intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Giáo trình Kế toán tài chính trong các doanh nghiệp (Tái bản lần thứ hai): Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:314

Thêm vào BST
Báo xấu
27
lượt xem 11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 cuốn giáo trình "Kế toán tài chính trong các doanh nghiệp" trình bày các nội dung: Kế toán tài sản cố định; kế toán nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ; kế toán tiền lương, các khoản trích theo lương và tình hình thanh toán với người lao động; kế toán chi phí kinh doanh và tính giá thành sản phẩm; kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm; kế toán vốn bằng tiền, tiền vay và các nghiệp vụ thanh toán; kế toán các nghiệp vụ đầu tư và dự phòng. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Kế toán tài chính trong các doanh nghiệp (Tái bản lần thứ hai): Phần 1

  1. TRUING DAI HOC KINH TE QUOC DAN VIEN KE TOflN ■ KIEM TOflN Chubien: GS.TS. Dang Thj Loan Giao trinh a ' (Tai ban lan thtf 2, co sufa doi bo sung) • ,CCO «K
  2. TRLTCXNG DAI HOC KINH TE QUOC DAN VIEN KE TOAN - KIEM TOAN --------Q -------------- Chu bien: GS. TS. DANG THI LOAN Gido trlnh KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP (Tai ban lan thir 2, co sita doi bo sung) NHA XUAT BAN DAI HOC KINH TE QUOC DAN 2013
  3. LOl NOIOAU lch mo dau De phu hop voi noi dung cai cach che do ke toan Viet Nam, Vien Ke toan-KiSni toan Truong Dai hoc Kinh te Quoc dan da to chuc bien soan cuon giao trinh “Ke toan tai chinh trong cac doanh nghicp” lam tai lieu giang day, hoc tap cho sinh vien chuyen nganh ke toan va sinh vien thuoc khoi nganh kinh t£, quan tri kinh doanh cua Truong Dai hoc Kinh te Quoc dan. Cuon giao trinh duoc xuat ban lan dau tien vao thang 11/1996 tren co so Quyet dinh so 1141/TC/QD/CDKT ngay 01/11/1995. Tu do den nay cuon giao trinh da duoc tai ban nhieu lan tren co so chinh ly, bo sung cho phu hop voi cac van ban quy djnh ve che do ke toan trong cac doanh nghiep cua Bo Tai chinh. Nhung nam gan day, nham hoan thien khuon kho phap ly ve ke toan, dap irng yeu cau phat trien kinh te trong tien trinh doi moi, mo cua va hoi nhap, Bo Tai chinh da ban hanh mot he thong bao gom 26 chuan mire ke toan cung nhieu thong tu huong dan ke toan thirc hien cac chuan mire ke toan ban hanh, ap dung cho tat ca cac doanh nghiep thuoc cac nganh. cac thanh phan kinh te trong ca nuoc nham dat duoc sir danh gia trung thirc, hop ly, khach quan ve thuc trang tai chinh va ket qua kinh doanh cua doanh nghiep. De giup cho can bo giang day, can bo nghien cuu, sinh vien va cac doanh nghiep thuoc cac nganh, cac thanh phan kinh te co tai lieu giang day, nghien cuu, hoc tap, quan ly dieu hanh thirc tien, Vien Ke toan-Kiem toan to chuc bien soan lai cuon giao trinh “Ke toan tai chinh trong cac doanh nghicp” tren ca sa cap nhat day du nhat cac van ban, thong tu huong dan hien hanh nhu: Thong tu so 05, 06, 123, 179, 180, 184, 195/2012/TT-BTC huong dan ve thue TTDB, thue GTGT, thul TNDN, v i xu ly chenh lech t> gia hoi doai. ve chi trg cap mat viec lam, ve quy ho trg sdp xip doanl- TRUdNG OAI HQC KINH TE QUOC DAN
  4. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP nghiep, ve che do ke toan don vi chu dau tu; Thong tu so 45/2013/TT-BTC ve huong dan che do quan ly, su dung va tri'ch khau hao tai san co dinh.... Tham gia bien soan, sua doi va bo sung cuon giao trinh lan nay gom co: • GS.TS Dang Thj Loan: Chu bien, viet cac chuong II, XIV. • PGS.TS Nguyen Minh Phuong: viet cac chuong V, XI. • PGS.TS Nguyen Thi Dong: viet cac chuong VII, XII, XIII. • GS.TS Nguyen Van Cong: viet cac chuong IV, X. • PGS.TS Pham Quang: viet cac chuong I, III, VI. • Giang vien Tran Due Vinh: viet cac chuong VIII, IX, XV. Tuy rat co gang, song chac chan cuon giao trinh khong tranh khoi nhung han che nhat dinh. Chung toi mong nhan duoc nhung y kien dong gop cua ban doc de lan xuat ban sau duoc hoan thien hon. Xin tran trong cam on! Thay mat tap the tac gia Chu bien: GS.TS DANG THI LOAN 4 TRUdNG DAI HQC KINH TE QUOC DAN
