luận văn:Giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn Tây Hà Nội

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

125
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hội nhập kinh tế thế giới đã và đang là một xu thế tất yếu trong thế giới ngày nay khi làn sóng toàn cầu hóa đang diễn ra vô cùng mạnh mẽ. Trong điều kiện này, ở Việt Nam hiện nay, hoạt động thanh toán quốc tế tại các ngân hàng thương mại không chỉ góp phần nâng cao uy tín và vai trò của ngân hàng đó trong phạm vi khu vực và trên trường quốc tế mà còn hỗ trợ thiết thực và hiệu quả cho phát triển kinh tế đối ngoại và công tác hội nhập...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn:Giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn Tây Hà Nội

LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Gi i pháp nh m hoàn thi n ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông Nghi p và Phát tri n Nông thôn Tây Hà N i.” 1
M CL C L IM U ............................................................................................ 1 CHƯƠNG 1: M T S LÝ LU N CƠ B N V HO T NG THANH TOÁN QU C T ...................................................................................... 7 1.1. Khái ni m và vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t .............. 7 1.1.1. Khái ni m .................................................................................. 7 1.1.2. Vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t ................................ 8 1.1.2.1. i v i n n kinh t ............................................................... 8 1.1.2.2. i v i ho t ng kinh doanh c a ngân hàng.................... 10 1.2. Các phương th c thanh toán qu c t ch y u trong NHTM ..... 11 1.2.1. Phương th c chuy n ti n........................................................ 11 1.2.1.1. Khái ni m và các văn b n pháp lý liên quan ...................... 11 1.2.1.2. Các bên tham gia vào qui trình chuy n ti n ....................... 11 1.2.1.3. Quy trình chuy n ti n......................................................... 11 1.2.1.4. Các hình th c chuy n ti n.................................................. 12 1.2.1.5. Trư ng h p áp d ng .......................................................... 13 1.2.2. Phương th c nh thu ............................................................. 13 1.2.2.1. Khái ni m và các văn b n pháp lý i u ch nh .................... 13 1.2.2.2. Các bên tham gia ............................................................... 14 1.2.2.3. Phân lo i và quy trình th c hi n ........................................ 14 1.2.2.4. Ưu như c i m và trư ng h p áp d ng ............................. 17 1.2.3. Phương th c thanh toán tín d ng ch ng t .......................... 18 1.2.3.1. Khái ni m và các văn b n pháp lý i u ch nh .................... 18 1.2.3.2. Các bên tham gia ............................................................... 19 1.2.3.3. Quy trình th c hi n ............................................................ 20 1.2.3.4. Thư tín d ng thương m i ................................................... 21 1.2.3.5. Ưu như c i m và trư ng h p áp d ng ............................. 23 2
