intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Giáo trình -Đánh giá tác động môi trường -chương 2

Chia sẻ: Song Song Cuoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Thêm vào BST
Báo xấu
305
lượt xem 116
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 2: Trình tự thực hiện đánh giá tác động môi trường Đánh giá tác động môi trường là một việc rất quan trọng có ích, có ý nghĩa thực tế đối với hoạt động kinh tế xã hội của một quốc gia, một khu vực. Mặt khác, công tác đánh giá tác động môi trường lại là một quá trình tổng hợp và phân tích

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình -Đánh giá tác động môi trường -chương 2

  1. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Chương II TRÌNH T TH C HI N ðÁNH GIÁ TÁC ð NG MÔI TRƯ NG Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng là m t vi c r t quan tr ng có ích, có ý nghĩa th c t ñ i v i ho t ñ ng kinh t - xã h i c a m t qu c gia, m t khu v c. M t khác, công tác ñánh giá tác ñ ng môi trư ng l i là m t quá trình t ng h p v a phân tích v a nghiên c u r t ph c t p v i nhi u lĩnh v c khoa h c kinh t và công ngh khác nhau do ñó r t t n kém v tài chính. Hơn th n a ñ th c hi n m t ÐTM thư ng ph i s d ng nhi u chuyên gia có kinh nghi m và trình ñ cao và m t nhi u th i gian ñ hoàn t t. Nh ng v n ñ này xu t phát t khái ni m v Cây tác ñ ng như sau: B.3 Tð B c 2 Tñ ng b c 1 Tác ñ ng g c Chính vì v y ch c n th c hi n ÐTM cho m t s d án quan tr ng sau khi ñã ti n hành xem xét ñ y ñ nhi u m t. M t s d án khác ho c các ho t ñ ng kinh t - xã h i khác khi xem xét th y các hành ñ ng c a d án tác ñ ng không nhi u ñ n môi trư ng sinh thái và tài nguyên thiên nhiên có th b ÐTM ho c th c hi n ÐTM m c ñ sơ b cũng ñư c. Theo quan ñi m c a chương trình môi trư ng Liên hi p qu c (UNEP- United nations Environment programme) Quá trình ñánh giá tác ñ ng môi trư ng thư ng ñư c th c hi n theo 3 bư c l n: Bư c 1: Lư c duy t các tác ñ ng môi trư ng (Screening) Bư c 2: Ðánh giá sơ b các tác ñ ng môi trư ng (Preliminary Assessment) Bư c 3: Ðánh giá ñ y ñ các tác ñ ng môi trư ng (Full Assessment) Chương II s gi i thi u chi ti t các n i dung ñó. Sinh viên c n s d ng ñư c ph n lư c duy t và ph n ñánh giá sơ b tác ñ ng môi trư ng, m t khác ph i hi u ñư c ph n ñánh giá ñ y ñ tác ñ ng môi trư ng. 20
  2. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng 1. Lư c duy t: Ðây là yêu c u t i thi u ph i th c hi n cho các d án n m trong khuôn kh b t bu c ph i xét ñ n các tác ñ ng môi trư ng c a chúng. Quá trình th c hi n m t lư c duy t v nguyên t c ph i ñư c th c hi n khi d án b t ñ u hình thành, b t ñ u chu n b v m c tiêu, quy mô, khu v c d án, trình ñ công ngh , trình ñ qu n lý th c hi n và ñ c ñi m riêng v văn hoá, xã h i, t p quán c a khu v c lân c n. V i ñi u ki n Vi t Nam, do trình ñ phát tri n và kh năng tài chính h n ch , nh ng năm qua chúng ta còn nhi u khi m khuy t. Vì v y, nhi u d án (ñ c bi t là các d án v quy ho ch s d ng ñ t và s d ng ñ t) vi c làm này chưa ñ m b o. Trong r t nhi u trư ng h p, chúng ta ph i th c hi n ch m, th c hi n vào th i kỳ sau khi d án ñã ho c ñang v n hành. M c tiêu c a lư c duy t là giúp cho vi c hình thành, xây d ng d án ñư t t t hơn, ñ y ñ hơn. Vì th , lư c duy t do ch ñ án th c hi n. N i dung c a lư c duy t là: Rà soát, ñi m l i nh ng d án tương t nó trư c ñây ñư c th c hi n khu v c hay g n khu v c ñã gây ra nh ng hành ñ ng gì? Nh ng hành ñ ng ñó c a d án l i gây ra các tác ñ ng gì ñ n MTST và ngu n tài nguyên thiên nhiên cũng như kinh t - văn hoá - xã h i. Trên cơ s xét soát như v y, chúng ta d ñoán nh ng tác ñ ng có th x y ra c a d án s th c hi n. Vi c d ñoán ñúng và ñ các tác ñ ng này s giúp chúng ta k p th i ñi u ch nh, b sung ho c thay ñ i m t ph n d án m t cách nhanh chóng, tránh lãng phí v tài chính và th i gian. Phương pháp ñ th c hi n m t lư c duy t là: So sánh chi ti t quan tr ng c a d án ñang xem xét v i các d án tương ñương ñã • ñư c th c hi n. C n chú tr ng m t s y u t l n như ki u d án, ñ a ñi m th c hi n, quy mô, công ngh . So sánh d án ñang xem xét v i hai lo i d án khác trong ñó: • + Lo i thư ng ñư c phép không c n ph i làm ÐTM. + Lo i th hai nh t thi t ph i th c hi n ÐTM (lo i này thư ng là xí nghi p, nhà máy, khu CN, ñư ng giao thông, sân bay, b n c ng, khu x lý ch t th i) Trên cơ s so sánh ñó, ta xác ñ nh yêu c u c n hay không c n ph i th c hi n ÐTM. Ðoán trư c b ng suy lu n trên cơ s KHCN, trên cơ s kinh nghi m các tác ñ ng • c a d án s gây ra v i môi trư ng và ñánh giá kh năng ch u ñ ng c a môi trư ng t nhiên, xã h i. C n chú tr ng ñ n kh năng ñáp ng c a môi trư ng và phù h p v i chính sách. Phân tích kinh t , chi phí và l i nhu n trên cơ s các ch tiêu kinh t và xã h i • ñang s n có c a d án và c a các ñi u ki n khác. Th m ñ nh m t lư c duy t là ch c năng c a cơ quan qu n lý môi trư ng. Cơ quan này có th tr c ti p th c hi n ho c u thác cho m t t ch c, các nhân, nhóm chuyên gia th c hi n. M t trong các qu c gia có c u trúc t ch c và kinh nghi m làm t t nh t công tác BVMT khu v c Ðông Nam Á là Singapo. Singapo có cơ quan qu n lý môi trư ng, cơ quan ki m soát ô nhi m môi trư ng (PCD). Cơ quan này có nhi m v và quy n h n r t l n th m chí h ñư c phép ra quy t ñ nh thay ñ i phương án, thay ñ i công ngh và ngay c ñình ch ho t ñ ng c a d án ho c ñình ch ho t ñ ng s n xu t c a m t cơ s gây ô nhi m môi trư ng quá m c cho phép. Vi t Nam, m c dù m i phát tri n lĩnh v c BVMT g n ñây song chúng ta ñã có C c B o v Môi trư ng, V Môi trư ng và V Th m ñ nh và ðánh giá tác ñ ng môi trư ng. 21
