Kỹ thuật tạo thuận cảm thụ bản thể thần kinh - cơ part 2

Chia sẻ: Safskj Aksjd | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

1.3. Nén ép a. Sự nén các mặt khớp b. Gia tăng sự vững chắc c. Được áp dụng nhanh hoặc chậm và luôn luôn duy trì lực nén ép d. Kích thích hoạt động của các nhóm cơ đối trọng lực e. Được áp dụng bởi chuyên viên Vật lý trị liệu hoặc bởi chính tư thế của bệnh nhân, như thế quỳ bốn điểm. 1.4. Lực kéo a. Làm rời mặt khớp b. Tạo thuận cử động c. Được áp dụng vuông góc với vòng cung của cử động hoặc theo trục dọc của một ch...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật tạo thuận cảm thụ bản thể thần kinh - cơ part 2

1.3. NÐn Ðp a. Sù nÐn c¸c mÆt khíp b. Gia t¨ng sù v÷ng ch¾c c. §−îc ¸p dông nhanh hoÆc chËm vµ lu«n lu«n duy tr× lùc nÐn Ðp d. KÝch thÝch ho¹t ®éng cña c¸c nhãm c¬ ®èi träng lùc e. §−îc ¸p dông bëi chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu hoÆc bëi chÝnh t− thÕ cña bÖnh nh©n, nh− thÕ quú bèn ®iÓm. 1.4. Lùc kÐo a. Lµm rêi mÆt khíp b. T¹o thuËn cö ®éng c. §−îc ¸p dông vu«ng gãc víi vßng cung cña cö ®éng hoÆc theo trôc däc cña mét chi. 1.5. KÐo gi·n a. Ph¶n x¹ tñy sèng ®¬n synapse. b. T¹o thuËn sù co cña c¸c c¬ trong mét chuçi nh÷ng nhãm c¬ ®ång vËn ®−îc kÐo dµi. c. §¸p øng tèi −u ®èi víi kÐo gi·n ®−îc t¹o ra khi tÊt c¶ nh÷ng c¬ ®ång vËn trong chuçi ë trong thÕ ®−îc kÐo dµi tèi ®a vµ trong thÕ kÐo c¨ng. d. Gia t¨ng søc m¹nh co c¬ cña nhãm c¬ ®−îc kÐo gi·n. e. Theo sau kÐo gi·n lµ ®Ò kh¸ng. f. T¨ng tèc cö ®éng g. Lùc kÐo gi·n ph¶i nhÑ nhµng theo chiÒu c¬ ®−îc kÐo dµi vµ kh«ng ®−îc qu¸ m¹nh. h. Lµm gi¶m sù mÖt mái vµ sù g¾ng søc cÇn thiÕt ®Ó t¹o nªn cö ®éng. 1.6. KÝch thÝch b»ng m¾t a. Lµ mét kªnh c¶m gi¸c quan träng ®Ó cung cÊp th«ng tin ph¶n håi cho bÖnh nh©n vÒ vÞ trÝ vµ h−íng cö ®éng. b. Lµ mét kªnh thay thÕ cho c¸c kªnh c¶m gi¸c ®· bÞ mÊt hoÆc bÞ khiÕm khuyÕt. c. Cã thÓ c¶i thiÖn ®éng c¬ thóc ®Èy vµ tÇm vËn ®éng nhê quan s¸t ®Ó h−íng tíi môc tiªu. 1.7. KÝch thÝch b»ng lêi nãi a. Lêi nãi ®−îc sö dông d−íi d¹ng mÖnh lÖnh vµ ph¶i chÝnh x¸c. 10
