Giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p5
lượt xem 3
download
Tham khảo tài liệu 'giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p5', khoa học tự nhiên, nông - lâm phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p5
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Âm bùng hơi: do t ch c ph i đàn tính kém, trong ph qu n, ph nang ch a nhi u khí, b t khí. Âm bùng hơi là tri u ch ng b nh thư ng g p gia súc l n như: lao ph i nh t là khi có hang lao g n thành ng c; viêm ph qu n m n tính; ph qu n giãn; b nh viêm ph i thùy giai đo n sung huy t và giai đo n tiêu tan; viêm ph i - ph qu n (vùng âm đ c xen k l n âm bùng hơi); tràn d ch màng ph i (gõ vùng dư i có âm đ c, ph n trên có âm bùng hơi); tràn khí ph i; thoát v cơ hoành; đ y hơi ru t n ng; d c chư ng hơi n ng. Âm h p: âm gõ g n gi ng âm bùng hơi nhưng âm hư ng ng n. Thư ng g p b nh ph i khí thũng n ng, ph nang giãn, ph i căng, Âm bình r n: ph i b b nh có các hang thông v i ph qu n, lúc gõ khí qua l i gi a hang và ph qu n t o thành. Thư ng th y trong b nh giãn ph qu n n ng, lao ph i. Âm kim thu c: do trong xoang ng c có hang kín ch a đ y khí như tràn khí màng ph i n ng, bao tim tích khí n ng, thoát v cơ hoành. d. Nghe ph i Khi đư ng hô h p, ph i có b nh thì âm thanh qu n, âm khí qu n, âm ph qu n nh t là âm ph nang thay đ i, ngoài ra còn có nh ng âm m i l g i là âm hô h p b nh lý. - Nghe tr c ti p: ph lên gia súc m t mi ng v i m ng đ tránh b n, áp sát tai nghe tr c ti p, ít áp d ng. - Nghe gián ti p: nghe qua ng nghe Nghe ph i gia súc khó vì ti ng ph nang r t y u. Do đó ch làm vi c ph i h t s c yên tĩnh, gia súc ph i đ ng im m i nghe rõ. Nên b t đ u nghe gi a ph i, sau đó nghe v phía trư c, nghe v phía sau, trên và xu ng dư i, nh ng vùng ti ng ph nang y u hơn vùng gi a ph i. Nghe t đi m này sang đi m khác, không nghe cách quãng; m i đi m nghe vài ba l n th . Khi nghe ti ng ph nang không rõ có th dùng tay b t mũi gia súc đ gia súc th dài và sâu, nghe đư c rõ hơn. Vùng nghe ph i trên ng c gi ng vùng gõ ph i. trâu bò có th nghe đư c vùng trư c xương b vai. * Âm hô h p sinh lý: - Âm thanh qu n: do khí th t xoang mũi vào h u r i vào khí qu n, c sát vào khí qu n gây nên. Âm nghe đư c gi ng phát ra âm ch “kh” khá rõ. - Âm khí qu n: là âm thanh qu n v ng vào, nghe vùng gi a c , ti ng nh hơn âm thanh qu n. - Âm ph qu n: ti ng nghe rõ kho ng sư n 3 - 4, k p trong xương b vai. Tr ng a, các gia súc khác đ u nghe đư c âm ph qu n. - Âm ph nang: Trên toàn ph i gia súc đ u nghe đư c m t ti ng nh , như phát âm ch “f”, đó là âm ph nang, âm ph nang nghe rõ khi gia súc hít vào và y u hơn khi th ra. Âm ph nang do: 45
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k + Ho t đ ng co giãn c a ph nang. + Khí t ph qu n vào ph nang, xoáy + Ho t đ ng c a các cơ hô h p gây ra ti ng + Âm ph qu n v ng vào t o thành. Nh ng gia súc g y, l ng ng c h p, âm ph nang nghe rõ. Ngư c l i, gia súc l n, t ng m dày, âm ph nang y u, có khi nghe không rõ. chó, âm ph nang rõ toàn b vùng ph i. trâu, bò, âm ph nang nghe rõ gi a vùng ph i, vùng sau b vai. * Âm hô h p thay đ i: - Âm ph nang tăng: nghe rõ, thô và sâu