  3. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Nh ng cơ quan ngày có nhi m v giúp Chính ph hoàn ch nh các quy ñ nh, qu n lý môi trư ng ñ chúng ta có m t bư c ñi t t trong công tác ñánh giá tác ñ ng môi trư ng nói riêng và BVMT nói chung. Ð lư c duy t ñ n ñư c các nhà qu n lý, c n có m t văn b n quy t ñ nh bư c lư c duy t. Ðây là văn b n quy t ñ nh cu i cùng. Văn b n c a lư c duy t ph i ñưa ra ñư c k t lu n: có c n thi t ph i ti p t c th c hi n ÐTM hay không c n? Ti p theo ñó c n có quy t ñ nh ti p theo ñ gi i quy t nh ng vư ng m c, nh ng khuy n ngh chưa th ng nh t gi a ch d án và cơ quan ki m soát. Bên c nh ñó, ñ th c hi n có hi u qu , m t s ho t ñ ng h u ích ñi ñ n quy t ñ nh bư c này là: + Ð i tho i gi a ch d án và cơ quan qu n lý + L y tư v n c a cơ quan ki m soát ô nhi m, cơ quan BVMT, b o v ngu n tài nguyên thiên nhiên (C c BVMT, V Môi trư ng, V Th m ñ nh và ðánh giá tác ñ ng môi trư ng, Thanh tra môi trư ng...) + L y tư v n t các nhà khoa h c, các cơ quan khoa h c khác. + Kh o sát các ÐTM tương t khác + L y ý ki n c ng ñ ng Tóm l i, ñ có m t lư c duy t, c n theo các bư c sau ñây: D án phát tri n (Chu n b có d án) Bư c 1: Ki m tra danh m c c a d án - Theo Lu t - Theo quy ñ nh Bư c 2: Ki m tra ñ a ñi m c a d án Có vùng ph i th c hi n ÐTM không? Bư c 3: Tham kh o sách, tài li u tư li u hư ng d n ñánh giá tác ñ ng môi trư ng Bư c 4: Thu th p thông tin (các lo i) Bư c 5: L p danh m c câu h i lư c duy t Bư c 6: L p văn b n lư c duy t 22
  4. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Hình 2.1. Các bư c c a m t lư c duy t (Ngu n [4] 2001) 2. Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng sơ b (IEE) Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng sơ b (Initial Environmental examination IEE) còn - ñư c g i là ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ban ñ u hay ñánh giá nhanh các tác ñ ng môi trư ng (Rapid Environment Impacts Assessment - REIA). Ðánh giá sơ b tác ñ ng môi trư ng g m các bư c sau: • Xác ñ nh các tác ñ ng chính c a môi trư ng (t các hành ñ ng quan tr ng c a d án) t i khu v c d án s x y ra. • Mô t chung các tác ñ ng ñó, d báo ph m vi và m c ñ c a các tác ñ ng ñó trong khi ñánh giá ÐTM. • Trình bày và làm rõ ñư c tính ch t các tác ñ ng, t m quan tr ng c a các tác ñ ng ñó ñ i v i môi trư ng. Yêu c u c a bư c này là ph i rõ và ng n g n ñ cơ quan qu n lý có th ñưa ra các quy t ñ nh phù h p. ÐTM sơ b c n ñư c ti n hành ngay trong giai ño n lu n ch ng sơ b (nghiên c u ti n kh thi). Ðánh giá này giúp cho ta thu h p s tranh cãi v m t s v n ñ quan tr ng, như v v trí, quy mô c a d án. Trong m t s trư ng h p do làm t t ñánh giá sơ b , k p th i ñi u ch nh khái ni m v d án, làm cho vi c ÐTM ñ y ñ tr nên không c n thi t n a. ÐTM sơ b do cơ quan ch trì d án th c hi n theo các hư ng d n c a quy ñ nh ÐTM c a qu c gia ho c c a các t ch c qu c t . Các phương pháp thư ng dùng là phương pháp danh m c và phương pháp ma tr n tác ñ ng môi trư ng. Vi c th m ñ nh báo ñánh giá b i cơ quan qu n lý môi trư ng có th d n t i 2 k t lu n: Không c n thi t làm ÐTM chi ti t C n thi t làm ÐTM chi ti t. Vi c th c hi n ñánh giá tác ñ ng môi trư ng sơ b là m t công vi c khó và ph c t p hơn vi c th c hi n m t lư c duy t. Vì v y, khi th c hi n ñánh giá tác ñ ng môi trư ng sơ b (hay ñánh giá nhánh) chúng ta c n l a ch n m t nhóm chuyên gia có trình ñ cao hơn, nhi u kinh nghi m hơn và ñúng, ñ ph m vi chuyên môn mà d án ñang xem xét có liên quan ñ n. Ð quy t ñ nh m c ñ ti n hành trong m t ñánh giá môi trư ng sơ b , cũng có th d a vào các bư c trong ÐTM chi ti t sau này và nhóm chuyên gia s quy t ñ nh s d ng ph n bư c nào là ñ cho công vi c c a mình. 3. Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ y ñ (Full Environment Impacts Assessment) Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ y ñ là khung cơ b n c a ÐTM. Ðây là bư c th c hi n sau lư c duy t ho c ÐTM nhanh ñã k t lu n c n ph i làm. Ð hi u ñư c nhi m v này c n n m rõ: 3.1. M i quan h gi a môi trư ng và phát tri n 3.2. nh hư ng c a tác ñ ng môi trư ng quy mô l n a. Suy thoái TNSV: • Ða d ng sinh h c • Xói mòn • Kinh t - xã h i 23
