Luận văn:Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Đà Nẵng

Chia sẻ: Lang Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

103
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn:giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương đà nẵng', luận văn - báo cáo, tài chính - kế toán - ngân hàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Đà Nẵng

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG THÂN TH THANH TH O Ngư i hư ng d n khoa h c: TS.Nguy n M nh Toàn GI I PHÁP H N CH R I RO TÍN D NG T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N NGO I THƯƠNG ĐÀ N NG Ph n bi n 1: TS.Nguy n Hòa Nhân Ph n bi n 2: TS.H Kỳ Minh Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã s : 60.34.20 Lu n văn s ñư c b o v t i h i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 20 tháng 10 năm 2010. TÓM T T LU N VĂN TH C S QU N TR KINH DOANH Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Đà N ng - 2010 - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t ., Đ i h c Đà N ng
3 4 5.C u trúc ñ tài L IM Đ U Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, ñ tài nghiên c u ñư c tác gi 1.Lý do ch n ñ tài trình bày g m 3 chương: Trong b i c nh r i ro tín d ng ñang là m t trong nh ng m i quan Chương 1: Cơ s lý lu n chung v r i ro tín d ng trong ho t ng i c a các ngân hàng Vi t Nam, Ngân hàng thương m i c ph n ñ ng c a ngân hàng thương m i. (NHTMCP) Ngo i thương chi nhánh Đà N ng cũng ñang ph i ñ i Chương 2: Th c tr ng ho t ñ ng tín d ng và qu n lý r i ro tín m t v i nguy cơ r i ro tín d ng: T l n x u năm 2009 là 3,71%, d ng t i Chi nhánh Ngân hàng Thương m i C ph n Ngo i thương cao hơn m c trung bình c a th trư ng (3,5%). Cho vay trung và dài Đà N ng. h n có xu hư ng tăng (năm 2009 là 40% tăng so v i năm 2007 là Chương 3: Gi i pháp h n ch r i ro tín d ng t i Chi nhánh Ngân 32%), trong khi ngu n v n ch y u là ng n h n. Trong danh m c cho hàng Thương m i C ph n Ngo i thương Đà N ng. vay, tín d ng t p trung nhi u cho doanh nghi p nhà nư c (DNNN) (trên 50%). Do ñó, vi c ti p t c hoàn thi n các bi n pháp phòng ng a, h n ch r i ro tín d ng là c n thi t ñ nâng cao kh năng c nh tranh c a Chi nhánh ngân hàng. Xu t phát t ý nghĩa ñó, tác gi ñã ch n ñ tài: “Gi i pháp h n ch r i ro tín d ng t i Chi nhánh Ngân hàng Thương m i C ph n Ngo i thương Đà N ng” làm ñ tài nghiên c u. 2.M c tiêu nghiên c u Trên cơ s tìm hi u th c tr ng và các nguyên nhân d n ñ n r i ro tín d ng, ñ tài ñưa ra gi i pháp và ki n ngh nh m h n ch r i ro tín d ng ñ lành m nh hoá tài chính c a NHTMCP Ngo i thương chi nhánh Đà N ng. 3.Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u Nghiên c u th c tr ng ho t ñ ng tín d ng t i NH TMCP Ngo i thương chi nhánh Đà N ng trong th i gian 3 năm 2007-2009. 4.Phương pháp nghiên c u Nghiên c u, t ng h p tài li u, th ng kê, so sánh, phân tích, kh o sát…
5 6 CHƯƠNG 1 1.2.2.Phân lo i r i ro tín d ng CƠ S LÝ LU N CHUNG V R I RO TÍN D NG TRONG - Căn c vào nguyên nhân phát sinh r i ro: phân chia thành 2 HO T Đ NG C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I lo i, r i ro giao d ch và r i ro danh m c. 1.1.NGÂN HÀNG VÀ TÍN D NG C A NGÂN HÀNG - Căn c theo tính khách quan, ch quan c a nguyên nhân gây ra 1.1.1.Khái quát v ngân hàng thương m i r i ro, phân chia thành 2 lo i: r i ro nguyên nhân khách quan và r i 1.1.2.Tín d ng ngân hàng ro ch quan. 1.1.2.1.Khái ni m tín d ng ngân hàng - Căn c vào tính ch t c a r i ro tín d ng, phân chia thành 2 lo i: Tín d ng ngân hàng là quan h chuy n như ng quy n s d ng r i ro ñ c thù và r i ro h th ng. v n t ngân hàng cho khách hàng trong m t th i gian nh t ñ nh v i 1.2.3.