intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kỹ thuật nuôi bào ngư

Chia sẻ: Gu Tin | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

203
lượt xem
15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bào ngư là một trong những đặc sản của biển. Giống như ốc hương, sò huyết, hải sâm, vi cá mập…, bào ngư là món ăn có giá trị dinh dưỡng cao, có tác dụng chữa nhiều bệnh trong đó tăng cường sinh lực cho nam giới được chú ý hơn cả.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật nuôi bào ngư

  1. K THU T NUÔI BÀO NGƯ http://www.mekongfish.net.vn/uploads/chuyende_thuysan/kythuatnuoi/bao... K THU T NUÔI BÀO NGƯ Ts. Trương Qu c Phú B môn Th y sinh h c ng d ng, Khoa Th y s n, Đ i h c C n Thơ Bào ngư là loài có giá tr kinh t b i vì hàm lư ng dinh dư ng trong th t c a chúng r t cao. Bào ngư có kho ng g n 100 loài, t t c đ u thu c gi ng Haliotis. Chùng có m t nhi u vùng trên trái đ t, m t s loài hi n nay đang đư c nuôi như Haliotis disversicolor, H. asinina, H. oliva... Hình 1: Hình d ng c a Bào ngư (Haliotis) I. Đ C ĐI M SINH H C. 1. Phân b . Các loài Bào ngư phân b r ng kh p th gi i nhưng chúng phát tri n phong phú v s lư ng vùng ôn đ i. Bào ngư thích s ng vùng bi n c n, môi trư ng nư c xáo đ ng m nh và hàm lư ng oxy hòa tan cao. Vì v y, chúng thư ng phân b n n đáy c ng, trên các mõm đá. Bào ngư không phân b các vùng c a sông b i vì c a sông n ng đ mu i th p, có nhi u bùn, nhi t đ cao và oxy hòa tan th p. Bào ngư thích nghi trong kho ng nhi t đ t 10-35oC và n ng đ mu i t 25-35%o. Vi t Nam Bào ngư phân b đ o Cô Tô, H Long, các đ o B c và Trung B . Nam B Bào ngư có đ o Phú Qu c. 2. Phương th c s ng. Phương th c s ng c a Bào ngư có liên quan đ n c u t o c a chân. Bào ngư dùng chân đ bò t nơi này đ n nơi khác gi ng như nh ng loài c khác. Nhưng chân c a Bào ngư không thích h p đ bò ho c bám trên cát. Trên m t cát chùng d bi l t ng a và d b đ ch h i t n công. Vì v y, ch th y Bào ngư phân b vùng đáy đá. Khi g p k thù, Bào ngư dùng chân bám ch t trên đá và h th p v xu ng đ che đ y ph n cơ th và chân. Chân c a bào ngư có th bám ch c trên đá, khi chúng nh n th y b đe đ a thì chúng bám r t ch c và khó có th tách chúng ra kh i m t đá. Bào ngư s ánh sáng nên chúng thư ng n n p trong các h c đá vào ban ngày và ban đêm thì bò ra đ tìm m i. 3. Th c ăn. Bào ngư là loài ăn th c v t. Th c ăn c a Bào ngư thay đ i theo giai đo n phát tri n. Trong giai đo n đ u c a chu kỳ 1 of 4 4/9/2012 12:09 AM
  2. K THU T NUÔI BÀO NGƯ http://www.mekongfish.net.vn/uploads/chuyende_thuysan/kythuatnuoi/bao... s ng thì u trùng c a Bào ngư s ng trôi n i. Chúng dư ng như không ăn trong giai đo n u trùng. M ngư i ta đã thành công ương u trùng trong nư c vô trùng (sterile water). Tuy nhiên, theo qui trình truy n th ng c a Nh t B n thì u trùng Bào Ngư đư c ương trong môi trư ng có cung c p t o s ng và cho k t qu t t hơn. M t nghiên c u khác cho r ng u trùng có th h p thu ch t dinh