  5. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng b. Hi u ng nhà kính • Nư c bi n dâng • Ng p l t c. Ô nhi m môi trư ng • Mưa axit • T ng Ozon • S c kh e con ngư i 3.3. Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng (ÐTM) là nhi m v xây d ng m t báo cáo trong ñó ph i ch rõ ñư c a. ÐTM ñã ti n hành: • Phân tích, xác ñ nh quá trình gây ô nhi m, gây thi t h i ñ n môi trư ng. • D báo các tác ñ ng ñ n môi trư ng c a m t d án, m t chính sách. • Ð xu t các phương án thay th . • Xây d ng chương trình giám sát và qu n lý d án b. ÐTM ph i ñ ñ làm cơ s khoa h c ñ th m ñ nh d án. c. ÐTM là k t qu c a s nghiên c u ña ngành. 3.4. M i quan h gi a d án và ÐTM (EIA) Nghiên c u ti n Nghiên c u kh thi kh thi c a D án c a D án D án Duy t và l a ch n các ÐTM chi ti t phương án th c thi sơ b a. Ðánh giá tác ñ ng và (c p gi y phép) s a ñ i kh thi. ÐTM sơ b. Duy t các ch tiêu ñ c b /nhanh bi t. c. Duy t các phương án. d. H n ch môi trư ng ñưa ra khuy n cáo Nghiên c u ti n Ti n hành kh thi c a D án d án Ði u khi n môi trư ng 24
  6. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Hình 2.2. Sơ ñ các bư c c a ÐTM và d án phát tri n. 3.5. Ði u ki n ñ th c hi n ÐTM a. Cơ s pháp lý (Lu t MT, các lu t khác có liên quan, Ngh ñ nh, Quy ñ nh, Ch th , Thông tư, Công ư c qu c t , Tho thu n …) b. Tiêu chu n môi trư ng (TCVN, TCN, WHO) c. S li u môi trư ng vùng d án bao g m: • Môi trư ng v t lý, hoá h c + Ð a hình, ñ a ch t + Ch t lư ng không khí + Khí tư ng thu văn + Ch t lư ng nư c • Môi trư ng sinh h c + Các h sinh thái + Qu n th th c v t, ñ ng v t + Sinh v t quý hi m. • Ði u ki n kinh t xã h i (môi trư ng văn hoá - xã h i) + Dân s , dân t c + Hi n tr ng s d ng ñ t + S c kho c ng ñ ng + Ngành ngh + Thu nh p + Văn hoá giáo d c + Các tiêu chí ñ c trưng riêng. d. Quy mô d án, Công ngh ñư c s d ng trong d án. C n ch ra trình ñ CN, kh năng ti p c n hi n ñ i trong tương lai, các lo i ch t th i, các nh hư ng trư c m t và lâu dài… Như v y, mu n có m t báo cáo ÐTM ñ y ñ , vi c chu n b v tri th c ÐTM, v tri th c hi u bi t n i dung d án phát tri n ho c ho t ñ ng kinh t - xã h i là h t s c quan tr ng. Bên c nh ñó nhóm chuyên gia th c hi n ÐTM ñ y ñ cũng ph i ti n hành chu n b m i ñi u ki n chi ti t cho vi c ñánh giá ÐTM ñó m t cách th n tr ng và bao quát. Cũng c n nh n th c rõ nguyên t c là: ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ y ñ (ho c ÐTM chi ti t) là ho t ñ ng ch ñư c th c hi n do m t s cơ quan có th m quy n ti n hành. Theo Ngh ñ nh 80/ 2006/Nð- CP ngày 09 tháng 8 năm 2006 và các quy ñ nh trong Ph l c các danh m c c n th c hi n DTM kèm theo. Cũng c n ph i tuân th các bư c, các quy ñ nh và m u hư ng d n v ñ cương, báo cáo, th m ñ nh, phê duy t… trong Thông tư 08/2006/TT- BTNMT ngày 8/9/2006. Cơ quan ch d án ho c c p không ñ th m quy n ch ñư c th c hi n các lư c duy t ho c các ÐTM sơ b . 25
  7. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ y ñ ph i theo m t trình t quy ñ nh. Trình t này ph c t p, xin ñư c gi i thi u sau ñây: 26
  8. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng D án - tìm hi u d án Quy ñ nh không c n ÐTM C n lư c duy t Lư c duy t c a các tác ñ ng MT C n có ñánh giá MT Tác ñ ng MT không ñáng k Ðánh giá tác ñ ng MT sơ b C n chu n b cho ÐTM Không c n ÐTM ñ y ñ Chu n b cho ÐTM ñ y ñ L p nhóm nghiên c u ñánh giá Xác ñ nh ph m vi ñánh giá (Scoping) Xác ñ nh các nơi c n liên h Xác ñ nh các nơi, th i gian n p báo cáo Xác ñ nh ñ cương ñánh giá Ðánh giá tác ñ ng MT ñ y ñ Xác ñ nh các hành ñ ng quan tr ng c a d án ( Activities) Xác ñ nh các bi n ñ i MT (Env.Changes) Xác ñ nh các tác ñ ng ñ n MT (Indentifications) D báo các tác ñ ng ti m n (Forecast) Ðánh giá các tác ñ ng ñ n TNTN (Evaluation) Ð xu t bi n pháp (gi m thi u, x lý) (Mitigation measures) Ð xu t yêu c u quan tr c, theo dõi (Monitoring) Báo cáo và thông tin k t qu (Communication) S d ng k t qu ñánh giá tác ñ ng MT Hình 2.3. Trình t c a m t ÐTM ñ y ñ Ngu n [5]-1994) Trong m t s trư ng h p, ngư i ta th c hi n m t cách ng n g n theo 4 bư c chính là: • Xác ñ nh các hành ñ ng quan tr ng c a d án • Xác ñ nh các bi n ñ i môi trư ng do các hành ñ ng ñưa ñ n. • Xác ñ nh các tác ñ ng ñ n TNTN và ch t lư ng s ng con ngư i • D báo di n bi n c a các tác ñ ng Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng m t cách chi ti t nhưng ñư c trình bày ng n g n theo 4 bư c ñư c gi i thi u dư i ñây nh m giúp cho ngư i chưa có ñi u ki n ñi sâu có th hi u, ti p thu và bư c ñ u th c hi n m t ÐTM. 27
  9. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng C n ph i hi u r ng: • Ðây là m t ki u th c hi n ÐTM chi ti t (không ph i là ÐTM sơ b ) • 4 Bư c ñư c ch n trong cách làm này là nh ng bư c quan tr ng nh t trong c quá trình. Sau này khi ñi sâu hơn, chúng ta s ti n hành phân tích k t ng bư c và b sung, chia c t các bư c ra tuỳ thu c vào yêu c u c a ÐTM và tính ph c t p nhi u hay ít c a d án ñang xem xét. • Chú ý: c n phân bi t ðTMCv i ðTM và KTMT như sơ ñ dư i ñây. §TMC KiÓm to¸n m«i trưêng (KTMT) §TM ChiÕn lưîc, Quy hoach, Dù ¸n Ho¹t ®éng thùc tÕ ChÝnh s¸ch KÕ ho¹ch ®Çu t X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña §TM trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn ë ViÖt Nam hiÖn nay theo kinh nghiÖm cña ThÕ giíi 4. Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng chi ti t (theo ki u rút g n) G m nh ng n i dung sau: Ð ñánh giá ñư c tác ñ ng c a m t ho t ñ ng phát tri n, ví d c a m t d án phát tri n, trư c h t c n xác ñ nh (identification) các tác ñ ng mà vi c th c hi n d án có th x y ra. Vi c xác ñ nh này thư ng ñi theo m t quá trình phân tích logic, xu t phát t m c tiêu n i dung c a d án phát tri n, các ho t ñ ng c th s di n ra trong quá trình th c hi n d án, ti n ñ n xác ñ nh các tác ñ ng c a d án t i môi trư ng. Quá trình này có th di n ra theo trình t như sau: Bư c 1 Xác ñ nh các hành ñ ng quan tr ng c a d án Xem xét n i dung c a lu n ch ng kinh t k thu t (còn g i là báo cáo nghiên c u kh thi/Feasibility Study) t ñó xác ñ nh các ho t ñ ng quan tr ng nh t s x y ra trong quá trình th c hi n d án. Ví d d án m t công trình th y ñi n s có các ho t ñ ng quan tr ng như: xây d ng ñư ng dây cao th t i ñi n, xây d ng công trư ng thi công, di dân vùng h t i các khu ñ nh cư m i... M t d án nhà máy s n xu t xi măng s có các ho t ñ ng l n như: l p công trư ng khai thác ñá vôi, l p công trư ng khai thác ñ t sét, v n chuy n nguyên li u, v n chuy n nhiên li u t i nhà máy, xây d ng nhà máy, xây d ng khu làm vi c, khu nhà c a công nhân... Bư c 2: Xác ñ nh các bi n ñ i môi trư ng do các hành ñ ng M i hành ñ ng nói trên ñ u gây ra nh ng bi n ñ i môi trư ng v t lý, sinh h c, xã h i t i ñ a bàn hành ñ ng. C n xem xét ñ xác ñ nh nh ng bi n ñ i quan tr ng nh t. Ví d hành ñ ng xây d ng ñ p ch n nư c trong d án th y ñi n s t o nên m t s bi n ñ i như: hình thành h ch a v i m c nư c dao ñ ng trong ph m vi l n theo chương trình ñi u ti t nư c trên khu v c thư ng lưu ñ p, hình thành ch ñ th y văn m i t i khu v c h lưu ñ p. Các bi n ñ i l n này, có th g i là bi n ñ i b c m t, các bi n ñ i này s gây nên bi n ñ i b c hai. Ví d s hình thành h có ñi u ti t s t o nên vùng bán ng p, v i ch ñ th y văn ñ c bi t. 28
  10. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Bư c 3: Xác ñ nh các tác ñ ng t i tài nguyên thiên nhiên và ch t lư ng môi trư ng s ng c a con ngư i. Các bi n ñ i môi trư ng nói trên s có tác ñ ng (Impact) t i tài nguyên thiên nhiên, các h sinh thái, s c kho và các ñi u ki n s ng khác c a con ngư i. M c tiêu c a ñánh giá tác ñ ng môi trư ng là xác ñ nh m t cách ñúng ñ n, ñ nh tính và ñ nh lư ng các tác ñ ng nói trên, d báo di n bi n c a các tác ñ ng trong tương lai. Ví d bi n ñ i môi trư ng l n là vi c hình thành h ch a t i thư ng lưu ñ p s gây nên nh ng tác ñ ng như sau ñ i v i tài nguyên: m t ñ t nông nghi p vùng th p, m t r ng t i các vùng ng p, làm cho khoáng s n b ng p khó khai thác hơn, t n t i ña d ng sinh h c, tài nguyên văn hoá, t o nên nh ng ñi u ki n m i v tài nguyên nư c, t o nên tài nguyên du l ch... Bi n ñ i nói trên cũng có nh ng tác ñ ng ñ i ví ch t lư ng môi trư ng s ng c a con ngư i như: thay ñ i ñ a bàn sinh s ng c a dân di chuy n t vùng b ng p, thay ñ i ch ñ nhi t m, vì khí h u, ngu n c p nư c cho sinh ho t và s n xu t, phương th c s n xu t t o ngu n d ch b nh lan truy n theo nư c. Các hành ñ ng c p 2, ví d di dân, t o l p ñ a bàn sinh s ng và s n xu t m i t i vùng ven h , s có kh năng gây nên phá r ng làm nương r y t i vùng cao, ñ t d c, t o nên xói mòn vùng ven h , gia t c b i l ng, gi m hi u qu , rút ng n th i gian phát huy tác d ng c a h . M t d án phát tri n thư ng ñư c th c hi n qua r t nhi u hành ñ ng c th , m i hành ñ ng gây nên bi n ñ i môi trư ng khác nhau, nh ng bi n ñ i này là t o ra nh ng tác ñ ng gây nên nh ng tác ñ ng môi trư ng khác nhau. Tác ñ ng chung c a d án ñ i v i tài nguyên và môi trư ng t i ñ a ñi m th c hi n d án là s t ng h p c a hàng lo t tác ñ ng tương tác ch t ch v i nhau. Bư c 4: D báo di n bi n c a các tác ñ ng môi trư ng D án phát tri n thư ng xuyên ho t ñ ng trong m t th i gian, trong quá trình ñó các tác ñ ng môi trư ng s di n bi n. Vì v y, ti p theo bư c xác ñ nh các tác ñ ng và trên cơ s c a vi c xác ñ nh ñó c n d báo di n bi n c a các tác ñ ng môi trư ng. Vi c d áo c n ti n hành trong ph m vi không gian và th i gian ñã ñ nh trư c. D li u ñ d báo là các d li u ñã dùng trong xác ñ nh tác ñ ng, có th tham kh o thêm d báo c a các ngành liên quan và s li u kinh nghi m c a các d án tương t ñã th c hi n trư c ñ y. Phương pháp có th s d ng là các phương pháp mô hình (mô hình toán, v t lý), phương pháp chuyên gia, phương pháp so sánh. Trong trình bày k t qu d báo c n nói rõ ñ tin c y c a s li u tính toán, s li u th ng kê ho c ñ tin c y c a phép so sánh. Cu i cùng là vi c l p m t báo cáo ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ trình duy t, th m ñ nh và cơ quan qu n lý s ra quy t ñ nh công nh n. Trong báo cáo ÐTM ph i nêu ra ñư c các k t lu n, ki n ngh v i các n i dung h t s c ng n g n, rõ ràng. Có như v y, ngư i qu n lý (cơ quan qu n lý) m i có th ñánh giá nhanh và chính xác. Quy ñ nh c a m t s báo cáo ÐTM s ñư c gi i thi n ñ y ñ sau. 5. Ðánh giá tác ñ ng môi trư ng chi ti t (theo ki u ñ y ñ ) 5.1. Công tác chu n b : Sau khi có lư c duy t và ñánh giá tác ñ ng môi trư ng sơ b xét th y c n ph i th c hi n ÐTM chi ti t, ta th c hi n các công tác chu n b . Công tác chu n b g m các vi c sau ñây (chi ti t hoá c a m c 3 -3 chương 1). Thành l p nhóm chuyên gia (hay quy t ñ nh nhóm chuyên gia) ñ th c hi n • vi c ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ y ñ . Trong nhóm ph i ñ m b o ñ chuyên gia v ÐTM, chuyên gia v các lĩnh v c khoa h c - kinh t mà n i dung c a d án ñ c p ñ n. Nhóm chuyên gia này ph i ñ c l p và ñ quy n l c ñ c l p v i nhóm xây d ng d án (ho c ch d án n u d án ñang ñư c th c hi n). 29