  5. CHUONG I: KETOAN TAI SAN CO OjNH Chuong I KE TOAN TAI SAN CO DINH I- BAN CHAT TAI SAN CO DINH VA NHIEM VU KE TOAN 1- Ban chat tai san co djnh DS tien hanh hoat dong san xuat - kinh doanh va cac hoat dong khac, doi hoi doanh nghiep phai huy dong, phan phoi va su dung mot khoi lugng tai san nhdt dinh. Mot loai tai san nao do duoc ghi nhan la tai san cua doanh nghiep khi no dap ung dugc hai tieu chuan ca ban: - Doanh nghiep kiem soat dugc tai san do. - Du tfnh dem lai lgi l'ch kinh te trong tuong lai cho doanh nghiep. Tuy theo quy mo gia tri cua tai san va thai gian du ti'nh dem lai lgi l'ch kinh te trong tuong lai, ngudi ta phan chia tai san do doanh nghiep kiem soat thanh hai loai la tai san co dinh va tai san liru dong. TSCD trong cac doanh nghiep la nhung tai san co gia tri lan va du tinh dem lai lai ich kinh te lau dai cho doanh nghiep. Theo che do tai chinh hien hanh, TSCD phai co du 3 tieu chuan sau: - Chac chan thu dua'c lai ich kinh te trong tuong lai tie viec su dung tai san do: Lgi l'ch kinh te do tai san mang lai dugc bieu hien 6 viec tang doanh thu, tiet kiem chi phi, tang chat lugng cua san pham, dich vu khi doanh nghiep kiem soat va su dung mot tai san nao do. - Co thai gian su dung tren 1 nam tra len: Tieu chuan nay nham cu the hoa tieu chuan thu nhat cua TSCD. Lgi l'ch kinh te trong tuong lai do viec su dung TSCD khong phai la trong 1 nam tai chinh ma it nhat la 2 nam. Chang han, neu doanh nghiep mua o to de su dung lau dai thi moi dugc coi la TSCD, ngugc lai, neu doanh nghiep mua o to de ban ra huong chenh lech gia thi no dugc coi la tai san luu dong. TRUdNG OAI HpC KINHTE QU6C DAN 5
  6. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP ■ I ■BMaHBBSBsaaBBgaa — ——————— ■■ - Nguyen gia tai san phai duoc xac dinh mot cach tin cay va co gid trj tu 30.000.000 ddng (Ba muoi trieu dong) tro len: Tieu chuan nay yeu cau mot tai san nao do muon dugc ghi nhan la TSCD thi phai co co so khach quan de xac dinh gia trj ban dau cua no. Chang han, nhan hieu hang hoa, quyen phat hanh, danh sach khach hang va cac khoan muc tucmg tu dugc hinh thanh trong noi bo doanh nghiep khong dugc ghi nhan la TSCD. nhung neu nhung tai san do dugc hinh thanh duoi hinh thue mua lai cua don vj hoac ca nhan khac thi co the dugc ghi nhan la TSCD. Theo quan diem cua che do tai chinh hien hanh, mot tai san co gia trj tir 30.000.000 dong tra len thi dugc coi la tai san co gia trj Ion (Thong tu so 45/2013/TT-BTC). 2- Nguyen tac quan ly TSCD De nang cao hieu qua su dung TSCD thi cong tac quan ly TSCD phai tuan thu nhung nguyen tac chu yeu sau: - Xac lap doi tugng ghi TSCD: Doi tugng ghi TSCD la tirng tai san co ket cau doc lap. hoac la mot he thong gom nhieu bo phan tai san rieng le lien ket vai nhau de cung thue hien mot hay mot so chuc nang nhat dinh ma neu thieu bat ky mot bo phan nao trong do thi ca he thong khong the hoat dong dugc va thoa man tieu chuan cua TSCD. Truong hgp mot he thong gom nhieu bo phan tai san rieng le lien ket vai nhau, trong do moi bo phan cau thanh co thai gian su dung khac nhau va neu thieu mot bo phan nao do ma ca he thong van thirc hien dugc chuc nang hoat dong chinh cua no nhung do yeu cau quan lv, su dung tai san c6 dinh doi hoi phai quan ly rieng tirng bo phan tai san thi moi bo phan tai san do neu cung thoa man dong thai ba tieu chuan cua tai san co dinh van dugc coi la mot doi tugng ghi TSCD. - Moi tai san co dinh trong doanh nghiep phai co bo h6 so rieng: Do tai san co djnh se ton tai lau dai trong doanh nghiep cho nen tai san c6 dinh phai dugc phan loai, thong ke, danh so va co the rieng, dugc theo doi chi tilt theo tirng doi tugng ghi tai san co dinh va dugc phan anh trong s6 theo doi tai san co djnh. 6 TRUdNG €>AI HQC KINH TE Q U 6c DAN