hơn bình thư ng. Âm ph nang tăng đ u c hai bên vùng ph i do trung khu th n kinh hưng ph n. Các b nh truy n nhi m c p tính, các b nh có s t cao, ho t đ ng hô h p tăng cư ng, âm ph nang tăng. Âm ph nang tăng b ph n ph i bên c nh b ph n âm ph nang gi m ho c m t, thư ng th y trong các b nh viêm ph i - ph qu n. M t bên ph i, ho c m t vùng ph i r ng m t âm ph nang, ph n còn l i âm ph nang tăng th y trong b nh viêm ph i thùy. - Âm ph nang gi m: gia súc th nông y u. Âm ph nang gi m có th do t ch c dư i da th y thũng, sưng dày, ch y u do ph i ho c màng ph i có b nh. b nh viêm màng ph i, do đau, gia súc th y u nên âm ph nang y u; do màng ph i b dính, b sưng dày, xoang ng c tích nư c, âm ph nang gi m. - Âm ph nang thô: gia súc th n ng n , ti ng th không g n, không lan nh kh p vùng ph i. Thư ng do ph qu n viêm, sưng dày, lòng ph qu n r ng h p không đ u, ho c do ph i b khí thũng t ng b ph n, khi gia súc hít vào, khí t ngoài vào các ph nang không đ u, ph nang n ra không đ ng th i làm âm ph nang thô. - Âm ph nang m t: do ph nang b t c hay m t đàn tính, ph qu n t c. Có hai trư ng h p: T ng vùng nh m t âm ph nang là do viêm ph i, lao, t thư, u, th y thũng ph i. C vùng ph i phía dư i m t âm ph nang là do tràn d ch màng ph i, viêm màng ph i th m xu t. * Nh ng âm th b nh lý - Âm ph qu n b nh lý: Trên ng c ng a kh e ch nghe đư c ti ng âm ph nang thu n, nh . Còn các gia súc khác, âm nghe đư c trên vùng ng c là âm ph qu n l n v i âm ph nang. N u ng a, trên vùng ng c nghe đư c âm ph qu n (âm thô, rõ hơn âm ph nang) thì đó là âm ph qu n b nh. gia súc khác, khi trên vùng ng c ch nghe đư c âm ph qu n mà không có âm ph nang l n vào thì đó cũng là âm ph qu n b nh. C n chú ý các đ c đi m sau đây đ phân bi t âm ph qu n b nh lý và âm ph nang tăng: âm ph nang tăng nghe rõ đ u trên toàn b vùng ph i và càng g n r n ph i, nghe 46
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k càng rõ. Gõ ph i không có âm gõ b nh. Còn âm ph qu n b nh nghe thô, không lan đ u, nghe rõ c khi hít vào, th ra; gõ ph i thư ng có âm đ c. Âm ph qu n b nh khó phân rõ v i âm ph nang thô, ch có khác là vùng ph i âm ph nang thô, gõ không có âm đ c. Nhu mô ph i b th m ư t, lòng ph qu n t c là nguyên nhân c a âm ph qu n b nh và thư ng th y các b nh: viêm ph i thùy, suy n l n, viêm ph i - màng ph i, lao, viêm màng ph i,… - Ti ng ran (Rhonchi) Trong nhi u b nh ph i, lòng ph qu n ch a nhi u ch t d ch th m xu t ho c b h p l i, khi th khí qua l i t o thành ti ng g i là ti ng ran. + Ti ng ran khô (Rhonchi sicca): do d ch th m xu t khô l i, thành ph qu n sưng dày ho c ph nang căng r ng chèn ép ph qu n, lòng ph qu n h p l i. Ho c d ch th m xu t đông l i khô t o thành s i. Trong nhi u tình tr ng trên khi th , khí qua l i t o thành ti ng ran. Tùy tình tr ng b nh, đ ng tác hô h p và lòng ph qu n to nh , ti ng ran r t to như ti ng mèo kêu, cũng có th r t nh như ti ng rít,… Ti ng ran khô m t vùng ph i nh : thư ng th y lao ph i, m , viêm ph qu n, viêm ph i - ph qu n. Ti ng ran khô trên m t vùng ph i r ng th y : viêm ph i - ph qu n, khí thũng ph i, viêm ph i thùy. Gia súc non sau khi b viêm ph i, ti ng ran khô còn l i m t th