  11. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Xác ñ nh ph m vi c n th c hi n ÐTM (c v không gian, th i gian và m c ñ • sâu (nông) mà d án c n ñư c ÐTM. ñây c n d a vào quy mô mà khung d án ñã ñưa ra v ho t ñ ng trư c m t và lâu dài. Nhóm ñánh giá c n ñi vào nh ng v n ñ tr ng ñi m, quan tr ng v các m t khoa h c, công ngh , tài nguyên thiên nhiên, ña d ng sinh h c. Nh ng v n ñ ñưa ra ph i d a trên lu n c khoa h c mà cơ quan qu n lý Nhà nư c ch p nh n ñư c. Khi xác ñ nh v n ñ này, các chuyên gia c a nhóm ÐTM l i ph i căn c trên yêu c u ñã ñ t ra v th i h n th c hi n ÐTM, v ñi u ki n tài chính cho phép. Trong m t s trư ng h p ñ c bi t, n u phát hi n các ñi m riêng c n ñi sâu mà lư c duy t và ÐTM sơ b chưa xem xét nhưng có th gây ra nh ng tác ñ ng m nh ñ n môi trư ng, c n có ki n ngh b sung. Tìm ngu n kinh phí (có th là kinh phí d án ñ c l p t qu c gia, có th t • ngu n tài tr và có th t t l % c a d án phát tri n kinh t - xã h i). Xác ñ nh cơ quan ki m tra th c hi n d án ñ th m quy n và th m ñ nh báo cáo • ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ có liên h , hư ng d n trong quá trình nhóm chuyên gia th c hi n ÐTM. Xây d ng ñ cương cho ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ñ y ñ . • Ð cương ph i có n i dung sau: (m u ñ cương chi ti t trình bày chương 4) 1. Gi i thi u v ÐTM M c tiêu các ñi u kho n tham kh o • Trách nhi m biên so n, báo cáo ÐTM • 2. Các tài li u hư ng d n ÐTM chung 3. Các thông tin cơ b n c a d án • Các nghiên c u chính c a báo cáo chuyên ngành • Các nhân dân và báo cáo chung 4. Các hư ng d n ÐTM chuyên ngành • Các nh hư ng c a môi trư ng • Các gi i pháp hi u ch nh, s a ch a, thay th 5. Nh ng d ki n v quan tr c (monitoring) MT. 6. D ki n v k ho ch ho t ñ ng c a nhóm ÐTM. • Các nhi m v ph i làm • K ho ch và chương trình làm vi c • K ho ch h i th o, trao ñ i chuyên gia • K ho ch xây d ng báo cáo, in tài li u, công b k t qu • Th i gian bi u 7. Ngân sách (vi n tr , tài tr ) 8. Các yêu c u khác, ph l c hư ng d n. 5.2. Xác ñ nh các hành ñ ng quan tr ng c a d án M t d án thư ng có các hành ñ ng quan tr ng c n xác ñ nh rõ t giai ño n ti n hành xây d ng và giai ño n d án ñi vào ho t ñ ng. Trong m t s trư ng h p khác, chúng ta ch xác ñ nh ñư c các hành ñ ng mà d án ñã ñi vào ho t ñ ng vì quá trình th c hi n ÐTM ch m hơn. Các hành ñ ng c a d án (hay c a ho t ñ ng kinh t - xã h i) chính là các “ngu n gây tác ñ ng” ñ n môi trư ng sinh thái và ngu n tài nguyên thiên nhiên. Có th nêu ra các ngu n tác ñ ng chung nh t là: • San l p m t b ng; ñào ñ t, phá núi, l p ao h (n mìn) 30
  12. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng • Tháo nư c làm khô m t ñ t, l y nư c vào h ch a • Ngăn sông, ñ i dòng ch y • Xây d ng ñư ng giao thông và cơ s h t ng • V n chuy n thi t b v t tư • L p ñ t thi t b , v n hành th • Di dân, thành l p khu ñ nh canh ñ nh cư m i, xây d ng ñô th • Chuy n m c ñích s d ng ñ t • Di chuy n tài s n • Khai thác quá m c ngu n tài nguyên thiên nhiên (ñ c bi t quan tr ng là nư c ng m, nhiên li u hoá th ch, khu b o t n qu c gia, khu v c ñ t ng p nư c, r ng) • V n chuy n hàng hoá (nh p, xu t) • Tiêu th nguyên li u, s n ph m và x lý ch t th i • S d ng không h p lý và dư th a các ch t hoá h c (bón phân hoá h c, thu c BVTV, thu c di t c , ch t th i và th c ăn th a c a chăn nuôi, th c ăn th a và kháng sinh trong nuôi tr ng th y s n) • Các ch t th i khí (SO2, CO2, NO2...) c a giao thông, khí dò r khi v n hành các thi t b l nh, b c x α, β, γ c a các tr m y t , lò cao máy phát ñi n, tr m ñi n, qu c phòng. 5.3. Xác ñ nh các tác ñ ng c a các hành ñ ng ñ n môi trư ng Ðây là bư c quan tr ng nh t ñòi h i trình ñ ñ y ñ , t ng h p c a các chuyên gia trong nhóm công tác ÐTM. M i hành ñ ng c a d án ñ u tác ñ ng ñ n môi trư ng và tùy theo m c ñ s làm thay ñ i tính ch t c a môi trư ng v v t lý, hoá h c, sinh h c, xã h i và kinh t văn hoá trên ñ a bàn. Ví d 1: Làm c n nư c m t ph n di n tích khu v c ñ t ng p nư c s thay ñ i h sinh thái, thay ñ i ho c suy gi m ngu n gen sinh v t. Nư c c n, m t áp l c b m t s làm khí metan (CH4) b c m nh d n ñ n nguy cơ cháy r ng. M t nư c m t ñi làm m t ngu n d tr nư c b sung vào túi nư c ng m v.v... Như v y, thay ñ i v nư c d n ñ n CH4 b c lên m nh, h th c v t thay ñ i... là nh ng “thay ñ i b c 1”. K ti p các thay ñ i ñó là m c nư c ng m gi m, tính ch t nư c ng m thay ñ i theo, ñó là các “thay ñ i b c 2”. Ví d 2: Ho t ñ ng c a nhà máy Gi y thư ng gây ra m t s thay ñ i b c 1 là: mùi hôi khó ch u (mercaptan) - ch t lư ng không khí bi n ñ i. Kh i lư ng ch t th i l ng r t l n ch a b t gi y, lignin, ki m dư th a... làm ch t lư ng nư c m