Giáo trình phân tích lý luận nền kinh tế thị trường từ nhu cầu cần thiết phải phát triển khoa học công nghệ p6

Chia sẻ: Jytk Liuly | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

85
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

iệc thực hiện một phần vốn trong tổng giá trị dự án đầu tư cho công tác nghiên cứu triển khai vẫn chưa được thực hiện, do nghiên cứu khoa học công nghệ chưa được coi là một nội dung chỉ trong cơ chế quản lý đầu tư.Vai trò của khoa học công nghệ chưa thể hiện bằng biện pháp cụ thể về mức đầu tư tài chính,chế độ cán bộ, chưa tạo lập được hệ thống chính sách thích hợp để thúc đẩy các nhà hoạt động sản xuất kinh doanh...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích lý luận nền kinh tế thị trường từ nhu cầu cần thiết phải phát triển khoa học công nghệ p6

nghiªn cøu triÓn kh¸ch quan träng mang ý nghÜa chiÕn lîc l¹i bÞ h¹n chÕ do thiÕu vèn .ViÖc thùc hiÖn mét phÇn vèn trong tæng gi¸ trÞ dù ¸n ®Çu t cho c«ng t¸c nghiªn cøu triÓn khai vÉn cha ®îc thùc hiÖn, do nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ cha ®îc coi lµ mét néi dung chØ trong c¬ chÕ qu¶n lý ®Çu t.Vai trß cña khoa häc c«ng nghÖ cha thÓ hiÖn b»ng biÖn ph¸p cô thÓ vÒ møc ®Çu t tµi chÝnh,chÕ ®é c¸n bé, cha t¹o lËp ®îc hÖ thèng chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó thóc ®Èy c¸c nhµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô ph¶I dùa trªn KH- CN vµ híng theo nhu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. Sau khi ®îc chuyÓn thµnh c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ c¸c ho¹t ®éng KH- CN, Bé KH- CN vµ m«I trêng ®· tõng bíc ph¸t huy vai trß qu¶n lý nhµ níc trong viÖc gi¸m s¸t, kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng KH- CN, qu¶n lý nhµ níc vÒ chuyÓn giao CN, tr×nh ®é CN trong s¶n xuÊt vµ b¶o vÖ m«i trêng. Tuy nhiªn, c«ng t¸c qu¶n lý cha thÓ hiÖn ®îc tÝnh ®ång bé, cha g¾n kÕt chÆt chÏ víi qu¶n lý kinh tÕ vµ x· héi, cha t¹o lËp thÞ trêng réng r·i cho KH- CN. NhiÒu c«ng tr×nh KH khi ¸p dông vµo s¶n xuÊt, cßn gÆp trë ng¹i. Bëi s¶n xuÊt cha thùc sù cã nhu cÇu KH. C¹nh ®ã, nhiÒu viÖn nghiªn cøu cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cña s¶n xuÊt, l¹i 46
kh«ng cã ®¬n ®Æt hµng. HiÖn tîng t¸ch rêi g÷a KH vµ s¶n xuÊt cßn phæ biÕn. Thµnh tùu KH, c¸c tiÕn bé CN, cha ®îc ¸p dông réng r·i nªn cha t¹o chuyÓn biÕn râ nÐt vÒ n¨ng suÊt, chÊt lîng, hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô. Cha t¹o ®îc nh÷ng ngµnh nghÒ míi xuÊt ph¸t tõ kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng KH- CN. ThÞ trêng cho KH- CN cha ®îc h×nh thµnh. Tr×nh ®é CN nãi chung cßn ë møc thÊp. Trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, hÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn t¹i l¹c hËu so víi thÕ giíi vµ h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån ch¾p v¸. MÉu m· hµng ho¸ ®¬n ®iÖu, chÊt lîng s¶n phÈm thÊp, kh¶ n¨ng