1.3. Các y u t tác ng n ho t ng thanh toán qu c t t i NHTM .............................................................................................................. 27 1.3.1. Các y u t khách quan............................................................ 27 1.3.2. Các y u t ch quan ............................................................... 28 CHƯƠNG 2: TH C TR NG HO T NG THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN TÂY HÀ N I .......................................................................................... 30 2.1. Gi i thi u chung v ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Tây Hà N i .................................................................................. 30 2.1.1. S hình thành và phát tri n .................................................... 30 2.1.2. Các ho t ng kinh doanh chính ........................................... 31 2.2. K t qu ho t ng kinh doanh c a NHNN Tây Hà N i ............. 33 2.2.1. Ho t ng huy ng v n ......................................................... 33 2.2.2. Ho t ng s d ng v n ........................................................... 35 2.2.3. K t qu kinh doanh ................................................................. 38 2.3. Th c tr ng ho t ng thanh toán qu c t c a NHNN Tây Hà N i ........................................................................................................ 39 2.3.1. Tình hình chung ..................................................................... 39 2.3.2. Tình hình th c hi n thanh toán theo t ng phương th c ....... 41 2.3.2.1. Chuy n ti n........................................................................ 41 2.3.2.2. Nh thu .............................................................................. 42 2.3.2.3. Tín d ng ch ng t .............................................................. 44 2.4. ánh giá v ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i .............................................................................................................. 48 2.4.1. K t qu chung ......................................................................... 48 2.4.2. K t qu t ư c i v i t ng phương th c thanh toán ........ 53 2.4.3. Nh ng h n ch và nguyên nhân ............................................ 54 2.4.3.1. H n ch chung ................................................................... 54 3
2.4.3.2. H n ch i v i t ng phương th c thanh toán ................... 56 2.4.3.3. Nguyên nhân ...................................................................... 58 CHƯƠNG 3: NH HƯ NG VÀ GI I PHÁP HOÀN THI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN TÂY HÀ N I .................................... 67 3.1. Nh ng nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i ............................................................................... 67 3.1.1. nh hư ng chung c a NHNo&PTNT Vi t Nam .................. 67 3.1.2. Phương hư ng ho t ng kinh doanh c a NHNo Tây Hà N i .......................................................................................................... 67 3.1.3. K ho ch phát tri n c a NHNo Tây Hà N i........................... 68 3.2. M t s gi i pháp hoàn thi n phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i............................................................. 70 3.2.1. Gi m b t s ch ng chéo, ph c t p trong vi c th c hi n nghi p v thanh toán qu c t ....................................................................... 70 3.2.2. Hoàn thi nvà phát tri n các lo i hình thanh toán qu c t ..... 71 3.2.2.1. Hoàn thi n các nghi p v hi n có t i Chi nhánh................ 71 3.2.2.2. Tri n khai và phát tri n các nghi p v khác, h tr cho ho t ng thanh toán qu c t . ................................................................ 72 3.2.3. Xây d ng m t chính sách khách hàng h p lý ........................ 74 3.2.4. C ng c và hoàn thi n h th ng ngân hàng hi n i ............ 76 3.2.5. M r ng và nâng cao ch t lư ng công tác ào t o cán b chuyên môn....................................................................................... 77 3.3. M t s ki n ngh v i Ngân hàng Nông nghi p &Phát tri n Nông thôn Vi t Nam ..................................................................................... 78 K T LU N.............................................................................................. 83 DANH M C TÀI LI U THAM KH O .................................................. 92 4