  7. CHUONG I: KE TOAN TAI SAN CO OjNH - Moi tai san c6 dinh phai dugc quan ly theo 3 chi tieu gia tri la nguyen gia, gia tri hao mon va gia trj con lai. - Xay dung quy chi quan ly TSCD, nhu: xac djnh ro quyen han, tracl nhiem cua tap the, ca nhan trong viec bao quan, su dung TSCD. - Doanh nghiep phai thue hien viec quan ly doi vai nhung tai san cc djnh da khau hao hit nhung van tham gia vao hoat dong kinh doanh nhi nhung tai san co dinh binh thuang. - Dinh ky vao cuoi moi nam tai chi'nh, doanh nghiep phai tien hanl kiem ke tai san co dinh. Moi truong hgp phat hien thira, thieu tai san co din! deu phai lap bien ban, tim nguyen nhan va co bien phap xir ly. 3- Nhiem vu kc toan TSCD De cung cap day du, kip thai thong tin cho cong tac quan ly TSCE tren ca sa tuan thu cac nguyen tac noi tren, ke toan TSCD trong cac doanl' nghiep phai bao dam cac nhiem vu chu yeu sau: - Ghi chep, phan anh tong hgp chi'nh xac, kip thai so lugng, gia tri TSCD hien co, tinh hinh tang giam va hien trang cua TSCD trong pham vi toan doanh nghiep cung nhu tirng bo phan sir dung TSCD, tao dieu kier cung cap thong tin de kiem tra, giam sat thuang xuyen viec giu gin, bac quan, bao duong TSCD va ke hoach dau tu doi mod TSCD trong tirng doanh nghiep. - Tinh toan va phan bo chinh xac mire khau hao TSCD vao chi phi sar xuat - kinh doanh theo mire do hao mon cua TSCD va che do tai chinh quy djnh. - Tham gia lap ke hoach sira chira va du toan chi phi sira chira TSCD. tap hgp chinh xac va phan bo hgp ly chi phi sira chira TSCD vao chi phi kinh doanh. II- PHAN LOAI TSCD De tao dieu kien thuan lgi cho cong tac quan ly va k! toan TSCD, thi viec phan loai TSCD phai dugc tien hanh theo nhilu tieu thue khac nhau. Nhung tieu thirc phan loai TSCD quan trong la: theo hinh thai bilu hien. theo quyen so him va theo tinh hinh sir dung TSCD. TRUC5NG DAI HpC KINH TE QL)6c DAN 1
  8. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP 1- Theo hinh thai bicu hien TSCD cua doanh nghiep dugc chia thanh TSCD huu hinh va TSCD vo hinh. - TSCD huu hinh la nhung TSCD co hinh thai vat chat va dugc chia thanh cac nhom sau: Nha cua, vat kien true: la tai san co dinh cua doanh nghiep dugc hinh thanh sau qua trinh thi cong xay dung nhu tru so lam viec, nha kho, hang rao, thap nuoc, san bai, cac cong trinh trang tri cho nha cua, duong xa, cau cong, duang sat, duong bang san bay, cau tau, cau cang, u trien da... May moc, thiet bi: la toan bo cac loai may moc, thiet bi dung trong hoat dong kinh doanh cua doanh nghiep nhu may moc chuyen dung, thiet bi cong tac, gian khoan trong lmh vuc dau khi, can cau, day chuyen cong nghe, nhung may moc dan le... Phuong tien van tai, thiet bi truyen dan: la cac loai phuong tien van tai gom phuong tien van tai duang sat, duong thuy, duang bo, duong khong, duang ong va cac thiet bj truyen dan nhu he thong thong tin, he thong dien, duong ong nuoc, bang tai... Thiet bi, dung cu quan ly: la nhung thiet bj, dung cu dung trong cong tac quan ly hoat dong kinh doanh cua doanh nghiep nhu may vi tinh phuc vu quan ly, thiet bi dien tir, thiet bi, dung cu do luong, kiem tra chat lugng, may hut am, hut bui, chong moi mot... Vuan cay lau nam, sue vat lam viec va/hoac cho san phdm: la cac vuan cay lau nam nhu vuon ca phe, vuon che, vuan cao su, vuan cay an qua, tham co, tham cay xanh...; Sue vat lam viec va 1 hoac cho san ph4m nhu dan voi, dan ngua, dan trau, dan bo... Cac loai tai san co dinh khac: la toan bo cac tai san co dinh khac chua liet ke vao nam loai tren nhu tranh anh, tac pham nghe thuat... - TSCD vo hinh la nhung TSCD khong co hinh thai vat chat, the hien mot lugng gia tri da dugc dau tu (dat tieu chuan gia tri TSCD) d£ dem lai lgi ich kinh te lau dai cho doanh nghiep (tren 1 nam). Thuoc ve TSCD vo hinh gom co: quyen su dung dat, quyen phat hanh, ban quyen tac gia. bang sang 8 TRUdNG OAI HQC KINH TE QUOC DAN
  9. CHUONG 1: KE TOAN TAI SAN CO OjNH chi, bang phat minh, nhan hieu hang hoa, ph4n mem may vi tinh, gifiy phep hoac giay phep nhugng quyen, kieu dang cong nghiep, ket qua cua cuoc bilu dien nghe thuat, ban ghi am, ghi hinh chuong trinh phat song, tin hieu ve tinh mang chuong trinh dugc ma hoa, thiet ke bo tri mach ti'ch hgp ban dan, giong cay trong va vat lieu nhan giong,... 