intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kinh tế lượng - TS. Trần Ngọc Minh

Chia sẻ: Phú Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

66
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nếu như kinh tế vĩ mô và vi mô mô tả sự vận động của nền kinh tế thì kinh tế lượng cung cấp các phương pháp phân tích về mặt lượng mối quan hệ giữa các hiện tượng kinh tế cùng với sự tác động qua lại giữa chúng trên cơ sở các số liệu thu nhập từ thực tế nhằm củng cố thêm các giả thiết, từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn hơn.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kinh tế lượng - TS. Trần Ngọc Minh

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG<br /> <br /> KINH TẾ LƯỢNG<br /> (Dùng cho sinh viên hệ đào tạo đại học từ xa)<br /> Lưu hành nội bộ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2006<br /> <br /> HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG<br /> <br /> KINH TẾ LƯỢNG<br /> <br /> Biên soạn :<br /> <br /> TS. TRẦN NGỌC MINH<br /> <br /> LỜI NÓI ĐẦU<br /> <br /> Nếu như kinh tế vĩ mô và vi mô mô tả sự vận động của nền kinh tế thì kinh tế lượng cung<br /> cấp các phương pháp phân tích về mặt lượng mối quan hệ giữa các hiện tượng kinh tế cùng với sự<br /> tác động qua lại giữa chúng trên cơ sở các số liệu thu thập từ thực tế nhằm củng cố thêm các giả<br /> thiết, từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn hơn.<br /> Từ nhiều năm nay, cùng với sự phát triển của tin học và máy vi tính, kinh tế lượng đã được<br /> áp dụng rộng rãi trong kinh tế cũng trong nhiều lĩnh vực khác. Đã có nhiều tạp chí, sách giá khoa<br /> viết về kinh tế lượng. Trong số đó phải kể đến các tác giả như: H. Theil (Đại học Chicago), J.<br /> Johnston, Daniel, L.Rubinfeld (Đại học Califonia), D.Gujarati (Viện hàn lâm quân sự Hoa kỳ.). Ở<br /> Việt nam cũng đã có một số giáo trình Kinh tế lượng do một số tác giả viết như “Kinh tế lượng”<br /> của tác giả: GS.TSKH. Vũ Thiếu; của PGS.TS. Nguyễn Quang Đông, của PGS.TS. Nguyễn Khắc<br /> Minh và của tác giả Hoàng Ngọc Mhậm,.... Những cuốn giáo khoa kinh tế lượng đó được trình<br /> bày bằng công cụ thống kê toán và ngôn ngữ toán học chặt chẽ và có tính khái quát cao.<br /> Nội dung chủ yếu của môn học này là nhằm giới thiệu:<br /> - Cách thiết lập các mô hình toán học để mô tả mối quan hệ kinh tế, tức là nêu ra các giả<br /> thiết hay giả thiết về các mối quan hệ này giữa các biến số kinh tế (chẳng hạn như nhu cầu<br /> về số lượng hàng hoá phụ thuộc tuyến tính thuận chiều với thu nhập và ngược chiều với<br /> giá cả).<br /> - Ước lượng các tham số nhằm nhận được số đo về sự ảnh hưởng của các biến độc lập khác<br /> nhau.<br /> - Kiểm định tính vững chắc của các giả thuyết đó.<br /> - Và cuối cùng, sử dụng các mô hình đó để đưa ra các dự báo hoặc dự đoán và mô phỏng<br /> các hiện tượng kinh tế.<br /> Kinh tế lượng đã trở thành một bộ phận không thể thiếu được trong chương trình đào tạo cử<br /> nhân Kinh tế và Quản trị kinh doanh của các trường đại học. Sự đòi hỏi phải phân tích định lượng<br /> các hiện tượng kinh tế trong quá trình hoạch định chính sách vĩ mô, việc dự báo và dự đoán có độ<br /> tin cậy cao,... tất cả đã làm cho kinh tế lượng có một vai trò ngày càng quan trọng và bản thân nó<br /> cũng không ngừng được hoàn thiện và phát triển.<br /> Với nội dung như đã nêu trên “Sách hướng dẫn học tập môn Kinh tế lượng” (Dùng cho<br /> sinh viên hệ đào tạo đại học từ xa) được biên soạn. Ngoài phần mở đầu, kết cấu gồm 8 chương:<br /> Chương 1: Các khái niệm cơ bản của mô hình hồi quy hai biến.<br /> Chương 2: Ước lượng và kiểm định giả thiết trong mô hình hai biến.<br /> Chương 3: Mô hình hồi quy nhiều biến.<br /> Chương 4: Hồi quy với biến độc lập là biến giả.<br /> Chương 5: Đa cộng tuyến.<br /> Chương 6: Phương sai của sai số thay đổi.<br /> <br /> Mở đầu<br /> Chương 7; Tự tương quan.<br /> Chương 8: Chọn mô hình và kiểm định việc chỉ định mô hình.<br /> Với nội dung như trên, về cơ bản cuốn sách thống nhất với chương trình quy định của Bộ<br /> Giáo dục và Đào tạo cho đối tượng là Đại học Quản trị kinh doanh về môn học kinh tế lượng.