L IM U 1. Tính c p thi t c a tài H i nh p kinh t th gi i ã và ang là m t xu th t t y u trong th gi i ngày nay khi làn sóng toàn c u hóa ang di n ra vô cùng m nh m . Trong i u ki n này, Vi t Nam hi n nay, ho t ng thanh toán qu c t t i các ngân hàng thương m i không ch góp ph n nâng cao uy tín và vai trò c a ngân hàng ó trong ph m vi khu v c và trên trư ng qu c t mà còn h tr thi t th c và hi u qu cho phát tri n kinh t i ngo i và công tác h i nh p kinh t qu c t . Chính vì v y, vi c t ng k t th c ti n và tìm ra các gi i pháp hoàn thi n các ho t ng thanh toán qu c t t i m t ngân hàng thương m i là i u vô cùng c n thi t. Ngân hàng Nông Nghi p và Phát tri n Nông thôn Tây Hà N i (NHNo Tây Hà N i) là m t chi nhánh c a Ngân hàng Nông Nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam (NHNo&PTNT Vi t Nam), n m trung tâm phía Tây Hà N i, m t khu v c r t năng ng và có nhi u tr s c a các doanh nghi p l n. Trong nh ng năm qua, ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i tuy m i ư c hình thành nhưng ã t ư c nhi u thành tích áng k , phát tri n khá nhanh chóng và ã óng góp m t ph n không nh trong k t qu kinh doanh chung c a toàn ngân hàng. Tuy v y, trư c xu th h i nh p kinh t qu c t m nh m , ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i ã g p ph i khá nhi u khó khăn và b c l nh ng m t h n ch c n ư c kh c ph c. Chính t th c t c a ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i, em ã ch n tài: “Gi i pháp nh m hoàn thi n ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông Nghi p và Phát tri n Nông thôn Tây Hà N i” cho lu n văn t t nghi p c a mình. 5
2. M c ích và phương pháp nghiên c u - M c ích nghiên c u: Thông qua vi c nghiên c u lý thuy t và th c ti n ho t ng thanh toán qu c t c a NHNo Tây Hà N i, ánh giá nh ng k t qu t ư c cũng như nh ng h n ch , t ó lu n văn xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n và m r ng ho t ng thanh toán qu c t t i NHNo Tây Hà N i. - Phương pháp nghiên c u: Lu n văn s d ng phương pháp bi n ch ng và duy v t l ch s làm cơ s phương pháp lu n. Các phương pháp ư c s d ng trong vi c nghiên c u g m phương pháp phân tích th ng kê, t ng h p và so sánh…ph c v cho nhi m v nghiên c u 3. K t c u c a lu n văn Lu n văn g m 3 chương: Chương 1: M t s lý lu n cơ b n v ho t ng Thanh toán qu c t Chương 2: Th c tr ng ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Tây Hà N i Chương 3: nh hư ng và gi i pháp hoàn thi n ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Tây Hà N i 6
CHƯƠNG 1: M T S LÝ LU N CƠ B N V HO T NG THANH TOÁN QU C T 1.1. Khái ni m và vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t 1.1.1. Khái ni m Thanh toán qu c t là vi c thanh toán các nghĩa v ti n phát sinh có liên quan t i các quan h kinh t , thương m i và các m i quan h khác gi a các t ch c, các công ty và các ch th khác nhau c a các nư c. Các qu c gia không th t n t i và phát tri n n u ch d a vào các giao d ch, trao i hàng hóa, d ch v và các ho t ng văn hóa, khoa h c k thu t và xã h i c a b n thân qu c gia mình. có th t n t i và phát tri n, các qu c gia ph i ti n hành trao i kinh t và thương m i v i nhau. Chính vi c trao i này ã làm phát sinh các kho n thu và chi b ng ti n c a nư c này i v i m t nư c khác. Trong m i