Đ c ñi m c a r i ro tín d ng m t kho n chi phí nh t ñ nh. RRTD mang tính gián ti p, ña d ng, ph c t p và có tính t t y u. Ngân hàng c p tín d ng dư i các hình th c: cho vay, b o lãnh, 1.2.4.Các ch tiêu xác ñ nh m c ñ r i ro tín d ng c a ngân hàng cho thuê tài chính, chi t kh u thương phi u và gi y t có giá. 1.2.4.1.T l n quá h n trên t ng dư n tín d ng Vi t Nam, cho vay là ho t ñ ng chi m t tr ng l n trong ho t 1.2.4.2.T l n x u trên t ng dư n ñ ng kinh doanh c a ngân hàng. 1.2.4.3.T s gi a d phòng r i ro tín d ng v i t ng dư n 1.1.2.2.Vai trò c a tín d ng ngân hàng ñ i v i n n kinh t ho c v i t ng v n ch s h u c a ngân hàng 1.1.2.3.Quy trình tín d ng 1.2.5.Nh ng nguyên nhân d n ñ n r i ro tín d ng Quy trình tín d ng bao g m nh ng bư c ñi cơ b n như sau: L p 1.2.5.1.Nguyên nhân t môi trư ng kinh doanh h sơ tín d ng, Phân tích tín d ng, Quy t ñ nh tín d ng, Gi i ngân, 1.2.5.2.Thông tin b t ñ i x ng Giám sát tín d ng, Thanh lý h p ñ ng tín d ng. Thông tin b t ñ i x ng ñưa ra hai h u qu : l a ch n ñ i ngh ch Vi c thi t l p và không ng ng hoàn thi n quy trình tín d ng có ý và r i ro ñ o ñ c. nghĩa quan tr ng ñ i v i ho t ñ ng tín d ng c a ngân hàng. a.L a ch n ñ i ngh ch 1.2.R I RO TÍN D NG TRONG HO T Đ NG C A NGÂN HÀNG Do thi u thông tin nên các Ngân hàng không th phân bi t ñư c 1.2.1.Khái ni m v r i ro tín d ng khách hàng t t và khách hàng x u nên cùng m t d án, Ngân hàng có R i ro tín d ng (RRTD) là r i ro mà các dòng ti n ñư c h n tr th b qua khách hàng t t ñ l a ch n khách hàng x u. theo h p ñ ng (ti n lãi, ti n g c ho c c hai) t các kho n cho vay s b.R i ro ñ o ñ c không ñư c tr ñ y ñ . Th c ch t v n ñ r i ro ñ o ñ c liên quan ñ n y u t con ngư i nên vi c ño lư ng r t khó khăn ñ i v i các NHTM hi n nay.
7 8 Nguyên nhân t nhà qu n lý ngân hàng 1.3.QU N TR R I RO TÍN D NG - V ch quan: M t s nhà qu n lý hay b ph n nhóm cán b 1.3.1.Khái ni m qu n tr r i ro tín d ng qu n lý ñã có quan h l i ích v i khách hàng ñã t o ñi u ki n, k h Qu n tr RRTD là quá trình xây d ng và th c thi các chi n lư c, cho lo i r i ro này phát tri n. chính sách qu n lý, kinh doanh tín d ng, tăng cư ng các bi n pháp - V khách quan: Vi c l a ch n, b trí s d ng cán b , không phòng ng a, h n ch , và gi m th p n quá h n, n x u nh m ñ t ñánh giá ñúng năng l c, ph m ch t tư cách ñ o ñ c ngh nghi p. ñư c các m c tiêu an toàn, hi u qu , nâng cao ch t lư ng và phát Nguyên nhân t cán b tr c ti p làm công tác tín d ng (cán tri n b n v ng ñ i v i ho t ñ ng tín c a ngân hàng. b tín d ng, cán b th m ñ nh...) 1.3.2.S c n thi t c a công tác qu n tr r i ro tín d ng N u cán b tín d ng không nêu cao ph m ch t ñ o ñ c, tinh th n 1.3.3.Quy trình qu n tr r i ro tín d ng trách nhi m thì t o ra nhi u món vay kém ch t lư ng, t n ñ ng Quy trình qu n tr r i ro nói chung và qu n tr RRTD nói riêng không có kh năng thu h i và có nguy cơ m t tr ng. luôn theo trình t b n bư c như sau: Nguyên nhân t ngư i vay v n - Nh n d ng RRTD RRTD xu t phát t phía ngư i vay v n chia làm hai lo i ñ i - Đo lư ng RRTD: s d ng các mô hình: mô hình 6C, mô hình tư ng: (1) không th c hi n nghĩa v theo cam k t; (2) không có kh ñi m s Z, mô hình ñi m s tín d ng. năng th c hi n nghĩa v theo cam k t. - Ki m soát tín d ng. 1.2.5.3.Nguyên nhân t qu n tr tín d ng - Tài tr RRTD. - Chính sách tín d ng chưa t t 1.3.4.N i dung qu n tr r i ro tín d ng - Chi n lư c phát tri n không hi u qu 1.3.4.1.Ho ch ñ nh chính sách - Qu n tr danh m c cho vay chưa chú tr ng ña d ng hóa 1.3.4.2.Th c thi chính sách tín d ng - Chưa có mô hình lư ng hóa r i ro 1.3.5.3.Giám sát và ki m tra 1.2.5.4.Nguyên nhân t danh m c cho vay 1.3.5.Nh ng ñ nh hư ng trong xây d ng mô hình qu n tr r i - Danh m c cho vay còn ti m n r i ro cao ro hi n ñ i theo nguyên t c Basel - Đ nh giá lãi su t cho vay chưa h p lý Trong xây d ng mô hình qu n lý r i ro tín d ng, nguyên t c - Trích l p d phòng r i ro chưa h p lý Basel có m t s ñi m cơ b n: - L m d ng tài s n th ch p - Phân tách b máy c p tín d ng và phân chia trách nhi m r ch 1.2.6.Tác ñ ng c a r i ro tín d ng ròi c a các b ph n tham gia. - Nâng cao năng l c c a cán b qu n lý r i ro tín d ng. - Xây d ng m t h th ng qu n lý và c p nh t thông tin hi u qu .
