GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN II - PHẦN IV MÁY ĐIỆN KHÔNG ĐỒNG BỘ - CHƯƠNG 4

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

237
lượt xem 84
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

CHƯƠNG IV: MÁY ĐIỆN KHÔNG ĐỒNG BỘ (KĐB) ĐẶC BIỆT § 4.1. MÁY ĐIỆN KHÔNG ĐỒNG BỘ MỘT PHA I. Đại cương Động cơ không đồng bộ một pha thường được được dùng trong các dụng cụ sinh hoạt và công nghiệp, công suất từ vài watt đến khoảng vài nghìn watt và nối vào lưới điện xoay chiều 1 pha.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN II - PHẦN IV MÁY ĐIỆN KHÔNG ĐỒNG BỘ - CHƯƠNG 4

CHÖÔNG IV: MAÙY ÑIEÄN KHOÂNG ÑOÀNG BOÄ (KÑB) ÑAËC BIEÄT § 4.1. MAÙY ÑIEÄN KHOÂNG ÑOÀNG BOÄ MOÄT PHA I. Ñaïi cöông Ñoäng cô khoâng ñoàng boä moät pha thöôøng ñöôïc ñöôïc duøng trong caùc duïng cuï sinh hoaït vaø coâng nghieäp, coâng suaát töø vaøi watt ñeán khoaûng vaøi nghìn watt vaø noái vaøo löôùi ñieän xoay chieàu 1 pha. Do nguyeân lyù môû maùy khaùc nhau vaø yeâu caàu tính naêng khaùc nhau maø xuaát hieän nhöõng keát caáu khaùc nhau, nhöng noùi cho cuøng vaãn coù keát caáu cô baûn gioáng nhö ñoäng cô ñieän KÑB ba pha, chæ khaùc laø treân stator coù 2 daây quaán: Daây quaán chính hay daây quaán Hình 4.1 Ñoäng cô ñieän laøm vieäc vaø daây quaán phuï hay daây quaán môû khoâng ñoàng boä 1 pha. maùy. Rotor thöôøng laø loàng soùc. Daây quaán chính thöôøng ñöôïc noái vaøo löôùi ñieän trong suoát quaù trình laøm vieäc, coøn daây quaán phuï thöôøng chæ noái vaøo khi môû maùy. Trong quaù trình môû maùy, khi toác ñoä ñaït ñeán 75 ñeán 80% toác ñoä ñoàng boä thì duøng ngaét ñieän kieåu ly taâm caét daây quaán phuï ra khoûi löôùi. Coù loaïi ñoäng cô sau khi môû maùy, daây quaán phuï vaãn noái vaøo löôùi. Ñoù laø ñoäng cô ñieän moät pha kieåu ñieän dung (hay coøn goïi laø ñoäng cô ñieän hai pha). II. Nguyeân lyù laøm vieäc Hình 4.2 Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä 1 pha. Ñaàu tieân, ta xeùt cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô ñieän moät pha khi daây quaán môû maùy ñaõ ngaét ra khoûi löôùi. Daây quaán laøm vieäc noái vôùi ñieän aùp moät pha, doøng ñieän trong daây quaán seõ sinh ra töø tröôøng ñaäp maïch Φ . Töø tröôøng naøy coù theå phaân 90
tích thaønh hai töø tröôøng quay Φ A vaø Φ B coù chieàu ngöôïc nhau, coù n1A = n1B vaø bieân ñoä baèng ½ bieân ñoä töø tröôøng ñaäp maïch (hình 4.2a). Nhö vaäy, coù theå xem ñoäng cô ñieän moät pha töông ñöông nhö 2 ñoäng cô ñieän ba pha gioáng nhau coù rotor ñaët treân cuøng moät truïc vaø daây quaán stator noái noái tieáp nhau sao cho töø tröôøng cuûa chuùng sinh ra trong khoâng gian theo chieàu ngöôïc nhau (hình 4.2b). Ñeán löôït chuùng laïi töông ñöông moät ñoäng cô ñieän ba pha coù hai