Hiệu quả gây tê tủy sống bằng hỗn hợp Ropivacaine với fentanyl trong cắt đốt nội soi tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018<br /> <br /> <br /> HIỆU QUẢ GÂY TÊ TỦY SỐNG BẰNG HỖN HỢP ROPIVACAINE<br /> VỚI FENTANYL TRONG CẮT ĐỐT NỘI SOI<br /> TĂNG SINH LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT<br /> Quách Trương Nguyện*, Trần Thị Ngọc Phượng*, Trần Đỗ Anh Vũ*, Nguyễn Văn Chinh**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Ropivacaine là thuốc tê có tính chất tương tự như bupivacaine nhưng an toàn hơn bupivacaine<br /> do giảm độc tính trên tim mạch và hệ thần kinh trung ương. Ngoài ra, ropivacaine có thời gian phục hồi vận động<br /> sớm hơn so với bupivacaine. Ropivacaine có thể là một lựa chọn thích hợp trong gây tê tủy sống để cắt đốt nội soi<br /> tuyến tiền liệt.<br /> Mục tiêu: So sánh hiệu quả vô cảm, tác dụng phụ của gây tê tủy sống bằng ropivacaine phối hợp fentanyl và<br /> bupivacaine phối hợp fentanyl.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 160 bệnh nhân ASA I – III, tuổi từ 55 – 80, có chỉ định cắt đốt nội<br /> soi tuyến tiền liệt tại Bệnh viện Bình Dân. Nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm chứng, mù<br /> đơn. Bệnh nhân được chia ngẫu nhiên vào nhóm RF: ropivacaine 0,5% 7,5 mg phối hợp fentanyl 20 mcg và nhóm<br /> BF: bupivacaine 0,5% 5 mg phối hợp fentanyl 20 mcg.<br /> Kết quả: Thời gian tiềm phục phong bế cảm giác T10 và phong bế vận động của 2 nhóm tương đương nhau.<br /> Thời gian phong bế cảm giác mức T10 của nhóm RF ngắn hơn nhóm BF với kết quả lần lượt 108,1 ± 19,9 phút và<br /> 120,3 ± 17,1 phút (p < 0,0001). Mức phong bế cảm giác cao nhất của 2 nhóm từ T10 đến T6. Thời gian phong bế<br /> vận động của nhóm RF là 59,5 ± 14,9 phút ngắn hơn nhóm BF với 76,9 ± 18,3 phút (p < 0,0001). Phong bế vận<br /> động theo Bromage mức M0 ở nhóm RF với tỷ lệ 58,7%, cao hơn nhóm BF với tỷ lệ 41,3% (p = 0,04). Hiệu quả<br /> gây tê tốt của nhóm RF chiếm tỷ lệ 96,2% và nhóm BF chiếm 97,5%. Sự khác biệt về tác dụng phụ giữa hai nhóm<br /> không có ý nghĩa thống kê.<br /> Kết luận: Nhóm RF có hiệu quả vô cảm, tác dụng phụ tương tự nhóm BF với thời gian phong bế cảm giác<br /> ngắn hơn và ít phong bế vận động hơn.<br /> Từ khóa: Gây tê tủy sống, cắt đốt nội soi tuyến tiền liệt, ropivacaine.<br /> ABSTRACT<br /> THE EFFICACY OF INTRATHECAL ROPIVACAINE WITH FENTANYL<br /> FOR TRANSURETHRAL RESECTION OF PROSTATE SURGERY<br /> Quach Truong Nguyen, Nguyen Van Chinh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 22 - No 3- 2018: 58 - 64<br /> <br /> Background: Ropivacaine has a clinical profile similar to that of bupivacaine but with less toxic effects on the<br /> central nervous system and on the cardiovascular system. Furthermore, ropivacaine may have a shorter time to<br /> recovery regarding motor function compared with bupivacaine. Ropivacaine may be a more appropriate option in<br /> spinal anesthesia for transurethral resection of prostate than bupivacaine.<br /> Objectives: To compare the anesthetic efficacy and the adverse effects of intrathecal ropivacaine plus fentanyl<br /> with bupivacaine plus fentanyl.