9 10 CHƯƠNG 2 th ng trên ñ a bàn ĐN (bình quân giai ño n 2006-2009 là 32,8%). TH C TR NG HO T Đ NG TÍN D NG VÀ QU N LÝ Bên c nh ñó, th ph n huy ñ ng v n và cho vay c a VCB ĐN có xu R I RO TÍN D NG T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG hư ng b thu h p. THƯƠNG M I C PH N NGO I THƯƠNG ĐÀ N NG 2.2.1.2.Các ho t ñ ng c p tín d ng 2.1.GI I THI U CHUNG V CHI NHÁNH NGÂN HÀNG a.Ho t ñ ng cho vay THƯƠNG M I C PH N NGO I THƯƠNG ĐÀ N NG Trong 3 năm, t năm 2007 ñ n năm 2009, t ng dư n cho vay 2.1.2.Ch c năng, nhi m v c a VCB ĐN tăng t 1.880 t ñ ng lên 1.940 t ñ ng. Tuy nhiên, th 2.1.2.1.Ch c năng ph n c a ngân hàng trên ñ a bàn thành ph còn chi m t l khá 2.1.2.2.Nhi m v khiêm t n và có xu hư ng gi m d n (t 8,56% năm 2007 xu ng còn 2.1.3.Cơ c u t ch c và b máy qu n lý 5,49% năm 2009). Bao g m 1 Giám ñ c, 3 Phó giám ñ c, 11 Phòng ban, 6 phòng Cơ c u dư n theo th i h n: Tín d ng ng n h n chi m t tr ng giao d ch tr c thu c. l n (hơn 60%). Tuy nhiên t tr ng tín d ng trung và dài h n ñang có 2.1.4.M t s y u t nh hư ng ñ n môi trư ng ho t ñ ng xu hư ng tăng. kinh doanh ngân hàng Cơ c u dư n theo thành ph n kinh t : T tr ng dư n cho vay 2.1.4.1.Thu n l i c a thành ph n doanh nghi p nhà nư c chi m ña s . Là m t trong nh ng ñơn v ngân hàng m nh, có uy tín, d ch v Cơ c u dư n theo lĩnh v c ñ u tư: Dư n cho vay nh m ph c v và các s n ph m ña d ng, nhi u ti n ích ngân hàng h p d n. s n xu t kinh doanh chi m hơn 90% t ng dư n vay, trong ñó ch 2.1.4.2.Khó khăn y u là thương m i - d ch v , công nghi p ch bi n, xây d ng. M t s khách hàng l n g p khó khăn, kinh doanh thua l do Cơ c u dư n theo m c ñ tín nhi m: Cho vay có tài s n b o kh ng ho ng kinh t , và ph i ñ i m t v i m c ñ c nh tranh gay g t. ñ m chi m t tr ng l n (t 77% ñ n 92%) t ng dư n vay. 2.2.TH C TR NG HO T Đ NG TÍN D NG VÀ QU N LÝ R I b.Ho t ñ ng b o lãnh RO TÍN D NG T I CHI NHÁNH NGÂN HÀNG THƯƠNG M I Trong nh ng năm qua, nghi p v b o lãnh có ch t lư ng tương C PH N NGO I THƯƠNG CHI NHÁNH ĐÀ N NG ñ i t t, h u như không phát sinh dư n b o lãnh quá h n cũng như 2.2.1.Ho t ñ ng tín d ng các kho n ph i cho vay b t bu c. 2.2.1.1.Ngu n v n huy ñ ng c.Ho t ñ ng chi t kh u Nhìn chung, huy ñ ng v n c a VCB ĐN ñ u tăng qua các năm Doanh s chi t kh u t i VCB ĐN tăng m nh qua các năm và phát (trên 20%) và t p trung vào ngu n v n ng n h n. Tuy v y, t c ñ tri n t p trung vào ho t ñ ng chi t kh u b ch ng t hàng xu t kh u. tăng trư ng ñ u ñ t th p hơn so v i t c ñ tăng trư ng chung c a h
11 12 2.2.2.Th c tr ng r i ro tín d ng hàng x p lo i m c trung bình (BB, B) chi m t l ña s (61,7%), Ho t ñ ng cho vay là nghi p v chính và mang l i nhi u r i ro tương ñương 48,2% dư n . S khách hàng x u t CC tr xu ng cho ngân hàng. Vì v y, lu n văn này s t p trung phân tích r i ro chi m t l 6,6% tương ñương 2,4% dư n , g p g n 2 l n so v i cách trong ho t ñ ng cho vay ñ i v i khách hàng. tính n x u theo quy ñ nh c a NHNN (t l n quá h n c a VCB ĐN 2.2.2.1.R i ro t cơ c u cho vay năm 2008 là 3,39%). - Tín d ng trung và dài h n tuy chi m t tr ng ít hơn nhưng l i Do ñó không th ch quan v tình hình n x u n u ch nhìn vào có xu hư ng tăng d n qua các năm. Trong khi ñó, cơ c u v n huy ch tiêu t l n x u hi n nay t i Ngân hàng. ñ ng t i ngân hàng l i ch y u là ngu n v n ng n h n. 2.2.2.4.Trích l p d phòng x lý r i ro - Tín d ng t p trung vào m t s các khách hàng l n là các doanh Trong 3 năm, t l d phòng nhìn chung là tăng, trong khi ñó t nghi p nhà nư c và t p trung vào 2 lĩnh v c chính là s n xu t ch l d phòng n x u năm 2009 l i gi m ñ n 39,45% so v i năm bi n, thương m i - d ch v . 