intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Khóa luận tốt nghiệp Kế toán - Kiểm toán: Các giải pháp nhằm phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Sài Gòn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

3
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu những lý luận cơ bản về thanh toán không dùng tiền mặt trong kinh tế; thực trạng về hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại NHNNo & PTNT – CN Sài Gòn; giải pháp nhằm phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại NHNNo & PTNT – CN Sài Gòn.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Kế toán - Kiểm toán: Các giải pháp nhằm phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Sài Gòn

  1. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C K THU T CÔNG NGH TP. HCM KHÓA LU N T T NGHI P CÁC GI I PHÁP NH M PHÁT TRI N HO T ð NG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TI N M T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN VI T NAM – CHI NHÁNH SÀI GÒN Ngành: K TOÁN Chuyên ngành: K TOÁN – KI M TOÁN Gi ng viên hư ng d n : ThS. CHÂU VĂN THƯ NG Sinh viên th c hi n : LƯU TI N THÀNH MSSV: 0854030256 L p: 08DKT3 TP. H CHÍ MINH, NĂM 2012
  2. L I CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan ñây là ñ tài nghiên c u c a tôi v i s h tr c a Gi ng viên hư ng d n Ths. Châu Văn Thư ng. Các phân tích ñ u do tôi th c hi n và s li u trong ñ tài ñư c l y tr c ti p t Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Vi t Nam – Chi nhánh Sài Gòn, không sao chép b t kỳ ngu n nào khác.Ngoài ra ñ tài còn s d ng m t s lý thuy t l y t các giáo trình khác cũng ñã th hi n trong m c Tài li u tham kh o. Tôi xin hoàn toàn ch u trách nhi m trư c nhà trư ng v s cam ñoan này. TP.H Chí Minh, ngày 23 tháng 7 năm 2012 Tác gi Lưu Ti n Thành
  3. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng L I C M ƠN ð hoàn thành ñư c khoá lu n t t nghi p này, tôi ñã nh n ñư c r t nhi u s giúp ñ t th y gi ng viên hư ng d n, gia ñình, b n bè và các anh ch ñang công tác t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Vi t Nam – Chi nhánh Sài Gòn. Trư c h t, tôi xin chân thành c m ơn th y Ths. Châu Văn Thư ng là ngư i tr c ti p hư ng d n, ch b o, giúp ñ tôi trong su t quá trình th c hi n và hoàn thành khoá lu n t t nghi p này. Tôi xin chân thành c m ơn các cô chú lãnh ñ o, các anh ch nhân viên hi n ñang công tác t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Vi t Nam - Chi nhánh Sài Gòn ñã nhi t tình giúp ñ , cung c p tài li u, t o ñi u ki n cho tôi có th hoàn thành khoá lu n này. Tôi xin chân thành c m ơn các th y cô ñang gi ng d y và công tác t i khoa K toán – Tài chính – Ngân hàng trư ng ð i h c K thu t công ngh Tp. H Chí Minh ñã ñ ng viên và có nh ng ch d n them ñ i v i bài khoá lu n c a tôi. Cu i cùng, tôi xin c m ơn cha m , gia ñình và b n bè ñã ñ ng viên tôi trong nh ng lúc khó khăn, giúp tôi có thêm ñ ng l c ñ hoàn thành Khoá lu n này.
  4. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng M CL C M C L C ....................................................................................................................... i DANH SÁCH CÁC KÝ HI U, CH VI T T T ..................................................... iv DANH SÁCH CÁC B NG S D NG ........................................................................ v DANH SÁCH CÁC SƠ ð , BI U ð S D NG ................................................... vi L IM ð U ................................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1:NH NG LÝ LU N CƠ B N V THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TI N M T TRONG N N KINH TÊ TH TRƯ NG ...................... 3 1.1 S c n thi t và vai trò c a Thanh toán không dùng ti n m t trong n n kinh t th trư ng ................................................................................................................... 3 1.1.1 S c n thi t c a ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t trong n n kinh t th trư ng.................................................................................................... 3 1.1.2 Vai trò c a thanh toán không dùng ti n m t trong kinh t th trư ng . 