Giáo dục pháp luật và vấn đề khai thác, sử dụng tài liệu trong giảng dạy giáo dục pháp luật ở trường trung học cơ sở (Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo viên nội dung bồi dưỡng 2)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA<br /> <br /> TRẦN MAI HƯƠNG<br /> <br /> TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG THƯỜNG XUYÊN GIÁO VIÊN<br /> NỘI DUNG BỒI DƯỠNG 2<br /> <br /> GIÁO DỤC PHÁP LUẬT VÀ VẤN ĐỀ KHAI THÁC, SỬ DỤNG TÀI LIỆU<br /> TRONG GIẢNG DẠY GIÁO DỤC PHÁP LUẬT<br /> Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ<br /> <br /> (LƯU HÀNH NỘI BỘ)<br /> <br /> THANH HÓA - 2013<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Nội dung<br /> LỜI NÓI ĐẦU<br /> <br /> Trang<br /> 2<br /> <br /> Bài 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ GIÁO DỤC PHÁP LUẬT<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1. Khái niệm giáo dục pháp luật<br /> <br /> 5<br /> <br /> 2. Bản chất của pháp luật<br /> <br /> 6<br /> <br /> 3. Hệ thống pháp luật Việt Nam<br /> <br /> 7<br /> <br /> Bài 2: MỘT SỐ KIẾN THỨC PHÁP LUẬT CÓ LIÊN QUAN ĐẾN<br /> NỘI DUNG DẠY HỌC MÔN DGCD Ở TRƯỜNG THCS<br /> Bài 3: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH<br /> CỰC PBGDPL CHO HỌC SINH TRONG MÔN GDCD Ở THCS<br /> BÀI 4: KHAI THÁC VÀ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC MÔN<br /> GDCD THCS<br /> I. SỬ DỤNG VÀ KHAI THÁC THIẾT BỊ DẠY HỌC MÔN GIÁO<br /> DỤC CÔNG DÂN THCS<br /> <br /> 8<br /> <br /> 19<br /> <br /> 24<br /> <br /> 25<br /> <br /> II. SỬ DỤNG CÂU CHUYỆN PHÁP LUẬT ĐỂ DẠY HỌC MÔN<br /> GDCD THCS<br /> BÀI 5: GIỚI THIỆU MỘT SỐ NỘI DUNG VỀ QUYỀN TRẺ EM<br /> <br /> 38<br /> <br /> BÀI 6: MỘT SỐ CÂU HỎI, TÌNH HUỐNG PHÁP LUẬT<br /> <br /> 44<br /> <br /> 1<br /> <br /> LỜI NÓI ĐẦU<br /> <br /> Chương trình bồi dưỡng giáo viên phần địa phương do Bộ GD&ĐT đang<br /> triển khai xây dựng theo quan điểm và định hướng đổi mới công tác bồi dưỡng giáo<br /> viên. Quan điểm và định hướng này đặt yêu cầu phải biên soạn được chương trình<br /> bồi dưỡng thường xuyên thiết thực đáp ứng nhu cầu phát triển nghề nghiệp của mỗi<br /> giáo viên và từng cơ sở giáo dục. Yêu cầu này tất yếu dẫn đến sự lựa chọn kiểu<br /> chương trình bồi dưỡng mềm dẻo linh hoạt, tạo khả năng thích ứng cao cho các giáo<br /> viên, giúp họ có thể đạt mục tiêu của chương trình bồi dưỡng theo nhịp độ riêng của<br /> bản thân.<br /> Thực tế hiện nay, ở nhiều trường THCS chưa coi trọng việc khai thác và sử<br /> dụng các thiết bị dạy học, việc áp dụng CNTT vào dạy học còn hạn chế, hiệu quả<br /> chưa cao. Bên cạnh đó, công tác đào tạo, bồi dưỡng, tự bồi dưỡng đối với GV<br /> GDCD chưa được quan tâm đúng mức nên còn gây khó khăn cho việc nâng cao<br /> chất lượng hiệu quả môn GDCD, đặc biệt là trong giảng dạy và phổ biến giáo dục<br /> pháp luật…<br /> Để đáp ứng công tác bồi dưỡng giáo viên của các địa phương, các tác giả đã<br /> biên soạn một số bài trong chương trình bồi dưỡng thường xuyên môn GDCD,<br /> nhằm mục đích giới thiệu kịp thời phương pháp tiếp cận tài liệu bồi dưỡng thường<br /> xuyên mới.<br /> Với ý nghĩa đó, chương trình bồi dưỡng "giáo dục pháp luật và vấn đề khai<br /> thác, sử dụng tài liệu trong giảng dạy giáo dục pháp luật ở trường THCS" nhằm<br /> cung cấp thêm những kiến thức và kỹ năng cơ bản để giáo viên được luyện tập, có<br /> thêm kinh nghiệm xây dựng và tổ chức các hoạt động giảng dạy bộ môn. Tài liệu<br /> bồi dưỡng chu kỳ này viết theo hình thức đổi mới phù hợp với việc tự học, tự bồi<br /> dưỡng của giáo viên.<br /> Nhóm tác giả mong muốn nhận được những góp ý quý báu của đội ngũ giáo<br /> viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp nhằm hoàn thiện, nâng cao chất lượng của<br /> nội dung chương trình bồi dưỡng.<br /> Xin chân thành cảm ơn!