2- Phan loai TSCD theo quyen so huu Cach phan loai nay dira tren ca so quyen dinh doat cua doanh nghiep doi vai TSCD hien co, vai tieu thue nay TSCD dugc chia lam 2 loai la TSCD tu co va TSCD thue ngoai. - TSCD cua doanh nghiep: la nhung TSCD dugc xay dung, mua sam hoac che tao bang nguon von chu sa huu doanh nghiep (do Ngan sach cap, tu bo sung, do don vi khac gop lien doanh...) hoac bang nguon von vay. Doi vai nhung TSCD nay doanh nghiep dugc quyen dinh doat nhu nhugng ban, thanh ly... tren ca sa chap hanh dung thu tuc theo qui djnh cua Nha nuac. - TSCD thue ngoai la nhung TSCD ma doanh nghiep dugc chu tai san nhugng quyen sir dung trong mot khoang thai gian nhat djnh ghi tren hgp dong thue. Theo phuong thue thue, hgp dong thue tai san dugc chia lam 2 loai: thue hoat dong va thue tai chinh. Can cir vao tieu chuan ghi nhan TSCD thi chi co tai san thue tai chinh mai co du kha nang de tra thanh TSCD. Tai san thue tai chinh: la tai san ma ben cho thue co sir chuyen giao phan lan rui ro va lgi ich gan lien vai quyen sa huu tai san cho ben thue. Quyen sa him tai san co the chuyen giao vao cuoi thai han thue. Cac truong hgp thue tai san duai day thuang dan den hgp dong thue tai chinh: a) Ben cho thue chuyen giao quyln so him tai san cho ben thue khi het thai han thue. b) Tai thai diem khai dau thue tai san, ben thue co quyen lira chon mua lai tai san thue vai mire gia uac tinh thdp han gia tri hgp ly vao cu6i thai han thue. c) Thai han thue tai san toi thieu phai chiem phan Ion thai gian sir dung kinh te cua tai san cho dii khong co sir chuyen giao quyen sa huu. TRUdNG 0AI HQC KINH l iQ U 6c DAN 9
  10. GIAO TRl'NH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP d) Tai thcri diem khai dau thue tai san, gia tri hien tai cua khoan thanh toan tien thue toi thiSu chiem phan Ion (tuong duang) gia tri hop ly cua tai san thue. e) Tai san thue thuoc loai chuyen dung ma chi co ben thue co kha nang su dung khong can co sir thay doi, sira chira Ion nao. Hgp dong thue tai san cung duoc coi la hop dong thue tai chinh neu hop dong thoa man it nhat mot trong ba (3) truong hop salt: a) Neu ben thue huy hop dong va den bu ton that phat sinh lien quan den viec huy hop dong cho ben cho thue; b) Thu nhap hoac ton that do su thay doi gia trj hop ly cua gia tri con lai cua tai san thue gan voi ben thue; c) Ben thue co kha nang tiep tuc thue lai tai san sau khi het han hop dong thue voi tien thue thap han gia thue thi truong. 3- Phan loai theo muc dich va tinh hinh sir dung Theo cach phan loai nay, TSCD trong doanh nghiep duoc chia thanh 4 loai: - TSCD dimg cho kinh doanh: La nhung TSCD huu hinh, vo hinh duoc dung vao hoat dong kinh doanh ciia doanh nghiep. - TSCD hanh chinh su nghiep: la nhung TSCD duoc Nha nuoc hoac cap tren cap hoac do doanh nghiep mua sam, xay dung bang nguon kinh phi su nghiep va duoc sir dung cho hoat dong hanh chinh su nghiep. - TSCD dimg cho muc dich phi'ic lgi: La nhung TSCD duoc hinh thanh tir quy phuc lgi, do doanh nghiep quan ly va sir dung cho cac muc dich phuc lgi nhu: Nha van hoa, nha tre, cau lac bo... ■ TSCD cho xu ly: La nhung TSCD bj hu hong cho thanh ly; TSCD khong can dung; TSCD dang tranh chap cho giai quylt... Ill- TINH GIA TAI SAN CO DINH Xuat phat tir nguyen tac quan ly TSCD, khi tinh gia TSCD ke toan phai xac dinh dugc 3 chi tieu la nguyen gia, gia tri hao mon va gia tri con lai. 10 TRUC5NG DAI HQC KINH TE Q U 6c DAN
  11. CHUONG I: KE TOAN TAI SAN COOjNH 1- Nguyen gia cua TSCD Nguyen gia cua TSCD la gia thirc te cua TSCD khi dua vao sir dung tai doanh nghiep. Khi xac dinh nguyen gia TSCD, ke toan phai quan triet cac nguyen tac chu yeu sau: - Thai diem xac dinh nguyen gia la thai diem dua tai san vao trang thai sSn sang su dung (doi vai TSCD huu hinh) hoac thai diem dua tai san vao su dung theo du tinh (doi vai TSCD vo hinh). - Gia thue tl cua TSCD phai dugc xac dinh dua tren nhung can cu khach quan co the kiem soat dugc (phai co chung tu hgp phap, hgp le). - Gia thue te cua TSCD phai dugc xac dinh dua tren cac khoan chi tieu hgp ly dugc don tich trong qua trinh hinh thanh TSCD. - Cac khoan chi tieu phat sinh sau khi dua TSCD vao su dung dugc tinh vao nguyen gia neu nhu chung lam tang them gia trj huu ich cua TSCD. Phuajig phap xac dinh nguyen gia TSCD trong mot so tinh huong hinh thanh TSCD nhu sau: - TSCD loai mua sam: NG = Gt + Tp + Pt + Lv - Tk - Cm - Th Trong do: NG: Nguyen gia TSCD. Gt: Gia thanh toan cho nguai ban tai san (tinh theo gia thu tien 1 lan). Tp: Thue, phi, le phi phai nop cho Nha nuoc ngoai gia mua (thue nhap khau, thue tieu thu dac biet, le phi truoc ba...). Pt: Phi ton truac khi dung, nhu: van chuyln, lip dat, chay thu... Lv: Lai tien vay phai tra truac khi dua TSCD vao su dung. Tk: Thue trong gia mua hoac phi ton dugc hoan lai. Cm: Chiet khau thuang mai hoac giam gia dugc huong. Th: Gia tri san pham, dich vu thu dugc khi chay thu. - Nguyen gia TSCD mua tra gop la gia mua tra tien ngay tai thai diem mua cong (+) cac khoan thue (khong bao gom cac khoan thue dugc hoan lai), cac chi phi lien quan true ti€p phai chi ra tinh din thai dilm dua TSCD TRUdNG DAI HQC KINH TE QU6C DAN 11