quan h chi tr này, các qu c gia ph i cùng nhau quy nh nh ng y u t c u thành cơ ch thanh toán gi a các qu c gia như quy nh v ch th tham gia thanh toán, l a ch n ti n t , các công c và các phương th c òi ho c chi tr ti n t . T ng h p các y u t c u thành cơ ch ó t o thành thanh toán qu c t gi a các qu c gia. Thanh toán qu c t có nh ng c i m khác bi t rõ ràng so v i thanh toán qu c n i: Th nh t, thanh toán qu c t khác thanh toán qu c n i là y u t ngo i qu c. Ho t ng thanh toán qu c t cũng có nh ng c i m tương t như ho t ng thanh toán trong nư c, tuy v y nó khác thanh toán qu c n i y u t ngo i qu c. Trong ó, y u t ngo i qu c ư c th hi n trên các thành t c th như: 7
+ Ch th tham gia thanh toán qu c t là nh ng ngư i cư trú và phi cư trú, không phân bi t qu c t ch hay khác qu c t ch ho c gi a nh ng ngư i phi cư trú v i nhau. + Ti n t trong thanh toán qu c t ư c chuy n kho n t tài kho n ngư i phi cư trú sang tài kho n ngư i cư trú ho c gi a tài kho n hai ngư i phi cư trú v i nhau không k tài kho n ó m m t ngân hàng hay hai ngân hàng trong cùng m t qu c gia hay hai qu c gia khác nhau. + Ti n t ư c s d ng trong thanh toán qu c t ph i là ngo i t i v i m t trong hai nư c ho c có th là n i t có ngu n g c ngo i t . Th hai, ho t ng thanh toán qu c t là m t lo i d ch v mà ngân hàng cung ng cho khách hàng. Chính vì v y, ngoài nh ng c i m truy n th ng c a m t lo i hình d ch v ngân hàng như d ch v mang tính vô hình, quá trình cung ng và tiêu dùng d ch v x y ra ng th i, không th lưu tr ư c d ch v thì d ch v thanh toán qu c t còn có m t s c i m riêng khác như: cung ng d ch v qua biên gi i qu c gia, tiêu dùng d ch v nư c ngoài, hình thành i lý d ch v nư c ngư i tiêu dùng d ch v . Th ba, ho t ng thanh toán qu c t còn ch a ng nhi u r i ro ti m n. Nguyên nhân phát sinh nh ng r i ro này là không gian thanh toán l n, th i gian thanh toán dài, cơ s v t ch t và khoa h c k thu t ph c v thanh toán qu c t các qu c gia chưa ng u… Cu i cùng, h th ng thanh toán qu c t phát tri n ngày m t hoàn thi n, thanh toán qu c t i n t s có ch ng thích áng vào cu i th k này và d n d n thay th cho thanh toán qu c t ch ng t truy n th ng. 1.1.2. Vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t 1.1.2.1. i v i n n kinh t Khi các quan h v thương m i và kinh t qu c t ngày càng ư c m r ng như ngày này thì thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương 8
m i càng có v trí quan tr ng. Nó làm c u n i trong quan h kinh t i ngo i gi a các qu c gia v i nhau. Nh có thanh toán qu c t , ho t ng giao lưu buôn bán gi a nư c ta và các nư c b n ư c thu n l i t ó giúp ta phát huy ư c nh ng l i th tương i. Bên c nh ó chúng ta còn có th h ch i ư c các nư c phát tri n hơn v kinh nghi m cũng như các công ngh hi n i trong m i lĩnh v c i s ng. M t n i dung quan tr ng c a thanh toán qu c t là vi c b o lãnh khách hàng trong nư c, thanh toán cho các Ngân hàng nư c ngoài. làm ư c i u này các ngân hàng trong nư c c n m quan h i lý v i các i tác nư c ngoài. i u này góp ph n tránh ư c nh ng r i ro có th x y ra trong ho t ng xu t nh p kh u, t o s tin tư ng, yên tâm cho b n hàng qu c t . Do ó cũng góp ph n tăng cư ng m i quan h kinh t i ngo i. Vi c ho t ng thanh toán qu c t phát tri n và ư c t ch c t t còn là m t ng l c i v i các doanh nghi p trong nư c y m nh ho t ng xu t nh p kh u, em l i l i ích to l n cho qu c gia. Thanh toán qu c t giúp cho quá trình thanh toán theo yêu c u c a khách hàng ư c ti n hành an toàn, ti n l i và t i thi u hóa chi phí so v i vi c thanh toán b ng ti n m t. Thêm vào ó, khách hàng còn ư c tư v n, hư ng d n các k thu t trong thanh toán nh m h n ch r i ro và t o tin c y l n cho giao d ch. M t khác, v i nh ng khách hàng không kh năng tài chính, Ngân hàng cũng có th cho vay thanh toán hàng nh p kh u, b o lãnh m L/C, chi t kh u ch ng t ….Qua ó các doanh nghi p cũng s thu n l i hơn trong vi c s n xu t cũng như tiêu th hàng hóa trên th trư ng th gi i. Th c hi n thanh toán qu c t , Ngân hàng có th giám sát ư c tình hình kinh doanh c a các doanh nghi p xu t nh p kh u trong nư c theo úng chính sách kinh t i ngo i ư c ra. 9
