GIÁO TRÌNH TIN HỌC ỨNG DỤNG - CHƯƠNG 1

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

131
lượt xem 44
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ điều hành Windows XP 1 Giới thiệu chung về hệ điều hành Windows Hệ điều hành Windows là ch-ơng trình do hãng Microsoft sản xuất dùng cho các máy vi tính. Hiện nay Windows đ-ợc dùng rộng rãi trên khắp thế giới do tính dễ học, dễ sử dụng hơn DOS nhờ giao diện đồ hoạ thông qua hệ thống thực đơn, hộp thoại và các biểu t-ợng. Windows làm việc theo chế độ cửa sổ, tại một thời điểm ng-ời sử dụng đ-ợc cung cấp một cửa sổ để làm việc với một ứng dụng. Trong môi tr-ờng Windows...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: GIÁO TRÌNH TIN HỌC ỨNG DỤNG - CHƯƠNG 1

Chương 1 HÖ ®iÒu hμnh Windows XP 1 Giíi thiÖu chung vÒ hÖ ®iÒu hμnh Windows HÖ ®iÒu hµnh Windows lµ ch−¬ng tr×nh do h·ng Microsoft s¶n xuÊt dïng cho c¸c m¸y vi tÝnh. HiÖn nay Windows ®−îc dïng réng r·i trªn kh¾p thÕ giíi do tÝnh dÔ häc, dÔ sö dông h¬n DOS nhê giao diÖn ®å ho¹ th«ng qua hÖ thèng thùc ®¬n, hép tho¹i vµ c¸c biÓu t−îng. Windows lµm viÖc theo chÕ ®é cöa sæ, t¹i mét thêi ®iÓm ng−êi sö dông ®−îc cung cÊp mét cöa sæ ®Ó lµm viÖc víi mét øng dông. Trong m«i tr−êng Windows cã thÓ thi hµnh hai hay nhiÒu ch−¬ng tr×nh cïng mét lóc, mçi ch−¬ng tr×nh cã vïng cöa sæ riªng trªn mµn h×nh. Windows ®−îc h·ng Microsoft cho ra ®êi vµo n¨m 1985, tíi nay nã ®· ®−îc ph¸t triÓn qua nhiÒu phiªn b¶n Windows 3.x, Windows 95, Windows 98, Windows 2000, Windows XP. Trong cuèn s¸ch nµy chóng t«i sÏ tr×nh bµy hÖ ®iÒu hµnh Windows trªn nÒn cña Windows XP. Windows lµ hÖ ®iÒu hµnh 32 bit, kÕ thõa nh÷ng −u ®iÓm cña m«i tr−êng giao diÖn ®å häa Windows 3.x, ®ång thêi bæ sung thªm nhiÒu tiÖn Ých, c¶i tiÕn giao diÖn ng−êi dïng. Windows cã nh÷ng nÐt ®Æc tr−ng sau: - T−¬ng thÝch hoµn toµn víi c¸c hÖ ®iÒu hµnh cña Microsoft vµ c¸c ch−¬ng tr×nh ch¹y trªn nã. Lµ mét hÖ ®iÒu hµnh ®a nhiÖm thùc thô, Windows cho phÐp ch¹y ®ång thêi nhiÒu ch−¬ng tr×nh vµ thùc hiÖn nhiÒu t¸c vô kh¸c nhau trong cïng mét thêi ®iÓm (Multitasking). - Ph¸t triÓn giao diÖn ®å ho¹ ng−êi dïng (GUI - graphic user interface) hoµn thiÖn. LÇn ®Çu tiªn trong Windows, mét kh¸i niÖm giao diÖn míi ®−îc Microsoft ®−a ra lµ giao diÖn m¹ng (NUI - network user interface), cho phÐp tÝch hîp chÆt chÏ gi÷a giao diÖn ®å ho¹ víi m¹ng vµ Internet. - Lµ mét hÖ ®iÒu hµnh m¹nh, Windows cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ d÷ liÖu khi gÆp trôc trÆc hÖ thèng. B¶n th©n mçi ch−¬ng tr×nh ch¹y trong Windows ®−îc dµnh trong mét vïng tµi nguyªn riªng. Mçi vïng tµi nguyªn cña m¸y tÝnh dµnh cho mét ch−¬ng tr×nh ®−îc gäi lµ mét m¸y ¶o (virtual machine). M¸y ¶o nµy ®éc lËp t−¬ng ®èi vÒ tµi nguyªn ®èi víi m¸y ¶o kh¸c. Cã thÓ coi, trong mçi m¸y tÝnh ch¹y hÖ ®iÒu hµnh Windows cã nhiÒu m¸y tÝnh nhá, mçi m¸y tÝnh nhá nµy cã kh¶ n¨ng ch¹y mét ch−¬ng tr×nh kh¸c nhau vµ