<br /> NHÓM TÁC GIẢ<br /> 2<br /> <br /> Bài 1<br /> NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ GIÁO DỤC PHÁP LUẬT<br /> Thời gian: 6 giờ<br /> I. Mục tiêu<br /> 1. Kiến thức<br /> - Nắm vững được một số khái niệm cơ bản về pháp luật và giáo dục pháp luật.<br /> - Hiểu được bản chất của pháp luật, các thuộc tính cơ bản của pháp luật.<br /> - Nhận thức được một số đặc điểm của hệ thống pháp luật Việt Nam.<br /> 2. Kỹ năng<br /> - Biết phân biệt các hành vi thực hiện đúng pháp luật và các hành vi vi phạm<br /> pháp luật.<br /> - Giải thích được vì sao pháp luật mang tính xã hội.<br /> - Phân biệt được tính dân tộc, tính mở của pháp luật<br /> 3. Thái độ<br /> - Có thái độ tự giác thực hiện đúng các quy định của pháp luật<br /> - Có thái độ tích cực trong việc tố giác các hành vi vi phạm pháp luật.<br /> II. Tài liệu và điều kiện hỗ trợ học tập<br /> - Phiếu học tập<br /> - Thông tin hỗ trợ<br /> - Tranh ảnh minh họa, băng hình<br /> - Các văn bản<br /> III. Nội dung<br /> Nội dung chính:<br /> * Khái niệm giáo dục pháp luật<br /> * Chức năng<br /> * Vai trò, vị trí và tầm quan trọng của giáo dục pháp luật trong trường THCS<br /> hiện nay.<br /> 1. Khái niệm giáo dục pháp luật<br /> - Pháp luật: Là những quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung, do nhà nước xây<br /> dựng, ban hành và bảo đảm thực hiện bằng quyền lực Nhà nước, nhằm điều chỉnh<br /> các quan hệ phát sinh trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội<br /> - Pháp lí: Lẽ phải theo pháp luật.<br /> 3<br /> <br /> Ví dụ: Về mặt pháp lí, tài sản của vợ chồng do thu nhập mà có trong thời kì hôn<br /> nhân là tài sản chung; tính pháp lí của hợp đồng thuê nhà là ở chỗ nó được kí kết<br /> bằng văn bản; cơ sở pháp lí của vận chuyển hàng hóa là hợp đồng;...<br /> - Pháp quyền: Pháp luật (theo nghĩa rộng), thiên về tính hệ thống, bản chất theo<br /> góc độ khái quát triết học. ((nên làm rõ hơn)<br /> * Tầm quan trọng của việc phổ biến GDPL trong môn GDCD THCS:<br /> Trước yêu cầu đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, XD Nhà nước pháp quyền<br /> XHCN & hội nhập quốc tế công tác PBGDPL của ngành GD cần được tăng cường<br /> thường xuyên, liên tục ở tầm cao hơn nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực<br /> của đất nước. Phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã và đang trở thành một<br /> trong những nhiệm vụ quan trọng của các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể quần<br /> chúng, các tổ chức chính trị xã hội và được xã hội ngày càng quan tâm. Làm tốt<br /> công tác PBGDPL là góp phần giáo dục đạo đức, lối sống, hình thành nhân cách,<br /> rèn luyện hành vi ứng xử cho thế hệ trẻ ngay từ trên ghế nhà trường, tạo nếp sống,<br /> hành động “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật".<br /> - PBGDPL trong nhà trường bao gồm hai lĩnh vực: phổ biến pháp luật và<br /> giáo dục pháp luật. Hoạt động giáo dục pháp luật là một hoạt động giáo dục cụ thể<br /> gắn bó hữu cơ với hoạt động giáo dục nói chung. Nội dung giáo dục pháp luật là<br /> một phần của nội dung chương trình giáo dục ở các cấp học và trình độ đào tạo của<br /> hệ thống giáo dục quốc dân<br /> Nói cách khác, giáo dục pháp luật là một hoạt động tự thân, thường xuyên của<br /> ngành giáo dục khác một số ngành khác. Giáo dục pháp luật trong nhà trường thực<br /> hiện thông qua việc dạy và học nội dung, kiến thức pháp luật trong chương trình<br /> giáo dục chính khóa qua các môn học như giáo dục công dân (trong các trường phổ<br /> thông) hoặc được lồng ghép, tích hợp vào các môn học có liên quan như môn đạo<br /> đức, tìm hiểu tự nhiên xã hội, sinh học, lịch sử,…<br /> 2. Bản chất của pháp luật<br /> 2.1. Bản chất giai cấp của pháp luật<br /> Pháp luật là một hiện tượng chính trị - xã hội cơ bản và rất phức tạp. Pháp<br /> luật vừa có tính giai cấp sâu sắc vừa có giá trị xã hội to lớn.<br /> Pháp luật chỉ phát sinh, tồn tại và phát triển trong xã hội có giai cấp. Pháp luật<br /> 4<br /> <br />