<br /> Mỗi chương được kết cấu làm 04 phần: Phần giới thiệu chương nhằm giới thiệu khái quát<br /> nội dung của chương và yêu cầu đối với người học khi nghiên cứu chương đó. Phần nội dung<br /> chương, được biên soạn theo trình tự, kết cấu nội dung của môn học một cách cụ thể, chi tiết, đơn<br /> giản giúp cho người học có thể nắm bắt nội dung một cách nhanh chóng. Phần tóm tắt nội dung và<br /> những vấn đề cần ghi nhớ, nhằm mục đích nhắc lại các thuật ngữ then chốt, nội dung cốt lõi của<br /> chương. Phần câu hỏi và bài tập nhằm củng cố lý thuyết và luyện tập kỹ năng ứng dụng kinh tế<br /> lượng vào việc giải quyết một bài toán thực tế cụ thể - Đây là phần luyện tập khi sinh viên đã học<br /> xong nội dung của chương.<br /> Hy vọng tài liệu này góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên trong học tập, góp phần<br /> nâng cao chất lượng đào tạo.<br /> Mặc dù đã có nhiều cố gắng để biên soạn, trình bày “Sách hướng dẫn học tập môn Kinh tế<br /> lượng” (dùng cho sinh viên hệ đào tạo đại học từ xa), nhưng không tránh khỏi những thiết sót.<br /> Tác giả rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của bạn đọc và các đồng nghiệp. Địa chỉ liên hệ:<br /> Bộ môn kinh tế bưu điện - Khoa QTKD1. Học viện Công nghệ Bưu chính-Viễn thông.<br /> Xin trân trọng cám ơn!<br /> <br /> Tác giả<br /> TS. Trần Ngọc Minh<br /> <br /> 2<br /> <br /> Mở đầu<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Khái quát về kinh tế lượng<br /> “Kinh tế lượng” được dịch từ chữ “Econometrics” có nghĩa là “Đo lường kinh tế”. Thuật<br /> ngữ này do A.Kragnar Frích (Giáo sư kinh tế học người Na uy, đạt giải thưởng Nobel về kinh tế<br /> năm 1969) sử dụng lần đầu tiên vào khoảng năm 1930.<br /> Năm 1936, Tibergen, người Hà Lan trình bày trước Hội đồng kinh tế Hà Lan một mô hình<br /> kinh tế lượng đầu tiên, mở đầu cho một phương pháp nghiên cứu mới về phân tích kinh tế. Năm<br /> 1939, ông xây dựng một số mô hình tương tự cho Mỹ.<br /> Năm 1950, nhà kinh tế được giải thưởng Nobel là Lawrence Klein đã đưa ra một số mô<br /> hình mới cho nước Mỹ và từ đó kinh tế lượng được phát triển trên phạm vi toàn thế giới. Hiện nay<br /> Lawrence Klein cầm đầu một dự án quốc tế (Link Project) với mô hình kinh tế thế giới dùng để<br /> dự báo kinh tế thế giới hàng năm cho Liên hiệp quốc.<br /> Kinh tế lượng là một môn khoa học về đo lường các mối quan hệ kinh tế diễn ra trong thực<br /> tế. Kinh tế lượng ngày nay là sự kết hợp giữa lý thuyết kinh tế hiện đại, thông kê toán và máy vi<br /> tính, nhằm định lượng các mối quan hệ kinh tế, dự báo khả năng phát triển hay diễn biến của các<br /> hiện tượng kinh tế và phân tích nó, làm cơ sở cho việc hoạch định các chính sách kinh tế.<br /> <br /> 2. Xây dựng và áp dụng mô hình kinh tế lượng:<br /> Việc xây dựng và áp dụng mô hình kinh tế lượng được tiến hành theo các bước sau đây:<br /> Bước 1: Nêu vấn đề lý thuyết cần phân tích và các giả thiết về mối quan hệ giữa các biến<br /> kinh tế. Chẳng hạn: Khi nghiên cứu mối quan hệ giữa mức tiêu dùng và thu nhập của các hộ gia<br /> đình. Theo lý thuyết của kinh tế học vi mô ta có thể nêu giả thiết: mức tiêu dùng của các hộ gia<br /> đình phụ thuộc theo quan hệ cùng chiều với thu nhập khả dụng của họ (Thu nhập sau khi trừ thuế<br /> và tiết kiệm).<br /> Bước 2: Thiết lập các mô hình toán học để mô tả quan hệ giữa các biến kinh tế. Lý thuyết<br /> kinh tế học cho biết quy luật về môío quan hệ giữa các chỉ tiêu kinh tế, nhưng không nêu rõ dạng<br /> hàm. Kinh tế lượng phải dựa vào các học thuyết kinh tế để định dạng các mô hình cho các trường<br /> hợp cụ thể. Chẳng hạn, khi nghiên cứu mối quan hệ giữa lượng cầu và giá cả của một loại hàng, ta<br /> có thể dùng hàm tuyến tính hoặc hàm phi tuyến để diễn tả mối quan hệ này. Giả sử ta chọn đường<br /> cầu dạng tuyến tính thì mô hình này có dạng:<br /> D = a + bp<br /> Trong đó: D là lượng cầu và p là giá cả của loại hàng đó; a, b là các tham số của mô hình. D<br /> là biến phụ thuộc hay còn gọi là biến cần được giải thích và p là biến độc lập hay biến giải thích,.<br /> Bước 3:Thu thập số liệu.<br /> Khác với các mô hình kinh tế dạng tổng quát, các mô hình kinh tế lượng được xây dựng<br /> xuất phát từ số liệu thực tế. Trong thống kê toán và kinh tế lượng, người ta phân biệt số liệu của<br /> tổng thể và số liệu của mẫu. Số liệu của tổng thể là số liệu của toàn bộ các đối tượng (phần tử) mà<br /> ta cần nghiên cứu. Số liệu của mẫu là số liệu của một tập hợp con được lấy ra từ tổng thể. Chẳng<br /> 3<br /> <br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
19=>1