daây quaán noái noái tieáp nhau taïo ra Φ A vaø Φ B (hình 4.2c). Trong ñoäng cô ñieän moät pha cuõng nhö trong hai moâ hình cuûa chuùng, töø tröôøng quay thuaän vaø quay nghòch taùc duïng vôùi doøng ñieän rotor do chuùng sinh ra taïo thaønh 2 moment MA vaø MB. Khi ñoäng cô ñöùng yeân (s = 1) thì MA = MB vaø ngöôïc chieàu nhau, do ñoù moment toång M = MA + MB = 0. Ñoäng cô khoâng quay ñöôïc ngay caû khi khoâng coù Mc treân truïc. Neáu quay rotor cuûa ñoäng cô ñieän theo moät chieàu naøo ñoù (ví duï quay theo chieàu cuûa töø tröôøng daây quaán A nhö hình 4.2b) vôùi toác ñoä n thì taàn soá cuûa s.ñ.ñ, doøng ñieän caûm öùng ôû rotor do töø tröôøng quay thuaän Φ A sinh ra seõ laø: p(n 1 − n ) pn 1 (n 1 − n ) f 2A = = = sf 1 60 60n 1 Coøn ñoái vôùi töø tröôøng quay ngöôïc Φ B thì taàn soá aáy laø: p(n 1 + n ) pn 1 2n 1 − (n 1 − n ) [ ] = (2 − s)f 1 f 2B = = 60 60 n1 ÔÛ ñaây (2-s) laø heä soá tröôït cuûa rotor ñoái vôùi töø tröôøng Φ B . Cho raèng M > 0 khi chuùng taùc duïng theo chieàu quay cuûa töø tröôøng Φ A , ta seõ coù caùc daïng ñöôøng MA vaø MB nhö hình 4.3: Hình 4.3 Ñaëc tính M = f(s) cuûa ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä 1 pha. Khi s = 1 thì M = 0, ñoäng cô khoâng theå baét ñaàu quay ñöôïc khi treân stator chæ coù moät daây quaán vaø ñieàu kieän laøm vieäc cuûa ñoäng cô khi rotor quay theo chieàu 91
naøy hoaëc chieàu kia vôùi toác ñoä n ñeàu gioáng nhau (vì ñöôøng ñaëc tính moment coù tính chaát ñoái xöùng qua caùc goùc toaï ñoä) III. Phöông phaùp môû maùy vaø caùc loaïi ñoäng cô ñieän moät pha 1. Caùc phöông phaùp môû maùy: i.Duøng daây quaán phuï: Nhö chuùng ta ñaõ bieát, neáu chæ coù daây quaán chính noái vaøo löôùi ñieän thì töø tröôøng trong daây quaán moät pha laø töø tröôøng ñaäp maïch, neân ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä moät pha khoâng theå töï môû maùy ñöôïc vì khi s = 1 thì M = 0. Muoán ñoäng cô töï môû maùy (khôûi ñoäng) thì töø tröôøng trong maùy phaûi laø töø tröôøng quay hoaëc ít nhaát töø tröôøng quay ngöôïc Φ B phaûi yeáu hôn so vôùi töø tröôøng quay thuaän Φ A , ñeå taïo ra töø tröôøng quay coù theå duøng voøng ngaén maïch hoaëc daây quaán phuï vaø phaàn töû môû maùy. Daây quaán phuï ñaët leäch pha vôùi daây quaán chính moät goùc 900 ñieän trong khoâng gian treân maïch töø stator, phaàn töû môû maùy duøng ñeå taïo söï leäch pha veà thôøi gian giöõa doøng ñieän trong daây quaán chính vaø daây quaán phuï coù theå laø ñieän trôû, cuoän daây hoaëc tuï ñieän, tuï ñieän ñöôïc duøng phoå bieán vì duøng tuï ñoäng cô coù moment môû maùy lôùn, heä soá coâng suaát cos ϕ cao vaø doøng ñieän môû maùy töông ñoái nhoû. α . Duøng ñieän trôû ñeå môû maùy: Ñeå laøm cho Imm leäch pha so vôùi Ilv ta noái theâm moät