2007. Đi u này cho th y, chi phí r i ro tín d ng c a VCB ĐN gi m - Tuy dư n tín d ng có ñ m b o b ng TSBĐ chi m t tr ng l n d n và năng l c ñ bù ñ p các kho n n x u tăng d n. Tuy nhiên các nhưng TSBĐ ch y u là ñ t và tài s n g n li n trên ñ t. Nh ng tài ch s này không t t hơn các ngân hàng như ACB, TCB, STB. s n này có giá c luôn bi n ñ ng, cùng nh ng khó khăn trong quá Bên c nh ñó, vi c c p nh t giá tr TSBĐ ñưa vào tính trích lâp d trình x lý, thu h i n nên nguy cơ RRTD v n là r t cao. phòng chưa ñư c th c hi n thư ng xuyên và k p th i. Nên không 2.2.2.2.N quá h n ñ m b o tính chính xác c a s ti n trích l p d phòng c th , nh Nhìn chung các kho n n quá h n chi m t tr ng th p trong t ng hư ng ñ n kh năng phòng ng a r i ro c a ngân hàng. dư n , nhưng l i có xu hư ng tăng t 0,1675 năm 2006 lên 3,156% 2.2.3.Th c tr ng công tác qu n lý r i ro tín d ng trong năm 2009. 2.2.3.1.B máy t ch c tín d ng 2.2.2.3.Tình hình n x u NHTMCP Ngo i thương th c hi n qu n lý RRTD t p trung, a.N x u theo phân lo i n c a Quy t ñ nh 493 thông qua phòng Qu n lý r i ro tín d ng tr c thu c H i s chính. T l n x u qua 3 năm c a VCB ĐN tuy có gi m nhưng v n Phòng Khách hàng và Phòng Qu n lý n ñư c ñ t t i H i s chính, m c cao, trên m c trung bình c a th trư ng (3,5%) và cao hơn r t S Giao d ch và các Chi nhánh ñ phát tri n kinh doanh và th c hi n nhi u so v i các ngân hàng khác trên ñ a bàn TP ĐN và ti m n tác nghi p. nhi u r i ro. 2.2.3.2.Quy trình tín d ng b.N x u phân lo i theo H th ng cho ñi m tín d ng c a VCB Đ n nay, VCB ñang áp d ng 2 quy trình: K t qu x p h ng năm 2008 cho th y, trong 1.915 khách hàng - Quy trình tín d ng s 130/QĐ-VCB.QLTD ngày 12/8/2002 ñ i (chi m kho ng trên 75% t ng s khách hàng c a VCB ĐN), s khách v i nhóm khách hàng cá nhân và khách hàng vay dư i 10 t ñ ng.
13 14 - Quy trình tín d ng s 246/QĐ-VCB.QLTD ngày 22/7/2008 ñ i - Kí k t v i Công ty Mua bán n và tài s n t n ñ ng c a doanh v i khách hàng vay trên 10 t ñ ng. Theo ñó, b h n b ph n Qu n nghi p (DATC) vào ngày 4/10/2006 ñ ti n hành các ho t ñ ng h p lý r i ro t ng Chi nhánh và ch t p trung t ng khu v c. tác mua bán, x lý các kho n n t n ñ ng. 2.2.3.3.Chính sách tín d ng 2.2.4.Nh ng nguyên nhân ch y u d n ñ n r i ro tín d ng Th c hi n theo hư ng “Tăng trư ng tín d ng trên cơ s t p trung 2.2.4.1.Nguyên nhân khách quan nâng cao ch t lư ng và hư ng t i các chu n m c qu c t ” v i m t s a.Môi trư ng t nhiên ñ nh hư ng cơ b n: m r ng tín d ng an toàn, m r ng tín d ng ñ i b.Môi trư ng kinh t v i doanh nghi p v a và nh , chú tr ng công tác th m ñ nh tín d ng, c.Môi trư ng pháp lý tăng cư ng các gi i pháp Marketing, phát tri n thương hi u. V b o ñ m ti n vay: 2.2.3.4.Ho t ñ ng phòng ng a, ki m tra, giám sát tín d ng - Chưa rõ ràng trong quy ñ nh v quy n s h u tài s n trên ñ t, Theo quy trình, nhi m v phát hi n các d u hi u r i ro do phòng v quy n s h u tài s n ñ i v i DNNN. Khách hàng và phòng Qu n lý n th c hi n. - Không có quy ñ nh ch t ch trong v n ñ phát m i tài s n th - Phòng Khách hàng ti n hành x p h ng tín d ng khách hàng, ch p nên gây không ít khó khăn cho ngân hàng trong vi c bán tài s n sàng l c và phân lo i khách hàng. ñ thu h i n . - Phòng Qu n lý n th c hi n ki m tra th c hi n gi i ngân cho V quy ñ nh phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng ñ khách hàng. x lí r i ro tín d ng trong ho t ñ ng ngân hàng c a t ch c tín d ng: - Vi c giám sát tín d ng ñư c phòng Khách hàng th c hi n. - Phân lo i n ch y u d a vào th i h n tr n , thi u các s ñánh Tuy nhiên công tác phát hi n RRTD còn mang tính th ñ ng, d giá k t h p nên không ph n ánh ñúng th c ch t kho n n . báo và phòng ng a t xa chưa t t, công tác ki m tra s d ng v n còn - Không th c hi n ñư c vi c chuy n n sang nhóm n r i ro cao h i h t. hơn vì khách hàng có quan h tín d ng v i nhi u t ch c tín d ng 2.2.3.5.Công tác x lý n x u khác nhau. - Thành l p Ban x lý n x u v i ch c năng ñ ñ m b o vi c - Chưa ñưa ra ñư c nguyên t c trích l p d a trên căn c vào d ki m tra, giám sát th c hi n các ho t ñ ng x lý n m t cách toàn tính lu ng ti n c a t ng kho n n , tính t l chi t kh u ñ suy ra m c di n và liên t c. trích l p. - Th c hi n các gi i pháp thu h i n trên cơ s phân tích tình Pháp l nh k toán th ng kê chưa ñ hi u l c b t bu c các hình c a t ng khách hàng c th . doanh nghi p th c hi n ch ñ h ch toán th ng kê chính xác k p th i. Vai trò ki m toán chưa ñư c phát huy và h th ng thông tin chưa ñư c t ch c m t cách h u hi u.
15 16 Công ty mua bán n và tài s n t n ñ ng doanh nghi p th m ñ nh ban ñ u khi n cho trong m t s kho n vay, ngân hàng (DATC), thu c B Tài chính không có nh ng cơ ch riêng, không ñ không th thu h i ñ n g c và lãi vay. năng l c tài chính ñ th c hi n mua bán n . Thêm vào ñó, th trư ng - Phương pháp ñ nh giá ñ i v i t ng lo i tài s n chưa ñư c các mua bán n chưa có ngư i mua l i n . cán b tín d ng s d ng m t cách thích h p mà ch y u các bên t H th ng thông tin qu n lý còn b t c p. th a thu n. 2.2.4.2.Nguyên nhân t qu n tr tín d ng - Tâm lý chung c a ph n l n các cán b tín d ng khi c p tín a.H th ng ño lư ng r i ro d ng v n ch y u d a vào TSBĐ nên nguy cơ r i ro r t cao. Mô hình ch m ñi m x p h ng tín d ng t i VCB ĐN ch y u d a d.L c lư ng cán b tín d ng trên báo cáo tài chính do khách hàng cung c p nên tính minh b ch và - S lư ng cán b tín d ng còn m ng, trình ñ cán b nhìn ñ tin c y chưa cao. Mô hình này cũng chưa th t s khoa h c: chung chưa ñ ng ñ u. Đ i v i mô hình ch m ñi m x p h ng tín d ng doanh nghi p - Công tác ñào t o cán b chưa ñư c quan tâm ñúng m c, nhi u - Nhóm các ch tiêu ch m ñi m phi tài chính ñang s d ng khá khi cán b m i làm theo l i mòn, cách hư ng d n c a cán b cũ. ph c t p. - Cán b tín d ng làm vi c theo ki u ña năng, không chuyên sâu, - Trong s các nhóm ch tiêu trên có nh ng ch tiêu chưa th t sát d ñưa ñ n nh ng ñánh giá sai trong th m ñ nh tín d ng. v i vi c ño lư ng nguy cơ v n c a doanh nghi p. Ho c có nh ng - Vi c l a ch n, b trí, s d ng cán b chưa ch t ch . M t s cán ch tiêu ñang tính ngư c. Cũng có nh ng ch tiêu trùng l p. b tín d ng làm vi c thi u chuyên tâm d n ñ n nhi u món vay kém - Vi c phân lo i doanh nghi p theo hình th c s h u nhà nư c ch t lư ng. và ngoài s h u nhà nư c không còn phù h p. 2.2.4.3.Nguyên nhân xu t phát t phía khách hàng vay v n Đ i v i mô hình ch m ñi m x p h ng tín d ng cá nhân Đây là h u qu c a r i ro ñ o ñ c. M t s ch tiêu ñánh giá năng l c tài chính chưa ñư c c p nh t a.Đ i v i khách hàng là doanh nghi p theo k p v i th c tr ng và cũng có nh ng ch tiêu trùng l p. - S d ng v n vay kém hi u qu , không ñúng m c ñích, có s b.H th ng thông tin n i b ph c v công tác qu n tr tín d ng ch ng chéo. H th ng thông tin qu n lý n i b h n ch c v lư ng và ch t: - Thi u thi n chí trong v n ñ cung c p thông tin ñ y ñ và chưa c p nh t k p th i, thi u thông tin chuyên ngành, chưa ñ m b o chính xác, thi u thi n chí trong vi c tr n . tính liên t c và toàn di n. b.Đ i v i khách hàng là cá nhân c.Tài s n b o ñ m (TSBĐ) - Ngu n hoàn tr chính t thu nh p cơ b n b m t ho c suy gi m. - Vi c ñánh giá l i giá tr TSBĐ ch ñư c th c hi n trên h sơ - Đ o ñ c cá nhân không t t: c tình l a ñ o ngân hàng, s d ng pháp lý nên xu t hi n tình tr ng giá tr thanh lý th p hơn so v i giá tr v n sai m c ñích.