dư ng tr c ti p t môi trư ng ngoài cho ho t đ ng s ng c a chúng. Khi k t thúc giai đo n u trùng phù du chúng chuy n sang s ng bám. u trùng bám dùng lư i s ng đ c p các t o san hô (coralline) ho c l p ch t nh y trên b m t đá (slime) l y th c ăn. Ch t nh y trên m t đá bao g m các t o đơn bào và vi khu n t o thành. Giai đo n trư ng thành th c ăn c a Bào ngư là rong bi n (seaweed). Bào ngư thích ăn rong đ (red algae), lo i rong nâu (brown algae) và vài lo i rong l c (green algae). o o Nhi t đ có nh hư ng đ n cư ng đ b t m i c a bào ngư. 8 C bào ngư không b t m i, 12 C bào ngư ăn v i lư ng o th c ăn là 6% tr ng lư ng cơ th , 20 C bào ngư ăn v i lư ng b ng 15% tr ng lư ng cơ th . Bào ngư ăn nhi u rong nâu Laminaria (53%), m t ít rong l c (6% Ulva, 2% Porphyra). Bào ngư b t m i tích c c v đêm, đ c bi t là lúc m t tr i s p l n và s p m c. 4. Sinh Trư ng Bào ngư sinh trư ng tương đ i ch m, bào ngư Vành tai (Haliotis asinina) đ t 3,5cm sau 6 tháng, 55cm trong 1 năm và 7,5 cm trong 3 năm. Bào ngư Nh t (H. discus) đ t 3 cm trong năm đ u, 5,5 cm, 7,5 cm và 9,5 cm cho năm th 2, 3 và măm th 4. Bào ngư sinh trư ng đ u, không thay đ i t l hình h c theo th i gian (b=3). Các y u t di truy n, môi trư ng, th c ăn... nh hư ng đ n sinh trư ng c a bào ngư. 5. Sinh s n. Bào ngư phân tính đ c, cái riêng bi t và chúng ta có th phân bi t d a vào màu s c c a chúng trong mùa sinh s n. Con cái thư ng có màu xanh đen, con đ c có màu vàng. Tr ng c a Bào ngư th tinh ngoài, cho nên t l th tinh r t th p. Tuy nhiên Bào ngư cũng có m t t p tính sinh s n đ c bi t nh m làm tăng t i đa kh năng g p nhau gi a tinh trùng và tr ng. Khi sinh s n chúng thư ng t p trung thành t ng đàn trên trong m t nơi v i m t đ cao, như v y đ m b o tr ng có cơ h i th tinh cao. Trong t nhiên Bào ngư thư ng thành th c sinh d c m t th i đi m nh t đ nh trong năm. Thí d Australia loài Bào ngư Haliotis rubra (blacklip abalone) thành th c vào cu i mùa hè đ u mùa thu, th i gian còn l i trong năm thì không thành th c. Vi t nam Bào ngư thư ng thành th c t tháng 4-8. Bào ngư kho ng 2 tu i có th thành th c tham gia sinh s n l n đ u. Bào ngư thư ng đ vào lúc chi u t i và r ng sáng, con đ c thư ng phóng tinh trư c sau đó con cái m i đ tr ng. S n ph m sinh d c cũng có vai trò kích thích các cá th khác trong qu n th sinh s n. T bào tr ng có đư ng kính kho ng 150-180mm (H. asinina), tr ng chưa chín khi đ ra s không có màng t bào hay màng keo (không th tinh). Tinh trùng có đ u hình lư i mác, đuôi dài 8-50 mm và có kh năng th tinh trong 2 gi sai khi đư c phóng thích ra môi trư ng nư c, tr ng b t d u phân c t 10 phút sau th tinh. Tr ng bào ngư phân c t hoàn toàn không đ u theo ki u xo n c. II. K THU T NUÔI. 2 of 4 4/9/2012 12:09 AM