b. ¢m s¾c vµ ©m l−îng ph¶i ®Çy uy lùc, tù tin vµ lu«n thÝch hîp víi tõng t×nh huèng cô thÓ. c. KÝch thÝch b»ng lêi nãi ph¶i phèi hîp ®óng thêi ®iÓm víi ®¸p øng ph¶n x¹, ®¸p øng tù ý vµ víi kÝch thÝch b»ng tay. 1.8. Sù ®¸p øng lan táa a. KiÓm so¸t sù lan táa b»ng c−êng ®é vµ chiÒu cña lùc ®Ò kh¸ng. b. Sù ®¸p øng lan táa x¶y ra ë nh÷ng ng−êi b×nh th−êng khi bÞ c¨ng th¼ng vµ còng gÆp ë nh÷ng bÖnh nh©n cã bÖnh lý thÇn kinh. c. Cã thÓ x¶y ra ë cïng bªn, ®èi bªn, tõ trung −¬ng ®Õn ngo¹i biªn hoÆc tõ ngo¹i biªn ®Õn trung −¬ng. 1.9. MÉu vËn ®éng a. Lµ nh÷ng cö ®éng b×nh th−êng x¶y ra trong c¸c mÉu ®ång vËn. b. C¸c mÉu vËn ®éng chøc n¨ng b×nh th−êng nãi chung x¶y ra trong c¸c mÆt ph¼ng chÐo víi nh÷ng thµnh phÇn xoay. 2. môc tiªu ®iÒu trÞ a. T¹o cho bÖnh nh©n mét kinh nghiÖm häc tÝch cùc, cã ®éng c¬ thóc ®Èy vµ cã ý thøc hoµn thµnh bµi tËp. b. Sù c©n ®èi xÐt vÒ ph−¬ng diÖn th¼ng hµng cña ®Çu, cæ, th©n, chËu, ch©n, d¸ng bé, sù chÞu träng l−îng vµ ch©n ®Õ. c. TÝnh thêi l−îng b×nh th−êng cña cö ®éng ®èi víi sù gia t¨ng c¸c ®¬n vÞ vËn ®éng, tèc ®é vµ sù ®iÒu hîp cña c¸c nhãm c¬ chñ vËn/nghÞch vËn. d. C¶i thiÖn sù kiÓm so¸t vËn ®éng vµ ®iÒu hîp cña sù co c¬ h−íng t©m, ly t©m, vµ ®¼ng tr−êng ë mäi tèc ®é cö ®éng. e. C¶i thiÖn tÇm vËn ®éng, søc m¹nh c¬, vµ sù ®iÒu hîp cña c¸c mÉu vËn ®éng chøc n¨ng. f. C¶i thiÖn tÝnh vËn ®éng, tÝnh v÷ng ch¾c, tÝnh vËn ®éng dùa trªn tÝnh v÷ng ch¾c vµ sù khÐo lÐo trong mäi t− thÕ. g. T¹o sù b×nh th−êng cña tr−¬ng lùc c¬ qua viÖc c¶i thiÖn tÇm vËn ®éng, søc m¹nh c¬, sù chÞu träng l−îng, sù ®iÒu hîp vµ gi¶m sù g¾ng søc nh»m t¹o nªn cö ®éng. h. T¸i gi¸o dôc vµ c¶i thiÖn nhËn thøc vÒ vËn ®éng. i. C¶i thiÖn th¨ng b»ng vµ søc bÒn. j. Th− gi·n. Chøc n¨ng... chøc n¨ng... chøc n¨ng. 11
3. c¸c kü thuËt ®iÒu trÞ 3.1. Khëi ®éng nhÞp nhµng §©y lµ kü thuËt mét chiÒu sö dông nhãm c¬ chñ vËn. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông cho bÖnh nh©n: 1. Cã sù khã kh¨n trong viÖc khëi ®Çu cö ®éng vµ trong viÖc duy tr× cö ®éng qua suèt tÇm vËn ®éng s½n cã. 2. Tr× trÖ, chËm ch¹p, vµ kh«ng thÓ duy tr× tèc ®é ®· ®Þnh s½n cña cö ®éng. 3. Cã c¶m thô b¶n thÓ, sù ®iÒu hîp, vµ kiÓm so¸t vËn ®éng bÞ gi¶m. 4. Cã sù co cøng hoÆc cøng ®ê. 5. Dïng ®Ó h−íng dÉn nh÷ng mÉu vËn ®éng mong muèn. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy, mét phÇn c¬ thÓ ®−îc di chuyÓn thô ®éng nhiÒu lÇn qua tÇm vËn ®éng s½n cã cña mét mÉu vËn ®éng. Sau ®ã, yªu cÇu bÖnh nh©n "gióp" thùc hiÖn cö ®éng. KÕ tiÕp, bÖnh nh©n thùc hiÖn cö ®éng chñ ®éng hoÆc cö ®éng chñ ®éng cã trî gióp. Cuèi cïng, yªu cÇu bÖnh nh©n "gióp" nhiÒu h¬n viÖc thùc hiÖn cö ®éng ngay