<br /> Patients and methods: One hundred and sixty patients of ASA I – III, 55 – 80 years scheduled for<br /> transurethral resection of prostate under spinal anesthesia. A single-blinded and randomized clinical trial.<br /> Patients were randomized into two equal groups, RF group: ropivacaine 0.5% 7.5 mg plus fentanyl 20 mcg and<br /> * Bệnh viện Bình Dân ** Đại học Y Dược TP.HCM<br /> Tác giả liên lạc BS. Quách Trương Nguyện ĐT: 0934124550 Email: quachtruongnguyen90@gmail.com<br /> 58<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 3 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> BF group: bupivacaine 0.5% 5 mg plus fentanyl 20 mcg.<br /> Results: The onset time of sensory block at T10 and motor block were comparable. The RF group had a<br /> shorter duration of sensory block at T10 than BF group given the obtained results at 108.1 ± 19.9 min and 120.3 ±<br /> 17.1 min (p < 0.0001), respectively. The highest sensory level achieved was comparable from T10 to T6<br /> dermatome. The duration of motor block in RF group (59.5 ± 14.9 min) was shorter than that in BF group (76.9 ±<br /> 18.3 min) (p < 0.0001). Motor Bromage scale M0 in RF group was greater than in BF group (58.7% versus<br /> 41.3%) given p-value equaled 0.04. The good efficacy rate of spinal anesthesia in RF group and BF group was<br /> 96.2% and 97.5%. No statistical difference was found regarding adverse effects between the groups.<br /> Conclusion: RF group provided similar anesthetic efficacy and adverse effects, but less motor block compared<br /> to BF group.<br /> Keywords: intrathecal, transurethral resection of prostate, ropivacaine<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (TTL) là Sau khi thông qua Hội đồng đạo đức Đại<br /> bướu lành tính của TTL ở nam giới, thường xuất học Y Dược Tp.HCM, được sự chấp thuận của<br /> hiện trên người cao tuổi. Tại các nước Âu - Mỹ bệnh viện Bình Dân và sự cam kết đồng ý của<br /> cắt đốt nội soi (CĐNS) chiếm đến 90% các bệnh nhân, chúng tôi tiến hành nghiên cứu<br /> trường hợp mổ tăng sinh lành tính TTL và được thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có nhóm<br /> đánh giá là “tiêu chuẩn vàng”(12). Các phương chứng, mù đơn. Nghiên cứu tiến hành trên<br /> pháp vô cảm trong cắt đốt nội soi TTL bao gồm 160 bệnh nhân ASA I – III, tuổi từ 55 – 80, có<br /> gây tê tủy sống (GTTS), gây mê toàn diện và gây chỉ định cắt đốt nội soi TTL tại Bệnh viện Bình<br /> tê tại chỗ. Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ GTTS lên đến 79% Dân và chúng tôi loại ra khỏi nghiên cứu<br /> theo một khảo sát đa trung tâm của Mebust và những bệnh nhân có chống chỉ định GTTS, dị<br /> cộng sự (1989)(8,13). Theo Trần Ngọc Sinh (2001), ứng thuốc tê, thuốc giảm đau nhóm á phiện,<br /> phương pháp GTTS và tê ngoài màng cứng bệnh tim, bệnh phổi nặng, bệnh nhân có rối<br /> chiếm 92,3%(18). loạn tâm thần, lạm dụng rượu, yếu liệt hai chi<br /> Bupivacaine là thuốc tê được sử dụng rộng dưới. Bệnh nhân thỏa mãn đủ tiêu chuẩn<br /> rãi tuy nhiên thuốc có thời gian phong bế vận nghiên cứu được chọn mẫu ngẫu nhiên vào<br /> động kéo dài, độc tính trên hệ tim mạch và hệ nhóm RF: ropivacaine 0,5% 7,5 mg phối hợp<br /> thần kinh. Ropivacaine là thuốc tê thuộc nhóm fentanyl 20 mcg và nhóm BF: bupivacaine<br /> ammino-amide, là thuốc tê thế hệ mới, có tính 0,5% 5 mg phối hợp fentanyl 20 mcg.