  3. K THU T NUÔI BÀO NGƯ http://www.mekongfish.net.vn/uploads/chuyende_thuysan/kythuatnuoi/bao... Trong ngh nuôi Bào ngư gi ng đư c cung c p ch y u t hai ngu n, gi ng t nhiên và gi ng nhân t o: 1. Gi ng t nhiên. Bãi gi ng t nhiên thư ng là nh ng bãi đá có Bào ngư b m phân b , trên n n đá thư ng có nhi u rong bi n phát tri n. Cao trình c a bãi t tuy n tri u th p tr xu ng và có n ng đ mu i t 25-35%o. Sau mùa sinh s n, theo dõi trên bãi gi ng khi th y có nhi u Bào ngư con kích thư c 0,5-1cm ( u th ) thì có th ti n hành thu gi ng. Cách thu gi ng đơn gi n là dùng tay và móc đ b t gi ng. 2. Gi ng nhân t o. Hi n nay có nhi u cách cho Bào ngư sinh s n nhân t o. Dùng các kích thích b ng hóa ch t ho c v t lý đ kích thích Bào ngư sinh s n như: tia c c tím, oxy già, gây s c nhi t, s c pH... Qui trình s n xu t gi ng c a Nh t và Trung Qu c tương đ i đơn gian và d áp d ng đó là dùng nư c ch y đ kích thích Bào ngư sinh s n. Quy trình s n xu t gi ng c a Nh t b n: D ng c , thi t b : d ng c đ ch a Bào ngư b m khi sinh s n là m t thuy n g dài kho ng 3,5m, r ng 1m và chi u cao m c nư c trong thuy n là 1,5m. Trên thuy n có chia nhi u ô, xung quanh có nhi u l b c lư i đ cho nư c lưu thông nhưng ngăn không cho u trùng ra ngoài. Sau khi chu n b xong thì mang đ n bãi bi n nư c s ch đ b t đ u cho sinh s n. Tuy n ch n b m và cho sinh s n: ch c các cá th kho m nh, sinh trư ng nhanh, không b d t t và tuy n sinh d c thành th c (d a vào màu s c). L y t bào sinh d c ki n tra dư i kính hi n vi. Tr ng chín hình tròn r i r c và có th nhìn th y nhân, tinh trùng v n đ ng m nh khi cho vào môi trư ng nư c. Sau khi tuy n ch n xong đưa b m vào các ô thuy n v i t l 2-3 cái/1 đ c. Trong các ô thuy n nư c lưu thông và đi u ki n môi trư ng nư c s ch s , có hàm lư ng oxy hòa tan cao sau m t th i gian ng n Bào ngư s đ . Thư ng xuyên theo dõi n u Bào ngư sinh s n xong chúng ta v t b m ra kh i các ô thuy n sau đó chuy n thuy n đ n nơi ương (đi u ki n môi trư ng n đ nh và ít sóng gió hơn). Ương u trùng: theo dõi quá trình phát tri n phôi, khi xu t hi n u trùng phù du chúng ta c n cung c p thêm các loài t o Silic, t o Giáp làm th c ăn cho u trùng. Khi xu t hi n u trùng di n bàn chúng ta th giá th vào. Giá th thư ng dùng là đá s i ho c các lo i giá th khác, trư c khi th giá th vào giá th nên đư c r a s ch. Khi xu t hi n u trùng bò lê thì chúng ta cho rong mơ non vào cho u trùng ăn Chăm sóc: trong quá trình ương thư ng xuyên theo dõi và duy trì nhi t đ t 28-30oC. N ng đ mu i 30%o và pH là 7,5. C n chú ý giai đo n u trùng hình thành n p v ph i gi môi trư ng ương th t n đ nh, n u không u trùng s không trãi qua đư c giai đo n m t n p v và u trùng s ch t. V n chuy n gi ng: d ng c dùng v n chuy n ch y u là thùng g v i kích thư c F=45-50cm, cao 30-40cm. M t đ v n chuy n kho ng 100 con/thùng. Trong quá trình v n chuy n ph i thay nư c và gi cho Bào ngư không b ch ng lên nhau, nêu Bào ngư bám vào nhau s làm bít l hút nư c c a con bên dư i, Bào ngư s b ch t. Quy trình s n xu t gi ng bào ngư Haliotis oliva t i Vi t Nam (Theo Lê Đ c Minh, 2002): Chu n b b m : B m cho sinh s n l y t 2 ngu n t nhiên và nuôi v . B m t nhiên đư c ch n d a vào màu s c tuy n sinh d c và v n chuy n theo phương pháp gi m (5 gi ). B m có th nuôi v trong b có các đi u 3 of 4 4/9/2012 12:09 AM
  4. K THU T NUÔI BÀO NGƯ http://www.mekongfish.net.vn/uploads/chuyende_thuysan/kythuatnuoi/bao... ki n sau: Nhi t đ nư c: 27-29oC Đ m n: 30-34%o pH: 7,6-8,4 Th c ăn: Rong Gracilaria, Ulva, Sargassum, Laminaria S c khí m nh, thay nư c 100% Siphon đáy ( hút c n) Cung c p v t bám làm nơi trú n cho bào ngư Ki m tra thư ng xuyên quá trình phát tri n c a tuy n sinh d c đ ti n hành cho sinh s n Kích thích sinh s n: Kích thích b ng chi u tia c c tím: dùng đèn có công su t 10W chi u vào nư c trong 10-20 phút bào ngư s đ , nêu không thì l p l i vài l n Kích thích nhi t khô: b c bào ngư trong m t l p g c th m nư c đ t ng a trên khay phơi trong 30-60 phút,sau đó cho và b nư c tr l i s kích thích bào ngư sinh s n Kích thích nhi t nư c: Nâng nhi t đ nư c lên 4oC trong 4 gi sau đó h nhi t đ t ng t b ng nhi t đ ban đ u, l p l i vào l n bào ngư s đ Kích thích b ng oxy già: B c bào ngư trong t m g c th m nư c, đ t ng a trên khai men phơi trong 10 phút sau đó cho vào b nư c có ch a H2O2 4 mM trong 30-60 phút, thay nư c m i 30 phút sau thì bào ngư s đ Kích thích b ng cách k t h p chi u tia c c tím v i kích thích nhi t khô và nhi t nư c: Phơi bào ngư 30-60 phút sau đó cho vào nư c có chi u tia c c tím, nâng nhi t đ lên 4oC (t 27 lên 31oC), ti p đ n h nhi t đ đ t ng t b ng nhi t đ ban đ u Kích thích b ng cách thay đ i chu kỳ ánh sáng: Che t i b đ b ng v i b t đen vào ban ngày và chi u sáng b ng đèn neon 40W vào ban đêm trong vòng 27-20 ngày bào ngư s sinh s n Ương u trùng: 5-7 gi sau th tinh có th thu u trùng vào b ương. Giai đo n này u trùng không ăn th c ăn ngoài nên ch y u là qu n lý ch t lư ng nư c t t. Gi nhi t đ kho ng 27-30oC, đ m n >30%o và oxy > 4 mg/L. Giai đo n u trùng bám bào ngư ăn t o khuê s ng bám như Nitzschia, Navicula nên c n phài nuôi t o cung c p cho u trùng. Dùng các t m nh a m ng làm v t bám đ t trong môi trư ng có bón phân đ nuôi t o bám sau đó chuy n vào b ương u trùng đ cho ăn. Sau 1 tháng ương u trùng đ t c 2mm thì chuy n sang ương gi ng, giai đo n này có b sung thêm th c ăn lá rong tươi băm nh (Rong có kích thư c l n). Khi u trùng đ t 10-15 mm thì chuy n ra l ng đ nuôi th t 3. Nuôi l n. Bãi nuôi l n đư c ch n tuy n tri u th p, có n ng đ mu i 25-35%o và có nhi u rong đ , rong nâu. Dùng đá làm giá th x p sao cho trên bãi có nhi u h c đá cho Bào ngư n n p. Khi nư c tri u đ ng (không có dòng ch y) mang gi ng Bào ngư đ n và r i đ u trên bãi. Nên r i nơi c n vì sau khi r i Bào ngư có khuynh hư ng di chuy n xu ng sâu. M t đ 2 th t 5-10 con/m . Trong quá trình nuôi nên thư ng xuyên s p x p l i các giá th và th thêm rong b sung th c ăn cho Bào ngư. Sau 2-3 năm nuôi thì Bào ngư có th đ t kích c thương ph m có th ti n hành thu ho ch. 4 of 4 4/9/2012 12:09 AM
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2