intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

HUA Tại sao những hạn chế của mô hình CNH thời kỳ trước đổi mới được duy trì và tồn tại lâu dài đến năm 1985

Chia sẻ: Nguyễn Thế Mạnh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:10

757
lượt xem
128
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Lịch sử công nghiệp hóa thế giới cho đến nay đã trải qua hơn 200 năm, kể từ cuộc cách mạng công nghiệp cuối thế kỷ thứ XVIII ở nước Anh. Cuộc cách mạng công nghiệp này sau đó nhanh chóng lan rộng sang các nước Tây Âu và các nước khác như một trào lưu phát triển mới của thế giới. Tùy thuộc vào đặc điểm kinh tế, chính trị , xã hội mà quá trình phát triển công nghiệp hóa ở mỗi quốc gia có những sự khác biệt....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: HUA Tại sao những hạn chế của mô hình CNH thời kỳ trước đổi mới được duy trì và tồn tại lâu dài đến năm 1985

  1. MỞ BÀI Lịch sử công nghiệp hóa thế giới cho đến nay đã trải qua hơn 200 năm, kể từ cuộc cách mạng công nghiệp cuối thế kỷ thứ XVIII ở nước Anh. Cuộc cách mạng công nghiệp này sau đó nhanh chóng lan rộng sang các nước Tây Âu và các nước khác như một trào lưu phát triển mới của th ế giới. Tùy thuộc vào đ ặc điểm kinh tế, chính trị , xã hội mà quá trình phát triển công nghi ệp hóa ở m ỗi quốc gia có những sự khác biệt. Lênin nói "chủ nghĩa xã hội là chuyên chính vô sản c ộng với đi ện khí hoá toàn quốc". Ta hiểu ý câu nói đó là nhà nước xã hội chủ nghĩa, đất nước công nghiệp phát triển, hiện đại, một xã hội công bằng văn minh, ch ất l ượng cuộc sống không ngừng được nâng cao- đó cũng chính là mục tiêu của Đảng ta, của nhân dân ta : Xây dựng Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa dân giàu n ước mạnh, xã hội công bằng và văn minh. Để phát triển chúng ta phải đổi mới và công cuộc đổi mới của chúng ta đã trải qua nhiều giai đoạn Ở Việt Nam, đường lối công nghiệp hóa có th ể chia ra làm 2 thời kỳ chính, trước và sau khi đổi mới ( Đại hội Đảng VI -1986) Thực tiễn lịch sử đã chỉ rõ để thủ tiêu tình trạng lạc hậu v ề kinh tế xã hội, khai thác tối ưu các nguồn lực và lợi thế, bảo đảm tăng trưởng nhanh ổn định, nước ta phải xác định rõ cơ cấu kinh tế hợp lý, trang thi ết b ị ngày càng hiện đại cho các ngành kinh tế. Mặt khác, nước ta là nước đang phát tri ển vì vậy quá trình ấy gắn liền với quá trình công nghiệp hoá để từ đó hiện đại hoá đất nước. Để mọi người hiểu rõ hơn về những vấn đề trên trong khuôn khổ đề tài này nhóm chúng em chỉ xin đi sâu nghiên cứu đặc trưng chủ yếu, hạn chế của CNH ở Việt Nam thời kỳ trước đổi mới. Và trả lời câu h ỏi: “Tại sao nh ững h ạn chế của mô hình CNH thời kỳ trước đổi mới được duy trì và tồn t ại lâu dài đ ến năm 1985”.
  2. NỘI DUNG I. Khái niệm công nghiệp hóa và vai trò trong quá trình phát tri ển c ủa đ ất nước Kết hợp quan niệm truyền thống với quan niệm hiện đại và vận dụng vào điều kiện cụ thể của Việt Nam,Hội nghị lần thứ VII ban chấp hành TW Đảng khóa VII đã đưa ra quan niệm mới về CNH,HĐH và đây cũng chính là quan niệm được sử dụng một cách phổ biến ở nước ta hiện nay.Theo tư tưởng này,công nghiệp hóa,hiện đại hóa(CNH,HĐH) là quá trình chuy ển đổi căn b ản toàn diện các hoạt động sản xuất,kinh doanh,dịch vụ và quản lý kinh tế-xã hội từ sử dụng lao động thủ công là chính sang sử dụng m ột cách ph ổ bi ến s ức lao cùng với công nghệ,phương tiện và phương pháp tiên tiến hiện đại, d ựa trên s ự phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa học-công nghệ, tạo ra năng suất xã hội cao. Chúng ta có thể hiêu công nghiệp hóa là quá trình bi ến m ột nước nông nghiệp lạc hậu trở thành một nước công nghiệp Công nghiệp hóa là con dường phát triển tất yếu của các quốc gia trong quá trình phát triển. II. Khái quát quá trình công nghiệp hóa trước đổi mới ở nước ta 1, Hoàn cảnh kinh tế, xã hội của nước ta thời kỳ trước đổi mới: - Nước ta là một nước nông nghiệp lạc hậu, kém phát triển. - Kinh tế gặp nhiều khó khăn do chiến tranh.Sản xuất nông – công nghi ệp đình đốn, lưu thong , phân phối ách tắc. Lạm phát ở ba con s ố. Đ ời s ống c ủa các tầng lớp nhân dân vô cùng sa sút. Ở nông thôn vào luc giáp h ạt có t ới hang tri ệu gia đình nông dân thiếu ăn. Ở thành thị lương tháng công nhân , viên ch ức ch ỉ đ ủ song 10-15 ngày. => Đất nước rơi vào cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội trầm trọng 2, Tính tất yếu của việc tiến hành công nghiệp hóa. CNH, HĐH là vấn đề có tính quy lu ật đ ối với t ất c ả các n ước đi lên CNXH từ nền kinh tế lạc hậu, bỏ qua chế độ TBCN. Tính quy luật đó, do các c ơ sở khách quan sau đây quy định:
  3. Một là, nhằm xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH: Hai là, do các yêu cầu về nhiều mặt khác của sự nghi ệp xây d ựng và b ảo v ệ t ổ quốc Việt Nam XHCN đòi hỏi phải tiến hành CNH, HĐH tạo ra cơ s ở vật ch ất kỹ thuật cho thực hiện thành công các mặt đó. Ba là, do tác dụng có tính cách mạng của CNH, HĐH trên nh ững m ặt cơ bản để nâng cao năng suất lao động, tăng trưởng kinh tế, tăng cường vai trò quản lý của nhà nước đòng thời tạo điều kiện thuận lợi cho khoa học công nghệ phát triển. III. CÔNG NGHIỆP HÓA THỜI KỲ TRƯỚC ĐỔI MỚI 1. Chủ trương của Đảng về công nghiệp hóa a. Mục tiêu và phương hướng của công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa - Đường lối công nghiệp hóa đất nước đã được hình thành t ừ Đ ại h ội III (tháng 9-1960) của Đảng. Quá trình công nghiệp hóa của nước ta diễn ra trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế luôn diễn biến ph ức t ạp và không thuận chiều. Thực hiện công nghiệp hóa được 4 năm (1960 – 1964) thì đ ế qu ốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại ra miền Bắc. Đất nước phải trực tiếp th ực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược: Miền Bắc vừa chiến đấu chống chi ến tranh phá hoại, vừa xây dựng kinh tế, miền Nam thực hiện cách mạng giải phóng dân tộc. Khi đất nước vừa thống nhất (1975), cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội được vài năm thì lại xảy ra chiến tranh biên giới phía b ắc, rồi k ết thúc cu ộc chiến này lại kéo theo sự cấm vận của Mỹ. Như vậy, trước thời kỳ đổi mới, nước ta có khoảng 25 năm tiến hành công nghiệp hóa theo 2 giai đo ạn: t ừ 1960 đến 1975 công nghiệp hóa ở miền Bắc và từ 1975 – 1985 công nghiệp hóa trên phạm vi cả nước, hai giai đoạn này có mục tiêu, phương hướng rõ rệt. * Ở miền Bắc từ năm 1960 đến năm 1975 - Đại hội III của Đảng (tháng 9/1960) trên cơ sở phân tích đ ặc đi ểm mi ền Bắc, trong đó đặc điểm lớn nhất là từ một nền kinh tế nông nghi ệp l ạc h ậu tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội không trải qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa, đã khẳng định: + Tính tất yếu của công nghiệp hóa đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ trung tâm
  4. trong suốt thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Quan đi ểm này đ ược kh ẳng đ ịnh nhiều lần trong các Đại hội Đảng sau này. + Mục tiêu cơ bản của công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa là xây d ựng m ột nền kinh tế xã hội chủ nghĩa cân đối và hiện đại; bước đầu xây dựng c ơ s ở v ật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội. Đó là mục tiêu c ơ bản, lâu dài, ph ải th ực hiện qua nhiều giai đoạn. - Hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá III (tháng 4/1962) nêu phương hướng chỉ đạo và phát triển công nghiệp: + Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý. + Kết hợp chặt chẽ phát triển công nghiệp với phát triển nông nghiệp. + Ra sức phát triển công nghiệp nhẹ song song với ưu tiên phát tri ển công nghiệp nặng. + Ra sức phát triển công nghiệp trung ương, đồng th ời đẩy m ạnh phát triển công nghiệp địa phương. * Trên phạm vi cả nước từ năm 1975 đến năm 1985 - Đại hội IV của Đảng (tháng 12/1976), trên cơ sở phân tích toàn di ện tình hình trong nước và quốc tế, đề ra đường lối công nghiệp hóa xã hội ch ủ nghĩa là: “Đẩy mạnh công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, xây dựng cơ sở v ật ch ất - k ỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, đưa nền kinh tế nước ta từ nền sản xuất nh ỏ lên sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa. Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý trên cơ sở phát triển nông nghiệp và công nghi ệp nh ẹ, k ết h ợp xây d ựng công nghiệp và nông nghiệp trong cả nước thành một cơ cấu công - nông nghiệp; vừa xây dựng kinh tế trung ương, vừa phát triển kinh tế địa ph ương, kết hợp kinh tế trung ương với kinh tế địa phương trong một cơ cấu kinh t ế quốc dân thống nhất”. - Đại hội V của Đảng (tháng 3/1982): + Rút ra kết luận: từ một nền sản xuất nhỏ đi lên, điều quan trọng là phải xác định đúng bước đi của công nghiệp hóa cho phù hợp với mục tiêu và kh ả năng của mỗi chặng đường.
  5. + Nội dung chính của công nghiệp hóa trong ch ặng đường trước mắt c ủa thời kỳ quá độ là lấy nông nghiệp làm mặt trận hàng đầu, ra s ức phát tri ển công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng; việc xây dựng và phát triển công nghiệp nặng trong giai đoạn này cần làm có mức độ, vừa sức, nhằm phục vụ thiết th ực, có hiệu quả cho nông nghiệp và công nghiệp nhẹ. b. Đặc trưng chủ yếu của công nghiệp hóa thời kỳ trước đổi mới Đặc điểm khi tiến hành CNH: nông nghiệp nghèo nàn, lạc h ậu, tiến thẳng lên CNXH, bỏ qua giai đoạn TBCN - Công nghiệp hóa theo mô hình kinh tế khép kín, thiên v ề phát tri ển công nghiệp nặng : Hiểu Mô hình kinh tế khép kín là ho ạt đ ộng kinh t ế không t ương tác với bất cứ nền kinh tế nào khác. Cầm xuất khẩu và nhập kh ẩu. Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng vì : Một là do nhiều năm là thuộc địa của Pháp , Việt Nam là một n ước nông nghiệp lạc hậu và phụ thuộc. do đó khi giành được độc lập hòa bình chúng ta chọn đường lối CNH , phát triển công nghiệp nặng , làm n ền t ảng v ật ch ất cho nền độc lập tự chủ. Hai là trong mô hình công nghiệp hóa XHCN cổ điển , công nghi ệp được coi trọng như xương sống của hệ thống kinh tế , được tập trung cao độ vào tay Nhà nước và nguyên nhân sâu xa là do cuộc chiến tranh lạnh và phong t ỏa từ các nước tư bản. - Công nghiệp hóa chủ yếu dựa vào lợi thế về lao động, tài nguyên, đất đai và nguồn viện trợ của các nước xã hội chủ nghĩa : do trong hoản cảnh chi ến tranh và với xuất phát điểm là một nền kinh tế th ấp kém  chúng ta phát triển công nghiệp theo mô hình kinh tế khép kín do đó chỉ có thể dựa vào lợi th ế về nguồn lực sẵn có và viện trợ từ các nước trong khối XHCN - Chủ lực thực hiện công nghiệp hóa là Nhà nước và các doanh nghi ệp nhà nước không coi trọng tới các thành phần bên ngoài nhà n ước; Vi ệc phân b ổ nguồn lực để công nghiệp hóa được thực hiện thông qua cơ chế kế hoạch hóa
  6. tập trung quan liêu, bao cấp, không tôn trọng các qui luật của thị trường : do phát triển công nghiệp nặng cần vốn lớn nhưng chậm sinh lợi và chậm thu hồi vốn vì thế cơ chế kế hoạch hóa hành chính tập trung và ngu ồn lực to l ớn ch ỉ có th ể huy động từ Nhà nước. - Nóng vội, giản đơn, chủ quan duy ý chí, ham làm nhanh , ham làm lớn , không quan tâm đến hiệu quả kinh tế xã hội. 2. Hạn chế và nguyên nhân *Hạn chế - Cơ sở vật chất - kỹ thuật còn hết sức lạc hậu. Những ngành công nghiệp then chốt còn nhỏ bé và chưa được xây dựng đồng bộ, ch ưa đủ s ức làm nền tảng cho nền kinh tế quốc dân. - Lực lượng sản xuất trong nông nghiệp mới chỉ bước đầu phát triển, nông nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu về lương thực, th ực ph ẩm cho xã h ội. Đất nước vẫn trong tình trạng nghèo nàn, lạc hậu, kém phát triển, rơi vào khủng hoảng kinh tế - xã hội. *Nguyên nhân những hạn chế -Về khách quan: Chúng ta tiến hành công nghiệp hóa từ một nền kinh tế l ạc h ậu, nghèo nàn và trong điều kiện chiến tranh kéo dài, vừa bị tàn phá nặng nề, vừa không thể tập trung sức người, sức của cho công nghiệp hóa. Do nhiều năm là thuộc địa của Pháp , Việt Nam là một nước nông nghiệp lạc hậu và phụ thuộc. do đó khi giành được độc lập hòa bình chúng ta chọn đường lối CNH với nguồn lực có hạn. +Ta tiến hành công nghiệp hóa với xuất phát điểm thấp, đó là một nền sản xuất nhỏ là phổ biến, tích luỹ từ nội bộ nền kinh tế không đáng kể, nguồn viện trợ từ các nước xã hội chủ nghĩa đang giảm dần.
  7. +Chính sách bao vây, cấm vận của đế quốc Mỹ và một số nước phương Tây gây thêm những khó khăn găy gắt cho quá trình công nghiệp hoá. + Chúng ta còn ph ải dồn ngu ồn l ực vào kh ắc ph ục nh ững h ậu quả nặng nề của chiến tranh, nên đã làm giảm sự cải thiện đời sống nhân dân và quá trình tích luỹ để tái đầu tư. +Trong quá trình tiến hành công nghiệp hoá chúng ta lại phải đương đầu với 2 cuộc chiến tranh ở biên giới phía Bắc và biên giới phía Tây nam của Tổ quốc. - Về chủ quan: + Chúng ta đã mắc những sai lầm nghiêm trọng trong việc xác định mục tiêu, bước đi về cơ sở vật chất kĩ thuật chú trọng phát triển công nghiệp nặng trong khi cơ sở về khoa hoc ki thuật thì yếu kém, mô hình phát tri ển h ướng n ội khép kín . Trước đổi mới, do chưa thừa nhận sản xuất hàng hóa và cơ ch ế th ị trường, chúng ta xem kế hoạch hóa là đặc trưng quan trọng nh ất c ủa kinh t ế xã hội chủ nghĩa, phân bổ mọi nguồn lực theo kế hoạch là ch ủ y ếu; coi th ị tr ường chỉ là công cụ thứ yếu bổ sung cho kế hoạch. Không thừa nh ận trên th ực t ế s ự tồn tại của nền kinh tế nhiều thành phần trong thời kỳ quá đ ộ, lấy kinh t ế qu ốc doanh và tập thể là chủ yếu, muốn nhanh chóng xóa sở hữu tư nhân và kinh tế cá thể tư nhân; xây dựng nền kinh tế khép kín. Nền kinh t ế rơi vào tình tr ạng trì trệ, khủng hoảng. không thưa nhận Chủ nghĩa tư bản không s ản sinh ra kinh t ế hàng hóa, do đó kinh tế thị trường với tư cách là kinh t ế hàng hóa ở trình đ ộ cao không phải là sản phẩm riêng của chủ nghĩa tư bản mà là thành tựu phát tri ển chung của nhân loại. Chỉ có thể chế kinh tế thị trường tư bản ch ủ nghĩa hay cách thức sử dụng kinh tế thị trường theo lợi nhuận tối đa của chủ nghĩa t ư b ản mới là sản phẩm của chủ nghĩa tư bản. + Trong việc bố trí cơ cấu kinh tế trước hết là cơ cấu sản xuất, cơ cấu đầu tư…không kết hợp giữa công nghiệp và nông nghiệp thiên v ề phat tri ển công nghiệp năng trong khi vấn đề lương thực, thưc phẩm tiêu dung là vấn đề trước mắt đăc biệt quan trọng sau chiến tranh thì chư được chu ý + Không thực hiện nghiêm chỉnh nghị quyết của đại hội lần thứ V như vẫn chưa coi trọng nong nghiệp là mặt trận hang đầu , công ngiệp năng không phục vụ kịp thời công nghiệp nhẹ và nông nghiệp + Cơ chế quản lý hành chính, quan liêubao cấp, chậm thay đổi các chính sách... Thứ nhất, nhà nước quản lý nền kinh tế chủ yếu bằng mệnh lệnh hành chính dựa trên hệ thống chỉ tiêu pháp lệnh chi tiết từ trên xuống dưới. Các doanh nghiệp hoạt động trên cơ sở các quyết định của cơ quan nhà n ước có
  8. thẩm quyền và các chỉ tiêu pháp lệnh được giao. Tất cả các ph ương h ướng s ản xuất, nguồn vật tư, tiền vốn, định giá sản ph ẩm, t ổ ch ức b ộ máy, nhân s ự, ti ền lương… đều do các cấp có thẩm quyền quyết định. Nhà nước giao chì tiêu kế hoạch, cấp phát vốn, vật tư cho doanh nghiệp, doanh nghiệp giao nộp sản phẩm cho nhà nước. Lỗ thì nhà nước bù, lãi thì nhà nước thu Thứ hai, các cơ quan hành chính can thiệp quá sâu vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp nhưng lại không chịu trách nhiệm gì về vật chất đối với các quyết định của mình. Những thiệt hại vật ch ất do các quyết định không đúng gây ra thì ngân sách nhà nước ph ải gánh ch ịu. Các doanh nghiệp không có quyền tự chủ sản xuất, kinh doanh cũng không bị ràng buộc trách nhiệm đối với kết quả sản xuất, kinh doanh. Thứ ba, quan hệ hàng hóa – tiền tệ bị coi nhẹ, chỉ là hình thức, quan h ệ hiện vật là chủ yếu. Nhà nước quản lý kinh tế thông qua ch ế độ “cấp phát – nộp” giao Thứ tư, bộ máy quản lý cồng kềnh, nhiều trung gian v ừa kém năng đ ộng v ừa sinh ra đội ngũ quản lý kém năng lực, phong cách cửa quy ền, quan liêu. Chế độ bao cấp được thực hiện dưới các hình thức chủ yếu sau - Bao cấp qua giá: Nhà nước quyết định giá trị tài sản, thi ết b ị, v ật t ư, hàng hóa thấp hơn giá trị thực của chúng nhiều lần so v ới giá th ị tr ường. Do đó, hạch toán kinh tế chỉ là hình thức - Bao cấp qua chế độ tem phiếu: Nhà nước quy định chế độ phân phối vật phẩm tiêu dùng cho cán bộ, công nhân viên, công nhân theo định mức qua hình thức tem phiếu. Chế độ tờ em tem, phờ iêu phiêu sắc phi ếu khác sha sho v ới rá thị chường đã biến chế độ tiền lương thành lương iện ật, thủ tiêu động lực kích văn thích người lờ đờ và phá vỡ nghin tắc phờ phờ theo lờ đờ. - Bao cấp theo chế độ cấp phát vốn của ngân sách nhưng không có ch ế tài ràng buộc trách nhiệm vật chất đối với các đơn vị được cấp vốn. Điều đó vừa làm tăng gánh nặng đối với ngân sách vừa làm cho sử dụng vốn kém hiệu quả, nảy sinh cơ chế “xin – chế”. Hậu quả của cơ chế này làm : triệt tiêu động lưc sản xuất không kích thích các dơn vị kinh tế phát triển cải tiến kinh tế nâng cao NSLĐ , h ạ giá thành sản phẩm Thủ tiêu tính cạnh tranh, kìm hãm tiến bộ của KHCN =>nền kinh tế rơi vào khủng hoảng Nguyên nhân chủ quan, đó sai lầm về lãnh đạo và quản lý kinh tế, quản lý xã hội. Việc nắm và hiểu tình hình thực tế, việc cụ thể hóa đ ường l ối và ch ấp hành đường lối của Đảng có những khuyết điểm, sai lầm. Chưa th ấy h ết khó khăn, phức tạp của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nền kinh t ế mà sản xuất nhỏ còn phổ biến, duy trì quá lâu
  9. Đó là nhừng sai lầm xuât phát từ chủ quan duy ý trí trong nh ận th ức và chủ trương công nghiệp hóa. 3.Tại sao những hạn chế của mô hình công nghiệp hóa thời kì tr ước đ ổi mới được duy trì và tồn tại lâu dài tới tận năm 1985? Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (12-1986) với tinh th ần “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật” đã nghiêm khắc chỉ ra những sai lầm trong nhận thức và chủ trương công nghiệp hóa th ời kỳ 1960-1985, mà trực tiếp là mười năm từ 1975 đến 1985: Chúng ta đã phạm sai lầm trong việc xác định mục tiêu và b ước đi v ề xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật, cải tạo xã h ội ch ủ nghĩa và qu ản lý kinh t ế…Do tư tưởng chỉ đạo chủ quan, nóng vội, muốn bỏ qua những bước đi cần thi ết nên chúng ta đã chủ trương đẩy mạnh công nghiệp hóa trong khi chưa có đủ các tiền đề cần thiết, mặt khác chậm đổi mới cơ chế quản lý kinh tế. - Trước hết trong hoàn cảnh chiến tranh 1955-1975 xuất phát điểm là một nền kinh tế thấp kém và sau khi giành được độc lập ở miền bắc --> do đó sự lựa chọn chỉ có thể là mô hình công nghiệp hóa cổ đi ển , phát tri ển công nghi ệp nặng và làm nền tảng vật chất cho nền độc l ập tự ch ủ thiên về xây dựng công nghiệp nặng và những công trình quy mô lớn , không tập trung sức giải quy ết về căn bản vấn đề lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng và hàng xuất kh ẩu. Nông nghiệp vẫn chưa thật sự coi là mặt trận hàng đầu, công nghiệp nặng không phục vụ kịp thời nông nghiệp và công nghiệp nhẹ. - Trên thế giới liên tiếp xảy ra những biến động lớn với sự sụp đổ của các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu, sự tan ra ở Liên Xô, gây tiêu c ực v ề nhi ều đến tình hình nước ta. Việt Nam phụ thuộc qua nhiều vào đường lối chính trị , tư tưởng và tổ chức của các nước XHCN đặc biệt là Liên Xô. - Chiến tranh lạnh và phong tỏa còn nhằm vào các nước XHCN, thêm vào đó , Mỹ vẫn kéo dài cấm vận về kinh tế chông Việt Nam ( cho đên đầu năm 1994),gây khó khăn cho sự phát triển bình thường của đất nước ---> không ti ếp thu được luồng tư tưởng mới , quá đề cao CNXH hiện thực , đánh giá thấp tư bản chủ nghĩa đó là sự lạc hậu về nhận thức lý luận và v ận d ụng các quy lu ật đang hoạt động trong thời kỳ quá độ; đã mắc bệnh chủ quan duy ý chí, gi ản đơn hóa, muốn thực hiện nhanh chóng nhiều mục tiêu của CNXH trong đi ều ki ện nước ta mới ở chặng đường đầu tiên. - Mô hình CNH XHCN và cơ chế kế hoạch hóa tập trung ngay từ khi ra đời đã mang sẵn mầm bệnh. Nó chỉ được chiến tranh tạm thời che lấp và làm cho trầm trọng thêm.
  10. KẾT LUẬN Đất nước ta đã trải qua bao cuộc đấu tranh, dựng nước và giữ nước đem lại hòa bình, dân chủ cho dân tộc.Những cuộc chiến đi qua đã đ ể lại nh ững h ậu quả hết sức nặng nề cả về vật chất lẫn tinh thần. Đời sống của nhân dân g ặp nhiều khó khăn, kẻ thù lại ra sức bao vây cấm vận kinh tế nước ta, thiên tai lũ lụt thường xuyên xảy ra… tình hình kinh tế xã h ội ở thời kỳ h ậu chi ến r ất ph ức tạp… Đứng trước tình hình đó, nhiệm vụ trước mắt của nhân dân ta là ph ải nhanh chóng hàn gắn những vết thương chiến tranh, phát triển kinh t ế xã h ội theo định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng thời củng cố quốc phòng, bảo v ệ thành quả của cách mạng. Nước ta đi lên Chủ Nghĩa Xã Hội từ một nước nông nghiệp lạc hậu, cơ sở vật chất kĩ thuật thấp kém, trình độ của lực lượng sản xuất chưa cao, quan hệ sản xuất mới chưa hoàn thiện. Vì vậy, công nghiệp hoá - hiện đại hoá (CNH-HĐH) là con đường phát triển tất yếu của nước ta để đi lên mục tiêu "Xã hội công bằng văn minh, dân giàu nước mạnh" công nghiệp hoá, hiện đại hoá không chỉ là công cuộc xây dựng kinh tế mà chính là quá trình bi ến đ ổi cách mạng sâu sắc với lĩnh vực đời sống xã hội (kinh t ế, chính tr ị, khoa h ọc c ủa con người…) làm cho xã hội phát triển lên một trạng thái mới về ch ất. Đó cũng là một xu hướng khách quan, phù hợp với xu thế của thời đại và hoàn cảnh đất nước góp phần tạo dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho Chủ Nghĩa Xã Hội, hoàn thiện quan hệ sản xuất. CNH-HĐH có ý nghĩa vô cùng to lớn v ới n ước ta.Trong số các công trình đó có không ít những công trình có tác dụng lớn đối v ới quá trình CNH-HĐH ở nước ta. Tuy nhiên, không phải cứ đổi mới là thành công trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá của ta trước năm 1986 do nhi ều nguyên nhân trong đó có nguyên nhân nóng vội chúng ta đã m ắc ph ải m ột s ố sai lầm khuyết điểm mà đại hội Đảng lần thứ VI và VII đã vạch ra. Nhưng sau đó Đảng ta đã kịp thời nhìn nhận và tiến hành đường lối cho công cu ộc đ ổi m ới đúng đắn và đưa nước ta thoát khỏi một nước nông nghiệp lạc h ậu ngày nay, nền kinh tế Việt Nam không ngừng phát triển, nhu cầu đời sống người dân ngày càng nâng cao. Đất đang ngày càng phát triển khẳng định vị trí trên trường quốc tế.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0