1.1.2.2. i v i ho t ng kinh doanh c a ngân hàng Ho t ng thanh toán qu c t làm tăng tính thanh kho n cho các Ngân hàng. i u này xu t phát t vi c khách hàng theo quy nh ph i ký qu m t kho n ti n nh t nh khi yêu c u Ngân hàng th c hi n d ch v thanh toán qu c t cho mình. Ngu n ti n này khá n nh và phát sinh thư ng xuyên do nhu c u kinh doanh c a các doanh nghi p. Khi kỳ h n th c hi n nghĩa v thanh toán chưa n, ây s là m t ngu n t o thanh kho n cho Ngân hàng dư i hinh th c ti n t t p trung nh thanh toán. Thanh toán qu c t t o ng l c cho Ngân hàng phát tri n ng d ng h th ng công ngh thông tin hi n i. Do yêu c u c a d ch v c n nhanh chóng, chính xác và k t n i qu c t , thanh toán qu c t luôn òi h i s u tư l n v công ngh , vi n thông và x lý d li u. i u này làm nâng cao tính hi n i c a h th ng công ngh trong toàn Ngân hàng, Thêm vào ó, thanh toán qu c t là m t nghi p v òi h i trình cao v chuyên môn, ngo i ng , lu t pháp trong nư c cũng như qu c t . Do ó òi h i cán b Ngân hàng ph i không ng ng h c h i, nâng cao trình , trau d i v ki n th c phù h p v i yêu c u công vi c. Trên cơ s giúp Ngân hàng nâng cao ch t lư ng v công ngh và nhân l c, thanh toán qu c t giúp các Ngân hàng t o d ng ư c uy tín, ni m tin v i khách hàng, thu hút nhi u khách hàng m i có nhu c u thanh toán qu c t , t ó nâng cao s c c nh tranh và l i nhu n trên th trư ng. i u này là h t s c quan tr ng trong b i c nh ngành Ngân hàng Vi t Nam s p ph i ch u s c nh tranh gay g t c a các Ngân hàng l n nư c ngoài khi m c a ngành Ngân hàng theo cam k t gia nh p WTO. 10
1.2. Các phương th c thanh toán qu c t ch y u trong NHTM 1.2.1. Phương th c chuy n ti n 1.2.1.1. Khái ni m và các văn b n pháp lý liên quan Phương th c chuy n ti n là phương th c mà trong ó khách hàng (ngư i yêu c u chuy n ti n) yêu c u ngân hàng c a mình chuy n m t s ti n nh t nh cho m t ngư i khác (ngư i hư ng l i) m t a i m nh t nh b ng phương ti n chuy n ti n do khách hàng quy nh. Các văn b n pháp lý liên quan: Do quy trình chuy n ti n khá ơn gi n nên không c n có các văn b n pháp lý qu c t i u ch nh vi c chuy n ti n. Vi c chuy n ti n ch ư c i u ch nh b ng lu t qu c gia c a nư c chuy n ti n và các th a thu n i lý ký k t gi a ngân hàng các nư c. 1.2.1.2. Các bên tham gia vào qui trình chuy n ti n Ngư i tr ti n (Payer): ngư i nh p kh u, ngư i b ký phát.. Ngư i chuy n ti n (Remitter): là ngư i u tư, ki u bào chuy n ti n v nư c, ngư i chuy n ti n phát sinh t các thu nh p y u t ... Ngư i hư ng l i (Benificiary): là ngư i nh n ti n do ngư i yêu c u chuy n ti n ch nh. Ngân hàng chuy n ti n (Remitting bank): là ngân hàng nư c ngư i yêu c u chuy n ti n ch nh. Ngân hàng trung gian (Intermidiary bank) hay ngân hàng tr ti n (Paying bank): là ngân hàng i lý c a ngân hàng chuy n ti n là ngân hàng nư c ngư i hư ng l i. 1.2.1.3. Quy trình chuy n ti n Quy trình chuy n ti n c a Ngân hàng ư c th hi n sơ 1.1 sau: 11
