intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

luận văn:Đào tạo theo nhu cầu xã hội - Những định hướng và giải pháp

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:70

121
lượt xem
36
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một căn bệnh cốt tử trong nền Giáo dục và Đạo tạo (GD-ĐT) của ta hiện nay là sự cách biệt quá lớn giữa đào tạo và sử dụng, giữa cung và cầu về nhân lực, hay nói cách khác là kết quả GD-ĐT chưa đáp ứng được đòi hỏi của thị trường. Đây là căn bệnh đã được nói đến từ nhiều năm qua, từ ngày Đảng và Nhà nước bắt đầu đề cập đến chủ trương xã hội hóa giáo dục, thế nhưng cho đến nay vẫn chưa được khắc phục, nếu không nói là có xu hướng...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: luận văn:Đào tạo theo nhu cầu xã hội - Những định hướng và giải pháp

  1. Chuyên t t nghi p LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “ ào t o theo nhu c u xã h i - Nh ng nh hư ng và gi i pháp” 1
  2. Chuyên t t nghi p M CL C NH NG T VI T T T ................................................................................. 4 M U .......................................................................................................... 5 Chương I .......................................................................................................... 8 LÝ LU N CHUNG V ÀO T O THEO NHU C U ................................ 8 1. Khái ni m v ào t o theo nhu c u ........................................................................... 10 2. Phân lo i ào t o theo nhu c u ................................................................................. 12 3. Vai trò và c i m c a ào t o theo nhu c u ......................................................... 12 3.1. Vai trò .................................................................................................................. 12 3.2. c i m .............................................................................................................. 14 4. Phân lo i nhu c u ào t o ......................................................................................... 15 5. Các y u t nh hư ng n vi c ào t o theo nhu c u c a các trư ng..................... 16 5.1. Nh ng nhân t tích c c........................................................................................ 16 5.2. Nh ng nhân t tiêu c c......................................................................................... 17 6. Kinh nghi m v ào t o theo nhu c u c a m t s nư c và khu v c trên th gi i .. 18 6.1. Khu v c ông Á ................................................................................................... 18 6.2. Châu Âu ............................................................................................................... 23 6.3.Trung Qu c ........................................................................................................... 23 Chương II ...................................................................................................... 25 TH C TR NG ÀO T O THEO NHU C U VI T NAM HI N NAY ........................................................................................................................ 25 I: GI I THI U KHÁI QUÁT V TRUNG TÂM H P TÁC CHUYÊN GIA VÀ K THU T V I NƯ C NGOÀI ....................................................................................... 25 1.Quá trình hình thành ................................................................................................ 25 2. Ch c năng, nhi m v v a trung tâm ........................................................................ 25 2.1. Ch c năng ............................................................................................................ 25 2.2. Nhi m v .............................................................................................................. 26 3. Nhân s và cơ c u t ch c c a trung tâm ............................................................... 27 II: TH C TR NG V V N GIÁO D C - ÀO T O NƯ C TA TRONG TH I GIAN QUA ......................................................................................................... 29 1. Nh ng thành t u ã t ư c t ho t ng giáo d c ào t o ................................. 32 2. Nh ng t n t i c a n n giáo d c nư c ta ................................................................... 36 2