t thay ñ i. Khai thác cây nguyên li u làm ch t lư ng r ng thay ñ i, ñ che ph th c v t gi m xu ng. T t c các bi n ñ i b c 1 v không khí, nư c m t, ñ che ph c a th c v t s d n ñ n các thay ñ i b c 2 là: s c kho c ng ñ ng gi m do không khí, ñ t ru ng b thái hoá do Lignin và ki m dư, gia súc b b nh, cá ch t ho c nhi m ñ c, ñ t b r a trôi m nh hơn vì ñ che ph gi m. Nhìn chung ñ xác ñ nh ñư c tác ñ ng c a các hành ñ ng t m t d án ñ n môi trư ng c n ph i chú ý: Xác ñ nh ñ , ñúng hành ñ ng c a d án • Hi u bi t t t ñ xác ñ nh bi n ñ i b c 1 cho t ng d án c th • Xác ñ nh bi n ñ i b c 2 d a vào m c ñ , ph m vi c a các bi n ñ i b c 1. • Ph i xem xét toàn di n c bi n ñ i môi trư ng t nhiên ñ ng th i bi n ñ i v • kinh t - văn hoá - xã h i nh m b o t n văn hoá. M i công vi c th c ch t là nh m xoay quanh phát tri n. Vì v y c n luôn luôn so sánh, ñ i chi u ñ có s hoà h p gi a phát tri n v i kh năng ch u ñ ng t n thương c a môi trư ng. 31
  13. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng 5.4. Xác ñ nh các tác ñ ng ñ n ngu n tài nguyên và ch t lư ng cu c s ng Ð làm rõ v n ñ , ta c n xác ñ nh l a ch n các hành ñ ng c a d án có kh năng d n ñ n nh hư ng cho ngu n tài nguyên thiên nhiên (và ngay c ngu n tài nguyên văn hoá), ngu n tài nguyên ñó bao g m: khí tư ng, ch ñ thu văn, tính ch t ñ t, nư c m t, nư c ng m và tính ch t c a chúng. Các ngu n tài nguyên r ng, sinh v t, tài nguyên cá, tài nguyên khoáng s n, tài nguyên bi n v.v... C n ph i th y rõ, phát hi n ñư c các tác ñ ng b c 1 và c tác ñ ng b c 2 (có khi x y ra r t ch m) ñ b o ñ m phát tri n b n v ng. Ch t lư ng cu c s ng, v cơ b n là ch t lư ng cu c s ng c a con ngư i không ch v m t v t ch t mà ph i ñ y ñ , toàn di n c v văn hoá, khoa h c, dân trí, truy n th ng trong phát tri n b n v ng. M t l n n a nh c l i: m c tiêu c a chúng ta là phát tri n song nguyên t c là ph i b n v ng. Có th minh ho quá trình như sau: 32
  14. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng M c tiêu: Phát tri n kinh t - xã h i D án phát tri n, ho t ñ ng phát tri n Thông tin ph n h i Hành ñ ng ñ th c hi n d án phát tri n Các bi n ñ i MT do hành ñ ng phát tri n gây ra ð i chi u T o ra tác ñ ng làm bi n ñ i ngu n TNMT C n các ñáp ng: bi n pháp phòng tránh và gi m thi u Hình 2.4: Phân tích ñ xác ñ nh các tác ñ ng MT c a d án phát tri n (Ngu n. R. Carpenter - 1993) Sau khi xác ñ nh các tác ñ ng nh hư ng ñ n ngu n TNTN và ch t lư ng cu c s ng c a con ngư i, c n thi t ph i xác ñ nh rõ ngu n g c tác ñ ng ñó. Ti p theo ñ ñánh giá m c ñ tác ñ ng, ta ph i s d ng các phương pháp phân tích và x p h ng (s trình bày chương 3). 5.5. D báo di n bi n c a các tác ñ ng Ðây là quá trình d ñoán theo th i gian (5 năm, 10 năm, 20 năm) theo không gian (tác ñ ng có b m r ng ph m vi ñ a gi i không) và theo cư ng ñ (tác ñ ng di n bi n theo chi u hư ng tăng hay gi m). Quá trình d báo di n bi n c a tác ñ ng ñ n MT và tài nguyên có th th c hi n ñư c b ng phương pháp cơ b n là phương pháp chuyên gia d a trên các k t qu monitoring MT ñ ñánh giá. Công c ñ th c hi n thư ng là phương pháp mô hình hóa, phương pháp Ma tr n ,k thu t b n ñ ho c k thu t GIS. Trong quá trình ñánh giá tác ñ ng MT, d báo di n bi n c a các tác ñ ng t i MT, chúng ta c n xác ñ nh rõ các tác ñ ng, m c ñ và m c ñ quan tr ng c a lo i tác ñ ng ñ n MT t nhiên, ñ n tài nguyên môi trư ng và ñ n ch t lư ng MT s ng. Ð làm t t vi c này c n ph i d a vào lu t, Ngh ñ nh, quy ñ nh, công ư c qu c t , tho thu n qu c t , các lo i tiêu chu n, qui ñ nh ñ c bi t (khu b o t n qu c gia, khu d tr sinh quy n, khu v c nh y c m c a MT t nhiên cũng như kinh t - xã h i, v.v..).Cu i cùng ph i xác ñ nh ñư c s phù h p và tho thu n t t c a c ng ñ ng. 5.6. Xác ñ nh các bi n pháp gi m thi u và qu n lý tác ñ ng. M c tiêu c a bi n pháp gi m thi u tác ñ ng là: • Tránh cho MT ch u nhi u tác ñ ng nhưng d án v n ph i có hi u qu . • Xác l p s phù h p gi a tác ñ ng và m c ñ ch u ñ ng c a MT • Làm cho chi phí kh c ph c m c ñ mà c ng ñ ng, ch d án có th ch p nh n ñư c so v i l i nhu n. Ð làm t t vi c ñó, ph i có các thông tin ñ y ñ sau ñây: 33
  15. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng + K t qu nghiên c u tương ñ ng v phương th c, công ngh , qu n lý có th gi m thi u tác ñ ng (v n ñ này có th tham kh o các d án tương t v i các công ngh phát tri n hơn còn các ch t th i có th s d ng các tuy n t p, s tay hư ng d n[6] + Ti p nh n các tư li u, tài li u, kinh nghi m t nhi u cơ s khác. + Các ngu n thông tin khác t c ng ñ ng. Trên cơ s ñó ti n ñ n vi c l a ch n m t s hư ng cơ b n ñ gi m thi u, x lý và kh c ph c các tác ñ ng ñó ñ n MT và TNTN. + Ch n phương th c m i, công ngh m i ñ thay th . + Thay ñ i m t s chi ti t trong quy ho ch, thi t k . + Thay ñ i v trí, ph m vi, qui mô d án. + B xung các chi ti t c a d án. + Tăng cư ng công tác qu n lý và phương th c phù h p. C n làm t t các vi c trên ñây kèm theo phương ti n ñ th c hi n, có như v y thì các phương án gi m thi u và kh c ph c m i có th kh thi. 5.7. Ð xu t các n i dung và yêu c u monitoring môi trư ng M c