Sơ 1.1: Quy trình chuy n ti n 5 Ngân hàng Ngân hàng tr chuy n ti n ti n 4 3 2 6 Ngư i yêu c u Ngư i hư ng l i 1 (1) Ngư i hư ng l i th c hi n nghĩa v quy nh trong hi p nh, h p ng ho c các th a thu n. (2) Ngư i yêu c u chuy n ti n ra l nh cho ngân hàng c a nư c mình chuy n ngo i t ra nư c ngoài. (3) Ngân hàng chuy n ti n báo n tài kho n ngo i t c a ngư i yêu c u chuy n ti n. (4) Ngân hàng chuy n ti n phát l nh thanh toán cho ngân hàng tr ti n nư c ngư i hư ng l i. (5) Ngân hàng tr ti n báo n tài kho n ngân hàng chuy n ti n. (6) Ngân hàng tr ti n báo có tài kho n ngư i hư ng l i. 1.2.1.4. Các hình th c chuy n ti n Chuy n ti n b ng i n (Telegraphic Transfer – T/T, có nh ng d ng i n là: Telex, Fax, EFT (Electronic Funds Transfer) và SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication). Trong ó SWIFT là hình th c ph bi n ngày nay do phương th c chuy n ti n này có ưu i m là chuy n thông tin thanh toán nhanh chóng v i giá thành h và an toàn. 12
Chuy n ti n b ng thư (Mail Transfer – M/T): phương ti n này tuy có chi phí r nhưng t c thanh toán ch m nên ít ư c s d ng. 1.2.1.5. Trư ng h p áp d ng Phương th c chuy n ti n ch y u ư c s d ng là m t b ph n c a phương th c thanh toán khác, thư ng là k t thúc c a phương th c thanh toán khác như nh thu, ghi s , b o lãnh ngân hàng… Phương th c này cũng ư c áp d ng m t cách c l p trong thanh toán phi thương m i như: - Chuy n ti n thanh toán cung ng d ch v cho nư c ngoài - Chuy n ki u h i, chuy n ti n cho du h c sinh - Chuy n ti n u tư ra nư c ngoài… Trong thanh toán qu c t , phương th c này ch có l i cho ngư i nh p kh u do ngư i nh p kh u nh n hàng xong m i ph i chuy n ti n tr cho ngư i xu t kh u. Vai trò c a ngân hàng thương m i trong phương th c chuy n ti n: Trong phương th c thanh toán này, ngân hàng thương m i ch óng vai trò trung gian thanh toán, th c hi n l nh thanh toán và hư ng phí d ch v t vi c chuy n ti n. Chính vì v y, ngân hàng ít ph i gánh ch u r i ro tr khi ngân hàng c p tín d ng cho ngư i thanh toán. 1.2.2. Phương th c nh thu 1.2.2.1. Khái ni m và các văn b n pháp lý i u ch nh Phương th c nh thu là m t phương th c thanh toán trong ó ngư i bán hoàn thành nghĩa v giao hàng ho c cung ng m t d ch v cho khách hàng y thác cho ngân hàng c a mình thu h s ti n ngư i mua trên cơ s h i phi u c a ngư i bán l p ra. 13
Các văn b n pháp lý i u ch nh: Các quy t c th ng nh t v nh thu s 522 c a ICC, b n s a i năm 1995, có hi u l c t 01/01/1996, vi t t t là URC (Uniform Rules for Collection revision) 1.2.2.2. Các bên tham gia Ngư i xu t kh u, ngư i hư ng l i (Principal) Ngư i nh p kh u, ngư i tr ti n (Drawee) Ngân hàng nư c ngư i xu t kh u, ngân hàng chuy n (Remitting bank) Ngân hàng i lý, ngân hàng nh thu (Collecting bank) 1.2.2.3. Phân lo i và quy trình th c hi n a/ Nh thu trơn (Clean collection) Phương th c nh thu trơn là phương th c thanh toán mà trong ó ngư i có các kho n ti n ph i thu t các công c thanh toán nhưng không th t mình thu ư c nên ph i y thác cho ngân hàng thu h ti n ghi trên công c thanh toán ó không kèm v i i u ki n chuy n giao ch ng t . Sơ 1.2: Quy trình nghi p v nh thu trơn Ngân hàng 6 Ngân hàng thu chuy n 3 7 2 4 5 Ngư i hư ng Ngư i tr ti n l i 1 (1) Ngư i xu t kh u ho c ngư i cung ng d ch v giao hàng ho c cung ng d ch v và g i tr c ti p ch ng t giao hàng cho ngư i nh p kh u. 14
(2) Ngư i xu t kh u ho c ngư i cung ng d ch v ký phát m t h i phi u, m t hóa ơn òi ti n ngư i nh p kh u và vi t l nh nh thu y thác cho ngân hàng nư c mình thu ti n t ngư i nh p kh u. (3) Ngân hàng chuy n y thác cho ngân hàng i lý c a nư c mình nư c ngư i nh p kh u b ng thư nh thu và kèm v i h i phi u ho c hóa ơn yêu c u ngân hàng này thu ti n t ngư i nh p kh u. (4) Ngân hàng i lý xu t trình h i phi u ho c hóa ơn yêu c u ngư i nh p kh u tr ti n n u là h i phi u tr ti n ngay, ho c ch p nh n tr ti n n u là h i phi u tr ch m. (5) Ngân hàng i lý chuy n ti n thu ư c cho ngư i hư ng l i, n u