  3. Chuyên t t nghi p 3. Nguyên nhân c a nh ng t n t i trên ........................................................................ 43 3.1. T phía nhà trư ng và ngư i h c ......................................................................... 43 3.2. T phía Nhà nư c ................................................................................................ 46 Chương III ..................................................................................................... 50 GI I PHÁP CHO ÀO T O THEO NHU C U NƯ C TA ................ 50 1. Gi i pháp ................................................................................................................... 50 2. L trình th c hi n t 2007 n 2010......................................................................... 64 K T LU N.................................................................................................... 66 TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 68 3
  4. Chuyên t t nghi p NH NG T VI T T T 1. Giáo d c và ào t o GD – T 2. T ch c Thương m i Th gi i WTO 3. ih c H 4. Cao ng C 5. Trung h c chuyên nghi p THCN 6. Trung c p chuyên nghi p TCCN 7. Trung h c cơ s THCS 8. Trung h c chuyên nghi p THCN 9. D y ngh DN 10. Trung h c ph thông THPT 11. Công nghi p hoá, hi n i hoá CNH – H H 12. Kinh t - xã h i KT – XH 13. Công nghi p hoá CNH 14. Vi t Nam VN 15. i h c qu c gia HQG 16. Công ngh thông tin CNTT 17. Công nhân CN 4
  5. Chuyên t t nghi p M U M t căn b nh c t t trong n n Giáo d c và o t o (GD- T) c a ta hi n nay là s cách bi t quá l n gi a ào t o và s d ng, gi a cung và c u v nhân l c, hay nói cách khác là k t qu GD- T chưa áp ng ư c òi h i c a th trư ng. ây là căn b nh ã ư c nói n t nhi u năm qua, t ngày ng và Nhà nư c b t u c p n ch trương xã h i hóa giáo d c, th nhưng cho n nay v n chưa ư c kh c ph c, n u không nói là có xu hư ng tr m tr ng hơn trư c áp l c c a h i nh p qu c t . Căn b nh nói trên chính là h u qu "kép" c a m t n n giáo d c v a n ng v hư danh, khoa c , sính b ng c p theo ki u giáo d c phong ki n xưa kia l i v a mang tính "tháp ngà", tách bi t ào t o v i xã h i, v i th c ti n s n xu t kinh doanh theo mô hình c a Liên Xô trư c ây. Bi u hi n rõ nh t c a tình tr ng nêu trên chính là s m t cân i tr m tr ng trong cơ c u ngu n nhân l c ư c ào t o mà lâu nay v n ư c g i là tình tr ng "th a th y thi u th ", là tình tr ng m t b ph n không nh sinh viên ra trư ng không tìm ư c vi c làm trong khi các doanh nghi p, các khu công nghi p l i thi u tr m tr ng lao ng ã qua ào t o theo úng nhu c u c a h , c bi t là các doanh nghi p công ngh cao…Cùng v i quá trình phát tri n c a n n kinh t th trư ng và h i nh p qu c t , vi c chúng ta chính th c gia nh p T ch c Thương m i Th gi i (WTO) v i cam k t m c a th trư ng giáo d c i h c ã t o áp l c tr c ti p bu c chúng ta ph i i m i tư duy GD- T mà b ng ch ng c th là vi c ch p nh n khái ni m th trư ng giáo d c v i y ý nghĩa c a nó. Rõ ràng, v i áp l c m c a th trư ng i h c theo cam k t WTO, n u chúng ta không kh n trương i m i tri t tư duy ào t o, t GD- T vào trung tâm c a dòng ch y phát tri n và h i nh p thì kh ng ho ng, t t h u trong GD- T và ngu n nhân l c nói chung t t y u s x y ra. M t khi ngu n nhân l c ã ư c kh ng nh là chìa khóa th ng l i trong c nh tranh kinh t thì h u qu 5
  6. Chuyên t t nghi p c a kh ng ho ng, t t h u trong GD- T mà tr c ti p là ào t o H i v i phát tri n kinh t là vô cùng n ng n . Do ó ch trương hư ng toàn b n n H, C , THCN cho m c tiêu áp ng nhu c u c a xã h i mà trư c h t là nhu c u c a doanh nghi p - i tư ng có nhu c u l n nh t v nhân l c ã qua ào t o - hay nói nôm na là chuy n t " ào t o cái mình có" sang " ào t o cái mà xã h i (doanh nghi p) c n" và vi c v n d ng các nguyên t c c a c a th trư ng trong ào t o và s d ng là r t c n thi t. Nó không nh ng t o ra bư c m giúp chúng ta nhanh chóng gi i quy t v n ngu n nhân l c c a hi n t i mà còn tr thành m t ng l c to l n thúc y phát tri n kinh t trong tương lai. Trong bài vi t này, tôi i sâu vào vi c làm rõ th c tr ng ào t o theo nhu c u nư c ta hi n nay và k t qu mà chúng ta nh n ư c t nh ng gì chúng ta ã th c hi n. Qua ó th y ư c con ư ng mà toàn n n giáo d c Vi t Nam ã ch n có ã i theo úng nhu c u c a xã h i hay chưa hay c n ph i s a i, b xung cho hoàn thi n hơn n a con ư ng ó th c s xu t phát t nhu c u xã h i, s n ph m c a nó th c s áp ng nhu c u v ngu n lao ng ch t lư ng cao tăng lên không ng ng c a xã h i. Mô