ñieän trôû hay ñieän caûm vaøo cuoän daây môû maùy. Mmm cuûa loaïi ñoäng cô naøy töông ñoái nhoû. Trong thöïc teá teá chæ caàn tính toaùn sao cho baûn thaân daây quaán phuï coù ñieän trôû töông ñoái lôùn laø ñöôïc (duøng boái daây quaán ngöôïc) khoâng caàn noái theâm ñieän trôû ngoaøi. Hình 4.4 Môû maùy baèng ñieän trôû β . Duøng tuï ñieän môû maùy: Noái tuï ñieän vaøo daây quaán môû maùy ta ñöôïc keát quaû toát hôn. Coù theå choïn trò soá tuï ñieän sao cho khi s = 1 thì Imm leäch pha so vôùi Ilv 900 vaø doøng ñieän cuûa caùc daây quaán ñoù coù trò soá sao cho töø tröôøng do chuùng sinh ra baèng nhau. Nhö vaäy khi khôûi ñoäng ñoäng cô seõ cho moät töø tröôøng quay troøn. Hình 4.5 Môû maùy baèng tuï ñieän 92
γ . Ñoäng cô ñieän moät pha kieåu ñieän dung: Hình 4.6 Ñoäng cô ñieän 1 pha kieåu ñieän dung Ta coù theå ñeå nguyeân daây quaán môû maùy coù tuï ñieän noái vaøo löôùi ñieän khi ñoäng cô ñaõ laøm vieäc. Nhôø vaäy ñoäng cô ñieän ñöôïc coi nhö ñoäng cô ñieän hai pha. Loaïi naøy coù ñaëc tính laøm vieäc toát, naêng löïc quaù taûi lôùn, heä soá coâng suaát cuûa maùy ñöôïc caûi thieän. Nhöng trò soá ñieän dung coù lôïi nhaát cho môû maùy laïi thöôøng quaù lôùn ñoái vôùi cheá ñoä laøm vieäc, vì theá trong moät soá tröôøng hôïp khi môû maùy keát thuùc phaûi caét bôùt trò soá cuûa tuï ñieän ra baèng coâng taéc ly taâm. ii.Duøng voøng ngaén maïch: Voøng ngaén maïch F ñoùng vai troø cuoän daây phuï F quaõng 1/3 cöïc töø. Khi ñaët moät ñieän aùp vaøo cuoän daây chính ñeå môû maùy, daây quaán seõ sinh ra moät töø tröôøng ñaäp maïch Φ c . Moät phaàn cuûa Φ c laø Φ' c seõ ñi qua F vaø sinh ra In trong F ( I n → Φ n ), neáu boû qua toån hao trong voøng ngaén maïch thì Φ n seõ truøng pha vôùi In. Φ n taùc duïng vôùi Φ' c sinh ra . . . Φ f = Φ n + Φ' c . Φ f leäch pha so vôùi phaàn thoâng coøn laïi Φ c - Φ' c . Do ñoù seõ sinh ra moät töø tröôøng gaàn Hình 4.7 Ñoäng cô ñieän 1 gioáng töø tröôøng quay vaø cho moät moment môû maùy pha coù voøng ngaén maïch ñaùng keå. II. Phaân loaïi: Ñoäng cô ñieän moät pha coù theå phaân laøm caùc loaïi sau: + Ñoäng cô ñieän moät pha coù voøng ngaén maïch. + Ñoäng cô ñieän moät pha môû maùy baèng ñieän trôû (pha phuï). + Ñoäng cô ñieän moät pha môû maùy baèng ñieän dung. + Ñoäng cô ñieän moät pha kieåu ñieän dung: - Coù ñieän dung laøm vieäc. - Coù ñieän dung laøm vieäc vaø môû maùy. 93