  12. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP vao trang thai s&n sang su dung nhu: Chi phi van chuyen, boc da; chi phi nang cap; chi phi l4p dat, chay thu; le phi truac ba (neu co). So tien chenh lech giua gia mua tra gop va gia mua tra tien ngay dugc hach toan vao chi phi tai chinh theo ky han thanh toan. - Nguyen gia tai san co' dinh do ddu tu xay dung co ban hinh thanh theo phuong thue giao thau la gia quyet toan cong trinh xay dung theo quy dinh hien hanh cong (+) le phi truac ba va cac chi phi lien quan true tiep khac. r r i - Nguyen gia tai san co dinh tu xay dung hoac tu san xudt, tu trien khai: la gia thanh thirc te cua tai san co dinh cong (+) cac chi phi lap dat chay thir, cac chi phi khac true tiep lien quan phai chi ra tinh den thai diem dua tai san co dinh vao trang thai san sang sir dung (trir cac khoan lai noi bo, cac chi phi khong hop ly nhu vat lieu lang phi, lao dong hoac cac khoan chi phi khac vugt qua muc quy djnh trong xay dimg hoac tu san xuat). Chu y: Theo Thong tu so 06/2012/TT-BTC thi hang hoa tieu dimg noi bo la gia ban cua hang hoa, dich vu cung loai hoac tuong duong tai thai diem phat sinh. - TSCD loai duoc cap, duoc dieu chuyen den bao gom gia tri con lai ghi tren so cua dan vi cap, don vi dieu chuyen, hoac gia tri theo danh gia thirc te cua hoi dong giao nhan va cac phi ton true tiep ma ben nhan tai san phai chi ra truoc khi dua TSCD vao su dung. Rieng TSCD dieu chuyen giua cac don vi thanh vien hach toan phu thuoc trong doanh nghiep thi nguyen gia dugc tinh bang nguyen gia ghi tren so cua dan vi giao. Cac chi phi co lien quan den viec dieu chuyen nay dugc tinh vao chi phi san xuat trong ky. f f , - TSCD loai duoc bieu tang, nhan von gop lien doanh, lien ket, nhcm lai von gop lien doanh, lien ket, hoac phat hien thira thi nguyen gia dugc xac djnh bang gia tri thirc te theo gia cua Hoi dong danh gia hoac to chuc dinh gia chuyen nghiep va cac chi phi ben nhan phai chi ra truac khi dua TSCD vao su dung. - Nguyen gia cua tai san co dinh la quyen sic dung dat (bao gom 12 TRUCJNG OAI HQC KINH Tf Q U 6 c DAN
  13. CHUONG h KE TOAN TAI SAN CO OjNH quyen sir dung dat co thai han va quyen su dung dat lau dai): la tien chi ra de co quyen su dung dat hop phap cong (+) chi phi cho den bu giai phong mat bang, san lap mat bang, le phi truac ba... (khorrg bao gom cac chi phi chi ra de xay dung cac cong trinh tren dat); hoac la gia tri quyen sir dung dat nhan gop von. - Nguyen gia tai san co dinh mua duai hinh thue trao doi vai mot tai san c6 dinh khong tuong tu la gia trj hop ly cua tai san co dinh nhan ve, hoac gia trj hop ly cua tai san dem trao doi (sau khi cong them cac khoan phai tra them hoac tru di cac khoan phai thu ve) cong (+) cac khoan thue (khong bao gom cac khoan thue dugc hoan lai), cac chi phi lien quan phai chi ra tinh den thai diem dua tai san vao sir dung. - Nguyen gia tai san co dinh mua duai hinh thue trao doi voi mot tai san co dinh tuong tu la gia tri con lai cua tai san co dinh dem trao doi. - Nguyen gia cua TSCD thue tai chinh dugc tinh bang gia tri hgp ly cua no va cac phi ton truac khi dung (neu co). Gia tri hgp ly: La gia tri tai san co the dugc trao doi giua cac ben co day du hieu biet trong sir trao doi ngang gia. Neu gia tri hgp ly cua tai san thue cao hon gia tri hien tai cua khoan thanh toan tien thue toi thieu thi ghi theo gia tri hien tai cua khoan thanh toan tien thue toi thieu. Nguyen gia TSCD co tinh on dinh cao, nguyen gia TSCD chi thay doi trong cac truong hop sau: - Danh gia lai TSCD: + Theo quyet dinh cua ca quan Nha nuac co th&m quyln. + Thirc hien to chuc lai doanh nghiep, chuyen doi sa huu doanh nghiep, chuyen doi hinh thue doanh nghiep. + Dung tai san de dau tu ra ngoai doanh nghiep. - Khi nang cap TSCD, chi phi chi ra de nang cap TSCD dugc bo sung vao nguyen gia cu de xac dinh lai nguyen gia mai cua no. - Thao da mot hoac mot s6 bo phan cua TSCD, khi do gia tri cua bo phan thao ra se dugc tru vao nguyen gia cua TSCD. TRIidNG DAI HQC KINH TE QUOC DAN 13