dù d án ÐTM ñã th c hi n xong trong th c t , nhưng các d báo, các phép ño ñ c, các phương pháp so sánh và ñánh giá không bao gi không g p các sai s . M t khác môi trư ng t nhiên, kinh t - xã h i luôn luôn có bi n ñ ng do ch u nh hư ng t nhi u tác nhân bên trong cũng như bên ngoài. Vì nguyên nhân ñó, ñ ñ m b o cho nhi m v ki m soát MT ngày càng t t, c n thi t ph i có m t k ho ch monitoring ti p t c. Nhi m v c a Moniring là phát hi n các sai sót mà ÐTM g p ph i do nguyên nhân bên trong và bên ngoài. Yêu c u c a Monitoring là: Xác ñ nh ñ a ñi m, v trí ñ th c hi n Monitoring. • Xác ñ nh các phương pháp, công c th c hi n theo tiêu trí ñ nh trư c. • Xác ñ nh th i gian monitoring và các bư c monitoring. • So sánh, ñ i chi u k t qu monitoring v i ÐTM ñã làm. • Cu i cùng là s d ng các k t qu c a ÐTM ñ ñi u ch nh, ñ giúp cho d án ñư c th c hi n ñ y ñ v i k t qu t t nh t. 6. L p báo cáo ÐTM và thông báo k t qu . M t ÐTM ch có giá tr và phát huy ñư c tác d ng n u thông báo ñ n cơ quan có th m quy n k p th i và ñ y ñ . Nh ng thông tin này ñư c g i ñi trong m t khung quy ñ nh c a " báo cáo ÐTM". Tuỳ theo quy ñ nh, báo cáo ÐTM ñư c g i v các s tài nguyên Môi trư ng, c c BVMT, v th m ñ nh và ñánh giá tác ñ ng MT. Các cơ quan này s t ch c th m ñ nh (không trình bày ñây) và ra quy t ñ nh. Trình t m t báo cáo ÐTM g m có các ph n sau ñây theo nguyên t c chung trên th gi i là: M ñ u. 6.1. M c ñích c a vi c l p báo cáo ÐTM - Tình hình môi trư ng chung. - Khái quát tình hình môi trư ng khu v c. - T m quan tr ng c a d án. - Tính ch t quy mô c a công trình. - V n ñ b o v môi trư ng c a d án ñã ñ t ra hay chưa. 6.2. Ph m vi tri n khai nghiên c u, tình hình tài li u, s li u. - Xác ñ nh vùng nh hư ng. 34
  16. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng - Quy mô và m c ñ nghiên c u. - Xác ñ nh nh ng thành ph n môi trư ng c n nghiên c u. - L a ch n phương pháp ÐTM. - Nhu c u v tài li u, s li u (n u là công trình ñang ho t ñ ng, có th thêm). 6.3. Khái quát ho t ñ ng c a công trình - Khái quát quá trình ho t ñ ng. - Quy mô công trình - Công su t công trình - Nguyên v t li u, s n ph m. - Nh ng bi n pháp k thu t. Mô t d án: 6.4. Gi i thi u chung. - Lo i d án, công trình - Cơ quan ch qu n - Các bên liên doanh - Nhu c u phát tri n KT-XH - Các nhu c u khác 6.5. V trí công trình - V trí hành chính - Ranh gi i -V trí t ng th - Sơ ñ m t b ng - B c c toàn th công trình. 6.6. Nh ng n i dung ho t ñ ng cơ b n c a d án: - Qui mô d án - M c ñ ho t ñ ng t i ña - Ph m vi nh hư ng c a d án. - Năng lư ng s d ng. - Ngu n tài nguyên sinh v t. - Các lo i ch t th i. - V n ñ u tư, th i gian ho t ñ ng. - Hi u qu kinh t - k t lu n. Mô t v hi n tr ng môi trư ng 6.7. V ñi u ki n t nhiên, tài nguyên v t lý - V ñ a hình khu v c l p báo cáo ÐTM- Tài nguyên ñ t. - Ði u ki n khí h u - Ch ñ th y văn. - V n ñ ñ a ch t, ñ a ch t công trình - Ð a ch n h c. 6.8. Tài nguyên sinh v t - Các loài cá - sinh h c, th y văn. 35
  17. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng - Ð i s ng hoang dã- R ng và các lo i quý hi m. - Các khu b o v , b o t n, c nh quan hang ñ ng. 6.9. V phát tri n con ngư i và cơ s h t ng - Dân s và ñ i s ng c ng ñ ng - Các chính sách và th ch . - Ngành ngh và xu th phát tri n - Giao thông, quy ho ch ñ t ñai - Nư c u ng, s d ng ñi n - Phát tri n nông, lâm, ngư nghi p - Phát tri n du l ch, thương m i - S c kho c ng ñ ng Ðánh giá tác ñ ng ñ n môi trư ng c a d án Các ch tiêu ñ ñánh giá: 6.10. Các thành ph n môi trư ng v t lý: - Khí quy n: Ðánh giá tác ñ ng c a d án ñ n ch t lư ng không khí, ñ n khí h u và th i ti t xung quanh. - Thu quy n: Tác ñ ng c a d án ñ n ngu n nư c ( nư c măt, ng m, phân b nư c, khu v c nh y c m v.v...) - Th ch quy n: Tác ñ ng c a d án ñ n tài nguyên ñ t và các tài nguyên không tái t o khác. 6.11. Các tài nguyên sinh v t, h sinh thái; - Các h sinh thái - Tài nguyên sinh v t c n - Tài nguyên sinh v t dư i nư c (thu sinh) 6.12. Ðánh giá tác ñ ng ñ n cơ s h t ng. (Ðư ng xá, c u c ng, giao thông thu b , nhà c a, công trình phúc l i, m ng lư i thu nông, thông tin liên l c, các cơ s h t ng khác.v.v...) 6.13 . Tác ñ ng ñ n các c nh quan Di tích l ch s , hang ñ ng, kh o c , khu gi i trí. Khu d tr nhiên li u, vư n r ng v.v... 6.14. Ð n ch t lư ng cu c s ng và s c kho c ng ñ ng. - V ch t lư ng cu c s ng, thu nh p bình quân. - S c kho y t , phát tri n ngu n l c. - Phát tri n văn hoá, th thao, du l ch. 6.15. Ð n các ngành ngh : (Công nghi p, nông nghi p, lâm nghi p, ngư nghi p, thu l i, th công nghi p, d ch v thương m i, các ngành ngh khác... 6.16. Ð n nh ng s c , d báo r i ro có th : D báo v nh ng s c có th x y ra, nh ng r i ro có th g p ph i, nh ng tai bi n môi trư ng c a d án (v trí, quy mô, công ngh , thi t k thi công, quá trình s n xu t, các nguyên nhân khác...) 36