III. Söû duïng ñoäng cô ñieän ba pha trong löôùi ñieän moät pha: i.Khi ñieän aùp nguoàn ñieän 1 pha baèng ñieän aùp pha cuûa ñoäng cô ba pha. Hình 4.8 Ñoäng cô ñieän 1 pha kieåu ñieän dung khi U ng = U pha - Sô ñoà hình 4.8a + Ñieän aùp nguoàn baèng ñieän aùp pha cuûa ñoäng cô Ung = Uf. If + Ñieän dung laøm vieäc cuûa tuï ñieän C LV = 4800 μF U ng + Ñieän aùp laøm vieäc cuûa tuï: U c ≈ U ng (V) + If: Doøng ñieän pha ñònh möùc cuûa ñoäng cô ba pha, (A). - Sô ñoà hình 4.8b + Ñieän aùp nguoàn baèng ñieän aùp pha cuûa ñoäng cô Ung = Uf If + Ñieän dung laøm vieäc cuûa tuï ñieän C LV = 1600 μF U ng + Ñieän aùp laøm vieäc cuûa tuï: U c ≈ 2U ng Caùch ñaáu daây theo sô ñoà 4.8b coù öu ñieåm hôn sô ñoà hình 4.8a: Moment môû maùy lôùn hôn, lôïi duïng coâng suaát khaù hôn, ñieän dung cuûa tuï nhoû hôn nhöng ñieän aùp treân tuï lôùn hôn. 94
ii.Khi ñieän aùp nguoàn ñieän 1 pha baèng ñieän aùp daây cuûa ñoäng cô ba pha. Coù theå ñaáu daây theo sô ñoà sau: Hình 4.9 Ñoäng cô ñieän 1 pha kieåu ñieän dung khi U ng = U d - Sô ñoà hình 4.9a - Sô ñoà hình 4.9b + Ung = Ud + Ung = Ud If If + C LV = 2800 + C LV = 2740 μF μF U ng U ng + U c ≈ U ng + U c ≈ 1,15U ng § 4.2. ÑOÄNG CÔ CHAÁP HAØNH KHOÂNG ÑOÀNG BOÄ ( AC SERVOMOTOR) Ñeå ñieàu khieån 1 ñoái töôïng naøo ñoù, tín hieäu ñieàu khieån ít khi daãn tröïc tieáp ñeán maø thöôøng qua khaâu trung gian naøo ñoù. Thí duï muoán bieán tín hieäu ñieän aùp thaønh tín hieäu cô hoïc taùc ñoäng vaøo ñoái töôïng ñieàu khieån thì ngöôøi ta duøng khaâu trung gian laø ñoäng cô chaáp haønh. Ñoäng cô naøy caàn thoûa maõn caùc yeâu caàu chính: - Ñoä nhaïy cao, quaùn tính beù, nghóa laø phaûi quay hoaëc döøng töùc khaéc khi coù tín hieäu hoaëc maát tín hieäu ñieàu khieån maø khoâng nhôø 1 cô caáu haõm . - Moment môû maùy lôùn, ñoäng cô laøm vieäc oån ñònh . - Ñaëc tính cô tuyeán tính, phaïm vi ñieàu chænh toác ñoä roäng. - Coâng suaát ñieàu khieån nhoû. Ñoäng cô chaáp haønh khoâng ñoàng boä (KÑB) laø loaïi ñoäng cô KÑB 2 pha coâng suaát beù ( 0,1÷ 300W). Keát caáu nhö sau: Stator gheùp baèng laù theùp kyõ thuaät ñieän coù 2 cuoän daây ñaët leäch nhau 900. Trong ñoù 1 cuoän Wkt laøm nhieäm vuï kích thích, cuoän Wñk laøm nhieäm vuï ñieàu khieån, 2 cuoän naøy ñöôïc ñaët vaøo 2 ñieän aùp leäch nhau 900 thôøi gian. Nguoàn kích 95
thích laáy ôû löôùi ñieän xoay chieàu, nguoàn ñieàu khieån laáy ôû tín hieäu ñieàu khieån, coù nhieàu loaïi ñieàu khieån : Ñieàu khieån bieân ñoä, ñieàu khieån pha, ñieàu khieån hoãn hôïp (caû bieân ñoä vaø pha). Toång quaùt töø tröôøng quay coù theå laø ellip do tính baát ñoái xöùng cuûa ñieän aùp hoaëc pha (pha nhoû hôn 900). Khi coù tín hieäu ñieàu khieån trong khe hôû seõ hình thaønh töø tröôøng quay vaø ñoäng cô laøm vieäc vôùi ñaëc tính moment thuaän (ñaëc tính cô thoâng thöôøng). Khi maát tín hieäu ñieàu khieån, trong daây quaán stator chæ coøn nguoàn ñieän 1 pha ( Ukt), töø tröôøng ñaäp maïch do doøng ñieän 1 pha sinh ra ñöôïc phaân thaønh 2 töø tröôøng quay thuaän vaø ngöôïc, töông öùng ta coù 2 ñaëc tính cô thuaän vaø ngöôïc, ñaëc tính cô toång M∑ seõ taïo ra 1 moment ngöôïc vôùi moment thuaän (laø ñaëc tính cô thoâng thöôøng cuûa ñoäng cô KÑB khi coù caû 2 ñieän aùp kích thích vaø ñieàu khieån) laøm rotor ñöùng laïi (H 4.10c). Hình 4.10. Sô ñoà nguyeân lyù ñoäng cô thöøa haønh khoâng ñoàng boä. 96
Ñeå maùy laøm vieäc oån ñònh vaø ñaëc tính cô tuyeán tính thì rotor phaûi ñöôïc cheá taïo vôùi ñieän trôû raát lôùn ñeå sm = 3 ÷ 4 , vôùi sm lôùn nhö vaäy noù môùi choáng ñöôïc hieän töôïng töï quay nöõa (coøn ñoái vôùi ñoäng cô 1 pha thoâng thöôøng vì ñieän trôû rotor beù → ñaëc tính cô coù daïng nhö hình 4.10b, khi rotor ñaõ quay ta ngaét maïch khôûi ñoäng thì ñoäng cô vaãn tieáp tuïc quay). Ñoäng cô chaáp haønh KÑB coù keát caáu töông töï nhö ñoäng cô KÑB thöôøng rotor loàng soùc nhöng phaûi ñöôïc cheá taïo vôùi ñoä chính xaùc cao, quaùn tính beù. Thoâng thöôøng hay laøm theo kieåu rotor roãng (hình coáâc) caáu taïo nhö hình 4.10d. Stator goàm 2 phaàn : Ngoaøi vaø trong, stator ngoaøi goàm caùc laù theùp kyõ thuaät ñieän gheùp laïi vôùi nhau, goàm coù raêng raõnh ñeå ñaët daây quaán kích thích vaø daây quaán ñieàu khieån. Stator trong goàm caùc laù theùp gheùp laïi khoâng coù raêng raõnh chæ duøng laøm maïch daãn töø. Rotor roãng thöôøng laøm baèng vaät khoâng daãn töø nhö nhoâm hay ñuy-ra ñöôïc baét leân treân truïc baèng vaønh ñôõ vaø quay ôû giöõa khe hôû stator. Ngoaøi ra rotor coù theå laøm baèng hôïp kim ñoàng nhoâm coù ñieän trôû suaát cao hoaëc laøm baèng saét, hay baèng vaûi eùp treân maët ngoaøi traùng vaät lieäu daãn ñieän . Do khe hôû khoâng khí lôùn ( δ =0,3 ÷ 1,4 mm) neân I0 lôùn , cos ϕ thaáp, hieäu suaát thaáp, troïng löôïng lôùn (vì δ lôùn neân muoán Φ cao phaûi taêng stñ F = I W → W taêng) (hình 4.10d). § 4.3. MAÙY ÑIEÄN KÑB LAØM VIEÄC TRONG HEÄ TÖÏ ÑOÀNG BOÄ (Selsyl) Maùy ñieän KÑB laøm vieäc trong heä töï ñoàng boä goàm nhieàu maùy ñaët caùch nhau vaø chæ noái vôùi nhau baèng ñieän. Khi 1 trong nhöõng maùy ñoù quay ñi 1 goùc ( goïi laø maùy phaùt) thì nhöõng maùy khaùc (maùy thu) cuõng quay 1 goùc nhö vaäy. Heä thoáng naøy thöôøng duøng trong kyõ thuaät khoáng cheá vaø ño löôøng. Nhöõng maùy ñieän naøy thöôøng thuoäc loaïi 3 pha vaø 1 pha vaø coù theå laøm vieäc ôû nhieàu cheá ñoä : Chæ thò, vi sai, bieán aùp. 1. Heä töï ñoàng boä 3 pha ( Selsyl 3 pha): Ñôn giaûn nhaát laø goàm 2 maùy ñieän KÑB rotor daây quaán. Daây quaán stator cuûa chuùng ñöôïc noái vôùi löôùi ñieän coøn daây quaán rotor ñöôïc noái vôùi nhau theo pha . Nhö vaäy neáu ôû 2 maùy vò trí cuûa rotor ñoái vôùi stator gioáng nhau theá sññ E2 trong ñuùng thöù töï maïch roâto cuûa chuùng seõ ngöôïc nhau vaø doøng ñieän I2 seõ baèng 0. Goïi F laø maùy phaùt tín hieäu vaø T laø maùy thu tín hieäu thì khi coù tín hieäu taùc ñoäng vaøo maùy phaùt F laøm quay roto cuûa noù ñi 1 goùc θ thì caùc sññ E2F vaø E2T seõ coù goùc leäch θ vaø do ñoù trong maïch rotor seõ coù doøng ñieän I2. 97
