu ruûi ro. Toaøn theå nhaân

vieân nhaän thöùc roõ raøng veà ruûi ro vaø bieän phaùp phoøng traùnh ruûi ro cuûa coâng vieäc

mình ñang ñaûm nhieäm.

-Nhaân vieân coù baûng moâ taû coâng vieäc chi tieát vaø toång theå ñeå tham chieáu trong quaù

trình laøm vieäc.

Kieåm soaùt.

-Doanh nghieäp coù boä phaän kieåm soaùt ruûi ro ñöôïc tröïc tieáp baùo caùo ñoäc laäp vôùi ban

giaùm ñoác.

-Xaùc ñònh caùc ñònh möùc (giôùi haïn) ruûi ro doanh nghieäp coù theå chaáp nhaän ñöôïc,

thöôøng xuyeân ñoái chieáu keát quaû kinh doanh vôùi caùc ñònh möùc naøy ñeå kòp thôøi boå

sung ñieàu chænh.

Heä thoáng thoâng tin noäi boä.

-Ban giaùm ñoác thöôøng xuyeân ñöôïc caäp nhaät thoâng tin.

-Nhaân vieân hieåu roõ vaø naém vöõng noäi quy, quy trình vaø thöôøng xuyeân ñöôïc caäp nhaät

quy ñònh môùi theo quy ñònh.

-Thieát laäp heä thoáng baûo maät thoâng tin kinh doanh.

-Thieát laäp heä thoáng döï phoøng soá lieäu khi coù söï coá maát ñieän, virut, ñoäng ñaát, hoûa

hoaïn…

Giaùm saùt vaø thaåm ñònh.

-Khi phaùt hieän sai leäch so vôùi ñònh möùc doanh nghieäp phaûi trieån khai caùc bieän phaùp

ñieàu chænh thích hôïp.

-Vieäc kieåm soaùt ruûi ro phaûi ñöôïc quyeát ñònh bôûi ngöôøi coù trình ñoä chuyeân moân am

hieåu nghieäp vuï vaø ngöôøi naøy coù quyeàn baùo caùo tröïc tieáp vôùi caáp laõnh ñaïo cao hôn

(hoäi ñoàng quaûn trò).

-Moïi tröôøng hôïp vi phaïm noäi quy, quy trình cuûa doanh nghieäp laøm thieät haïi hay

laøm giaûm uy tín doanh nghieäp cuõng nhö phaùp luaät phaûi ñöôïc thoâng baùo cho ban

giaùm ñoác.

3.3. Nhoùm caùc chính saùch veà quaûn trò ruûi ro taøi chính

3.3.1. Chính saùch về tyû leä taêng tröôûng:

Ruûi ro: Tyû leä taêng tröôûng thöïc teá trong naêm 2006 ñeàu nhoû hôn tyû leä taêng tröôûng beàn

vöõng cuûa coâng ty. Coâng ty ñang trong tình traïng dö thöøa tieàn maët. Nguoàn löïc coâng ty

chöa ñöôïc söû duïng hieäu quaû, chöa phuïc vuï cho vieäc ñaåy maïnh taêng tröôûng.

Giaûi phaùp :

Vieäc dö thöøa tieàn maët theo thôøi gian laøm giaûm suaát sinh lôøi cuûa taøi saûn

ROA. Vaán ñeà ñaët ra laø laøm theá naøo ñeå giaûi quyeát vaán ñeà taêng tröôûng thaáp naøy?

Thöù nhaát: Caân nhaéc xem tình traïng naøy taïm thôøi hay laø laâu daøi. Ñaây laø vaán ñeà

chung cuûa ngaønh hay laø vaán ñeà rieâng cuûa doanh nghieäp?

Ñaây khoâng phaûi laø vaán ñeà cuûa ngaønh vì thò tröôøng vaän taûi haøng hoùa baèng

container ñang phaùt trieån raát toát. Ñaëc bieät naêm 2007 laø naêm ñaàu tieân Vieät Nam gia

nhaäp WTO, döï kieán toác ñoä taêng tröôûng GDP khoaûng 8%. Theo WB, cam keát FDI

cho Vieät Nam trong naêm 2007 ñaõ ñaït tôùi con soá 1.9 tyû USD. Hieän ñang coù 20 tyû döï

aùn ñang ñeà xuaát ñeå vaøo Vieät Nam. Keå töø naêm 2007, ñoái vôùi nhaäp khaåu: nhieàu maët

haøng ñöôïc giaûm thueá seõ gia taêng khoái löôïng nhaäp vaøo Vieät Nam. Ñoái vôùi haøng

xuaát, nhôø giaûm thueá ñaàu vaøo, cô hoäi tham gia thò tröôøng theá giôùi roäng môû ñoái vôùi

caùc ngaønh coâng nghieäp do giaù ñaàu vaøo giaûm. Thöông maïi seõ phaùt trieån maïnh meõ

nhaát laø ôû khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ mong

chôø cô hoäi naøy töø laâu.

Tình traïng dö thöøa tieàn maët hieän nay cuûa coâng ty chæ laø taïm thôøi phuø hôïp vôùi

döï baùo taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá, coâng ty caàn tích luõy nguoàn löïc döï kieán söû

duïng cho böôùc taêng tröôûng haäu WTO.

Thöù hai. Chieán löôïc phaùt trieån.

Ñeå söû duïng hieäu quaû hieäu quaû nguoàn löïc hieän nay, caân baèng chieán löôïc kinh

doanh vaø muïc tieâu taêng tröôûng, coâng ty phaûi coù chieán löôïc ñeå phaùt trieån roõ raøng.

-Ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä theo höôùng töï ñoäng hoùa hoaøn toaøn, giaûm tyû leä sai soùt caù

nhaân.

-Ñaàu tö ñaøo taïo nhaân vieân theo höôùng chuyeân nghieäp ;

-Xaây döïng quy drình nghieäp vuï chaët cheõ haïn cheá moïi ruûi ro.

3.3.2. Xaây döïng quy trình quaûn trò ruûi ro taøi chính.

3.3.2.1. Thò tröôøng dòch vuï phaùi sinh taïi Vieät Nam :

Thò tröôøng caùc coâng cuï taøi chính phaùi sinh hình thaønh ôû Vieät Nam chæ môùi

mang tính thí ñieåm, chöa ñöôïc ngaân haøng nhaø nöôùc cho pheùp hoïat ñoäng roäng raõi.

Nguyeân nhaân cuûa tình traïng naøy laø do quy moâ cuûa thò tröôøng voán coøn nhoû, thò tröôøng

chöa coù nhu caàu tìm hieåu kyõ veà lôïi ích cuõng nhö kyõ thuaät tính toaùn lôïi nhuaän töø caùc

loaïi nghieäp vuï naøy. Moät caûn trôû vôùi caùc nghieäp vuï phaùi sinh coøn laø do vaán ñeà vaên

hoùa traùch nhieäm trong caùc doanh nghieäp. Neáu sang naêm laõi suaát gia taêng, thì khoâng

ai khen, nhöng neáu laõi suaát giaûm, laäp töùc hoï phaûi giaûi trình vaø chòu nhieàu aùp löïc.

Ngoaøi ra coøn do thò tröôøng tieàn teä Vieät Nam chöa gaëp nhöõng bieán ñoäng lôùn.

Nhöõng nöôùc ñaõ töøng kinh qua khuûng hoaûng taøi chính 1997 nhö Thaùi lan, Malaysia,

Philippines… laø nhöõng nöôùc coù heä thoáng phoøng choáng ruûi ro taøi chính maïnh trong

khu vöïc ÔÛ Vieät Nam, khuûng hoaûng naøy chöa aûnh höôûng tröïc tieáp, tyû giaù thì giao ñoäng

trong bieân ñoä heïp, laõi suaát thì bò kieàm cheá, giaù xaêng daàu ñöôïc trôï giaù, neân vieäc

doanh nghieäp khoâng quan taâm ñeán vieäc phoøng ngöøa ruûi ro laø ñieàu deã hieåu.