  14. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP 2- Gia trj hao mon va khau hao TSCD Hao mdn cua TSCD la sir giam dan gia tri cua TSCD trong qua trinh sir dung do tham gia vao qua trinh kinh doanh bi co xat, bi an mdn hoac do tien bo ky thuqt... Hao mon TSCD la mot pham tru mang ti'nh khach quan, muon xac djnh gia tri hao mon cua mot TSCD nao do thi ca sa co tinh khach quan nhat la thong qua gia ca thi truong, tire la phai so sanh gia ca cua TSCD cu vai TSCD moi cung loai. Tuy nhien, TSCD duoc dau tu mua sam la de sir dung lau dai cho qua trinh kinh doanh, do vay, cac doanh nghiep khong the xac dinh gia trj hao mon TSCD theo phuong phap noi tren. Nhan thue duoc sir hao mon TSCD co tinh khach quan, cho nen khi su dung TSCD, cac doanh nghiep phai tinh toan va phan bo mot cdch co he thong nguyen gia cua TSCD vao chi phi kinh doanh trong tirng ky hach toan va goi la khau hao TSCD. Muc dich cua viec trich khau hao TSCD la giiip cho cac doanh nghiep tinh dung, tinh du chi phi su dung TSCD va thu hoi von dau tu de tai tao TSCD khi chung bi hu hong hoac thai gian kiem soat het hieu lire. Nhu vay, khau hao TSCD la mot hoat dong co tinh chu quan la con so gia djnh ve sir hao mon cua TSCD trong qua trinh sir dung. Chinh vi vay, ve phuong dien ke toan, gia tri hao mon cua TSCD dugc tinh bang so khau hao luy ke den thai diem xac dinh. Khi TSCD bat dau dua vao sir dung tai doanh nghiep thi gia trj hao mon coi nhu bang khong (trir truong hgp TSCD chuyen giao giua cac don vi thanh vien hach toan phu thuoc trong doanh nghiep, gia tri hao mon TSCD ben nhan dugc tinh bang gia tri hao mon ghi tren so ciia don vi giao). TSCD cua doanh nghiep co nhieu thu, nhieu loai vai dac tinh hao mon khac nhau, cho nen, cac doanh nghiep phai xac dinh phuong phap tinh kh&u hao phu hgp voi tirng TSCD. Tuy nhien, cac phuong phap khdu hao khac nhau se cho ket qua khac nhau ve chi phi khau hao TSCD va qua do anh huong den thu nhap chiu thue cua doanh nghiep, do vav, viec van dung phuong phap khau hao TSCD phai nam trong khuon kho quy dinh cua Nha nuoc. 14 TRUC5NG OAI HQC KINH TE QUOC DAN
  15. CHUONG I: KE TOAN TAI SAN CO OjNH Theo ehl do tai chinh hien hanh, cac doanh nghiep co the tinh khau hao theo 3 phuong phap la: phuong phap khau hao duong thang, phuong phap khau hao theo so du giam dAn co dieu chinh va phuong phap khau hao theo so luong san pham. Theo phuong phap khau hao duong thang, muc khau hao hang nam cua 1 TSCD (Mkhn) dugc tinh theo cong thue sau: Mkhn = Nguyen gia cua TSCD x Ty le khau hao nam Trong do: 1 Ty le khau hao nam = -------------------------------------- x 100 S6 nam si> dung du* kien Doi vai nhung tai co djnh dugc mua sam hoac dau tu mai thi so nam su dung dir kien phai nam trong khoang thai gian sir dung toi da va toi thieu do Nha nuac quy dinh. Tuy nhien, de xac djnh so nam sir dung dir kien cho tirng TSCD cu the, doanh nghiep phai dira vao nhung can cu chu yeu sau: - Tuoi tho ky thuat cua tai san co dinh theo thiet ke. - Hien trang tai san co dinh (thai gian tai san co dinh da qua sir dung, the he tai san co dinh, tinh trang thirc te ciia tai san...). - Tuoi tho kinh te cua tai san co dinh: dugc quyet djnh bai thai gian kiem soat TSCD hoac yeu to hao mon vo hinh do sir tien bo ky thuat. - Phuong phap khau hao theo so du giam dcin co dieu chinh: dugc ap dung doi vai cac doanh nghiep thuoc cac linh virc co cong nghe doi hoi phai thay doi, phat trien nhanh va TSCD phai thoa man dong thai cac dieu kien sau: + La tai san co dinh dau tu mai (chua qua sir dung). + La cac loai may moc, thiet bj; dung cu lam viec do luong, thi nghiem. Theo phuong phap khau hao so du giam dan co dieu chinh thi mire khau hao hang nam cua TSCD dugc xac dinh theo cong thirc sau: TRUdNG DAI HpC KINH TE Q U 6c DAN 15