háng hãc ë m¸y tÝnh nhá nµy kh«ng ¶nh h−ëng tíi ho¹t ®éng cña m¸y tÝnh nhá kh¸c. - Hç trî tªn tÖp dµi. - Hç trî tèi ®a cho c¸c kü thuËt míi, nh− æ ®Üa DVD, tÝch hîp víi hÖ thèng truyÒn tin cao tèc ISDN (Integrated Service Digital Network), hÖ thèng qu¶n lý nguån ®iÖn linh ho¹t,... - Kü thuËt c¾m lµ ch¹y (Plug and play) gióp cho viÖc cµi ®Æt cÊu h×nh dÔ dµng. - Hç trî kü thuËt ®iÖn to¸n di ®éng, cho phÐp sö dông dÔ dµng c¸c m¸y tÝnh di ®éng khi dïng riªng lÎ còng nh− khi c¾m vµo m¹ng m¸y tÝnh. Hç trî c¸c m¸y vi tÝnh dïng bót ®iÖn tö (pen-based computers), thiÕt bÞ nhËp liÖu b»ng bót ®iÖn tö (pen input device). - Hç trî c¸c m¹ng côc bé (LAN) vµ truy cËp m¹ng tõ xa (Remote Network). • HÖ ®iÒu hµnh Windows XP Ra ®êi n¨m 2001, hÖ ®iÒu hµnh Windows XP lµ sù kÕt hîp xuÊt s¾c gi÷a ®é an toµn, ®é tin cËy cña hÖ ®iÒu hµnh Windows 2000 vµ kh¶ n¨ng t−¬ng thÝch cña hÖ ®iÒu hµnh Windows 98. Trong sè nh÷ng tÝnh n¨ng míi cña hÖ ®iÒu hµnh Windows XP, c¸c c«ng cô b¶o mËt cho phÐp ng−êi dïng gi÷ cho m¸y tÝnh an toµn h¬n vµ c¸c c«ng nghÖ míi ho¹t ®éng ë chÕ ®é nÒn cho phÐp m¸y tÝnh ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n vµ tin cËy h¬n. Windows XP ®−îc c¶i thiÖn theo h−íng an toµn h¬n víi Trung t©m B¶o mËt (Security Center) cho phÐp ng−êi dïng kiÓm tra c¸c thµnh phÇn b¶o mËt quan träng - bao gåm Windows Firewall (t−êng löa), Automatic Updates (tù ®éng cËp nhËt), vµ phÇn mÒm chèng virus. C¸c thµnh phÇn nµy gióp ng−êi dïng dÔ dµng hiÓu ®−îc lµm thÕ nµo ®Ó gi÷ hÖ thèng m¸y tÝnh cña m×nh chèng chäi tèt h¬n víi virus còng nh− c¸c nguy c¬ mÊt an toµn kh¸c. HiÖu n¨ng cña hÖ thèng lu«n ë t×nh tr¹ng rÊt cao. Ng−êi dïng cã thÓ sö dông nhiÒu ch−¬ng tr×nh h¬n t¹i cïng mét thêi ®iÓm, vµ c¸c ch−¬ng tr×nh nµy lu«n ®¹t tèc ®é nhanh nhÊt tõ tr−íc tíi nay. Windows XP giê ®©y trë nªn tin cËy vµ æn ®Þnh h¬n, v× thÕ ng−êi dïng cã thÓ lu«n lu«n tin t−ëng vµo hiÖu qu¶ cña hÖ thèng m¸y tÝnh. RÊt nhiÒu c¸c c¶i tiÕn kh¸c cho phÐp m¸y tÝnh ®−îc sö dông hiÖu qu¶ h¬n. VÝ dô nh− b¹n cã thÓ sö dông tÝnh n¨ng Remote Desktop ®Ó tõ nhµ truy cËp vµo m¸y tÝnh t¹i c¬ quan, xem c¸c tÖp vµ tµi liÖu trªn m¸y tÝnh cña b¹n tõ m¸y tÝnh cña c¸c ®ång nghiÖp. Víi chøc n¨ng NetMeeting, ng−êi dïng cã thÓ t¹o mét phßng häp ¶o ®Ó gÆp gì bÊt cø ai t¹i bÊt cø ®©u ®Ó th¶o luËn b»ng ©m thanh, 2
h×nh ¶nh hoÆc trao ®æi trªn m¸y tÝnh (chat). Trî gióp cã thÓ ®¹t ®−îc mét c¸ch dÔ dµng ch−a tõng cã. Víi chøc n¨ng Remote Assistance (hç trî tõ xa), ng−êi dïng cã thÓ göi yªu cÇu (b»ng th− ®iÖn tö hoÆc lêi nh¾n trùc tiÕp - Instant Messenger) tíi mét chuyªn gia m¸y tÝnh hoÆc hÖ thèng trî gióp chuyªn nghiÖp, vµ hä cã thÓ gióp ®ì ng−êi dïng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò tõ ngay v¨n phßng cña hä. Windows XP cã mét hÖ thèng trî gióp phong phó cho tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng cña