nh thu h i tr ch m thì ngân hàng s chuy n tr h i phi u ã ư c ngư i nh p kh u ký ch p nh n thanh toán. (6) Ngân hàng i lý báo có tài kho n c a ngân hàng chuy n. (7) Ngân hàng chuy n báo có tài kho n c a ngư i hư ng l i. b/ Nh thu kèm ch ng t (Documentary collection) Phương th c nh thu kèm ch ng t là m t phương th c thanh toán mà trong ó ngư i có các kho n ti n ph i thu ghi trên các công c thanh toán nhưng không th t mình thu ư c t ngư i b ký phát mà ph i y thác cho ngân hàng thu h ti n ghi trên các công c thanh toán v i i u ki n là s giao ch ng t n u ngư i b ký phát thanh toán, ho c ch p nh n thanh toán ho c th c hi n i u ki n khác ã quy nh. 15
Sơ 1.3: Quy trình nghi p v nh thu kèm ch ng t 6 Ngân hàng Ngân hàng thu chuy n 3 7 2 4 5 Ngư i hư ng Ngư i tr ti n l i 1 (1) Giao hàng. (2) L p b ch ng t thanh toán nh thu. (3) y thác cho ngân hàng i lý thu h ti n. (4) Xu t trình h i phi u òi ti n và yêu c u th c hi n các i u ki n nh thu: D/P, D/A, D/TC. (5) Ngư i tr ti n ch p nh n hay t ch i thanh toán. (6) Ngân hàng thu thông báo ch p nh n hay t ch i thanh toán. (7) Ngân hàng chuy n thông báo ch p nh n hay t ch i thanh toán. Có ba lo i nh thu kèm ch ng t : Th nh t là nh thu tr ti n i l y ch ng t - D/P (Documents Against Payment). Lo i này thư ng ư c áp d ng trong mua bán tr ngay, ngư i bán yêu c u ngân hàng ch trao ch ng t cho ngư i mua khi ngư i mua ã tr ti n h i phi u cho ngư i ký phát. Th hai là nh thu ch p nh n i ch ng t - D/A (Documents Against Acceptance), ngư i bán yêu c u ngân hàng ch trao ch ng t cho ngư i mua khi ngư i mua ch p nh n tr ti n h i phi u do ngư i bán ký phát. 16
Cu i cùng là nh thu trao ch ng t khi th c hi n các i u ki n khác – D/TC (Documents Against other Terms and Conditions), ngư i bán yêu c u ngân hàng ch trao ch ng t cho ngư i mua khi ngư i mua ch p nh n các i u ki n khác do ngư i bán yêu c u. 1.2.2.4. Ưu như c i m và trư ng h p áp d ng a/ Phương th c nh thu phi u trơn Ưu i m c a phương th c nh thu phi u trơn là quy n l i c a ngư i nh p kh u luôn ư c m b o hơn so v i ngư i xu t kh u. Ngư i mua có th kéo dài vi c tr ti n b ng cách chưa nh n ch ng t ho c có th t ch i thanh toán, không nh n hàng khi tình hình th trư ng có b t l i v i h . Tuy v y phương th c này cũng có như c i m là không mb o ư c quy n l i cho ngư i bán vì vi c nh n hàng hoàn toàn tách r i kh i khâu thanh toán, do v y ngư i nh p kh u có th nh n hàng và không tr ti n ho c ch m tr tr ti n. Ngư i nh p kh u thư ng d a vào l i th này chi m d ng v n c a ngư i xu t kh u, thanh toán ch m, thi u, th m chí vi n nhi u lý do t ch i thanh toán, trong khi hàng ã nh n và tiêu th . i v i ngư i mua cũng b t l i khi h i phi u n s m hơn ch ng t , ngư i mua ph i tr ti n ngay mà không bi t vi c giao hàng có úng v i h p ng hay không. V trí c a ngân hàng trong phương th c này ch là m t trung gian thu h ti n cho khách hàng còn có thu ư c không, có không, có úng h n hay không thì ngân hàng không ch u trách nhi m. b/ Phương th c nh thu kèm ch ng t Phương th c nh thu kèm ch ng t có ưu i m là quy n l i c a ngư i xu t kh u ã ư c m b o hơn do có s kh ng ch c a ch ng t . Bên c nh ó, quy n l i c a ngư i nh p kh u cũng ư c m b o do h ch ph i thanh toán ho c ch p nh n thanh toán khi h mu n nh n hàng. 17
Phương th c này v n còn có như c i m là ngư i bán thông qua ngân hàng m i kh ng ch quy n nh o t c a ngư i mua, chưa kh ng ch ư c vi c tr ti n c a ngư i mua. Ngư i mua có th kéo dài vi c tr ti n b ng cách chưa nh n ch ng t ho c có th không tr ti n khi tình hình th trư ng b t l i v i h . Hơn n a vi c tr ti n còn quá ch m ch p, t lúc giao hàng n lúc nh n ư c ti n có khi kéo dài vài tháng ho c n a năm. Trong phương th c này ngân hàng cũng v n ch óng vai trò trung gian thu h ti n cho khách hàng và không có trách nhi m n vi c thu ti n có t k t qu hay không. Tuy v y, so v i phương th c nh thu trơn, ngân hàng trong phương th c này có thêm trách nhi m kh ng ch ch ng t thương m i vì quy n l i c a ngư i xu t kh u. Do các h n ch c a phương th c nh thu nên phương th c này ngày nay ít ư c s d ng. Nh ng trư ng h p áp d ng phương th c này là: ngư i hư ng l i và ngư i tr ti n ph i tin c y l n nhau, do vi c có tr ti n hay không là hoàn toàn ph thu c vào ý chí c a ngư i tr ti n. Ngoài ra m t s th trư ng không có t p quán s d ng phương th c tín d ng ch ng t thì phương th c nh thu cũng ư c s d ng. 1.2.3. Phương th c thanh toán tín d ng ch ng t 1.2.3.1. Khái ni m và các văn b n pháp lý i u ch nh Ngu n pháp lý i u ch nh phương th c tín d ng ch ng t là “Các t p quán và th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t , s 500, b n s a i năm 2000” c a Phòng thương m i qu c t – UCP 500 (The Uniform Customs and Practice for Documentary Credits, Revision 2000, ICC Publication No 500). Tuy v y b n quy t c này mang tính ch t pháp lý tùy ý, có nghĩa là khi áp d ng nó các bên ương s ph i th a thu n ghi vào 18
L/C, ng th i có th th a thu n khác, mi n là có ghi rõ trong n i dung L/C. Ngoài ra còn có các văn b n khác i u ch nh như: T p quán ngân hàng tiêu chu n qu c t ki m tra ch ng t theo L/C s 645 năm 2003 Phòng thương m i qu c t (International Standard Banking Practice for the examination of documents under documentary credits – ISBP 645 2003 ICC) và B n ph trương UCP 500 v vi c xu t trình ch ng t i n t (Supplement to UCP500 for Electronic Presentation, version 1.0. eUCP 1.0 2002 ICC). 1.2.3.2. Các bên tham gia Ngư i yêu c u m thư tín d ng, là ngư i nh p kh u ho c là ngư i nh p kh u y thác cho m t ngư i khác (Applicant). Ngân hàng phát hành thư tín d ng, là ngân hàng c a ngư i nh p kh u, nó c p tín d ng cho ngư i nh p kh u (Issuing Bank). Ngư i hư ng l i thư tín d ng, là ngư i xu t kh u hay b t c ngư i nào khác mà ngư i hư ng l i ch nh (Beneficiary). Ngân hàng thông báo thư tín d ng, là ngân hàng i lý c a ngân hàng phát hành nư c ngư i hư ng l i (Advising Bank). Ngoài ra còn có th các ch th khác tham gia như: Ngân hàng xác nh n (Confirming bank): là ngân hàng cam k t thanh toán cho ngư i xu t kh u thay cho ngân hàng m L/C. Ngân hàng chi t kh u (Negotiating bank): là ngân hàng chi t kh u b ch ng t c a ngư i xu t kh u sau ó ngân hàng này ng ra òi ti n ngân hàng m L/C. Ngân hàng chuy n như ng (Transfering bank): trong trư ng h p tín d ng ư c phép chuy n như ng thì ngân hàng này s ng ra làm th t c chuy n như ng thư tín d ng t ngư i hư ng th nh t sang ngư i hư ng l i 19
th hai theo yêu c u c a ngư i m thư tín d ng và ngư i hư ng l i th nh t. Ngân hàng hoàn ti n (Reimbursing Bank): là ngân hàng ư c ngân hàng m L/C ch th ho c y quy n hoàn ti n cho ngân hàng ph c v ngư i xu t kh u (t c ngân hàng thông báo ho c ngân hàng chi t kh u) khi nh n ư c cam k t c a ngân hàng này r ng b ch ng t thanh toán c a ngư i xu t kh u hoàn toàn phù h p v i các i u kho n và i u ki n c a L/C. Ngân hàng m L/C ph i chuy n ti n ngay t i ngân hàng hoàn ti n khi nh n ư c thông báo hoàn ti n c a ngân hàng ph c v ngư i xu t kh u. 1.2.3.3. Quy trình th c hi n Sơ 1.4:Trình t ti n hành nghi p v phương th c tín d ng ch ng t 8 Ngân hàng thông Ngân hàng phát báo 5 hành 2 1 6 7 Chi nhánh ngân 8 5 3 hàng phát hành 1 6 7 1 Ngư i hư ng l i Ngư i yêu c u 4 (1) G i ơn yêu c u phát hành thư tín d ng và ti n hành ký qu . (2) Phát hành L/C qua ngân hàng i lý cho ngư i xu t kh u hư ng l i. 20