i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Lộc Minh Hiệp. Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi,
các nội dung và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực được tổng hợp trong
quá trình thu thập, điều tra, khảo sát tại địa phương và chưa được ai công bố trong bất
kỳ công trình khoa học nào. Các số liệu và thông tin trích dẫn trong luận văn đã được
chỉ rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày tháng 10 năm 2017
Tác giả
Lộc Minh Hiệp
ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn của mình, ngoài sự nỗ lực cố gắng của bản thân, tôi đã nhận
được sự giúp đỡ tâm huyết và tận tình của các thầy cô giáo trong Khoa Kinh tế Trường
Đại học Thủy lợi, cùng với sự động viên khích lệ của gia đình, bạn bè, đồng nghiệp
trong suốt quá trình tôi học tập và nghiên cứu.
Nhân dịp này, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo trong khoa Kinh tế Khoa
Kinh tế Trường Đại học Thủy lợi, đã trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và định
hướng đúng đắn, tạo tiền đề để tôi học tập và nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS, TS. Nguyễn Trọng Hoan đã dành
nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu
thực hiện đề tài.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí Lãnh đạo và cán bộ Sở Lao động - TB&XH
Lạng Sơn, Sở NN&PTNT, Sở Công Thương, Cục Thống kê tỉnh, Ban Dân tộc tỉnh,
Hội LHTN tỉnh, LĐLĐ tỉnh; Văn phòng Đoàn Đại biểu quốc hội – HĐND tỉnh Lạng
Sơn; phòng LĐ - TB & XH, trung tâm dậy nghề, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Cao
Lộc, Lộc Bình và thành phố Lạng Sơn; Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn và
những lao động địa phương đã cung cấp thông tin cần thiết giúp tôi trong quá trình tìm
hiểu, nghiên cứu tại địa bàn.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm giúp
đỡ, động viên và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên
cứu đề tài này.
Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận văn
Lộc Minh Hiệp
iii
MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................................vi
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................................. vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ VIỆC LÀM VÀ CÔNG TÁC GIẢI QUYẾT VIỆC
LÀM CHO LAO ĐỘNG DÂN TỘC THIỂU SỐ. ............................................................... 5
1.1. Những vấn đề lý luận về giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ....... 5
1.1.1 Khái niệm về lao động ........................................................................................... 5
1.1.2. Việc làm và thất nghiệp ........................................................................................ 8
1. 2 Công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ................................ 10
1.2.1. Chủ trương, định hướng giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ...... 10
1.2.2. Mục đính, mục tiêu giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số .............. 11
1.2.3. Khái niệm giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ............................. 11
1.2.4 Nội dung công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ................. 13
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc
thiểu số ................................................................................................................................ 16
1.3.1. Chủ trương, chính sách liên quan đến giải quyết việc làm cho dân tộc thiểu số 16
1.3.2 Tổ chức cơ sở đào tạo, trung tâm dạy nghề .......................................................... 16
1.3.3. Chất lượng của lao động dân tộc thiểu số .......................................................... 16
1.3.4. Vốn đầu tư cho sản xuất, kinh doanh của lao động dân tộc thiểu số .................. 17
1.3.5. Sự hỗ trợ của các cơ quan, tổ chức, hội đoàn thể ................................................ 17
1.4. Tổng quan công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ............ 17
1.4.1. Công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ở Việt Nam ........... 17
1.4.2. Kinh nghiệm của một số nước về giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu
số .................................................................................................................................... 23
1.4.3. Bài học về giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ........................... 29
Kết luận chương 1 ............................................................................................................. 30
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG DÂN
TỘC THIỂU SỐ TỈNH LẠNG SƠN .................................................................................. 31
2.1. Đặc điểm tự nhiên, dân sinh, kinh tế vùng dân tộc thiểu số tỉnh Lạng Sơn ............ 31
iv
2.1.1 Đặc điểm tự nhiên ................................................................................................ 31
2.1.2 Điều kiện về kinh tế - xã hội ................................................................................ 39
2.1.3. Đặc điểm kinh tế khu vực nông thôn vùng dân tộc thiểu số ............................... 40
2.2. Đặc điểm thực trạng xã hội khu vực nông thôn vùng dân tộc thiểu số .................. 46
2.3. Thực trạng công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số tỉnh Lạng
Sơn giai đoạn 2014-2016. ........................................................................................... 47
2.3.1. Thực trạng công tác đào tạo ngành nghề ............................................................. 47
2.3.2. Thực trạng về công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài .............. 53
2.3.3. Thực trạng thu hút đầu tư phát triển các khu kinh tế cửa khẩu, các khu, cụm
công nghiệp ................................................................................................................... 60
2.3.4. Thực trạng khôi phục, phát triển các ngành nghề, làng nghề truyền thống ........ 67
2.4. Đánh giá chung công tác giải quyết việc làm cho lao động dân tộc thiểu số tỉnh
Lạng Sơn ............................................................................................................................. 71
2.4.1. Kết quả đạt dược ................................................................................................. 71
2.4.2. Hạn chế, tồn tại và nguyên nhân ......................................................................... 77
Kết luận chương 2 ............................................................................................................. 82
CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO LAO ĐỘNG DÂN TỘC
THIỂU SỐ TỈNH LẠNG SƠN ............................................................................................ 84
3.1. Định hướng phát triển kinh tế xã hội vùng dân tộc thiểu số tỉnh Lạng Sơn ...... 84
3.1.1. Định hướng chung ............................................................................................... 84
3.1.2. Định hướng đối với các vùng dân tộc thiểu số .................................................... 87
3.2. Định hướng giải quyết việc làm cho cho lao động dân tộc thiểu số trên địa bàn
tỉnh Lạng Sơn .................................................................................................................... 87
3.3. Cơ sở, quan điểm đề xuất giải pháp giải quyết việc làm cho cho lao động dân
tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn .......................................................................... 88
3.4 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả các giải pháp tạo việc làm cho lao
động dân tộc thiểu số ........................................................................................................ 90
3.4.1. Giải pháp tăng cường công tác đào tạo nghành nghề cho lao động DTTS ........ 90
3.4.2. Giải pháp Phát triển hoạt động đưa người lao động DTTS đi làm việc ở nước
ngoài .............................................................................................................................. 95
v
3.4.3. Giải pháp tăng cường thu hút đầu tư phát triển các khu kinh tế cửa khẩu, các khu,
cụm công nghiệp tạo cơ hội việc làm cho lao động dân tộc thiểu số ............................ 96
3.4.4. Giải pháp khôi phục và phát triển các làng nghề, ngành nghề truyền thống ..... 97
Kết luận chương 3 ............................................................................................................. 98
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................................................. 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................... 102