Hướng dẫn sử dụng phần mềm đồ họa Mapinfo - Chương 13

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

182
lượt xem 66
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

PHÂN TÍCH BẢN ĐỒ BẰNG LỆNH CREATE THEMATIC MAP XIII.1. TỔNG QUÁT Trong các chương trước ta đã xem xét sơ bộ cách sử dụng lệnh Create Thematic Map. Trong chương này chúng ta sẽ xem xét chi tiết hơn lệnh này. Như đã trình bày, Create Thematic Map nói một cách nôm na là cách “tô màu” cho bản đồ theo dữ liệu có trong bảng của lớp bản đồ đó để làm nổi bật tính chất của dữ liệu trên bản đồ và hỗ trợ việc phân tích dữ liệu. Nói cách khác, lệnh này cho phép ta...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hướng dẫn sử dụng phần mềm đồ họa Mapinfo - Chương 13

CHÖÔNG XIII. PHAÂN TÍCH BAÛN ÑOÀ BAÈNG LEÄNH CREATE THEMATIC MAP XIII.1. TOÅNG QUAÙT Trong caùc chöông tröôùc ta ñaõ xem xeùt sô boä caùch söû duïng leänh Create Thematic Map. Trong chöông naøy chuùng ta seõ xem xeùt chi tieát hôn leänh naøy. Nhö ñaõ trình baøy, Create Thematic Map noùi moät caùch noâm na laø caùch “toâ maøu” cho baûn ñoà theo döõ lieäu coù trong baûng cuûa lôùp baûn ñoà ñoù ñeå laøm noåi baät tính chaát cuûa döõ lieäu treân baûn ñoà vaø hoã trôï vieäc phaân tích döõ lieäu. Noùi caùch khaùc, leänh naøy cho pheùp ta phaân tích caùc döõ lieäu lieân quan ñeán baûn ñoà, hay noùi caùch khaùc, laø leänh taïo baûn ñoà theo chuû ñeà. Leänh naøy cuõng coù theå laáy döõ lieäu töø moät baûng khaùc hoaëc döõ lieäu töø moät tính toaùn ñeå xaây döïng baûn ñoà chuû ñeà. Leänh taïo baûn ñoà chuû ñeà cho pheùp ta thaáy ñöôïc söï thay ñoåi cuûa löõ lieäu treân baûn ñoà. XIII.1.1. Phöông phaùp Tröôùc heát ta seõ tìm hieåu noäi dung cuûa leänh naøy. Leänh Create Thematic Map chæ ñöôïc kích hoaït khi coù moät cöûa soå baûn ñoà ñang ñöôïc kích hoaït. Moät caùch toång quaùt, leänh Create Thematic View bao goàm 3 böôùc: - Böôùc 1: choïn Map > Create Thematic Map, hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 1 of 3 môû ra (hình XIII.1). Trong hoäp thoaïi naøy ta choïn Kieåu chuû ñeà vaø maãu ñöôïc söû duïng ñeå taïo baûn ñoà chuû ñeà. Hoäp thoaïi naøy coù caùc noäi dung sau: Coät Type: choïn kieåu baûn ñoà chuû ñeà. Coù 6 kieåu: 1- Ranges: Laäp baûn ñoà chuû ñeà theo caùc khoaûng giôùi haïn cuûa döõ lieäu. Caùc khoaûng giôùi haïn ñöôïc toâ maøu khaùc nhau hay kieåu toâ maøu khaùc nhau. Baûn ñoà chuû ñeà theo khoaûng giôùi haïn cho pheùp ta minh hoaï caùc döõ lieäu theo ñieåm, ñöôøng vaø vuøng. Chuùng ñöôïc söû duïng ñeå minh hoaï moái quan heä giöõa giaù trò döõ lieäu vaø vuøng ñòa lyù (ví duï nhö doanh soá baùn ra cuûa töøng khu vöïc, thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi cuûa töøng khu vöïc) hoaëc ñeå bieåu thò thoâng tin kieåu tyû leä ví duï nhö maät ñoä daân soá. Thoâng tin theo kieåu tyû leä coù theå ñöôïc bieåu thò baèng nhöõng hình thöùc khaùc khi ta choïn Expression trong böôùc 2 cuûa leänh Create Thematic Map. Caùch phaân chia döõ lieäu theo khoaûng giôùi haïn naøy coù nhieàu phöông phaùp khaùc nhau. Xem cuï theå caùc phöông phaùp phaân chia khoaûng giôùi haïn ôû phaàn /// cuûa chöông naøy. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
2- Bar Charts: Giuùp hieån thò moät bieåu ñoà coät theo caùc bieán cuûa töøng baûn ghi trong baûng. Bieåu ñoà coät ñöôïc söû duïng ñeå minh hoaï nhieàu bieán cuûa moät baûn ghi trong baûn ñoà. Ta coù theå so saùnh kích thöôùc caùc coät trong moãi bieåu ñoà ñeå coù ñöôïc thoâng tin veà töøng baûn ghi trong döõ lieäu cuûa baûng, hoaëc coù theå so saùnh moät coät vôùi taát caû caùc bieåu ñoà coät ñeå coù nhaän ñònh veà moät bieán theo taát caû caùc baûn ghi, hoaëc so saùnh chieàu cao cuûa bieåu ñoà coät ñeå coù thoâng tin veà toaøn boä baûng. Ñeå Hình XIII.1. Hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 1 of 3. hieån thò giaù trò aâm trong moät bieåu ñoà coät, caùc coät coù giaù trò aâm ñöôïc veõ theo chieàu ngöôïc laïi vôùi chieàu döông cuûa bieåu ñoà coät. Caùc giaù trò aâm khoâng ñöôïc hieån thò trong caùc bieåu ñoà coät coäng doàn (stacked bar chart). 3- Pie Charts: Hieån thò bieåu ñoà daïng hình quaït. Bieåu ñoà hình quaït laø daïng bieåu ñoà nhieàu bieán. Bieåu ñoà hình quaït ñöôïc söû duïng trong baûn ñoà ñeå phaân tích moät hay nhieàu bieán cuøng moät luùc. Ta coù theå so saùnh kích thöôùc cuûa caùc hình reû quaït trong moãi bieåu ñoà ñeå coù thoâng tin veà töøng baûn ghi trong baûng, hoaëc so saùnh moät hình reû quaït vôùi taát caû caùc bieåu ñoà hình quaït ñeå coù nhaän ñònh veà moät bieán naøo ñoù theo taát caû caùc baûn ghi, hoaëc so saùnh ñöôøng kính cuûa caùc bieåu ñoà quaït ñeå coù thoâng tin veà toaøn boä döõ lieäu cuûa baûng. 4- Graduated: Hieån thò moät bieåu töôïng cho moãi baûn ghi trong baûng, kích thöôùc cuûa bieåu töôïng tyû leä tröïc tieáp vôùi giaù trò döõ lieäu. Moät baûn ñoà coù caùc bieåu töôïng ñöôïc phaân caáp hieån thò caùc ñieåm döõ lieäu theo caùc giaù trò soá cuûa chuùng. Kieåu phaân caáp naøy höõu ích trong vieäc trình baøy caùc thoâng tin coù tính chaát ñònh löôïng, ví duï PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
nhö phaân haïng töø cao ñeán thaáp. Kích thöôùc cuûa caùc bieåu töôïng tyû leä vôùi caùc giaù trò cuûa caùc ñieåm. Caùc ñieåm coù giaù trò trong baûng döõ lieäu lôùn hôn seõ ñöôïc hieån thò to hôn vaø ngöôïc laïi. 5- Dot Density: Hieån thò caùc giaù trò döõ lieäu thaønh caùc chaám treân baûn ñoà, moãi moät chaám töông ñöông vôùi moät con soá vaø toång soá chaám trong moät vuøng tyû leä vôùi giaù trò döõ lieäu cuûa vuøng ñoù. Moät baûn ñoà theo kieåu maät ñoä ñieåm cho pheùp ta ñeám nhanh giaù trò döõ lieäu (ví duï nhö daân soá chaúng haïn). Moãi chaám töôïng tröng cho moät con soá laø boäi soá cuûa ñôn vò tính giaù trò. Con soá ñoù nhaân vôùi toång soá chaám ñöôïc hieån thò trong moät vuøng seõ baèng vôùi giaù trò döõ lieäu cuûa vuøng ñoù. 6- Individual: “Toâ maøu” caùc baûn ghi theo caùc giaù trò döõ lieäu rieâng leû. Caùc maãu giaù trò taïm kieåu rieâng leû thuoäc loaïi nhieàu bieán. Ta coù theå choïn “toâ maøu” cho ñieåm, ñöôøng hay vuøng. Moät baûn ñoà chuû ñeà veõ caùc vaät theå baûn ñoà theo töøng giaù trò rieâng leû coù ích khi ta muoán nhaán maïnh söï khaùc bieät giöõa töøng vaät theå (ñònh tính) chöù khoâng quan taâm ñeán thoâng tin coù tính chaát ñònh löôïng (ví duï caùc kieåu nhaø haøng trong moät khu vöïc, caùc caáp phaân chia vuøng trong moät khu vöïc,...). Ñaây laø kieåu baûn ñoà chuû ñeà duy nhaát coù theå ñöôïc xaây döïng töø tröôøng döõ lieäu khoâng phaûi kieåu soá (not numeric field). 7- Grid: Baûn ñoà theo kieåu löôùi (grid) hieån thò caùc döõ lieäu thaønh söï thay ñoåi maøu töø töø treân toaøn baûn ñoà. Kieåu baûn ñoà theo chuû ñeà naøy ñöôïc xaây döïng baèng caùch noäi suy caùc döõ lieäu ñieåm töø baûng döõ lieäu goác. Moät taäp tin daïng löôùi (grid file) ñöôïc taïo ra töø quaù trình noäi suy döõ lieäu vaø ñöôïc hieån thò thaønh moät aûnh queùt treân cöûa soå baûn ñoà. Ñaây laø kieåu baûn ñoà chuû ñeà duy nhaát taïo ra moät taäp tin môùi vaø sau khi thoaùt MapInfo, laàn sau ta chæ caàn môû taäp tin môùi naøy laø coù theå nhìn thaáy baûn ñoà chuû ñeà ñöôïc taïo ra tröôùc ñoù, khoâng caàn phaûi thöïc hieän leänh File > Save Workspace nhö caùc kieåu khaùc. Beân phaûi phaàn Type laø phaàn Template. ÖÙng vôùi moãi kieåu trong phaàn ñoù thì phaàn Template coøn coù moät soá caùch khaùc nhau ñeå hieån thò baûn ñoà theo chuû ñeà, ñoù laø caùc maãu ñaõ coù saün cho töøng kieåu. Tuyø theo yù muoán cuûa ngöôøi duøng muoán phaân tích thoâng tin nhö theá naøo maø choïn kieåu cho thích hôïp. Phaàn beân phaûi laø phaàn Preview, hieån thò ví duï cho töøng kieåu ñöôïc choïn trong phaàn Type vaø Template. ÔÛ treân cuøng ta coù hai tuyø choïn laø Sort by Name vaø Sort by Time, cho pheùp ta saép thöù töï caùc maãu theo teân hay theo trình töï thôøi gian chuùng ñöôïc taïo thaønh. Choïn xong hai muïc naøy ta choïn Next, hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 2 of 3 môû ra. - Böôùc 2: Choïn baûng muoán taïo baûn ñoà chuû ñeà vaø tröôøng ñeå laáy döõ lieäu laøm baûn ñoà chuû ñeà trong hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 2 of 3. Neáu ta ñaõ choïn moät soá vaät theå treân baûn ñoà tröôùc ñoù, thì phaàn choïn (Selection) cuõng hieån thò cho pheùp ta choïn taïo baûn ñoà chuû ñeà theo phaàn choïn ñoù. Ta cuõng coù theå taïo baûn ñoà chuû ñeà töø moät baûn ñoà taïo ra baèng leänh Query tröôùc ñoù. Trong phaàn choïn tröôøng ta coù theå duøng Expression ñeå taïo döõ lieäu môùi theo caùc döõ lieäu coù saün trong baûng thoâng qua Bieåu thöùc. Ta cuõng coù theå laáy döõ lieäu töø moät baûng khaùc baèng caùch söû duïng tuyø choïn Join. Leänh naøy taïo ra moät coät taïm thôøi trong baûng caàn laøm baûn ñoà chuû ñeà vaø caäp nhaät döõ lieäu töø baûng khaùc vaøo ñoù. Xem theâm trong Chöông XVII, Caäp nhaät coät. Tuyø theo caùch ta choïn taïo baûn ñoà chuû ñeà maø coù theå coù moät hay nhieàu bieán. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Caùc phöông phaùp Bar Charts (Bieåu ñoà coät) vaø Pie Charts (Bieåu ñoà hình quaït) laø nhöõng phöông phaùp taïo baûn ñoà chuû ñeà theo nhieàu bieán. Caùc phöông phaùp coøn laïi laø phöông phaùp caên cöù treân moät bieán. Trong tröôøng hôïp söû duïng phöông phaùp taïo baûn ñoà chuû ñeà theo moät bieán, ôû böôùc 2 ta coù theå ñaùnh daáu choïn vaøo oâ Ingnore Zeroes or Blanks ñeå boû ñi nhöõng baûn ghi naøo coù giaù trò laø 0 (döõ lieäu kieåu soá) hay roãng (döõ lieäu kieåu kyù töï) neáu muoán. Trong tröôøng hôïp söû duïng phöông phaùp taïo baûn ñoà chuû ñeà theo nhieàu bieán (bieåu ñoà coät vaø bieåu ñoà hình quaït), ôû böôùc 2 ta phaûi choïn caùc tröôøng hoaëc caùc bieåu thöùc ta muoán söû duïng laøm bieán soá vaø lieät keâ chuùng theo thöù töï naøo cho phuø hôïp nhaát vôùi phaân tích ta muoán laøm. Coù theå söû duïng toái ña 8 bieán soá ñeå taïo moät baûn ñoà chuû ñeà theo phöông phaùp Bieåu ñoà coät hay hình quaït. Trong tröôøng hôïp naøy, chæ coù caùc tröôøng kieåu soá (Integer, Small Integer, Decimal, Float) môùi hieån thò trong phaàn Fields from Table cho ta choïn ôû böôùc 2. Caùc nuùt Add vaø Remove cho pheùp ta theâm hay bôùt tröôøng trong phaàn Fields for Pie/Bar Charts. Thöù töï cuûa caùc bieán trong quaù trình choïn tröôøng ôû böôùc 2 cuõng chính laø thöù töï chuùng seõ ñöôïc hieån thò trong chuù giaûi. Khi taïo baûn ñoà chuû ñeà theo kieåu bieåu ñoà coät, thöù töï caùc bieán hieån thò trong chuù giaûi cuõng chính laø thöù töï caùc coät hieån thò trong baûn ñoà töø traùi sang phaûi. Ñoái vôùi baûn ñoà chuû ñeà theo kieåu bieåu ñoà hình quaït, bieán ñaàu tieân trong chuù giaûi töông öùng vôùi hình reû quaït baét ñaàu taïi goùc ñöôïc chæ ñònh trong hoäp thoaïi Customize Pie Style. Ñeå hieån thò hoäp thoaïi naøy, choïn Styles trong böôùc 3. Khi ñieàu chænh xong choïn Next. Hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3 môû ra. - Böôùc 3: Ñieàu chænh baûn ñoà chuû ñeà. Trong hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3, ta choïn kieåu “toâ maøu”, kieåu chöõ cho chuù giaûi, khoaûng giôùi haïn, soá böôùc phaân caáp, caùch saép thöù töï chuù giaûi,... (tuyø theo kieåu baûn ñoà chuû ñeà choïn luùc ñaàu). Hai tuyø choïn Ascending (Saép thöù töï xuoâi) vaø Descending (Saép thöù töï ngöôïc) trong phaàn Legend Label Order cho pheùp ta choïn caùch xeáp thöù töï cho chuù giaûi. ÔÛ phaàn Template ta coù theå löu caùc thieát laäp thaønh moät maãu ñeå söû duïng sau naøy. Tuyø theo kieåu baûn ñoà chuû ñeà ta caàn taïo maø ôû böôùc 3 naøy coù theå coù caùc nuùt leänh khaùc nhau nhö Ranges, Styles, Settings. Ranges cho pheùp ñieàu chænh caùc khoaûng giôùi haïn trong moät baûn ñoà chuû ñeà coù chia caùc khoaûng giôùi haïn. Nuùt leänh naøy chæ coù khi ta choïn kieåu baûn ñoà chuû ñeà trong böôùc 1 laø Ranges. Styles cho pheùp ta ñieàu chænh caùc thuoäc tính veà kieåu nhö maøu saéc vaø kích thöôùc. Nuùt leänh naøy chæ coù ôû caùc baûn ñoà chuû ñeà kieåu Ranges, Pie Charts, Bar Charts vaø Indvidual. Settings cho pheùp ta ñieàu chænh caùc thieát laäp veà kích thöôùc vaø soá löôïng treân moät baûn ñoà kieåu Dot Density, ñieàu chænh caùc thieát laäp veà bieåu töôïng vaø giaù trò trong moät baûn ñoà kieåu Graduated. Ñoái vôùi baûn ñoà chuû ñeà kieåu grid (löôùi), böôùc naøy coù nuùt Legend. Sau khi hoaøn taát böôùc 3, baûn ñoà nguyeân thuyû luùc ñaàu seõ ñöôïc “toâ maøu” theo thieát laäp cuûa ta trong 3 böôùc treân, ñoàng thôøi moät chuù giaûi cuõng ñöôïc taïo thaønh ñeå giaûi thích cho caùch “toâ maøu” ñoù. Leänh naøy khoâng thay ñoåi gì baûng MapInfo nguyeân thuyû (base table) luùc ñaàu, noù PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
chæ “phuû” leân lôùp baûn ñoà nguyeân thuyû moät lôùp “voû” theo caùc thoâng soá trong baûng döõ lieäu do ta thieát laäp. Neáu môû hoäp thoaïi Layer Control ra ta seõ thaáy treân lôùp ñöôïc taïo baûn ñoà chuû ñeà coù theâm moät lôùp nöõa. Lôùp naøy hôi thuït vaøo moät chuùt so vôùi caùc lôùp bình thöôøng. Teân cuûa lôùp naøy laø teân phöông phaùp taïo baûn ñoà chuû ñeà vaø döõ lieäu ñöôïc söû duïng ñeå taïo baûn ñoà chuû ñeà. Ví duï neáu ta taïo baûn ñoà chuû ñeà theo phöông phaùp Ranges vaø theo maät ñoä daân soá (tính töø tröôøng daân soá vaø dieän tích) thì teân cuû a lôùp chuû ñeà seõ laø Ranges by dan_so*1000/dien_tich. Lôùp naøy luoân naèm treân lôùp goác, neáu ta di chuyeån lôùp baûn ñoà ñoù thì lôùp baûn ñoà chuû ñeà cuõng di chuyeån theo. Caùch thöùc hieån thò baûn ñoà theo chuû ñeà naøy ñöôïc löu laïi baèng leänh File > Save Workspace; nhöõng thoâng tin veà lôùp “voû” ñöôïc löu laïi trong taäp tin workspace chöù khoâng ñöôïc löu trong baûng nguyeân thuyû cuûa moät lôùp. Caùc lôùp baûn ñoà ñöôïc söû duïng trong moät baûn ñoà chuû ñeà ñöôïc löu trong workspace vaãn coù theå ñöôïc söû duïng ñeå taïo nhöõng baûn ñoà chuû ñeà khaùc neáu muoán. Trong moät cöûa soå baûn ñoà ta coù theå taïo nhieàu baûn ñoà chuû ñeà töø moät baûng. XIII.1.2. Chuù giaûi trong baûn ñoà XIII.1.2.1. Chuù giaûi cuûa baûn ñoà chuû ñeà Khi taïo xong moät baûn ñoà chuû ñeà thì moät chuù giaûi cho baûn ñoà chuû ñeà ñoàng thôøi cuõng ñöôïc taïo thaønh. Tuyø theo loaïi baûn ñoà chuû ñeà ta xaây döïng maø chuù giaûi coù theå khaùc nhau tuy nhieân chuù giaûi ñöôïc tao thaønh bao giôø cuõng goàm hai phaàn chính laø teân cuûa chuù giaûi vaø noäi dung chuù giaûi. Teân cuûa chuù giaûi coù daïng by/with . Ví duï neáu nhö ta laøm baûn ñoà chuû ñeà cuûa baûng cac_tinh theo tröôøng dan_so (xem phaàn ví duï phía döôùi) chuù giaûi seõ coù teân laø cac_tinh by dan_so. Phaàn noäi dung chuù giaûi phuï thuoäc vaøo phöông phaùp laøm baûn ñoà chuû ñeà maø ta choïn. Trong haàu heát caùc tröôøng hôïp, ñoái vôùi vieäc laøm baûn ñoà chuû ñeà döïa treân tieáng Vieät thì caùc chuù giaûi ñöôïc MapInfo laøm töï ñoäng ñeàu khoâng theå söû duïng ngay ñöôïc maø caàn phaûi ñieàu chænh ít nhieàu. Ta coù theå ñieàu chænh chuù giaûi ngay trong böôùc 3 cuûa quaù trình laøm baûn ñoà chuû ñeà hoaëc ta coù theå ñeå MapInfo laøm chuù giaûi töï ñoäng roài ñieàu chænh sau cuõng ñöôïc. Ñeå ñieàu chænh moät chuù giaûi ñöôïc taïo ra theo maëc ñònh, ta laøm nhö sau: - Trong cöûa soå chuù giaûi, choïn coâng cuï choïn roài nhaép chuoät vaøo giöõa chuù giaûi caàn ñieàu chænh ñeå choïn noù. - Töø menu chính choïn Legend > Properties. Hoäp thoaïi Modify Thematic Map seõ môû ra. Hoäp thoaïi naøy hoaøn toaøn gioáng vôùi hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3 (ñaõ trình baøy ôû phaàn treân). - Tuyø theo loaïi baûn ñoà chuû ñeà maø seõ coù caùc nuùt leänh khaùc nhau cho pheùp ta ñieàu PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
chænh töøng loaïi baûn ñoà chuû ñeà. Thöïc hieän caùc ñieàu chænh caàn thieát roài choïn OK ñeå keát thuùc. Caùc nuùt leänh naøy seõ ñöôïc xem xeùt cuï theå trong töøng loaïi baûn ñoà chuû ñeà ôû caùc ví duï trong phaàn sau cuûa chöông naøy. XIII.1.2.2. Laøm chuù giaûi baèng leänh Create Legend Coù nhieàu tröôøng hôïp ta khoâng caàn laøm baûn ñoà chuû ñeà maø nhieàu khi chæ muoán laøm chuù giaûi cho baûn ñoà. Maëc duø caùc vaät theå treân baûn ñoà khi ñöôïc naïp döõ lieäu vaøo caùc tröôøng thì ta coù theå söû duïng chöùc naêng laøm chuù giaûi cuûa leänh Create Thematic Map ñeå laøm chuù giaûi nhöng thöïc ra chöùc naêng cuûa leänh naøy laø phaântích döõ lieäu. Khi ta ñaõ ñieàu chænh caùc kieåu vaät theå treân baûn ñoà sao cho phuø hôïp vôùi thuoäc tính cuûa chuùng thì ta coù theå laøm chuù giaûi tröïc tieáp treân caùc kieåu vaät theå (xem Chöông VI). Chöùc naêng naøy coù theå thöïc hieän ñöôïc baèng leänh Create Legend. Ta ñaõ xem xeùt caùch söû duïng leänh naøy moät caùch sô löôïc ôû moät soá ví duï trong caùc chöông tröôùc. Phaàn naøy seõ thaûo luaän veà leänh naøy moät caùch chi tieát vaø heä thoáng hôn. Laøm chuù giaûi baèng leänh naøy bao Hình XIII.2. Hoäp thoaïi Create Legend - Step 1 of 3. goàm 3 böôùc nhö sau: Böôùc 1: Choïn baûng caàn laøm chuù giaûi - Môû baûng caàn laøm chuù giaûi ra, kích hoaït cöûa soå baûn ñoà coù chöùa baûng ñoù. - Töø menu chính choïn Map > Create Legend. Hoäp thoaïi Create Legend - Step 1 of 3 môû ra (hình XIII.2). OÂ Legend Frame lieät keâ taát caû caùc baûng ñang môû trong cöûa soå ñöôïc kích hoaït coù theå laøm chuù giaûi. - Laàn löôït choïn nhöõng baûng khoâng caàn laøm chuù giaûi roài nhaán nuùt Remove ñeå loaïi chuùng sang oâ Layers beân traùi, chæ giöõ laïi nhöõng baûng caàn laøm chuù giaûi. - Coù theå thay ñoåi thöù töï cuûa chuù giaûi baèng caùch choïn teân moät baûng trong oâ Legend Frame roài nhaán nuùt Up hay Down ñeå di chuyeån noù leân hay xuoáng. Laøm xong choïn PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Next. Hoäp thoaïi Create Legend - Step 2 of 3 môû ra (hình XIII.3.). Böôùc 2: Ñieàu chænh tieâu ñeà vaø kieåu chöõ cho chuù giaûi Trong phaàn Legend Properties (thuoäc tính cuûa chuù giaûi) ta coù caùc phaàn sau: + Ñaët teân cho cöûa soå chuù giaûi (neáu muoán) trong oâ Window Title. Hình XIII.3. Hoäp thoaïi Create Legend - Step 2 of 3. + Tuyø choïn Scroll cho pheùp hieån thò thanh cuoän ngang vaø ñöùng treân cöûa soå chuù giaûi. Maëc ñònh tuyø choïn naøy ñöôïc baät leân. + Ñònh daïng trang chuù giaûi laø Portrait (ñöùng) hay Landscape (ngang). Phaàn Legend Frame Defaults (thuoäc tính cuûa khung chuù giaûi) goàm coù caùc noäi dung sau: + OÂ Title Pattern: cho pheùp goõ tieâu ñeà chuù giaûi trong oâ naøy vaø chænh kieåu chöõ baèng nuùt chænh kieåu chöõ beân phaûi. + OÂ Subtitle Pattern: goõ tieâu ñeà phuï neáu muoán, chænh kieåu chöõ töông töï. + OÂ Style Name Pattern: giaù trò maëc ñònh laø daáu phaàn traêm (%). Daáu phaàn traêm töôïng tröng cho kieåu vaät theå ñöôïc laøm chuù giaûi. Ví duï neáu vaät theå ñöôïc laøm chuù giaûi laø kieåu ñieåm thì chuù giaûi maëc ñònh laø “point”, kieåu ñöôøng laø “line”, kieåu vuøng laø “region”. Vaät theå kieåu kyù töï seõ khoâng ñöôïc laøm chuù giaûi. + OÂ Border Style cho pheùp veõ khung cho chuù giaûi. Maëc ñònh oâ naøy ñöôïc taét ñi. Neáu ñaùnh daáu choïn ta coù theå chænh ñöôøng vieàn cho khung chuù giaûi baèng nuùt chænh kieåu ñöôøng noåi leân khi oâ naøy ñöôïc ñaùnh daáu. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Ñieàu chænh caùc thieát laäp caàn thieát xong choïn Next. Hoäp thoaïi Create Legend - Step 3 of 3 môû ra (hình XIII.4). Böôùc 3: Taïo noäi dung cho chuù giaûi Hình XIII.4. Hoäp thoaïi Create Legend - Step 3 of 3. - Neáu ta choïn taïo chuù giaûi cho nhieàu lôùp trong böôùc 1 thì trong oâ Legend Frames seõ hieån thò teân caùc lôùp ñöôïc choïn. Nhaép chuoät choïn teân lôùp naøo thì caùc thieát laäp cuûa lôùp ñoù hieän ra trong caùc oâ beân phaûi. Ta coù theå ñieàu chænh caùc phaàn sau: + OÂ Title: laø nôi goõ tieâu ñeà cho chuù giaûi cuûa lôùp ñöôïc choïn beân traùi. Teân maëc ñònh cuûa tieâu ñeà chuù giaûi coù daïng Legend. + OÂ Subtitle: goõ tieâu ñeà phuï neáu muoán. Maëc ñònh oâ naøy boû troáng. + Styles from: ñeå choïn kieåu (Styles) cho chuù giaûi. Tuyø choïn unique map styles (maëc ñònh) laøm chuù giaûi theo kieåu cuûa vaät theå treân baûn ñoà, coù nghóa laø neáu treân baûn ñoà coù hai kieåu ñöôøng laø maøu ñen vaø maøu ñoû thì chuù giaûi seõ coù hai noäi dung laø ñöôøng maøu ñen vaø maøu ñoû. Tuyø choïn unique values in column laøm chuù giaûi theo giaù trò trong moät tröôøng naøo ñoù cuûa lôùp ñang choïn. Neáu choïn unique val- ues in column thì oâ phía döôùi hieän roõ leân ñeå choïn tröôøng laøm chuù giaûi. OÂ Label Styles with duøng ñeå choïn noäi dung daùn nhaõn cho chuù giaûi. Trong menu thaû xuoáng ôû oâ phía döôùi ta coù theå choïn daùn nhaõn theo moät tröôøng naøo ñoù cuûa lôùp baûn ñoà. Ta cuõng coù theå daùn nhaõn töø moät tröôøng cuûa moät lôùp khaùc baèng chöùc naêng Join (Lieân keát) hoaëc choïn Expression (Bieåu thöùc) ñeå taïo moät nhaõn caàn thieát baèng PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
caùch laäp bieåu thöùc. Nuùt Save Frame settings to Metadata cho pheùp ta löu laïi caùc thieát laäp cuûa khung chuù giaûi vaøo taäp tin Metadata cuûa lôùp baûn ñoà ñoù. Laàn löôït choïn caùc lôùp ñöôïc laøm chuù giaûi beân traùi (neáu laøm nhieàu lôùp) vaø ñieàu chænh caùc noäi dung ôû caùc muïc beân phaûi. Laøm xong nhaán Finish ñeå keát thuùc quaù trình laøm chuù giaûi. Chuù giaûi seõ ñöôïc taïo ra trong moät cöûa soå. Cöûa soå chuù giaûi naøy coù teân maëc ñònh laø Legend of tröø khi ta ñaët teân cho cöûa soå naøy trong oâ Window Title ôû böôùc 1. Neáu sau khi taïo xong chuù giaûi maø ta muoán taïo theâm chuù giaûi cho cöûa soå baûn ñoà ñoù thì khi choïn leänh Map > Create Legend trôû laïi, trong oâ Legend Frames cuûa hoäp thoaïi Create Legend - Step 1 of 3 chæ hieän ra danh saùch nhöõng lôùp baûn ñoà naøo chöa ñöôïc laøm chuù giaûi maø thoâi, töùc laø ta khoâng theå laøm chuù giaûi hai laàn cho moät lôùp. Sau khi chuù giaûi ñöôïc taïo xong, neáu ta muoán chænh söûa chuù giaûi naøo thì söû duïng coâng cuï choïn treân thanh coâng cuï Main ñeå nhaép chuoät choïn chuù giaûi ñoù roài töø menu chính choïn Legend > Properties. Hoäp thoaïi Legend Frame Properties (Thuoäc tính cuûa Khung Chuù giaûi) cuûa chuù giaûi ñoù seõ ñöôïc môû ra. Trong hoäp thoaïi naøy ta chæ coù theå chænh söûa ñöôïc tieâu ñeà cuûa chuù giaûi (oâ Title), tieâu ñeà phuï (oâ Subtitle), khung chuù giaûi (tuyø choïn Border Style) vaø noäi dung chuù giaûi trong phaàn Styles, ñoàng thôøi chænh kieåu chöõ cuûa töøng thaønh phaàn ñoù. Ta khoâng theå chænh laïi caùc kieåu vaät theå ñöôïc chuù giaûi. Neáu muoán xoaù ñi moät chuù giaûi naøo ñoù trong cöûa soå chuù giaûi ta duøng coâng cuï ñeå nhaép chuoät choïn chuù giaûi ñoù roài nhaán phím . Neáu treân cöûa soå chuù giaûi chæ coù chuù giaûi cuûa moät lôùp thì neáu choïn noù roài nhaán phím thì cöûa soå chuù giaûi cuõng ñoùng laïi luoân. Khi chuù giaûi ñaõ ñöôïc taïo xong vaø hieån thò trong cöûa soå chuù giaûi, neáu ta nhaép chuoät vaøo nuùt ñoùng cöûa soå naøy laïi thì chuù giaûi seõ bò maát. Chuù giaûi taïo baèng leänh Create Legend ñöôïc löu baèng leänh Save Workspace. XIII.2. MOÄT SOÁ VÍ DUÏ Trong phaàn naøy chuùng ta seõ xem xeùt moät soá ví duï minh hoïa cho caùc kieåu baûn ñoà chuû ñeà treân. Caùc ví duï naøy söû duïng caùc kieåu baûn ñoà chuû ñeà cuûa töøng loaïi theo maãu Default. XIII.2.1. Kieåu Ranges Môû lôùp baûn ñoà cac_tinh. Giaû söû ta muoán laøm baûn ñoà chuû ñeà theo daân soá. Ta seõ toâ maøu cho caùc tænh, tænh naøo ñoâng daân seõ coù maøu ñaäm hôn, tænh naøo ít daân seõ coù maøu nhaït hôn. Lôùp cac_tinh chöùa caùc vaät theå kieåu vuøng neân ta seõ taïo baûn ñoà chuû ñeà theo kieåu vuøng. Caùch laøm: - Choïn Map > Create Thematic View; hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 1 of 3 môû ra. - Trong coät Type choïn Ranges, vì lôùp tænh laø moät lôùp kieåu vuøng neân trong coät Template ta choïn Region Ranges Defaults. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
- Xong choïn Next; hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 2 of 3 môû ra - Trong oâ Table choïn cac_tinh (neá u ñang môû nhieàu lôù p); trong oâ Fied choï n tröôøn g dan_so; xong choïn Next; hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3 môû ra. - Nhaán chuoät choïn nuùt Ranges, hoäp thoaïi Customize Ranges môû ra (hình XIII.5). Hoäp thoaïi naøy cho pheù p ta choï n soá nhoùm muoán chia trong baûn ñoà chuû ñeà. Trong oâ Method ta choïn phöông phaùp chia nhoùm, Hình XIII.5. Hoäp thoaïi Customize Ranges - ñieàu chænh khoaûng giôùi haïn trong phöông ví duï trong tröôøng hôïp naøy ta choïn laø Natural Break. Giaû söû phaùp Ranges. ta muoán phaân chia daân soá caùc tænh ra laøm 5 caáp thì trong oâ # of Ranges ta choïn laø 5. Giaù trò maëc ñònh laø 4. Trong oâ Round by, ta choïn giaù trò laøm troøn, giaû söû ta choïn laø 100. Khi choïn xong thì oâ giaù trò ôû döôùi hieän ra doøng chöõ Press Button to Recalculate Ranges. Ta nhaán vaøo nuùt Recalc ôû goùc döôùi beân traùi thì caùc giaù trò seõ ñöôïc tính laïi vaø chia thaønh 5 nhoùm. Xong choïn OK ñeå quay trôû laïi hoäp thoaïi tröôùc. Moãi laàn thay ñoåi thay ñoåi thoâng soá trong caùc oâ Method, # of Ranges vaø Round by ta phaûi nhaán nuùt Recalc (Vieát taét cuûa Recalculate - tính laïi) ñeå MapInfo tính laïi caùc giaù trò, ta coù theå thöû cho ñeán khi naøo öng yù vôùi caùc khoaûng giaù trò thì thoâi. (xem theâm phaàn ñònh nghóa phöông phaùp chia nhoùm trong phaàn ///). - Nhaán chuoät choïn nuùt Style. Hoäp thoaïi Customize Range Styles môû ra (Hình XIII.6). Hoäp thoaïi naøy cho pheùp ta chænh kieåu chia thang maøu theo caáp ñoä, maøu nhaït laø giaù trò thaáp, maøu ñaäm laø giaù trò cao, choïn kieåu maøu ta muoán Hình XIII.6. Hoäp thoaïi Customize roài choïn OK. Nhaép chuoät vaøo oâ ñaäm Ranges Styles - ñieàu chænh kieåu nhaát ñeå choïn thang maøu. cuûa töøng khoaûng giôùi haïn. - Nhaán chuoät choïn nuùt Legend ñeå vaøo PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
hoäp thoaïi Customize Legend (Hình XIII.7). Trong phaàn Legend ôû oâ Title, ta goõ tieâu ñeà chuù giaûi, ví duï “Phaân loaïi daân soá” (chöõ thöïc söï hieän ra laø Phaoõn loauøi Daoõn sooû), choïn kieåu chöõ baèng nuùt choïn chöõ phía döôùi. ÔÛ goùc döôùi beân phaûi ta coù hai tuyø choïn Show this Range vaø Show Record Count. Hai tuyø choïn naøy maëc ñònh baät leân. Ta coù theå choïn moät nhoùm giaù trò naøo trong oâ Range labels phía treân roài taét choïn trong Show this Range ñeå khoâng hieån thò nhoùm giaù trò ñoù trong chuù giaûi neáu muoán. OÂ Show Record Count hieån thò soá vaät theå trong baûn ñoà thuoäc giaù trò trong nhoùm ñoù. Hình XIII.7. Hoäp thoaïi Cutomize Legend ñeå ñieàu chænh chuù giaûi. Ta seõ giaûi thích theâm ngay phaàn döôùi. Laøm xong choïn OK, quay trôû laïi hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3. - Trong phaàn Preview (xem tröôùc) ta thaáy keát quaû hieån thò cuûa chuù giaûi. ÔÛ phaàn Legend Label Order, coù hai tuyø choïn laø Ascending (saép thöù töï giaù trò töø nhoû ñeán lôùn) laø Descending (saép thöù töï töø lôùn ñeán nhoû). Choïn thöù töï ta muoán roài choïn OK. Keát quaû cuoái cuøng laø baûn ñoà ñöôïc toâ maøu theo soá daân cuûa töøng tænh (hình XIII.8). Ta seõ xem xeùt chuù giaûi. Ta thaáy giaù trò cao nhaát (maøu ñaäm nhaát) laø 2,6000 to 5,100 (4). Ñieàu naøy coù nghóa laø nhöõng tænh coù daân soá töø 2,600 ñeán 5,100 (töùc hai trieäu saùu ñeán naêm trieäu moát, vì ñôn vò tính daân soá naïp trong tröôøng naøy tính baèng nghìn ngöôøi) ñöôïc toâ maøu ñaäm nhaát vaø coù taát caû 4 tænh coù soá daân trong khoaûng ñoù. Töông töï nhö vaäy cho caùc giaù trò sau. Nhö vaäy ta thaáy raèng ta ñaõ toâ maøu ñöôïc cho lôùp cac_tinh theo soá daân, chia laøm 5 caáp, ñöôïc toâ maøu töø nhaït ñeán ñaäm theo soá daân töø thaáp ñeán cao. Ta coù theå nhaép ñuùp chuoät vaøo chuù giaûi vaøo hoäp thoaïi Modify Thematic Map (hoaëc PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
kích hoaït cöûa soå baûn ñoà, choïn Map > Modify Thematic Map). Hoäp thoaïi naøy töông töï nhö hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3, cho pheùp ta chænh laïi taát caû caùc yeáu toá cuûa chuù giaûi cuõng nhö caùch toâ maøu. Haõy thöû caùc giaù trò khaùc nhau trong caùc nuùt Ranges, Style, Legend ñeå thaáy söï thay ñoåi. Ví duï ta thaáy chuù giaûi maëc ñònh laø 2,600 to 5,100 (4). Ta muoán söûa chuù giaûi thaønh tieáng Vieät thì coù theå laøm nhö sau: - Nhaép ñuùp chuoät vaøo chuù giaûi môû hoäp thoaïi Modify Thematic Map ra. - Choïn nuùt L egend ñeå vaøo hoäp thoaïi Customize Legend. - Trong phaàn Range Labels ta choïn khoaûng giaù trò 2,600 to 5,100, thì doøng giaù trò naøy cuõng hieän leân trong oâ Edited selected range here. Ta söûa laïi thaønh 2,6 trieäu ñeán 5,1 trieäu (doøng hieän ra thöïc söï laø 2,6 trieoïu uûeoûn 5,1 trieoïu), nhôù laø ñôn vò tính daân soá ôû ñaây laø 1000 ngöôøi. Chænh kieåu chöõ thaønh tieáng Vieät baèng nuùt chænh kieåu chöõ cuûa phaàn Range Labels. Laøm töông töï vôùi caùc khoaûng giaù trò khaùc, ta seõ ñöôïc chuù giaûi baèng tieáng Vieät (hình XIII.9). Duøng leänh File > Save workspace ñeå löu laïi keát quaû “toâ maøu” treân neáu muoán. Hình XIII.8. Keát quaû taïo baûn ñoà chuû ñeà kieåu Ranges cho daân soá caùc XII.2.2. Kieåu Bar Chart tænh. Ñeå minh hoïa cho kieåu baûn ñoà chuû ñeà naøy, ta caàn moät baûn ñoà khaùc. Ta seõ söû duïng baûn ñoà daân soá cuûa Vieät Nam, soá lieäu naêm 1996, baûng POP_DIST. Baûn ñoà naøy coù caùc tröôøng veà daân soá ôû caùc ñoä tuoåi khaùc nhau. Xin löu yù raèng soá lieäu naøy chæ laø soá lieäu tham khaûo. Neáu môû baûng döõ lieäu cuûa baûn ñoà naøy ra, ta seõ thaáy baûng naøy coù caùc coät nhö sau: Name (teân tænh, baèng tieáng Anh), M_0_to_4 (soá beù trai töø 0 ñeán 4 tuoåi), F_0_to_4 (soá beù gaùi töø 0 ñeán 4 tuoåi),... Giaû söû ta muoán bieåu thò moät baûn ñoà hieån thò soá beù trai vaø soá beù gaùi Hình XIII.9. Chænh chuù giaûi maëc töø 0 ñeán 4 tuoåi cuûa caùc tænh baèng bieåu ñoà coät ñònh thaønh tieáng Vieät. treân baûn ñoà. Caùch laøm nhö sau: - Môû lôùp baûn ñoà POP_DIST. - Choïn Map > Create Thematic Map. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Hình XIII.10. Choïn nhieàu tröôøng ñeå taïo baûn ñoà chuû ñeà kieåu bieåu ñoà coät (Bar Chart). - Trong coät Type choïn Bar Chart; trong Template Name choïn Bar Chart Default, xong choïn Next. - Trong oâ Fields from Table ta choïn M_0_to_4 roài nhaán nuùt Add, choïn tieáp F_0_to_4 roài choïn nuùt Add. Hai tröôøng naøy seõ hieän leân trong oâ Fields From Pie/Bar Chart. Xong choïn Next (hình XIII.10). - Hoäp thoaïi Create Thematic map - Step 3 of 3 môû ra. Ta thaáy trong oâ Preview hieä n ra chuù giaûi Bar Chart of POP_DIST. Tröôøng M_0_to_4 ñöôïc bieå u thò baèn g maøu ñoû, tröôøn g F_0_to_4 ñöôïc bieåu thò baèng maøu xanh. - Ta coù theå ñoåi maøu baèng nuùt Style ñeå vaøo hoäp thoaïi Customize Style (hình XIII.11). + OÂ Fields hieån thò danh saùch caùc tröôøng caàn taïo bieåu ñoà. Choïn tröôøng muoán ñoåi maøu, maøu maëc ñònh cuûa tröôøng ñoù seõ hieän leân beân phaûi. Nhaán vaøo nuùt Brush ñeå ñoåi maøu neáu muoán. Hình XIII.11. Hoäp thoaïi Customize Bar + Trong phaàn Chart Type ôû döôùi, ta Styles ñeå ñieàu chænh kieåu cuûa baûn coù hai kieåu veõ bieåu ñoà coät. Kieåu thöù ñoà chuû ñeà Bar Chart. nhaát laø Multiple Bars, töùc caùc coät PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
ñöôïc veõ rôøi nhau. Neáu choïn kieåu naøy ta coù theå ñaùnh daáu choïn vaøo oâ Independent Scales hay khoâng. Neáu khoâng choïn thì caùc bieåu ñoà coät ñöôïc veõ coù tyû leä vôùi nhau theo giaù trò cuûa chuùng, neáu ñaùnh daáu choïn thì caùc coät seõ coù giaù trò khoâng tyû leä vôùi nhau. Kieåu thöù hai laø kieåu Stacked (doàn coät), töùc laø giaù trò trong caùc tröôøng ñöôïc choïn ñöôïc xeáp choàng leân nhau. Ta coù tuyø choïn laø Graduated Stack, neáu ñaùnh daáu choïn thì chieàu daøy caùc bieåu ñoà coät seõ tyû leä vôùi nhau töông öùng vôùi giaù trò trong tröôøng, neáu khoâng choïn thì bieåu ñoà coät ñöôïc hieån thò khoâng theo tyû leä. Tuyø choïn maëc ñònh laø Multiple Bars vaø khoâng choïn Independent Scales, ta seõ duøng tuyø choïn naøy. Neáu choïn Stacked thì oâ Independent Scales maëc ñònh laø khoâng choïn (caùc coät tyû leä vôùi nhau). + Phaàn cuoái cuøng laø Chart Dimensions, cho pheùp ta ñieàu chænh kích thöôùc coät bieåu ñoà. Phaàn Height vaø Width töông öùng laø chieàu cao vaø chieàu roäng cuûa coät, phaàn At value laø giaù trò ví duï töông öùng vôùi kích thöôùc coät ñöôïc chænh. Beân phaûi hoäp thoaïi naøy laø nuùt Options >> cho pheùp ta tuyø chænh theâm bieåu ñoà coät.Neáu nhaán chuoät choïn nuùt naøy thì moät Menu phuï nöõa seõ môû ra vaø coù theâm nhieàu tuyø choïn chi tieát hôn nöõa. Löu yù laø trong phaàn chænh kích thöôùc bieåu ñoà, caàn chuù yù ñeán tyû leä baûn ñoà ñeå choïn kích thöôùc bieåu ñoà sao cho caân ñoái, phuø hôïp vôùi tyû leä baûn ñoà. Khi ñaõ chænh xong kích thöôùc bieåu ñoà, sau naøy neáu ta phoùng to-thu nhoû baûn Hình XIII.12. Ñieàu chænh chuù giaûi trong hoäp thoaïi Customize Legend. ñoà thì kích thöôùc bieåu ñoà seõ phoùng to thu nhoû theo ñoàng thôøi chuù giaûi cuõng thay ñoåi theo moät caùch töông öùng vôùi söï thay ñoåi treân baûn ñoà. + Phaàn Orientation cho pheùp ta choïn kieåu ñònh höôùng cuûa bieåu ñoà coät. + Phaàn Bar Attributes cho pheùp ta chænh ñònh daïng cuûa bieåu ñoà; Border Pen ñeå chænh ñöôøng vieàn cuûa bieåu ñoà coät, Frame Brush ñeå toâ maøu cho neàn cuûa bieåu ñoà coät. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
+ Phaàn Graduated Size By coù caùc tuyø choïn Square Root, Constant vaø Log. Phaàn naøy cho pheùp ta quy ñònh phöông phaùp veõ bieåu ñoà theo tyû leä caùc soá lieäu. Square Root laø veõ tyû leä theo caên baäc hai; Constant laø veõ tyû leä theo haèng soá, töùc theo giaù trò thöïc cuûa soá lieäu; Log laø veõ tyû leä theo logarit thaäp phaân. Thoâng thöôøng ta neân söû duïng tuyø choïn Constant. Chæ neân söû duïng hai tuyø choïn kia khi naøo giaù trò döõ lieäu raát lôùn vaø khoaûng caùch giöõa chuùng xa nhau. + Chænh caùc tuyø choïn caàn thieát xong roài choïn OK. - Choïn nuùt Legend ñeå chænh chuù giaûi. Trong phaàn Legend, ôû oâ Title giaû söû ta goõ: “Soá beù trai vaø gaùi töø 0 ñeán 4 tuoåi”, chænh kieåu chöõ caàn thieát neáu muoán. Ta chænh noäi dung chuù giaûi trong phaàn Range Labels. Ví duï ta choïn M_0_to_4, vaø söûa laïi trong oâ Edit Selected Range here thaønh “Beù trai töø 0 ñeán 4 tuoåi”. Töông töï vaäy ta söûa chuù giaûi F_0_to_4 thaønh “Beù gaùi töø 0 ñeán 4 tuoåi”. Nhôù chænh kieåu chöõ thaønh tieáng Hình XIII.13. Keát quaû baûn ñoà chuû ñeà kieåu Bar Chart. Vieät baèng Nuùt Font cuûa phaàn Range Labels. Laøm xong choïn OK (hình XIII.12). - Kieåm tra trong phaàn Preview xem ñaõ öng yù chöa. Neáu ñöôïc choïn OK ñeå hoaøn taát. Ta thaáy raèng moãi tænh seõ hieän ra hai coät bieåu ñoà töông öùng cho soá beù trai vaø gaùi töø 0 ñeán 4 tuoåi töông öùng cuûa töøng tænh (hình XIII.13). Bieåu ñoà coät ñöôïc veõ ngay taïi troïng taâm cuûa vuøng (vì tænh laø moät lôùp kieåu vuøng). Neáu bieåu ñoà ñöôïc ñaët taïi vò trí khoâng phuø hôïp thì ta caàn phaûi chænh laïi troïng taâm cuûa vuøng ñoù. Xem chænh troïng taâm cuûa vaät theå kieåu vuøng trong Chöông V, muïc V.1.2.2. Ta coù theå nhaép ñuùp vaøo giöõa chuù giaûi ñeå vaøo hoäp thoaïi Modify Thematic Map ñeå ñieàu chænh laïi bieåu ñoà neáu chöa öng yù. Trong cöûa soå chuù giaûi ta thaáy coät chuù giaûi coù giaù trò maãu (trong ví duï naøy laø 280,000), ñoä cao töông öùng cuûa bieåu ñoà trong chuù giaûi töông öùng vôùi giaù trò ñoù. Caùc bieåu ñoà PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
ñöôïc hieån thò trong baûn ñoà seõ töông öùng vôùi giaù trò ñoù. Khi ta phoùng to hay thu nhoû baûn ñoà, caùc coät treân baûn ñoà vaø chuù giaûi cuõng thay ñoåi theo moät caùch töông öùng. Kieåu Pie Chart hoaøn toaøn töông töï kieåu Bar Chart. Ñoäc giaû haõy töï tìm hieåu. XII.2.3. Kieåu Graduated Ta seõ söû duïng laïi lôùp baûn ñoà cac_tinh ñeå thöïc hieän ví duï naøy. - Môû lôùp baûn ñoà cac_tinh. Choïn Map > Create Thematic Map. - Trong phaàn Type choïn nuùt Graduated, beân phaàn Template Name choïn Population (daân soá); choïn Next. - Trong böôùc 2, ôû oâ Table choïn baûng cac_tinh, ôû oâ Field choïn dan_so, xong choïn Next. - Trong hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3 môû ra, ta thaáy ôû phaàn Preview moãi hình ngöôøi vaø ñoä lôùn cuûa noù töôïng tröng cho moät soá daân naøo ñoù. Ta coù theå nhaán chuoät vaøo nuùt Settings ñeå söûa laïi giaù trò naøy. Nhaán chuoät vaøo nuùt Legend ñeå Hình XIII.14. Baûn ñoà chuû ñeà theo daân soá tænh kieåu Graduated. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
chænh laïi teân chuù giaûi vaø noäi dung chuù giaûi thaønh tieáng Vieät. Xong choïn OK. Keát quaû laø moãi tænh ñöôïc veõ moät hình ngöôøi, ñoä lôùn cuûa hình ngöôøi ñoù töông öùng vôùi soá daân cuûa tænh ñoù trong tröôøng dan_so (hình XIII.14). Töông töï nhö baûn ñoà chuû ñeà kieåu Bar Chart, caùc hình ngöôøi ñöôïc ñaët ngay troïng taâm cuûa caùc vuøng (tænh). Vì vaäy neáu chuùng naèm leäch khoûi moät tænh naøo ñoù, ta neân chænh laïi troïng taâm caùc tænh ñoù. Tuyø noäi dung baûn ñoà chuû ñeà maø trong böôùc 1, ta coù theå choïn caùc bieåu töôïn g khaù c nhau nhö Population (daân soá), Restaurants (nhaø haø ng), CRIME (toäi phaïm), INCOME (thu nhaäp),... 10.2.4. Kieåu Dot Density Hình XIII.15. Baûn ñoà chuû ñeà kieåu Dot Density (maät ñoä ñieåm). Ta cuõng söû duïng baûn ñoà cac_tinh trong ví duï naøy. - Môû baûn ñoà cac_tinh. - Choïn Map > Create Thematic Map. - Trong phaàn Type, choï n Dot Density; beân oâ troáng beân Template Name, choï n maë c ñònh laø Dot Density, Red dots; xong choïn Next. - Trong böôùc 2, ôû oâ Table choïn cac_tinh, oâ Field choïn dan_so; xong choïn Next. - ÔÛ phaàn Preview ta thaáy chuù giaûi coù noäi dung 1 Dot = 110 coù nghóa laø 1 chaám baèng 110 ñôn vò (ñôn vò tính trong coät dan_so laø nghìn ngöôøi, nhö vaäy 1 chaám baèng 110 nghìn ngöôøi). Coù theå chænh laïi giaù trò naøy neáu muoán baèng nuùt Settings. Nuùt naøy cuõng cho pheùp ta chænh laïi kích côõ vaø maøu cuûa chaám treân baûn ñoà. Söû duïng nuùt Legend ñeå chænh tieâu ñeà chuù giaûi (phaàn Legend/Title) vaø noäi dung chuù giaûi (phaàn Range Labels/Edit select- Hình XIII.16. Baûn ñoà chuû ñeà kieåu Individual. ed range here). Chænh xong choïn PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
OK. Keát quaû taïo thaønh laø moät baûn ñoà vôùi caùc chaám phaân boá trong caùc tænh (hình XIII.15), moãi chaám töông öùng vôùi moät soá daân do ta quy ñònh trong böôùc 3. Kieåu baûn ñoà naøy cho ta moät khaùi nieäm töông ñoái veà maät ñoä cuûa chuû ñeà, trong tröôøng hôïp naøy laø maät ñoä cuûa daân soá. XIII.2.5. Kieåu Individual Ñaây laø kieåu toâ maøu maø caùc vaät theå cuøng moät thuoäc tính naøo ñoù trong moät tröôøng seõ coù chung moät maøu. Kieåu naøy ñaõ ñöôïc ví duï trong Chöông VIII, Trình baøy Baûn ñoà, moät soá ví duï khaùc ôû trong Chöông XI, Cöûa soå Trình baøy. Ta seõ xem xeùt theâm moät ví duï nöõa. Giaû söû ta taïo theâm moät tröôøng nöõa trong lôùp cac_tinh goïi laø tröôøng Mien (mieàn) kieåu Small Integer vaø naïp vaøo ñoù quy öôùc cho caùc mieàn nhö sau: soá 1 laø mieàn Baéc, soá 2 laø mieàn Trung vaø soá 3 laø mieàn Nam. Ta seõ duøng tröôøng naøy ñeå toâ maøu cho 3 mieàn Baéc-Trung-Nam. - Môû lôùp cac_tinh (neáu chöa môû). - Choïn Map > Create Thematic Map. - Trong coät Type choïn Individual, trong oâ Template Name choïn Region IndValue Default; xong choïn Next. - ÔÛ böôùc 2, trong oâ Table choïn cac_tinh, trong oâ Field choïn Mien; xong choïn Next. - Nhaán nuùt Style ñeå chænh kieåu maøu cho öng yù; nhaán Legend ñeå söûa laïi chuù giaûi trong phaàn Range Labels, 1 söûa thaønh Mieàn Baéc, 2 söûa thaønh Mieàn Trung vaø 3 söûa thaønh Mieàn Nam. Hoaøn taát thì choïn OK. Keát quaû seõ taïo thaønh moät baûn ñoà 3 mieàn (hình XIII.16). Caùc tænh naøo cuøng moät mieàn thì seõ coù chung moät maøu. XIII.2.6. Kieåu Grid XIII.2.6.1. Taïo taäp tin grid Ñaây laø kieåu baûn ñoà chuû ñeà töông ñoái ñaëc bieät. Khi taïo baûn ñoà chuû ñeà kieåu naøy, moät baûn môùi ñöôïc taïo ra goïi laø aûnh grid (grid image). Baûng naøy bao goàm hai taäp tin, moät taäp tin .tab vaø moät taäp tin .mig. Khi taïo xong baûn ñoà kieåu naøy, ta khoâng caàn phaûi löu thaønh taäp tin work- space cuõng ñöôïc maø coù theå môû baûng grid sau naøy moät caùch ñoäc laäp. Kieåu baûn ñoà chuû ñeà naøy cho pheùp ta coù nhöõng thoâng tin do MapInfo noäi suy soá lieäu taïi nhöõng vuøng khoâng coù soá lieäu. Kieåu grid laø moät kieåu Hình XIII.17. Baûn ñoà ñöôøng bình ñoä. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
baûn ñoà chuû ñeà töông ñoái phöùc taïp maëc duø noù taïo ra keát quaû raát aán töôïng. Kieåu baûn ñoà chuû ñeà naøy seõ ñöôïc thaûo luaän chi tieát hôn ôû phaàn sau. ÔÛ ñaây ta chæ xem qua ví duï ñeå minh hoaï. Ta seõ xem xeùt moät ví duï khaù kinh ñieån cuûa kieåu baûn ñoà chuû ñeà naøy laø baûn ñoà ñòa hình. ÔÛ ñaây ta coù moät baûng bao goàm nhöõng ñöôøng bình ñoä (ñoä cao) cuûa moät khu vöïc (hình XIII.17). Baûng naøy chæ coù moät tröôøng duy nhaát laø tröôøng ñoä cao tính baèng meùt. Caùch laøm: - Khôûi ñoäng MapInfo vaø môû baûng coù teân laø do_cao (ñoä cao) ra. - Töø menu chính choïn Map > Create Thematic Map. Hoäp Thoaïi Create Thematic Map - Step 1 of 3 môû ra. Hình XIII.18. Choïn baûng, tröôøng vaø ñaët teân - Trong coät Type ta nhaép chuoät cho taäp tin grid trong böôùc 2. choïn nuùt Grid, beân phaàn Template Name ta choïn Grid Default. - Choïn Next. Hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 2 of 3 môû ra (hình XIII.18). - Trong oâ Table choïn baûng do_cao, trong oâ Field choïn do_cao_m. - Tuyø tröôøng hôïp ta coù theå ñaùnh daáu vaøo oâ Ignore Zeroes or Blanks. Neáu ñaùnh daáu tuyø choïn naøy thì nhöõng baûn ghi naøo coù giaù trò baèng 0 hay tröôøng roãng (khoâng coù giaù trò) seõ bò boû qua, khoâng ñöôïc ñöa vaøo phaân tích. - Trong phaàn Grid Options, ôû oâ Table ta coù theå choïn moät baûng kieåu vuøng naøo ñoù ñeå caét taäp tin grid seõ ñöôïc taïo thaønh sau naøy. Neáu ta khai baùo teân moät baûng kieåu vuøng trong naøy thì khi taïo taäp tin grid, nhöõng oâ giaù trò naèm ngoaøi (caùc) vuøng cuûa taäp tin ñöôïc khai baùo seõ bò xoaù boû. - Trong oâ Grid File Name, ta phaûi khai baùo ñöôøng daãn ñeå löu taäp tin grid seõ ñöôïc taïo thaønh trong phöông phaùp naøy. Taäp tin grid coù ñuoâi môû roäng laø .mig. Theo maëc ñònh teân taäp tin grid seõ coù daïng _.mig. Tuy nhieân ta coù theå thay ñoåi teân taäp tin neáu muoán. Giaû söû ta muoán löu taäp tin naøy trong oå ñóa D:\, thö muïc ban_do, teân taäp tin grid laø do_cao_grid thì trong oâ naøy ta seõ goõ nhö sau: D:\ban_do\do_cao_grid.mig. Ta cuõng coù theå nhaép chuoät vaøo nuùt Browse ñeå môû hoäp thoaïi Choose Directory vaø choïn thö muïc löu taäp tin grid. - Chænh xong caùc thieát laäp choïn Next. Hoäp thoaïi Create Thematic Map - Step 3 of 3 môû ra (hình XIII.19). OÂ Preview hieån thò maãu chuù giaûi tyû leä cuûa töøng nhoùm giaù trò, trong ñoù maøu maëc ñònh laø xanh döông coù giaù trò thaáp nhaát vaø chuyeån sang maøu ñoû laø maøu coù giaù trò cao PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Hình XIII.19. Ñieàu chænh chuù giaûi grid trong böôùc 3. Hình XIII.21. Cöûa soå chuù giaûi cuûa baûn ñoà grid sau khi ñöôïc ñieàu chænh. Hình XIII.20. Keát quaû taïo baûn ñoà grid töø baûng do_cao. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com