intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kỹ thuật chăn nuôi lợn nái sinh sản part 4

Chia sẻ: Ahfjh Kasjfhka | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

147
lượt xem
32
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Là thời gian từ khi sơ sinh đến khi lợn cái động dục lần đầu tiên. Tuổi động dục lần đầu khác nhau tuỳ theo giống lợn, ví dụ: lợn nội có tuổi động dục lần đầu sớm hơn lợn ngoại. *Tuổi phối giống lần đầu: Thông thường ở lần động dục đầu tiên người ta chưa cho phối giống vì ở thời điểm này lợn chưa thành thục về thể vóc, số lượng trứng rụng còn ít. Người ta thường cho phối giống vào chu kỳ thứ 2 hoặc thứ 3. Tuổi phối giống lần đầu được tính bằng...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật chăn nuôi lợn nái sinh sản part 4

  1. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Lµ thêi gian tõ khi s¬ sinh ®Õn khi lîn c¸i ®éng dôc lÇn ®Çu tiªn. Tuæi ®éng dôc lÇn ®Çu kh¸c nhau tuú theo gièng lîn, vÝ dô: lîn néi cã tuæi ®éng dôc lÇn ®Çu sím h¬n lîn ngo¹i. * Tuæi phèi gièng lÇn ®Çu: Th«ng th­êng ë lÇn ®éng dôc ®Çu tiªn ng­ êi ta ch ­a cho phèi gièng v× ë thêi ®iÓm nµy lîn ch ­a thµnh thôc vÒ thÓ vãc, sè l­îng trøng rông cßn Ýt. Ng­êi ta th­êng cho phèi gièng vµo chu kú thø 2 hoÆc thø 3. Tuæi phèi gièng lÇn ®Çu ®­îc tÝnh b»ng c¸ch céng tuæi ®éng dôc lÇn ®Çu víi thêi gian ®éng dôc cña mét hoÆc hai chu kú n÷a hoÆc tuæi t¹i thêi ®iÓm phèi gièng lÇn ®Çu. * Tuæi ®Î løa ®Çu: Sau khi phèi gièng, lîn chöa trung b×nh 114 ngµy. Tuæi ®Î løa ®Çu lµ tuæi lîn mÑ ®Î løa ®Çu tiªn. §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña lîn n¸i ng­ êi ta c¨n cø vµo 2 mÆt: sè l­ îng vµ chÊt l­ îng cña ®µn con. b. Kh¶ n¨ng sinh s¶n: Kh¶ n¨ng sinh s¶n cña lîn n¸i ®­îc ®¸nh gi¸ trªn c¸c chØ tiªu sè l­ îng vµ c¸c chØ tiªu chÊt l­îng ®µn con. C¸c chØ tiªu sè l­îng gåm cã: * Sè con s¬ sinh cßn sèng ®Õn 24 giê trªn løa ®Î: §©y lµ chØ tiªu kinh tÕ rÊt quan träng. Nã nãi lªn kh¶ n¨ng ®Î nhiÒu hay Ýt con cña gièng, nãi lªn kü thuËt thô tinh cña dÉn tinh viªn vµ kü thuËt ch¨m sãc lîn n¸i chöa. Trong vßng 24 giê sau khi sinh ra, nh÷ng lîn con kh«ng ®¹t khèi l­îng s¬ sinh (qu¸ bÐ), kh«ng ph¸t dôc hoµn toµn, dÞ d¹ng … th× sÏ bÞ chÕt. Ngoµi ra do lîn con míi sinh, ch­a nhanh nhÑn, dÔ bÞ lîn mÑ ®Ì chÕt. B×nh qu©n sè lîn con ®Î ra cßn sèng/løa: Tæng