i gian khá lâu m c dù b nh đã lành. + Ti ng ran ư t (Rhonchi humidi): do trong lòng ph qu n có d ch ho c b t khí. Ti ng ra ư t nghe r t nh , như ti ng b t v hay như ti ng nư c ch m sôi,…phát ra ph qu n g n ph nang nghe rõ lúc th ra, còn kỳ hít vào có khi nghe không đư c. Ti ng ran ư t thư ng th y các quá trình b nh làm t ch c ph i th m ư t (viêm ph i, lao ph i, th y thũng ph i, sung huy t ph i). - Ti ng vò tóc (Crepitatio) Nghe như ti ng ran nh , nhưng m n và đ u hơn. Do lòng ph nang và ph qu n nh b th m ư t, lúc hít vào chúng dính l i và khi th ra chúng tách ra gây ti ng vò tóc. Ti ng vò tóc là tri u ch ng c a b nh viêm ph i, th y thũng ph i, sung huy t ph i. N u d ch th m xu t nhi u thì ti ng vò tóc m t. Căn c vào các đ c đi m sau đ phân bi t ti ng vò tóc và ti ng ran nh + Ti ng vò tóc m n, phát ra di n r ng, còn các ti ng ran thì thô hơn, to nh không đ u, phát ra trên di n h p. + Ti ng vò tóc n đ nh, còn ti ng ran không n đ nh, ch này m t ch kia xu t hi n; + Ti n g vò tóc phát ra th i gian ng n, còn ti n g ran thì lâu dài, cho đ n khi b nh lành. + Ti ng vò tóc nghe rõ lúc hít vào, còn ti ng ran nghe rõ c hai kỳ th . 47
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k - Ti ng th i vò: Ph i có m , ho i t , lao s t o thành nh ng hang thông v i ph qu n. Khi th khí qua l i gi a các hang và lòng ph qu n t o thành ti ng th i vò. gia súc ít th y tri u ch ng này. - Ti ng c màng ph i: Màng ph i viêm, có nhi u fibrin đ ng l i làm cho màng ph i viêm s n sùi, lúc th các lá c a màng ph i c sát nhau gây ra ti ng c màng ph i. Ti ng c màng ph i to nghe r t d , nhưng có khi nghe r t nh . Khi nghe chú ý phân bi t v i ti ng ran nh , ti ng vò tóc, nhu đ ng ru t. Ti ng c màng ph i do viêm màng ph i thư ng có kèm theo tri u ch ng s vùng ng c gia súc đau. Viêm màng ph i trong các trư ng h p sau không có ti ng c màng ph i: + D ch th m xu t nhi u làm cho lá thành và lá t ng tách ra. + Màng ph i b dính. + Viêm m n tính, màng ph i b bào trơn. - Ti ng v nư c (Succusio hippocratis): ti ng óc ách như nư c xao đ ng trong l ng ng c: có th do d ch th m xu t ho c d ch th m l u gây ra. D ch th m xu t do viêm màng ph i, d ch th m l u do nguyên nhân toàn thân. Chú ý: Ti ng v nư c có lúc r t n đ nh, tư th nào c a gia súc cũng nghe đư c. Tuy nhiên cũng có ca b nh ch nghe đư c ti ng v nư c nh ng tư th nh t đ nh. 3.2.4. Ch c dò xoang ng c a. Ý nghĩa ch n đoán Khi nghi trong xoang ng c có d ch, con v t th khó, th th b ng, gõ có vùng âm đ c t p trung, nghe th y ti ng v nư c ho c ti ng c , lúc đó chúng ta m i ti n hành ch c dò xoang ng c ki m tra d ch ch c dò đó là d ch viêm hay d ch phù. Ch c dò xoang ng c đơn gi n, không nguy hi m, nhưng đ c bi t chú ý vô trùng, nh t là ch c dò xoang ng c ng a. b. V trí ch c dò - Loài nhai l i: khe sư n 6 bên trái, khe sư n 5 bên ph i, trên tĩnh m ch ngoài ng c ho c trên dư i đư ng ngang k t kh p khu u. - Ng a: gian sư n 7 bên trái, gian sư n 6 bên ph i. Trên, dư i gi ng loài nhai l i. - L n: gian sư n 8 bên trái, gian sư n 7 bên ph i. - Chó: gian sư n 8 bên trái, gian sư n 6 bên ph i. Chú ý: Nên ch c dò bên ph i, lúc c n thi t m i ch c dò bên trái vì tránh vùng tim. 48