hình này không còn ph i là m i trên th gi i, nó ã ư c th c hi n t r t lâu r i, r t nhi u qu c gia t Châu Á n Châu Âu, Châu M ... Vi c Vi t Nam n nay m i nh n th y h t ý nghĩa to l n c a ào t o theo nhu c u xã h i trong v n gi i quy t nhu c u lao ng ngày càng cao c a các doanh nghi p nói riêng và c a xã h i nói chung và quy t nh ti n hành tri n khai r ng kh p trong c nư c tuy là quá mu n song vi c th c hi n nó không ph i là không có ý nghĩa b i l n u không th c hi n thì không bi t n n giáo d c nư c nhà s còn i n âu c bi t là hi n nay nư c ta ã là thành viên c a WTO thì nhu c u v nhân l c ch t lư ng cao áp ng nhu c u th trư ng là r t l n. Tuy nhiên có th i n ích thành công c a nó không ph i i u d dàng, th c t trên th gi i cho th y rõ không ph i nư c nào cũng thành công khi i theo con ư ng này. 6
  7. Chuyên t t nghi p V i tính c p thi t và quan tr ng c a v n này nên tôi ã ch n tài: “ ào t o theo nhu c u xã h i - Nh ng nh hư ng và gi i pháp” N i dung chính c a bài vi t g m có 3 ph n: Chương I : Lý lu n chung v ào t o theo nhu c u Chương II : Th c tr ng vi c ào t o theo nhu c u Vi t Nam Chương III : Gi i pháp cho ào t o theo nhu c u nư c ta Do nh ng h n ch v m t ki n th c và ngu n tài li u tìm ki m ư c nên bài vi t c a tôi khó tránh kh i thi u sót. Tôi r t mong nh n ư c nh ng s góp ý c a th y, cô và nh ng ai quan tâm nv n mà tôi nghiên c u. Qua ây tôi xin chân thành c m ơn th y Bùi c Th ã hư ng d n tôi hoàn thành bài lu n văn t t nghi p này. 7
  8. Chuyên t t nghi p Chương I LÝ LU N CHUNG V ÀO T O THEO NHU C U Quan i m ào t o ngu n nhân l c áp ng nhu c u xã h i nư c ta ã xu t hi n t r t lâu song nh n th y h t ư c ý nghĩa c a nó thì ph i n giai o n hi n nay v n này m i th c s ư c quan tâm và tr thành v n l n c a c nư c. Ngay trong báo cáo chính tr c a Ban ch p hành Trung Ương ng khoá VII t i ih i i bi u toàn qu c l n th VIII c a ng (6/1996), ng ta ã kh ng nh: Giáo d c và ào t o là qu c sách hàng u nh m nâng cao dân trí, ào t o nhân l c, b i dư ng nhân tài. Coi tr ng c 3 m t m r ng quy mô, nâng cao dân trí và phát huy hi u qu . Phương hư ng chung c a lĩnh v c ào t o trong nh ng năm ti p theo là phát tri n ngu n nhân l c áp ng nhu c u công nghi p hoá, hi n i hoá (CNH – H H). Hay trong bài phát bi u c a Phó Ch t ch nư c Nguy n Th Bình t i H i ngh giáo d c ào t o (năm 1996), Bà ã nh n m nh: “ th i i CNH – H H hi n nay s phát tri n kinh t - xã h i (KT – XH) trư c m t và tương lai òi h i c p bách nh ng năng l c m i như năng l c thích ng v i s thay i, năng l c tư duy c l p, năng l c t h c và t c p nh p thư ng xuyên ki n th c m i, năng l c sáng t o và nâng cao s c nh tranh c a n n kinh t … ó là nh ng năng l c c n thi t tìm ra nh ng cách làm rút ng n kho ng cách l c h u so v i các nư c i trư c nh m t m c tiêu CNH – H H. có ư c nh ng năng l c ó thì ngay t bây gi các trư ng, các cơ s ào t o ph i chuy n hư ng ào t o theo hư ng áp ng nhu c u c a xã h i, hư ng giáo d c ào t o ph i tr thành m t h th ng m : m iv i i chúng, m i v i th c t kinh t xã h i, m i v i th gi i và th i i có như v y chúng ta m i có th hy v ng trong tương lai không xa chúng ta có ư c ngu n lao ng áp ng ư c các yêu c u c a xã h i”. 8
  9. Chuyên t t nghi p Bên c nh nh ng quan i m ch oc a ng và nhà nư c thì s phát tri n c a th trư ng ngày m t nhanh chóng cũng òi h i ph i có m t phương th c giáo d c m i ra i thay th cho phương th c giáo d c cũ còn nhi u h n ch t o ra m t ngu n lao ng v a m nh v s lư ng v a áp ng ư c yêu c u v ch t lư ng. C th là: - S hình thành nh ng ngành ngh m i ã t ra nh ng yêu c u m i i v i l c lư ng lao ng, òi h i ngư i lao ng ph i ư c ào t o, ào t o l i ho c thư ng xuyên b i dư ng theo nh ng chương trình ư c cá bi t. - Do i u ki n s n xu t kinh doanh, do môi trư ng ho t ng c a các lo i lao ng, các doanh nghi p và cá nhân ngư i lao ng có nh ng nhu c u ào t o, b i dư ng r t riêng bi t, thư ng òi h i ph i có nh ng chương trình ư c thi t k riêng. i v i cá nhân ngư i lao ng, các y u t ch quan và kỳ v ng phát tri n cá nhân cũng òi h i ư c áp ng b ng nh ng chương trình ào t o, b i dư ng riêng bi t. - Th trư ng lao ng ngày càng hoàn thi n và có quy mô r ng hơn. Nó không ch bó h p trong ph m vi qu c gia, mà ã vươn ra ph m vi qu c t . Cùng v i s phát tri n c a th trư ng này, s c ép i v i ngư i lao ng cũng tăng lên, òi h i h ph i không ng ng ư c ào t o, ào t o l i và b i dư ng chu n b cho bư c phát tri n ti p ho c khi