sè lîn con ®Î ra cßn sèng trong vßng 24 giê kÓ tõ khi lîn n¸i ®Î xong con cuèi cïng cña c¸c løa ®Î trªn tæng sè løa ®Î. C«ng thøc tÝnh: Tæng sè lîn con ®Î ra cßn sèng B×nh qu©n sè lîn con ®Î ra cßn sèng/løa = ---------------------------------------------- Tæng sè løa ®Î Tæng sè lîn con ®Î ra ®Ó l¹i nu«i: Tæng sè lîn con ®Î ra cßn sèng cã kh¶ n¨ng ®Ó l¹i nu«i: §èi víi lîn ngo¹i: khèi l­îng > 0,8 kg; ®èi víi lîn néi: khèi l­ îng > 0,3 kg. TÝnh theo c«ng thøc: Tæng sè lîn con ®Ó l¹i nu«i B×nh qu©n sè lîn con ®Ó l¹i nu«i/ løa = ------------------------------------- Tæng sè løa ®Î * Tû lÖ sèng: tû lÖ sèng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: 19
  2. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Sè con s¬ sinh sèng ®Õn 24 giê Tû lÖ sèng (%) = x 100 Sè con ®Î ra cßn sèng * Sè lîn con cai s÷a trªn løa: §©y lµ chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt rÊt quan träng quyÕt ®Þnh n¨ng suÊt cña nghÒ ch¨n nu«i lîn. Nã liªn quan ®Õn kü thuËt ch¨n nu«i lîn con bó s÷a, kh¶ n¨ng tiÕt s÷a vµ kh¶ n¨ng nu«i con cña lîn mÑ vµ kh¶ n¨ng h¹n chÕ c¸c yÕu tè g©y bÖnh cho lîn con. §ã lµ sè lîn con ®­ îc nu«i sèng cho ®Õn khi cai s÷a lîn mÑ. Thêi gian cai s÷a dµi hay ng¾n phô thuéc vµo tr×nh ®é kü thuËt chÕ biÕn thøc ¨n vµ kü thuËt ch¨n nu«i. HiÖn nay cã mét sè c¬ së ch¨n nu«i lîn theo h­íng c«ng nghiÖp ®· tiÕn hµnh cai s÷a cho lîn con lóc 21 hoÆc 28 ngµy tuæi, cßn trong ch¨n nu«i ®¹i trµ th­êng tiÕn hµnh cai s÷a cho lîn con lóc 45 thËm chÝ 56 ngµy tuæi. NÕu chóng ta tiÕn hµnh cai s÷a sím cho lîn con sÏ gãp phÇn t¨ng sè løa ®Î trªn n¨m cña lîn n¸i vµ h¹n chÕ mét sè bÖnh hay l©y tõ lîn con sang lîn mÑ. Sè con sèng ®Õn cai s÷a Tû lÖ nu«i sèng (%) = x 100 Sè con ®Ó l¹i nu«i Trong mét sè tr­ êng hîp sè lîn con s¬ sinh nhiÒu nh­ng ng­ êi ta chØ gi÷ l¹i mét sè lîn con nhÊt ®Þnh ®Ó nu«i ®Ó ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn b×nh th­ êng cña lîn con. Th«ng th­êng tû lÖ nu«i sèng cµng cao th× cµng tèt. * Sè lîn con cai s÷a /n¸i/n¨m: Lµ chØ tiªu tæng qu¸t nhÊt cña nghÒ ch¨n nu«i lîn n¸i. ChØ tiªu nµy phô thuéc vµo thêi gian cai s÷a lîn con vµ sè l­îng lîn con cai s÷a trong mçi løa ®Î. NÕu cai s÷a sím sÏ t¨ng sè løa ®Î/ n¸i /n¨m vµ t¨ng sè l­îng lîn con cai s÷a trong mèi løa th× sè l­îng lîn con cai s÷a/ n¸i/n¨m sÏ cao vµ ng ­îc l¹i. Tæng sè lîn con cai s÷a trong n¨m Sè lîn con cai s÷a/n¸i/n¨m = Tæng sè lîn n¸i sinh s¶n trong n¨m C¸c chØ tiªu chÊt l­îng ®µn con: *Khèi l­îng s¬ sinh: Lµ khèi l­îng cña lîn con ® ­îc c©n ngay sau khi ®Î ra, c¾t rèn, lau kh«, bÊm sè tai vµ tr­ íc khi cho bó lÇn ®Çu tiªn. 20