  18. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng 6.17. Ðánh giá và d ñoán tác ñ ng ñ n các ngu n? tài nguyên không tái t o c a qu c gia (các ngu n l c) (Tài nguyên r ng, tài nguyên sinh v t, h sinh thái, các ngu n nư c, các vùng nhiên li u, nguyên li u, di tích l ch s hang ñ ng, khu gi i trí, khu lưu tr , t p quán s n xu t, văn hoá, kinh t - xã h i ...) 6.18. Ðánh giá t n th t chung c a d án: - T ng h p các ch tiêu. - Phân tích l i, h i (ñư c, m t). - Phân tích hi u qu c a d án. K t lu n: - Ðánh giá chung v m c ñ tin c y c a d án v ñ u tư thương m i. - C n ph i liên t c, nghiên c u thêm nh ng ph n nào có k t lu n tin c y hơn. - D án c n ph i ñi u ch nh nh ng gì. Phương án gi m thi u và gi i pháp thay th 1. Thay ñ i phương án. 2. Thay ñ i v trí. 3. Thay ñ i công ngh (ho c b sung) 4. Các gi i pháp k thu t. 5. Các gi i pháp t ch c. 6. Các cơ h i ñ tăng cư ng giá tr môi trư ng. 7. Các gi i pháp v giá tr ngu n l c, tăng cư ng l i ích c ng ñ ng 8. Ð xu t các phương án thay th 9. Các gi i pháp, ki n ngh khác... Phân tích chi phí - l i ích T ng toàn b ngu n thu c a d án Bao g m : T ng v n ñ u tư + t ng giá tr th c c a t t c thi t h i. (Bao g m c vi c tính các chi phí c a các bi n pháp gi m thi u). T ng giá tr th c c a t t c các thi t h i bao g m: - Thi t h i v tài nguyên, các h sinh thái. - V cơ s v t ch t h t ng. - Kinh t - văn hoá - l ch s . Các yêu c u c n thi t v th ch và chương trình giám sát môi trư ng 1. Các quy ñ nh, quy ph m, tiêu chu n môi trư ng c a Nhà nư c, ñ a phương - Quy mô ki m soát (m ng lư i monitoring) - Ch t lư ng giám sát môi trư ng (QA/QC). - Yêu c u thi t b , d ng c . - Yêu c u v nhân l c, k thu t. 2. K ho ch v yêu c u và ch t lư ng báo cáo 37
  19. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng - Báo cáo theo ñ nh kỳ chung. - Báo cáo riêng ñ c bi t. - Yêu c u v s li u. - K ho ch, chương trình quan tr c, ki m soát ch t lư ng môi trư ng. - Ðáp ng s li u cho cơ quan qu n lý môi trư ng qu c gia. C ng ñ ng liên quan 1. Quy n h n và trách nhi m c a c ng ñ ng - Ti n hành các cu c trao ñ i , l y ý ki n c a nhân dân - C a các t ch c xã h i - C a chính quy n ñ a phương v vi c hình thành d án và các v n ñ môi trư ng mà công trình gây ra. 2. Ði u tra xã h i h c - Ph m vi ñi u tra. - ý ki n c a c ng ñ ng v vi c tuân th các quy ñ nh và lu t l Nhà nư c. - Di n ñàn c a các phương ti n thông tin ñ i chúng v v n ñ môi trư ng trong khu v c s có d án. - T ng h p và ñánh giá m i quan tâm c a c ng ñ ng. K t lu n và ki n ngh 1. Các k t lu n: - K t qu nghiên c u l p báo cáo ÐTM. - Các ho t ñ ng l i và h i trư c m t, lâu dài. - Các kh năng gi m thi u nh ng nh hư ng xu t. - Ðánh giá v vi c ñ n bù thi t h i ñ i v i giá tr môi trư ng khu v c (ñ c bi t ñ i v i tài nguyên không tái t o). - B i thư ng v i nhân dân. - Hi u qu vi c s d ng tài nguyên qu c gia - Hi u qu kinh t ,xã h i - Các chương trình giám sát và kh o sát ti p theo 2. Các ki n ngh : - Các ki n ngh ñ i v i các cơ quan ra quy t ñ nh, các nhà làm chính sách - Ki n ngh trong vi c b o v môi trư ng khu v c Sau khi l p báo cáo ÐTM chi ti t ph i có b n tóm t t báo cáo ÐTM trình t theo các m c tiêu nêu trên (xem m c 6 - t 6.1 ñ n 6.18 trên) Ð có m t báo cáo t t v ÐTM, nhóm ñánh giá tác ñ ng môi trư ng c n nh t ñ nh ph i th c hi n ñ y ñ các bư c quy ñ nh. Tuy nhiên, trong quá trình th c hi n ñánh giá ÐTM và xây d ng báo cáo ph i luôn luôn bám sát th c ti n d án ñ t p th chuyên gia quy t ñ nh “d ng l i m c ñ nào”? ho c “ti p t c th c hi n ñ y ñ ”. M t khác, nhóm th c hi n ÐTM luôn ph i ñưa ra quy t ñ nh ñúng, có l i nh t khi s d ng phương pháp ch y u ñ ti n hành th c hi n ÐTM ñó (có th phương pháp ma tr n, ma tr n ñ nh lư ng, mô hình hoá, ch ng ghép b n ñ , phân tích chi phí - l i ích... (xem chương III). Cu i cùng trong báo cáo ÐTM, ngoài các y u t môi trư ng t nhiên, chúng ta luôn ph i lưu ý ñ n môi trư ng kinh t - xã h i b i vì ñó là m c tiêu phát tri n. 38
  20. Giáo trình ðánh giá tác ñ ng môi trư ng Hi n nay, m t khung báo cáo ðTM ñư c quy ñ nh t i Vi t Nam theo B Tài Nguyên và Môi Trư ng ( Xem ph l c 12 ) 7. Các câu h i bài t p chương II 1. Th nào là m t lư c duy t 2. Hãy th c hi n m t lư c duy t cho d án s d ng 200 ha ñ t tr ng ñ i núi tr c ñ phát tri n kinh t nông - lâm k t h p. 3. Th nào là m t ÐTM sơ b 4. Ð có m t ÐTM sơ b c n xác ñ nh các hành ñ ng c a d án như th nào? Hãy xác ñ nh các hành ñ ng quan tr ng c a d án QHSD ñ t cho 200 ha vào m c ñích nuôi th y s n t ñ t chuyên canh lúa - màu. 5. Trong m t ÐTM ñ y ñ có bư c d báo các tác ñ ng môi trư ng ti m n. Anh (ch ) hi u th nào là y u t tác ñ ng ti m n ñó. 6. Y u t tác ñ ng ti m n và tác ñ ng b c 1, tác ñ ng b c 2 khác nhau và gi ng nhau ch nào? 7. Vai trò c a quan tr c theo dõi môi trư ng (monitoring) trong m t ÐTM là gì? 8. Vai trò c a c ng ñ ng trong m t ÐTM? 9. Vai trò c a công tác qu n lý ch t lư ng và ki m tra ch t lư ng trong m t ÐTM như th nào? 10. Th nào là nhi m v th m ñ nh và phê duy t ÐTM? C p có th th c hi n th m ñ nh phê duy t m t ÐTM có ph thu c vào d án không? 11. Ch d án có ñư c th c hi n m t ÐTM không? 12. Anh ch có th d báo các y u t môi trư ng b tác ñ ng ñ n nư c h Tây n u s d ng nó vào nuôi thu s n và vào du l ch sinh thái? 39
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2