chuy n sang công vi c khác - S luân chuy n ngày càng nhanh và v i quy mô ngày càng r ng làm nhu c u ào t o, b i dư ng tr nên ngày càng l n. Xu t phát t trình , kinh nghi m và k năng khác nhau, s chuy n i ki n th c, k năng c a các cá nhân, nhóm ngư i lao ng khác nhau s khác nhau, khi n các chương trình ào t o, b i dư ng cũng ph i a d ng có th áp ng có th áp ng ư c nh ng yêu c u này. - B n thân ngư i lao ng có nh ng i u ki n, c i m riêng khi n cho h có nh ng trình chuyên môn, tay ngh khá khác nhau dù có cùng m t i m xu t phát gi ng nhau v ào t o cơ b n, v môi trư ng và i u ki n làm vi c… Do ó, nhu c u ào t o, b i dư ng c a m i ngư i s ngày càng khác bi t. 9
  10. Chuyên t t nghi p Như v y v n ào t o theo nhu c u th c s tr thành m t v n c p thi t v i nư c ta không ch trong hi n t i mà c trong tương lai c bi t khi nư c ta ã tr thành thành viên chính th c c a T ch c thương m i th gi i WTO thì v n này l i càng tr nên quan tr ng b i ph n, nó góp phâng quan tr ng vào vi c t o ra m t lư ng l n ngu n nhân l c ch t lư ng cao áp ng yêu c u c a các doanh nghi p trong nư c và c các doanh nghi p nư c ngoài khi u tư vào Vi t Nam, gi m b t ư c m t lư ng áng k s ngư i th t nghi p trên th trư ng ng th i còn h n ch ư c tình tr ng trong khi s lư ng ngư i th t nghi p trong nư c tăng mà v n ph i thuê lao ng t nư c ngoài v làm vi c. 1. Khái ni m v ào t o theo nhu c u Hi n nay, khái ni m ào t o theo nhu c u xã h i còn nhi u tranh lu n và chưa i n th ng nh t. Có quan i m cho r ng: ào t o theo nhu c u xã h i g m: ào t o theo nhu c u c a Nhà nư c, các a phương, nhu c u c a ngư i s d ng lao ng và nhu c u c a ngư i h c. Song cũng có quan i m cho r ng: ào t o theo nhu c u là phương th c t ch c ào t o ng n h n. Nh ng quan ni m trên u chưa y và sát v i ý nghĩa c a b n thân nó. Dư i ây tôi xin nêu ra cách khái ni m sau v ào t o theo nhu c u theo tôi là phù h p nh t. ào t o theo nhu c u xã h i là phương th c ào t o mà ó: ào t o cái gì? ào t o như th nào? ào t o bao nhiêu? ư c nh hư ng b i nhu c u ào t o xã h i. ào t o cái gì? Tr l i ư c câu h i này chúng ta s xác nh ư c m c ích c a ào t o như ào t o ra l p bác s , k sư, các nhà ngo i giao…, ng th i cũng xác nh rõ nh ng bác s , k sư, nhà ngo i giao ó phái có nh ng k năng gì có th m nh n ư c công vi c Ví d như tr thành m t nhà ngo i giao òi h i ngoài nh ng yêu c u cơ b n như có ý th c k lu t cao, có chuyên môn, trình ngh nghi p cao ph i có k năng sau:,có kh năng giao ti p t t, bi t nhi u th ti ng, năng ng, có kh năng làm vi c theo nhóm . Như 10
  11. Chuyên t t nghi p v y khi ti n hành giáo d c và ào t o chúng ta ph i xác nh ư c c th rõ xã h i c n nh ng con ngư i trong nh ng lĩnh v c ho t ng gì, trình , k năng ra sao. tránh gây lãnh phí th i gian và ti n b c thì vi c i u tra, nghiên c u, n m b t ư c nhu c u xã h i trong tương lai g n và xa là r t quan tr ng. ào t o như th nào? Câu h i này giúp chúng ta tìm ra ư c ào t o có hi u qu cao thì ph i có m t cách th c, phương th c ào t o như th nào cho úng. Hi n nay, t i Vi t Nam cũng như trên th gi i t n t i r t nhi u phương th c ào t o trong nhà trư ng r t khác nhau như ào t o theo ki u máy móc, c truy n th y gi ng gì trò bi t n y; ho c h c sinh t nghiên c u là chính nl p th y ch gi i áp nh ng th c m c c a h c sinh mà thôi; r i có c hình th c ào t o tr c tuy n….Tuy nhiên tùy theo i u ki n m i nơi mà trong trư ng h p này cách th c ào t o ó là hi u qu song khi áp d ng cho nơi khác l i nh n ư c nh ng k t qu trái ngư c. Do ó tìm ra ư c m t phương th c ào t o cho hi u qu cũng c n ph i xét n y u t con ngư i và xã h i c a b n thân khu v c ó. ào t o bao nhiêu? Bao nhiêu ây mu n nói n s lư ng con ngư i mà chúng ta s ào t o trong m t th i kỳ sao cho áp ng nhu c u c a xã h i. xác nh ư c m t cách chính xác con s này không ph i là i u ơn gi n. Con s này không ch d ng l i con s chung chung cho toàn xã h i mà i u quan tr ng là chúng ta ph i xác nh rõ xem ng v i m i ngành ngh c th con s này s là bao nhi u. ây là i u khi n cho các nhà ho ch nh c m th y r t khó khăn b i l xã h i luôn bi n i không ng ng, ngành ngh hôm nay th nh hành thì ngày mai l i có th tr nên quá nhàm chán và m t ngành ngh m i l i xu t hi n và lên ngôi. Vì v y vi c xác nh c th s lư ng ào t o trong m i ngành ngh có ý nghĩa r t quan tr ng, tránh ư c tình tr ng th t nghi p do th a nhân l c khu v c này và thi u nhân l c khu v c khác do không d báo ư c h t nhu c u xã h i. Như v y, v i c 3 câu h i trên mu n tìm ư c câu tr l i chu n xác ph i căn c vào nhu c u xã h i. Hay nói chính xác nhu c u c a xã h i s là cái m c 11
