intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình hình thành ứng dụng điều phối nền kinh tế thị trường thuần túy trong khối công nghiệp p1

Chia sẻ: Dfsaf Fasrew | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

63
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình hình thành ứng dụng điều phối nền kinh tế thị trường thuần túy trong khối công nghiệp p1', khoa học xã hội, kinh tế chính trị phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hình thành ứng dụng điều phối nền kinh tế thị trường thuần túy trong khối công nghiệp p1

  1. Giáo trình hình thành ứng dụng điều phối nền kinh tế thị trường thuần túy trong khối công nghiệp Lêi më ®Çu HiÖn nay, chóng ta ®ang ë trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, ®©y lµ thêi kú chuyÓn tiÕp tõ nÒn kinh tÕ cò l¹c hËu lªn nÒn kinh tÕ míi x©y dùng c«ng h÷u. Do ®ã ®ßi hái cÇn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. V× cã nh­ vËy míi ®­a ®Êt n­íc tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu vµ b¾t kÞp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi th× chóng ta kh«ng ®¬n thuÇn tËp trung ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng thuÇn tuý mµ ph¶i ®Æt d­íi sù l·nh ®¹o tµi t×nh s¸ng suèt cña §¶ng "ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa". Víi vai trß quan träng "kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc, khuyÕn khÝch t­ nh©n ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt, yªn t©m lµm ¨n l©u dµi, b¶o hé quyÒn së h÷u vµ lîi Ých hîp ph¸p t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®i ®«i víi t¨ng c­êng qu¶n lý, h­íng dÉn lµm ¨n ®óng ph¸p luËt cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh" - B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi VIII cña §¶ng. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ë n­íc ta ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm vµ ph¶i ®­¬ng ®Çu víi nhiÒu th¸ch thøc vµ khã kh¨n vÒ m«i tr­êng kinh doanh, n¨ng lùc c¹nh tranh, tr×nh ®é c«ng nghÖ, chÊt l­îng, gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét sè doanh nghiÖp vèn lín, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cßn phÇn lín vÉn lµ doanh nghiÖp cã quy m« nhá, vèn Ýt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¹c hËu, tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm, hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng yÕu; thªm vµo ®ã lµ nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c vÒ vèn, vÒ mÆt b»ng s¶n xuÊt, kinh doanh, vÒ kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ xö lý th«ng tin vÒ m«i tr­êng ph¸p lý V× thÕ, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc nh­ huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn, gi¶i quyÕt vµ
  2. t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho mét lùc l­îng lín lao ®éng, t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ë n­íc ta béc lé nh÷ng yÕu kÐm, h¹n chÕ ®ßi hái ph¶i cã sù can thiÖp tõ phÝa Nhµ n­íc vÒ c¸c chÝnh s¸ch Nguyªn nh©n khiÕn tèc ®é ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n­íc ta giai ®o¹n hiÖn nay ®­îc nªu râ t¹i NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ IX "Mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ch­a phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n mµ ®¹i bé phËn cã quy m« nhá vµ võa; qu¶n lý cã phÇn bu«ng láng vµ cã nh÷ng s¬ hë, h¹n chÕ viÖc thóc ®Èy kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn ®óng h­íng". §Ó cã thÓ ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng khuyÕt tËt vèn cã, §¶ng vµ Nhµ n­íc ph¶i cã sù ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ . nh©n. Bµi viÕt nµy nªu lªn: "Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n" lµm néi dung chÝnh cña ®Ò ¸n kinh tÕ chÝnh trÞ cña em.