Beân caïnh ñoù caùc nhaø taïo laäp thò tröôøng cuõng coøn khaù ít ñeå thuùc ñaåy nhaø ñaàu

tö tham gia. Hieän nay vieäc ñaùnh thueá nhaø thaàu ñoái vôùi nghieäp vuï hoaùn ñoåi giöõa hai

ñoàng tieàn coøn chöa roõ raøng. Hieän chöa coù vaên baûn phaùp lyù naøo veà thueá cho saûn

phaåm hoaùn ñoåi laõi suaát, cuõng nhö chöa quy ñònh cuï theå traùch nhieäm traû thueá naøy

thuoác ñoái töôïng naøo. Doanh nghieäp vaø ngaân haøng khoâng bieát thueá phaûi traû laø bao

nhieâu trong tröôøng hôïp laõi suaát thaû noåi.

Söï keùm phaùt trieån cuûa thò tröôøng phaùi sinh laø moät thaùch thöùcc khoâng nhoû

trong quaù trình hoäi nhaäp vaø môû cöûa thò tröôøng taøi chính Vieät Nam. Vieäc phaùt trieån

thò tröôøng phaùi sinh laø moät vieäc caàn thieát ñeå haïn cheá ruûi ro thò tröôøng ñoái vôùi nhaø

ñaàu tö trong giai ñoaïn hieän nay.

Giaûi phaùp:

Thöù nhaát. Töï do hoùa cô cheá quaûn lyù caùn caân taøi khoaûn voán

Töï do hoùa cô cheá quaûn lyù caùn caân taøi khoaûn voán vaø taøi khoaûn vaõng lai laøm

taêng khaû naêng tieáp caän caùc coâng cuï phaùi sinh hôn. Moät chính saùch quaûn lyù ngoaïi

hoái bao goàm cô cheá thieát laäp tyû giaù hoái ñoaùi vaø tính luaân chuyeån cuûa doøng ngoaïi teä

thích hôïp seõ khuyeán khích vieäc söû duïng coâng cuï phaùi sinh.

Söï choïn cô cheá tyû giaù neo vaøo moät roå ngoaïi teä laøm giaûm ruûi ro ngoaïi hoái

phaàn naøo trong thanh toaùn quoác teá. Ngaân haøng nhaø nöôùc ñaõ tieán tôùi vieäc töøng böôùc

nôùi roäng hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng ngoaïi hoái baèng chính saùch môû roâng bieân ñoä tyû giaù

+/- 0.25%. Caùi ñích nhaém tôùi laø ñoàng tieàn Vieät Nam ñöôïc thaû noåi khi thò tröôøng

ngoaïi hoái phaùt trieån. Beân caïnh ñoù, ngaân haøng nhaø nöôùc cho pheùp khoâng nhöõng caùc

doanh nghieäp maø caû caù nhaân ñöôïc tieáp caän caùc dòch vuï phaùi sinh cho caùc giao dòch

phaùi sinh khi tính baát oån ngaøy caøng naâng cao khi bieân ñoä tyû giaù caøng ngaøy caøng

roäng hôn vaø tieán tôùi thaû noåi hoaøn toaøn.

Thöïc hieän cam keát WTO, chính phuû cam keát xoùa boû daàn nhöõng caûn trôû trong

caùn caân taøi khoaûn voán vaø tieán tôùi thöïc hieän töï do hoùa hoaøn toaøn caùn caân taøi khoaûn

voán. Do ñoù, doanh nghieäp buoäc phaûi tieáp caän caùc coâng cuï phoøng ngöøa ruûi ro khi

tính baát oån ngaøy caøng taêng do vaán ñeà töï do hoùa.

Thöù hai. Ñaåy maïnh tieán ñoä dôõ boû nhöõng chính saùch phi thò tröôøng.

Vieäc dôõ boû nhöõng bieän phaùp phi thò tröôøng nhö caùc chöông trình trôï giaù xaêng

daàu hieän nay, quy ñònh giaù traàn, saøn…seõ khuyeán khích caùc doanh nghieäp tìm kieám

caùc coâng cuï phoøng choáng ruûi ro sôùm hôn. Khi gia nhaäp WTO, caùc chính saùch baûo

hoä treân seõ buoäc phaûi dôõ boû. Doanh nghieäp phaûi tìm hieåu thò tröôøng phoøng ngöøa ruûi

ro ngay töø baây giôø ñeå thöïc haønh trong töông lai raát gaàn.

Thöù ba. Trang bò kieán thöùc taøi chính quoác teá cho doanh nghieäp.

Döôùi söùc eùp cuûa hoäi nhaäp quoác teá, caùc coâng cuï phi thò tröôøng keùm hieäu quaû

nhaèm ñaït lôïi nhuaän toái ña seõ daàn bò loaïi boû, thay vaøo ñoù laø caùc coâng cuï phoøng ngöøa

ruûi ro phuø hôïp vôùi cô cheá kinh teá thò tröôøng vaø phuø hôïp caùc nguyeân taéc WTO. Vì

vaäy, caùc doanh nghieäp caàn ñöôïc trang bò toát caùc kieán thöùc taøi chính hieän ñaïi phuø

hôïp vôùi tình hình môùi. Ngoaøi noã löïc töï thaân doanh nghieäp, söï hoã trôï cuûa chính phuû

trong vieäc toå chöùc tuyeân truyeàn vaø phoå bieán vaø ñaøo taïo caùn boä veà caùc kieán thöùc

naøy seõ laøm giaûm aùp löïc chi phí veà phía doanh nghieäp.

Thöù tö. Hoaøn thieän khuoân khoå phaùp lyù cho hoaït ñoäng thò tröôøng phaùi sinh.

Toång keát caùc thí ñieåm veà giao dòch phaùi sinh, tieáp tuïc ban haønh caùc quy cheá

ñeå taïo haønh lang phaùp lyù minh baïch cho caùc giao dòch naøy. Nhaèm taïo ñieàu kieän cho

caùc ngaân haøng thöông maïi vaø caùc doanh nghieäp aùp duïng caùc nghieäp vuï phaùi sinh

ñeå haïn cheá ruûi ro trong hoaït ñoäng doanh nhgieäp, Ngaân haøng nhaø nöôùc ñang nghieân

cöùu, soaïn thaûo quy ñònh ñoái vôùi caùc giao dòch phaùi sinh veà laõi suaát vaø giaù caû taøi

haøng hoùa. Ñaây laø khung phaùp lyù veà ñieàu kieän giao dòch, bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi

ro, giao quyeàn töï chuû cho ngaân haøng xem xeùt, quyeát ñònh thöïc hieän caùc giao dòch

phaùi sinh phuø hôïp vôùi thoâng leä, chuaån möïc quoác teá vaø khoâng traùi luaät phaùp Vieät

Nam.

Ñeà nghò mieãn thueá ñoái vôùi dòch vuï naøy nhaèm khuyeán khích doanh nghieäp vaø

ngaân haøng taêng cöôøng phoøng ngöøa ruûi ro.

Thöù naêm. Naâng cao vai troø ngaân haøng nhö laø nhöõng ngöôøi taïo laäp thò tröôøng.

Caùc ngaân nhaø nöôùc, ngaân haøng thöông maïi ñaëc bieät laø caùc ngaân haøng coù

nguoàn khaùch haøng lôùn phaûi ñoùng vai troø laø ngöôøi taïo laäp thò tröôøng. Caùc ngaân haøng

phaûi baét ñaàu taïo laäp thò tröôøng töø nguoàn khaùch haøng saün coù cuûa ngaân haøng mình,

phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø tình hình cuûa doanh nghieäp. Ñaây laø moät thuaän lôïi raát lôùn

maø ngaân haøng caàn khai thaùc ñeå tuyeân trueàn veà nhöõng tieän ích cuûa caùc coâng cuï môùi

naøy.

Caùc ngaân haøng phaûi daønh moät nguoàn voán nhaát ñònh ñeå daønh cho caùc giao

dòch naøy, ñöa ra caùc saûn phaãm môùi phuø hôïp vôùi töøng doanh nghieäp. Phaûi taïo laäp

luoân caû hai thò tröôøng mua vaø baùn vaø cam keát thöïc hieän ñuùng hôïp ñoàng.