  12. Chuyên t t nghi p giáo d c - ào t o dõi theo và i u ch nh phương th c ho t ng c a mình cho phù h p. 2. Phân lo i ào t o theo nhu c u Hi n nay trên th trư ng t n t i 2 lo i hình ào t o theo nhu c u: - ào t o theo nhu c u hi n t i c a th trư ng: t c là căn c vào nhu c u hi n t i c a th trư ng ang thi u lao ng trong nh ng ngành ngh gì thì ào t o nh ng ngành ngh ó và vi c ào t o này thư ng ư c t ch c thành các l p ào t o ng n h n (t 3 n 6 tháng). Ưu i m c a lo i hình o t o này là áp ng ngay ư c nhu c u lao ng c a th trư ng, tuy nhiên nó có như c i m l n là nh ng lao ng ư c ào t o ra thư ng có tay ngh không cao nên sau m t th i gian làm vi c n u không có s b sung ki n th c thì d b ào th i do không còn áp ng ư c yêu c u cao hơn c a công vi c - ào t o áp ng nhu c u tương lai c a th trư ng: theo hình th c này thì căn c vào tình hình phát tri n hi n t i c a n n kinh t trong nư c và xu th phát tri n c a th gi i ưa ra nhưng d oán v nh ng ngành ngh s phát tri n trong tương lai. Vi c ào t o này thư ng ư c t ch c thành các l p ào t o dài h n (t 3 n 6 năm), nh ng lao ng ư c t o ra t ây thư ng có trình cao; kh năng h c h i, ti p c n nh ng thành t u c a khoa h c công ngh , thích ng v i s thay i là nhanh. Tuy nhiên nó cũng có như c i m là do th i gian ào t o là dài nên òi h i vi c d báo ph i có tính chính xác cao tránh s lãng phí ngu n l c và gia tăng t l th t nghi p. 3. Vai trò và c i m c a ào t o theo nhu c u 3.1. Vai trò ào t o theo nhu c u xã h i có m t vai trò r t quan tr ng i v i s phát tri n c a qu c gia, dân t c. Ý nghĩa c a nó không ch t n t i trong m t giai o n phát tri n nh t nh c a l ch s mà nó xuyên su t quá trình t n t i và phát tri n c a m i qu c gia, dân t c b i l xã h i luôn luôn thay i không ng ng và i lên theo hư ng chuy n d n t lao ng th công, thô sơ sang lao ng b ng 12
  13. Chuyên t t nghi p ch t xám do ó nhu c u c a th trư ng v ngu n lao ng không còn ơn thu n ch d ng l i c tính t t, c n cù, trung thành, có trách nhi m như th i xa xưa n a mà h còn ph i có tính sáng t o, có kh năng x lý v n , có kh năng phân tích, có tinh th n ng i, có kh năng ăn nói di n t …Do ó n u không nhanh chóng n m b t ư c nh ng òi h i v s lư ng và ch t lư ng c a các doanh nghi p nói riêng và c a xã h i nói chung v lao ng thì hàng năm s x y ra hi n tư ng m t lư ng l n lao ng qua ào t o s th t nghi p trong ngành ngh này và thi u c c b trong ngành ngh khác. i u này gây lãng phí r t l n cho b n thân ngư i lao ng, nhà trư ng và xã h i. Như v y phương th c ào t o theo nhu c u s kh c ph c ư c h n ch cơ b n c a cách th c giáo d c trư c ây khi còn quá n ng n , móc máy trong gi ng d y mà chưa chú tâm n ch t lư ng u ra. Qua ây, tôi xin nêu ra nh ng vai trò và ý nghĩa cơ b n c a phương th c ào t o theo nhu c u xã: - Nó kh c ph c s thi u h t trình và k năng c a t ng cá nhân so v i yêu c u c th do công vi c hi n t i và trư c m t c a chính m i cá nhân ó t ra. Khi ã ti n hành ào t o theo nhu c u, m i công vi c, ngành ngh c th s quy nh rõ m i trình nh t nh c n nh ng k năng nào có th m nh n ư c công vi c ó. Do khi tham gia các khóa h c ngh , cũng như ào t o tai các trư ng cao ng, i h c sinh viên s ư c ư c ào t o m t cách bài b n các k năng ó và khi ra trư ng sinh viên có th b t tay vào công vi c luôn. - áp ng s thi u h t tr m tr ng v ngu n nhân l c ch t lư ng cao cho các ơn v tuy n d ng. Hi n nay a s sinh viên ra trư ng u r t khó có th xin ươck m t công vi c theo úng nh ng gì ã h c m c dù nhu c u tuy n d ng c a các doanh nghi p là r t cao do ó r t khó cho doanh nghi p có th tuy n ư c s lư ng lao ng như mong mu n. Ph n l n là do nh ng k năng sinh viên có ư c trong quá trình h c nhà trư n là r t ít so v i yêu c u òi h i c a doanh nghi p. Song khi ti n hành ào t o theo nhu c u thì s lư ng lao ng mà th trư ng c n ã ư c d báo trư c và ch t lư ng lao ng ã ư c nâng cao nên kh năng doanh nghi p tuy n không lư ng c n là r t h n ch . 13