hÖ ®iÒu hµnh, còng nh− hÖ thèng giíi thiÖu sè (digital tour) ®Ó gióp ®ì ng−êi dïng kh¸m ph¸ c¸c kh¶ n¨ng ®ang chê ®ãn phÝa tr−íc. PhÇn sau ®©y chóng ta sÏ t×m hiÓu c¸c thao t¸c c¬ b¶n víi hÖ ®iÒu hµnh nµy. 2 Thao t¸c víi chuét 2.1 Giíi thiÖu vÒ thiÕt bÞ chuét §èi t−îng lµm viÖc cña Windows lµ c¸c cöa sæ vµ biÓu t−îng nªn chuét (mouse) lµ thiÕt bÞ kh«ng thÓ thiÕu ®−îc khi sö dông Windows. Th«ng th−êng chuét cã hai phÝm bÊm: phÝm tr¸i vµ phÝm ph¶i. BiÓu t−îng cña chuét hiÓn thÞ trªn mµn h×nh gäi lµ con trá chuét. 2.2 Tr¹ng th¸i cña con trá chuét Mçi tr¹ng th¸i cña con trá chuét t−¬ng øng víi tõng t¸c vô mµ ch−¬ng tr×nh øng dông ®ang thùc hiÖn. 2.3 Thao t¸c trªn chuét KÝch chuét: NhÊn mét lÇn t¹i phÝm tr¸i cña chuét KÝch kÐp chuét: NhÊn nhanh hai lÇn t¹i phÝm tr¸i cña chuét KÝch ph¶i chuét: NhÊn mét lÇn t¹i phÝm ph¶i cña chuét Rª chuét: NhÊn phÝm tr¸i chuét, gi÷ vµ kÐo chuét ®i (xem minh ho¹ d−íi ®©y) 3
3 Khëi ®éng Windows XP Trong hÇu hÕt c¸c hÖ thèng Windows XP tù khëi ®éng khi ng−êi sö dông bËt m¸y. Trong tr−êng hîp cµi ®Æt Windows XP cho nhiÒu cÊu h×nh th× mét c©u hái lùa chän cÊu h×nh sÏ xuÊt hiÖn tr−íc khi Windows XP khëi ®éng. NÕu thiÕt lËp cÊu h×nh Windows cho nhiÒu ng−êi sö dông hoÆc cã kÕt nèi víi m¹ng m¸y tÝnh th× sÏ thÊy hép tho¹i ®¨ng nhËp m¹ng xuÊt hiÖn mçi khi Windows XP khëi ®éng. Ng−êi dïng cã thÓ sÏ ph¶i chän Tªn ng−êi sö dông vµ gâ vµo mËt khÈu (password) ®Ó vµo mµn h×nh lµm viÖc. 4 Giíi thiÖu vÒ biÓu t−îng vμ cöa sæ 4.1 BiÓu t−îng BiÓu t−îng (icon) lµ mét h×nh nhá (picture) ®¹i diÖn cho mét lÖnh, ch−¬ng tr×nh, æ ®Üa, th− môc, tÖp, ... trong Windows. 4.2 Cöa sæ Cöa sæ lµ mét vïng trªn mµn h×nh ®Ó hiÓn thÞ th«ng tin cña mét ch−¬ng tr×nh ®ang ch¹y hoÆc néi dung cña mét th− môc. Trong Windows XP, ng−êi dïng cã thÓ më cïng lóc nhiÒu cöa sæ. 4
a. C¸c thµnh phÇn chÝnh cña mét cöa sæ Nót menu hÖ thèng: hiÓn thÞ mét menu c¸c lÖnh cã thÓ sö dông ®Ó di - chuyÓn, thay ®æi kÝch th−íc cöa sæ. KÝch ho¹t menu hÖ thèng b»ng c¸ch kÝch chuét vµo biÓu t−îng cöa sæ (nót menu hÖ thèng) hoÆc nhÊn tæ hîp phÝm Alt+SpaceBar. Thanh tiªu ®Ò: hiÓn thÞ tiªu ®Ò cña cöa sæ. Trªn thanh tiªu ®Ò nµy cã thÓ lµ - tªn cña cöa sæ, ®−êng dÉn tíi th− môc (nÕu cöa sæ chøa th«ng tin vÒ th− môc) hoÆc tªn cña ch−¬ng tr×nh (nÕu lµ cöa sæ ch−¬ng tr×nh). Thanh menu: Gåm c¸c lÖnh cña hÖ ®iÒu hµnh (hoÆc ch−¬ng tr×nh) ë d¹ng - menu (thùc ®¬n, hay tr×nh ®¬n - theo nh− c¸ch gäi cña mét sè tµi liÖu kh¸c). Gäi ®Õn c¸c lÖnh nµy b»ng c¸ch chän c¸c môc trong c¸c møc (hay cÊp) menu cho tíi khi ®Õn cÊp cuèi cïng. Menu møc cao h¬n ®−îc gäi lµ menu ë møc cha (cã dÊu bªn c¹nh) Menu møc thÊp h¬n ®−îc gäi lµ menu ë møc con (hay menu con) LÖnh bÞ mê lµ lÖnh kh«ng thÓ chän t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i. LÖnh cã dÊu ... sÏ më tiÕp mét hép tho¹i. KÝ tù g¹ch ch©n trong lÖnh: lµ phÝm nãng cã thÓ chän b»ng bµn phÝm. Thanh c«ng cô: Gåm mét sè biÓu t−îng lÖnh th«ng dông cña hÖ ®iÒu hµnh - (hoÆc ch−¬ng tr×nh). Gäi ®Õn c¸c lÖnh nµy b»ng c¸ch kÝch chuét trªn nót lÖnh t−¬ng øng. 5
TaskPane: Chøa c¸c lÖnh th−êng sö dông. - Nót Minimize: Thu nhá cöa sæ vÒ mét biÓu t−îng n»m trªn thanh t¸c vô - (Taskbar - xem trong phÇn Mµn h×nh giao tiÕp cña Windows XP) Nót Maximize/Restore: Phãng to kÝch th−íc cöa sæ hiÖn thêi lªn toµn bé - mµn h×nh (maximize) hoÆc ®−a cöa sæ vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu (restore) Nót Close: §ãng cöa sæ hiÖn thêi. Víi cöa sæ ch−¬ng tr×nh, nót Close cã - t¸c dông kÕt thóc ch−¬ng tr×nh. Vïng lµm viÖc: Lµ vïng chøa néi dung cña cöa sæ. Víi cöa sæ ch−¬ng tr×nh, - c¸c th«ng tin vµ thao t¸c víi ch−¬ng tr×nh ®−îc diÔn ra trong vïng lµm viÖc. Thanh cuén: §−îc dïng dÞch chuyÓn ®Ó xem c¸c phÇn cßn khuÊt trªn mµn - h×nh. Cã thÓ cã thanh cuén ®øng vµ thanh cuén ngang. Thanh tr¹ng th¸i: HiÓn thÞ th«ng tin vÒ th− môc hoÆc ch−¬ng tr×nh. - b. C¸c thao t¸c víi cöa sæ Di chuyÓn cöa sæ: - Thùc hiÖn b»ng c¸ch ®−a con trá chuét ®Õn thanh tiªu ®Ò vµ rª chuét ®Ó di chuyÓn c¶ cöa sæ. HoÆc kÝch chuét t¹i menu hÖ thèng, chän môc Move sau ®ã dïng c¸c phÝm mòi tªn trªn bµn phÝm ®Ó di chuyÓn cña sæ. Thay ®æi kÝch th−íc cöa sæ: - Thùc hiÖn b»ng c¸ch ®−a con trá chuét ®Õn mét trong c¸c c¹nh hoÆc gãc cña cöa sæ vµ rª chuét ®Ó thay ®æi kÝch th−íc. HoÆc kÝch chuét t¹i menu hÖ thèng, chän môc Size sau ®ã dïng c¸c phÝm mòi tªn trªn bµn phÝm ®Ó thay ®æi, kÕt thóc Ên phÝm Enter. Phãng to/Thu nhá/Kh«i phôc kÝch th−íc cöa sæ: - Thùc hiÖn b»ng c¸ch kÝch chuét trªn c¸c nót chøc n¨ng t−¬ng øng ë gãc trªn ph¶i cña cöa sæ, hoÆc chän c¸c lÖnh trong menu hÖ thèng. ChuyÓn cöa sæ lµm viÖc hiÖn thêi: - Thùc hiÖn b»ng mét trong c¸c c¸ch sau : + KÝch chuét trªn vïng cöa sæ ®Þnh chuyÓn tíi trong tr−êng hîp nh×n thÊy mét phÇn cña cöa sæ nµy. + KÝch chuét vµo tªn cña cöa sæ ®Þnh chuyÓn tíi trªn thanh t¸c vô cña mµn h×nh. 6
+ Gâ tæ hîp phÝm Alt+Tab ®Ó duyÖt lÇn l−ît qua c¸c cöa sæ ®ang më vµ dõng l¹i ë cöa sæ cÇn lµm viÖc. S¾p xÕp c¸c cöa sæ ®ang më: - §Ó s¾p xÕp c¸c cöa sæ ta kÝch chuét ph¶i trªn vïng trèng cßn l¹i cña thanh t¸c vô vµ chän c¸c môc menu t−¬ng øng víi c¸c kiÓu s¾p xÕp sau: + Cascade Windows: mét phÇn c¸c cöa sæ chång lªn nhau theo kiÓu nh− ngãi lîp, cöa sæ ®Çu tiªn n»m ë gãc trªn tr¸i mµn h×nh. + Tile Windows Horizontally: c¸c cöa sæ kh«ng chång lªn nhau mµ n»m c¹nh nhau theo chiÒu ngang cña mµn h×nh. + Tile Windows Vertically: c¸c cöa sæ kh«ng chång lªn nhau mµ n»m c¹nh nhau theo chiÒu däc cña mµn h×nh. §ãng cöa sæ hiÖn thêi: - Thùc hiÖn theo mét trong c¸c c¸ch sau: + KÝch chuét t¹i nót ®ãng cöa sæ. + KÝch chuét t¹i nót menu hÖ thèng vµ chän môc Close + Gâ tæ hîp phÝm Alt+F4 5 Mμn h×nh giao tiÕp cña Windows XP Mµn h×nh giao tiÕp (desktop) cña Windows XP lµ vïng lµm viÖc lín nhÊt trªn mµn h×nh m¸y tÝnh. Tuú thuéc vµo tõng m¸y tÝnh vµ tõng c¸ch cµi ®Æt, mµn h×nh giao tiÕp cña Windows XP cã thÓ kh¸c nhau. D−íi ®©y lµ mµn h×nh th−êng gÆp nhÊt sau khi cµi ®Æt Windows XP theo chÕ ®é chuÈn. 7
C¸c thµnh phÇn chñ yÕu cña mµn h×nh giao tiÕp bao gåm: - C¸c biÓu t−îng ch−¬ng tr×nh hoÆc th− môc. C¸c biÓu t−îng chñ yÕu trong mµn h×nh giao tiÕp cña Windows XP lµ : + My computer : biÓu t−îng cña tµi nguyªn cã trªn m¸y tÝnh. + My Network places : biÓu t−îng cña tµi nguyªn m¹ng. + Recycle bin : lµ n¬i chøa t¹m thêi c¸c tÖp bÞ xo¸ trong Windows tr−íc khi bÞ xo¸ vÜnh viÔn khái m¸y tÝnh. B¹n cã thÓ kh«i phôc l¹i c¸c tÖp ®· bÞ xo¸ tõ Recycle bin. - Thanh t¸c vô (taskbar) : n»m ë ®¸y cña mµn h×nh. Thanh t¸c vô ®−îc chia thµnh 3 vïng : + Vïng chøa c¸c ch−¬ng tr×nh th−êng sö dông: n»m phÝa bªn tr¸i, ngay sau nót Start. + Vïng chøa c¸c biÓu t−îng cöa sæ ®ang më. + Vïng chøa mét sè biÓu t−îng ch−¬ng tr×nh mang tÝnh phôc vô ®ang ch¹y (System tray) - Nót Start : lµ thµnh phÇn quan träng nhÊt cña mµn h×nh giao tiÕp, n»m ë bªn tr¸i thanh t¸c vô. 8
6 Nót Start Khi kÝch chuét vµo nót Start, mét menu xuÊt hiÖn cho phÐp ng−êi dïng tiÕn hµnh mäi thao t¸c víi Windows XP, nh− khëi ®éng c¸c ch−¬ng tr×nh, thùc hiÖn lÖnh, thiÕt lËp c¸c th«ng sè cho Windows, thay ®æi thµnh phÇn tµi nguyªn trªn m¸y tÝnh, më v¨n b¶n, t×m kiÕm, trî gióp,.... t¾t m¸y còng b¾t ®Çu tõ menu Start. 6.1 All Programs Trong môc All Program cña menu Start lµ danh s¸ch c¸c nhãm ch−¬ng tr×nh vµ ch−¬ng tr×nh ®· ®−îc cµi ®Æt trªn Windows. - §Ó khëi ®éng ch−¬ng tr×nh, h·y kÝch chuét vµo nót Start, chän môc All Programs vµ chän ch−¬ng tr×nh ®Þnh khëi ®éng. NÕu ch−¬ng tr×nh nµy thuéc vµo mét nhãm ch−¬ng tr×nh, h·y chän dÇn c¸c nhãm ch−¬ng tr×nh chøa nã ®Ó ®i ®Õn vÞ trÝ ®Æt ch−¬ng tr×nh. L−u ý: vÞ trÝ cña ch−¬ng tr×nh trong menu Start kh¸c víi vÞ trÝ cña ch−¬ng tr×nh trong æ ®Üa. Ch−¬ng tr×nh trong menu Start chØ lµ biÓu t−îng trá ®Õn tÖp ch−¬ng tr×nh n»m trong æ ®Üa. - Sau khi ch−¬ng tr×nh ®−îc khëi ®éng, Windows sÏ më mét cöa sæ míi dµnh cho ch−¬ng tr×nh, vµ biÓu t−îng cña ch−¬ng tr×nh sÏ n»m trªn thanh t¸c vô. Ng−êi dïng cã thÓ nhanh chãng chuyÓn sang ch−¬ng tr×nh kh¸c b»ng c¸ch kÝch chuét trªn biÓu t−îng nµy, hoÆc duyÖt qua c¸c cöa sæ ch−¬ng tr×nh vµ th− môc ®ang më b»ng c¸ch gâ Alt+Tab. - KÕt thóc ch−¬ng tr×nh b»ng c¸ch ®ãng cöa sæ chøa ch−¬ng tr×nh (xem trong phÇn kh¸i niÖm vÒ cöa sæ). 6.2 My Documents Khi kÝch chuét t¹i môc My Documents cña menu Start sÏ lµ danh s¸ch th− môc vµ c¸c tÖp ®−îc ®−a vµo My Documents. 9
6.3 My Recent Documents Trong môc My Recent Documents lµ danh s¸ch c¸c tÖp ®−îc më gÇn nhÊt. Ng−êi sö dông cã thÓ më l¹i c¸c tÖp nµy b»ng c¸ch kÝch chuét vµo menu Start, chän My Recent Documents vµ kÝch chuét lªn tªn tÖp ®Þnh më. Windows XP sÏ khëi ®éng ch−¬ng tr×nh liªn kÕt (associated) víi tÖp (th−êng lµ qua phÇn më réng cña tªn tÖp) vµ më tÖp ®· chän. 6.4 Control Panel Trong môc Control Panel cña menu Start lµ c¸c thµnh phÇn hÖ thèng cña m¸y tÝnh vµ cña Windows. Ng−êi dïng cã thÓ thiÕt lËp vµ thay ®æi c¸c th«ng sè cho Windows th«ng qua môc nµy. Tuy nhiªn, do viÖc thiÕt lËp c¸c th«ng sè nµy th−êng ¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn toµn hÖ thèng vµ ®ßi hái ng−êi dïng ph¶i hiÓu biÕt s©u vÒ Windows vµ mÊt nhiÒu c«ng søc, nªn chóng t«i kh«ng cã ý ®Þnh tr×nh bµy phÇn nµy trong gi¸o tr×nh. Häc viªn cã thÓ tham kh¶o thªm nÕu cÇn trong c¸c tµi liÖu h−íng dÉn cña hÖ ®iÒu hµnh Microsoft Windows XP hoÆc phÇn trî gióp cña ch−¬ng tr×nh. 6.5 Help and Support Trong môc nµy lµ c¸c th«ng tin trî gióp cña Microsoft dµnh cho ng−êi sö dông. C¸c th«ng tin trî gióp ®−îc cung cÊp ë nhiÒu d¹ng kh¸c nhau (v¨n b¶n, danh môc, ©m thanh, h×nh ¶nh, video h−íng dÉn,...), cho phÐp ng−êi dïng t×m kiÕm nhanh nhÊt c¸c th«ng tin cÇn thiÕt. §Æc biÖt, phÇn trî gióp gi¶i quyÕt sù cè (Troubleshooting) sÏ h−íng dÉn ng−êi dïng qua tõng b−íc ®Ó gi¶i quyÕt phÇn lín c¸c trôc trÆc ®èi víi c¶ phÇn cøng vµ phÇn mÒm gÆp ph¶i trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. 6.6 Search Môc Search trong menu Start cho phÐp ng−êi dïng t×m kiÕm c¸c th− môc, tÖp, c¸c m¸y tÝnh hiÖn ®ang ®¨ng nhËp trong m¹ng, thËm chÝ c¶ c¸c th− tÝn ®iÖn tö cã trªn m¸y. ViÖc t×m kiÕm dùa trªn nhiÒu th«ng sè kh¸c nhau, th«ng th−êng nhÊt lµ t×m kiÕm qua tªn cña ®èi t−îng. Windows XP cã mét c¬ chÕ t×m kh¸ m¹nh, cho phÐp ng−êi dïng t×m kiÕm theo c¸c nhãm tõ thay thÕ kh¸ réng r·i. 6.7 Run §©y lµ mét c«ng cô kh¸ linh ®éng cña Windows XP, cho phÐp ng−êi sö dông khëi ®éng ch−¬ng tr×nh ch−a ®−îc ®¨ng ký tr−íc víi Windows XP th«ng qua c©u lÖnh ch¹y tËp tin ch−¬ng tr×nh cña WINDOW. 10
6.8 Log Off Môc Log Off cña Windows XP cho phÐp ng−êi dïng ®ãng tÊt c¶ c¸c øng dông ®ang më ®Ó rêi m¹ng víi tªn ng−êi dïng hiÖn thêi, vµ ®¨ng nhËp l¹i m¹ng víi tªn cña mét ng−êi dïng kh¸c. L−u ý : Log Off chØ ®ãng c¸c ch−¬ng tr×nh øng dông chø kh«ng ®ãng c¸c tÖp hÖ thèng ®ang më trong Window. V× thÕ sau khi Log Off kh«ng t¾t m¸y tÝnh mµ ph¶i ®¨ng nhËp l¹i víi mét tªn ng−êi dïng. 6.9 Turn Off Computer Môc nµy cho phÐp ng−êi dïng ®ãng tÊt c¶ c¸c ch−¬ng tr×nh, kÓ c¶ c¸c tÖp hÖ thèng cña Windows XP ®Ó t¾t m¸y (nÕu chän Turn Off) hoÆc khëi ®éng l¹i m¸y (nÕu chän môc Restart). L−u ý : ®Ó b¶o ®¶m an toµn cho m¸y tÝnh vµ Windows XP, ng−êi dïng chØ ®−îc t¾t m¸y sau khi ®· ®ãng ch−¬ng tr×nh b»ng lÖnh Start->Turn Off Computer -> Turn Off. 7 My computer 11
Bªn trong cöa sæ My computer lµ c¸c tµi nguyªn ®ang cã trªn m¸y tÝnh cña b¹n. B»ng cöa sæ nµy, ng−êi dïng cã thÓ truy cËp vµo c¸c æ ®Üa, thiÕt lËp l¹i c¸c th«ng sè trªn m¸y tÝnh, vµ kÕt nèi víi c¸c m¸y tÝnh kh¸c ë xa, chia xÎ æ ®Üa ®Ó dïng chung trªn m¹ng,... Tuy nhiªn, nh− ®· nãi ë phÇn trªn, c¸c thao t¸c liªn quan ®Õn hÖ thèng th−êng yªu cÇu ng−êi dïng ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt kh¸ s©u vÒ m¸y tÝnh vµ Windows XP, nªn trong phÇn nµy, chóng t«i chØ tËp trung giíi thiÖu cho häc viªn vÒ nhiÖm vô qu¶n lý æ ®Üa, tÖp vµ th− môc trong My Computer. §©y lµ nhiÖm vô gÆp th−êng xuyªn trong ho¹t ®éng hµng ngµy cña m¸y tÝnh. Mét sè biÓu t−îng th−êng sö dông: æ ®Üa mÒm æ ®Üa cøng æ CDROM Th− môc TÖp 7.1 §Þnh d¹ng ®Üa mÒm - Trong cöa sæ My computer, chän æ ®Üa mÒm A: - KÝch chuét ph¶i vµo biÓu t−îng æ ®Üa A: vµ chän môc Format trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét, HoÆc trong menu File chän môc Format. SÏ xuÊt hiÖn hép héi tho¹i víi c¸c tham sè sau: Capacity: chän dung l−îng ®Üa Volume Label: ®−a vµo nh·n cho ®Üa Format Option: c¸c lùa chän kh¸c: Quick Format: §Þnh d¹ng nhanh Create an MS-DOS startup disk: sao chÐp 3 tÖp tèi thiÓu dïng ®Ó khëi ®éng m¸y b»ng hÖ ®iÒu hµnh MS-DOS vµo ®Üa ®Ó t¹o ®Üa khëi ®éng. 12
7.2 T¹o th− môc míi - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ th− môc ®Þnh t¹o th− môc con. - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu File New Folder + KÝch chuét ph¶i vµo vïng trèng trong vïng lµm viÖc cña cöa sæ, chän môc New Folder trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét + KÝch chuét t¹i môc Make a new folder trªn Task Pane - Gâ vµo tªn cña th− môc. 7.3 Sao chÐp tÖp - th− môc - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ tÖp hay th− môc ®Þnh sao chÐp (tÖp nguån). - Chän c¸c tÖp vµ th− môc cÇn sao chÐp b»ng c¸ch: + NÕu chän mét tÖp (hoÆc mét th− môc) th× kÝch chuét vµo tªn tÖp nguån (hoÆc th− môc). + NÕu chän nhiÒu tÖp vµ th− môc liªn tiÕp nhau th× kÝch chuét t¹i tªn tÖp (th− môc) ®Çu tiªn trong danh s¸ch, sau ®ã gi÷ phÝm Shift ®ång thêi kÝch chuét t¹i tªn tÖp (th− môc) cuèi cïng trong danh s¸ch. + NÕu chän nhiÒu tÖp vµ th− môc kh«ng liªn tiÕp nhau th× gi÷ phÝm Ctrl ®ång thêi kÝch chuét t¹i tªn tÖp hay th− môc cÇn chän. 13
NÕu muèn bá chän tÖp hay th− môc ®· chän th× gi÷ phÝm Ctrl ®ång thêi kÝch chuét t¹i tªn tÖp hay th− môc ®ã - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu Edit -> chän môc Copy + KÝch chuét ph¶i trong vïng ®· chän, chän môc Copy trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét + KÝch chuét t¹i môc Copy this file (hoÆc Copy the selected items nÕu chän nhiÒu ®èi t−îng) trªn TaskPane + Ên tæ hîp phÝm Ctrl+C Lóc nµy, c¸c tÖp vµ th− môc ®ang chän ®· ®−îc sao chÐp vµo bé nhí (clipboard). - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ ®Þnh ®Æt tÖp hay th− môc míi (tÖp ®Ých) - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu Edit -> chän môc Paste + KÝch chuét ph¶i trong vïng ®· chän, chän môc Paste trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét + Ên tæ hîp phÝm Ctrl+V Khi ®ã, c¸c tÖp vµ th− môc sÏ ®−îc d¸n tõ bé nhí (clipboard) vµo th− môc hiÖn thêi. 7.4 Di chuyÓn tÖp - th− môc - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ tÖp hay th− môc ®Þnh chuyÓn (tÖp nguån). - Chän c¸c tÖp vµ th− môc cÇn di chuyÓn - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu Edit -> chän môc Cut + KÝch chuét ph¶i trong vïng ®· chän, chän môc Cut trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét + KÝch chuét t¹i môc Move this file (hoÆc Move the selected items nÕu chän nhiÒu ®èi t−îng) trªn TaskPane + Ên tæ hîp phÝm Ctrl+X 14
Lóc nµy, c¸c tÖp vµ th− môc ®ang chän ®−îc chuyÓn vµo bé nhí (clipboard). - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ ®Þnh ®Æt tÖp hay th− môc míi (tÖp ®Ých) - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu Edit -> chän môc Paste + KÝch chuét ph¶i trong vïng ®· chän, chän môc Paste trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét + Ên tæ hîp phÝm Ctrl+V Khi ®ã, c¸c tÖp vµ th− môc sÏ ®−îc d¸n tõ bé nhí (clipboard) vµo th− môc hiÖn thêi. 7.5 §æi tªn tÖp - th− môc - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ tÖp (th− môc) ®Þnh ®æi tªn. - Chän tÖp (th− môc) cÇn ®æi tªn b»ng c¸ch kÝch chuét vµo tªn tÖp (th− môc). - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu File -> chän môc Rename + KÝch chuét ph¶i trong vïng ®· chän, chän môc Rename trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét + KÝch chuét t¹i môc Rename this file trªn TaskPane + KÝch chuét thªm mét lÇn n÷a vµo tªn tÖp (th− môc). L−u ý : nÕu thêi gian kÝch chuét gi÷a 2 lÇn qu¸ ng¾n, Windows XP sÏ hiÓu lµ kÝch kÐp chuét vµ khëi ®éng ch−¬ng tr×nh liªn kÕt víi tÖp (nÕu tÖp kh«ng ph¶i tÖp ch−¬ng tr×nh), hoÆc khëi ®éng ch−¬ng tr×nh (nÕu tÖp lµ tÖp ch−¬ng tr×nh), hoÆc më cöa sæ nÕu lµ th− môc. - Khi nµy, con trá so¹n th¶o sÏ xuÊt hiÖn trong « tªn tÖp (th− môc) ®Ó cho phÐp söa ®æi tªn tÖp. Gâ tªn tÖp míi vµ Ên Enter (hoÆc kÝch chuét ra ngoµi « tªn tÖp) ®Ó kÕt thóc. 7.6 Xo¸ tÖp - th− môc - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ tÖp (th− môc) ®Þnh xo¸. - Chän c¸c tÖp vµ th− môc cÇn xo¸ - Xo¸ tÖp b»ng mét trong c¸c c¸ch sau: 15
+ Thùc hiÖn menu File -> chän môc Delete + KÝch chuét ph¶i vµ chän môc Delete trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét. + KÝch chuét t¹i môc Delete this file (hoÆc Delete the selected items nÕu chän nhiÒu ®èi t−îng) trªn TaskPane + Gâ phÝm Delete trªn bµn phÝm. Th«ng th−êng, Windows XP sÏ hái l¹i ®Ó kh¼ng ®Þnh tr−íc khi xo¸ tÖp (chuyÓn vµo trong Recycle Bin) nh− sau: B¹n chän Yes ®Ó kh¼ng ®Þnh sÏ xo¸ c¸c tÖp vµ th− môc ®· chän. NÕu muèn huû bá lÖnh xo¸ th× chän No. 7.7 Göi tÖp - th− môc ra ®Üa mÒm - Sö dông cöa sæ My computer ®Ó ®Õn vÞ trÝ tÖp (th− môc) ®Þnh göi. - Chän c¸c tÖp vµ th− môc cÇn thùc hiÖn - Chän mét trong nh÷ng c¸ch sau: + Thùc hiÖn menu File -> Send To Floppy (A) + KÝch chuét ph¶i trªn vïng ®· chän, chän môc Send To Floppy (A) trong menu hiÖn ra ë ®Çu con trá chuét. 16