Hieän ñaïi hoùa coâng ngheä ngaân haøng ñeå thöïc hieän caùc giao dòch phaùi sinh. Phí

giao dòch phaûi hôïp lyù trong giai ñoaïn khôûi ñaàu ñeå khuyeán khích doanh nghieäp tham

gia. Ngaân haøng caàn ñaøo taïo boài döôõng caùn boä coù trình ño thaønh thaïo veà chuyeân

moân, trình ñoä ngoaïi ngöõ ñeå tieáp caän caùc nghieäp vuï phaùi sinh trong nöôùc vaø quoác teá,

baûo ñaûm söï thaønh coâng cuûa thò tröôøng môùi naøy.

Ngaân haøng nhaø nöôùc hoã trôï cho caùc ngaân haøng trong vieäc thu thaäp coâng boá

caùc chæ soá cô baûn cuûa thò tröôøng ñeå caùc doanh nghieäp vaø ñònh cheá taøi chính tham

khaûo. Ví duï nhö laõi suaát giao dòch bình quaân treân thò tröôøng lieân ngaân haøng laø moät

chæ soá quan troïng ñeå ñaùnh giaù söï bieán ñoäng thò tröôøng.

3.3.2.2. Giaûi phaùp xaây döïng chieán löôïc quaûn trò ruûi ro kieät giaù taøi chính:

Hieän nay coâng ty chöa thieát laäp chöông trình quaûn trò ruûi ro taøi chính naøo.

Hôn nöõa thò tröôøng caùc coâng cuï taøi chính cuõng chöa phaùt trieån ôû Vieät Nam. Thò

tröôøng naøy chöa taïo laäp laø moät trôû ngaïi ñaùng keå cho caùc coâng ty baét ñaàu tìm hieåu

veà quaûn trò ruûi ro kieät giaù taøi chính.

Böôùc 1: Nhaän dieän ruûi ro:

Hieän nay do ruûi ro veà tyû giaù USD laø khoâng lôùn, ruûi ro veà giaù daàu ñaõ ñöôïc

haõng taøu phoøng ngöøa taïi nöôùc ngoaøi. Trong 2 naêm qua, tyû giaù Vieät Nam ñoàng so

vôùi USD gaàn nhö coá ñònh theo quy ñònh bieân ñoä giao dòch 0.25% cuûa ngaân haøng nhaø

nöôùc. Bieân ñoä naøy khaù an toaøn, giaûm nhieàu bieán ñoäng baát ngôø cho coâng ty coù löôïng

giao dòch baèng ngoaïi teä lôùn nhöõng coâng ty laøm dòch vuï haøng haûi. Tuy nhieân, do chuû

tröông giaûm giaù ñoàng Vieät Nam ñeå taêng xuaát khaåu, beân caïnh vieäc thuaän lôïi cho gia

taêng taêng tröôûng doanh thu, coâng ty cuõng ñoái dieän ruûi ro loã do cheânh leäch giöõa doøng

tieàn thu vaøo vaø doøng tieàn chuyeån ra.

Naêm 2007, ngaân haøng nhaø nöôùc noùi rieâng bieâên ñoä giao dòch leân 0.5% nhö tyû

gía Vieät NamD/USD vaãn coù xu höônùg giaûm. Tuy nhieân, nguy cô loã do cheânh leäch

tyû gía vaãn tieàm aån ruûi ro cuøng vôùi tieán trình nôùi loûng cô cheá tyû gía theo höôùng linh

hoaït hôn cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc. Khi ñoù, tyû troïng chi phí do cheânh leäch tyû gía

khoâng chæ laø con soá nhoû nhö nhöõng naêm qua. Nêeân chaêng, coâng ty seõ phaûi baét ñaàu

tìm hieåu veà caùc coâng cuï phoøng ngöøa ruûi ro tyû gía ñeå coù theå vaän duïng trong töông

lai gaàn.

Böôùc 2: Quaûn trò ruûi ro hay ñaàu cô.

Do chöùc naêng kinh doanh cuûa coâng ty chính laø dòch vuï haøng haûi, coâng ty

khoâng tham gia vaøo hoaït ñoäng ñaàu cô. Muïc tieâu chính cuûa vieäc aùp duïng caùc coâng

cuï phoøng ngöøa ruûi ro laø nhaèm taäp trung caùc nguoàn löïc cuûa coâng ty vaøo vieäc thöïc

hieän keá hoaïch taêng doanh thu, môû roäng thò phaàn, chieám lónh thò tröôøng vaän taûi haøng

xuaát nhaäp khaåu Vieät Nam ñang phaùt trieån buøng noå sau WTO, giaûm thieåu ruûi ro do

caùc yeáu toá nhaèm taêng lôïi nhuaän. Do hoaït ñoäng chuyeån tieàn cuûa coâng ty theo ñònh

kyø 15 ngaøy, coâng ty chuyeån ñoåi tyû giaù thaû noåi sang tyû giaù kyø haïn 15 ngaøy laø bieän

phaùp khaû thi vaø ñaùng khuyeán khích.

Chi phí xaêng daàâu: vieäc dôõ boû quy ñònh giaù xaêng ñöôïc nhaø nöôùc quy ñònh

thaùng 5/2007, thay vaøo ñoù doanh nghieäp kinh doanh xaêng daàu seõ töï ñònh giaù theo

quy luaät cung caàu trong naêm 2007 laø moät ñoäng löïc maïnh meõ buoäc doanh nghieäp

phaûi tìm hieåu vaø vaän duïng saûn phaåm phaùi sinh.

Böôùc 3. Ñaùnh giaù chi phí quaûn trò ruûi ro treân phöông dieän chi phí phaùt sinh do

khoâng thöïc hieän ruûi ro.

Coù hai loaïi chi phí coù theå phaùt sinh laø chi phí cho chieán löôïc quaûn trò ruûi ro

vaø chi phí coù theå phaùt sinh neáu coâng ty khoâng thöïc hieän phoøng ngöøa ruûi ro.

Chi phí cho chieán löôïc phoøng ngöøa ruûi ro laø khoâng heà nhoû. Ñaëc bieät laø chi

phí ôû nhöõng thò tröôøng chöa phaùt trieån nhö Vieät Nam. Ngaøy nay ôû caùc nöôùc phaùt

trieån, caùc saûn phaåm phaùi sinh coù xu höôùng reû hôn vì chi phí giao dòch taïi caùc thò

tröôøng quyeàn choïn, kyø haïn coù tính thanh khoaûn cao ngaøy caøng thaáp hôn. Caùc ngaân

haøng giaûm chi phí giao dòch cuõng laø bieän phaùp toát ñeå doanh nghieäp aùp duïng hình

thöùc phoøng ngöøa hieän ñaïi naøy.

Chi phí phaùt sinh neáu coâng ty khoâng thöïc hieän phoøng ngöøa ruûi ro laø caùc chi

phí tieàm aån coù theå phaùt sinh do caùc yeáu toá tyû giaù, laõi suaát, giaù xaêng daàu phaùt sinh

theo chieàu höôùng xaáu. Tuy nhieân, cuõng coù ruûi ro laø ngöôïc vôùi döïï ñoaùn sau ñoù caùc

yeáu toá naøy laïi toát hôn, khi doù chi phí mua saûn phaåm phaùi sinh ñaõ phaùt sinh. Trong

tröôøng hôïp naøy chi phí naøy ñöôïc xem nhö chi phí ñeå mua baûo hieåm trong kinh

doanh haøng vaän taûi baèng ñöôøng bieån.

Böôùc 4. Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro.

Ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû söû duïng saûn phaåm phaùi sinh, coâng ty phaûi thieát laäp

caùc muïc tieâu hôïp lyù ngay töø ñaàu. Nhö treân phaân tích, khi söû duïng saûn phaåm phaùi

sinh, vaãn coù ruûi ro laø thò tröôøng khoâng phaùt trieån theo chieàu höôùng xaáu nhö döï baùo,

chi phí cho vieäc söû duïng saûn phaåm phaùi sinh seõ thaønh khoaûn loã. Ñieàu naøy khoâng coù

nghóa laø coâng ty ñaõ thaát baïi.

Muïc tieâu cuûa coâng ty: Hieäu quaû hoaït ñoäng phaùi sinh ñöôïc coi laø toát khi muïc

tieâu cuûa coâng ty laø nhaèm oån ñònh doøng tieàn hoã trôï cho hoaït ñoäng kinh doanh chính.

Coâng ty khoâng quan taâm ñeán ruûi ro thò tröôøng phaùt trieån theo chieàu höôùng xaáu hay

toát, coâng ty chæ quan taâm vieäc chuyeån ñoåi doøng tieàn töø choã khoâng coá ñònh thaønh

coá ñònh. Khi ñoù, moïi hoaït ñoäng döï baùo doøng tieàn cuûa coâng ty chæ döïa treân khoaûn coá

ñònh naøy, vaø vì vaäy coâng ty seõ taäp trung cho caùc vieäc phaùt trieån kinh doanh chính

thay vì phaûi lo laéng tính toaùn moãi ngaøy theo chieàu höôùng thò tröôøng.

Böôùc 5. Chöông trình quaûn trò ruûi ro khoâng neân döïa vaøo quan ñieåm thò tröôøng

cuûa baïn.

Söï thaät hieån nhieân laø khoâng ai coù theå döï ñoaùn thò tröôøng chính xaùc 100%. Vì

vaäy, vieäc thieát laäp chöông trình quaûn trò ruûi ro theo quan ñieåm caù nhaân laø khoâng

bao giôø thaønh coâng. Neân giöõ quan ñieåm laø vieäc phoøng ngöøa ruûi ro laø ñeå chuyeån ruûi

ro chöù khoâng phaûi laø canh baïc phaäp phuø.

Vaäy neân, chöông trình quaûn trò ruûi ro phaûi ñöôïc hoäi ñoàng quaûn trò coâng ty

duyeät treân cô sôû muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh ôû böôùc 4.

Böôùc 6. Naém roõ caùc coâng cuï quaûn trò ruûi ro treân thò tröôøng.

Hieän nay thò tröôøng cung caáp caùc saûn phaåm phaùi sinh coøn mang tính chaát thí

ñieåm, cho neân vieäc tìm hieåu caùc coâng cuï naøy treân thò tröôøng raát haïn cheá. Tuy vaäy,

vieäc hieåu roõ saûn phaåm laø caàn thieát, coâng ty caàn coù söï tö vaán cuûa ngaân haøng ñeå coù

theå löïa choïn ñöôïc saûn phaåm phuø hôïp nhaát cho nhu caàu cuûa mình.

Böôùc 7. Thieát laäp heä thoáng kieåm soaùt hieäu quaû.

Muïc tieâu quaûn trò ruûi ro : oån ñònh doøng tieàn

Ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt

Nhaän daïng vaø ñònh löôïng ruûi ro: ño löôøng bieán ñoäng tieàn

Xaùc ñònh trieát lyù quaûn trò ruûi ro: quaûn trò chuû ñoäng

Sau ñaây laø heä thoáng kieåm soaùt hieäu quaû:

Muïc tieâu quaûn trò ruûi ro: ñoái vôùi caùc coâng ty vaän taûi bieån doøng tieàn bò bieán ñoäng do

tyû giaù baát oån, ñoù laø laøm giaûm tính bieán ñoäng thaát thöôøng cuûa doøng tieàn hoã trôï cho

hoaït ñoäng kinh doanh chính. Coâng ty khoâng quan taâm ñeán ruûi ro thò tröôøng phaùt

trieån theo chieàu höôùng xaáu hay toát, coâng ty chæ quan taâm vieäc chuyeån ñoåi doøng

tieàn töø choã khoâng coá ñònh thaønh coá ñònh. Khi ñoù, moïi hoaït ñoäng döï baùo doøng tieàn

cuûa coâng ty chæ döïa treân khoaûn coá ñònh naøy, vaø vì vaäy coâng ty seõ taäp trung cho caùc

vieäc phaùt trieån kinh doanh chính thay vì phaûi lo laéng tính toaùn moãi ngaøy theo chieàu

höôùng thò tröôøng.

Nhaän daïng vaø ñònh löôïng ñoä nhaïy caûm: Do tính thuaän tieän vaø deã daøng coâng ty

choïn phöông phaùp ño löôøng bieán ñoäng doøng tieàn vaø lôïi nhuaän coâng ty nhö ñaõ trình

baøy ôû treân.

Xaùc ñònh trieát lyù quaûn trò ruûi ro. Quaûn trò ruûi ro keát hôïp chöùng toû tính öu vieät veà chi

phí, vaø tính tieän lôïi. Vì vaäy coâng ty neân choïn trieát lyù quaûn trò ruûi ro keát hôïp, lieân keát

caùc boä phaän trong toaøn coâng ty nhö boä phaän quaûn lyù voán vôùi caùc boä phaän trong

coâng ty. Quaûn trò ruûi ro taøi chính giuùp oån ñònh giaù caû, giuùp coâng ty taäp trung vaøo

muïc tieâu naâng cao saûn löôïng saûn xuaát kinh doanh.

Trieát lyù quaûn trò ruûi ro laø chuû ñoäng hay thuï ñoäng.: do thò tröôøng Vieät Nam chöa laø

thò tröôøng hieäu quaû, trong giai ñoaïn hieän nay quaûn trò ruûi ro coøn mang tính thuï

ñoäng. Khi Vieät Nam hoäi nhaäp saâu vaøo neàn kinh teá theá giôùi, quaûn trò chuû ñoäng laø caàn

thieát ñeå phoøng ngöøa ruûi ro.

Ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt

Ñeå ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt hieäu quaû hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro, caàn löu yù 2

vaán ñeà.Thöù nhaát, chöùc naêng ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt phaûi ñoäc laäp vôùi hoaït ñoäng quaûn

trò ruûi ro. Thöù hai, caùc nhaø quaûn tri phaûi bieát giaù trò cuûa danh muïc caùc coâng cuï quaûn

trò ruûi ro cuûa coâng ty.

Keát luaän chöông 3

Trong xu theá hoäi nhaäp kinh teá toaøn caàu, lôïi theá caïnh tranh döïa vaøo giaù reû vaø

taøi trôï cuûa chính phuû seõ daàn daàn maát ñi, muoán taïo lôïi theá caïnh tranh khoâng coøn

caùch naøo khaùc phaûi naâng cao giaù trò doanh nghieäp baèng hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro

chuû ñoäng vaø hieäu quaû.

Nhaèm muïc ñích treân, ñeà taøi nghieân cöùu xin ñöa ra moät soá giaûi phaùp vaø kieán

nghò nhaèm hoaøn thieän hoaït ñoäng quaûn trò ruûi ro cuûa doanh nghieäp :

1. Nhoùm caùc giaûi phaùp vó moâ: kieán nghò veà moät haønh lang phaùp lyù ñaày ñuû, nhaát

quaùn minh baïch, ban haønh luaät chöõ kyù ñieän töû ñeå hoäi nhaäp theá giôùi.

2. Nhoùm caùc giaûi phaùp vi moâ: giaûi phaùp veà nguoàn nhaân löïc vaø quy trình nghieäp vuï:

cuûng coá doanh nghieäp theo höôùng chuyeân nghieäp, haïn cheá ruûi ro ôû möùc thaáp nhaát.

3. Nhoùm caùc giaûi phaùp veà chieán löôïc quaûn trò taøi chính hieäu quaû: kieán nghò phaùt

trieån thò tröôøng caùc coâng cuï phaùi sinh hieäu quaû, xaây döïng chieán löôïc quaûn trò taøi

chính trong daøi haïn.

KEÁT LUAÄN

Hoäi nhaäp WTO laø con ñöôøng taát yeáu. Caùnh cöûa hoäi nhaäp môû ra con ñöôøng ra

bieån lôùn, thuaän lôïi nhieàu nhöng khoù khaên cuõng khoâng ít. Quan troïng laø chuùng ta

phaûi coù quyeát taâm naém baét cô hoäi.

Quaûn trò ruûi ro ñeå naâng cao giaù trò doanh nghieäp, cuûng coá vaø phaùt trieån caùc

lôïi theá caïnh tranh, ñaûm baûo phaùt trieån beàn vöõng laø moät nhieäm vuï caáp thieát phaûi

thöïc hieän ñoái caùc doanh nghieäp vaän taûi container. Ñeà taøi chæ giôùi haïn trong ngaønh

vaän taûi container vaø ñöa ra moät soá kieán nghò ñeå quaûn trò ruûi ro hieäu quaû nhö sau:

1. Nhoùm caùc giaûi phaùp vó moâ: kieán nghò veà moät haønh lang phaùp lyù ñaày ñuû, nhaát

quaùn minh baïch, ban haønh luaät chöõ kyù ñieän töû ñeå hoäi nhaäp theá giôùi.