  14. Chuyên t t nghi p - Tăng kh năng c nh tranh c a lao ng trong nư c so v i ngu n nhân l c t nư c ngoài ch y vào, làm gi m nhu c u nh p kh u lao ng t các nư c c a các ơn v tuy n d ng trong nư c. Do lao ng trong nư c không áp ng ư c yêu c u c a các nhà tuy n d ng nên nhi u doanh nghi p ã ph i tìm n nh ng lao ng nư c ngoài (thư ng th y khi tuy n các v trí c p cao như giám c, CEO…). Nhưng khi áp d ng ào t o theo nhu c u thì v n này s ư c gi i quy t do lao ng c a ta s ư c ào t o theo úng nhưng gì doanh nghi p c n và ư c ti p c n công ngh m i m t cách liên t c do ó s nhanh chóng nâng cao tay ngh c a b n thân. - Ti t ki m chí phí và th i gian cho cơ quan tuy n d ng cũng như ngư i lao ng khi ph i ào t o l i.Khi ào t o theo nhu c u, ngư i lao ng ã ư c ào t o theo úng nh ng yêu c u mà doanh nghi p mong mu n t h do ó ngư i lao ng có th làm ư c ngay nh ng công vi c nh ng v trí mà h ã d tuy n, khi ó doanh nghi p không ph i ti n hành ào t o l i và s ti t ki m ư c r t nhi u chi phí. 3.2. c i m ào t o theo nhu c u xã h i không ph i là m t phương th c ào t o m i trên th gi i hi n nay, song i v i Vi t Nam thì ây còn là m t bài toàn khó c n ph i gi i quy t k p th i có nhanh chóng t o ra ngu n nhân l c t t áp ng nhu c u òi h i trư c m t và lâu dài c a xã h i. Tuy nhiên có th th c hi n t t công tác này thì chúng ta c n hi u rõ ào t o theo nhu c u c n xác nh c th , rõ ràng nó c n nh ng y u t nào, cách th c v n dùng i u hành nh ng y ut ó có khác gì so v i trư c ây tránh vi c i sai hư ng, lòng vòng, kém hi u qu . Dư i ây tôi xin nêu ra m t s c i m c a phương th c ào t o theo nhu c u: - Chi phí cho ào t o là khá l n c v ti n b c và công s c b i nó thư ng òi h i cơ s ào t o ph i nghiên c u k nhu c u c a th trư ng cũng như ph i u tư mua s m nh ng trang thi t b hi n i ph c v gi ng d y và nghiên c u theo úng nh ng gì ang có trên th trư ng, ti p c n nh ng phương pháp gi ng d y tiên ti n trên th gi i 14
  15. Chuyên t t nghi p - Chương trình ào t o, b i dư ng a d ng phù h p v i nhu c u c a ngư i h c và c a các cơ quan s d ng lao ng.Khi ti n hành ào t o theo nhu c u nhà trư ng s k t h p cùng doanh nghi p xác nh rõ nh ng ki n th c và k năng sinh viên c n có i v i m i chuyên ngành, qua ó t ng h p l i và xây d ng thành giáo trình gi ng d y trong nhà trư ng. Tuy nhiên b giáo trình này ch ư c xây d ng hoàn ch nh khi ã t ng h p ư c nh ng yêu c u mà các doanh nghi p trong lĩnh v c ó cho là c n thi t cho ào t o. Tránh trư ng h p xây d ng giáo trình cá th cho t ng doanh nghi p c th như v y b giáo trình s ch áp d ng ơn thu n cho doanh nghi p ó mà không áp d ng ư c trên di n r ng. Vi c làm này s gây lãng phí th i gian và ti n c a c a doanh nghi p và nhà trư ng. 4. Phân lo i nhu c u ào t o Hi n nay có 3 nhóm nhu c u sau ây: - Nhu c u c a nhà nư c: là nh ng òi h i v ngu n nhân l c t nh ng chi n lư c phát tri n c a b máy nhà nư c hay c a nh ng ngành ngh m i mà Nhà nư c nh hư ng phát tri n trong tương lai m b o cho s phát tri n lâu dài c a t nư c. Nhu c u ào t o này thư ng ch n m c tiêu i trư c, ón u v khoa h c, công ngh , vư t trư c nhu c u ào t o c a doanh nghi p cũng như nhu c u c a ngư i h c. Có th th y nhu c u ào t o này trong vi c phát tri n ngu n nhân l c cho các ngành i n h t nhân, công ngh Nano, công ngh sinh h c, cơ i n t và m t s ngành công ngh quan tr ng khác. Nhu c u ào t o này có s lư ng l n, có căn c và cơ s d oán hàng năm. Nh ng ngành ngh c bi t v an ninh, qu c phòng và ch c tuy n do nhà nư c d báo nhu c u. - Nhu c u c a doanh nghi p: là nhu c u v s lư ng và ch t lư ng, tay ngh , trình chuyên môn, k năng c a ngư i lao ng. Nhu c u này òi h i lao ng sau khi ư c ào t o có th làm ư c vi c ngay, phù h p v i yêu c u c th c a doanh nghi p gi m thi u chi phí do ph i ào t o l i. Tuy nhiên nhu c u này chưa ư c t ng h p, thi u thông tin nhu c u d báo hàng năm. c bi t trong các doanh nghi p các nư c hi n nay ang ph i nh p kh u lao ng 15
  16. Chuyên t t nghi p thì vi c ào t o theo nhu c u c a h xu t kh u lao ng là hoàn toàn c n thi t. - Nhu c u c a ngư i h c: là nhu c u cá nhân c a h c sinh, sinh viên. Nhu c u này thư ng thay i theo nhu c u c a th trư ng lao ng r t khó xác nh nhưng ph i ư c nghiên c u và tôn tr ng. ó là nhu c u c a b n thân ngư i h c nâng cao trình ,h c tìm vi c làm, làm m t ngh có th s ng ư c, h c t t o vi c làm cho b n thân và cho ngư i khác. Bên c nh ó là nhu c u c a gia ình hư ng cho con em mình l a ch n ngành ngh theo truy n th ng c a gia ình. Ba nhóm nhu c u này thư ng xuyên bi n ng, thay i theo t ng giai o n, ph thu c vào s phát tri n c a KT – XH c a t nư c t o ra m t t p h p có các vùng giao thoa v i nhau. Tuỳ theo t m nhìn và nhi m v ào t o, nhà trư ng s i u ch nh s ngư i h c, ngành ngh và trình ào t o phù h p v i xu th phát tri n, tho