5 1.2 M t s hình th c thanh toán không dùng ti n m t t i các ngân hàng hi n nay .... 8 1.2.1 Th th c thanh toán Séc ................................................................................ 8 1.2.2 Th th c thanh toán y nhi m chi – chuy n ti n ........................................ 13 1.2.3 Th th c thanh toán y nhi m thu .............................................................. 16 1.2.4 Th th c thanh toán th ............................................................................... 18 1.2.5 Thư tín d ng (L/C) ....................................................................................... 21 1.2.6 Chuy n ti n ñi n t và thanh toán bù tr gi y ........................................... 27 1.3 Các nhân t nh hư ng ñ n vi c phát tri n thanh toán không dùng ti n m t ..... 28 1.3.1 Các nhân t khách quan .............................................................................. 28 1.3.2 Các nhân t ch quan .................................................................................. 30 CHƯƠNG 2: TH C TR NG V HO T ð NG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TI N M T T I NHNo & PTNT VI T NAM – CHI NHÁNH SÀI GÒN .............................................................................. 21 2.1 Gi i thi u t ng quan v NHNo & PTNT VN và Chi nhánh Sài Gòn ................ 21 2.1.1 T ng quan v NHNo & PTNT Vi t Nam...................................................... 32 SVTH: Lưu Ti n Thành i
  5. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng 2.1.2 Ngân hàng NN & PTNT Vi t Nam – Chi nhánh Sài gòn............................. 33 2.2 Th c tr ng ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t t i NHNo & PTNT VN – chi nhánh Sài Gòn............................................................................................... 38 2.2.1 Thanh toán b ng y nhi m thu – L nh thu ................................................. 41 2.2.2 Thanh toán b ng y nhi m chi – L nh chi .................................................. 43 2.2.3 Thanh toán b ng tín d ng thư (L/C) ............................................................ 46 2.2.4 Thanh toán b ng phương th c chuy n ti n ñi n t ..................................... 48 2.2.5 Thanh toán bù tr gi y thông qua ngân hàng nhà nư c ............................. 52 2.2.6 Thanh toán thông qua các lo i th .............................................................. 54 2.2.7 Các hình th c thanh toán không dùng ti n m t khác .................................. 56 2.3 ðánh giá v ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t t i NHNo & PTNT VN – chi nhánh Sài Gòn ........................................................................................... 57 2.3.1 Nh ng thành công ñã ñ t ñư c ................................................................... 57 2.3.2 Nh ng khó khăn còn t n t i trong ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t ................................................................................................................ 58 2.3.3 Nguyên nhân c a nh ng khó khăn còn t n t i ............................................ 60 CHƯƠNG 3: GI I PHÁP NH M PHÁT TRI N HO T ð NG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TI N M T T I NHNo & PTNT VI T NAM – CHI NHÁNH SÀI GÒN ...................................................................... 64 3.1 ðánh giá t ng quan v ñi m m nh và ñi m y u c a Agribank – chi nhánh Sài Gòn ..................................................................................................................... 64 3.1.1 ði m m nh ................................................................................................... 64 3.1.2 ði m y u ...................................................................................................... 65 3.2 ð nh hư ng phát tri n ho t ñ ng kinh doanh và ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t t i NHNo & PTNT – CN Sài Gòn trong năm 2012 .................... 65 3.3 M t s gi i pháp c th nh m phát tri n ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t ...................................................................................................................... 69 3.3.1 T o thu n l i cho khách hàng trong giao d ch .......................................... 69 3.3.2 Tăng cư ng ho t ñ ng Marketing Ngân hàng ............................................ 71 SVTH: Lưu Ti n Thành ii
  6. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng 3.3.3 Tăng cư ng tuyên truy n qu ng cáo v thanh toán không dùng ti n m t trong xã h i .................................................................................................. 72 3.3.4 M r ng, phát tri n d ch v th ngân hàng, ñ c bi t là d ch v th thanh toán cá nhân trong nư c và qu c t ............................................................ 73 3.3.5 Chi nhánh NHNo & PTNT Sài Gòn c n ph i xây d ng t t chính sách ñào t o và tuy n d ng nhân viên ........................................................................ 74 3.3.6 Gi i pháp v v n .......................................................................................... 75 3.3.7 Tăng s liên k t gi a các ngân hàng ........................................................... 75 3.4 ð xu t c a chi nhánh ñ i v i Ngân hàng nhà nư c và NHNo&PTNT Vi t Nam ............................................................................................................................ 76 3.4.1 ð xu t ñ i v i Ngân hàng nhà nư c .......................................................... 76 3.4.2 ð xu t ñ i v i NHNo&PTNT Vi t Nam ..................................................... 76 K T LU N .................................................................................................................. 78 TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................... 80 SVTH: Lưu Ti n Thành iii
  7. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng DANH SÁCH CÁC KÝ HI U, CH VI T T T NHNo & PTNT VN – : Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông CN Sài Gòn thôn Vi t Nam – Chi nhánh Sài Gòn TK : Tài kho n UNT : y nhi m thu UNC : y nhi m chi TTQT : Thanh toán qu c t TTðT : Thanh toán ñi n t TTBT : Thanh toán bù tr TTKDTM : Thanh toán không dùng ti n m t SVTH: Lưu Ti n Thành iv
  8. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng DANH M C CÁC B NG S D NG B ng 2.1: Tình hình s d ng các hình th c thanh toán không dùng ti n m t t i Agribank Sài Gòn. B ng 2.2: Tình hình s d ng y nhi m thu t i Agribank Sài Gòn B ng 2.3: Tình hình thanh toán y nhi m chi t i Agribank Sài Gòn B ng 2.4: Tình hình thanh toán qu c t b ng L/C t i Agribank Sài Gòn B ng 2.5: Tình hình thanh toán chuy n ti n ñi n t liên ngân hàng t i Agribank Sài Gòn B ng 2.6: Tình hình thanh toán bù tr t i Agribank Sài Gòn B ng 2.7: Tình hình thanh toán th t i Agrbank Sài Gòn SVTH: Lưu Ti n Thành v
  9. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng DANH M C CÁC SƠ ð , BI U ð S D NG Sơ ñ 1.1: Mô hình thanh toán séc lĩnh ti n m t Sơ ñ 1.2: Mô hình thanh toán séc chuy n kho n Sơ ñ 1.3: Mô hình thanh toán séc b o chi Sơ ñ 1.4: Mô hình thanh toán y nhi m chi Sơ ñ 1.5: Mô hình thanh toán y nhi m thu Sơ ñ 1.6: Mô hình thanh toán thư tín d ng Sơ ñ 1.7: Mô hình thanh toán liên ngân hàng Bi u ñ 2.1: Tình hình tăng trư ng doanh s thanh toán không dùng ti n m t t i Agribank Sài Gòn Bi u ñ 2.2: Tình hình tăng trư ng ho t ñ ng thanh toán b ng U nhi m thu Bi u ñ 2.3: Tình hình tăng trư ng ho t ñ ng thanh toán b ng U nhi m chi Bi u ñ 2.4: Tình hình tăng trư ng ho t ñ ng thanh toán qu c t b ng L/C Bi u ñ 2.5: Tình hình tăng trư ng ho t ñ ng thanh toán ñi n t liên ngân hàng Bi u ñ 2.6: Tình hình tăng trư ng ho t ñ ng thanh toán bù tr gi y thông qua ngân hàng nhà nư c. Bi u ñ 2.7: Tình hình tăng trư ng ho t ñ ng thanh toán b ng th ngân hàng SVTH: Lưu Ti n Thành vi
  10. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng L IM ð U V n ñ phát tri n kinh t là v n ñ mang tính ch t toàn c u mà m i qu c gia ñ u ñ t lên m c tiêu hàng ñ u, ñi ñôi v i nó là xu hư ng qu c t hoá các ho t ñ ng kinh t , là nguyên nhân khi n các qu c gia ph i th c hi n chính sách hoà nh p vào n n kinh t th gi i nói chung. Nh m th c hi n m c tiêu trên, ð ng và nhà nư c ta ñã ch trương chuy n ñ i n n kinh t t cơ ch t p trung bao c p sang cơ ch th trư ng có s qu n lý c a nhà nư c. ðó là ti n ñ khách quan thúc ñ y các ti m năng kinh t phát tri n, tăng cư ng s n xu t, trao ñ i hàng hoá, t ng bư c chuyên môn hóa quá trình phân công lao ñ ng cũng như t o d ng ti n ñ cho ho t ñ ng tài chính ti n t , ñ c bi t là ho t ñ ng ngân hàng. Ho t ñ ng c a Ngân hàng Thương m i g m nhi u lo i hình khác nhau như huy ñ ng v n, huy ñ ng vàng, c p tín d ng, các d ch v khách hàng,... ðóng vai trò là trung gian thanh toán trong các giao d ch thương m i nên ho t ñ ng thanh toán là ho t ñ ng cơ b n, chi m t tr ng l n và góp ph n quan tr ng quy t ñ nh s t n t i và phát tri n c a các ngân hàng. Thói quen dùng ti n m t trong thanh toán chi tr hàng hoá, d ch v c a dân cư ñã xu t hi n và t n t i trong cơ ch bao c p. M i năm ph i t n nhi u t ñ ng cho chi phí, v n chuy n, b o qu n, ki m ñ m... chưa k th i gian thanh toán r t ch m và ñ an toàn không cao. ðây là m t lãng phí l n trong khi hi n nay ta ñang c n v n ñ ñ u tư và phát tri n. Trư c b i c nh ñó, d ch v thanh toán không dùng ti n m t thông qua ngân ra ñ i hàng ñã kh c ph c ñư c tình tr ng ñó. Nó không ch ti t ki m cho n n kinh t xã h i mà còn là công c thi t th c ñ ñi u ti t và thúc ñ y s n xu t, lưu thông hàng hoá và tăng vòng quay c a v n. Bên c nh ñó thanh toán không dùng ti n m t giúp cho Ngân hàng Thương m i có thêm ngu n v n tăng cư ng cho ho t ñ ng tín d ng. ð i v i ngân hàng nhà nư c, thanh toán không dùng ti n m t làm gi m lư ng ti n trong lưu thông là ñi u ki n quan tr ng c a chính sách ti n t qu c gia ch ng ti n gi và l m phát. SVTH: Lưu Ti n Thành 1
  11. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng S t n t i và phát tri n c a thanh toán không dùng ti n m t trong n n kinh t th trư ng là m t yêu c u c u t t y u khách quan, nó ñáp ng ñư c các nhu c u thanh toán thư ng xuyên v i giá tr r t l n c a các giao d ch thương m i trong và ngoài nư c. M t khác, thanh toán không dùng ti n m t còn có vai trò quan tr ng góp ph n thúc ñ y s phát tri n c a kinh t th trư ng. Chính t th c tr ng và t m quan tr ng nêu trên c a ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t, em ñã l a ch n th c hi n Khoá lu n t t nghi p v ñ tài: “Các gi i pháp nh m phát tri n ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t tai Ngân hàng NN & PTNT Vi t Nam – CN Sài Gòn”. K t c u Khoá lu n t t nghi p g m 3 chương: Chương I: Nh ng lý lu n cơ b n v thanh toán không dùng ti n m t trong kinh t . Chương II: Th c tr ng v ho t ñ ngthanh toán không dùng ti n m t t i NHNNo & PTNT – CN Sài Gòn. Chương III: Gi i pháp nh m phát tri n ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t t i NHNNo & PTNT – CN Sài Gòn. SVTH: Lưu Ti n Thành 2
  12. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng CHƯƠNG 1 NH NG LÝ LU N CƠ B N V THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TI N M T TRONG N N KINH T TH TRƯ NG 1.1.S c n thi t và vai trò c a Thanh toán không dùng ti n m t trong kinh t th trư ng. 1.1.1.S c n thi t c a ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t trong n n kinh t th trư ng: Cùng v i s phát tri n c a s lư ng h th ng các ngân hàng và nh ng ng d ng thành t u công ngh thông tin, t ñ ng hóa…, có r t nhi u hình th c thanh toán không dùng ti n m t nhanh chóng, ti n l i, an toàn ñã và ñang ñư c s d ng ph bi n nhi u nư c trên th gi i. Phương ti n thanh toán ti n m t là không th thi u, song thanh toán b ng ti n m t ñã không còn là phương ti n thanh toán t i ưu trong các giao d ch thương m i, d ch v n a, ñ c bi t là giao d ch có giá tr l n. Ngày nay, các ho t ñ ng giao d ch thương m i, d ch v , hàng hóa di n ra m i lúc, m i nơi, vư t qua c gi i h n v kho ng cách ñ a lý. Xét trên nhi u khía c nh, khi ho t ñ ng thanh toán trong xã h i còn th c hi n ch y u b ng ti n m t, nh t là trong thanh toán các kho n có giá tr l n có th d n ñ n m t s b t l i và r i ro như: Chi phí t ch c ho t ñ ng thanh toán (như chi phí cho vi c in ti n, chi phí v n chuy n, b o qu n, ki m ñ m ti n c a h th ng ngân hàng, c a các ch th tham gia giao d ch thanh toán) là r t t n kém. Vi c th c hi n giao d ch thanh toán b ng ti n m t v i kh i lư ng l n d b các ñ i tư ng ph m pháp l i d ng ñ gian l n, tr n thu , trì hoãn ho c không th c hi n nghĩa v tr n ñ i v i ngân hàng ho c các ch n ; V n ñ an ninh trong thanh toán, b o qu n, v n chuy n ti n m t luôn ti m n nhi u nguy hi m; S d ng nhi u ti n m t trong giao d ch thanh toán s là môi trư ng thu n l i cho t i ph m lưu hành ti n gi , tr m cư p, ñe d a l i ích c a các t ch c, cá nhân và tình hình an ninh kinh t , xã h i qu c gia. Các b t l i và r i ro trên ñây là v n ñ x y ra v i b t kỳ qu c gia nào, song v i SVTH: Lưu Ti n Thành 3
  13. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng các nư c mà thanh toán b ng ti n m t còn m c ph bi n trong xã h i, tình hình s càng ph c t p và khó ki m soát hơn. Bên c nh ñó, Ngân hàng luôn gi vai trò tr ng tâm c a toàn b n n kinh t , ph i ñi trư c các ngành kinh t khác trong công cu c ñ i m i và phát tri n c a ñ t nư c. Ph i có chi n lư c n ñ nh và m c tiêu phát tri n lâu dài. ð ng và nhà nư c luôn ñ c p ñ n vai trò nòng c t c a các ho t ñ ng ngân hàng ñ i v i n n kinh t Sau quá trình chuy n mình sang cơ ch kinh t th trư ng, các lo i hình ho t ñ ng kinh doanh ngày càng phong phú ña d ng hơn, s lư ng các doanh nghi p ra ñ i ngày càng nhi u, các ho t ñ ng thanh toán cũng theo ñó mà tăng m nh v s lư ng và giá tr giao d ch. Trong hoàn c nh ñó, vai trò trung gian thanh toán c a ngân hàng ñã ch ng minh ñư c s ti n ích c a mình khi giúp cho các ho t ñ ng giao d ch ti n t tr nên d dàng và nhanh chóng. ð ng th i, ngân hàng còn lưu gi ngu n v n c a qu c gia, t o ñi u ki n tín d ng cho các doanh nghi p tìm ki m ngu n v n ñ u tư. Trên di n r ng, Ngân hàng ph n ánh tình hình kinh t c a m t nư c. Nhìn vào nh ng ho t ñ ng và trình ñ công ngh c a các nghi p v trong ngân hàng ta có th ñánh giá ñư c trình ñ phát tri n kinh t c a nư c ñó. H th ng ngân hàng phát tri n m nh m s t o ra ñ ng l c cho m i ngành kinh t khác phát tri n và ngư c l i. Tuy nhiên, cùng v i s phát tri n c a s n xu t hàng hóa, thanh toán b ng ti n m t ngày càng b c l nhi u như c ñi m b i các quan h kinh t tr nên ña d ng, ph c t p, thanh toán không ng ng tăng lên v kh i lư ng và ch t lư ng. Như v y, chính s phát tri n c a n n s n xu t và lưu thông hàng hoá cùng v i xu hư ng qu c t hóa kinh t ñã d n ñ n s ra ñ i c a m t phương th c thanh toán m i ưu vi t hơn: “Thanh toán không dùng ti n m t” Th t v y, hình th c thanh toán không dùng ti n m t ra ñ i ñã kh c ph c nh ng h n ch c a thanh toán dùng ti n m t, ñ ng th i thúc ñ y s phát tri n s n xu t và lưu thông hàng hoá trong n n kinh t .Thanh toán không dùng ti n m t là m t bư c phát tri n t t y u c a nghi p v thanh toán trong n n kinh t th trư ng và chính nó ñã t ng SVTH: Lưu Ti n Thành 4
  14. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng bư c ñáp ng ñư c yêu c u c a n n kinh t hi n ñ i.V y ta hi u thanh toán không dùng ti n m t là gì ? “Thanh toán không dùng ti n m t ph i ñư c hi u là ti n m t v n ph i n m trong ngân hàng nhưng t ng phương di n thanh toán không thay ñ i.” M t cách c th , “ Thanh toán không dùng ti n m t là cách thanh toán không có s xu t hi n c a ti n m t mà ñư c ti n hành b ng cách trích t tài kho n c a ngư i chi tr ñ chuy n vào tài kho n c a ngư i th hư ng m t i ngân hàng, ho c b ng cách bù tr l n nhau thông qua vai trò trung gian c a ngân hàng”. 1.1.2. Vai trò c a thanh toán không dùng ti n m t trong kinh t th trư ng: Công tác thanh toán là m t trong nh ng ch c năng trung tâm c a ngân hàng. Theo ñà phát tri n chung c a n n kinh t và h th ng ngân hàng, thanh toán không dùng ti n m t ngày càng tr nên quan tr ng b i nh ng vai trò to l n c a nó ñ i v i kinh t th trư ng * Th nh t, nó mang l i l i ích cho nh ng ngư i s d ng, c th là: Thu n ti n: b i vì các cá nhân và các t ch c doanh nghi p có th s d ng séc ho c th thanh toán khi h mua hàng t món hàng nh nh t cho t i nh ng món hàng có giá tr l n mà không c n lúc nào cũng ph i mang lư ng ti n m t l n theo ngư i. Bên c nh ñó, vi c mang ti n m t có th gây nhi u b t ti n, không an toàn b ng séc và có th rơi vào tình hu ng “không mang ti n” ho c “không mang ñ ti n” khi ñ t xu t có vi c c n chi tiêu. An toàn: khi ph i v n chuy n m t lư ng ti n l n ñ thanh toán nơi xa, thì có r t nhi u r i ro có th g p ph i như b cư p, ho c các m t mát khác do sơ su t ho c thiên tai, tai n n, v.v... ; Vì th , hi n nay, các ngân hàng luôn s d ng nh ng xe chuyên d ng và ñư c b o v kĩ càng ñ v n chuy n ti n. Nhưng các doanh nghi p và cá nhân thì không ph i ai cũng có th s d ng nh ng bi n pháp b o v an toàn t n kém ñó. Khi y, các phương th c chuy n ti n ho c thanh toán qua ngân hàng s là m t gi i pháp h p lý cho doanh nghi p. Kh năng qu n lí tài chính: Trên th c t , khi m m t tài kho n và s d ng các SVTH: Lưu Ti n Thành 5
  15. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng hình th c thanh toán không dùng ti n m t qua ngân hàng, ch tài kho n có th yêu c u ñư c báo s dư, c p s ph ho c in sao kê các giao d ch ñ i v i tài kho n c a h . T ñó, h có th bi t ñư c tình hình tài chính c a chính mình mà không c n m t nhi u th i gian ki m ñ m như ñ i v i ti n m t. * Th hai, ñ i v i n n kinh t , nó giúp tăng t tr ng thanh toán không dùng ti n m t trong lưu chuy n hàng hoá ti n t góp ph n làm gi m lư ng ti n lưu thông trên th trư ng, ti t ki m ñư c chi phí trong vi c in ti n, hu ti n, hư h ng, b o qu n, ki m ñ m... Kh i lư ng ti n c n thi t ñ thanh toán trong giao d ch có m i quan h ch t ch v i nhau. N u thanh toán không dùng ti n m t tăng s làm gi m kh i lư ng ti n m t c n thi t. Vì v y kh i lư ng ti n m t trong lưu thông gi m xu ng, s gi m ñư c chi phí lưu thông mà ch y u là chi phí phát hành, b o qu n, ki m ñ m, c t gi v.v... Gi m ñư c chi phí này s t o ñi u ki n t t ñ ñi u hoà lưu thông ti n t vì quá trình thanh toán này ch u giám sát tr c ti p ho c gián ti p c a ngân hàng nhà nư c. Thêm vào ñó, thanh toán không dùng ti n m t ph c v s n xu t và lưu thông hàng hoá. Trong n n kinh t , b t kỳ m t chu kỳ s n xu t và lưu thông hàng hoá nào ñ u hư ng ñ n khâu tiêu th và thanh toán. Do v y, ph i t ch c thanh toán nhanh g n, chính xác v a ñ m b o an toàn, v a rút ng n ñư c chu kỳ s n xu t, tăng t c ñ luân chuy n v n. ð ng t m vĩ mô, khâu thanh toán nh hư ng tr c ti p ñ n hi u qu s d ng v n, vi c thanh toán nhanh chóng s giúp doanh nghi p có n n t ng ñ tái s n xu t cho m t giao d ch hàng hóa m i ho c s n xu t hàng lưu tr t i kho. ð có th ti n hành thanh toán qua ngân hàng ho c các t ch c tài chính khác, khách hàng ph i m tài kho n ti n g i thanh toán thông qua vi c ñăng ký và g i m t kho n ti n t i thi u nh t ñ nh vào ngân hàng. Tính ch t c a tài kho n này là dư có, ñó là ngu n v n huy ñ ng t m th i t n ñ ng trên các tài kho n ti n g i thanh toán nhưng chưa s d ng ñ n. Xu t phát t tính ch t không liên t c c a vi c n p ti n bán hàng hoá, d ch v vào tài kho n và vi c chi tr t tài kho n, do không ph i lúc nào các l nh chi tr cũng ñư c ti n hành cùng m t lúc v i giá tr như nhau, nên trên tài kho n luôn SVTH: Lưu Ti n Thành 6
  16. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng lưu ký m t s dư nh t ñ nh. ðây là ngu n v n tín d ng khá l n và có chi phí th p (vì tr lãi th p), mà ngân hàng ñư c phép s d ng ñ m r ng ñ u tư và tín d ng cho n n kinh t (sau khi duy trì s dư trên tài kho n theo t l nh t ñ nh). Trong vai trò th hai, ngân hàng có th s d ng m t ph n ngu n v n t tài kho n ti n g i thanh toán ñ cho vay, m r ng vi c c p tín d ng cho cho các doanh nghi p khác. M i ngân hàng ñ u có m t ch tiêu tín d ng riêng và ph thu c vào kh năng huy ñ ng v n c a ngân hàng. ð i v i m t ngân hàng có h th ng thanh toán ho t ñ ng m nh, vi c gi i phóng ngu n v n s di n ra nhanh, han ch ñ n m c t i thi u vi c chôn v n, t ñó nâng cao kh năng huy ñ ng ngu n ti n nhàn r i sau thanh toán. Chính ngu n ti n này là s b sung m nh m cho ho t ñ ng tín d ng c a các ngân hàng. Xu hư ng trong th i gian t i kh i lư ng thanh toán s ti p t c tăng nhanh, do v y ngu n v n ti n g i thanh toán s chi m m t t tr ng ñáng k trong toàn b cơ c u ngu n v n c a ngân hàng. V i ngân hàng, thanh toán qua ngân hàng ñã và ñang tr thành công c c nh tranh có hi u qu c a các ngân hàng nh m thu hút khách hàng. ði u này th hi n trên hai khía c nh sau: + V d ch v ngân hàng: Ngày nay, m c ñích c a khách hàng g i ti n vào ngân hàng không ch ñ hư ng lãi mà còn ñ mua các d ch v ngân hàng và d ch v d n s tr thành m c ñích chính c a khách hàng. Vì v y,m t ngân hàng có h th ng d ch v hoàn h o hơn, ñ c bi t là d ch v thanh toán thì kh năng c nh tranh cũng s cao hơn. + V chi phí ngân hàng: ð i v i các tài kho n ti n g i thanh toán, lãi su t ngân hàng ph i tr cho s dư trên tài kho n ti n g i thanh toán là r t th p, không ñáng k . Vì v y ngân hàng có th l i d ng vi c m r ng thanh toán không dùng ti n m t như m t gi i pháp h u hi u ñ thay ñ i cơ c u ngu n v n theo xu hư ng tăng t tr ng ngu n v n có chi phí th p, gi m t tr ng ngu n v n có chi phí cao theo nh ng bi n ñ ng th c t . SVTH: Lưu Ti n Thành 7
  17. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng Thêm vào ñó, t vi c qu n lý bi n ñ ng v s dư trên tài kho n ti n g i ngân hàng th c hi n ch c năng ki m tra và giám sát ho t ñ ng, kh năng tài chính c a các doanh nghi p. ðây là cơ s r t h u hi u ñ ngân hàng có th xem xét kh năng c p tín d ng cho chính các khách hàng c a mình v i r i ro th p hơn h n. * Th ba, nó có vai trò qu n lí vĩ mô c a nhà nư c. Vi c thanh toán không dùng ti n m t qua ngân hàng ñòi h i ho t ñ ng thanh toán c a khách hàng ph i qua ngân hàng ho c ph i m tài kho n t i ngân hàng. Vì v y, thông qua ho t ñ ng thanh toán không dùng ti n m t, nhà nư c có th ki m soát ñư c lư ng ti n m t lưu thông trên th trư ng ñ có bi n pháp qu n lý l m phát, qu n lý s bi n ñ ng c a th trư ng, thi t l p các chính sách tài chính – ti n t qu c gia. Bên c nh ñó vi c thanh toán qua ngân hàng s ki m soát ñư c tình tr ng thu chi c a các doanh nghi p h n ch n n tham ô, mua bán hóa ñơn, chi tiêu b t h p lý, tr n thu , r a ti n,… Tóm l i, thanh toán không dùng ti n m t trong n n kinh t th trư ng có vai trò ñ c bi t quan tr ng ñ i v i các ch th thanh toán, các trung gian thanh toán, các ñ i tư ng cơ quan qu n lý c p nhà nư c. ð i v i ngành ngân hàng, nó ph n ánh khá trung th c b m t hay trang thi t b , cơ s v t ch t c a m t ngân hàng. ph m vi l n hơn, thanh toán không dùng ti n m t ph n ánh trình ñ phát tri n kinh t và dân trí c a m t nư c. Thành t u v khoa h c và công ngh cũng góp ph n tích cưc vào vi c phát tri n h th ng ngân hàng nói chung và h th ng thanh toán t i các ngân hàng nói riêng. 1.2. M t s hình th c thanh toán không dùng ti n m t chính t i các ngân hàng hi n nay: Hi n nay t i các ngân hàng có nh ng th th c thanh toán ch y u sau: 1.2.1. Th th c thanh toán séc: Khái ni m Séc: Séc là gi y t có giá ( hay t l nh tr ti n) c a ch tài kho n (ngư i phát hành séc) ñư c l p trên m u in s n ñ c bi t do Ngân hàng Nhà nư c qui ñ nh, yêu c u ñơn v thanh toán trích m t s ti n t tài kho n ti n g i thanh toán c a mình ñ tr cho ngư i th hư ng có tên trên séc ho c ngư i c m t séc. Theo quy ñ nh, th i h n hi u l c thanh toán c a séc là 30 ngày k t ngày kí phát SVTH: Lưu Ti n Thành 8
  18. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng ñ n ngày n p vào ngân hàng. Vi c qui ñ nh th i h n hi u l c c a séc là nh m ñ m b o an toàn trong quá trình thanh toán và ñ các ñơn v thanh toán (ngân hàng) có th ki m soát ch t ch . Séc s d ng trong thanh toán là m u séc do ngân hàng in theo m u chung, và ch có m t m u séc duy nh t dùng ñ th c hi n: lĩnh ti n m t, thanh toán chuy n kho n, b o chi cho m i thành ph n kinh t có m tài kho n t i ngân hàng. Vi t Nam hi n nay ch s d ng séc kí danh, và ñư c phép chuy n như ng hai l n trong th i h n hi u l c và ph m vi thanh toán c a t séc. Séc v b n ch t là gi y t có giá vì th ph i ñư c qui ñ nh ch t ch , k c séc tr ng, tránh b l i d ng gây r i ro cho khách hàng và ngân hàng. Hi n nay ngân hàng ch bán séc cho ch tài kho n t i ña m i l n 10 t . Theo qui ñ nh thì séc có th chia thành các lo i là séc lĩnh ti n m t, séc chuy n kho n, séc b o chi, séc ñ nh m c. M i lo i có qui ñ nh v ph m vi thanh toán khác nhau ñ ñ m b o an toàn. Hi n nay, t i các ngân hàng ch y u s d ng là séc chuy n kho n và séc b o chi. 1.2.1.1 Séc lĩnh ti n m t: Là t séc thông thư ng, n u chính ch tài kho n là ngư i lĩnh ti n thì ghi tên mình vào dòng “yêu c u tr cho” m t trư c t séc, n u ngư i khác lĩnh (theo y quy n ho c tr cho ngư i th hư ng) thì ph i ghi vào m t sau c a t séc ph n “ph n qui ñ nh dùng cho lĩnh ti n m t”. ð ñ m b o an toàn séc lĩnh ti n m t ch ñư c lĩnh t i Ngân hàng nơi ngư i phát hành séc m tài kho n ti n g i. Sơ ñ 1.1: Mô hình thanh toán séc lĩnh ti n m t: (3) (2) Ngư i th hư ng Ngư i phát hành Ngân hàng (1) (1) Ngư i phát hành ký phát séc h p l cho ngư i th hư ng (2) Ngư i th hư ng n p séc vào ngân hàng phát hành ñ lĩnh ti n m t SVTH: Lưu Ti n Thành 9
  19. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng (3) Ngân hàng ghi N vào tài kho n ti n g i c a ngư i phát hành 1.2.1.2. Séc chuy n kho n: Là séc do ch tài kho n phát hành ñ chuy n ti n cho ngư i ñư c th hư ng vào tài kho n ti n g i c a h t i ngân hàng. Séc chuy n kho n ñư c l p như t séc thông thư ng có hai ñư ng g ch chéo song song góc bên trái ho c có ch “chuy n kho n” th hi n là ch ñư c tr vào tài kho n (không ñư c lĩnh ti n m t). Do an toàn hơn nên séc chuy n kho n có ph m vi thanh toán r ng hơn, có th dùng ñ thanh toán gi a các khách hàng m tài kho n trong cùng m t chi nhánh ngân hàng ho c gi a các ngân hàng trên cùng ñ a bàn t nh, thành ph có tham gia thanh toán bù tr . ð c ñi m c a séc chuy n kho n là kh năng thanh toán ph thu c vào s dư trên tài kho n ti n g i c a ngư i phát hành, vì th trong thương m i, séc chuy n kho n thư ng ch ñư c s d ng khi bên bán tín nhi m bên mua v thanh toán. Trong m t s trư ng h p, ngân hàng có quy n t ch i thanh toán và tr l i t Séc cho ngư i th hư ng n u t séc ñó không ñ ñi u ki n thanh toán nghĩa là t séc ñó không h p l , quá th i h n hi u l c thanh toán, ch ký và con d u c a ch tài kho n (n u có) không trùng v i m u ñăng ký ho c s dư tài kho n ti n g i thanh toán c a ch tài kho n không ñ ñ th c hi n vi c thanh toán. Trư ng h p thư ng x y ra nh t là vi c ch tài kho n phát hành séc quá s dư, n u ñ x y ra tình tr ng này, ch tài kho n s b ph t và m c ph t theo quy ñ nh hi n nay là 30% giá tr c a t séc ñã vi ph m ñư c phát hành. ð i v i các ngân hàng nguyên t c h ch toán séc chuy n kho n là ghi N tài kho n ti n g i ngư i ký phát ñ u tiên, ghi Có tài kho n ngư i th hư ng cu i cùng (cùng h th ng ngân hàng) ho c tài kho n bù tr (khác h th ng ngân hàng có bù tr ). SVTH: Lưu Ti n Thành 10
  20. Khóa Lu n T t Nghi p GVHD: ThS. Châu Văn Thư ng Sơ ñ 1.2: Mô hình thanh toán séc chuy n kho n: (4) Ngân hàng ph c v Ngân hàng phát hành ngư i th hư ng (5) (2) (3) (1) Ngư i phát hành Ngư i th hư ng + Trư ng h p ngư i phát hành và ngư i th hư ng cùng ngân hàng: (1) Ngư i phát hành ký phát séc h p l cho ngư i th hư ng (2) Ngư i th hư ng n p séc cho ngân hàng, ngân hàng ghi Có vào TK ti n g i ngư i th hư ng. (3) Ngân hàng ghi N vào TK ti n g i và báo cho ngư i phát hành bi t + Trư ng h p ngư i phát hành và ngư i th hư ng khác ngân hàng có bù tr : (1) Ngư i phát hành ký phát séc h p l cho ngư i th hư ng (3) Ngư i th hư ng n p séc vào ngân hàng ph c v mình, ngân hàng ki m tra t séc. N u h p l s ghi Có vào TK ti n g i c a ngư i th hư ng. (4) Ngân hàng ngư i th hư ng ti n hành thanh toán bù tr v i ngân hàng ngư i phát hành (5) Ngân hàng ngư i phát hành ghi N vào TK ti n g i và báo cho ngư i phát hành bi t. 1.2.1.3. Séc b o chi: Séc b o chi là m t lo i Séc chuy n kho n nhưng ñư c ngân hàng ñ m b o chi tr cho t ng t Séc trên cơ s ti n mà ngư i ký phát ký g i vào tài kho n phát hành séc. Séc ñã lưu ký, vì v y ngư i ch u trách nhi m thanh toán t Séc là ngân hàng b o chi Séc. ð phát hành séc b o chi ngư i phát hành séc ph i lưu kí trư c s ti n ghi trên t SVTH: Lưu Ti n Thành 11
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2