2. Nhoùm caùc giaûi phaùp vi moâ: giaûi phaùp veà nguoàn nhaân löïc vaø quy trình nghieäp vuï:

cuûng coá doanh nghieäp theo höôùng chuyeân nghieäp, haïn cheá ruûi ro ôû möùc thaáp nhaát.

3. Nhoùm caùc giaûi phaùp veà chieán löôïc quaûn trò taøi chính hieäu quaû: kieán nghò phaùt

trieån thò tröôøng caùc coâng cuï phaùi sinh hieäu quaû, xaây döïng chieán löôïc quaûn trò taøi

chính trong daøi haïn.

Do giôùi haïn thôøi gian vaø giôùi haïn veà ñieàu kieän tieáp caän caùc taøi lieäu lieân quan

neân ñeà taøi khoâng theå traùnh khoûi caùc thieáu soùt. Vì vaäy, raát mong söï ñoùng goùp yù kieán

cuûa caùc thaày coâ, caùc anh chò vaø caùc baïn ñeå ñeà taøi coù theå hoaøn thieän vaø mang tính

thöïc teá hôn.

Xin chaân thaønh caùm ôn.

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

1. Coång thoâng tin kinh teá Vieät Nam. Xuaát khaåu vaãn chöa ñoät bieán.

2. Coøn nhieàu nguy cô tieàm aån vôùi neàn kinh teá Vieät Nam . Theo Daân trí.

3. Döï baùo kinh teá theá giôùi. Taïp chí taøi chính thaùng 2/2007

4. Döï baùo kinh teá theá giôùi ñeán naêm 2020. Trung taâm Thoâng tin vaø Döï baùo Kinh teá Xaõ hoäi

Quoác gia. (5/6/2007).

5. Drewry publication- aán phaåm thaùng 5/2007.

6. Giao dòch lieân ngaân haøng ñaàu tieân veà hoaùn ñoåi laõi suaát. Taïp chí Ñaàu tö chöùng khoaùn.

7. Möôøi nguy cô cuûa theá giôùi. Xuaân Hoaøi.

8. Môùi chæ coù 5% luaät sö ñuû ñaùp öùng. TTXVN.

9. Nghò Ñònh 46/2006/NÑ-CP 16/5/2006 xöû lyù haøng hoùa do ngöôøi vaän chuyeån löu giöõ taïi

caûng bieån Vieät Nam.

10. Phaân tích quaûn trò taøi chính. Nguyeãn Taán Bình.

11. Quaûn trò ruûi ro taøi chính. TS Nguyeãn thò Ngoïc Trang.

12. Taøi chính quoác teá. PGS.TS.Nguyeãn Ngoïc Thô, Ts.Nguyeãn Ngoïc Ñònh.

13. Taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi. Ts Nguyeãn Ngoïc Thô.

14.Thaùch thöùc tö phaùp ñeå hoäi nhaäp. Vietnam net. Phan theá Haûi.

15.Thoâng tö 05/2003/TT-BTC 13/1/2003 veà vieäc höôùng daãn xöû lyù haøng hoùa toàn ñoïng taïi

caûng bieån VN.

16.Trang web ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam.

17.Vieät Nam economy on the up, attracting US$3.5 billion in FD. Vietnam agency.

18.www.finance.yahoo.com

19.www.gso.gov.vn . Trang web cuûa toång cuïc thoáng keâ Vieät Nam

20.www.vnep.org.vn Vieän nghieân cöùu vaø quaûn lyù kinh teá trung öông.

21.www.vpa.org.vn Hieäp hoäi caùc caûng bieån Vieät Nam

22.www.wftg.com

PHUÏ LUÏC

Phuï luïc 1.

Hình 1.1. Bieán ñoäng giaù daàu thoâ naêm 2006 (trích töø www.wftg.com)

Phuï luïc 2. Baûng 1.2.Thoáng keâ veà giaù cöôùc toaøn caàu Nguoàn : Drewry container freight rate index – Drewry Publication- aán phaåm thaùng 5/2007 Ñôn vò tính cöôùc: USD/ container 40’

% TAÊNG GIAÙ CÖÔÙC TOAØN CAÀU %

Töø thaùng 5/2006 ñeán thaùng 7/2006 Töø thaùng 7/2006 ñeán thaùng 9/2006 Töø thaùng 9/2006 ñeán thaùng 11/2006 Töø thaùng 11/2006 ñeán thaùng 1/2007 Töø thaùng 1/2007 ñeán thaùng 3/2007

2.9 -1.4 -1.4 -1.9 0.5

Phuï luïc 3.

Hình 1.3. Khuynh höôùng tyû gía USD/EUR vaø USD/TWD.

Nguoàn: finance.yahoo.com

Tyû giaù USD/EUR Tyû giaù USD/TWD

Phuï luïc 4.

Muïc tieâu quaûn trò ruûi ro

Ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt

Nhaän daïng vaø ñònh löôïng ruûi ro

Xaùc ñònh trieát lyù quaûn trò ruûi ro

Hình 1.4. Qui trình quaûn trò ruûi ro

2000

2002

2003

2004

2005

2006

Container qua caûng bieån VN

Phuï luïc 5. Baûng 2.1. Thoáng keâ khoái löôïng vaän taûi xuaát nhaäp khaåu baèng container Nguoàn : Toång hôïp töø Toång cuïc thoáng keâ vaø Hieäp hoäi caùc caûng bieån Vieät Nam.

2001 1,088,93 5

1,027,341

1,253,362 1,534,122 1,922,980 2,293,548 2,756,367

% taêng

106.00

115.10

122.40

125.35

119.27

120.18

GDP (%)

6.79

6.89

7.04

7.24

7.3

8.4

8.17

Nguoàn: chöùng töø noäi boä T K

TB KEÙM

COÂNG TY TAN HOAN CAU CO.,LTD. NO 8, ROAD 22, SONG THAN INDUSTRIAL ZONE, BINH DUONG PROVINCE,

328 TRADING CO.,LTD UNDER MOC BAI BORDER GATE ECONOMIC ZONE,

3868 TRADING CO.,LTD ,TAY NINH PROVINCE,VIETNAM.

X X X

A.D.V.COMPANY LIMITED 2524B LAC LONG QUAN,TAN BINH DIST.,HCM,VIETNAM ACI TRADING AND SERVICE PTE 58/51/3 PHAN CHU TRINH, WARD 24,BINH THANH DIST., HCM

ACSV CO. LTD 28 DONG DA, WARD 2, TAN BINH DIST., HCMC, VIETNAM

ACTION TRADING CO.,LTD. LOT NO.IV-38.HO-NAI INDUSTRIAL ZONE, TRANG BOM DISRICT,

ADVANCE POLYBAG CO. LTD. NO 5 STREET SONG THAN I IZ D. AN DISTRICT.BINH, VN ADVANCED RUBBER MFG CO., LTD. NO.16 6TH STR., SONG THAN INDUSTRIAL ZONE, BINH DUONG,

AGREX SAIGON 58 VO VAN TAN ST.,DIST 3, HOCHIMINH CITY VIETNAM

AGRIBANK TOURIST TRADING COMPANY 41-C8 PHAN XICH LONG ST., PHUNHUAN

AGRIMEXCO 176 HAI BA TRUNG ST, DIST.1, HOCHIMINH CITY, VIETNAM

ALHONGA VIETNAM ENTERPRISE CO., LTD. NO.27, DT743, DI AN DISTRICT BINH DUONG ALPHANAM JOINT STOCK COMPANY, PHO NOI A INDUSTRIAL ZONE TRUNG TRAC, VAN LAM HUNG YEN ALTUS LOGISTICS (VIETNAM) LTD JARDINE HOUSE, 3RD FLOOR 58 DONG KHOI STR. DISTRICT 1 HCM ANDACSON INTERNATIONAL, LTD. #401-402, 16 DANG TAT STR, DIST. 1, HOCHIMINH CITY, VIETNAM