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k c. Ki m nghi m d ch th m xu t (d ch viêm) và d ch th m l u (d ch phù) * Ph n ng Mopit (Mopitz): Dùng 2 - 3ml d ch ki m nghi m, thêm vài gi t axit axêtic 5% - Đ c, k t t a (ph n ng dương tính) và đây là d ch th m xu t - Đ c, không k t t a (ph n ng âm tính) và đây là d ch th m l u * Ki m nghi m qua kính hi n vi: D ch ch c dò sau khi l y ph i đư c ki m nghi m ngay. L y 10ml ch c dò cho vào ly tâm, l y gi t c n phi t kính đ khô trong không khí, c đ nh b ng Methanol trong 5 phút và nhu m b ng Giemsa ho c Xanh methylen 1%. Soi qua v t kính d u. Có các trư ng h p sau: - M t ít h ng huy t c u trong m t vi trư ng thư ng do ch c dò gây ch y máu. N u s lư ng nhi u thì có th trong xoang ng c ch y máu. - Nhi u t bào b ch c u, nh t là b ch c u trung tính: do viêm màng ph i. - Nhi u t bào lympho: do lao màng ph i. 3.3. KHÁM H TIÊU HOÁ B nh h th ng tiêu hóa x y ra khá ph bi n v t nuôi, chi m kho ng t 30 - 40% trong các b nh n i khoa. B nh gây ra thư ng do khâu chăm sóc, nuôi dư ng không h p lý. Như th c ăn, nư c u ng không đ m b o v sinh (các ch t đ c, đ c t n m m c l n trong th c ăn). Chu ng tr i b n, không có h th ng ch ng nóng, ch ng l nh và ch ng m. Ngoài ra còn do các nguyên nhân khác gây nên như các b nh truy n nhi m gây t n thương h tiêu hóa (phó thương hàn, phó lao, d ch t và các lo i ký sinh trùng đư ng ru t). Khám b máy tiêu hóa theo th t : khám ăn, khám u ng, khám mi ng, h u và th c qu n, khám d dày, ru t, khám phân, khám gan, ngư i ta thư ng khám b ng các phương pháp: quan sát, s n n, gõ, nghe. Khi c n thi t ch c dò xoang b ng, siêu âm, n i soi xoang b ng và các xét nghi m phân, d ch ch c dò và m t s ch tiêu ch c năng gan. 3.3.1. Ki m tra tr ng thái ăn u ng a. Ăn - Ăn kém: do r i lo n tiêu hóa. - Ăn nhi u th c ăn tinh: do viêm d dày tăng axit. - Ăn nhi u th c ăn thô: do viêm d dày gi m axit. - Ăn nhi u: sau th i gian m, do r i lo n trao đ i ch t. - Ăn b y: do gia súc thi u khoáng, viêm d dày cata m n tính, b nh chó d i. 49
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k b. U ng - U ng ít: do t c ru t, th y thũng, tê li t th n kinh m t,… - U ng nhi u: do s t, a ch y, nôn m a, ra nhi u m hôi, viêm th n m n tính, trúng đ c mu i. c. Cách l y th c ăn, nư c u ng Ng a dùng môi l y th c ăn, hàm dư i đưa th c ăn vào mi ng. Bò dùng lư i l y th c ăn. L n ngo m t ng mi ng. L y th c ăn khó khăn: thư ng th y b nh lư i, môi, niêm m c mi ng, răng, cơ nhai, h ng, các b nh th n kinh. Ng a l y th c ăn khó khăn, nhai th c ăn u o i, nhi u khi g c đ u vào máng là tri u ch ng c a viêm não, u não, não th y thũng. d. Nhai - Gia súc nhai ch m, u o i: do s t, b nh d dày, r i lo n tiêu hóa. - Nhai đau, c vươn ra, mi ng há h c: do viêm chân răng, răng mòn không đ u; viêm niêm m c mi ng, viêm lư i g p b nh l m m long móng. - Nhai r t đau, không nhai, hai hàm răng khép ch t: do viêm niêm m c mi ng, viêm lư i n ng, b nh th n kinh. - Nghi n răng: Ng a nghi n răng do đau b ng, trúng đ c, viêm não t y truy n nhi m. Bò nghi n răng do viêm d dày cata, viêm ru t cata, li t d c , viêm d t ong do ngo i v t. L n