17 18 CHƯƠNG 3 Bư c 1: Ch m ñi m các ch tiêu. CÁC GI I PHÁP H N CH R I RO TÍN D NG T I CHI - Có 2 nhóm ch tiêu: v nhân thân và kh năng tr n . NHÁNH NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N NGO I - Ch có m t thang ñi m v i 5 m c ñi m ban ñ u: 0, 25, 50, 75, 100. THƯƠNG ĐÀ N NG - Tùy theo tính ch t quan tr ng mà ñi m c a các ch tiêu có 3.1.QUAN ĐI M CH Đ O C A NHTMCP NGO I THƯƠNG tr ng s khác nhau trong t ng s ñi m. VI T NAM V CHÍNH SÁCH TÍN D NG VÀ QU N LÝ R I RO Bư c 2: X p h ng khách hàng. 3.1.1.Quan ñi m Căn c vào t ng s ñi m ñ t ñư c (ñã nhân tr ng s ), x p h ng - Không c p tín d ng t p trung quá cao cho 1 khách hàng, 1 khách hàng thành 10 m c theo m c ñ r i ro tăng d n, t A+ (>92,3) ngành ngh /lĩnh v c, 1 lo i ti n t t i m t ñ a bàn. ñ n D (
19 20 - Tr ng s c a các ch tiêu b ng nhau (10%). - D a vào ma tr n hai chi u gi a m c XHTD và ñánh giá tình - T ng ñi m t i ña là 100. hình tr n , x p lo i kho n vay khách hàng theo 5 m c: n ñ tiêu Bư c 3: Ch m ñi m các ch tiêu d báo nguy cơ khó khăn chu n, n c n chú ý, n dư i tiêu chu n, n nghi ng , n có kh năng tài chính c a doanh nghi p. m t v n. - Có 5 m c ñi m ban ñ u: 0, 25, 50, 75, 100. Mô hình ch m ñi m XHTD theo ñ xu t c a ñ tài nghiên c u - G m 4 ch tiêu: Nguy cơ v n (tr ng s 15%), Chính sách nhà ñơn gi n nhưng v n ñ m b o không x p h ng quá cao khi n ch nư c tác ñ ng ñ n doanh nghi p (tr ng s 15%), Tri n v ng ngành quan khi ra quy t ñ nh tín d ng và cũng ñ m b o không quá th p (tr ng s 10%), Tình hình tr n ngân hàng c a ñ i tư ng n m trên khi n t ch i m t khách hàng t t. 25% v n ñi u l c a doanh nghi p (tr ng s 10%). 3.2.2.Gi i pháp v giám sát và ki m soát r i ro - T ng ñi m t i ña (ñã nhân tr ng s ) là 50. 3.2.2.1.Nâng cao ch t lư ng th m ñ nh và phân tích tín d ng Bư c 4: Ch m ñi m các ch tiêu phi tài chính. - Th c hi n phân tích và th m ñ nh chính xác r i ro t ng th c a - Có 5 m c ñi m ban ñ u: 0, 25, 50, 75, 100. khách hàng thông qua xác ñ nh gi i h n tín d ng h p lý trên cơ s - G m 4 ch tiêu: Tình hình tr n , tr lãi (tr ng s 20%), Kh phân tích ñ nh lư ng (XHTD khách hàng), k t h p v i phân tích ñ nh năng ñ i phó v i s thay ñ i (tr ng s 10%), Đa d ng hóa ngành tính. ngh , lĩnh v c kinh doanh (tr ng s 10%), M r ng quy mô (tr ng s - T p trung phân tích r i ro c a phương án vay, ñưa ra nh ng r i 10%). ro d ki n, kh năng ki m soát c a Ngân hàng và k ch b n x lý khi - T ng ñi m t i ña (ñã nhân tr ng s ) là 50. nh ng tình hu ng x u x y ra. Bư c 5: X p h ng khách hàng. - Xây d ng quy trình cũng như tiêu chu n th m ñ nh thích h p - Xác ñ nh t ng ñi m cu i cùng b ng cách c ng t ng ñi m (ñã cho t ng lo i d án khác nhau, c n thuê thêm cán b th m ñ nh nhân tr ng s ) các bư c 2, 3, 4, r i ñem chia k t qu cho 2. chuyên ngành tham gia th m ñ nh các d án có quy mô l n, quy trình - Đi m t i ña doanh nghi p ñ t ñư c sau bư c này là công ngh ph c t p, máy móc thi t b quá chuyên dùng ñ nâng cao (100+50+50)/2 = 100 ñi m. tính chính xác c a k t qu th m ñ nh. - Căn c t ng ñi m ñ t ñư c, x p h ng doanh nghi p theo 10 3.2.2.2.Qu n lý, giám sát và ki m soát ch t ch quá trình lo i tương ng m c ñ r i ro tăng d n t AAA (>92,3) ñ n D gi i ngân và sau khi cho vay (
21 22 + C n xây d ng và l a ch n m t k ho ch ki m tra s d ng - Đ nh kỳ ñ nh giá l i TSBĐ, 6 tháng m t l n. Ngân hàng nên v n h p lý, phù h p v i ñ c thù c a t ng kho n vay, ch t lư ng t ng thuê các t ch c tư v n, t ch c chuyên môn ñ nh giá cho nh ng tài khách hàng. s n có giá tr l n. + C n nghiêm túc th c hi n ki m tra s d ng v n trên th c t , - H n ch tâm lý l m d ng vào TSBĐ, không ch quan cho vay tránh tình tr ng th c hi n ki m tra mang tính ñ i phó, th c hi n trên ch căn c vào m i tài s n b o ñ m, xem nh các y u t tài chính, d gi y t . án/phương án s n xu t kinh doanh c a khách hàng. + C n có s phân tích và ñánh giá k p th i nh ng d u hi u c a 3.2.3.2.Gi i pháp v b o hi m r i ro d a trên h th ng các tín hi u c nh báo s m v RRTD ñ ch Chi nhánh c n có bi n pháp th t ch t quy ñ nh ngư i vay ñ ng x lý các r i ro có nguy cơ x y ra. ph i mua b o hi m trong quá trình xây d ng và b o hi m công trình + Theo dõi ch t ch các ngu n ti n c a khách hàng trên cơ s (ñ i v i các d án ñ u tư), b o hi m hàng hóa...ñ có th thu h i xây d ng cơ ch tra soát ñ i v i t ng lo i vay. ñư c n thông qua các công ty b o hi m, h n ch ñư c nh ng t n - T ch c các ñoàn ki m tra chéo ñ ñ m b o tính khách quan th t mà ngân hàng ph i gánh ch u. trong ki m tra, có th thành l p m t b ph n ki m tra s d ng v n 3.2.3.3.S d ng các công c phái sinh chuyên bi t cho nh ng món vay l n. - Nâng cao ch t lư ng các ho t ñ ng d ch v tư v n cho khách 3.2.2.3.Nâng cao hi u qu công tác ki m tra n i b hàng, ñ y m nh các ho t ñ ng ti p th , qu ng cáo, xác ñ nh phí giao - T o ra s không ph thu c và ñ c l p nh t ñ nh c a Phòng d ch ñ i v i t ng khách hàng c th ñ khuy n khích khách hàng s Ki m tra n i b c a Chi nhánh. d ng d ch v c a ngân hàng. - Làm rõ ch c năng ki m tra, ki m soát n i b là bao g m t t c - Tranh th s h tr v ki n th c, v h th ng phân tích qu n lý các hình th c ki m tra ñư c cài ñ t tr c ti p và gián ti p trong các r i ro ñ i v i các công c phái sinh c a các ngân hàng nư c ngoài. quy trình, ñư c th c hi n trong khi v n hành quy trình. - Trang b thêm nh ng ki n th c và kinh nghi m v th trư ng - Công tác ki m tra n i b c n th c hi n có tr ng ñi m, theo các ngo i h i và th trư ng ti n t qu c t nh m s d ng các công c phái ngành ngh , lĩnh v c ñang ti m n nguy cơ r i ro. sinh m t cách hi u qu nh t. 3.2.3.Gi i pháp tài tr r i ro 3.2.3.4.Gi i pháp v trích l p d phòng r i ro tín d ng ñ 3.2.3.1.Gi i pháp v tài s n b o ñ m x lý n - C n ph i có m t quy trình th m ñ nh TSBĐ th t chính xác và - C n có s ph i h p gi a các b ph n tác nghi p trong công tác khoa h c, t p trung làm rõ: Quy n s h u TSBĐ c a khách hàng tín d ng ñ th c hi n nghiêm túc phân lo i n theo tính ch t, kh vay/bên b o lãnh, tài s n hi n không có tranh ch p, tài s n ñư c phép năng thu h i n c a kho n vay. giao d ch, tài s n d chuy n như ng.