APC-REALCO C/O REAL CO., LTD 67 TRUONG SON STR., TAN BINH DIST., HOCHIMINH CITY, ARTEXPORT BRANCH IN HOCHIMINH CITY 31 TRAN QUOC THAO STR.,DIST.3, HOCHIMINH CITY,VIETNAM ASIA NUTRITION TECHNOLOGIES (HANOI) CO.,LTD TAN TRUONG VILLAGE, CAM GIANG DIST, HAI DUONG ASIA PACKAGING COMPANY (CTY TNHH BAO BI A CHAU) 144/17 TA UYEN ST., DIST 11 HOCHIMINH

ASSOCIATE YANG VIETNAM ENTERPRISE CO., LTD. LOT 2 INDUSTRIAL ZONE BIEN HOA II,

ASTRO ENGINEERING VIETNAM CO.,LTD. DONG AN INDUSTRIAL PART-BINH HOA VILLAGE- AU MY WOOD COMPANY 20 LE DUY NHUAN, WARD 12 TAN BINH DISTRICT, HO CHI MINH CITY, BA LA XANH CO.,LTD 3TH HAMLET, TAN BUU VILLAGE, BEN LUC DISTRICT, LONG AN PROVINCE,

Phuï luïc 6. Baûng 2.2. Ñaùnh giaù khaùch haøng thöïc hieän bôûi boä phaän haøng nhaäp Evergreen 5/2007.

BAO MINH AN CO., LTD. 351/24 LE VAN SY ST., WARD 13, DIST. 3, HO CHI MINH,

X X

BAYER VIETNAM LTD. 118/4 AMATA MODERN INDUSTRIAL PARK BIEN HOA CITY, DONG NAI BEN THANH MATERIAL JOINT STOCK COMPANY (SUNIMEX MATERIAL) 202-204 LY TU TRONG ST., DIST.1,

BINH AN FLOUR JOINT STOCK COMPANY 2623 PHAM THE HIEN STREET, DIST. 8. BINH DINH FISHERY JOINT STOCK COMPANY (BIDIFISCO) ADD:02D TRAN HUNG DAO STREET QUY NHON CITY

BINH HOA GARMENT CO.,LTD. 297/5A NO TRNG LONG ST.,WARD 13, BINH THANH DIST.,

X X X

BINH PHU PTE 146 CHO LON STREET, WARD 11, DIST. 6, HOCHIMINH CITY, VIETNAM BINH TIEN IMEX CORP.PTE.,LTD. 22 LY CHIEU HOANG 6TH DISTRICT HOCHIMINH CITY VIETNAM CARIYAN (VIETNAM) WOODEN DUON SO 9, KHU CONG NGHIEP TAM PHUOC, LONG THANH DONG NAI, CAT VUONG SERVICE TRADING CO.LTD ADD:796/4 SU VAN HANH ST.WARD 12, DISTRICT 10,

CATY CO.,LTD 128 HONG HOA THAM ST.,WARD 12,TAN BINH DISTRICT,HCMC,VIEINAM

CHA KI CO., LTD. 1A HAMLET AN TAY WARD BEN CAT DISTRICT BINH DUONG PROVINCE CHANG YIH CERAMIC JOINT STOCK COMPANY 25B ST.NHON TRACH 1 INDUSTRIAL PARK , DONG NAI CHANGSHIN VIETNAM CO., LTD THANH PHU VILLAGE, VINH CUU DISTRICT DONG NAI PROVINCE, VIETNAM

CHENG CHAN (VIETNAM) ENTERPRISE LTD. TAN THOI NHI WARD, HOC MON DIST., HCM CHIA MEEI VIETNAM FOOD INDUSTRIAL CORPORATION 45 TRAN XUAN SOAN ST., TAN KIENG WARD, DIST. 7 CHIN LI PLASTIC INDUSTRIAL CO.,LTD. VIET HUONG INDUSTRY AREA THUAN AN , BINH DUONG CHING FA FISHING IMPLEMENTS MFG CO. NHON TRACH INDUSTRIAL ZONE 2 DONG NAI PROVINCE, VIETNAM CHOLON GARMENT MANUFACTURED IMPORT- EXPORT COMPANY BINH DANG INDUSTRIAL ZONE D.08 CHOLON INVESTMENT & IMPORT EXPORT COMPANY(CHOLIMEX) 631-633 NGUYEN TRAI STREET, DIST 5 HCM CNA CHEMICAL CO., LTD B6/4A TAN KIEN WARD, BINH CHANH DISTRICT HOCHIMINH CITY VIETNAM COASTAL FISHERIES DEVELOPMENT CORPORATION (COFIDEC) 30 DANG TAT STREET, DISTRICT 1,

CONG CHYUAN INDUSTRIAL (VN) CO., LTD. NO.2225 PHAM THE HIEN STREET, DISTRICT 8, CONG TY CO PHAN KHAI THANG (KAISHENG CORPORATION) KHU PHO 7, P.TAN TAO Q.BINH TAN,

CONG TY TNHH TAN DAI NGU 27-29 KY CON, P-NGUYEN THAI BINH - TP.HCM - CONG TY TNHH THUONG MAI DICH VU BA AN 12 DUONG 6B XA BINH HUNG, HUYEN BINH CHANH, TPHCM

CONG TY TNHH TIEN YU ENTERPRISE (VIET NAM) AP 4A XA KHANH BINH HUYEN TAN

UYEN TINH BINH DUONG

CONG TY TNHH TM DV TAN HANH NGUYEN 45 HUYNH KHUONG ST., WARD 5, GO VAP DIST.

X X

CONG TY TNHH TM DV TAN KHANG TUYEN 226/10 LE VAN SY ST., WARD 1,TAN BINH DIST, CONG TY TNHH TRANG BAO BI TIN THANH (BATICO) 53-55 QUAN SU ST,DIST.11 HOCHIMINH CITY,

CONG TY TNHH XD DIEN & TM NAM THINH, 78/K8 CONG HOA ST., WARD 4, TAN BINH DIST.,

X X

CROWN HOPE MUSICAL INSTRUMENT CO., LTD. AN TAY WARD, HUYEN BEN CAT DISTRICT CTY TAUNG LIANG (VN) TNHH E1 E2, KCN VIET HUONG, XA THUAN GIAO, H. THUAN AN. T. BINH DUONG.

CTY TNHH HOA CONG NGHE 39 BAU CAT 1 ST, WARD 14, DIST TAN BINH, HCM CITY CTY TNHH KIEN HUNG DIA CHI: E4/48 KHU PHO 5 PHUONG BINH TRI DONG B QUAN BINH TAN HCM

X X

CUONG VIET CO.,LTD 3 TA QUANG BUU ST,BINH DANG INDUSTRIAL PARK,DIST.8, CUU LONG COMPANY LIMITED, BINH HOA VILLAGE, THUAN AN DIST, BINH DUONG PRO. SRV. DAI DONG TIEN CORPORATION 216 TAN THANH ST., WARD 15, DISTRICT 5, HOCHIMINH CITY, DAI HUNG TRADING PTE 390 AN DUONG VUONG STR., WARD 10, DIST. 06, HOCHIMINH CITY, VIETNAM DAI PHONG FLOUR MILLING CO., LTD. PART 15A TRANOC INDUSTRIAL ZONE, BINH THUY DISTRICT, CANTHO CITY, DNTN HUYEN TRANG 214/28 BUI DINH TUY ST, WARD 12, BINH THANH DIST. HO CHI MINH CITY, VIETNAM DNTN NGUYEN NGOC 26/21 DINH HOA WARD,THU DAU MOT TOWN,BINH DUONG PROVINCE,VIETNAM DNTN SX- TM SEN DAT 9/9 THUAN HOA, TAN THOI NHAT WARD, DIST.12, HOCHIMINH CITY, VIETNAM

DNTN TM TIEN TIEN THANH 58 HO HOC LAM ST., AN LAC WARD, BINH TAN DIST.,

DNTN TM TRUONG PHAT 281/38 LY THUONG KIET ST,DIST.11, HOCHIMINH CITY,VIETNAM

TRUONG GIANG CO., LTD. MONG CAI-QUANG NIN-VIETNAM HAIPHONG-VIETNAM QUANG PHAT CO.LTD NO.12 TO HIEU STREET, KALONG WARD, MONG CAI DISTRICT, QUANG NINH QUOC THANG TRADING CO. LTD R4-52 HUNG PHUOC 3, PHU MY HUNG, TAN PHONG WARD, D. 7,

QUYNH LAM TRADING PRIVATE ENTERPRISE

RANG DONG PLASTIC JOINT-STOCK COMPANY 190 LAC LONG QUAN DIST. 11, HCM RETURN GOLD INTERNATIONAL CO.,LTD 3RD, KHANH BINH VILLAGE, TAN UYEN DIST, BINH DUONG RINNAI VIETNAM CO., LTD. DONG AN INDUSTRIAL PARK, THUAN AN DIST., BINH DUONG PROVINCE RIVER RICH INDUSTRIAL CO. LTD. AP.4 XA KHANH NINH, HUYEN TAN UYEN TINH BINH DUONG,

SAIGON BINH TAY BEER JOINT STOCK COMPANY 12 DONG DU STREET, BEN NGHE WARD, DISTRICT 1, SAIGON CULTURAL PRODUCTS CORPORATION (S.C.P.C) 391A TRAN HUNG DAO ST.,DIST. 1,

SEAPRODEX SAIGON 87 HAM NGHI ST, DIST 1 HOCHIMINH CITY, VIETNAM

SG CHEMICAL CO. LTD, HOA LAN HAMLET, THUAN GIAO VILLAGE, THUAN AN DISTRICT, SHANG HONG PRODUCTS CO.,LTD. TAN BINH COMMUNE, DI AN DISTRICT BINH DUONG PROVINCE

THE LAM CO.,LTD 194 TUE TINH STREET, WARD 12, DIST.11, HOCHIMINH CITY, VIETNAM THEODORE ALEXANDER HCM LTD LINGH TRING EPZ LINH TRUNG WARD, THU DUC DISTRICT

THIEN LOC COMPANY LTD. HAMLET 1B AN PHU WARD THUAN AN DISTRICT BINH DUONG THIEN TIN TRADING CO.,LTD. 43/19 SU VAN HANH STREET, WARD 12, DIST.10, HOCHIMINH CITY,

THIEN VIET CO.,LTD 24B NGUYEN TRUNG TRUC,KP9, TT BEN LUC T LONG AN

THUAN TAI CO., LTD. 136/2B LE VAN THO STR.,GO VAP DIST. HOCHIMINH CITY,

VINH LUC PTE BINH PHUOC B HAMLET, BINH CHUAN COMMUNE, THUAN AN DISTRICT,

X X X

VINH NGHIEP CO.,LTD. 15/65 KHUONG VIET STR,W PHU TRUNG,DIST TAN PHU, XIE XING CERAMIC INDUSTRIES CO., LTD. ROAD 25 B NHON TRACH 1 INDUSTRIAL ZONE- DONG NAI

YAHO ENTERPRISE CO.,LTD. 119, BINH LONG ST. BINH HUNG HOA WARD BINH TAN DIST. VUONG PHUC ADVERTISING SERVICES COMPANY LIMITED (VFA CO., LTD.) PASTEUR ST., DIST. 3

14

0 TOÅNG COÄNG

52 27

56 29

15.1

0 TYÛ TROÏNG (%)

Phuï luïc 7.

Tyû giaù 2007 so t12/2005

Baûng 2.3. Thoáng keâ tyû giaù VND/USD .

Tyû giaù 2006 so t12/2005

Jan- 06

Mar- 06

Apr- 06

May- 06

Jun- 06

Sep- 06

Feb- 06 100 100.1

Jul- 06 100 100.1 100.9 100.6 100.4

Aug- 06 100.5

Oct- 06 100.6 100.8

Nov- 06 101

Dec- 06 101

Jan-07 101.36

Feb-07 101.15

Mar-07 101.58

Apr-07 101.17

102

101.5

101

Series1

100.5

100

99.5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Nguoàn: Toång cuïc thoáng keâ VN

Phuï luïc 8.

Baûng 2.4. Thoáng keâ taêng tröôûng vaän chuyeån container caùc khu vöïc treân theá giôùi.

Region

Oct 06

Sep 06

Dec 06

Mar 07

Nov 06

Jan 07 Feb 07

Jul 06 Aug 06

Apr 07* -1.7%

Jun 06 9.0% 7.9% 9.1% 6.3% 5.2% 8.4% 4.6% 4.6% 12.4% -2.4%

11.4% 14.9% 12.5% 15.2% 14.8% 17.6% 14.2% 16.2% 28.9% 6.1% 15.2% 7.7% 7.5% 10.0% 12.0% 11.5% 7.8% 9.1% 13.7% 15.7% 16.6% 15.0%

2.9% 8.4% 12.0% 10.8% 8.8% 11.9% 10.1% 12.1% 18.5% 11.8% 14.5%

8.3% 7.6% 6.4% 7.4% 6.0% 11.0% 11.1% 14.4% 19.3% 14.2% 10.8% 16.2% 9.5% 12.9% 14.2% 13.5% 14.9% 20.1% 15.1% 25.4% 27.6% 20.5% 10.5% 12.4% 9.6% 14.7% 11.3% 25.3% 8.3% 9.8% 11.7% 23.6% 5.7%

24.3% 22.4% 22.7% 24.3% 24.2% 23.6% 25.3% -

20.4%

- 19.4%

- 16.3%

24.2%

23.1% 21.3% 20.2% 24.8% 24.1% 24.8% 21.1% 22.5% 42.4% 13.8% 23.4%

North America Far East Western Europe South East Asia Oceania Mid-East Latin America Eastern Europe South Asia 25.3% 21.9% 28.6% 23.0% 18.3% 22.7% 27.6% 37.5% 68.1% 17.7% 20.9% 10.0% 11.7% 11.8% 13.0% 12.1% 14.3% 11.9% 13.5% 22.7% 9.4% 13.2% Total Selection China (excl HK)

Nguoàn: Drewry Publication – aán phaåm thaùng 5/2007

Phuï luïc 9.

CONTAINERSHIP ORDERBOOK BY SIZE AND SCHEDULED DELIVERY YEAR: TEU CAPACITY AT 30/4/2007

Baûng 2.5. Coâng suaát taøu container ñoùng môùi cho ñeán naêm 2011.

Orderbook

2007

2008

2009

2010

Total

2011+

Size Range

Current Fleet

% of Current Fleet

2,212

1,242

3,454

136,902

2.50%

<500

58,144

50,956

16,037

7,920

133,057

1,273,050

10.50%

500-999

73,263

98,536

41,211

2,694

215,704

542,481

39.80%

1,000-1,499

72,143

69,461

64,526

5,180

211,310

707,875

29.90%

1,500-1,999

41,155

7,022

48,177

808,760

6.00%

2,000-2,499

103,360

137,445

76,188

19,300

336,293

688,979

48.80%

2,500-2,999

88,782

78,084

115,326

3,400

285,592

930,598

30.70%

3,000-3,999

184,252

283,096

311,094

69,150

847,592

1,063,391

79.70%

4,000-4,999

77,816

155,522

62,760

40,800

336,898

1,522,250

22.10%

5,000-5,999

50,400

240,715

294,578

780,341

733,688

106.40%

6,000-6,999

175,148

19,500

28,096

345,947

8.10%

7,000-7,999

1,054,928

147.30%

338,873

1,553,693

246,586

432,440

8,000+

535,794 Nguoàn: Drewry Publication – aán phaåm thaùng 5/2007. Ñôn vò: teus.

Phuï luïc 10. Baûng 2.6. Thoáng keâ khoái löôïng vaän chuyeån cuûa haõng taøu Evergreen taïi Vieät Nam naêm 2007.

Nguoàn: Coâng ty Evergreen Vieät Nam .

Ñôn vò: teus

Haøng xuaát Haøng nhaäp Toång coäng

3,884 10,824 6,940 JAN.

2,781 6,271 3,490 FEB.

4,229 10,132 5,903 MAR.

4,674 9,621 4,947 APR.

3,884 8,339 4,455 MAY

3,921 7,861 3,940 JUN.

4,178 8,038 3,860 JUL.

4,455 8,674 4,219 AUG.

3,966 8,227 4,261 SEP.

4,261 9,146 4,885 OCT.

4,175 8,605 4,430 NOV.

4,277 8,896 4,619 DEC.

TOTAL 55,949 48,685 104,634

Phuï luïc 11.

Baûng 2.7. Caùc heä soá cuûa baûng caân ñoái keá toaùn.

Baûng caân ñoái keá cuoái ñaàu

toaùn naêm naêm

Khaû naêng thanh

toaùn hieän haønh Ts löu ñoäng / nôï ngaén haïn 3.31 6.07

Khaû naêng thanh (tieàn maët + ñaàu tö ngaén haïn+caùc khoaûn

toaùn nhanh phaûi thu) / nôï ngaén haïn 3.29 6.04

Phuï luïc 12.

Baûng 2.8. Keá hoaïch vay naêm 2008.

Tyû giaù usd 16,160VND 17,000 VND Cheânh leäch

Soá tieàn 500,000 8,080,000,000 8,500,000,000 420,000,000

Laõi suaát 4%

Laõi vay 20,000 323,200,000 340,000,000 16,800,000

Phuï luïc 13.

Baûng 2.9. Tyû troïng giaù daàu trong cöôùc vaän taûi container

Nguoàn: Haõng taøu Evergreen Vieät Nam

Ñôn vò: USD.

Töø caûng tôùi caûng Giaù daàu Cöôùc Toång cöôùc Tæ troïng (%)

Huang pu/ Hochiminh 60 180 240 25

Thailand/Hochiminh 60 120 180 33

Netherland/Hochiminh 227 300 527 43

Finland/Hochiminh 227 250 477 48

Usa/Hochiminh 635 465 1100 58

Phap/Hochiminh 227 123 350 65

Phuï luïc 14.

Baûng 2.10. Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát cuûa haõng taøu Evergreen Ñaøi loan

Nguoàn: baùo caùo taøi chính cuûa haõng taøu Evergreen Marine corp. Taiwan.

Ñôn vò:1000TWD

2006 2005 %

Doanh thu hoaït ñoäng 71,361,945 67,640,164 105.50

Giaù voán 70,107,121 59,067,843 118.69

Chi phí (chi phí quaûn lyù) 1,924,070 1,880,677 102.31

Doanh thu phuï 1,882,009 2,050,607 91.78

Chi phí cho hoaït ñoäng phuï 1,300,651 1,087,441 119.61

Toång doanh thu 73,243,954 69,690,771 105.10

Toång chi phí 73,331,842 62,035,961 118.21

EBT -87,888 7,654,810

Thueá thu nhaäp DN 49,034 1,291,983

Loã do thay ñoåi nguyeân taéc keá

toaùn 103,312 0

-240,234 6,362,827 Lôïi nhuaän hôïp nhaát

Phuï luïc 15.

Baûng 2.11. Phöông trình taêng tröôûng caân baèng.

2006 2005

Heä soá laõi roøng, P% Laõi roøng/doanh thu 56.71% 62.13%

Tyû leä lôïi nhuaän giöõ laïi, R% 100% 100%

Soá voøng quay taøi saûn, A laàn Doanh thu/taøi saûn 0.86 0.84

Ñoøn baåy taøi chính, T laàn Taøi saûn/Vsh 1.40 1.19

ROA 0.49 0.52

Tyû leä taêng tröôûng beàn vöõng,

g*% 68.10% 62.05%

Tyû leä taêng tröôûng doanh thu

thöïc teá, g% 5.02% 289.13%

Phöông trình taêng tröôûng caân

baèng, g* 1.4xROA 1.19xROA

Phuï luïc 16.

Thiếu hụt tiền mặt

Phương trình tăng trưởng cân bằng: g= 1.4x ROA

Thặng dư tiền mặt

2006

ROA

Baûng 2.12. Ñoà thò taêng tröôûng caân baèng.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

NGUYỄN MỸ THIÊN DI

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẢM BẢO SỰ TĂNG TRƯỞNG

BỀN VỮNG CỦA DOANH NGHIỆP, PH ÁT TRI ỂN L ỢI TH Ế

CẠNH TRANH TH ÔNG QUA VIỆC TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ

R ỦI R O TẠI DOANH NGHIỆP LÀM ĐẠI LÝ VẬN TẢI BIỂN

TRONG GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP WTO

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2007

MUÏC LUÏC

LÔØI MÔÛ ÑAÀU............................................................................................................................ 3

Chöông 1. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ RUÛI RO VAØ QUAÛN TRÒ RUÛI RO .................................... 7

Keát luaän chöông 1 ................................................................................................................... 27

Chöông 2. THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC PHOØNG CHOÁNG RUÛI RO TAØI CHÍNH TAÏI COÂNG TY ÑAÏI LYÙ VAÄN TAÛI CONTAINER VIEÄT NAM. .................................................. 28

Keát luaän chöông 2. .................................................................................................................. 49

Chöông 3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM TAÊNG CÖÔØNG QUAÛN LYÙ RUÛI RO NGAØNH DÒCH VUÏ VAÄN TAÛI BIEÅN..................................................................................................... 50

Keát luaän chöông 3 ................................................................................................................... 70

KEÁT LUAÄN.............................................................................................................................. 71

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ....................................................................................................... 72

PHUÏ LUÏC ................................................................................................................................ 73

LÔØI MÔÛ ÑAÀU

Chöông 1. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ RUÛI RO VAØ QUAÛN TRÒ RUÛI RO

Keát luaän chöông 1

Chöông 2. THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC PHOØNG CHOÁNG RUÛI RO

TAØI CHÍNH TAÏI COÂNG TY ÑAÏI LYÙ VAÄN TAÛI CONTAINER

VIEÄT NAM.

Keát luaän chöông 2.

Chöông 3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM TAÊNG CÖÔØNG QUAÛN

LYÙ RUÛI RO NGAØNH DÒCH VUÏ VAÄN TAÛI BIEÅN.

Thöù saùu. Naâng cao tính chuyeån ñoåi cuûa ñoàng Vieät Nam, giaûm daàn tyû leä ñoâ la hoùa.

Keát luaän chöông 3

KEÁT LUAÄN

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

PHUÏ LUÏC

Phuï luïc 2. Baûng 1.2.Thoáng keâ veà giaù cöôùc toaøn caàu Nguoàn : Drewry container freight rate index – Drewry Publication- aán phaåm thaùng 5/2007 Ñôn vò tính cöôùc: USD/ container 40’

% TAÊNG GIAÙ CÖÔÙC TOAØN CAÀU %

2001 1,088,93 5

1,027,341

1,253,362 1,534,122 1,922,980 2,293,548 2,756,367

14

0

TOÅNG COÄNG

52 27

56 29

15.1

0

TYÛ TROÏNG (%)

Tyû giaù 2006 so t12/2005

Orderbook

2007

2008

2009

2010

Total

2011+

Size Range

Current Fleet

% of Current Fleet

<500

500-999

1,000-1,499

1,500-1,999

2,000-2,499

2,500-2,999

3,000-3,999

4,000-4,999

5,000-5,999

6,000-6,999

7,000-7,999

8,000+

Có thể bạn quan tâm

Luận văn Thạc sĩ: Quản lý hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang

Luận văn Thạc sĩ tóm tắt: Pháp luật về điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo ở Việt Nam

Luận văn Thạc sĩ: Sự nghiệp nghiên cứu phê bình văn học của Hoài Thanh

Luận văn Thạc sĩ: Tiểu thuyết của Đỗ Phấn từ góc nhìn sinh thái

Luận văn Thạc sĩ: Giải pháp ứng phó với nhập cư ở Liên minh Châu Âu

Luận văn Thạc sĩ: Diễn ngôn về giới nữ trong văn xuôi nữ Việt Nam đương đại (khảo sát sáng tác của Dạ Ngân, Y Ban, Lý Lan, Nguyễn Thị Thu Huệ)

Luận văn Thạc sĩ: Xây dựng mức phát thải tham chiếu rừng khu vực huyện Bảo Lâm tỉnh Lâm Đồng

Luận văn Thạc sĩ: Đặc điểm nhân vật chính trong ba tác phẩm của Franz Kafka: Lâu đài, Vụ án, Hóa thân