c¹nh tranh, xuÊt khÈu kÐm. Quy m« dù ¸n cßn nhá, cha t¬ng xøng víi tÇm nhiÖm vô cÊp nhµ níc, phÇn lín chØ dõng ë quy m« ngµnh, ®Þa ph¬ng, hoÆc cÊp c¬ së, Ýt cã t¸c dông thóc ®Èu s¶n xuÊt. C«ng t¸c qu¶n lý KH- CN tuy ®· ®îc ®æi míi, nhng cha ®ång bé vµ hoµn chØnh. C¬ chÕ qu¶n lý c¸c ch¬ng tr×nh träng ®Ióm cÊp nhµ níc cßn nhiÒu thñ tôc rêm rµc kh«ng chÆt chÏ, cha b¶o ®¶m tËp trung c¸c nguån lùc vµo nh÷ng môc tiªu chñ yÕu. C¬ chÕ chÝnh s¸ch hiÖn hµnh kh«ng khuyÕn khÝch vµ b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp tiÕn 47
hµnh nghiªn cøu triÓn khai hoÆc cã chiÕn lîc l©u dµI vÒ ®æi míi CN, ®æi míi s¶n phÈm. iii Mét sè gi¶I ph¸p Tríc hÕt, chóng ta cÇn ®Æt lªn hµng ®Çu tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, ph¸t triÓn c©n ®èi c¶ nghiªn cøu c¬ b¶n vµ nghiªn cøu øng dông, nhng hiÖn nay cÇn u tiªn tËp trung h¬n ®Õn nghiªn cøu øng dông. Mäi ph¬ng ph¸p dï míi, dï cò, nhng nÕu nã híng khoa häc vµo phôc vô s¶n xuÊt, hiÖn ®¹I hã nÒn kinh tÕ, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt lîng s¶n phÈm, ®èi víi chung ta lóc nµy ®Òu lµ ph¬ng ph¸p tèt ®Ó ph¸t triÓn khoa häc. C¶ hai lÜnh vùc nµy ®Òu ph¶I nh»m híng vµo gi¶I quuÕt nh÷ng ®ßi hái cÊp b¸ch cña s¶n xuÊt, kÕt hîp chÆt chÏ víi s¶n xuÊt. MÆt kh¸c cÇn ®Ò phßng t¸c dông tiªu cùc cña viÖc øng dông khoa häc vµo s¶n xuÊt ch¹y theo lîi nhuËn qu¸ ®¸ng ®Õn møc g©y « nhiÔm m«i trêng vµ lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn thiªn nhiªn Khoa häc cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi trong sù ph¸t triÓn cña nã, lu«n ®îc tÝch luü, cã tÝnh kÕ thõa, ®îc truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c, tõ níc nµy qua níc 48
kh¸c. Nhê thÕ mét níc l¹c hËu ®I sau cã thÓ ®uæi kÞp c¸c níc ph¸t triÓn nÕu cã nh÷ng chÝnh s¸ch kh«n ngoan, biÕt tiÕp thu thµnh tùu khoa häc cña níc kh¸c vµ biÕt vËn dông phï hîp víi ®iÒu kiÖn níc m×nh. Chóng ta cÇn biÕt tranh thñ tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu khoa häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña c¸c níc ph¸t triÓn b»ng mäi c¸ch cã thÓ ®îc, nÕu viÖc lµm Êy cã hiÖu qu¶ cao h¬n, dì tèn kÐm h¬n ®Çu t nghiªn cøu trong níc. C¸c ngµnh mòi nhän nh ®Iön tö tin häc vµ c¸c c«ng nghÖ cao cÊp cÇn ®îc tËp trung u tiªn ph¸t triÓn h¬n c¶. V× chÝnh nh÷ng ngµnh ®ã sÏ kÐo toµn bé nÒn kinh tÕ tiÕn tíi tr×nh ®é hiÖn ®¹i, tù ®éng ho¸ mét c¸ch nhanh chãng. Môc tiªu l©u dµi cña chóng ta lµ tiÕn tíi ®éc lËp, tù chñ vÒ khoa vÒ häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nhng trong giai ®o¹n tríc m¾t còng nªn ®i b¾t chíc, m« pháng, lµm thñ ®Ó råi rót kinh nghiÖm tiÕn tíi c¶i tiÕn vµ ph¸t minh c«ng nghÖ míi. §ång thêi chóng ta cÇn ph¶i t¹o vèn cho ho¹t ®éng KH- CN. Vèn lµ nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ. Kh«ng cã vèn hoÆc cã nhng thÊp h¬n møc cÇn thiÕt 49