nghi n răng th y b nh d ch t . C u nghi n răng do u sán não. e. Nu t - R i lo n nh : đ u gia súc vươn th ng, l c lư, hai chân cào đ t, nu t khó khăn do viêm h ng, t c th c qu n. - R i lo n nu t n ng: th c ăn trào ra đ ng mũi, trào ngư c th c qu n do viêm h ng n ng, t c th c qu n, trong các b nh h th n kinh. g. Nhai l i Bò kh e sau khi ăn no 30 phút đ n m t gi rư i thì b t đ u nhai l i. M t ngày đêm nhai l i 6 - 8 l n, m i l n t 50 - 60 phút. R i lo n nhai l i: nhai l i ch m và y u g p trong trư ng h p chư ng hơi, b i th c và ngh n d lá sách. Không còn ph n x nhai l i g p li t d c , chư ng hơi, b i th c n ng, các trư ng h p trúng đ c. h. hơi Trâu bò m i ngày hơi kho ng 20 - 40 l n. Nh hơi mà các khí lên men tích l i trong d c đư c t ng ra ngoài. 50
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k hơi tăng: do ăn nhi u th c ăn d lên men, chư ng hơi d c giai đo n đ u. - - hơi gi m: do d c li t, t c rãnh th c qu n, s t cao, các b nh n ng. Li t d c m n tính, hơi ra hôi th i. hơi: do t c rãnh th c qu n, chư ng hơi d c n ng. - Không Loài gia súc d dày đơn, hơi trong d dày thư ng đư c t ng ra ngoài theo phân và h p thu vào máu. N u hơi là tri u ch ng b nh lý g p trong trư ng h p viêm loét d dày, th c ăn trong d dày lên men nhi u,… i. Nôn m a Nôn m a do ph n x ho c do trung khu th n kinh b kích thích. - Nôn m a do ph n x , thư ng do b nh cu ng lư i, h ng, d dày, đư ng ru t, có trư ng h p b nh màng b ng, t cung cũng có th gây nôn. - Nôn do trung khu nôn b kích thích tr c ti p: do viêm hành t y, viêm màng não, kh i u não, đ c t vi trùng tác đ ng (trong các b nh truy n nhi m) và trong các trư ng h p trúng đ c. Đ c đi m c a lo i nôn này là nôn liên t c, lúc d dày tr ng v n nôn. Loài ăn th t và loài ăn t p nôn là tri u ch ng b nh, thư ng do viêm d dày cata c p tính. Loài nhai l i nôn thư ng do d dày đ y hơi c p tính, b i th c. Con v t nôn r t khó khăn: đ u vươn th ng, hai chân sau d ng ra, b ng thót l i, th c ăn ph t ra theo m m, theo đư ng mũi. Ng a nôn khó nh t: lúc nôn, b ng co rút, toàn thân toát m hôi, th c ăn phun ra theo l mũi và sau khi nôn gia súc r t m t m i. Ng a nôn thư ng do b i th c ho c giãn d dày c p tính. * Ki m tra nôn c n chú ý: - Nôn m t l n, sau đó không nôn l i g p l n, con non và loài ăn th t do ăn quá no. - Nôn nhi u l n trong m t ngày g p trư ng h p do trúng đ c th c ăn, các lo i thu c b o v th c v t. - Nôn ngay sau lúc ăn: do b nh d dày, ăn m t lúc m i nôn do t c ru t. - Ch t nôn l n máu: do viêm d dày xu t huy t, loét d dày l n, hay g p trong b nh phó thương hàn, d ch t l n. - Ch t nôn màu vàng l c (m t): do t c ru t non. - Ch t nôn l n phân, mùi th i: do t c ru t già. 3.3.2. Khám mi ng Khám mi ng đ ch n đoán b nh x y ra c c b vùng mi ng: môi, răng, niêm m c mi ng và lư i. Đ ng th i đ ch n đoán m t s b nh khác đư ng tiêu hoá (hình 3.3) 51
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Ch y rãi: do tr ng i nu t, viêm tuy n nư c b t, ngo i v t c m vào hàm răng, viêm h ng, s t, l m m long móng, viêm tuy n mang tai. a. Môi - Gia súc kh e lúc đ ng hai môi ng m kín. - Môi ng m ch t: do viêm màng não, u n ván. - Môi sưng: do viêm niêm m c Hình 3.3. Khám mi ng mi ng, d ch t trâu bò, côn trùng đ t. - ng a: ng a già môi dư i thư ng tr , h l i ra ngoài. N u môi n t thì do t c u trùng. Môi ho i thư do trúng đ c th c ăn, viêm màng não truy n nhi m. b. Mi ng - Mùi trong mi ng: mùi th i do viêm l i, loét niêm m c mi ng, viêm h ng. Th c ăn đ ng l i lâu, mi ng th i. - Nhi t đ trong mi ng: cho ngón tay vào mi ng đ có c m giác nhi t đ mi ng. Mi ng nóng do các b nh gây s t cao, viêm niêm m c mi ng, viêm h ng. Mi ng l nh do m t máu, suy như c và s p ch t. -Đ m: + Mi ng đ y nư c b t do tr ng i nu t, tuy n nư c b t b kích thích, do viêm niêm m c mi ng, viêm tuy n nư c b t, viêm h ng, l m m long móng. + Mi ng khô do m t nư c: th y b nh viêm ru t a ch y lâu ngày, s t cao, đa ni u, đau b ng. - Màu s c niêm m c mi ng thay đ i (xem ph n khám niêm m c m t). Chú ý: - trâu bò khi b b nh l m m long móng: niêm m c mi ng n i đ y m n nư c. - Trong b nh d ch t l n, đ u c u, niêm m c n i m n m , b c m . - ng a do viêm mi ng hóa m truy n nhi m: niêm m c n i nh ng m n m b ng h t v ng, h t đ u trong su t, sau có máu, có m . c. Lư i B a lư i là m t l p t bào thư ng bì tróc ra đ ng l i, màu xám hay màu xanh: th y trong h u h t các b nh có s t cao, viêm đư ng tiêu hóa. B a càng dày b nh càng n ng, ngư c l i b a càng gi m là b nh chuy n bi n t t. Lư i sưng to là do xây xát, do có đinh gai ch c, do x khu n. 52
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Lư i có nhi u m n nư c, loét là do l m m long móng (hình 3.4) d. Răng Chú ý đ mòn c a răng và hi n tư ng sâu răng. 3.3.3. Khám h ng Nhìn ngoài: n u viêm h ng thì c hơi c ng và vươn th ng, nu t khó, th c ăn nư c u ng có th trào ra qua mũi. S n n: viêm h ng thì vùng h ng sưng, nóng. N u h ch lâm ba sưng to thư ng do x Hình 3.4. Khám lư i trâu khu n. Khám trong: v i gia súc to thì m mi ng, dùng thìa đè lư i xu ng; v i gia c m v ch m đ xem, đ i v i trâu bò thì ngư i khám ph i m mi ng và kéo lư i gia súc ra ngoài đ nhìn rõ bên trong. 3.3.4. Khám th c qu n Ph n th c qu n vùng c thì nên s n n và nhìn; ph n sâu hơn thì ph i dùng ng thông th c qu n và soi X - quang, ho c n i soi. Nhìn bên ngoài: nh ng ch t c, ph ng to. Th c qu n kinh luy n cơn co gi t t dư i lên. S th c qu n: ngư i khám đ ng bên trái gia súc, quay m t v phía sau, tay trái c đ nh rãnh th c qu n, tay ph i l n theo rãnh th c qu n t dư i lên trên. N u gia súc đau là do th c qu n b viêm. Khi th c qu n b t c (ph n th c qu n vùng c ) thì có th dùng tay vu t ngư c lên a. Thông th c qu n Thông th c qu n đ ch n đoán b nh và còn đ đi u tr b nh. V i trâu bò, ng a dùng cùng m t lo i ng thông b ng cao su, dài 200 - 300cm, đư ng kính ngoài 18 - 20mm, đư ng kính trong 8 - 14mm, ng thông th c qu n l n dài 95cm, đư ng kính ngoài 4mm; v i l n, ng to 5 - 7mm . Hình 3.5. ng thông th c qu n Thông th c qu n trâu bò: c đ nh gia súc, m mi ng b ng giá g có đ c m t l gi a đ cho ng thông. Đưa ng thông qua mi ng vào th c qu n, sau đó theo nhu đ ng c a th c 53