  16. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHl|P Mkhn _ Gia trj con lai cua Ty le khau tai san co dinh hao nhanh Ty le khau hao nhanh xac dinh theo cong thue sau: Ty le khau _ Ty le khau hao TSCD theo He so khao nhanh (%) phim ng phap dipong thang dieu chinh He so dieu chinh xac djnh theo thai gian sir dung cua tai san co dinh quy dinh tai bang duai day: • • r ----- r s ' Thai gian sir dung cua tai spn co dinh He so dieu chinh (lan) Den 4 nam ( t < 4 nam) 1,5 Tren 4 den 6 nam (4 nam < t < 6 nam) 2,0 Tren 6 nam (t > 6 nam) 2,5 Nhung nam cuoi, khi muc khau hao nam xac dinh theo phuong phap so du giam dan noi tren bang (hoac thap han) muc khau hao tinh binh quan giua gia tri con lai va so nam sir dung con lai cua tai san co dinh, thi ke tir nam do mire khau hao duoc tinh bang gia tri con lai cua tai san c6 dinh chia (:) cho so nam sir dung con lai cua tai san co dinh. Phuong phap khau hao theo san luong duoc ap dung d
  17. CHUONG I: KETOAN TAI SAN CO PjNH - Xac dinh muc trich khSu hao trong thang cua tai san co dinh theo cong thue duai day: j, , M lfc trich khau hao Mine trich khau So lu'O’ng san . * , t binh quan tinh cho hao trong thang = pham san xuat x . , 3 3 mot dan vi san cua TSCD trong thang , pham Trong do: M lhc trich kh4u hao binh quan = Nguyen gia cua tai san c6 djnh tinh cho mot dan vj san pham San liFong theo cong suat thiet ke - Muc trich khau hao nam cua tai san co dinh bang tong muc trich khau hao cua 12 thang trong nam. Truong hop cong suat thiet ke hoac nguyen gia cua tai san co dinh thay doi, doanh nghiep phai xac dinh lai muc trich khau hao cua tai san co dinh. Khi tinh khau hao va sic dung nguon von khau hao TSCD cua mot doanh nghiep, can phai chu y mot so qui dinh sau: - Moi TSCD co lien quan den hoat dong kinh doanh deu phai trich khau hao, muc trich khau hao TSCD duoc hach toan vao chi phi kinh doanh trong ky ke ca TSCD dang the chap, cam co cho thue. - Phuong phap khau hao ap dung cho tirng tai san co dinh ma doanh nghiep da lira chon va dang ky phai thirc hien nhat quan trong suot qua trinh sir dung tai san co dinh do. - Viec xac dinh thai gian khau hao ciia mot TSCD phai dira vao khung thai gian sir dung theo quy dinh thong nhat trong che do tai chinh. Truong hop doanh nghiep muon xac dinh thai gian khau hao khac voi nhung qui dinh do thi phai duoc sir dong y cua Bo Tai chinh. Truong hop dac biet (nhu nang cap hay thao do mot hay mot so bo phan ciia TSCD) thi doanh nghiep phai lap bien ban neu ro cac can cir lam thay doi thai gian sir dung va dang ky lai thai gian sir dung moi ciia TSCD voi co quan tai chinh true tiep quan ly. - Doanh nghiep tu xac dinh thai gian khau hao cua TSCD vo hinh TRUdNG OAI HOC KINH TE QUOC DAN 17
  18. GIAO TRINH KlTOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP nhung toi da khong qua 20 nam. Rieng thoi gian su dung cua quyen sir dung dat co thoi han la thai han dugc phep su dung dat cua doanh nghiep. TSCD vo hinh la quyen tac gia, quyen so hiru tri tue, quyen doi voi giong cay trong, thi thoi gian trich khau hao la thai han bao ho duoc ghi tren van bang bao ho. - Viec trich hoac thoi trich khau hao tai san co dinh dugc thue hien bat dau tir ngay (theo so ngay cua thang) ma tai san co dinh tang, giam, hoac ngimg tham gia vao hoat dong kinh doanh. - TSCD da kh§u hao hit ma van dugc sir dung cho hoat dong kinh doanh ciia doanh nghiep thi cung khong dugc trich khau hao nua. - TSCD chua khau hao het da hu hong phai thanh ly thi phan gia tri con lai dugc xir ly thu hoi mot lan (coi nhu mot nghiep vu bat thuong). - Doi voi TSCD khong tham gia vao hoat dong kinh doanh nhu: TSCD khong can dung, chua can dimg da co quyet djnh ciia co quan co tham quyen cho phep doanh nghiep dugc dua vao cat tru, bao quan, dieu dong cho doanh nghiep khac, TSCD phuc vu cho hoat dong phuc lgi... thi khong phai trich khau hao. - Quyen sir dung dat lau dai la tai san co dinh vo hinh dac biet, doanh nghiep ghi nhan la tai san co dinh vo hinh theo nguyen gia nhung khong dugc trich khau hao. - Cac doanh nghiep dugc sir dung toan bo so khau hao luy k! cua TSCD de tai dau tu, thay the, doi moi TSCD; khi chua co nhu cAu d^u tu tai tao lai TSCD, doanh nghiep co quyen sir dung linh hoat so khau hao luy ke phuc vu yeu cau kinh doanh ciia minh. 3- Gia trj con lai cua TSCD Gia trj con lai ciia TSCD la gia thirc te ciia TSCD tai mot thoi diem nhat dinh. Nguoi ta chi xac djnh dugc chinh xac gia tri con lai ciia TSCD khi ban chung tren thi truong. Ve phuong dien ke toan, gia tri con lai ciia TSCD dugc xac dinh bang hieu so giua nguyen gia TSCD va so khau hao luy ke tinh den thoi diem xac djnh. Chinh vi vay, gia tri con lai tren so k! toan mang dau an chii quan cua cac doanh nghiep, ciing 1 TSCD nhung neu 18 TRUCJNG DAI HpC KINH Tf QU6C DAN
  19. CHUONG I: KE TOAN TAI SAN CO OjNH doanh nghiep giam thai gian khau hao thi toe do giam cua gia tri con lai se nhanh hon. Do do trong cac truong hop gop von lien doanh bang TSCD, giai thi hoac sap nhap doanh nghiep, da dang hoa hinh thue so huu doanh nghiep thi doi hoi phai danh gia lai gia trj hien con cua TSCD, thue chat cua viec lam nay la xac dinh gia tri con lai cua TSCD theo mat bang gia ca hien tai. M6i quan he giua ba chi tieu gia cua TSCD duoc the hien cua cong thue sau: NG TSCD = GTCLTSCO + GTHM TSCD IV- KE TOAN TINH HINH BIEN DONG TSCD 1- Thu tuc va ke toan chi tict TSCD Khi co TSCD moi dua vao su dung, doanh nghiep phai lap hoi dong giao nhan gom co dai dien ben giao, dai dien ben nhan va mot so uy vien de lap "Bien ban giao nhan TSCD" cho tirng doi tuong TSCD. Doi voi nhung TSCD cung loai, giao nhan cung mot luc, do cung mot don vj chuyen giao thi co the lap chung mot bien ban. Sau do phong ke toan phai sao lai cho moi doi tuong ghi TSCD mot ban de liru vao ho so rieng cho tirng TSCD. Moi bo ho so TSCD bao gom: "Bien ban giao nhan TSCD", hop dong, hoa don mua TSCD, cac ban sao tai lieu ky thuat va cac chung tir khac co lien quan. Can cu vao ho so TSCD, ke toan mo the TSCD de theo doi chi tiet tirng TSCD cua doanh nghiep. The TSCD do k! toan TSCD lap, k! toan truong ky xac nhan. The nay duoc luu 6 phong ke toan trong suot qua trinh sir dung TSCD. Khi lap xong, the TSCD duoc dung de ghi vao "So tai san co dinh", so nay duoc lap chung cho toan doanh nghiep mot quyen va tirng don vi sir dung moi noi mot quyen. TSCD cua doanh nghiep co the giam do nhieu nguyen nhan khac nhau nhu dieu chuyen cho don vj khac, dem di gop von lien doanh, lien ket, nhugng ban, thanh ly... tuy theo tumg truong hgp giam TSCD ma doanh nghiep phai lap cac chirng tir nhu "Bien ban giao nhan TSCD", "Bien ban thanh ly TSCD"... Tren co so cac chimg tir nay k! toan ghi giam TSCD tren TRUdNG DAI HQC KINH Tl Q U 6 c DAN 19
  20. GIAO TRINH KE TOAN TAI CHINH TRONG CAC DOANH NGHIEP cac "So tai san co dinh". Truong hop di chuyen TSCD giua cac bo phan trong doanh nghiep thi ke toan ghi giam TSCD tren "So tai san co djnh" cua bo phan giao va ghi tang tren "So tai san co dinh" cua bo phan nhan. 2- Tai khoan su* dung Be phan anh tinh hinh bien dong TSCD, doanh nghiep phai su dung cac t&i khoan chu yeu sau: * Tai khoan 211 "TSCD huu hinh”: TK nay dung de phan anh gia trj hien co va tinh hinh tang, giam cua toan bo TSCD huu hinh cua doanh nghiep theo nguyen gia. Ben No: Nguyen gia TSCD huu hinh cua doanh nghiep tang trong ky. Ben Co: Nguyen gia TSCD huu hinh cua doanh nghiep giam trong ky. So du No: Nguyen gia TSCD huu hinh hien co cua doanh nghiep. TK 211 dugc chi tiet de theo doi tinh hinh bien dong cua tirng loai TSCD huu hinh nhu: TK 2111 “Nha cira, vat kien true” TK 2112 “May moc thiet bj” TK 2113 “Phuong tien van tai, truyen dan” TK 2114 “Thiet bi, dung cu quan ly” TK 2115 “Vuan cay lau nam, sue vat lam viec va cho san pham” TK 2118 “TSCD huu hinh khac” * Tai khoan 212 “TSCD thue tai chinh ” TK nay phan anh tinh hinh bien dong ciia TSCD huu hinh, vo hinh thue ngoai (phuong thirc thue tai chinh) theo nguyen gia. Ben No: Nguyen gia cua TSCD thue tai chinh tang trong ky. Ben Co: Nguyen gia ciia TSCD thue tai chinh giam trong ky. So du No: Nguyen gia TSCD thue tai chinh hien co. * Tai khoan 213 “TSCD vo hinh”: TK nay phan anh tinh hinh bien dong TSCD vo hinh ciia doanh nghiep theo nguyen gia. Ben No: Nguyen gia TSCD vo hinh tang trong ky. 20 TRUdNG DAI HQC KINH TE Q U6C DAN
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2