23 24 - C n c p nh t giá tr TSBĐ k p th i ñ ñ m b o ñư c tính chính 3.2.6.Các gi i pháp khác xác c a s ti n trích l p d phòng c th . 3.2.7.1.M r ng và phát tri n ngu n v n trung, dài h n 3.2.4.C ng c và hoàn thi n h th ng thông tin d ng n i b 3.2.6.2.Phân tán r i ro - Th c hi n khai thác thông tin tín d ng t VCI và CIC, t các t - Đa d ng hóa danh m c ñ u tư ch c, d ch v cung c p thông tin trên th gi i. - Phát tri n d ch v và các s n ph m m i - Xây d ng cơ ch trao ñ i thông tin hi u qu , ñ m b o tính 3.2.6.3.Qu n lý n có v n ñ , tăng cư ng thu h i n ñã x chính xác và k p th i gi a các b ph n ch c năng trong ho t ñ ng lý r i ro c p tín d ng. - Ban x lý n x u tăng cư ng tham mưu cho Ban Giám ñ c v - Tăng cư ng h p tác, chia s thông tin v i các Chi nhánh, các hư ng x lý nh ng kho n n có v n ñ , l a ch n phương pháp x lý NHTM ñ t o ñi u ki n thu n l i trong vi c thu th p thông tin khách phù h p ñ m b o hi u qu cao v i chi phí h p lý. hàng vay m t cách toàn di n. - Có cơ ch thư ng ph t rõ ràng ñ ñ ng viên nh ng cán b - Thi t l p m t b ph n ñ c l p chuyên nghiên c u, phân tích trong công tác thu n di n bi n và d báo tình hình th trư ng. - B t tay v i các NHTM khác và tăng cư ng s k t h p v i 3.2.5.Gi i pháp v nhân s Công ty mua bán n t n ñ ng c a doanh nghi p (DATC) tr c thu c - C n có k ho ch tuy n d ng phù h p, l a ch n ngư i có ñ B Tài chính ñ x lý d t ñi m các kho n n x u. năng l c và ph m ch t ñ b trí cán bô m t cách khách quan, phù 3.3.M T S KI N NGH h p. 3.1.1.Ki n ngh v i Ngân hàng nhà nư c - Coi tr ng công tác ñào t o, ñào t o l i cán b , t nghi p v - ng d ng các nguyên t c cơ v giám sát ngân hàng h u hi u chuyên môn t i ph m ch t ñ o ñ c c a ngư i cán b . (25 nguyên t c v giám sát ngân hàng c a y ban Basel) - Xây d ng ch ñ ñánh giá, khen thư ng và k lu t d a trên - Thành l p b ph n chuyên trách v qu n lí r i ro (U ban qu n ch t lư ng tín d ng và hi u qu công vi c mà cán b ñó th c hi n. lí r i ro - Risk Management Committee), ñ c l p v i kinh doanh, ti n - Th c hi n luân chuy n cán b trong qu n lý khách hàng ñ t i th c hi n qu n lí r i ro theo ngành d c, gi m d n m c ñ u gi m tr nh ng tiêu c c và t o ñi u ki n cho các cán b ti p c n quy n theo hàng ngang. nh ng khách hàng khác nhau s có kh năng x lý công vi c ñư c - Hoàn thi n h th ng thông tin tín d ng c a Trung tâm CIC nhanh chóng. Ngân hàng nhà nư c. - H tr tri n khai các công c b o hi m tín d ng. - Quy ñ nh v phân lo i n và trích l p d phòng.
25 26 + Quy ñ nh m t m c d phòng l n hơn 0% ñ i v i các kho n K T LU N n nhóm 1 và hơn m c 100% ñ i v i các kho n n nhóm 5. R i ro là m t t t y u ñ i v i ho t ñ ng kinh doanh ti n t c a các + Thay vì quy ñ nh t l kh u tr t i ña, NHNN nên quy ñ nh ngân hàng thương m i. Th a nh n m t t l r i ro t nhiên trong ho t các quy t c xác ñ nh giá th trư ng c a tài s n b o ñ m nh m ñ m ñ ng kinh doanh ngân hàng là yêu c u khách quan h p lý. V n ñ là b o vi c ñ nh giá ñư c chính xác và thu n ti n. làm th nào ñ h n ch r i ro này m t t l th p nh t có th ch p + C n xem xét ñi u ch nh theo hư ng căn c vào th i gian gia nh n ñư c. Trong thông l qu c t , t n th t 1% t ng dư n bình quân h n và s l n gia h n ñ phân lo i n . hàng năm là m t ngân hàng có trình ñ qu n lý t t và hoàn toàn - NHNN Vi t Nam ph i quy ñ nh t l chuy n v n ng n h n không tác ñ ng x u ñ n ngân hàng. sang cho vay trung và dài h n trong t ng th i kỳ ñ ñ m b o an toàn R i ro tín d ng và các bi n pháp h n ch r i ro là m t ñ tài mà cho các t ch c tín d ng. các nhà qu n tr ngân hàng ñã và ñang nghiên c u không ng ng 3.1.2.Ki n ngh v i Chính ph nh m hoàn thi n trong các ñi u ki n m i ñ ñ t ñư c t l lý tư ng - Kh c ph c tình tr ng thông tin b t ñ i x ng. nói trên. - Liên quan ñ n x lý n c a ngân hàng. D a trên nh ng cơ s lý lu n v r i ro tín d ng và qu n tr r i ro + Hoàn thi n các quy ñ nh pháp lu t liên quan ñ n quy n ch tín d ng, lu n văn ti n hành theo hư ng nghiên c u th c tr ng và n c a ngân hàng và b o ñ m ti n vay. nguyên nhân r i ro tín d ng cũng như công tác qu n lý r i ro tín d ng + M r ng nghi p v mua bán n và phát tri n th trư ng mua t i VCB chi nhánh ĐN, ch ra nh ng m t h n ch c n kh c ph c. T bán n x u c a ngân hàng. ñó ñưa ra m t s các gi i pháp h n ch r i ro tín d ng trên cơ s - Thúc ñ y th trư ng tài chính. nh ng quan ñi m ñ nh hư ng và m c tiêu c a NHTMCP Ngo i thương Vi t Nam. Đ ng th i, ñưa ra ñ xu t và ki n ngh ñ i v i NHNN và Chính ph ñ h tr cho tính kh thi c a nh ng gi i pháp trên. Do h n ch v m t ki n th c lý thuy t và th c ti n, nên ñ tài nghiên c u s không tránh kh i nh ng thi u sót. R t mong s ñóng góp ý ki n c a Giáo viên hư ng d n, Quý Th y cô và các b n. Chân thành c m ơn.