. . E 2 F − E 2T .e ± jθ . I2 = . . Z 2 F − Z 2T (+) khi rotor F quay cuøng chieàu vôùi Φ F ( E2T vöôït tröôùc E2F ) (–) Khi rotor F quay ngöôïc chieàu vôùi Φ F Trong ñoù : Z2F vaø Z2T : Toång trôû rotor cuûa maùy phaùt (F) vaø maùy thu (T). Töø ñoà thò vectô ta thaáy thaønh phaàn taùc duïng cuûa I2 cuøng chieàu vôùi E2T do ñoù MT seõ laøm quay rotor cuûa maùy T ñi 1 goùc θ . Traùi laïi thaønh phaàn taùc duïng cuûa I2 ngöôïc chieàu vôùi E2F neân seõ coù moment MF keùo rotor cuûa maùy F trôû veà vò trí θ = 0. Hoaëc coù theå giaûi thích nhö sau: - Goùc ψ2F ≈ 1800, cos ψ2 < 0 → MF < 0 ( M haõm) : Keùo roâto maùy F trôû veà vò trí 0. - Goùc ψ2 ≈ 0, cos ψ2 > 0 → MT > 0 (M quay) : Keùo roâto cuûa maùy T ñi 1 goùc θ . Heä thoáng 2 maùy treân seõ laøm vieäc caân baèng khi goùc leäch θ ôû 2 maùy F vaø T baèng nhau. Vì vaäy khi giöõ roto cuûa maùy F ôû goùc θ thì roto cuûa maùy T cuõng seõ quay 1 goùc ñuùng baèng θ . Söï lieân laïc nhö theá coøn goïi laø söï lieân laïc kieåu truïc ñieän. Hình 4.11 Sô ñoà nguyeân lyù cuûa selsyl ba pha 2. Heä töï ñoàng boä 1 pha ( selsyl 1 pha): Stator cuûa 2 maùy F vaø T chæ coù 1 pha noái vôùi löôùi ñieän chung, coøn rotor cuûa 2 maùy vaãn laø daây quaán 3 pha vaø noái vôùi nhau theo ñuùng thöù töï pha . Khi cho doøng ñieän 1 pha vaøo daây quaán stator thì trong khe hôû sinh ra töø tröôøng ñaäp maïch vaø coù theå phaân thaønh 2 töø tröôøng quay ngöôïc chieàu nhau laø Φ A 98
vaø Φ B vaø ta coi nhö ø coù hai heä thoáng ñoàng boä ba pha hôïp laïi. Nhö vaäy coù theå duøng nguyeân lyù laøm vieäc cuûa heä 3 pha tìm ra moment töøng phaàn vaø moment toång. Quay rotor cuûa maùy F theo chieàu cuûa Φ AF 1 goùc θ . Ñoái vôùi töø tröôøng quay thuaän Φ AF vaø Φ AT thì gioáng nhö heä 3 pha MAF vaø MAT coù khuynh höôùng keùo 2 rotor trôû veà cuøng 1 vò trí . Ñoái vôùi töø tröôøng quay ngöôïc Φ BF vaø Φ BT cuõng vaäy. Vì vaäy moment do 2 töø tröôøng quay sinh ra treân moãi maùy cuøng chieàu neân trò soá tuyeät ñoái cuûa chuùng laø toång cuûa 2 moment cuûa töøng phaân löôïng töø tröôøng laøm truïc quay. Nhö vaäy neáu quay roto cuûa maùy F ñi 1 goùc θ thì roto maùy T cuõng quay ñi 1 goùc θ . Thöôøng ñaët daây quaán sô caáp 1 pha treân rotor coøn daây quaán thöù caáp 3 pha laép treân stator nhö vaäy giaûm ñi ñöôïc 1 vaønh tröôït. Ñeå coù ñaëc tính moment toát, daây quaán 1 pha thöôøng ñaët treân cöïc loài. Ngaøy nay ngöôøi ta ñaõ cheá taïo nhöõng selsyl 1 pha khoâng vaønh tröôït. Heä töï ñoàng boä ngaøy nay ñöôïc aùp duïng roäng raõi trong ngaønh töï ñoäng hoùa vaø ñieàu khieån. 99
Hình 4.12. Sô ñoà nguyeân lyù vaø caáu taïo cuûa selsyl moät pha. 100