mãn nhu c u ào t o c a nhà nư c, c a doanh nghi p và nhu c u c a b n thân ngư i h c. 5. Các y u t nh hư ng n vi c ào t o theo nhu c u c a các trư ng Vi c ào t o theo nhu c u c a xã h i là r t quan tr ng tuy nhiên có r t nhi u nhân t nh hư ng làm cho k t qu c a quá trình ào t o có th ho c không th theo ý mu n ch quan c a ngư i ào t o và ngư i s d ng s n ph m qua ào t o. Trong ó bao g m c nh ng nhân t tích c c và nh ng nhân t tiêu c c 5.1. Nh ng nhân t tích c c + Có nhi u chính sách, chương trình, d án c a Nhà nư c khuy n khích các trư ng h c, cơ s ào t o ti n hành ào t o theo nhu c u c a xã h i như: tăng ngu n v n c p phát cho các trư ng, cơ s ào t o ư c u tư các trang thi t b hi n i ph c v cho d y và h c, tăng cư ng liên k t gi a nhà trư ng và doanh nghi p … 16
  17. Chuyên t t nghi p + Nh n th c c a ngư i dân v ào t o theo nhu c u ngày càng ư c nâng cao. K t qu c a n n giáo d c cũ (n ng v lý thuy t xem nh th c hành, các trư ng ch t p trung ào t o nh ng gì mình có) ã khi n cho ngư i h c có tâm lý băn khoăn, lo l ng trong v n ch n trư ng, ch n ngh sao cho khi ra trư ng có th d xin vi c nh t. Do ó nhu c u mong mu n ư c bi t rõ xã h i ang c n nh ng ngành ngh , công vi c gì c a c ph huynh và h c sinh ngày m t l n. + Ngày càng có nhi u lo i hình, phương ti n gi ng d y m i giúp h c sinh, sinh viên nhanh chóng ti p c n các ki n th c, công ngh hi n i như: gi ng d y b ng máy chi u, phương pháp trao i thông tin qua m ng …giúp giáo viên và h c sinh ti p thu ki n th c m t cách nhanh chóng và t o c m giác tho i trong h c t p. ng th i nh có internet giáo viên và h c sinh có th trao i bài t p r t b t c khi nào mà không m t nhi u th i gian. 5.2. Nh ng nhân t tiêu c c + Tài chính Nhà nư c c p cho các trư ng và kho n thu c a nhà trư ng (h c phí và các kho n thu khác) có tăng qua t ng năm nhưng v n là quá ít so v i nhu c u c a n n giáo d c ngày càng phát tri n. Trư c năm 2007 ngân sách Nhà nư c chi cho giáo d c kho ng 15% n 16 % t ng chi cho ngân sách nhà nư c, n năm 2007 con s này là 20% và có th tăng lên t 21% n 22% vào nh ng năm ti p sau. Tuy nhiên m c u tư này c ng thêm các kho n c a nhà trư ng t h c phí còn là r t nh so v i chi phí c n thi t u tư trang thi t b , máy móc hi n i cho các trư ng. M t khác t ng chi ngân sách c a Nhà nư c tính trên m t m t b ng GDP th p như nư c ta nên 20% là m t con s nh trong khi h u h t các máy móc thi t b t i tân u ph i nh p t nư c ngoài v do ó kho n chi phí này ch cho m t s trư c l n mua t 1 n 2 lo i máy móc. + Cơ s v t ch t cho gi ng d y còn nhi u h n ch nh t là các ngành thu c kh i k thu t do u tư vào trang thi t b quá t n kém. H th ng gi ng ư ng, phòng thí nghi m và trang thi t b ph c v ào t o, nghiên c u khoa h c c a các trư ng còn thi u, nghèo nàn và l c h u. H th ng thư vi n nhà trư ng nh 17
  18. Chuyên t t nghi p bé, không cung c p thông tin, sách báo, t p chí, tài li u tham kh o cho nhu c u ngày càng cao c a gi ng viên, SV. + N i dung gi ng d y t i trư ng h c còn l c h u so v i th c t công vi c. H u h t các giáo trình gi ng d y cho sinh viên hi n nay u là giáo trình cũ c a nhi u năm trư c, tuy có s a i, b sung xong v n ch là ch p vá ch ít có b giáo trình hoàn ch nh theo úng n i dung c a công vi c hi n t i. Ho c nhi u giáo trình ư c d ch ra t sách nư c ngoài nên có ôi ch không hi u chính xác ý c a tác gi d n n tình tr ng h c sinh không hi u ư c n i dung c a bài. Và a s sách này cũng ch y u lá sách cũ t vài năm trư c ó ch cũng chưa có nhi u sách tham kh o m i nh t t nư c ngoài v ho c có ư c thì cũng ch là b n g c nên nhi u khi do h n ch v m t ti ng nư c ngoài nên h c sinh ng i không xem. + ôi ch còn t n t i m t i ngũ gi ng viên có s c ỳ l n, ng i im i phương pháp gi ng d y giúp h c sinh ti p thu ki n th c m t cách d dàng c i cách theo hư ng áp ng nhu c u c a xã h i. 6. Kinh nghi m v ào t o theo nhu c u c a m t s nư c và khu v c trên th gi i 6.1. Khu v c ông Á S tăng trư ng c a khu v c ông Á trong nh ng th p k qua là k t qu c a nhi u nhân t khác nhau, trong ó không th không k n chi n lư c phát tri n ngu n nhân l c thông qua GD – T nh m m c tiêu ưa t nư c thoát kh i ói nghèo, tr thành nư c công nghi p sánh vai cùng các nư c phát tri n trên th gi i (như Anh, M , c…) là m c tiêu hàng u và ph i kiên quy t th c hi n. Cho n nay, sau nh ng ch ng ư ng dài c a s phát tri n thì nh ng thành t u phát tri n kinh t c a các nư c trong khu v c ông Á có ư c t chính sách phát tri n chú tr ng phát tri n ngu n nhân l c thông qua giáo d c và ào t o c a h v n là nh ng bài h c quý giá mà chúng ta c n h c t p m c dù vi c th c hi n chính sách này nư c ta là mu n so v i nhu c u th c t i c a t nư c. 18
  19. Chuyên t t nghi p Ngay t th i kỳ u bư c vào công nghi p hoá (CNH), các n n kinh t ông Á ã nh n th c m t cách sâu s c r ng con ngư i là v n quý nh t c a xã h i, là y u t quy t nh c a quá trình s n xu t. i u áng lưu ý là nh n th c này không ch c a Chính ph mà ã tr thành nh n th c chung, th ng nh t c a c chính quy n các c p l n ngư i dân và các t ng l p v i các gi i có liên quan. các n n kinh t ông Á, chi n lư c phát tri n ngu n nhân l c thông qua GD – T v i chi n lư c CNH có tính b xung và phù h p khá cao. Hai lo i chính sách này không th thành công ư c n u như chính sách phát tri n NNL thông qua GD – T không ư c ho ch nh nh m áp ng các m c tiêu c th t ra cho m i giai o n c a CNH. C th là vào th i kỳ chu n b c t cánh công nghi p, các n n kinh t ông Á (ngay c Nh t B n) thư ng b l c vào t t h u xa so v i các n n kinh t Tây Âu và M . Các n n nư c ông Á có ngu n nhân l c d i dào và r m t song l i r t thi u các ngu n l c có th cùng m t lúc áp ng ư c r t nhi u nhu c u c p bách. có th s m rút ng n kho ng cách ó và u i k p các nư c phát tri n, các nư c ông Á không có cách nào khác ti n hành thành công CNH là ph i ti n hành ti p thu công nghi p nư c ngoài. Mu n làm ư c i u này, các nư c này c n ph i nhanh chóng nâng cao trình dân chúng và t o ra ư c m t i ngũ lao ng có trình ng u và phù h p có th ti p thu và c i ti n ư c các công ngh nh p kh u. Trong tình th ó do nh n th c ư c t m quan tr ng c a giáo d c ti u h c, nên các n n kinh t này ã ưu tiên u tư cao nh t cho giáo d c ti u h c. Nhi u n n kinh t trong khu v c ã giành m t n a kinh phí giáo d c cho giáo d c ti u h c. Nh ó, h u h t các n n kinh t này ã s m th c hi n thành công quá trình ph c p giáo d c ti u h c, t o n n t ng quan tr ng cho vi c chuy n d ch trôi ch y lao ng gi n ơn t nông nghi p sang công nghi p cũng như cho vi c xây d ng và phát tri n thành công các ngành công nghi p xu t kh u s d ng nhi u lao ng. ó th c s là m t chuy n i thành công t s gia tăng trình giáo d c sang s gia tăng năng xu t lao ng xã h i và s gia tăng m c CNH c a n n kinh t . 19
  20. Chuyên t t nghi p Vào th i kỳ chuy n d ch cơ c u công nghi p t các ho t ng giá tr gia tăng th p lên các ho t ng có giá tr gia tăng cao, nhu c u nhân l c lúc này không ch là lao ng gi n ơn t t nghi p ti u h c như giai o n trư c n a mà òi h i lao ng ph i có trình cao hơn. Do ó ngay sau khi t ư c ph c p giáo d c ti u h c, các n n kinh t ông Á ã chuy n sang m r ng giáo d c trung h c, ban hành chính sách ph c p giáo d c trung h c và ưu tiên u tư cho c p h c này. Nh t B n và các nư c công nghi p ã r t thành công trong vi c th c hi n chính sách m i này là do h ã có chính sách m r ng và ưu tiên u tư thích h p khi n quy mô m r ng giáo d c trung h c l n; ng th i chính sách CNH thích h p ư c ưa ra sau khi các n n kinh t này th c hi n thành công ph c p giáo d c ti u h c, ã thu hút ư c h u h t l c l c lư ng lao ng vào quá trình s n xu t, do v y ã giúp n n kinh t nhanh chóng chuy n sang ho t ng công nghi p có giá tr giá tăng cao. Trong nh ng năm 1970, giáo d c trung h c trong các n n kinh t này ã nh n ư c ph n u tư áng k trong các kho n u tư cho 3 c p giáo d c : ti u h c, trung h c, i h c. ng th i chính sách m r ng giáo d c trung h c ã nh n m nh không ch khía c nh văn hoá c a giáo d c trung h c mà còn c khía c nh giáo d c ngh nghi p c p trung h c. T nh ng năm 1980, do toàn c u hoá kinh t ngày càng tr thành m t xu th n i tr i và do s xu t hi n c a n n kinh t tri th c, nên kh i lư ng ki n th c ư c s n sinh ra ngày càng nhi u và i m i ngày càng nhanh, ng th i tính c nh tranh gi a các n n kinh t và các doanh nghi p ngày càng quy t li t. Th c t này òi h i các n n kinh t ph i chu n b ư c ngu n nhân l c ch t lư ng cao không ch n m v ng các ki n th c cơ b n mà còn ph i c p nh p thư ng xuyên các thành t u khao h c và có u óc sáng t o, linh ho t, dám nghĩ dám làm, năng ng, ch p nh n m o hi m. Trư c nh ng yêu c u òi h i ó các n n kinh t ông Á ã t p trung ngu n l c ti n hành c i cách m nh m h th ng giáo d c và ào t o c v cơ c u, n i dung gi ng d y, t o i u ki n t t nh t cho m i ngư i tham gia h c t p và i m i ki n th c su t i. 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0