c¶ khi chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu b¾t ®Çu ®Ò kh¸ng cö ®éng ®ã. Sù tiÕn triÓn ®i tõ cö ®éng thô ®éng, ®Õn cö ®éng chñ ®éng, råi ®Õn cö ®éng cã ®Ò kh¸ng. 3.2. Phèi hîp co c¬ ®¼ng tr−êng §©y lµ kü thuËt hai chiÒu sö dông nhãm c¬ chñ vËn chØ ®Ó thùc hiÖn sù co c¬ h−íng t©m, ly t©m, vµ ®¼ng tr−êng mµ kh«ng cã thêi gian nghØ, thêi gian th− gi·n khi thay ®æi chiÒu cö ®éng, hoÆc sù co c¬ ®¼ng tr−êng. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông cho nh÷ng bÖnh nh©n: 1. BÞ khiÕm khuyÕt vÒ kiÓm so¸t vËn ®éng hoÆc cã vÊn ®Ò trong viÖc häc c¸ch vËn ®éng. 2. BÞ khiÕm khuyÕt vÒ ®iÒu hîp hoÆc c¶m thô b¶n thÓ. 3. Cã sù khã kh¨n vÒ co c¬ h−íng t©m, ly t©m hoÆc ®¼ng tr−êng. 4. BÞ gi¶m tÇm vËn ®éng, søc m¹nh c¬ hoÆc sù v÷ng ch¾c. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu ®Ò kh¸ng trªn mét phÇn c¬ thÓ qua mét mÉu vËn ®éng h−íng t©m. ë cuèi tÇm vËn ®éng, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu yªu cÇu bÖnh nh©n gi÷ phÇn c¬ thÓ ®ã b»ng c¸ch co c¬ ®¼ng tr−êng. KÕ tiÕp, phÇn c¬ thÓ ®ã ®−îc ®−a trë vÒ t− thÕ khëi ®Çu cña mÉu vËn ®éng, ®ång thêi trong lóc ®ã bÖnh nh©n ph¶i co c¬ ly t©m ®Ó cho cö ®éng trë vÒ nµy x¶y ra. Nh− vËy, sù tiÕn triÓn sÏ ®i tõ co c¬ h−íng t©m ®Õn co c¬ ®¼ng tr−êng råi ®Õn co c¬ ly t©m. 3.3. §¶o nghÞch ®éng (®¶o nghÞch chËm) §©y lµ kü thuËt hai chiÒu sö dông nh÷ng nhãm c¬ chñ vËn vµ nghÞch vËn. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông ®Ó: 12
1. Gia t¨ng tÇm vËn ®éng vµ søc m¹nh c¬. 2. Gióp cho bÖnh nh©n ®¹t ®−îc kh¶ n¨ng ®¶o nghÞch nhÞp nhµng theo chiÒu cö ®éng. 3. Gi¶m sù mÖt mái vµ t¹o thuËn cho sù th− gi·n chñ ®éng cña nhãm c¬ nghÞch vËn qua viÖc øc chÕ t−¬ng hç. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu t¹o thuËn cö ®éng theo mét h−íng cña mét mÉu vËn ®éng. Tr−íc khi tÇm vËn ®éng cuèi ®¹t ®−îc, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu ®æi bµn tay cÇm n¾m ë xa vµ sau ®ã t¹o thuËn cho mÉu vËn ®éng ng−îc l¹i. Khi mÉu vËn ®éng ng−îc l¹i b¾t ®Çu, bµn tay cÇm n¾m ë gÇn ®−îc ®æi ®Ó phï hîp víi bÒ mÆt tiÕp xóc míi. Kh«ng cã thêi gian nghØ khi ®æi chiÒu cö ®éng. 3.4. §¶o nghÞch æn ®Þnh §©y lµ kü thuËt hai chiÒu sö dông co c¬ ®¼ng tr−êng víi lùc ®Ò kh¸ng ®−îc t¹o bëi chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu ®ñ ®Ó lín h¬n lùc co c¬ dù ®Þnh cña bÖnh nh©n. Kü thuËt nµy cã thÓ ®−îc ¸p dông cho bÖnh nh©n ®Ó: 1. C¶i thiÖn sù v÷ng ch¾c vµ søc m¹nh c¬. 2. C¶i thiÖn kh¶ n¨ng thay ®æi lu©n phiªn gi÷a nhãm c¬ chñ vËn vµ nhãm c¬ nghÞch vËn. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu yªu cÇu bÖnh nh©n cö ®éng theo mÉu vËn ®éng mong muèn trong khi chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu t¹o lùc ®Ò kh¸ng ®èi nghÞch b»ng c¶ hai tay gÇn vµ xa ®ñ ®Ó ng¨n cö ®éng x¶y ra. Nªn t¨ng lùc ®Ò kh¸ng tõ tõ. Khi bÖnh nh©n ®· thùc hiÖn sù co c¬ tèt nhÊt, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu tõ tõ níi láng tay cÇm n¾m trªn mét mÆt tiÕp xóc vµ chuyÓn ®æi cÇm n¾m lªn trªn bÒ mÆt c¬ nghÞch vËn. T¨ng lùc ®Ò kh¸ng tõ tõ trªn tay nµy theo chiÒu ng−îc l¹i. KÕ tiÕp, bµn tay kia còng tõ tõ níi láng vµ ®Æt lªn trªn bÒ mÆt cña c¬ nghÞch vËn, ®©y chÝnh lµ n¬i tay nµy gia t¨ng tõ tõ lùc ®Ò kh¸ng. §Ò kh¸ng trªn tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn cña mÉu vËn ®éng bao gåm c¶ cö ®éng xoay. Yªu cÇu bÖnh nh©n chèng l¹i lùc ®Ò kh¸ng. TiÕn tr×nh nµy cã thÓ ®−îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn theo mçi chiÒu cö ®éng. 3.5. æn ®Þnh nhÞp nhµng §©y lµ kü thuËt hai chiÒu sö dông co c¬ ®¼ng tr−êng cña c¸c nhãm c¬ chñ vËn vµ nghÞch vËn trong mét mÉu vËn ®éng vµ mÉu ng−îc l¹i cña nã. Kh«ng cÇn chó ý ®Õn sù di chuyÓn phÇn c¬ thÓ cña bÖnh nh©n mµ chØ chó ý ®Õn sù k×m gi÷ cña phÇn c¬ thÓ ®ã vµ chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu qu©n b×nh tõ tõ c−êng ®é vµ h−íng cña lùc. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông ®Ó: 1. C¶i thiÖn søc m¹nh c¬, sù v÷ng ch¾c vµ tÇm vËn ®éng. 13
2. KÝch ho¹t nhãm c¬ quanh mét khíp mµ nhãm c¬ nµy cã thÓ bÞ ®au khi bÖnh nh©n dïng lùc qu¸ m¹nh hoÆc bÞ ®au khi chØ cö ®éng mét vµi ®é cña tÇm vËn ®éng. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu ®−a phÇn c¬ thÓ cña bÖnh nh©n ®Õn tÇm vËn ®éng mong muèn hoÆc bÖnh nh©n di chuyÓn chñ ®éng phÇn c¬ thÓ nµy ®Õn vÞ trÝ mµ t¹i vÞ trÝ ®ã chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu yªu cÇu bÖnh nh©n gi÷ l¹i vµ chØ qu©n b×nh víi lùc ®Ò kh¸ng ng−îc chiÒu ®−îc t¹o bëi hai tay xa vµ gÇn cña chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu, kh«ng ®−îc ®Èy qu¸ m¹nh hoÆc v−ît qu¸ lùc ®Ò kh¸ng cña chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu. Chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu nªn t¨ng lùc ®Ò kh¸ng tõ tõ mét c¸ch thÝch hîp. T¹i ®iÓm nµy, chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu tõ tõ níi láng cÇm n¾m ë bµn tay xa, råi ®Æt bµn tay nµy lªn trªn bÒ mÆt c¬ nghÞch vËn vµ b¾t ®Çu t¨ng lùc ®Ò kh¸ng tõ tõ trªn tay nµy. KÕ tiÕp, bµn tay gÇn còng tõ tõ níi láng vµ còng ®Æt lªn trªn bÒ mÆt cña c¬ nghÞch vËn, ®©y chÝnh lµ n¬i bµn tay nµy tõ tõ gia t¨ng lùc ®Ò kh¸ng. BÖnh nh©n ®−îc yªu cÇu qu©n b×nh víi lùc ®Ò kh¸ng vµ kh«ng ®−îc ®Èy qu¸ m¹nh hoÆc v−ît qu¸ lùc kh¸ng ®ã. TiÕn tr×nh nµy cã thÓ ®−îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn theo mçi chiÒu cña cö ®éng. 3.6. KÐo gi·n nhanh lËp l¹i (tõ tÇm vËn ®éng ngoµi) §©y lµ kü thuËt mét chiÒu chØ sö dông nhãm c¬ chñ vËn cña mÉu vËn ®éng. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông khi: a. BÖnh nh©n mÖt hoÆc ®¹t ®Õn phÇn yÕu cña tÇm vËn ®éng. b. BÖnh nh©n cã khã kh¨n khi khëi ®Çu cö ®éng hoÆc ®iÒu hîp cö ®éng. c. Cö ®éng ®ßi hái sù t¹o thuËn theo mét h−íng ®· ®Þnh s½n. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy, b¾t ®Çu b»ng cö ®éng theo mÉu mong muèn. ë t¹i ®iÓm yÕu cña tÇm vËn ®éng hoÆc nÕu cã sù mái c¬, phÇn c¬ thÓ nµy ®−îc ®−a trë l¹i t− thÕ khëi ®Çu cña mÉu vËn ®éng ®ã vµ ®−îc kÐo gi·n lÆp l¹i mét c¸ch nhÑ nhµng nh»m t¹o thuËn cö ®éng theo mÉu vËn ®éng nµy mét lÇn n÷a. Cã thÓ lÆp l¹i nhiÒu lÇn kü thuËt nµy ®Ó ®¹t ®−îc tÇm vËn ®éng ®Çy ®ñ nÕu ®−îc (tõ tÇm vËn ®éng trong). Mét nhãm c¬ cã thÓ ®−îc kÐo gi·n lÆp l¹i mét c¸ch nhÑ nhµng khi ë tr¹ng th¸i co ng¾n. §iÒu nµy cã thÓ ®−îc ¸p dông t¹i bÊt cø ®iÓm nµo cña tÇm vËn ®éng – n¬i cã sù mái c¬ hoÆc yÕu c¬. Trong tr−êng hîp nµy, phÇn c¬ thÓ ®ã kh«ng ®−îc ®−a trë l¹i t− thÕ khëi ®Çu cña mÉu vËn ®éng ®ang thùc hiÖn. 3.7. Co/nghØ §©y lµ kü thuËt mét chiÒu liªn quan ®Õn sù co c¬ ®¼ng tr−êng mµ bÖnh nh©n ph¶i chó ý ®Ó di chuyÓn phÇn c¬ thÓ chèng l¹i lùc ®Ò kh¸ng cña chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu vµ lùc ®Ò kh¸ng nµy ph¶i ®ñ m¹nh ®Ó kh«ng cho cö ®éng x¶y ra. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông ®Ó: a. Gia t¨ng tÇm vËn ®éng. 14
b. T¹o thuËn th− gi·n qua sù øc chÕ t−¬ng hç. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy: 1. PhÇn c¬ thÓ ®−îc ®−a ®Õn ®iÓm tÇm vËn ®éng bÞ giíi h¹n cña mÉu vËn ®éng vµ ph¶i bao gåm tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn cña mÉu vËn ®éng kÓ c¶ thµnh phÇn xoay. 2. KÕ ®ã, bÖnh nh©n ®−îc yªu cÇu di chuyÓn phÇn c¬ thÓ theo mÉu ng−îc l¹i trong khi chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu ®Ò kh¸ng cö ®éng nµy vµ chØ cho phÐp thµnh phÇn xoay x¶y ra vµi ®é. 3. Theo sau ®ã lµ sù th− gi·n trong Ýt nhÊt 5 gi©y. 4. TiÕp ®ã, phÇn c¬ thÓ cña bÖnh nh©n ®−îc di chuyÓn thô ®éng hoÆc ®−îc yªu cÇu di chuyÓn chñ ®éng ®Õn tÇm ®é míi ®¹t ®−îc. 3.8. Gi÷/nghØ §©y lµ kü thuËt mét chiÒu liªn quan ®Õn sù co c¬ ®¼ng tr−êng hoÆc co c¬ gi÷ l¹i mµ bÖnh nh©n ph¶i chó ý ®Ó duy tr× t− thÕ vµ kh«ng di chuyÓn phÇn c¬ thÓ. §iÒu nµy ®ßi hái ë bÖnh nh©n mét lùc qu©n b×nh víi lùc ®Ò kh¸ng cña chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu ¸p dông trªn phÇn c¬ thÓ ®ã cña bÖnh nh©n. Kü thuËt nµy ®−îc ¸p dông khi cÇn: a. Gia t¨ng tÇm vËn ®éng. b. T¹o thuËn th− gi·n. c. Gi¶m ®au. §Ó ¸p dông kü thuËt nµy: 1. §−a phÇn c¬ thÓ cña bÖnh nh©n ®Õn ®iÓm cuèi tÇm vËn ®éng cña mét mÉu vËn ®éng hoÆc ®Õn ®iÓm gÇn s¸t víi n¬i bÞ ®au. 2. Ph¶i bao gåm tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn cña mÉu vËn ®éng bÞ giíi h¹n. 3. KÕ ®ã, bÖnh nh©n ®−îc yªu cÇu gi÷ yªn phÇn c¬ thÓ trong khi chuyªn viªn VËt lý trÞ liÖu gia t¨ng tõ tõ lùc ®Ò kh¸ng. 4. Theo sau ®ã lµ sù th− gi·n trong 5 gi©y. 5. TiÕp ®ã, phÇn c¬ thÓ cña bÖnh nh©n ®−îc di chuyÓn thô ®éng hoÆc ®−îc yªu cÇu di chuyÓn chñ ®éng tíi tÇm ®é míi ®¹t ®−îc. 15
Bµi 2 d¸ng ®i 1. ®iÒu trÞ d¸ng ®i 1.1. T− thÕ ngåi Ngåi trong thêi gian dµi, nh− nhiÒu bÖnh nh©n lµm, cã thÓ khiÕn t¨ng cao c¸c nguy c¬ dÉn ®Õn t− thÕ ngåi xÊu nh− chÞu träng l−îng kh«ng c©n ®èi, nghiªng x−¬ng chËu qu¸ møc, sù lÖch t− thÕ, −ìn cét sèng, gï cét sèng, xoay cét sèng, gËp bªn th©n vµ c¸c t− thÕ bï trõ cña ®Çu vµ cæ. Sù c¶m nhËn vÒ ®−êng gi÷a th©n ng−êi vµ sù th¼ng hµng bÞ thay ®æi còng nh− sù tù nhËn thøc vµ h×nh ¶nh c¬ thÓ bÞ suy gi¶m sÏ ¶nh h−ëng lªn c¸c vïng chøc n¨ng kh¸c nhau vÝ dô nh− d¸ng ®i. C¸c tiÕn tr×nh trong t− thÕ ngåi ®−îc sö dông ®Ó gióp bÖnh nh©n gi÷ th©n m×nh th¼ng ®øng vµ th¨ng b»ng h¬n, cã ®−îc sù chÞu träng l−îng c©n ®èi vµ cã ®−îc sù “s¾p xÕp mét c¸ch trËt tù” hoÆc “sù th¼ng hµng b×nh th−êng vµ chøc n¨ng h¬n” cña c¸c thµnh phÇn trong hÖ thèng c¬ x−¬ng nh− ®Çu, cæ, th©n trªn, th©n d−íi, chËu, vµ c¸c chi. a. ¸p dông lùc nÐn Ðp trªn hai vai qua c¸c c¬ trªn gai, c¬ thang trªn vµ c¬ thang gi÷a hoÆc nÐn nhÑ qua ®Ønh ®Çu hoÆc trªn x−¬ng chËu qua hai mµo chËu gióp t¹o thuËn cho sù ®¸p øng duçi th¼ng vµ sù v÷ng ch¾c cña th©n m×nh trong t− thÕ nµy. Khi quan s¸t trong mÆt ph¼ng ®øng däc, lùc nÐn Ðp nµy ¶nh h−ëng ®Õn cö ®éng duçi vïng ngùc vµ vïng th¾t l−ng, còng nh− cö ®éng nghiªng chËu ra tr−íc vµ còng ¶nh h−ëng ®Õn viÖc kÐo gi·n dµi th©n m×nh. Lùc nÐn Ðp nªn ®−îc ¸p dông nhanh vµ ph¶i ®−îc duy tr× ®Ó t¹o thuËn cho sù ®¸p øng. b. Lùc kÐo khi ®−îc ¸p dông theo h−íng lªn trªn vµ ra phÝa tr−íc b»ng c¸ch cÇm n¾m kiÓu c¬ giun ë gãc d−íi x−¬ng b¶ vai sÏ t¹o thuËn cho viÖc duçi vïng ngùc, duçi vïng th¾t l−ng, nghiªng x−¬ng chËu vÒ phÝa tr−íc vµ kÐo gi·n dµi th©n m×nh. c. HÝt vµo s©u khi ®−îc phèi hîp víi môc a vµ môc b sÏ cã hiÖu qu¶ trong viÖc t¨ng c−êng cö ®éng duçi vïng ngùc, duçi vïng th¾t l−ng vµ nghiªng x−¬ng chËu vÒ phÝa tr−íc khi nh÷ng cö ®éng nµy phèi hîp mét c¸ch tù nhiªn víi sù hÝt vµo. d. §Ò kh¸ng cö ®éng gËp vµ duçi th©n trong mÆt ph¼ng th¼ng hoÆc mÆt ph¼ng chÐo ®−îc sö dông ®Ó: − Gia t¨ng kh¶ n¨ng vµ tÝnh s½n sµng cña bÖnh nh©n ®Ó cã thÓ di chuyÓn theo mäi h−íng khi duy tr× sù th¨ng b»ng vµ sù v÷ng ch¾c qua tÇm vËn ®éng lín nhÊt. 16
− T¹o thuËn c¸c cö ®éng qua ®−êng gi÷a th©n m×nh trong c¸c thµnh phÇn cö ®éng gËp hoÆc duçi kÌm xoay vµ gËp bªn th©n m×nh. − KÝch thÝch ph¶n øng chØnh thÕ ®Çu vµ ph¶n øng c©n b»ng. − Kh¾c phôc sù mÊt tËp trung ë nöa bªn ng−êi vµ sù gi¶m viÖc dâi theo c¸c ho¹t ®éng b»ng m¾t khi cö ®éng cña m¾t ®−îc t¨ng c−êng cïng víi c¸c cö ®éng cña ®Çu, cæ, vµ th©n m×nh. − Sù kÐo gi·n kÌm lùc ®Ò kh¸ng ®èi víi lùc nghiªng chËu ra tr−íc t¹o thuËn cho sù di ®éng cña cét sèng th¾t l−ng vµ gióp cho x−¬ng chËu ë trong t− thÕ chøc n¨ng vµ trung tÝnh h¬n. Hai bµn tay ®−îc ®Æt trªn hai mµo chËu vµ lùc ®Ò kh¸ng ®−îc cho theo chiÒu xuèng d−íi vµ ra phÝa sau. − §¶o nghÞch æn ®Þnh vµ æn ®Þnh nhÞp nhµng kÝch ho¹t cö ®éng cña c¸c c¬ gËp, duçi, vµ xoay th©n m×nh, ®ång thêi t¨ng c−êng sù v÷ng ch¾c cña th©n m×nh. T− thÕ ngåi – nÐn Ðp trªn hai vai Tư thế khởi đầu Tư thế kết thúc 17
T− thÕ ngåi – lùc kÐo lªn trªn tõ d−íi x−¬ng vai Tư thế khởi đầu Tư thế kết thúc T− thÕ ngåi – gËp th©n m×nh cã lùc kh¸ng Tư thế khởi đầu Tư thế kết thúc T− thÕ ngåi – duçi th©n m×nh cã lùc kh¸ng Tư thế khởi đầu Tư thế kết thúc T− thÕ gi÷a 18