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k qu n, đ y d n ng thông vào d c . T mi ng đ n d c dài kho ng 120 - 140cm, n u khi cho ng thông vào h u, th c qu n mà gia súc nôn thì cho đ u gia súc chúi xu ng và h t nôn l i ti p t c cho ng thông vào. Trư ng h p gia súc nôn nhi u thì ph i kéo ng thông ra. Thông th c qu n ng a: ph i c đ nh t t gia súc, đun sôi ng thông cho m m và khi thông ph i bôi trơn b ng vaselin. Theo rãnh th c qu n, đo t mũi đ n sư n 16 và l y dây bu c ng thông làm d u đ dài. Cho ng thông vào l mũi, nh nhàng đ y vào h u và t t l n theo đ ng tác nu t mà đ y ng thông vào d dày. C n chú ý nh ng d u hi u sau đây đ phân bi t ng thông vào th c qu n hay vào khí qu n: Vào th c qu n Vào khí qu n 1. Có đ ng tác nu t 1. Không có đ ng tác nu t 2. Không ho 2. Thư ng ho 3. S đư c ng thông qua th c qu n 3. Không s đư c 4. Đ y ng thông vào th y có l c c n và 4. Đ y nh , không có h n chuy n đ ng. rãnh th c qu n có h n mm 5. Không có khí ra theo ng thông 5. Có khí ra qua ng thông th c qu n V i l n, chó, gia c m đ u thông th c qu n qua mi ng. Chú ý: Lúc gia súc khó th , viêm mũi, viêm h ng thì không nên thông th c qu n. b. Ch n đoán - T c th c qu n: không cho ng thông vào đư c và theo đ dài ng n c a ng thông trong th c qu n đ đ nh v trí th c qu n b t c. - Th c qu n h p: đ y ng thông vào khó khăn. - Th c qu n giãn: ng thông có th l t vào ch giãn, không đ y vào đư c. - Th c qu n b viêm: khi cho ng thông vào gia súc đau, th c qu n co bóp liên t c. 3.3.5. Khám vùng b ng a. Quan sát Khi quan sát vùng b ng th y th tích vùng b ng căng to hơn bình thư ng, g p nh ng trư ng h p sau: * Tích th c ăn d dày, ru t: - Trâu bò: b nh b i th c d c . - Ng a: tích th c ăn manh tràng, k t tràng. - Chó, l n: tích th c ăn d dày. Hình 3.6. Hecnia ln 54
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng về CÔNG NGHỆ NUÔI TRỒNG NẤM
130 p | 477 | 100
-
Giáo trình -Thổ nhưỡng học - chương 5
33 p | 206 | 69
-
Thiết Kế Và Vận Hành Mô Hình Nuôi Cá Trong Ruộng Lúa
23 p | 244 | 43
-
Lý thuyết GIS trong lâm nghiệp - bài 1
7 p | 150 | 42
-
Lý thuyết GIS trong lâm nghiệp - bài 2
9 p | 115 | 26
-
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN KHUYẾN NÔNG THEO ĐỊNH HƯỚNG THỊ TRƯỜNG - PHẦN II THÔNG TIN THỊ TRƯỜNG - CHƯƠNG 7
10 p | 142 | 26
-
Bài giảng Thú y cơ bản : BỆNH TRUYỀN NHIỄM (Bệnh truyền lây) part 7
6 p | 140 | 25
-
Cẩm nang ngành lâm nghiệp : sản xuất nông lâm kết hợp ở Việt Nam
65 p | 138 | 24
-
Marketing nông nghiệp - Phổ biến Thông tin thị trường
12 p | 97 | 14
-
Giáo trình Đất trồng và phân bón (Nghề: Trồng trọt và bảo vệ thực vật - Trung cấp) - Trường Trung cấp Trường Sơn, Đắk Lắk
76 p | 32 | 10
-
Giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p3
10 p | 77 | 5
-
Giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p1
10 p | 55 | 5
-
Giáo trình hình thành ứng dụng điều tiết hóa chất bảo vệ thực vật gây nên tồn dư kim loại p6
10 p | 69 | 5
-
Giáo trình Đất Việt Nam và xây dựng bản đồ đất: Phần 1 - Trần Thanh Thức
86 p | 21 | 5
-
Giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p2
10 p | 73 | 5
-
Giáo trình hình thành hệ thống ứng dụng nguyên lý phân tích chẩn đoán lâm sàn thú y p4
10 p | 67 | 4
-
Thành phần khu hệ chó nhà tại tỉnh Hà Giang, Việt Nam
8 p | 19 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn