ch−¬ng VIII: KÕ to¸n Nguån vèn
8.1. KÕ to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶.
8.1.1. Nh÷ng quy ®Þnh vÒ kÕ to¸n nî ph¶i tr¶
8.1.1.1 Néi dung c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¸t sinh c¸c
kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n…. C¸c kho¶n ph¶i
tr¶ lµ mét bé phËn thuéc nguån vèn cña doanh nghiÖp ®−îc tµi trî tõ c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ
chøc kinh tÕ kh¸c mµ doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm ph¶i tr¶.
Nợ phải trả là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp phát sinh từ những giao dịch và sự kiện đã
qua mà doanh nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của mình.
C¸c kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶ ph¸t sinh trong doanh nghiÖp mét c¸ch th−êng xuyªn liªn tôc
bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung kinh tÕ vµ yªu cÇu qu¶n lý kh¸c nhau.
C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ, kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶ trong doanh nghiÖp ®−îc chia
thµnh c¸c kho¶n sau:
• C¸c kho¶n nî vay ph¶i tr¶: Bao gåm c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n; vay dµi h¹n; tr¸i phiÕu ph¸t
hµnh; …
• C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ trong thanh to¸n: Bao gåm kho¶n ph¶i tr¶ ph¸t sinh trong thanh to¸n cña
doanh nghiÖp nh−: Ph¶i tr¶ ng−êi b¸n; ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n−íc; Ph¶i tr¶ ng−êi
lao ®éng; Ph¶i tr¶ néi bé; thanh to¸n theo tiÕn ®é kÕ ho¹ch hîp ®ång x©y dùng; ...
• Chi phÝ ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n dù phßng ph¶i tr¶: Bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶; Quü dù
phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm; Dù phßng ph¶i tr¶;..
• C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c: Bao gåm kho¶n ph¶i tr¶ vÒ nhËn ký quü, ký c−îc; ThuÕ thu
nhËp ho·n l¹i ph¶i tr¶; C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c;...
C¨n cø vµo thêi h¹n thanh to¸n, kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶ trong doanh nghiÖp ®−îc chia
thµnh c¸c kho¶n sau:
- C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ ng¾n h¹n: Lµ c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã thêi h¹n thanh to¸n d−íi mét
n¨m hoÆc d−íi mét chu kú kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thuéc kho¶n nî ph¶i tr¶ ng¾n h¹n
bao gåm:
+ Vay ng¾n h¹n;
+ Kho¶n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶;
+ C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng−êi b¸n ng¾n h¹n;
+ ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép Nhµ n−íc;
+ C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng−êi lao ®éng;
+ C¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ ng¾n h¹n;
+ C¸c kho¶n nhËn ký quü, ký c−îc ng¾n h¹n;
+ C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng¾n h¹n kh¸c;
- C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ dµi h¹n: Lµ c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã thêi h¹n thanh to¸n trªn mét
n¨m hoÆc trªn mét chu kú kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thuéc kho¶n nî ph¶i tr¶ dµi h¹n gåm:
+ Vay dµi h¹n;
+ Nî dµi h¹n ;
+ Tr¸i phiÕu ph¸t hµnh;
+ C¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ dµi h¹n;
+ C¸c kho¶n nhËn ký quü, ký c−îc dµi h¹n;
+ ThuÕ thu nhËp ho·n l¹i ph¶i tr¶;
+ Quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm;
+ Dù phßng ph¶i tr¶;
+ C¸c kho¶n ph¶i tr¶ dµi h¹n kh¸c;
8.1.1.2 Nh÷ng quy ®Þnh vÒ kÕ to¸n nî ph¶i tr¶
- Ph¶i theo dâi chi tiÕt tõng kho¶n nî ph¶i tr¶ theo tõng ®èi t−îng, th−êng xuyªn tiÕn hµnh ®èi
chiÕu, kiÓm tra c¸c kho¶n nî ph¶i vµ sè nî ®· tr¶. C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cña doanh
nghiÖp ph¶i ®−îc ph©n lo¹i thµnh nî ph¶i tr¶ ng¾n h¹n vµ nî ph¶i tr¶ dµi h¹n theo thêi h¹n
ph¶i thanh to¸n cña tõng kho¶n nî ph¶i tr¶
- Ph¶i theo dâi c¶ vÒ nguyªn tÖ vµ quy ®æi theo “ ®ång Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam” ®èi
víi c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ. Cuèi kú kÕ to¸n, ph¶i ®iÒu chØnh sè d− c¸c kho¶n
nî ph¶i tr¶ theo tû gi¸ thùc tÕ ngµy cuèi kú kÕ to¸n.
- Ph¶i theo dâi chi tiÕt theo c¶ chØ tiªu gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt ®èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ b»ng
vµng, b¹c, ®¸ quý. Cuèi kú kÕ to¸n, ph¶i ®iÒu chØnh sè d− c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ theo gi¸ thùc
tÕ ngµy cuèi kú kÕ to¸n.
- C¸c tµi kho¶n nî ph¶i tr¶ chñ yÕu cã sè d− bªn cã, nh−ng mét sè tµi kho¶n thanh to¸n nh−:
TK331, 333,338. ...cã thÓ võa cã sè d− bªn Cã, võa cã sè d− bªn Nî. Cuèi kú kÕ to¸n khi lËp
b¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng bï trõ sè d− bªn Nî vµ sè d− bªn Cã cña c¸c tµi kho¶n mµ ph¶i c¨n
cø vµo sè d− chi tiÕt ®Ó lÊy sè liÖu ghi vµo c¸c chØ tiªu t−¬ng øng phÇn Tµi s¶n vµ PhÇn
Nguån vèn cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
8.1.1.3. NhiÖm vô kÕ to¸n nî ph¶i tr¶ trong doanh nghiÖp:
Theo dâi, ghi chÐp, ph¶n ¸nh mét c¸c kÞp thêi, ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n nî, qua ®ã kiÓm tra kiÓm so¸t t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn
cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt vµ c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ theo tõng ®èi t−îng cho tõng kho¶n nî
theo c¸c chØ tiªu tæng sè nî ph¶i tr¶, sè ®· tr¶, sè cßn l¹i ph¶i tr¶ vµ x¸c ®Þnh theo thêi h¹n ph¶i
tr¶.
Cung cÊp kÞp thêi (th−êng xuyªn vµ ®Þnh kú) nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh c«ng nî ph¶i
ph¶i tr¶ vµ t×nh h×nh thanh to¸n c«ng nî cho chñ doanh nghiÖp vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp
lµm c¬ së, c¨n cø cho viÖc ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh hîp lý trong viÖc chØ ®¹o qóa tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh vµ qu¶n lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
8.1.2 . KÕ to¸n c¸c kho¶n tiÒn vay
§Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i vay vèn
ë ng©n hµng hoÆc vay c¸c ®èi t−îng kh¸c. Khi vay vèn doanh nghiÖp ph¶i cã vËt t− ®¶m b¶o hoÆc
tµi s¶n thÕ chÊp, ph¶i hoµn tr¶ c¶ gèc lÊn l·i theo ®óng kú h¹n ®· ký trong hîp ®ång vay vèn.
KÕ to¸n nguån vèn vay ®ßi hái ph¶i theo dâi chi tiÕt theo tõng h×nh thøc vay, tõng ®èi t−îng,
tõng kho¶n vay vµ thêi h¹n vay. Tr−êng hîp vay b»ng ngo¹i tÖ, ngoµi viÖc theo dâi theo nguyªn tÖ,
kÕ to¸n ph¶i quy ®æi ra tiÒn ViÖt Nam theo tû gi¸ do ng©n hµng ngo¹i th−¬ng c«ng bè t¹i thêi ®iªmr
ghi nhËn nî. Cßn nÕu vay b»ng vµng, b¹c, ®¸ quý ph¶i theo dâi chi tiÕt theo sè l−îng vµ gi¸ trÞ cña
tõng lÇn vay vµ theo tõng chñ nî. Khi kÕt thóc niªn ®é kÕ to¸n sè d− nî vay b»ng ngo¹i tÖ, vµng b¹c,
®¸ quý... ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh theo tû gi¸ thùc tÕ cña nguån vèn vay. Sè chªnh lÖch ®−îc ghi chÐp
ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 413 - Chªnh lÖch tû gi¸.
C¨n cø vµo thêi h¹n vay ng−êi ta ph©n thµnh vay ng¾n h¹n vµ vay dµi h¹n. Vay ng¾n h¹n lµ
kho¶n vay cã thêi h¹n tr¶ trong vßng mét n¨m hoÆc trong mét chu kú kinh doanh b×nh th−êng. Vay
dµi h¹n lµ kho¶n vay cã thêi h¹n tr¶ sau mét n¨m hoÆc sau mét chu kú kinh doanh b×nh th−êng.
8.1.2.1. KÕ to¸n vay ng¾n h¹n.
a. Néi dung - Tµi kho¶n sö dông:
Vay ng¾n h¹n lµ nh÷ng kho¶n vay nh»m môc ®Ých chñ yÕu ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn l−u ®éng:
Mua hµng ho¸, vËt t−, trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ...
§Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n vµ t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn vay kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo
tµi kho¶n 311 - Vay ng¾n h¹n. Néi dung ghi chÐp cña tµi kho¶n 311 - Vay ng¾n h¹n nh− sau:
Bªn Nî:
• Ph¶n ¸nh sè tiÒn ®· tr¶ vÒ c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n
• Sè tiÒn nî vay ng¾n h¹n gi¶m do tû gi¸ ngo¹i tÖ gi¶m
Bªn Cã:
• Ph¶n ¸nh sè tiÒn vay ng¾n h¹n t¨ng trong kú
• Sè tiÒn nî vay ng¾n h¹n t¨ng do tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng
Sè d− bªn Cã:
• Ph¶n ¸nh sè nî vay ng¾n h¹n ch−a tr¶.
§Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n l·i tiÒn vay kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n TK 635 - Chi
phÝ tµi chÝnh. Ngoµi ra cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan: TK 111, 112, 151, 152...
b. Tr×nh tù kÕ to¸n c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n b»ng tiÒn ViÖt Nam:
• Khi doanh nghiÖp vay ng¾n h¹n ®Ó mua hµng ho¸ vËt t−, ghi:
- VËt t−, hµng ho¸ dïng vµo SXKD thuéc ®èi t−îng ®−îc khÊu trõ thuÕ, ghi:
Nî TK 152, 153, 156, …
Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
+ Tr−êng hîp vay mua vËt t−, hµng ho¸ dïng vµo SXKD thuéc ®èi t−îng tÝnh thuÕ GTGT theo
ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng chÞu thuÕ GTGT, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152, 153, 156, …
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
• Vay tr¶ nî ng−êi b¸n, hoÆc vay tr¶ nî vay dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶, nép thuÕ cho Ng©n s¸ch:
Nî TK 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ ng−êi b¸n
Nî TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n nép NN
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
• Khi doanh nghiÖp vay ng¾n h¹n ®Ó nhËp quü tiÒn mÆt, hoÆc chuyÓn vµo tµi kho¶n tiÒn göi Ng©n
hµng, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ghi:
Nî TK111, 112
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
• Khi thanh to¸n c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n b»ng tiÒn ViÖt Nam, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 311 - Vay Ng¾n h¹n
Cã TK111, 112
• Khi vay ng¾n h¹n thanh to¸n c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n ®· ®Õn h¹n tr¶, ghi:
Nî TK 311 - Vay Ng¾n h¹n
Cã TK 311 - Vay Ng¾n h¹n
• Sè l·i tiÒn vay ph¶i tr¶, hoÆc ®· tr¶, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 635 - Chi phÝ ®i vay kh«ng ®−îc vèn ho¸
Nî TK 627, 2412 - Chi phÝ ®i vay ®−îc vèn ho¸
Nî TK 811 - L·i vay qu¸ h¹n
Cã TK 111, 112 : Thanh to¸n chi phÝ ®i vay
Cã TK 335: Chi phÝ ®i vay ch−a thanh to¸n
c. Tr×nh tù kÕ to¸n c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n b»ng ngo¹i tÖ:
• Khi doanh nghiÖp vay ng¾n h¹n ®Ó mua hµng ho¸ vËt t−, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ghi:
- Tr−êng hîp vay mua vËt t−, hµng ho¸ dïng vµo SXKD thuéc ®èi t−îng tÝnh thuÕ GTGT theo
ph−¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152, 153, 156
Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®−îc khÊu trõ
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
- Tr−êng hîp vay mua vËt t−, hµng ho¸ dïng vµo SXKD thuéc ®èi t−îng tÝnh thuÕ GTGT theo
ph−¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng chÞu thuÕ GTGT, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152, 153, 156, …
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
• Vay ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶, c¨n cø vµo chøng tõ vay, kÕ to¸n ghi:
- NÕu ph¸t sinh lç tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî TK 331, 336, 341, 342,... (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (Lç tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã c¸c TK 311 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch).
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî TK 331, 336, 341, 342,... (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (L·i tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 311 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ngµy giao dÞch).
• Vay ngo¹i tÖ ®Ó nhËp quü tiÒn mÆt hoÆc chuyÓn vµo tµi kho¶n tiÒn göi, hoÆc ký quü më th− tÝn
dông, c¨n cø vµo chøng tõ vay, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 111- TiÒn mÆt (1112)
Nî TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng(1122)
Nî TK 144 - CÇm cè, KQ, KC ng¾n h¹n
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
• Tr¶ nî tiÒn vay ng¾n h¹n b»ng ngo¹i tÖ, kÕ to¸n ghi:
- NÕu ph¸t sinh lç tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî TK 311 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (Lç tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112), 112 (1122) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî TK 311 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (L·i tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112), 112 (1122) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
• Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu chØnh sè d− nî vay b»ng ngo¹i tÖ vÒ theo tû gi¸
thùc tÕ b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn Ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt nam
c«ng bè t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a tû gi¸ thùc tÕ trong kú vµ tû
gi¸ thùc tÕ cuèi niªn ®é, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo TK 413.
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i, ghi:
Nî TK 311
Cã TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i (4131, 4132).
- NÕu ph¸t sinh lç tû gi¸ hèi ®o¸i, ghi:
Nî TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i (4131, 4132)
Cã TK 311
8.1.2.2. KÕ to¸n nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶:
a. Néi dung - Tµi kho¶n sö dông:
Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ lµ c¸c kho¶n vay dµi h¹n, nî dµi h¹n sÏ ph¶i tr¶ cho chñ nî trong n¨m tµi
chÝnh hiÖn hµnh.
H¹ch to¸n tµi kho¶n nµy cÇn t«n träng mét sè quy ®Þnh sau:
- Cuèi niªn ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo khÕ −íc vay, kÕ to¸n h¹ch to¸n c¸c
kho¶n nî dµi h¹n, x¸c ®Þnh sè nî dµi h¹n ®· ®Õn h¹n ph¶i thanh to¸n trong niªn ®é kÕ to¸n
tiÕp theo vµ chuyÓn sang nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶.
- KÕ to¸n ph¶i theo dâi chi tiÕt nî dµi h¹n tr¶, sè ®· tr¶, sè cßn ph¶i tr¶ cña nî dµi h¹n ®Õn
h¹n tr¶ theo tõng chñ nî. Nî dµi h¹n b»ng ngo¹i tÖ ph¶i ®−îc theo dâi chi tiÕt cho tõng
nguyªn tÖ, quy ®æi ra §ång ViÖt Nam theo tû gi¸ giao dÞch cña nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh,
hoÆc tû gi¸ mua b¸n thùc tÕ b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng
Nhµ n−íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. C¸c
kho¶n chªnh lÖch vÒ tû gi¸ thùc tÕ (nÕu cã) ph¸t sinh trong kú h¹ch to¸n ®−îc h¹ch to¸n vµo
doanh thu, hoÆc chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
- Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, sè d− c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ ph¶i ®−îc ®¸nh gi¸ theo tû
gi¸ mua b¸n thùc tÕ b×nh qu©n trªn thi tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ
n−íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm cuèi niªn ®é kÕ to¸n khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh.
KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶:
Bªn Nî:
• Sè tiÒn ®· thanh to¸n vÒ nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
• Sè tiÒn gi¶m nî vay do tû gi¸ hèi ®o¸i gi¶m (nî b»ng ngo¹i tÖ)
Bªn Cã:
• Sè nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
• Sè tiÒn t¨ng nî vay do tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng (nî b»ng ngo¹i tÖ)
Sè d− bªn Cã:
• Sè nî cßn ph¶i tr¶ cña nî dµi h¹n ®Õn h¹n hoÆc qu¸ h¹n ph¶i tr¶.
b. Ph−¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
• Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, c¾n cø vµo khÕ −íc, cam kÕt vay, x¸c ®Þnh sè nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ trong
niªn ®é kÕ to¸n tiÕp theo, ghi:
Nî TK 341 - Vay dµi h¹n
Nî TK 342 - Nî dµi h¹n
Cã TK 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
• Tr¶ nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi Ng©n hµng, ghi:
Nî TK 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
Cã TK 111 - TiÒn mÆt
Cã TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng
• Tr¶ nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ b»ng ngo¹i tÖ, vµng b¹c, ®¸ quý, ghi:
Nî TK 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1112)
Cã TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng (1122)
• Tr¶ nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ b»ng tiÒn thu håi c«ng nî hoÆc tiÒn vay míi, ghi:
Nî TK 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
Cã TK 128 - §Çu t− ng¾n h¹n kh¸c
Cã TK 131 - Ph¶i thu cña ng−êi b¸n
Cã TK 138 - Ph¶i thu kh¸c
Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n
• Khi tr¶ nî vay b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi Ng©n hµng, ghi:
Nî TK 315 - Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶
Cã TK 111 - TiÒn mÆt (1111)
Cã TK 112 - TiÒn göi Ng©n hµng (1121)
• Khi tr¶ nî tiÒn vay b»ng ngo¹i tÖ ph¶i c¨n cø vµo tû gi¸ ghi sæ kÕ to¸n.
- NÕu ph¸t sinh lç tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî c¸c TK 315 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Nî TK 635 - Chi phÝ tµi chÝnh (Lç tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112), 112 (1122) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i trong giao dÞch thanh to¸n nî ph¶i tr¶, ghi:
Nî c¸c TK 315 (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n)
Cã TK 515 - Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh (L·i tû gi¸ hèi ®o¸i)
Cã TK 111 (1112), 112 (1122) (Tû gi¸ hèi ®o¸i ghi sæ kÕ to¸n).
• Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu chØnh sè d− nî vay dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ b»ng ngo¹i
tÖ vÒ theo tû gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n trªn thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn Ng©n hµng do Ng©n hµng Nhµ
n−íc ViÖt nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a tû gi¸ thùc tÕ
trong kú vµ tû gi¸ thùc tÕ cuèi niªn ®é, kÕ to¸n ph¶n ¸nh vµo TK 413.
- NÕu ph¸t sinh l·i tû gi¸ hèi ®o¸i, ghi: