DANH CHO NHA NGHIEN CUV TRE<br />
<br />
<br />
KINH NGHIEM CUA TRUNG QUOC<br />
•<br />
<br />
<br />
TRONG DIEU CHJNH C H I N H SACH NGOAI THUONG<br />
•<br />
<br />
<br />
SAU KHI TRd THANH THANH VIEN CUA WTO<br />
TH.S. NGUYEN THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
<br />
V'^V^gay 10/11/2001, Hpi nghi duy tri hoat dong eua nhiing xi nghiep<br />
I /Ma ^^'^ ^^^ '^ ^^P ^ ^ trUdng cae quoe hiiu chu ehdt; khae phuc nhiing tac<br />
\W ^_^nUde thanh vien td chdc dong xa'u ddi vdi mot so' nganh nghe chu<br />
ThUdng mai the gidi (WTO) hpp tai Doha, liie eua Trung Quo'c... De phii hdp vdi xu<br />
tbii do Cata, da nhat tri thong qua quyet the toan eau boa va hpi nhap kinh te qudc<br />
dinh ket nap Trung Quoe vao To cbiic te, trong tien trinh cai each md eiia, Trung<br />
thUdng mai the gidi sau 15 nam dam Qud'e da n h i i u lan dieu ehinh va cai each<br />
phan. Gia nhap WTO, Trung Quo'c hy chinh sach, he tbd'ng luat phap, nha't la td<br />
vpng, day se la ed hpi va dong liic thiic day sau khi trd thanh thanh vien ehinh thde cua<br />
manh me qua trinh eai each md ciia, hien Td chiic ThUdng mai The gidi (WTO). Nhiing<br />
dai hda da't nUdc. Gid day, khi da trd no liic va ed' ging neu tren da dUa nen kinh<br />
thanh nUde thanh vien eua WTO, Trung te Trung Quo'c khong ngiing phat trien Idn<br />
Quo'c da va dang ddng trUde nhiing cd hpi manh, vUdt 1 en t ren e a N hat B an v a t rd<br />
bet siic to Idn va thach thde khdng nhd. thanh quoe gia ddng thii hai the gidi, sau<br />
Theo cae chuyen gia, sau khi gia nhap My. Gidi kinh te' cho rang, trong tien trinh<br />
WTO, eong viee quan trpng nha't dd'i vdi toan eiu hda va hpi nhap kinh te hien nay,<br />
Trung Quo'c la n h a n h chong diiu ehinh he vdi nhCing the manh eua minh, eac nUde<br />
tho'ng phap ehe, bd mot so' luat cQ, soan phat trien thu dUde ldi ich nhieu hdn cae<br />
thao mot so' luat mdi phu hdp vdi eac quy nUde dang phat trien. Tuy vay, Trung Qud'e<br />
dinh va dieu 1 e c iia WTO, nhanh eh ong la quo'c gia dang phat trien, song lai thu<br />
tbich nghi vdi siic ep tii nhieu phia. Ddng dUde nhieu ldi icb hdn ca.<br />
thdi, giai quyet tot cae va'n de ve cong an Q Trung Qud'e, ngoai thUdng dUdc xem<br />
viec lam va giii gin trat tii tri an xa hpi; la mot nganh kinh te' miii nhon, giii vi tri<br />
<br />
NGHIEN CIJU TRUNG QUOC s d 1 (113) - 2011<br />
65<br />
NGUYEN THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
then chot trong nen kinh te da't nUde. Thiic ndng cao eha't lUdng san pham; Trien khai<br />
hien cai each va diiu ehinh ehinh sach ehe dp dai ly xua't, nhap khau; Tbiic hien<br />
ngoai thUdng la yeu eau b i t buoc va ddi che dp trach nhiem va khoan trong boat<br />
hoi khach quan eua WTO, eiing nhU eua dong ngoai thUdng.<br />
nen kinh te Trung Quo'c va ban t h a n Nhiing eai each va dieu ehinh chinh<br />
nganh ngoai thUdng, khi nUde nay gia sach ngoai thUdng cua Trung Qud'e trong<br />
nhap WTO, Dieu chinh chinh sach ngoai thdi gian qua, nha't la sau khi trd thanh<br />
thUdng la va'n de dUde Nha nUde Trung t h a n h vien ehinh thiic cua WTO, chang<br />
Quo'c bet sde quan tam, coi day la yeu to' nhiing da n a n g cao eha't lUdng, hieu qua<br />
cd ban dau tien thiie hien nhiing cam ket boat dong eua nganh ngoai thUdng, ma edn<br />
vdi WTO, md dUdng cho nen kinh te Trung gdp p h i n thue d i y n i n kinh te Trung<br />
Quo'c hpi nhap ngay cang sau vao kinh te Qud'e phat trien manh me, dat nhiing<br />
the gidi, Trong khi tbiic hien ehUdng trinh t h a n h tilu to Idn, ngoan mue, dUde ea the<br />
dieu chinh chinh sach ngoai thUdng,<br />
gidi cong n h a n va ngUdng mp. Qua trinh<br />
Trung Quo'c da tap trung vao nhiing noi<br />
do. Cling chi r a n h i i u bai hpc kinh nghiem<br />
dung chu yeu nhU; Tien hanh diiu ehinh<br />
bo ich eho Trung Quo'c va n h i i u quo'c gia<br />
cd ca'u quan ly h a n h ehinh dd'i vdi nganh<br />
khae. Chung ta ed the nghien cutu van<br />
ngoai thUdng; Tdeb chdc nang ehinh quyin<br />
dung cae kinh nghiem ciia Trung Qud'e vao<br />
va doanh nghiep, nham phat huy tinh<br />
hoan canh cu the eua Viet Nam.<br />
nang dong, sang tao trong san xua't kinh<br />
doanh ngoai thUdng, khae phuc tinh trang 1. Nang cao nhan thurc va hieu biet<br />
chinh quyen can thiep vao hoat dong cua chung ciia xa hoi ve WTO va sir can<br />
nganh ngoa i thUdng, tao diiu kien thue thiet khach quan cua viec dieu chinh<br />
day boat dong ngoai thUdng phat trien; chinh sach ngoai thuong sau khi giai<br />
Tbiic hien cai each the che ke boanh trong nhap WTO.<br />
ngoai thUdng, khae ph ue tinh trang tap<br />
Cung n h u nhieu qudc gia tren the<br />
trung qua Idn va quan ly chat ehe, lam<br />
gidi,Trung Qud'e gia nhap WTO trong hoan<br />
theo menh lenh hanh ehinh, xem nhe vai<br />
canh khi moi ngUdi dan, ke ca eac thanh<br />
tro eua thi trUdng...; Tien hanh eai each<br />
vien ehinh phu, cae cd quan nha nUdc va td<br />
the che ve quan ly ngoai bo'i va thud, ddng<br />
chdc xa hpi, den eac doanh nghiep, ddn vi<br />
thdi thiic hien viee ndi long va md rong<br />
kinh te d Trung Q uo'e h i u n h u e hua e d<br />
quyen kinh doanh ngoai thUdng trong tieu<br />
nhiing kien thiie va hieu biet day du v i Td<br />
thu va xua't khau hang hda b i n g nhieu<br />
chiic ThUdng mai the gidi (WTO), Dae biet,<br />
kenh khae nhau; Ket hdp eong nghiep ky<br />
ngay ca trong eac cd quan cua Chinh phu<br />
thuat vdi mau dich, xoa bd sii tach rdi giiia<br />
Trung Quo'c, n h a n thiic cung ra't khae<br />
san xua't va tieu t h u hang boa; Coi trpng<br />
nhau, so' dong ddng tinh ung ho ebu<br />
viec tiep nhan va ap dung t h a n h qua eua<br />
trUdng gia nhap WTO, nhung eiing cd<br />
kbda hpc ky t h u a t va cong nghe tien tien<br />
n h i i u ngUdi khong ddng tinh, tham chi ed<br />
vao san xua't, kinh doanh ngoai thUdng,<br />
nhiing y kien phan iing kha gay g i t va eho<br />
<br />
NGHIEN CUU TRUNG QUOC so 1 (113) - 2011<br />
66<br />
Kinh nghiem cua Trung Qudc<br />
<br />
<br />
r i n g gia nhap WTO nhU "rude soi vao Qud'e da lien tue diiu chi n h chinh sach<br />
nha". Day thiic te la mot kho khan, trd ngoai thUdng, theo hUdng d i n d i n bat<br />
ngai khong nhd eua Trung Qud'e trong qua nhip dUde nhiing quy dinh cua WTO va<br />
trinh van dong de gia nhap WTO, nhiing cam ket eua Chinh phu Trung Qudc<br />
Nhan thde sau s i c nhiing kho khan, vdi WTO phu hdp vdi trinh dp phat trien<br />
thuan ldi va thach thde trong khi gia nhap eua n i n kinh te dat nUde trong tiing giai<br />
WTO, Trung Quo'c da dae biet chu trpng doan cu the. Sii chi dao sat sao, phan cdng<br />
cong tuyen truyen, giao due ndng cao nhan eu the, sii diiu h a n h quye't liet ciia eac ca'p<br />
thde trong n h a n dan va eac t i n g Idp trong lanh dao va dieu h a n h Chinh phu Trung<br />
xa hpi, trUde bet la trong dpi ngii can bp, Qudc, Cling vdi sii ddng t h u a n eua n h a n<br />
cong ehiic eac ed quan ehinh phii, doan the dan va xa hpi la nhiing yeu to' cd y nghia<br />
nhan dan, cae doanh nghiep, ddn vi kinh quyet dinh sii t h a n h cong trong viec diiu<br />
te,... giiip mpi ngUdi hieu ro sii e i n thiet ehinh ehinh sach va thiie hien cae cam ket<br />
phai gia nhap WTO. Ddng thdi phai lam gi gia nhap WTO, dUa Trung Qudc ngay cang<br />
va lam nhU the nao de phat huy ndi liie, ed vai trd va vi the tren trUdng quoe te.<br />
khai thac ed hieu qua nh iing t h u a n ldi, Nhiing noi dung chu yeu dUde Trung Quoc<br />
tranh thu thdi ed, ban ehe thach thde, quan triet trong khi gia nhap va thiic hien<br />
trong thiie hidn cae cam ket va quy dinh cae cam ket ciia WTO. Do la:<br />
cua WTO. Nha nude Trung Quo'c da dUa ra Tha nhdt Id, tho'ng nha't nhan thiie va<br />
cae ehUdng trinh, ke hoach va bien phap quan diem v i gia nhap WTO. Theo nhan<br />
thich hdp tieh ciic diiu chinh chinh, he thiic chung cua Trung Qudc, gia nhap<br />
tho'ng luat phap noi chung, chinh sach WTO la phii hdp vdi xu the tat yeu eua<br />
ngoai thUdng phii hdp yeu e i u eua hoan tien trinh toan c i u boa va hpi nhap. Ddng<br />
canh mdi trong hpi nhap vdi n i n kinh te thdi, eung la qua trinh tiep tue dUdng ldi<br />
the gidi. Viec diiu chinh ehinh sach ngoai cai each md eda. Gidi kinh te eho rang,<br />
thUdng phai viia tuan thii d i y dii eac viee gia nhap WTO eua Trung Qud'e la mot<br />
nguyen t i c ciia WTO, viia phii hdp vdi ldi cuoc "cai each md eda l i n thd hai" va<br />
ich kinh te cua Trung Quoe. Day la yeu khang dinh, gia nbap WTO da mang lai<br />
ciu dupe cae cap lanh dao chinh quyin tii cho nUde nay nhiing ldi icb to Idn, giiip<br />
Trung Udng den dia phUdng va cd sd, Trung Qud'e ngay cang hpi nhap sau rong<br />
doanh nghiep va cae nha san xua't kinh vao n i n kinh te the gidi, tao ed hpi nang<br />
doanh, ciing nbU mpi ngUdi dan Trung cao vai trd va uy tin eua Trung Qud'e tren<br />
Qud'e quan triet va quyet tam thiie hien. trUdng quo'c te, dae biet trong viee tao lap<br />
Ldi ich kinh te ciia dat nUde dUde dat len eac quyet dinh eiing nhU dinh ra cae luat<br />
hang dau trong qua trinh diiu chinh ehinh le ve thUdng mai quo'c te; tao moi trUdng<br />
sach noi chung, chinh sach ngoai thUdng kinh te va chinh tri t h u a n ldi hdn cho<br />
noi rieng, Trung Quo'c, nha't la trong thu hiit d i u tU<br />
Trong 9 nam qua, tii khi trd thanh va vien trd ODA; giiip Trung Qudc md<br />
thanh vien ciia WTO, Chinh phu Trung rong thi p h i n tren thi trUdng quoe te.<br />
<br />
NGHllN CUU TRUNG QUOC so 1(113) - 2011<br />
67<br />
NGUYEN THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
Nhiing k i t qua dd la yeu td ed ban day mue dieb cuoi ciing, ma ehi la cong cu de<br />
nbanh qua trinh eai each d trong nUde. thue day cai each kinh te trong nUdc, eiing<br />
Tuy nhien, Trung Quo'c eiing tha'y r i n g , nhu d i y n h a n h ed p h i n hda cdc doanh<br />
gia nhap WTO khdng p b i i la "mdn qua nghiep nha nUdc yeu kem. Sau khi gia<br />
ThUdng de" ban tang, ma la siie ep noi tai nhap WTO, moi trUdng xua't k h i u eiia<br />
eua n i n kinh te va dat nUde Trung Qudc, Trung Qud'e dUdc eai thien m a n h me, xa<br />
ddi hoi phai ddi mdi va cai edch de phat hpi CO n h i i u thay ddi, tien trinh eai each, md<br />
trien phii hdp xu the toan e i u hda va hpi cda trong nUde dUde thue diy nhanh, TrUdc<br />
nhap kinh te quo'c te. Gia nhap WTO de khi gia nhap WTO, eac nha d i u tU nUdc<br />
Trung Qud'e eo them ed hpi va diiu kien de ngoai thudng phan nan v i tinh minh bach,<br />
diy nhanh sii phat trien di len eua da't nhUng sau khi gia nhap WTO, tinh minh<br />
nude. Gia nhap WTO la cd hpi, khong phai bach v i ehinh sach thUdng mai, d i u tU dUde<br />
la muc dich tii t h a n va ldi icb tii den. Viec cai thien ro ret, he th6'ng phap luat va hanh<br />
tan dung dupe cd hpi la diiu kien de phat chinh dUde van hanh va td ehdc phii hdp vdi<br />
trien, neu khdng ket qua se ngUde lai. nhiing quy dinh eua WTO. Sau khi gia nhap<br />
Thii hai Id, tbd'ng nha't mue tieu trong WTO, ddng thdi vdi viee hudng nhiing quyen<br />
gia nhap WTO. Mue dich tdi thUdng cua ldi eiia the ehe mau dich da bien, eac doanh<br />
viee gia nhap WTO, la tan dung cd hpi de nghiep edn phai do'i mat vdi sii eanh tranh<br />
md rong thi trUdng hang boa va dich vu, tnic tiep eua thi trUdng qud'e te.<br />
thu hut vdn d i u tU, cong ngh§, ky nang Thd ba Id, nhin n h a n v i ldi ich va riii<br />
quan ly, n h i m phat trien kinh te, nang ro, cd hpi va thach thde eua viee gia nhap<br />
cao ddi song nhan dan, nang cao vi the cua WTO, Trung Qu6'c ebo rang, viec gia nhap<br />
da't nUde. Gia nhap WTO ehi la phUdng WTO se mang lai ldi ich tdng the va dai<br />
tien va dieu kien de thiic hien nhiing muc ban, dUa n i n kinh te eiia Trung Quo'c phat<br />
tieu noi tren. Tan dung tot cd hpi cua viee trien vdi chuan miie chung eua the gidi.<br />
gia nhap, se n h a n h chong dat dUde muc Song, de dat dUde ldi icb dd, doi boi sii no<br />
tieu dat ra noi tren. Gia nhap WTO hoan liie tiep tue ddi mdi cua Dang va Cbinb<br />
toan phu hdp vdi muc tieu va dUdng 16'i phu Trung Quo'c. Day la mot qua trinh lau<br />
cdeh mang eua n h a n dan va da't nUde dai va lien tuc. Do dd, c i n t a n dung thdi<br />
Trung Qudc - xay dii ng CNXH d Tru ng cd, k h i c phuc t a m ly ndng voi, tU tudng<br />
Quo'c, Qng Long Vinh Dd, nguyen TrUdng cue bp. Cd hpi va thach thiic cua viee gia<br />
doan dam phdn gia nhap WTO eiia Trung nhap WTO dan xen l i n nhau. Tuyet ddi<br />
Qudc, Tdng ThU ky Dien dan kinh te chau boa ldi ich, trdng dpi va hy vpng qua mde<br />
A - Bic Ngao va dng Co'e Nguyen Dudng, vao cd hpi, eoi thUdng thach thiic trong<br />
Giao sU Vien Khoa hpc xa hpi Trung Qu6'c, viee gia nhap se d i n den tdm ly chii quan,<br />
Vien trUdng Vien Nghien ciiu A - Phi ehd dpi, NgUdc lai, qua lo l i n g vdi rui ro, se<br />
thuoc Trung tam Nghien ciiu phat trien d i n den tam ly bi quan, thu ddng, ma't<br />
Qud'e vu vien Trung Quo'c da noi ring: tinh tao de ebu dong do'i pho va vUdt qua<br />
Trung Qudc gia nhap WTO khong phai la thach thiic.<br />
<br />
NGHllN Cijnj TRUNG QUOC so 1(113) - 201 1<br />
68<br />
Kinh nghiem cua Trung Qudc<br />
<br />
<br />
Thii tii Id, n h a n thiic ve trach nhiem va td ngoai liic, gop p h i n thiie day phat huy<br />
vai trd cua eac liic lUdng xa hpi trong viec noi liie, tao siie m a n h de phat trien ben<br />
tan dung cd hpi va do'i phd vdi thdeh thiie. viing.<br />
NgUdi Trung Qud'e eho rang, trUde bet Nhiing quan diem chi dao nhan thiic<br />
phai xdc dinh ebu the gia nhap WTO la neu tren cua Trung Qud'e, sau khi gia<br />
Chinh phu. Chinh phu la ngUdi dUa ra nhap WTO la nhiing noi dung va phUdng<br />
cam ket va thiie hien cam ket, do dd, eham r i t dang dUde quan tam, trong qua<br />
Chinh phu phai la ngUdi di trUde, la ngUdi trinh t h a m gia hpi nhap eiia Viet Nam,<br />
phai thay dd i trUdc. Tuyen bo' gia nhap n h i t la tii sau khi gia n h a p WTO.<br />
WTO, Cling ed nghia la Chinh pbii da cam<br />
2. Nam chae cae quy tic va dieu luat<br />
ket trUdc toan dan tdc, day m a n h cai each,<br />
cua WTO, tan dung cae dieu khoan<br />
tao diing mdi trUdng kinh doanh binh<br />
ngoai le, thirc hien co trpng diem viec<br />
ding, minh bach, tao dieu kien eho boat<br />
bao ho ddi vdi cae nganh trong nudc<br />
dong ciia doanh nghiep hieu qua hdn, eac<br />
nhom xa hpi thu dUde n h i i u ldi icb hdn. Kinh nghiem thiie tien cho tha'y khong<br />
Kien quyet xd ly eac va'n d i nay sinh de the tbiic hien t6't va ed hieu qua viee diiu<br />
phat trien kinh te, bao dam dn dinh chinh chinh ehinh sach ngoai thUdng, neu nhU<br />
tri, xa hpi. Doanh nghiep viia la liic lUdng khong n i m chic cae diiu luat va quy dinh<br />
triic tiep tham gia hpi nhap vufa la chu the ciia WTO, tan dung dUde cdc diiu khoan<br />
tham gia vao canh t r a n h tren thi trUdng ngoai le, tien hanh bao bp ed trpng diem<br />
trong n Ude v a qu 6'e te . Moi tr Udng k inh do'i vdi cae nganh kinh te trong nUdc.<br />
doanh tot, the che va ehinh sach phii hdp Day la mot kinh nghiem tbiic tien quan<br />
se CO nhiing doanh nghiep manh. Phdi hdp trpng, trong qua trinh tien hanh dieu<br />
hanh dong, phat huy vai trd va siic manh ehinh chinh sdeh ngoai thUdng eua Trung<br />
tdng hdp eiia dan toe va toan xa hpi, tan Qud'e, sau khi nUde nay gia nhap WTO. Tii<br />
dung ed hpi, dd'i phd hieu qua vdi thdeh kinh nghiem nay, chiing ta thay eo ba van<br />
tbiic, phai la phUdng eham trong gia nhap d i phai quan tam va thiic hien triet de:<br />
WTO ciia Trung Qudc. Trade het, tren cd sd n i m chic cae diiu<br />
Tha nd m Id, nha n thiie ve viee p hat luat va quy dinh ciia WTO, Trung Qud'e<br />
huy noi liie va ngoai liic. Trung Quoc eho van dung eac diiu khoan ngoai le v i bao<br />
r i n g , gia nbap WTO la sii tiep tuc qua bp cae nganh cong nghiep non tre eua<br />
trinh cai each. Cd hpi eua viee gia nhap minh; eo' gang dUa nhiing nganh n g h i mdi,<br />
WTO la ra't to Idn. Tuy nhien, de tan dung thieu siic canh t r a n h quo'c te, khdng the<br />
dupe ed hpi, yeu to' quyet dinh d i u tien la trd thdnh nganh n g h i d i n d i u n i n kinh<br />
phat huy siic manh noi liie ciia toan dan te, vao dang eong ng hiep non tr e, Ddng<br />
toe, coi viec gia nhap WTO la mot cd hpi de thdi, vdi viee giii miie thue tUdng do'i cao,<br />
phat huy cao n h a t y chi, tinh t h i n va siic duy tri thii tuc h a n h chinh mot each hdp<br />
manh vat chat ciia dan tpc. Ddng thdi, ly, kh6n kh6o, linh boat nhU, gia'y phep,<br />
tranh thu va khai thac c6 hieu qua cae yeu han ngach, ap dung eac bien phap trong<br />
<br />
NGHllN edu TRUNG QUOC so 1(113) - 2011-<br />
69<br />
NGUYEN THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
thdi ky bao ho n h i m n h a n h ebdng gia tang qua tii do boa thUdng mai, thiie hien d i y dii<br />
sde eanh tranh, Hai la, t a n dung to't viec va sang tao eac cam ket vdi WTO, tuan thii<br />
WTO eho phep cae nUde dang phdt trien theo mot 16 trinh hdp ly la mot trong cdc bai<br />
trong qua trinh giam nhUdng thue, ap hpc kinh nghiem dd'i vdi eac nUdc.<br />
dung ehe dp thue linh boat eho nganh cdng Thiic tiin eho tha'y, cdc quoc gia thiie<br />
nghiep dan tpc t r u y i n tho'ng. Ddng thdi, hien md cda kinh te thUdng da cd n i n kinh<br />
khuyen khich eac nganh trong nUde n h a n h te phat trien nhanh bdn nhiiu, so vdi eac<br />
chdng phat trien, n a n g cao siie eanh t r a n h quo'c gia cd n i n kinh te ddng eiia. Ciing nbU<br />
quo'c te. Ba Id, van dung diiu khoan bao vay, cae nUdc thiic hign tii do boa thUdng<br />
dam va diiu khoan ngoai le v i can bang mai theo cam ket vdi WTO mot cdeh triet de<br />
thu ehi ngoai bd'i cua WTO, Trung Quoc va sau rong, thUdng thu dUde nhiiu ldi icb<br />
tien hanh bao bp k h a n cap do'i vdi n i n hdn, cae nUde thiie hien nvta vdi, eham chap.<br />
kinh te quo'c ddn phat trien khong can Nhiiu nUde sau khi tii do boa thUdng mai,<br />
bang. Neu nhu gia nhap WTO lam cho mdi gia nhap WTO, van tiip tue cai each<br />
nhap khau tang manh d i n tdi tinh trang thUdng mai triet de va sau rong. Cae nU6c<br />
nhap sieu ngoai thUdng va mat can bang do, thUdng dat dUde mde tang trUdng kinh te<br />
thu chi, hoac khi mot nganh n g h i nao do, cao hdn, chang b a n nhU Han Qud'e va viing<br />
do nhap khau tang cao ma xuat hi§n tinh lanh thd Dai Loan.<br />
trang doanh nghiep pha san va cong nhan Thiie hien cae cam ket WTO phai tuan<br />
ma't viec lam, thi cd the l i n ludt ap dung t h u mot 16 trinh hdp ly. TrUdc bdt la, thiic<br />
diiu udc va dieu khoan bao bp ngoai le can hien cat giam t h u e quan, phi thue quan d§<br />
bang thu chi ngoai bd'i, tien h a n h b a n che tan dung ldi icb ngan b a n tii viee gia nbap.<br />
dd'i vdi nhap k h i u . Tiep den la, thiie hie n eai each the che<br />
Viec n i m chic cae diiu luat eua WTO, kinh te theo hudng minh bach, d i dii doan<br />
tan dung cae diiu khoan ngoai le, tien hanh de tao diing mdi trUdng kinh doanh thuan<br />
bao bp trpng diem do'i vdi cdc nganh trong ldi eho doanh nghiep, nang cao siic canh<br />
nude, viia dam bao khdng vi pham cae dieu tranh. Md ciia thi trUdng hang hda trUdc,<br />
luat va quy dinh eiia WTO, viia tao diiu roi den d i u tU, dieb vu va sd hiiu tri tue.<br />
kien eho cae nganh kinh te va boat dong Sau khi gia nhap WTO, mdi trUdng xua't<br />
ngoai thUdng Trung Quo'c phat trien. khau cua Trung Quo'c dUdc eai thien manh<br />
me, xa hpi cd n h i i u thay ddi, tien trinh cai<br />
3. Dieu chinh chinh sach ngoai each, md ciia trong nUde dUde thiic diy<br />
thuong mot each lien tuc va triet de, nhanh. TrUde khi gia n h a p WTO, eac nha<br />
theo 16 trinh hop ly, gin vdi khai thac loi d i u t u nude ngoai thUdng p h a n n a n v i<br />
the canh tranh va tdi da hoa loi ich tinh minh bach, nbUng sau khi gia nhap<br />
thuong mai WTO, ti nh minh bach v i chinh sach<br />
Nghien ciiu thiie t i i n qua trinh diiu thUdng mai, d i u tU dUde eai thien ro ret,<br />
chinh chinh sdeh ngoai thUdng eua Trung he th6'ng phap luat va h a n h ehinh dUdc<br />
Quoe, chung ta tha'y, tieh ciic md eda thdng van hanh va td ebiie phu hdp vdi nhiing<br />
<br />
NGHllN ClJfU TRUNG QUdC so 1(113) - 2011<br />
70<br />
Kinh nghiem cua Trung Qudc ...<br />
<br />
<br />
quy dinh eua WTO. Sau khi gia nhap Viet Nam ciing tien h a n h nhiing cai<br />
WTO, ddng thdi vdi viec hUdng nhiing each sau rong nhU Trung Quo'c va da gat<br />
quyin ldi cua the ehe mau dich da bien, hai dupe nhiing k i t qua nha't dinh. Tang<br />
cae doanh nghiep edn phai do'i mat vdi sii trUdng xua't khau cao, d i u tU triic tiep<br />
canh tranh triie tiep eua thi trUdng quo'c nUde ngoai t a n g nhanh, thi trUdng trong<br />
te. Nhiing cai each the ehe ngoai thUdng nUde phat trien manh, cae the che thi<br />
da giiip cho Trung Quo'c t a n dung dUdc cd trUdng dUdc md rong va ngay cang phat<br />
hpi de nang cao sde eanh t r a n h eiia hang trien nhU chdng khoan, ba't dong s i n ,<br />
boa, md rong thi trUdng. ThUdng mai hang phan phoi. Tuy nhien, nhiing eai each<br />
boa phat trien ra't n h a n h va dat tdi quy ehUa t h a t sii triet de. Chung ta mdi tan<br />
mo hieu qua doi vdi n i n kinh td. Tren ed sd diing dupe ldi the eanh t r a n h tinh, chii<br />
thiic hien cae cam ket vdi WTO, Trung chUa khai thac dUdc ldi the eanh t r a n h<br />
Quo'c md rong linh viic ngoai thUdng, la'y dong, do viee thiie bien cae cam ket WTO<br />
md rong nganh dich vu lam trpng diem. mang lai, Chang ban, trong linh viic xua't<br />
Trung Quo'c chii trUdng md rong eiia do'i khau, ed ca'u hang xua't k h a u eham chuyen<br />
ngoai cho linh viic tai ehinh, md rong ti le dieb theo hudng nang ty trpng bang che<br />
cd ca'u d i u tu tai ehinh bang each gop co tao CO gia tri gia tang cao. Trong 10 nam<br />
phin, cai thien tinh trang md cda cua trd lai day, ty trpng xuat khau hang eong<br />
nganh ngan hang. D i y manh md cda cae nghe cao h i u nhu khdng thay doi, dao<br />
nganh bUu cbinb vi§n thong, dUdng sat, ddng trong khoang 6-8%, trong khi dd,<br />
b i n cang, van t i i thUdng mai, sii nghiep Trung Qu6'e, sau 9 nam gia nhap WTO, ty<br />
cong cong. Thiic day cae nganh nay cai trpng kim ngaeh xua't k h i u cae mat bang<br />
each the ehe va ehuyen ddi cd ehe kinh nay tang td 20% nam 2001 len 35% nam<br />
doanh, tiep thu nhiing hinh thde va kinh 2009, nam 2010 tong kim ngach xuat khau<br />
nghiem quan ly mdi, nang cao hieu sua't va ciia Trung Qu6'e dat mde cao chU tiing cd,<br />
trinh dp phuc vu.<br />
vUdt ngudng 2.900 ty USD, ddnh da'u mot<br />
Cai each the ehe ngoai thUdng da larii budc phuc bdi manh me sau cdn suy thoai<br />
thay doi moi trUdng kinh doanh eua doanh nam 2009 - thdi diem ma ngoai thUdng<br />
nghiep, giam bao bp, giam trd ca'p, da Trung Q uo'e gia m 14% so vd i nam 2008<br />
khuyen kbieb doanh nghiep d i u tU ndng xuo'ng edn 2.210 ty USD.<br />
cao sde eanh tranh. Sau 9 nam gia nhap<br />
WTO, cae doanh nghiep ciia Trung Quo'c 4. Nim viimg va ap dung dieu khoan<br />
da vUdn len eanh t r a n h kha hieu qua vdi bao ho phi thue quan thdng dung qudc<br />
cae do anh ng hiep n Ude n g o a i , xua't hi en te trong qua trinh dieu chinh chinh sach<br />
n h i i u doanh nghiep c6 siic canh tranh ngoai thuong<br />
quo'c te cao. Day la t h a n h qua cua cong Xet v i lieh trinh p h a t trien mau dich<br />
cuoc doi mdi sau khi gia nhap WTO, mang quo'c te, bien phdp nhap k h a u b a n ehe phi<br />
lai ldi ich dai b a n va ldi the canh tranh thue quan so vdi bien phdp nhap k h i u<br />
dong cho cae doanh nghiep Trung Quo'c. b a n che thue quan eo tinh linh boat va<br />
<br />
NGHllN Cljni TRUNG QUOC so 1(113) - 2011<br />
71<br />
NGUY§N THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
t r a n h dUde n h i i u dieu xau hdn. T r u n g 5. Chu trong cae linh vuc nhay cam, than<br />
Quo'c gia nhap WTO phai ra sde hpc tap trong khi md cua thi trucmg dich vu, nha't la<br />
kinh nghiem va bien pbap eua eac nUde thi trudng tai chinh<br />
khae, tang eUdng nghien ciiu, van dung<br />
Day la bai hoc kinh nghiem c6 y nghia<br />
cdc bien phap phi t h u e quan nhU eac tieu<br />
dae biet quan trpng, khong chi do'i vdi va'n<br />
c b u i n ky thuat, thiet lap he thdng kiem<br />
de d i i u chinh ebinb sach ngoai thUdng,<br />
nghiem tieu chuan va cbd dp t h a m tra ky<br />
ma edn ea do'i vdi toan bp n i n kinh te da't<br />
t h u a t tUdng dng, khong eho phep nbflng<br />
nude. Nhu tren da phan tich, qua trinh<br />
s i n p h i m khdng dat tieu c b u i n vao trong<br />
md eda nen kinh te d T r u n g Qud'e dUdc<br />
nUde. Vi du, v i ngdnh h a n g xe 6 t6, Trung<br />
can nhac k h a ky lUdng cae linh viic cd anh<br />
Quo'c da tao r a t n h i i u bUde dem v i t b u i<br />
hudng den dn dinh kinh te xa hpi, nhiing<br />
eho xe va phu tiing 6 t6 nhap k h i u . Th6ng<br />
nganh sik dung n h i i u lao dong, ehiem vi<br />
qua viee nang thue d eac bUde dem nay,<br />
Trung Quo'c t a n g gia t h a n h xe n h a p k h a u tri th en e h6't t rong n i n k inh t e, nbflng<br />
ma khong vi pham cae diiu khoan WTO. nganh ma sii t h a y d6i a n h hudng den on<br />
d Trung Quo'c, cae cong ty nUde ngoai dinh kinh te vi mo n h u ngan hang, phan<br />
khong dupe phep buon ban xe nhap khau, ph6'i. Trung Qu6'e la nUde dang trong qua<br />
trvl trUdng hdp cae c6ng ty nay lien doanh trinh ehuyen ddi, kinh te thi trUdng chUa<br />
vdi vdi mot cong ty eiia Trung Quo'c. Cdc hoan thien, vi vay, Trung Quo'c rat than<br />
loai xe sang trpng cua Ddc nhU Mercedes, trpng trong viee md ciia ddi vdi mot so' linh<br />
BMW, Audi eiing phai trai qua 50.000 km viie dich vu nhay cam nhU ngan bang, bao<br />
chay thd, phai kiem tra tieu c b u i n khdi hiem, thi trUdng chdng khoan, van boa,<br />
thai "Euro 1", mac dii t a t ca cae xe san giao due... Ndu ngan b a n g nUde ngoai dUdc<br />
xuat d chau Au d i u da phai thda man tieu kinh doanh t i i n te thi kbi bp nang lai sutft<br />
c b u i n khdi thai cao bdn n h i i u la "Euro len ngUdi dan se rut t i i n tai cae ngan hang<br />
4". The nhUng, p h i n Idn loai xe sang trong nUde de gvii vao nbflng ngan hang<br />
trpng cua Diic d i u khong vUdt qua dUde nUde ngoai vdi lai s u i t cao hdn va se tao ra<br />
cuoc sat bach nay, ddn gian la do n h a n khd k h a n ebo ngan h a n g trong nUde. Ngan<br />
vien kiem tra (ed' y) d i i u khien may do hang, t i i n te la nbflng cdng cu diiu tiet vi<br />
khdng chinh xae. Chuyen ra't thudng xay m6, neu do vd se dUa den nbflng hau qua<br />
ra d Trung Quo'c la cdc xe nhap k h i u d i u khon ludng. Trong linh viic chflng khoan<br />
bi hai quan giii lai de k i i m tra cae thiing cung tUdng tii nhU vay bdi nUde ngoai da<br />
gd ddng gdi xe cd... eon t r u n g hay kh6ng. CO nhieu kinh nghiem, trong khi boat dong<br />
Ta't ea ca e phien t oai nay d i u phuc vu chiing khoan do'i vdi Trung Quo'c con mdi<br />
mot mue dich duy nha't: Ipi n h u a n tii xe me, ehUa eo kinh ngh iem. Do dd, trong<br />
nhap khau giam, mde dp n h a p k h a u Hnb vTic ngan hang, cae ngan hang nUde<br />
giam, eac nha san xua't phai m a n g edng ngoai khong d i dang t h a m n h a p thi<br />
nghe san xua't xe vao Trung Quo'c de s i n trUdng Trung Qudc, mac dii Trung Qudc<br />
xua't tai ehd. da thoa man nbflng d i i u khoan gia n h a p<br />
<br />
<br />
NGHllN CUfU TRUNG QUdC so 1(113) - 2011<br />
72<br />
Kinh nghiem cua Trung Qudc<br />
<br />
<br />
WTO. Bdi vi, k h i mot ngan hang nU6c dUde md rong va vUdn len n i m gifl vi tri<br />
ngoai mu6'n md chi n h a n h d Trung Quo'c, tho'ng linh d cae thanh ph6'ldn.<br />
tbi phai dat tiin the chap hang trieu dola, 6. Nhanh chong xay dung cae bien<br />
Neu ngan hang nao muon kinh doanh b i n g phap ling pho vdi nhurng dieu khoan<br />
Nhan dan te, thi doi hdi the cha'p nay se "bat loi" cua WTO<br />
tang len ga'p r i t n h i i u l i n . Do dd, it ngan<br />
Khi Trung Qud'e cam ki^t 5 nam sau md<br />
hang nUdc ngoai cd du kha nang de md ehi<br />
cda quyin bdn buon d i u md nhap khau, cd<br />
nhanh doc lap lam an tai Trung Quo'c.<br />
n h i i u ngUdi lo ngai n g a n h ban buon, ban<br />
Mue tieu eua Trung Qu6'e trong linh le d i u md bi x6 day manh khdng chiu noi.<br />
viic tai chinh la ra't r5 r a n g va kh6n kheo: NhUng cdc nha lanh dao Trung Qud'e<br />
Cae ngan hang nUde ngoai tao sflc ep vdi khang dinh r i n g , vinh vien kh6ng, hoac it<br />
cae ngan hang trong nUde, nhUng cae ngdn ra eung khong the md eiia q u y i n ehuyen<br />
hang nUdc ngoai khdng dUde ehiem thi doanh nhap k h i u d i u md. 5 nam sau viee<br />
p h i n qua Idn trong linh viic nay. De dat nhap k h i u d i u md v i n do 3 tdng cong ty<br />
muc tieu do, Trung Qu6'e eho eac ngan cua Trung Quo'c la: Tdng eong ty hoa dau,<br />
hang nude ngoai d i u tU vao cae ngan hang Tdng eong ty boa chat Trung Quo'c, Tong<br />
trong nUde vdi tU each la mot cd ddng nho, cong ty d i u md khi dot, doc quyin nhap<br />
vo'n d i u tu nUdc ngoai khdng dUdc qua k h i u . c a e doanh nghiep nUdc ngoai muon<br />
25%, trong dd mot nha d i u tU khong dUdc ban buon phai den mua d i u d md Dai<br />
phep qua 20%. Chii^n lUde nay n h i m vao Khanh, hoac d Tong cong ty boa dau<br />
ba muc dich: tbd n h i t , vdi tU each la ed Trung Qud'e de ban buon, chi dUde lam<br />
dong nho, eac ngan h a n g nUde ngoai khdng ngUdi ban hang ca'p 2.<br />
ed du so'phieu de t h a m gia quyet dinh; tbd<br />
Nhu vay, thiic hien chinh sach nay da<br />
hai, muo'n eho d i u t u eua minh ed hieu<br />
lam giam bdt di nhieu y nghia eua viee<br />
qua, thi cae ngan hang nUdc ngoai phai<br />
cam ket 5 nam sau md eiia thi trUdng ban<br />
cung cap kien thflc, cong nghe... trong linh budn d i u md nhap k h i u khi cam ket vdi<br />
viic tai ehinh eho cae ngan hang Tr ung WTO. Vi the, d i n g sau nbflng ldi cam k i t<br />
Qud'e; thfl ba, eo sii d i u tU ciia eac ngan can phai cd nbflng ed che v a b ien p hap<br />
hang danh tieng tren the gidi, gia tri eua tUdng flng de kiim ehe, do la diiu quan<br />
cae ngan hang Trung Qud'e tang len dang trpng. Mot vi du nfla, Trung Quo'c cam k i t<br />
ke, va qua dd, cae n h a d i u tU khae ciing sau 2 nam, 12 t h a n h ph6' se dUde md eda<br />
chu y den. "eho phep" eac e6ng ty bao hiem eua nUde<br />
TUdng tii nhu trong nganh ngan hang, ngoai vao lam an. N h i i u ngUdi eho rang<br />
nganh phan phoi, cung dUdc can nhac ky khi budc di nhu vay la qua Idn. NhUng theo<br />
md eda thi trUdng. Vdi 15 trinh md eda hdp each cua Trung Qud'e, thi viec "eho phep"<br />
ly, nganh phan pho'i eua Trung Quo'c khong khong nha't thiet va kh6ng ddng nghia<br />
bi ap liic canh tranh thau tom tfl phia eac mud'n la dUde, ma cdn phai cd sii phe<br />
hang phan phoi Idn cua nUdc ngoai, trai lai. chuan. Hai cdi do ra't khae xa nhau. Trung<br />
<br />
NGHllN CUU TRUNG QU6C so 1(113) - 2011<br />
73<br />
NGUYEN THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
Quo'c eung ap dung thiie t d tii My. NgUdi n h i i u bien phap khae n h a u trong giai<br />
My tfl trUde den nay khdng ndi la "khdng doan suy giam kinh t i . Do la nen kinh te<br />
cho phep", nhUng ra't n h i i u viee khi thiic phi thi trUdng trong WTO nen kha nang<br />
te lam bp lai thiic hien "kh6ng cho phep". t h i n g kien cua Viet Nam khdng cao. Day<br />
My tfl trUdc tdi nay ehUa h i ndi eac dia la tac dong tieu ciic ciia cam k i t WTO ddi<br />
phUdng ciia nUde My khdng eho phep md vdi n i n kinh t i . Tuy nhien, cung c i n nhan<br />
eiia vdi nUde ngoai, nbflng eac ngan hang thflc r i n g , chiing ta chUa eo nbflng bien<br />
c6ng th Udng, ngan hang nUd e ngo ai e lia phap hflu hieu de giam bdt nbflng thiet<br />
Trung Quo'c d i nghi dat ebi n h a n h tai My hai tfl cdc vu kien tranh cha'p thUdng mai,<br />
da hdn 10 nam v i n ehUa dUde phe chuan, ke ea tfl phia nha nUde va doanh nghiep.<br />
Nhu vay, eho phep kh6ng eo nghia la nha't The ehe' kinh te nUd c ta c i n p hai hoan<br />
dinh phai phe chuan. Vi the, vdi each "eho thien hdn nfla theo hUdng thi trUdng, eac<br />
phep" eua Trung Qud'e nhU vay, sau 2 nam doanh ng hiep phai tua n thii n hflng qu y<br />
cae cong ty bao hiem nUde ngoai mudn vao dinh trong thUdng mai quo'c td.<br />
kinh doanh tai 12 thanh ph6' ciia Trung<br />
Qud'e "cin phai phe chuan tflng cong ty<br />
7. Dieu chinh chinh sach ngoai<br />
mot"; ed dUdc cap gia'y phep hay kh6ng edn thuong dong thoi vdi viec dieu chinh<br />
phai xem xet nha nUde ed e i n hay kh6ng, dong bo eac the che kinh te<br />
diiu kien eo phu hdp hay kh6ng. Nhu tren da p h a n tieh, eai each kinh te<br />
Tbiic h ien c ac bien phap fl ng p hd vdi theo hudng hpi n b a p phai t u a n tbii nguyen<br />
nbflng diiu khoan 'TDa't ldi" khi cam k i t vdi t i c cai each ddng bp cae the ehe kinh te thi<br />
WTO neu tren, tbiic sil la Trung Quo'c da trUdng nhu the ehe sd hflu, the ehe quan ly<br />
khong thiic hien nghiem tue cae cam ket, nganh, the ehe 6n dinh vl md, the ehd<br />
nhUng lai khong bi quy la vi pham diiu quan ly rui ro va bao hiem xa hpi. Dieu<br />
luat. Diiu do tao thuan ldi eho sii phat<br />
nay la bet sflc e i n thiet de duy tri sii phat<br />
trien va trdi day eua cdc doanh nghiep<br />
trien b i n vflng. Trung Quo'c cung dat ra<br />
Trung Quo'c.<br />
muc tieu nay nhflng ehUa thflc hien mot<br />
TUdng tii nbu Trung Qudc, cang hpi<br />
each triet de. Sau khi gia nhap, Trung<br />
nhap kinh te qu6'e te sau rong hdn tbi kha<br />
Quo'c qua ebu trpng den p h a t trien kinh te,<br />
nang bi khdi kien lien quan de'n thUdng<br />
n i n kinh te p h a t t r i i n nong, chfla diing<br />
mai cang cao. Tfl 1994-2009, Viet Nam<br />
chiu tdng eong 42 vu kien chdng pha gia, n h i i u nguy ed mat can do'i va thieu bin<br />
cho'ng trd ca'p va tii ve thUdng mai. Rieng vflng.<br />
tfl nam 2007 den nay, eo 13 vu khdi kien Do do, dieu eh inh chinh sach thUdng<br />
lien quan den Viet Nam. Trong thdi gian mai phai phuc vu duy tri dUdc td'e dp phat<br />
tdi, nhiiu hang hda ciia Viet Nam se phai trien kinh te thieb hdp. PhUdng thflc tang<br />
do'i mat vdi cdc vu kien thUdng mai, dae trudng phai hUdng theo ca chiiu rong va<br />
biet la cae vu kien lien quan d i n cho'ng trd chieu sau, neu ehi chu trpng tang trudng<br />
ca'p trong nude do ehinh phii sii dung dat toe dp cao, se xua't hien viee t a n g cao<br />
<br />
NGHllN Ciiu TRUNG QU6C so 1(113) - 201<br />
74<br />
Kinh nghiem cua Trung Qudc<br />
<br />
<br />
d i u tu, lam phat tang, vat gia tang, anh nha nUde tang eho eac dich vu cong cdng,<br />
hudng den dn dinh kinh te, d i n theo sii cho he tho'ng an sinh xa hpi. Chinh sach<br />
bat 6n v i van boa, ehinh tri, xa hpi. Ben Uu tien phat trien n6ng nghiep, nong thon<br />
canh dd, eung khong the duy tri tang dUde trien khai rong k h i p . Gan sii tang<br />
trfldng t h i p , vi nhfl vay se dan den tinh trudng kinh te vdi cdng b i n g xa hpi, chinh<br />
trang t h i t nghiep, eac doanh nghiep se bi la bfldng den sii phat trien kinh te b i n<br />
thua 16, anh bfldng manh den n i n kinh te. vflng d Trung Quo'c.<br />
Khi gia nhap WTO, se khien lUdng Ngoai ra, chinh sach phat trien qua<br />
hang boa nhap k h a u va xuat k h a u tang nhanh va manh, khong quan tam dung<br />
manh do thue quan giam hay hi xoa bd. mfle da dan den n a n 6 nhiem m6i trUdng<br />
Nhfl vay, hang hoa se tran ngap thi trfldng nghiem trpng. Hdn 60% Ifldng nUde eiia<br />
trong khi sii can thiep va sii kiem soat cua Trung Quo'c bi 6 nhiem, doc hai, bdi cae<br />
nha nUde vao thi trUdng se giam so vdi boa cha't va chat thai eong nghiep. Theo<br />
trUde day, do d6 viee diiu ehinh the ehe Ngan hang the gidi (WB), trong so' 20<br />
thUdng mai phai tinh den ldi ich cua ngUdi thanh pho' bi 6 nhiem nang nha't the gidi,<br />
dan, nbflng ngfldi tieu dung cudi eung. CO tdi 17 thanh pho'la ciia Trung Qud'e. Sii<br />
Khi thUdng mai phat t r i i n manh, viee tang trfldng nhanh chdng eua n i n kinh te'<br />
diiu ehinh the e h i d i n den tang trfldng van phai dfla vao buon ban nUde ngoai va<br />
kinh te nhanh, eung la qua trinh phan hda phai tra gid b i n g bao phi nang lUdng cao,<br />
giau ngheo, thfldng c6 sii chenh lech qua 6 nh iem cao ... De gia i quyet ti nh t r a ng<br />
Idn gifla t h a n h tbi va ndng thon, vi du mdi sinb, gia t a n g n6 liie bao ve moi<br />
nhfl, chenh lech v i thu nhap, phan phoi trfldng, bao ve ngudn tai nguyen, cae nha<br />
khong cdng b i n g . C i n phai dung cdc ehinh lanh dao Trung Qud'e da dfla ra ke hoach<br />
sach de thu hep khoang each chenh lech, phat trie n m di, trong dd da c bi et eh u y<br />
CO the trieh mot p h i n ngan sach trong viec phat trien nen kinh te tri thflc, tao ra ham<br />
xoa doi giam ngheo. Diiu nay ed tac dung lUdng cha't xam cao. Viec theo dudi mot<br />
trong viec gifl gin 6n dinh xa hpi. n i n kinh te tri thflc la con dfldng duy nhat<br />
giup Trung Qud'e diiu boa va g i n va'n d i<br />
De dam bao cho sii phat trien eua da't<br />
bao ve moi trUdng vdi sfl tang trudng kinh<br />
nude, Trung Quo'c da tieh eiic tbiic hien<br />
te toe dp cao, phdt trien ben vflng.<br />
nhflng bien phap n h a m giam bdt nbflng<br />
mau thuan gay gat gifla tang trUdng kinh Ngay sau khi dflde la thanh vien cua<br />
te vdi cdng b i n g xa hpi, thiie hien viee k i t WTO, Trung Quo'c da n h a n h chong dieu<br />
hdp tang trudng kinh te vdi e6ng bang xa ehinh, thflc hien mot loat cae bien phap,<br />
hpi. Chinh phu luon dfla ra cae bien phap ehinh sach va ap dung sau rong tfl Trung<br />
giai quyet eac va'n d i xa hpi nhU, k h i c Udng xuo'ng eac dia phUdng. Dd la cae bien<br />
phuc tinh trang ngheo ddi, sii tut hau ve y phap: thflc d i y manh me nen kinh te phat<br />
te, giao due, nan tha't nghiep. Ngan sach trien theo budng thi trUdng, xay diing he<br />
<br />
<br />
NGHllN CUU TRUNG QUOC so 1(113) - 2011-<br />
75<br />
NGUYEN THI THANH XUAN<br />
<br />
<br />
tbdng quan ly theo cae nguyen t i e eua trong WTO, trong dd eo hiep dinh v i ndng<br />
WTO; Diiu ehinh quy boach nganh, dae nghiep; tuyen t r u y i n ve cd hpi va thach<br />
biet la nganh ndng nghiep, theo hUdng Uu thflc ciia Quang Tay khi Trung Qudc la<br />
tien nganh ed ldi the' va eho xua't khau; t h a n h vien cua WTO.<br />
Thu hut vd'n va e6ng nghe tfl ben ngoai, - To ehfle Idp hpc gidi thieu cae nguyen<br />
chu trpng cong nghe cao, chuan hda ehi tac cua WTO; noi dung cae hiep dinh trong<br />
tieu, thong so' ky thuat; ap dung ban WTO; pho b ien n hflng nghien cflu p han<br />
ngaeh thud quan do'i vdi mot so' nganh d i tieh thdeh thflc, ed hpi eua viec thflc hien<br />
bi tdn thUdng, hoac d i cd tdc dong xa'u den cae cam ket WTO do'i vdi Trung Qud'e noi<br />
ddi sdng eua ngUdi nong dan; Tao diiu ebung, eflng nhU d6'i vdi tinh Quang Tay<br />
kien eho cdc doanh nghiep vfla va nho ndi rieng. Cae hoc vien la can bp, nha<br />
phat trien thong qua quy phat trien nghien cflu v i ndng nghiep, triic tiep tham<br />
(khuyen khich eac doanh nghiep Idn d i u gia p h a n tich thach thflc va ldi the canh<br />
tu ra nude ngoai, tao diiu kien giai quye't tranh cua nong nghiep Quang Tay, sau do<br />
van d i lien quan tdi cae vu kien cho'ng ban thao luan, dfla ra kien nghi cu the dieu<br />
pha gia, khuyen kbieb giao dich dien tfl, chinh quy hoach va ehinh sach, bien phap<br />
ho trd dang ky thfldng hieu, phat trien ket kha thi phat trien do'i vdi nong nghiep.<br />
ca'u ha ting...); H6 trd cho cae doanh<br />
- O tinh ngfldi ta thanh lap quy phat<br />
nghiep d i u tau, tao diiu kien thue day<br />
trien tao d i i u kien cho cae doanh nghiep<br />
lien ket, hdp tac kinh doanh; Dao tao<br />
vfla va nhd phdt trien. Quy phat trien giup<br />
ngudn nhan liie th6ng qua cae khoa hpc<br />
cae doanh nghiep d i u tau n h i m ldi kdo cae<br />
bdi dfldng, cong tac t r u y i n thdng; Ph6'i hpp<br />
hdp tac xa (hdp tac xa chuyen nganh, hdp<br />
dao tao gifla vien, trfldng, trung tam, va bp<br />
tac xa cung tieu, hiep hpi chuyen nganh va<br />
nganh; Bao ve moi trfldng sinh thai thdng<br />
nganh n g h i ndng nghiep) eung phat trien;<br />
qua viee xay diing eac khu sinh thai nong<br />
giup eac doanh nghiep trong nUde xfl ly eac<br />
thon, khu phat trien b i n vflng ndng thon,<br />
vu kien v i ban pha gia; tao diiu kien de<br />
khu nong nghiep sach, khu n6ng s i n sach,<br />
eac doanh nghiep giao dieb thdng qua<br />
khu nong san hflu ed.<br />
thfldng mai dien td; t h a n h lap trung tam<br />
Chang ban, Trung Qu6'e da ap dung mot giao dich thUdng mai ho trd cho cae doanh<br />
so diiu ehinh va bien phap, ehinh sach d nghiep xuat khau; ho trd cae doanh nghiep<br />
tinh Quang Tay, khi Trung Quoc da la dang ky thfldng hieu ( n h i m sfl dung qui<br />
thanh vien eua WTO nhfl sau*^^: che toi hue qud'e); ho trd phat trien cd sd<br />
- To ehfle eac doan di khao sdt d nfldc ha tang (thuy ldi, dUdng xa...),<br />
ngoai de nghien eflu kinh nghiem eua cdc - x a y diing tieu c h u i n cha't lUdng, ky<br />
nfldc khi gia nhap WTO. t h u a t san xua't, ehe' bien cha't lupng cao<br />
- Xua't ban sach tuyen t r u y i n kien thflc cho thi trfldng trong nUdc va xua't khau.<br />
v i eac nguyen tac cua WTO, cae hiep dinh Khuyen khich eac doanh nghiep xin ca'p<br />
<br />
<br />
NGHllN CUfU TRUNG QUdC so 1(113)-2011<br />
76<br />
Kinh nghiem eua Trung Qudc<br />
<br />
<br />
chflng chi quo'c td ISO 9001, ISO 14000 v i hap tdc. Tap chi Nghien cflu Trung Quo'c sd<br />
moi trUdng. 1/2006,<br />
- Bao ve mdi trfldng sinh thai d tinh 3. Nguyin Thanh Ha (2006), Kinh<br />
bang each xay diing cae khu sinh thai nghiem ciia Trung Qudc tren con diidng gia<br />
nong thdn, khu ndng thdn phdt trien b i n nhap WTO, Nha xua't ban Tu phap.<br />
vflng, khu rflng bao bp va khuyen khich 4. PGS, TS. Vo Dai LUdc (Chu bien)<br />
nong dan sii dung hep ga sinh hpc, ddng (2004), Trung Qudc gia nhap td chae thiidng<br />
mgi the gidi: Thdi cd vd thach thac, Nha xua't<br />
thdi ket hdp giai quyet nang Ifldng eho<br />
ban Khoa hpc xa hpi. Ha Noi.<br />
nong dan. Den t h a n g 12 nam 2005 da xay<br />
5. PGS, TS. Vo Dai LUdc (2008), Thdm<br />
diing xong 11 khu bao tdn thien nhien ca'p<br />
Quyen phdt trien thdn ky, hien dgi hod, quoc<br />
qud'e gia; ed 2,7 trieu bep ga sinh hpc dflde<br />
tehod. Nha xua't ban The gidi.<br />
dfla vao sfl dung, chie^m 34,2% bp cd bep<br />
6. PGS, TS. Do Tien Sam (2005), Trung<br />
ga; 50 khu thi diem rau sach; 182 khu<br />
Quo'c gia nhap WTO - Kinh nghiem vdi Viet<br />
nong san sach; 26 khu n6ng san "hflu cd".<br />
Nam, Nha xua't ban Khoa hpc xa hpi, Ha noi.<br />
Tai Que' Lam, vdi phfldng eham lam eho<br />
7. PGS, TS. D6 Tien Sam (2008), Vdn<br />
cdc bp gia dinh sdng sach se, nang cao<br />
de tam nong d Trung Qudc: thitc trgng vd<br />
hieu qua eua boat dong ndng nghiep, da<br />
gidi phdp, Nha xuat ban Tfl dien Bach khoa,<br />
xdy diing dUde cae md hinh dien hinh d<br />
8. GS, TS, Vo Thanh Thu - GS, TS,<br />
nong thdn nhfl "chan nu6i - bep ga - trdng Doan Thi Hong Van - GS, TS, Nguyin Dong<br />
cdy" (phan chuong ed dflde tfl chan nuoi Phong (2009): Cam nang phong ngaa vd ddi<br />
dung lam nguyen lieu eho bdp ga sinh hoc, pho vdi cdc vu kien chong bdn phd gid doi vdi<br />
chat thai sau khi dot dflde dung bdn eho hdng xudt khdu Viet Nam, Nha xuat ban<br />
cay trdng) va "ruong lua - ca - den" (ea ed Lao dong - Xa hpi.<br />
the an cae eon sau bp vay xung quanh den 9. He Fancass (19-05-2009), http://<br />
do t h i p sang, phdn ca dUde dung de bdn www.eaber.org/intranet/documents<br />
eho ruong lua). lO.Vo Tri Thanh & Nguyen Anh Duong<br />
(2009), Vietnam after Two Years of WTO<br />
Accession: What Lessons Can Be Learnt?,<br />
ASEAN Economic Bulletin Vol, 26, No,l,<br />
CHU THICH:<br />
pp,115-1135<br />
(1) Theo Vien Nghien cflu quan ly T,W<br />
11, PhUdng Thao, Ngogi thitang Trung<br />
Quoc lap ky luc trong ndm 2010,<br />
TAI LIEU THAM KHAO<br />
http://tamnhin,net,<br />
1, PGS, TS, Nguyin Kim Bao (2006), Gia 12, Viet PhUdng, Ngogi thitang Trung<br />
nhap WTO, Trung Quo'c lam gi vd diic/c gi?, Quo'c ndm 2010, http://tamnhin.net,<br />
Nxb The gidi. 13, Trien vpng cua ngoai thUdng Trung<br />
2, Cdc Nguyen DUdng (2006), Trung Quo'c trong nam 2011<br />
Quoc 10 ndm ddu the ky XXI: phdt trien vd http://ttnn,com,vrL/country/52/news/28720,<br />
<br />
NGHIEN CIJU TRUNG QUOC so 1(113) - 2011-<br />
77<br />