  3. ch­¬ng I Lý luËn vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ t­ b¶n t­ nh©n I. Häc thuyÕt M¸c - Lªnin vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ Tõ khi b­íc vµo c«ng cuéc ®æi míi chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, chóng ta ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ. Trong ®ã ph¶i nãi ®Õn vai trß cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch. Sau khi luËt doanh nghiÖp cã hiÖu lùc 1/1/2000, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn m¹nh mÏ lµ ®iÒu kiÖn quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong n­íc, n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam lªn so víi khu vùc. Tuy nhiªn, xÐt vÒ nguån gèc h×nh thµnh vµ quy m« ho¹t ®éng cña ®¹i bé phËn doanh nghiÖp t­ nh©n (DNTN) cßn míi, quy m« nhá. VËy trong qu¸ tr×nh héi nhËp, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n nªn ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo? §ã lµ vÊn ®Ò cÇn cã nh÷ng dù b¸o ®óng ®¾n ®Ó §¶ng vµ Nhµ n­íc cã c¨n cø khoa häc ra c¸c quyÕt ®Þnh chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cho phï hîp. Dù b¸o ®óng ®­îc xu thÕ vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta th× cÇn dùa trªn c¸c luËn cø khoa häc. Mµ nÒn t¶ng t­ t­ëng cña §¶ng ta lµ häc thuyÕt M¸c - Lªnin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh; do ®ã, luËn cø khoa häc tr­íc hÕt ph¶i lµ lý luËn häc thuyÕt cña M¸c - Lªnin vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ngay tõ khi míi ra ®êi, chñ nghÜa M¸c - Lªnin kh¼ng ®Þnh sù ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi cã thÓ coi lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. V× vËy, sù vËn ®éng cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi lµ mét qu¸ tr×nh kh¸ch quan d­íi t¸c ®éng cña nh÷ng quy luËt nhÊt ®Þnh vµ chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng xu thÕ vËn ®éng cña c¸c hiÖn t­îng kinh tÕ - x· héi khi ®Æt nã trong quy luËt
  4. chung cña sù ph¸t triÓn c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi ®ã. Trong ®ã, chóng ta ph¶i xÐt ®Õn hai nguyªn lý vÒ sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cÇn tÝnh ®Õn khi nghiªn cøu xu h­íng vËn ®éng cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Thø nhÊt, ®ã lµ quy luËt vÒ mèi quan hÖ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, n­íc ta ch­a thÓ cã ngay lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i víi tr×nh ®é x· héi ho¸ cao nªn hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp lµ c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc së h÷u. §ã chÝnh lµ c¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n . Thø hai, lµ lý luËn vÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt kinh tÕ quyÕt ®Þnh c¬ cÊu x· héi, giai cÊp cña x· héi t­¬ng øng vµ vai trß vÞ trÝ cña nã. Nh­ ë n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®ang cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh th× tÇng líp chñ doanh nghiÖp sÏ cã vÞ trÝ xøng ®¸ng t­¬ng øng trong c¬ cÊu x· héi giai cÊp. Qua häc thuyÕt cña M¸c - Lªnin vÒ c¸c quy luËt, nguyªn lý vÒ sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, ta ®em ¸p dông vµ t×m hiÓu thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ë ViÖt Nam. II. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam 1. Kh¸i niÖm vÒ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n Nãi ®Õn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ thùc chÊt nãi ®Õn khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n , vÒ quan hÖ së h÷u gåm kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n. XÐt vÒ mÆt lý luËn th× kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt vµ b¶n chÊt quan hÖ s¶n xuÊt. Nh­ng trªn thùc tÕ, viÖc ph©n ®Þnh r¹ch rßi ranh giíi kinh tÕ c¸
  5. thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ kh«ng ®¬n gi¶n. Hai thµnh phÇn kinh tÕ nµy lu«n cã sù vËn ®éng, ph¸t triÓn, biÕn ®æi kh«ng ngõng vµ chÞu sù ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè thêi ®¹i, ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ, lÜnh vùc s¶n xuÊt . §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n vÒ khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ta ®i t×m hiÓu xem kh¸i niÖm cña nã lµ g×? Kinh tÕ c¸ thÓ lµ thµnh phÇn kinh tÕ t­ h÷u mµ thu nhËp dùa hoµn toµn vµo lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ ®­îc quy ®Þnh bëi tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp vµ s¶n xuÊt nhá bÐ. Kinh tÕ tiÓu chñ còng lµ h×nh thøc kinh tÕ t­ h÷u nh­ng cã thuª lao ®éng, tuy nhiªn thu nhËp vÉn chñ yÕu dùa vµo søc lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ thµnh phÇn kinh tÕ mµ s¶n xuÊt kinh doanh dùa trªn c¬ së chiÕm h÷u t­ nh©n t­ b¶n chñ nghÜa vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ bãc lét lao ®éng lµm thuª. NÕu muèn cã c¸i nh×n ®Çy ®ñ h¬n vÒ khu vùc kinh tÕ nµy, chóng ta cÇn t×m hiÓu thªm vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n . 2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n . Ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh häc thuyÕt cña m×nh, Mac ®· cho r»ng chñ nghÜa t­ b¶n lªn chñ nghÜa x· héi tÊt yÕu ph¶i tr¶i qua mét thêi kú qu¸ ®é. Thêi kú nµy xÐt vÒ mÆt kinh tÕ sÏ tån t¹i ®an xen nh÷ng kÕt cÊu kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. ThÝch øng víi thêi kú ®ã lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn víi mét c¬ cÊu x· héi nhiÒu giai cÊp, giai tÇng cã m©u thuÉn gay g¾t vÒ lîi Ých kinh tÕ, song thèng nhÊt trong môc tiªu vËn ®éng. Tõ ®ã chóng ta ph¶i cã nh÷ng th¸i ®é ®óng ®¾n trong nh×n nhËn vÒ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ nhËn râ triÓn väng ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn.
  6. Ngay sau khi c¸ch m¹ng th¸ng t¸m 1945 thµnh c«ng, nhËn ®Þnh vÒ vai trß cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ë ViÖt Nam lóc bÊy giê, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tuyªn bè " ®Ó giµnh lÊy nÒn hoµn toµn ®éc lËp cña n­íc nhµ th× giíi c«ng - th­¬ng ph¶i ho¹t ®éng ®Ó x©y dùng mét nÒn kinh tÕ vµ tµi chÝnh v÷ng vµng vµ thÞnh v­îng. ChÝnh phñ nh©n d©n vµ t«i sÏ tËn t©m gióp ®ì giíi c«ng - th­¬ng trong cuéc kiÕn thiÕt nµy". Sau khi cuéc kh¸ng chiÕn 9 n¨m kÕt thóc , n¨m 1951, miÒn B¾c b­íc vµo thêi kú c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ ph¸t triÓn kinh tÕ theo m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n bÞ h¹n chÕ, bÞ c¶i t¹o vµ dÇn dÇn bÞ xo¸ bá v× nã ®­îc coi lµ "hµng ngµy hµng giê " ®Î ra chñ nghÜa t­ b¶n nªn lu«n lµ ®èi t­îng cña c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ kh«ng ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. Sau thêi kú khñng ho¶ng kinh tÕ ë n­íc ta, t¹i §¹i héi §¶ng VI víi ®­êng lèi ®æi míi toµn diÖn ®Êt n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, tr­íc hÕt lµ ®æi míi t­ duy víi tinh thÇn "nh×n th¼ng vµo sù thËt, ®¸nh gi¸ ®óng sù thËt, nãi râ sù thËt", §¶ng ta ®· thõa nhËn "sai lÇm trong bè trÝ c¬ cÊu kinh tÕ" vµ "trong nhËn thøc còng nh­ trong hµnh ®éng, chóng ta ch­a thùc sù thõa nhËn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc ta cßn tån t¹i trong mét thêi gian t­¬ng ®èi dµi". Theo ®ã thõa nhËn sù tån t¹i kh¸ch quan cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n bao gåm kinh tÕ tiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸, tiÓu th­¬ng, t­ s¶n nhá. TiÕp tôc thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi ®· ®­îc ®Ò ra tõ §¹i héi VI, t¹i §¹i héi §¶ng VIII t­ t­ëng quan ®iÓm vµ chñ tr­¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh râ: lÊy viÖc gi¶i phãng søc s¶n xuÊt ®éng viªn tèi ®a mäi nguån lùc bªn trong vµ bªn ngoµi cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cao hiÖu qña kinh tÕ x· héi, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n lµ môc tiªu hµng ®Çu trong viÖc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Kinh tÕ Nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o cïng c¸c kinh tÕ kh¸c gãp phÇn x©y dùng nÒn kinh tÕ n­íc nhµ, trong ®ã kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc x¸c ®Þnh lµ thµnh phÇn kinh tÕ quan träng. Víi quan niÖm ®ã, trªn thùc tÕ, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cè g¾ng t¹o ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ vµ ph¸p lý thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ ®Çu t­ t­ nh©n yªn t©m lµm ¨n l©u dµi th«ng qua viÖc xóc tiÕn m¹nh mÏ qu¸ tr×nh lËp ph¸p, t¹o c¬ së ph¸p lý cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ
  7. tr­êng nhiÒu thµnh phÇn vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n nãi riªng. N¨m 1990 ban hµnh LuËt C«ng ty vµ LuËt doanh nghiÖp t­ nh©n. HiÕn ph¸p 1992 ®· ban hµnh kh¼ng ®Þnh vai trß hîp hiÕn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ t­ b¶n t­ nh©n. HiÕn ph¸p söa ®æi bæ sung 2001 ®· nªu " doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc liªn doanh, liªn kÕt víi c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt" vµ trong 15 n¨m qua ®· liªn tôc ban hµnh vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt d©n sù, luËt kinh tÕ vµ kinh doanh. §¹o luËt doanh nghiÖp ®· ®i vµo cuéc sèng rÊt nhanh t¹o ra b­íc ph¸t triÓn ®ét biÕn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n . Tuy nhiªn, kh«ng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n mét c¸ch ®éc lËp, kh«ng thÓ v× c¸c khuyÕt ®iÓm cña m« h×nh ph¸t triÓn m¹nh c¸c doanh nghiÖp quèc doanh kÓ c¶ trong n«ng nghiÖp vµ trong mäi lÜnh vùc th× t­ nh©n ho¸ hoµn toµn khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh. Bëi lÏ, trong mét sè lÜnh vùc doanh nghiÖp t­ nh©n kh«ng muèn kinh doanh do lîi nhuËn thÊp, thêi gian thu håi vèn l©u hoÆc hä kh«ng thÓ lµm ®­îc v× c¸c ngµnh ®ã ®ßi hái l­îng vèn lín, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ vÝ dô nh­ x©y dùng c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng (®iÖn, n­íc, m¹ng l­íi ®­êng giao th«ng ) phôc vô cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Do ®ã, ®Ó ph¸t triÓn ®­îc nÒn kinh tÕ tæng thÓ ®ßi hái ph¶i ph¸t triÓn m¹nh khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh ®Ó lµm ®Çu tµu cho nÒn kinh tÕ,yÓm trî cho c¸c doanh nghiÖp nhá cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n . Tuy vËy, khu vùc doanh nghiÖp Nhµ n­íc chØ nªn tËp trung ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän chø kh«ng ph¶i tËp trung s¶n xuÊt kinh doanh tÊt c¶ c¸c mÆt hµng thuéc c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh­ trong thêi kú tËp trung quan liªu bao cÊp. Trong thêi kú ®ã, sù s¶n xuÊt d­íi sù chØ ®¹o chung thèng nhÊt cña Nhµ n­íc th«ng qua c¸c chØ tiªu vµ kÕ ho¹ch. ChÝnh v× thÕ dÉn ®Õn sù tr× trÖ, ®ãi nghÌo trong mét thêi gian t­¬ng ®èi dµi sau khi chóng ta giµnh ®­îc ®éc lËp. §Ó cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng s¸ng t¹o còng nh­ c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, Nhµ n­íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc chÝnh lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u. §iÒu nµy khiÕn cho c¸c
  8. doanh nghiÖp chñ ®éng kinh doanh víi chÕ ®é tù chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng lîi Ých cña chÝnh m×nh nªn ph¸t huy ®­îc mäi sù s¸ng t¹o trong kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Theo §¹i héi IX, khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· ®¹t b­íc míi vÒ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, kh¼ng ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ thÞ tr­êng nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, trong ®ã kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ bé phËn quan träng. §¹i héi ®· kh¼ng ®Þnh "Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Þnh h­íng x©y dùng chñ nghÜa cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh". Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ ®­îc x¸c ®Þnh lµ cã vÞ trÝ quan träng l©u dµi. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn th«ng qua viÖc t¹o m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi vÒ chÝnh s¸ch trªn nh÷ng ®Þnh h­íng ­u tiªn cña Nhµ n­íc, kÓ c¶ ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. Qua ®ã ta thÊy tõ §¹i héi VI ®Õn nay, nhËn thøc cña §¶ng ta vÒ vÞ trÝ vµ vai trß cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®· cã b­íc ph¸t triÓn míi. Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc thõa nhËn lµ bé phËn cÊu thµnh h÷u c¬ quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ vÊn ®Ò cã tÇm chiÕn l­îc l©u dµi trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Kh«ng chØ thay ®æi nhËn thøc §¶ng vµ Nhµ n­íc cßn x©y dùng vµ hoµn thiÖn thÓ chÕ phï hîp cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n nãi riªng. Tuy nhiªn ®©y míi chØ lµ giai ®o¹n t×m tßi ®æi míi. VÒ l©u dµi, muèn ph¸t triÓn khu vùc t­ nh©n bÒn v÷ng vµ m¹nh cÇn ph¶i cã mét chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« thÝch hîp, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch nµy ph¶i ®¶m b¶o cho khu vùc t­ nh©n cã kh¶ n¨ng ®¹t lîi nhuËn kh¸. 3.Vai trß cña khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc
  9. * Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®ãng gãp c¸c nguån lùc vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Lµ mét bé phËn hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· gãp phÇn khai th¸c tæng thÓ c¸c nguån lùc kinh tÕ quèc gia th«ng qua viÖc huy ®éng nguån vèn trong x· héi cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, ®ång thêi sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån nh©n lùc, c«ng nghÖ. Víi vai trß quan träng trong viÖc huy ®éng nguån vèn trong x· héi cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, khu vùc t­ nh©n ®· huy ®éng nguån vèn t¨ng liªn tôc trong nh÷ng n¨m qua.Theo ­íc tÝnh, tõ khi luËt doanh nghiÖp ra ®êi tÝnh tõ 2000 ®Õn 7/2003, tæng vèn c¸c doanh nghiÖp ®¹t 145.000 tû ®ång cao gÊp 4 lÇn so víi tæng vèn ®Çu t­ cña doanh nghiÖp t­ nh©n 9 n¨m tr­íc céng l¹i. Còng thêi gian ®ã, tû träng vèn ®Çu t­ cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong tæng vèn ®Çu t­ t¨ng lªn nhanh chãng tõ 20% n¨m 2000 lªn 25% n¨m 2001, lªn 25,3% n¨m 2002, 27% n¨m 2003. Víi b¶n tÝnh nh¹y c¶m trong kinh doanh vµ môc ®Ých doanh lîi, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lu«n t×m c¬ héi ®Çu t­, do ®ã ngoµi vèn tù tÝch luü, c¸c chñ doanh nghiÖp t­ nh©n t×m mäi biÖn ph¸p linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ ®Ó huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån gãp phÇn lµm phong phó ho¸ thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ ®Çu t­. Víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng vµ ®a d¹ng, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· thu ®­îc mét kÕt qu¶ ®¸ng kÓ ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc ngµy cµng t¨ng. Theo sè liÖu thèng kª cña Tæng côc thuÕ, khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· nép vµo ng©n s¸ch n¨m 2000 lµ 11003 tû ®ång, chiÕm 16,1% tæng thu ng©n s¸ch, n¨m 2001 nép 11075 tû ®ång chiÕm 14,8% tæng thu ng©n s¸ch. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n cßn thùc hiÖn nhiÒu ch­¬ng tr×nh nh­ ®ãng gãp cho quü chÊt ®éc mµu da cam, quü ng­êi nghÌo, ñng hé cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh­ cÇu, ®­êng, nhµ t×nh nghÜa, tr­êng häc, tr¹m x¸ Lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo c¬ b¶n cña nÒn s¶n xuÊt. V× vËy, viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm kh«ng chØ cã ý nghÜa vÒ mÆt sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc x· héi mµ lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña Nhµ n­íc. Mét sè thµnh c«ng cña ®­êng lèi ®æi míi trong thêi gian qua ®ang lµm thay ®æi
  10. nhËn thøc vÒ thÞ tr­êng lao ®éng cña n­íc ta. Tr­íc hÕt ®ã lµ quan niÖm søc lao ®éng lµ hµng ho¸ cho nªn h×nh thøc thÓ hiÖn d­íi d¹ng "hîp ®ång lao ®éng" vµ ®­îc ph¸p luËt ®¶m b¶o th«ng qua Bé luËt lao ®éng vµ c¸c c¬ quan thùc thi. ChÝnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®ang lµm thay ®æi c¸ch nghÜ thô ®éng vÒ viÖc lµm, viÖc lµm kh«ng ph¶i chØ do Nhµ n­íc t¹o ra cho ng­êi lao ®éng mµ ng­êi lao ®éng sÏ tù t¹o viÖc lµm, tù kiÕm sèng vµ lµm giµu. Lao ®éng tr­íc ®©y chñ yÕu trong lÜnh vùc n«ng, l©m , ng­ nghiÖp nay dÇn dÇn chuyÓn sang c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nh­ c«ng nghiÖp, dÞch vô ®Ó tõ ®ã h×nh thµnh c¬ cÊu lao ®éng hîp lý gi÷a c¸c ngµnh, c¸c vïng theo h­íng hiÖn ®¹i, hiÖu qu¶. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã mét lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n, cã n¨ng lùc cã phÈm chÊt. Do ®ã, ph¶i cã chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó ®µo t¹o vµ khuyÕn khÝch sö dông lao ®éng, tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕu lao ®éng giái.Kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n kh«ng chØ gãp phÇn gi¶i quyÕt mét lùc l­îng lín lao ®éng thÊt nghiÖp mµ cßn lµm t¨ng sù lùa chän cho ng­êi lao ®éng khi tham gia thÞ tr­êng lao ®éng. Nh÷ng ng­êi chuÈn bÞ tham gia vµo thÞ tr­êng lao ®éng viÖc lµm sÏ lùa chän lÜnh vùc vµ thµnh phÇn kinh tÕ trªn c¬ së c©n nh¾c c¸c yªu cÇu tõ doanh nghiÖp vµ kh¶ n¨ng cña hä. Cßn nh÷ng ng­êi ®ang lµm viÖc t¹i mét c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh sÏ cã ®iÒu kiÖn di chuyÓn, thay ®æi n¬i lµm viÖc mét c¸ch tù do kh«ng bÞ rµng buéc bëi c¸c c¬ chÕ. Nh­ vËy, tÝnh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng lao ®éng sÏ gay g¾t h¬n vµ chÝnh sù c¹nh tranh khiÕn cho chÊt l­îng lao ®éng ®­îc n©ng cao. §ång thêi, do kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã ®iÒu kiÖn ®æi míi c«ng nghÖ nhanh nªn tr×nh ®é kü n¨ng cña ng­êi lao ®éng nhanh chãng ®­îc n©ng cao. Khu vùc kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®· gi¶i quyÕt viÖc lµm cho 4700742 lao ®éng chiÕm 70% lùc l­îng lao ®éng x· héi. NÕu tÝnh tû lÖ thu hót lao ®éng trªn vèn ®Çu t­ th× kinh tÕ c¸ thÓ thu hót 165 lao ®éng/tû ®ång vèn, doanh nghiÖp t­ nh©n thu hót 20 lao ®éng/tû ®ång vèn, trong khi doanh nghiÖp Nhµ n­íc chØ thu hót 11,5 lao ®éng/tû ®ång vèn.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD


ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2