  3. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Khèi l­ îng s¬ sinh toµn æ lµ chØ tiªu nãi lªn kh¶ n¨ng nu«i d­ ìng thai cña lîn mÑ, ®Æc ®iÓm gièng, kü thuËt ch¨m sãc qu¶n lý vµ phßng bÖnh cho lîn n¸i chöa. Do ®ã thµnh tÝch nµy phô thuéc c¶ vµo phÇn cña lîn n¸i vµ phÇn nu«i d­ ìng cña con ng ­êi. Khèi l­ îng s¬ sinh toµn æ lµ khèi l­îng cña tÊt c¶ lîn con sinh ra cßn sèng vµ ® ­îc ph¸t dôc hoµn toµn. NÕu nh÷ng lîn con sinh ra khoÎ m¹nh bÞ lîn mÑ ®Ì chÕt lµ thuéc vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¬ së ch¨n nu«i chø kh«ng thuéc vÒ thµnh tÝch cña lîn n¸i. Khèi l­îng s¬ sinh cña c¸c gièng lîn kh¸c nhau th× kh¸c nhau. PSS lîn néi (Ø, MC) th ­êng tõ 0,4 - 0,6 kg/con, PSS lîn lai (§B x MC) trung b×nh tõ 0,6 - 0,8 kg/con, PSS cña lîn ngo¹i trung b×nh 1,1 - 1,2 kg/con. Nh×n chung khèi l­ îng s¬ sinh cµng cao th× kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cµng nhanh, khèi l­îng cai s÷a sÏ cao vµ khèi l­îng khi xuÊt chuång sÏ lín cho nªn lîn cã chöa cÇn ®­îc ch¨m sãc nu«i d ­ìng tèt ®Ó ®µn con cã khèi l­îng s¬ sinh cao. * §é ®ång ®Òu: lµ x¸c ®Þnh xem trong c¶ æ lîn con ®é to, nhá cã ®ång ®Òu nhau hay kh«ng, th ­êng cã 2 ph ­¬ng ph¸p tÝnh: - LÊy khèi l­îng s¬ sinh cña tõng con so s¸nh víi khèi l­îng s¬ sinh b×nh qu©n cña toµn æ. Sù chªnh lÖch ®ã cµng nhá chøng tá ®µn lîn Êy cµng ®ång ®Òu. - LÊy tû lÖ vÒ ®ång ®Òu ph¸t dôc ®Ó biÓu thÞ: Khèi l­îng s¬ sinh con nhÑ nhÊt §é ®ång ®Òu ph¸t dôc = x 100 Khèi l­îng s¬ sinh con nÆng nhÊt §é ®ång ®Òu lµ mét chØ tiªu quan träng ®Ó gi¸m ®Þnh phÈm chÊt vÒ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña lîn n¸i tèt hay xÊu. Bëi v× khèi l­ îng s¬ sinh gi÷a 2 ®µn lîn con h¬n kÐm nhau kh«ng nhiÒu, nh­ ng ®é ®ång ®Òu cã thÓ chªnh lÖch nhau lín. * Khèi l­îng cai s÷a toµn æ: Cïng víi chØ tiªu sè con cai s÷a trªn løa, chØ tiªu khèi l­ îng toµn æ lóc cai s÷a gãp phÇn ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ n¨ng suÊt cña nghÒ nu«i lîn n¸i. Do hiÖn nay c¸c c¬ së ch¨n nu«i th­êng ¸p dông thêi gian cai s÷a kh¸c nhau tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng chÕ biÕn thøc ¨n vµ tr×nh ®é nu«i d­ìng, cho nªn ®Ó ®¸nh gi¸ thµnh tÝch cña lîn n¸i chóng ta th­ êng c©n khèi l­îng lîn con lóc 56 hoÆc 60 ngµy tuæi, cã nh­ vËy chóng ta míi so s¸nh vµ ®¸nh gi¸ thµnh tÝch cña lîn n¸i víi nhau ®­îc. Cßn c©n khèi l­ îng cña lîn con lóc cai s÷a ë thêi ®iÓm sím h¬n chØ dïng ®Ó ®Þnh møc dinh d­ ìng cho lîn con mµ th«i. Khèi l­ îng lîn con cai s÷a cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn khèi l­ îng s¬ sinh vµ lµ nÒn t¶ng xuÊt ph¸t cho khèi l­îng xuÊt chuång sau nµy. 21
  4. RUMENASIA.ORG/VIETNAM B×nh qu©n khèi l­îng 1 lîn con cai s÷a (kg): Khèi l­ îng trung b×nh tÝnh b»ng kg cña 1 lîn con lóc cai s÷a ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: Tæng khèi l­îng lîn con cai s÷a (kg) B×nh qu©n khèi l­îng 1 lîn con cai s÷a (kg)= Tæng sè lîn con cai s÷a (con) * Kh¶ n¨ng tiÕt s÷a: Kh¶ n¨ng tiÕt s÷a lµ mét chØ tiªu quan träng, v× nã ¶nh h­ ëng ®Õn tû lÖ nu«i sèng cña ®µn lîn con, còng nh ­ k hèi l­îng cai s÷a sau nµy. Do ®ã trong c«ng t¸c gièng cÇn chó ý chän ®­îc nh÷ng lîn n¸i cã n¨ng xuÊt s÷a cao, còng nh­ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ch¨m sãc, nu«i d ­ìng ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕt s÷a cña lîn mÑ. Khi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tiÕt s÷a cña lîn n¸i, do ®Æc ®iÓm cÊu t¹o gi¶i phÉu cña bÇu vó lîn mÑ kh«ng cã bÓ s÷a cho nªn rÊt khã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c l­ îng s÷a s¶n xuÊt ra cña lîn n¸i. Cã mét sè ph ­¬ng ph¸p cã thÓ ¸p dông ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n l­ îng s÷a cña lîn n¸i nh­ c¨n cø vµo t×nh tr¹ng søc khoÎ cña lîn con, c©n khèi l­ îng lîn con tr­ íc vµ sau khi cho bó mÑ, hoÆc c©n khèi l­îng lîn mÑ tr­íc vµ sau khi cho bó … Tuy nhiªn c¸c ph­ ¬ng ph¸p nµy ®Òu Ýt nhiÒu ¶nh h­ëng ®Õn lîn con vµ lîn mÑ vµ kh«ng phï hîp víi thùc tiÔn s¶n xuÊt. Quy luËt tiÕt s÷a cña lîn mÑ cã ®Æc ®iÓm lµ t¨ng dÇn tõ lóc míi ®Î ®Õn 21 ngµy ®¹t s¶n l­ îng cao nhÊt sau ®ã gi¶m dÇn. C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm nµy , trong thùc tiÔn s¶n xuÊt ng­êi ta lÊy khèi l­ îng lîn con toµn æ lóc 21 ngµy tuæi ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tiÕt s÷a cña lîn mÑ. S¶n l­ îng s÷a cña lîn mÑ phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh­ gièng, c¸ thÓ, thøc ¨n, ch¨m sãc nu«i d ­ìng … §Ó n©ng cao s¶n l­ îng s÷a cña lîn mÑ chóng ta cÇn ph¶i c¨n cø vµo tõng yÕu tè ¶nh h­ ëng ®Ó cã biÖn ph¸p thÝch hîp. c. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt kh¸c: Trong ch¨n nu«i lîn n¸i cã mét sè chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt cÇn thiÕt ®Ó theo dâi t×nh h×nh s¶n xuÊt cña lîn n¸i trong c¬ së ch¨n nu«i. C¸c chØ tiªu nµy gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý trang tr¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n ®¶m b¶o ch¨n nu«i cã hiÖu qu¶. * Tû lÖ lîn n¸i kh«ng ®éng dôc sau cai s÷a (%): Lµ tû lÖ gi÷a sè l­îng lîn n¸i ch­ a ®éng dôc tÝnh ®Õn ngµy thø 8 sau cai s÷a so víi tæng sè lîn n¸i ®· cai s÷a con vµ ®­îc ® ­a vµo phèi gièng. Sè l­îng lîn n¸i ®· cai s÷a con tÝnh ®Õn ngµy thø 8 kh«ng ®éng dôc trë l¹i Tû lÖ lîn n¸i kh«ng = x 100 ®éng dôc sau cai s÷a (%) Sè l­îng lîn n¸i ®· cai s÷a con vµ ®­ îc ® ­a vµo phèi gièng 22
  5. RUMENASIA.ORG/VIETNAM ChØ tiªu nµy kh«ng tÝnh cho nh÷ng lîn n¸i t¬ míi ®­ a vµo phèi gièng lÇn ®Çu. * Tû lÖ thô thai ®èi víi toµn ®µn n¸i ®­îc phèi gièng: Lµ tû lÖ gi÷a sè l­îng lîn n¸i ®· mang thai ®­ îc 40 ngµy sau phèi gièng so víi tæng sè n¸i ®­ îc phèi gièng. Sè n¸i ®· mang thai ®­îc 40 ngµy sau phèi gièng Tû lÖ thô thai toµn ®µn (%) = x 100 Sè n¸i ®­ îc phèi gièng Cã thÓ sö dông lîn ®ùc gièng ®Ó kiÓm tra kÕt qu¶ thô thai cña lîn n¸i sinh s¶n vµ lîn n¸i t¬ tõ ngµy thø 18 sau khi phèi gièng trë ®i hoÆc cã thÓ dïng m¸y siªu ©m "chÈn ®o¸n cã thai sím ë lîn " vµo thêi ®iÓm 30-40 ngµy sau phèi gièng. * Tû lÖ ®Î (%): Tæng sè n¸i ®Î Tû lÖ ®Î toµn ®µn (%) = x 100 Tæng sè n¸i ® ­îc phèi gièng * Tû lÖ lîn con hao hôt tõ s¬ sinh ®Õn cai s÷a: Tû lÖ gi÷a sè l­îng lîn con bÞ chÕt tõ s¬ sinh ®Õn cai s÷a so víi tæng sè con ®Î ra cßn sèng. Tû lÖ hao hôt Tæng sè con ®Î ra cßn sèng - tæng sè con cai s÷a tõ s¬ sinh ®Õn = x 100 cai s÷a (%) Tæng sè con ®Î ra cßn sèng * Sè løa ®Î/n¸i/n¨m Lµ tæng sè løa ®Î cña ®µn n¸i trong vßng 1 n¨m trªn sè l­îng lîn n¸i b×nh qu©n cña ®µn. Tæng sè løa ®Î c¶ n¨m cña ®µn n¸i Sè løa ®Î/n¸i/n¨m = Sè l­îng lîn n¸i b×nh qu©n c¶ n¨m cña ®µn Tiªu tèn thøc ¨n/kg lîn con cai s÷a: Lµ l­ îng thøc ¨n nu«i lîn n¸i vµ lîn con theo mÑ ®Õn lóc cai s÷a trªn tæng sè khèi l­îng lîn con cai s÷a thu ®­ îc cña lîn n¸i ®ã trong 1 løa ®Î hoÆc 1 n¨m: Tæng l­ îng thøc ¨n cho lîn n¸i + con (kg) Tiªu tèn thøc ¨n/kg lîn con cai s÷a (kg) = Tæng khèi l­îng lîn con cai s÷a (kg) 23
  6. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Ch­¬ng IV Ch¨n nu«i lîn c¸i hËu bÞ 1. Môc tiªu ch¨n nu«i lîn c¸i hËu bÞ - Lîn n¸i sinh tr­ ëng nhanh, ®¹t khèi l­îng quy ®Þnh khi ®Õn tuæi phèi gièng lÇn ®Çu - Lîn c¸i ®éng dôc sím, gi¶m ®­îc chi phÝ vÒ thøc ¨n, c«ng lao ®éng vµ c¸c chi phÝ kh¸c - §Î sai con ë løa ®Î ®Çu tiªn - Lîn n¸i khai th¸c ®­îc bÒn l©u (®Î ®­ îc nhiÒu løa) 2. Kü thuËt chän lîn c¸i g©y n¸i sinh s¶n - §Þa chØ chän lîn c¸i hËu bÞ: cÇn chän nh÷ng n¬i cã ®Þa chØ tin cËy ®ã lµ nh÷ng c¬ së ch¨n nu«i (quèc doanh hoÆc t­ n h©n) cã ®µn gièng ®¹t n¨ng suÊt cao vµ an toµn vÒ dÞch bÖnh. Kh«ng nªn tù g©y n¸i tõ nh÷ng ®µn bè mÑ ®Ó t¹o lîn thÞt th­ ¬ng phÈm. - Chän nguån gèc: Chän lîn c¸i hËu bÞ tõ nh÷ng cÆp bè mÑ cã n¨ng suÊt sinh s¶n tèt, lîn mÑ ®Î sai con, tèt s÷a, cai s÷a nhiÒu con, m¾n ®Î, nu«i con khÐo … - Chän ngo¹i h×nh: § Chän nh÷ng lîn n¸i khoÎ m¹nh, l«ng da bãng mÞn, hång hµo, m¾t tinh nhanh, ®i l¹i tù nhiªn uyÓn chuyÓn, kh«ng cã c¸c khuyÕt tËt nh­ bÞ óng rèn, ch©n ®i vßng kiÒng, ®i ch÷ b¸t … § Chän nh÷ng con cã th©n h×nh ph¸t triÓn c©n ®èi, m«ng në, 4 ch©n ch¾c khoÎ, m«ng ph¸t triÓn ®Òu. Lîn ®­ îc chän ph¶i cã khèi l­îng cao h¬n khèi l­îng trung b×nh toµn ®µn ë thêi ®iÓm chän § Sè l­ îng vµ chÊt l­îng vó: sè vó ph¶i tõ 12 trë lªn, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c vó ®Òu, lé râ ®Çu vó, kh«ng chän con vó kÑ. § ¢m hé chän con cã ©m hé ph¸t triÓn, kh«ng chän nh÷ng con cã ©m hé qu¸ to hoÆc qu¸ bÐ 3. Kü thuËt nu«i d­ìng lîn c¸i hËu bÞ Yªu cÇu cÇn ®¹t: Lîn c¸i hËu bÞ tr­ íc khi phèi gièng ph¶i ®¹t thÓ tr¹ng phèi gièng, nghi· lµ - kh«ng bÐo qu¸ hoÆc gÇy qu¸. Muèn vËy cÇn chó ý c¸c yÕu tè sau ®©y: + Gi¸ trÞ dinh d­ìng trong khÈu phÇn hîp lý cho tõng giai ®o¹n + Møc ¨n cho lîn hµng ngµy hîp lý cho tõng giai ®o¹n ChÕ ®é dinh d­ ìng trong khÈu phÇn thøc ¨n cho lîn c¸i hËu bÞ qua c¸c giai ®o¹n - B¶ng 1: ChÕ ®é dinh d­ìng trong khÈu phÇn thøc ¨n cho lîn n¸i Khèi l­îng lîn Pr.th«/khÈu phÇn (%) N¨ng l­îng (ME) Kcal Tõ 20-30 kg 16-17 3100 Tõ 30-65 kg 15 3000 Tõ 65 kg ®Õn phèi gièng vµ 13-14 2900 c¶ kú mang thai Møc ¨n con/ngµy (kg thøc ¨n hçn hîp) - 24
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2