<br /> chất tương tự như bupivacaine nhưng an toàn Bệnh nhân được gắn phương tiện theo dõi<br /> hơn bupivacaine do giảm độc tính trên tim và hệ nhịp tim, điện tim chuyển đạo DII, huyết áp<br /> thần kinh trung ương(11,16,17). Một lợi điểm của không xâm lấn, SpO2 và lập đường truyền tĩnh<br /> ropivacaine là thuốc tê này có thời gian phục hồi mạch ngoại vi với kim luồn số 18G truyền natri<br /> vận động sớm hơn so với bupivacaine do tính clorua 0,9%. GTTS khoảng liên đốt L3 – L4,<br /> tan trong mỡ thấp(16). Từ những lợi điểm trên đường giữa bằng kim chọc dò tủy sống số 27G.<br /> ropivacaine có thể là một lựa chọn thích hợp Lắp bơm tiêm đã rút sẵn thuốc tê gắn vào đốc<br /> trong GTTS bệnh nhân lớn tuổi có các bệnh lý hệ kim, tiến hành bơm thuốc tê trong 30 giây. Cho<br /> thống kết hợp để CĐNS tăng sinh lành tính TTL. bệnh nhân thở oxy 3 lít/phút qua ống thông mũi<br /> Do đó chúng tôi thực hiện nghiên cứu để đánh sau khi gây tê.<br /> giá hiệu quả GTTS bằng hỗn hợp ropivacaine với Các chỉ số nhịp tim, điện tim, huyết áp, nhịp<br /> fentanyl trong CĐNS tăng sinh lành tính TTL. thở, SpO2, buồn nôn và nôn, lạnh run, ngứa được<br /> <br /> <br /> <br /> 59<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018<br /> <br /> ghi nhận trước khi gây tê và mỗi 2 phút trong 20 cảm giác và vận động, thời gian phong bế cảm<br /> phút đầu sau khi gây tê, sau đó ghi nhận mỗi 5 giác T10 và phong bế vận động, thời gian giảm<br /> phút cho đến khi kết thúc phẫu thuật, tại phòng đau hiệu quả được trình bày bằng giá trị trung<br /> hồi tỉnh theo dõi mỗi 30 phút và mỗi 3 giờ khi bình và độ lệch chuẩn nếu có phân phối chuẩn<br /> chuyển trại đến 24 giờ sau gây tê. Đánh giá và được trình bày bằng giá trị trung vị, tứ phân<br /> phong bế cảm giác nhiệt bằng chai natri clorua vị trên, tứ phân vị dưới nếu không có phân phối<br /> 100 ml giữ lạnh trong tủ lạnh sau khi gây tê mỗi chuẩn. Để so sánh giá trị trung bình của các biến<br /> 2 phút trong 20 phút đầu, lúc kết thúc phẫu thuật số trên giữa hai nhóm, sử dụng phép kiểm t nếu<br /> và mỗi 10 phút tại phòng hồi tỉnh. Dùng thang các giá trị có phân phối chuẩn và phép kiểm phi<br /> điểm Bromage để đánh giá phong bế vận động tham số nếu các giá trị không có phân phối<br /> sau khi gây tê mỗi 2 phút trong 20 phút đầu, lúc chuẩn. Phân loại sức khỏe ASA, bệnh lý kèm<br /> kết thúc phẫu thuật và mỗi 10 phút tại phòng hồi theo, hiệu quả gây tê theo Abouleish Ezzat, mức<br /> tỉnh. Đánh giá mức độ đau bằng thang điểm độ phong bế vận động cao nhất theo thang điểm<br /> NRS tại phòng hồi tỉnh theo dõi mỗi 30 phút và Bromage, mức phong bế cảm giác cao nhất, các<br /> mỗi 3 giờ khi chuyển trại đến 24 giờ sau gây tê. tác dụng phụ được trình bày theo tần suất và tỷ<br /> Hạ huyết áp được chẩn đoán khi huyết áp lệ phần trăm. Dùng phép kiểm Chi-square để<br /> tâm thu giảm trên 20% so với huyết áp ban đầu kiểm định mối liên hệ của các biến số định tính<br /> hay huyết áp tâm thu < 90 mmHg. Nhịp tim giữa hai nhóm. Dùng kiểm định Fisher’s Exact<br /> chậm khi nhịp tim < 50 nhịp/phút và suy hô hấp khi số ô có giá trị kỳ vọng < 5 chiếm tỷ lệ ≥ 20%<br /> được chẩn đoán khi nhịp thở dưới 10 lần/phút hoặc ô có giá trị kỳ vọng nhỏ nhất < 1. Tính giá<br /> hoặc SpO2 < 90%. trị p và khác biệt có ý nghĩa thống kê khi p < 0,05.<br /> Biến số chính: thời gian tiềm phục phong bế KẾT QUẢ<br /> cảm giác, mức phong bế cảm giác cao nhất, thời Bảng 1. Đặc điểm chung của 2 nhóm<br /> gian phong bế cảm giác mức T10, thời gian tiềm Nhóm RF Nhóm BF<br /> Đặc điểm p<br /> phục phong bế vận động, thời gian phong bế (n = 80) (n = 80)<br /> vận động, mức độ phong bế vận động cao nhất Tuổi (năm) 68,2 ± 6,4 69,0 ± 7,2 0,56<br /> theo thang điểm Bromage và các tác dụng phụ. Chiều cao (cm) 164,4 ± 5,5 165,1 ± 4,8 0,37<br /> Cân nặng (kg) 58,7 ± 8,3 60,2 ± 8,1 0,25<br /> Biến số phụ: hiệu quả gây tê theo Abouleish 2<br /> BMI (kg/m ) 21,7 ± 3,0 22,0 ± 2,6 0,47<br /> Ezzat, thời gian giảm đau hoàn toàn và thời gian Thời gian 38,0 36,5<br /> 0,79<br /> giảm đau hiệu quả. phẫu thuật (phút) (28,0 – 50,0) (30,0 – 52,0)<br /> ASA I/II/III (%) 36,3/55,0/8,7 40,0/52,5/7,5 0,87<br /> Xử lý và phân tích số liệu<br /> Sự khác biệt về tuổi, chiều cao, cân nặng,<br /> Các thông tin sau khi thu thập sẽ được mã<br /> BMI, thời gian phẫu thuật và ASA của 2 nhóm<br /> hóa, nhập liệu và xử lí bằng phần mềm SPSS<br /> không có ý nghĩa thống kê.<br /> 16.0. Tuổi, cân nặng, chiều cao, chỉ số BMI, thời<br /> gian phẫu thuật, thời gian tiềm phục phong bế<br /> Bảng 2. Đặc điểm phong bế cảm giác và vận động<br /> Nhóm RF Nhóm BF p<br /> Thời gian tiềm phục phong bế cảm giác T10 (phút) 5,4 ± 1,2 5,0 ± 1,1 0,08<br /> Thời gian phong bế cảm giác mức T10 (phút) 108,1 ± 19,9 120,3 ± 17,1 < 0,0001<br /> Thời gian tiềm phục phong bế vận động (phút) 10,6 ± 2,9 9,5 ± 2,6 0,07<br /> Thời gian phong bế vận động (phút) 59,2 ± 14,9 76,9 ± 18,3 < 0,0001<br /> Sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê về gian phong bế cảm giác ở mức T10 trung bình<br /> thời gian tiềm phục phong bế cảm giác mức T10 của nhóm RF ngắn hơn nhóm BF có ý nghĩa<br /> và thời gian tiềm phục phong bế vận động. Thời thống kê với kết quả lần lượt là 108,1 ± 19,9 phút<br /> <br /> <br /> 60<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 3 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> và 120,3 ± 17,1 phút (p < 0,0001). Thời gian phong 40% nhóm BF. Sự khác biệt về mức phong bế<br /> bế vận động của nhóm RF kéo dài 59,5 ± 14,9 cảm giác cao nhất giữa 2 nhóm không có ý nghĩa<br /> phút ngắn hơn nhóm BF với 76,9 ± 18,3 phút. Sự thống kê (p = 0,61).<br /> khác biệt về thời gian phong bế vận động giữa 2 Bảng 4. Mức phong bế vận động cao nhất<br /> nhóm có ý nghĩa thống kê (p < 0,0001). Mức phong bế Nhóm RF Nhóm BF<br /> p<br /> vận động cao nhất n (%) n (%)<br /> Bảng 3. Mức phong bế cảm giác cao nhất<br /> M0 47 (58,7) 33 (41,3)<br /> Mức phong bế Nhóm RF Nhóm BF<br /> p M1 9 (11,3) 8 (10)<br /> cảm giác cao nhất n (%) n (%) 0,04<br /> M2 12 (15) 27 (33,7)<br /> T6 6 (7,5) 10 (12,5)<br /> M3 12 (15) 12 (15)<br /> T7 9 (11,3) 7 (8,8)<br /> Tổng 80 (100) 80 (100)<br /> T8 35 (43,7) 32 (40) 0,61<br /> T9 16 (20) 12 (15) Hai nhóm có mức phong bế vận động cao<br /> T10 14 (17,5) 19 (23,8) nhất theo Bromage từ M0 đến M3. Trong đó,<br /> Tổng 80 (100) 80 (100) phong bế vận động mức M0 chiếm tỷ lệ cao nhất<br /> Mức phong bế cảm giác cao nhất của 2 nhóm ở nhóm RF với tỷ lệ 58,7%, cao hơn nhóm BF với<br /> đều đạt trên mức T10 và có mức phong bế cảm tỷ lệ 41,3%. Sự khác biệt về mức phong bế vận<br /> giác kéo dài từ mức T10 đến T6. Trong đó, động cao nhất giữa hai nhóm có ý nghĩa thống<br /> phong bế cảm giác cao nhất ở mức T8 chiếm tỷ lệ kê (p = 0,04).<br /> cao nhất ở cả hai nhóm với 43,7% nhóm RF và<br /> Bảng 5. Hiệu quả gây tê và hiệu quả giảm đau<br /> Nhóm RF Nhóm BF p<br /> Tốt 77 (96,2) 78 (97,5)<br /> Hiệu quả<br /> Trung bình 3 (3,8) 2 (2,5) 1,00<br /> gây tê (%)<br /> Thất bại 0 (0) 0 (0)<br /> Thời gian giảm đau hoàn toàn (phút) 190,9 ± 30,6 213,3 ± 30,1 < 0,0001<br /> Thời gian giảm đau hiệu quả (phút) 287,7 ± 27,5 305,0 ± 30,4 0,0002<br /> Hiệu quả gây tê tốt của nhóm RF chiếm tỷ lệ lạnh run, buồn nôn và nôn giữa hai nhóm không<br /> 96,2% và nhóm BF có tỷ lệ 97,5%. Không có có ý nghĩa thống kê.<br /> trường hợp nào thất bại phải chuyển phương BÀN LUẬN<br /> pháp vô cảm. Thời gian giảm đau hoàn toàn<br /> Kết quả nghiên cứu của chúng tôi ghi nhận<br /> (NRS = 0) và thời gian giảm đau hiệu quả (NRS ≤<br /> thời gian tiềm phục phong bế cảm giác T10 đủ<br /> 3) ở nhóm RF ngắn hơn nhóm BF.<br /> đảm bảo cho phẫu thuật CĐNS tuyến tiền liệt<br /> Bảng 6. Tác dụng phụ được tiến hành. Thời gian phong bế cảm giác<br /> Tác dụng phụ Nhóm RF n (%) Nhóm BF n (%) p<br /> mức T10 của 2 nhóm đều kéo dài hơn so với thời<br /> Hạ huyết áp 2 (2,5) 3 (3,8) 1<br /> Nhịp tim chậm 3 (3,8) 3 (3,8) 1<br /> gian phẫu thuật trung bình CĐNS tuyến tiền liệt.<br /> Ngứa 3 (3,8) 4 (5,0) 1 Kết quả nghiên cứu của chúng tôi tương tự như<br /> Lạnh run 6 (7,5) 7 (8,8) 0,77 các nghiên cứu trước đều cho thấy thời gian<br /> Buồn nôn, nôn 6 (7,5) 5 (6,3) 0,76 phong bế cảm giác mức T10 của nhóm<br /> Có 2 trường hợp hạ huyết áp ở nhóm RF bupivacaine kéo dài hơn so với nhóm<br /> chiếm tỷ lệ 2,5% và ở nhóm BF có 3,8% bệnh ropivacaine khi GTTS theo tỷ lệ bupivacaine và<br /> nhân hạ huyết áp, sự khác biệt này không có ý ropivacaine là 3:2. Serap Atabekoglu và cs (2007)<br /> nghĩa thống kê (p = 1). Hai nhóm đều có 3 bệnh tiến hành nghiên cứu so sánh ropivacaine 22,5<br /> nhân nhịp tim chậm chiếm tỷ lệ 3,8% và không mg và bupivacaine 15 mg trong CĐNS qua ngã<br /> có trường hợp nào được ghi nhận suy hô hấp ở niệu đạo với kết quả thời gian phong bế cảm giác<br /> cả hai nhóm. Sự khác biệt về tác dụng phụ ngứa, mức T10 của nhóm ropivacaine ngắn hơn so với<br /> <br /> <br /> 61<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018<br /> <br /> nhóm bupivacaine (119,50 ± 46,24 phút so với phong bế vận động giữa 2 nhóm(14). Trong một<br /> 124,93 ± 37,44 phút)(15). Thời gian phong bế cảm nghiên cứu khác của Engin Erturk và cs (2010)<br /> giác mức T10 của ropivacaine ngắn hơn so với cho thấy sự khác biệt về mức phong bế vận động<br /> bupivacaine cũng được ghi nhận trong nghiên M3 giữa hai nhóm ropivacaine 12 mg kết hợp<br /> cứu của Engin Erturk và cs (2010) khi GTTS fentanyl 20 mcg và bupivacaine 8 mg kết hợp<br /> ropivacaine 12 mg phối hợp fentanyl 20 mcg và fentanyl 20 mcg có ý nghĩa thống kê ( 53,3% so<br /> bupivacaine 8 mg phối hợp fentanyl 20 mcg (91 ± với 80%)(7).<br /> 10 phút so với 145 ± 20 phút)(7). Hạ huyết áp trong GTTS có nguyên nhân do<br /> Mức phong bế cảm giác cao nhất của 2 nhóm thuốc tê lan đến mức T1 – L2 sẽ phong bế thần<br /> đều đạt trên mức T10 và có mức phong bế cảm kinh giao cảm ngoại vi có tác dụng lên trương<br /> giác kéo dài từ mức T6 đến T10. Với mức phong lực mạch máu, ở mức T1 – T4 sẽ phong bế thần<br /> bế này, ropivacaine 7,5 mg phối hợp với fentanyl kinh giao cảm của tim dẫn đến hậu quả giảm<br /> 20 mcg đủ đáp ứng vô cảm cho phẫu thuật cắt cung lượng tim và chậm nhịp tim(6). Critchley và<br /> đốt nội soi TTL. Các nghiên cứu của các tác giả cs báo cáo có khoảng 69% bệnh nhân lớn tuổi<br /> khác cho thấy mức phong bế cảm giác cao nhất cần điều trị hạ huyết áp trong suốt quá trình<br /> giữa 2 nhóm bupivacaine và ropivacaine không GTTS(4). Chúng tôi ghi nhận hạ huyết áp ở nhóm<br /> có sự khác biệt khi GTTS với tỷ lệ ropivacaine và RF chiếm tỷ lệ 2,5% và ở nhóm BF có 3,8%. Tuy<br /> bupivacaine là 3:2(7,11). nhiên, huyết áp trong các trường hợp này đều<br /> Về mặt lý thuyết cho thấy ropivacaine có trở về bình thường sau khi được bù dịch và điều<br /> tính tan trong mỡ thấp hơn so với bupivacaine trị với ephedrine, không có trường hợp nào hạ<br /> nên ít thấm vào sợi thần kinh vận động có huyết áp trầm trọng cần phải hồi sức tích cực.<br /> myelin như sợi Aα dẫn đến ropivacaine ít Tỷ lệ nhịp tim chậm trong nghiên cứu của<br /> phong bế vận động hơn so với bupivacaine. chúng tôi là 3,8% ở cả 2 nhóm. Trong nghiên cứu<br /> Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cũng ghi của Engin Erturk và cs (2010), tác giả ghi nhận tỷ<br /> nhận thời gian phong bế vận động của nhóm lệ nhịp tim chậm ở nhóm bupivacaine là 10% và<br /> RF ngắn hơn khoảng 17,7 phút so với nhóm nhóm ropivacaine là 3,3%(7). Đối với nghiên cứu<br /> BF. Saad A. Sheta và cs (2005) nghiên cứu của tác giả Bipin J. Ganvit và cs (2013), tỷ lệ nhịp<br /> GTTS với bupivacaine 10 mg và ropivacaine tim chậm được ghi nhận ở nhóm bupivacaine và<br /> 15 mg ghi nhận thời gian phong bế vận động nhóm ropivacaine lần lượt là 3,3% và 0%(1).<br /> của ropivacaine ngắn hơn so với bupivacaine Nghiên cứu của Oğurlu M và cs (2007) cho<br /> là 16 phút(14). Khi có kết hợp với fentanyl,<br /> thấy khi mức phong bế trên T6 ở người lớn tuổi<br /> Engin Erturk và cs (2010) tiến hành GTTS với<br /> ropivacaine 12 mg kết hợp fentanyl 20 mcg và sẽ làm giảm các thông số hô hấp. Ngoài ra, việc<br /> bupivacaine 8 mg kết hợp 20 mcg cho thấy phối hợp thêm với fentanyl trong GTTS có thể sẽ<br /> thời gian phong bế vận động của ropivacaine làm tăng nguy cơ suy hô hấp ở người lớn tuổi.<br /> ngắn hơn so với bupivacaine là 47 phút(7). Tuy nhiên sử dụng 25 mcg fentanyl trong GTTS<br /> Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy ở người lớn tuổi không làm thay đổi tần số thở,<br /> hai nhóm có mức phong bế vận động theo thông khí phút, nồng độ CO2 cuối thì thở ra và<br /> Bromage từ M0 đến M3. Trong đó, phong bế vận đáp ứng hô hấp đối với CO2 theo nghiên cứu<br /> động mức M0 chiếm tỷ lệ cao nhất ở nhóm RF<br /> của Varassi G và cs (1992)(20). Trong nghiên cứu<br /> với tỷ lệ 58,7%, cao hơn nhóm BF với tỷ lệ 41,3%.<br /> của chúng tôi không ghi nhận trường hợp nào<br /> Saad A. Sheta và cs (2005) GTTS với bupivacaine<br /> 10 mg và ropivacaine 15 mg trong cắt đốt nội soi xảy ra suy hô hấp, kết quả này cũng tương tự<br /> TTL ghi nhận không có sự khác biệt về mức như kết quả của các Nguyễn Thị Thanh Ngọc và<br /> <br /> <br /> 62<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 3 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cs (2006), Jayshree Prajapati và cs (2015) và N tỷ lệ buồn nôn và nôn ở 2 nhóm lần lượt là 10%<br /> Boztug và cs (2005) .<br /> (3,10,19) và 13,3%(7).<br /> Ngứa là tác dụng không mong muốn phổ KẾT LUẬN<br /> biến nhất liên quan đến GTTS có phối hợp với Nhóm RF có hiệu quả vô cảm tương tự<br /> thuốc á phiện. Tác dụng phụ này chỉ thoáng qua nhóm BF với thời gian phong bế cảm giác ngắn<br /> và tỷ lệ rất khác biệt giữa các nghiên cứu có thể hơn và ít phong bế vận động hơn. Tác dụng<br /> từ 0 – 100% và chỉ có 1% bệnh nhân có mức độ không mong muốn bao gồm hạ huyết áp, nhịp<br /> ngứa nặng cần phải điều trị(5). Trong nghiên cứu tim chậm, ngứa, lạnh run, buồn nôn và nôn<br /> của chúng tôi tỷ lệ ngứa ghi nhận ở nhóm RF và không khác biệt giữa 2 nhóm.<br /> nhóm BF lần lượt là 3,8% và 5%, các trường hợp<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> này chỉ thoáng qua có thể chấp nhận được và<br /> 1. Bipin JG, Parimal HP, Ahir HR (2013). Comparison of<br /> không cần phải điều trị bằng thuốc. Intrathecal Ropivacaine with Fentanyl and Bupivacaine with<br /> Fentanyl for Urological Surgery. IJSR, 2(12): pp. 18-22.<br /> Chúng tôi ghi nhận có 6 bệnh nhân lạnh run 2. Borgeat A, Ekatodramis G (2003). Postoperative nausea and<br /> vomiting in regional anesthesia: a review. Anesthesiology, 98(2):<br /> ở nhóm RF, chiếm tỷ lệ 7,5% và có 7 bệnh nhân<br /> pp. 530-547.<br /> lạnh run ở nhóm BF, chiếm tỷ lệ 8,8%. Lạnh run 3. Boztuğ N, Bigat Z, Ertok E (2005). Intrathecal ropivacaine<br /> versus ropivacaine plus fentanyl for out-patient arthroscopic<br /> giảm dần và bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn knee surgery. J Int Med Res, 33(4): pp. 365-371.<br /> khi được sưởi đèn và ủ ấm trong khoảng 15 4. Critchley L, Stuart JC, Short TG (1994). Haemodynamic effects<br /> of subarachnoid block in elderly patients. Br J Anaesth, 73: pp.<br /> phút. Tỷ lệ lạnh run trong nghiên cứu của 464–470.<br /> Nguyễn Thị Thanh Ngọc và cs (2006) khi GTTS 5. Chaney MA (1995). Side effects of intrathecal and epidural<br /> opioids. Can J Anaesth, 42: pp. 891-903.<br /> với bupivacaine 5 mg phối hợp fentanyl 20 mcg 6. David JK , Lewis JM (2016). Spinal, Epidural, and Caudal<br /> Anesthesia. In: Richard M. Pino. Handbook of Clinical Anesthesia<br /> trong cắt đốt nội soi TTL là 3,64%(19). Trong<br /> Procedures of the Massachusetts General Hospital, 9th edition,<br /> nghiên cứu khác của Huỳnh Hữu Hiệu (2015) Wolters Kluwer: pp. 248-274.<br /> 7. Engin E, Cigdem T, Eroglu A (2010). Clinical Comparison of<br /> ghi nhận tỷ lệ lạnh run là 1,5% khi GTTS với 12 mg Ropivacaine and 8 mg Bupivacaine, Both with 20 µg<br /> ropivacaine 10 mg phối hợp fentanyl 25 mcg Fentanyl in Spinal Anaesthesia for Major Orthopaedic Surgery<br /> in Geriatric Patients. Med Princ Pract, 19: pp. 142-147.<br /> trong phẫu thuật nội soi khớp gối(9). 8. Hatch PD (1987). Surgical and anaesthetic considerations in<br /> transurethral resection of the prostate. Anaesth Intensive Care,<br /> Cơ chế gây ra buồn nôn và nôn khi GTTS có 15(2): pp. 203-211.<br /> thể do sự tiếp xúc trực tiếp của vùng kích thích 9. Huỳnh Hữu Hiệu, Phan Tôn Ngọc Vũ (2015). Đánh giá hiệu<br /> quả của ropivacaine trong gây tê tủy sống trên bệnh nhân<br /> thụ cảm hóa học với các thuốc như nhóm thuốc á phẫu thuật nội soi khớp gối. Luận văn Thạc sĩ Y học, Trường<br /> phiện, hạ huyết áp liên quan đến sự dãn mạch Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> 10. Jayshree P, Parmar H (2015). Low dose bupivacaine and<br /> và sự tăng hoạt động hệ phó giao cảm làm tăng bupivacaine with fentanyl for spinal anesthesia for<br /> transurethral resection of prostate. IAIM, 2(9): pp. 11-19.<br /> nhu động ruột ở đường tiêu hóa(2). Trong ghiên<br /> 11. Malinovsky JM, Charles F, Kick O (2000). Intrathecal<br /> cứu của chúng tôi tỷ lệ buồn nôn và nôn ở nhóm anesthesia: ropivacaine versus bupivacaine. Anesth Analg,<br /> 91(6): pp. 1457-1460.<br /> BF và nhóm RF lần lượt là 6,3% và 7,5%. Engin 12. Mebust WK (1992). Transurethral surgery. In: Alan J. Wein.<br /> Erturk và cs (2010) nghiên cứu trong phẫu thuật Campbell’s Urology, 11th edition, Saunders W.B. Company: pp.<br /> 2900-2941.<br /> chấn thương chỉnh hình GTTS với ropivacaine 13. Mebust WK, Holtgrewe HL, Cockett AT (1989). Transurethral<br /> 12 mg phối hợp fentanyl 20 mcg và bupivacaine prostatectomy: immediate and postoperative complications. A<br /> cooperative study of 13 participating institutions evaluating<br /> 8 mg phối hợp fentanyl 20 mcg, tác giả ghi nhận 3,885 patients. J Urol, 141(2): pp. 243-247.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 63<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018<br /> <br /> 14. Saad AS, Essam AE, Moussa AA (2005). Spinal Ropivacaine in 19. Trần Thị Thanh Ngọc, Nguyễn Văn Chừng (2006). Đánh giá<br /> fast-track TURP. Alexandria Journal of Anaesthesia and Intensive kết quả gây tê tủy sống bằng bupivacaine liều thấp để mổ nội<br /> Care, 8: pp. 10-19. soi cắt đốt u xơ tuyến tiền liệt. Y học Thành phố Hồ Chí Minh,<br /> 15. Serap A, Bozkirli F (2007). comparison of the clinical effects of 11(1): pp. 51-56.<br /> intrathecal ropivacaine and bupivacaine in geriatric patients 20. Varassi G, Capogna G (1992). Ventilatory effects of<br /> undergoing transurethral resection. Gazi Medical Journa, 4: pp. subarachnoid fentanyl in the elderly. Anesthesia, 47: pp. 558-<br /> 182-185. 562.<br /> 16. Stefania L, Simone DC, Andrea C, Fanelli G (2008).<br /> Pharmacology, toxicology, and clinical use of new long acting<br /> local anesthetics, ropivacaine and levobupivacaine. Acta<br /> Ngày nhận bài báo: 17/01/2018<br /> biomed, 79: pp. 92-105. Ngày phản biện nhận xét bài báo: 09/02/2018<br /> 17. Stewart J, Kellett N (2003). The central nervous system and<br /> cardiovascular effects of levobupivacaine and ropivacaine in<br /> Ngày bài báo được đăng: 10/05/2018<br /> healthy volunteers. Anesth Analg, 97(2): pp. 412-416.<br /> 18. Trần Ngọc Sinh (2001). Chỉ định cắt đốt nội soi trong bế tắc đường<br /> tiết niệu dưới do bướu lành tiền liệt tuyến. Luận án Tiến sĩ,<br /> Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 64<br />