®Òu kh«ng cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c môc tiªu KH- CN. Kinh nghiÖm ë c¸c níc cho thÊy, vèn ®Ó ph¸t triÓn khoa häc- c«ng nghÖ thêng ®îc huy ®éng tõ hai phÝa nhµ níc vµ khu vùc doanh nghiÖp, trong ®ã phÇn nhiÒu lµ tõ c¸c doanh nghiÖp. T¹I Héi nghÞ Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng lÇn thø hai (khãa VIII), khi mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh “ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ph¶i b»ng vµ dùa vµo khoa häc, c«ng nghÖ “, §¶ng ta ®· ®a ra chÝnh s¸ch ®Çu t khuyÕn khÝch, hç trî ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, theo ®ã, mét phÇn vèn ë c¸c doanh nghiÖp ®îc dµnh cho nghiªn cøu, ®æi míi c«ng nghÖ vµ ®µo t¹o nh©n lùc. Mét phÇn vèn tõ c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ- x· héi vµ dù ¸n ®îc dµnh ®Ó ®µu t cho khoa häc- c«ng nghÖ nh»m ®Èy m¹nh viÖc nghiªn cøu- triÓn khai vµ ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña dù ¸n. T¹o ®éng lùc, t¹o vèn cho ho¹t ®éng khoa häc- c«ng nghÖ ph¶i ®i ®«i víi më réng quan hÖ quèc tÕ vÒ khoa häc, c«ng nghÖ. Cã thÓ nãi, ®©y lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng ®Ó ph¸t triÓn khoa häc- c«ng nghÖ. NÕu kh«ng thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ 50
quan hÖ hîp t¸c vµ trao ®æi quèc tÕ vÒ nghiªn cøu- triÓn khai th× kh«ng thÓ tiÕp nhËn ®îc khoa häc- c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña nh©n lo¹i, kh«ng thÓ tranh thñ nh©n tè ngo¹i sinh hÕt søc cÇn thiÕt lµm biÕn ®æi c¸c nh©n tè néi sinh, thóc ®Èu n¨ng lùc khoa häc- c«ng nghÖ quèc gia. §Ó më r«ng quan hÖ quèc tÕ vÒ khoa häc- c«ng nghÖ, cÇn ®a d¹ng ho¸ ph¬ng thøc hîp t¸c ®µu t víi níc ngoµi, coi träng hîp t¸c nh»m ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, u tiªn hîp t¸c ®Çu t níc ngoµi vµo ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ, chØ nhËp khÈu vµ tiÕp nh©n chuyÓn giao nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn phï hîp víi kh¶ n¨ng cña chóng ta. Cïng víi viÖc t¹o vèn, më réng quan hÖ quèc tÕ, cÇn ph¶i hÕt søc coi träng, t¨ng nguån nh©n lùc khoa häc- c«ng nghÖ. Nguån nh©n lùc khoa häc c«ng nghÖ lµ lùc lîng chñ chèt cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ triÓn khai khoa hoc- c«ng nghÖ. ThiÕu nguån lùc nµy th× kh«ng thÓ nãi tíi ph¸t triÓn. Trong thêi ®¹i ngµy nay, vai trß cña nguån lùc nµy l¹I cµng ph¶i ®Æc biÖt coi träng. §Ó t¨ng nguån lùc nµy, chóng ta cÇn ®Èy nhanh viÖc ®µo t¹o c¸c c¸n bé khoa häc- c«ng nghÖ, nhÊt lµ cho c¸c ngµnh kinh tÕ träng yÕu vµ c¸c 51
ngµnh c«ng nghÖ cao, trÎ ho¸ ®éi ngò c¸n bé khoa häc- c«ng nghÖ trong c¸c c¬ së nghiªn cøu, c¸c trêng häc vµ c¸c c¬ së kinh doanh, ®Èy nhanh t«c ®é ph¸t triÓn thÞ trêng nh©n lùc khoa häc- c«ng nghÖ. Nhµ níc cÇn t¨ng cêng ph¸t triÓn gi¸o dôc, quan t©m ®µo t¹o nh©n tµi ®Ó trong t¬ng lai kh«ng xa l¾m t¹o ra ®îc mét ®éi ngò c¸c tri thøc giái, c¸c nhµ khoa häc lín, c¸c chuyªn gia kü thuËt, c«ng nghÖ cã tÇm cì thÕ giíi, nhng cÇn s¾p xÕp l¹i cho hîp lý, cã chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ coa h¬n ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt hiÖn cã. Chóng ta ph¶u lµm sao ®Ó nh÷ng ngêi cã n¨ng lùc, cã nhiÖt t×nh vµ cã tÝnh thÇn tr¸ch nhiÖm trong ho¹t ®«ng x· héi x©y dùng ®Êt níc cã thÓ sèng æn ®Þnh v÷ng ch¾c b»ng lîng mµ kh«ng ph¶i lµm thªm b»ng nh÷ng viÖc ngoµi chuyªn m«n cña m×nh. Nh÷ng chuyªn gia giái ph¶i cã cuéc sèng kh¸ gi¶ vµ sung tóc b»ng lao ®éng trÝ tuÖ t¬ng xøng víi cèng hiÕn cña hä. Nh vËy míi ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi vµ míi to¹ ra ®éng lùc trong ho¹t ®«ng khoa häc s¸ng t¹o. Quan t©m h¬n n÷a, u tiªn ph¸t triÓn ®éi ngò c¸n bé khao häc- kü thuËt lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt, nhng cha ®ñ 52
lµm cho khoa häc trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt mét c¸ch nhanh chãng. Nh÷ng tri thøc khoa häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cßn ph¶i ®îc th©m nhËp vµo vµ lµm giµu trÝ tuÖ cho tÊt c¶ nh÷ng ngêi lao ®éng, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña hä. Muèn vËy chóng ta ph¶i t¨ng cêng viÖc n©ng cao d©n trÝ, kh«ng chØ b»ng hÖ thèng nhµ trêng, mµ b»ng nhiÒu ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Thªm vµo ®ã, chóng ta cÇn tiÕp tôc ®æi míi hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng khoa häc- c«ng nghÖ, bëi tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nµy mét phÇn rÊt quan träng lµ ë hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý. HÖ thèng nµy ®ãng vai trß ph©n phèi, tËp trung vµ qu¶n lý lùc lîng c¸n bé khoa häc- c«ng nghÖ, ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c môc tiªu ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n cña sù yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc khoa häc- c«ng nghÖ quèc gia hiÖn nay lµ do tæ chøc qu¶n lý khoa häc- c«ng nghÖ cßn kÐm hiÖu qu¶. V× vËy, chóng ta cÇn tiÕp tôc ®æi míi hÖ thèng nµy theo híng Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng KH- CN, ®¶m nhËn nh÷ng nhiÖm vô cã ý nghÜa chiÕn lîc, ph¸t triÓn tiÒm lùc, ®ãn ®Çu vµ ph¸t triÓn nh÷ng c«ng nghÖ míi cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp ®¶m nh©n thùc hiÖn 53
viÖc øng dông c¸c hÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc vµ nh÷ng tiÕn bé KH- CN. Nh÷ng gi¶i ph¸p nµy lu«n cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt vµ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. C. KÕt luËn Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta nhËn thÊy khoa häc- c«ng nghÖ cã ý nghÜa hÕt søc quan trong qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó ®a níc ta tõ mét níc nghÌo nµn l¹c hËu trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn s¸nh vai víi cêng quèc n¨m ch©u. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n v× vËy chóng ta cÇn kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ vµ ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc ®Ó hoµn 54