luận văn:Giải pháp tăng cường hoạt động huy động vốn tại Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:88

Thêm vào BST

Báo xấu

123
lượt xem 34
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống ngân hàng thương mại với chiến lược huy động vốn trong và ngoài nước đang là vấn đề hết sức quan trọng cả về lý luận khoa học và thực tiễn trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam trước vận hội mới, thách thức mới của quá trình hội nhập với khu vực và thế giới. Trong điều kiện kinh tế Việt Nam đã, đang và chủ yếu trong tương lai là một bộ phận của chiến lược kinh tế toàn cầu, đối với các nhà kinh tế - đặc biệt là các nhà kinh...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn:Giải pháp tăng cường hoạt động huy động vốn tại Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội

1 LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Gi i pháp tăng cư ng ho t ng huy ng v n t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i.”
2 DANH M C B NG BI U Trang B ng 1:Tình hình bi n ng v n huy ng .............................................. .32 B ng 2: Tình hình cho vay theo th i h n ................................................. .34 B ng 3: Cơ c u v n huy ng theo kỳ h n .............................................. .39 B ng 4: Cơ c u v n huy ng theo lo i ti n............................................. .42 B ng 5: Cơ c u v n huy ng theo hình th c huy ng ......................... .45 B ng 6: Cơ c u v n huy ng theo i tư ng .......................................... .50 Bi u 1: Bi n ng v n huy ng ......................................................... .32 Bi u 2: Cơ c u v n huy ng theo kỳ h n .......................................... .40 Bi u 3: Cơ c u v n huy ng theo lo i ti n ........................................ .42 Bi u 4: Cơ c u v n huy ng theo hình th c huy ng ..................... .45 Bi u 5: Cơ c u v n huy ng theo i tư ng huy ng ..................... .50
3 L I C M ƠN! hoàn thành Lu n văn t t nghi p này, em xin c m ơn sâu s c t i các cô chú, anh ch công tác t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i ã t o nhi u i u ki n và giúp em trong quá trình th c t p. Em xin chân thành c m ơn t i T.S Hoàng Xuân Qu - ngư i ã nhi t tình ch b o và hư ng d n em trong th i gian th c t p t t nghi p. Cùng v i v n hi u bi t sâu s c v Ngân hàng thương m i nói chung và huy ng v n Ngân hàng thương m i Nhà nư c nói riêng, th y ã hư ng d n em tìm hi u, nghiên c u tài li u th c hi n Lu n văn t t nghi p này. Em xin chân thành c m ơn!
4 L IM U H th ng ngân hàng thương m i v i chi n lư c huy ng v n trong và ngoài nư c ang là v n h t s c quan tr ng c v lý lu n khoa h c và th c ti n trong b i c nh n n kinh t Vi t Nam trư c v n h i m i, thách th c m i c a quá trình h i nh p v i khu v c và th gi i. Trong i u ki n kinh t Vi t Nam ã, ang và ch y u trong tương lai là m t b ph n c a chi n lư c kinh t toàn c u, i v i các nhà kinh t - c bi t là các nhà kinh t trong lĩnh v c Tài chính - Ngân hàng không th không nh n th c và v n d ng các v n v v n, hình th c t o v n, th trư ng v n trong các n n kinh t th trư ng vào th c ti n Vi t Nam trên cơ s ó xác l p m t chi n lư c huy ng v n qua h th ng Ngân hàng thương m i nh m th a mãn nhu c u v n cho s nghi p phát tri n c a t nư c. Trong nh ng năm qua, dư i s lãnh o c a ng và Nhà nư c, h th ng Ngân hàng thương m i nư c ta ngày càng phát tri n m nh m , tr thành “ kênh huy ng v n quan tr ng ” óng vai trò ch ch t trong nhu c u giao lưu v n c a n n kinh t , th c hi n huy ng m t kh i lư ng áng k v n trong và ngoài nư c, thúc y u tư cho s n xu t kinh doanh c a các thành ph n kinh t . Tuy nhiên các Ngân hàng thương m i Vi t Nam v n chưa th c s phát huy h t vai trò c a mình vì ngu n v n huy ng ư c còn chi m t tr ng nh so v i ngu n v n c a xã h i; Ch t lư ng tín d ng th p; T l n quá h n l n…Bên c nh ó, th trư ng v n phát tri n ch m, t l s d ng ti n m t còn l n, các d ch v Tài chính - Ngân hàng chưa a d ng. Ngu n v n trong dân cư chưa ư c huy ng úng m c, chưa có chính sách m nh khuy n khích dân b v n u tư phát tri n s n xu t kinh doanh.
5 Xung quanh nh ng v n tư ng như xưa cũ này c a kinh t th trư ng l i t ra nhi u i u m i m và c c kỳ b c x c i v i m t nư c b t u bư c vào giai o n h i nh p kinh t th gi i - y p nh ng c nh tranh, cam go và v n h i ti n hành công nghi p hóa - hi n i hóa t nư c. Trong b i c nh ó chúng ta không th không thành công trên con ư ng hi n i hóa n n kinh t t nư c n u không s d ng linh ho t và phù h p các công c v v n. Do ó, s c c nh tranh h i nh p khu v c và qu c t các ngân hàng thương m i c nư c nói chung và Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i nói riêng ph i có chi n lư c v huy ng v n, s d ng hi u qu các ngu n v n trong ó ngu n v n trong nư c là quy t nh, v n bên ngoài là quan tr ng. Nh t là t i thành ph l n như th ô Hà N i, bên c nh s c nh tranh quy t li t trong ho t ng kinh doanh ti n t c a các ngân hàng thương m i thì nhu c u v n ph c v nhu c u c a khách hàng c bi t là ngu n v n trung và dài h n là r t l n. Trong b i c nh ó, dù b n thân Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i luôn luôn gi v ng v trí quan tr ng và óng góp l n trong s phát tri n c a c nư c nói chung và Thành ph Hà N i nói riêng. Nhưng n u ngân hàng không có s m r ng quy mô v n không có cơ c u v n h p lý trong i u ki n c nh tranh gay g t như hi n nay thì không th t n t i và phát tri n ư c. Chính vì th , huy ng v n là v n nóng b ng i v i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i trong quá trình phát tri n c a mình. Do ó, em ã m nh d n ch n tài: “Gi i pháp tăng cư ng ho t ng huy ng v n t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i ” làm tài cho Lu n văn t t nghi p c a mình.
6 N i dung Lu n văn t t nghi p g m 3 ph n: Chương I: M t s v n cơ b n v huy ng v n c a Ngân hàng thương m i Chương II: Th c tr ng ho t ng huy ng v n t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i ChươngIII: Gi i pháp tăng cư ng ho t ng huy ng v n t i Chi nhánh Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Hà N i. Do còn h n ch v m t lý lu n cũng như ki n th c th c ti n nên Lu n văn t t nghi p c a em không th tránh kh i nh ng thi u sót và h n ch , em r t mong ư c s ch b o góp ý c a cô chú và các th y cô giáo Lu n văn t t nghi p c a em ư c hoàn thi n hơn. Em xin chân thành c m ơn!
7 CHƯƠNG I M TS V N CƠ B N V HO T NG HUY NG V N C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1 NGU N V N C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I b t u ho t ng kinh doanh c a mình, ngân hàng ph i có m t s v n nh t nh. ây là i u ki n không th thi u ư c m t ngân hàng thành l p và ti n hành các ho t ng kinh doanh. V n kinh doanh c a các ngân hàng thương m i là bi u hi n b ng ti n c a toàn b các tài s n Có c a ngân hàng. V n kinh doanh c a ngân hàng thương m i ư c hình thành t nhi u ngu n khác nhau như v n ch s h u, v n huy ng ti n g i, v n t phát hành tín phi u….. Như v y, ngu n v n c a ngân hàng thương m i là toàn b các ngu n ti n ngân hàng t o l p và huy ng ư c cho vay, u tư hay áp ng các nhu c u khác nhau trong quá trình ho t ng kinh doanh c a mình. Ngu n v n c a ngân hàng mà chúng ta quan tâm ch y u là ngu n v n huy ng trong quá trình ho t ng. Cơ c u ngu n v n c a ngân hàng thương m i bao g m: 1.1.1 Ngu n v n ch s h u i u ki n hàng u kh i nghi p trư c khi ư c phép thành l p ngân hàng là ph i có v n ban u theo lu t nh. V n t có là i u ki n pháp lý cơ b n, là i m xu t phát t ch c ho t ng ngân hàng, ng th i cũng là y u t tài chính quan tr ng nh t trong vi c m b o các kho n n iv i khách hàng. Chính vì v y quy mô v n ch s h u là y u t quy t nh quy mô v n và quy mô tài s n có. Xét v c i m, ngu n này chi m t tr ng nh trong t ng s ngu n v n ho t ng kinh doanh c a ngân hàng (kho ng 5% - 8%) nhưng l i là
8 ngu n v n r t quan tr ng b i vì nó không nh ng th hi n th c l c quy mô c a ngân hàng mà còn là cơ s thu hút các ngu n v n khác và ây cũng là ngu n v n kh i u t o nên uy tín c a ngân hàng i v i khách hàng. Theo à phát tri n như hi n nay thì ngu n v n này s ư c gia tăng v s lư ng tuy t i, song nó v n luôn chi m t tr ng nh trong k t c u ngu n v n. V n t có càng l n thì s c ch u ng c a ngân hàng càng m nh khi n n kinh t và ho t ng ngân hàng g p khó khăn. V n t có càng l n thì kh năng sinh l i càng l n vì nó có th a d ng hoá các nghi p v ngân hàng, có nhi u cơ h i kinh doanh hơn trên cơ s ngu n v n s n có c a mình. Tuy nhiên, không ph i v n t có càng l n càng t t b i v n này quá l n s làm cho t su t l i nhu n trên v n t có càng nh . V n này cũng không nên quá nh vì s làm m t i tính ch ng và gây tr ng i cho ho t ng c a ngân hàng Ngu n hình thành v n ch s h u c a Ngân hàng thương m i r t a d ng tuy theo tính ch t s h u c a Ngân hàng thương m i ó. 1.1.1.1 V n i u l V n i u l là v n ã ư c c p ho c ư c óng góp c a các ch s h u. Tuỳ theo tính ch t c a ngân hàng mà ngu n g c hình thành v n ban u khác nhau. N u là ngân hàng thương m i qu c doanh v n i u l là v n do ngân sách c p dư i hình th c b ng ti n và trái phi u chính ph . N u là ngân hàng c ph n v n i u l là v n do các c ông óng góp thông qua mua c ph n ho c c phi u. N u là ngân hàng liên doanh thì do các bên liên doanh góp, n u là ngân hàng tư nhân thì v n thu c s h u tư nhân. 1.1.1.2 V n b sung trong quá trình ho t ng Th nh t: Ngu n b sung t l i nhu n gi l i trong i u ki n thu nh p ròng dương, ch ngân hàng thư ng có 2 xu hư ng là chi tr c t c cho các c ông và tăng v n b ng cách chuy n thu nh p ó thành v n u tư. Trong
9 trư ng h p s l i nhu n l i c a ngân hàng áp ng các nhu c u thì ây chính là hình th c v n c ph n t t nh t mà ngân hàng nên s d ng. Nhưng s d ng phương th c này thì ngân hàng ph i m b o có th áp ng toàn b nhu c u v n c a mình mà không làm t n h i n các c ông ho c giá c phi u. L i nhu n l i không ph i là m t ngu n v n cho không (chi phí c a l i nhu n l i s bao g m c giá tr cao hơn c a s c t c ư c tr b ng ti n m t hôm nay so v i m c c t c s nh n ư c trong nh ng năm s p t i và giá c phi u có th th p hơn do m c chi tr c t c b ng ti n m t gi m i). Nhưng dù sao thì ây v n là ngu n v n có chi phí th p hơn so v i vi c phát hành c phi u ph thông m i, ng th i ph i ch u s ki m soát tr c ti p c a ngư i qu n lý. Th hai: Ngu n b sung t phát hành thêm c ph n, v n góp thêm, c p thêm… tăng thêm v n ch s h u các ngân hàng có th phát hành c phi u ra công chúng l n u ho c phát hành c phi u b sung i v i các ngân hàng ã phát hành c phi u ra công chúng. Ngoài ra, n u là ngân hàng qu c doanh có th gia tăng v n ch b ng cách xin nhà nư c c p thêm. ây là hình th c tăng v n m r ng quy mô ho t ng, i m i trang thi t b ho c áp ng nhu c u gia tăng v n ch c a Ngân hàng thương m i. c i m c a hình th c tăng ngu n v n này là không thư ng xuyên, song l i giúp cho ngân hàng có ư c lư ng v n s h u l n vào lúc c n thi t. 1.1.1.3 Các qu Ngân hàng có m t s lo i qu , trong ó m i qu u có m c ích riêng. Trư c tiên là: Qu d phòng t n th t, qu này ư c trích l p hàng năm và ư c tích lu l i nh m bù p t n th t x y ra. Theo quy nh c a Vi t Nam, ngu n bù p t n th t tín d ng bao g m d phòng x lý r i ro và qu d phòng tài chính.
10 Qu d tr b sung v n i u l : Bao g m 2 kho n chính là các kho n trích t l i nhu n hàng năm và ph n ánh giá l i tài s n c a ngân hàng và chênh l ch gi a th giá và m nh giá c phi u khi phát hành c phi u. Tuỳ theo quy nh c th c a t ng nư c, các ngân hàng còn có th có qu phúc l i, qu khen thư ng,…Các qu c a ngân hàng thu c s h u c a ch ngân hàng. Ngu n hình thành các qu này là t thu nh p c a ngân hàng. Tuy nhiên m t s qu không th s d ng lâu dài. 1.1.2 Ngu n v n huy ng Ti n g i c a khách hàng là ngu n v n quan tr ng c a Ngân hàng thương m i. Khi các ngân hàng ho t ng, nghi p v u tiên là m các tài kho n ti n g i gi h và thanh toán h các khách hàng. B ng cách ó, ngân hàng huy ng ti n t các doanh nghi p, các t ch c và dân cư. Ti n g i là ngu n ti n quan tr ng, chi m t tr ng l n trong ngu n ti n c a ngân hàng. gia tăng ti n g i trong môi trư ng c nh tranh và có ư c ngu n ti n có ch t lư ng ngày càng cao các ngân hàng ã ưa ra và th c hi n nhi u hình th c huy ng khác nhau: 1.1.2.1 V n huy ng t ti n g i ti t ki m c a dân cư ây là m t hình th c huy ng truy n th ng c a ngân hàng. Các t ng l p dân cư u có các kho n thu nh p t m th i chưa s d ng (các kho n ti n ti t ki m ). Trong i u ki n có kh năng ti p c n v i ngân hàng, h u có th g i ti t ki m nh m th c hi n các m c tiêu an toàn và sinh l i i v i các kho n ti t ki m, c bi t là nhu c u an toàn. Nh m thu hút ngày càng nhi u ti n ti t ki m, các ngân hàng u c g ng khuy n khích dân cư thay i thói quen gi vàng và ti n m t t i nhà b ng cách m r ng m ng lư i huy ng, ưa ra các hình th c huy ng a d ng và lãi su t c nh tranh h p d n như các kỳ h n khác nhau, m cho m i ngư i nhi u chuyên m c ti t ki m ( ho c s
11 ti t ki m ) cho m i kỳ h n và m i l n g i khác nhau. S ti t ki m không th dùng mua hàng nhưng có th dùng th ch p vay v n ngân hàng . 1.1.2.2 V n huy ng t ti n g i thanh toán ây là ti n c a doanh nghi p hay cá nhân g i vào ngân hàng nh m m c ích nh ngân hàng gi và thanh toán h . Trong ph m vi s dư cho phép, các nhu c u chi tiêu c a khách hàng s ư c ngân hàng th c hi n. Các kho n thu b ng ti n m t c a doanh nghi p và cá nhân s ư c nh p vào ti n g i thanh toán theo yêu c u. Nhìn chung, lãi su t c a các kho n ti n g i thanh toán th p hơn các hình th c g i ti n khác, nhưng thay vào ó, ch tài kho n s ư cs d ng các d ch v ngân hàng v i m c phí th p. Ngân hàng m các tài kho n ti n g i thanh toán hay còn g i là tài kho n có th phát hành séc cho khách hàng v i th t c r t ơn gi n. Yêu c u c a ngân hàng là khách hàng ph i có ti n và ch ư c thanh toán trong ph m vi s dư trên tài kho n. Ngân hàng có th k t h p tài kho n ti n g i thanh toán v i tài kho n cho vay ( th u chi – vư t m c s dư có c a tài kho n ti n g i ). M t ngân hàng có th s d ng nhi u hình th c tài kho n thanh toán nh m c nh tranh v i các t ch c tín d ng khác. 1.1.2.3 V n huy ng t ti n g i có kỳ h n c a doanh nghi p và các t ch c xã h i Nhi u kho n thu b ng ti n c a các doanh nghi p và các t ch c xã h i s ư c chi tr sau m t th i gian xác nh. Ti n g i thanh toán tuy thu n ti n cho thanh toán nhưng lãi su t l i th p. Do ó, áp ng nhu c u tăng thu c a các doanh nghi p và các t ch c xã h i, ngân hàng ã ưa ra hình th c g i ti n có kỳ h n, theo ó ngư i g i không ư c s d ng các hình th c thanh toán gi ng như ti n g i thanh toán, n u c n chi tiêu khách hàng ph i n ngân hàng rút ti n ra. Ti n g i có kỳ h n m c dù không thu n ti n b ng ti n g i thanh toán nhưng có ưu i m là có lãi su t cao hơn.
12 1.1.2.4 V n huy ng ti n g i c a các t ch c tín d ng khác Nh m m c ích nh thanh toán h và m t s m c ích khác, các ngân hàng thương m i có th g i ti n các ngân hàng khác nhưng quy mô c a ngu n này thư ng không l n, nó ph thu c vào tình hình cân i và kh năng thanh kho n c a Ngân hàng nh n v n . 1.1.3 Ngu n v n vay Ti n g i là ngu n quan tr ng nh t c a ngân hàng thương m i nhưng Ngân hàng thương m i có th ph i i vay n u th y c n thi t. T i nhi u qu c gia, Ngân hàng Trung ương thư ng quy nh t l gi a ngu n ti n huy ng và v n ch s h u. Do v y nhi u ngân hàng trong t ng giai o n c th ph i vay mư n thêm áp ng nhu c u chi tr khi kh năng huy ng b h n ch . 1.1.3.1 Vay Ngân hàng Trung ương ây là kho n vay nh m m c ích gi i quy t các nhu c u chi tr c p bách c a ngân hàng thương m i. Trong trư ng h p thi u h t d tr ( d tr b t bu c, d tr thanh toán ) ngân hàng thương m i thư ng vay Ngân hàng Trung ương. Hình th c cho vay ch y u là Ngân hàng Trung ương tái chi t kh u các thương phi u ã ư c các ngân hàng thương m i chi t kh u ( tái chi t kh u ) tr thành tài s n c a h . Khi c n ti n, ngân hàng thương m i em các thương phi u này lên Ngân hàng Trung ương tái chi t kh u. Nghi p v này làm gi m thương phi u c a ngân hàng thương m i và d tr c a Ngân hàng Trung ương tăng lên. Ngân hàng Trung ương i u hành quá trình này m t cách ch t ch , ngân hàng thương m i ph i th c hi n các i u ki n m b o và ki m soát nh t nh. Thông thư ng Ngân hàng Trung ương ch tái chi t kh u i v i nh ng thương phi u có ch t lư ng ( th i gian áo h n ng n, kh năng tr n cao ) và phù h p v i m c tiêu c a Ngân hàng Trung ương trong t ng th i kì. Trong i u ki n chưa có thương phi u, Ngân hàng
13 Trung ương cho ngân hàng thương m i vay dư i hình th c tái c p v n theo h n m c tín d ng nh t nh. 1.1.3.2 Vay các t ch c tín d ng khác Các ngân hàng thương m i có th vay mư n l n nhau và vay c a các t ch c tín d ng khác trên th trư ng liên ngân hàng. Các ngân hàng không có d tr vư t m c do có k t dư gia tăng b t ng v các kho n huy ng ho c gi m cho vay s có th cho các ngân hàng khác vay tìm ki m lãi su t cao hơn. Ngư c l i, các ngân hàng ang thi u h t d tr có nhu c u vay mư n t c th i m b o thanh kho n. Như v y ngu n vay mư n t các ngân hàng khác là áp ng nhu c u d tr và chi tr c p bách trong nhi u trư ng h p nó b sung ho c thay th cho ngu n vay mư n t Ngân hàng Trung ương. Quá trình vay mư n r t ơn gi n: Ngân hàng i vay ch c n liên h tr c ti p v i ngân hàng i lí ( ho c Ngân hàng Trung ương ). Kho n vay có th không c nb o m ho c ư c m b o b ng các ch ng khoán c a kho b c. K t qu là d tr c a ngân hàng cho vay gi m i và c a ngân hàng i vay tăng lên. 1.1.3.3 Vay trên th trư ng v n Gi ng như các doanh nghi p, các ngân hàng cũng vay mư n b ng cách phát hành các gi y n ( kỳ phi u, tín phi u, trái phi u ) trên th trư ng v n. Nhi u ngân hàng thi u ngu n ti n trung và dài h n d n n không áp ng ư c nhu c u cho vay và u tư trung và dài h n. Thông thư ng ây là kho n vay không có m b o. Nh ng ngân hàng có uy tín ho c tr lãi su t cao hơn s vay ư c nhi u hơn, còn các ngân hàng nh khó vay tr c ti p b ng cách này, h thư ng ph i vay thông qua các ngân hàng i lí ho c ư c s b o lãnh c a ngân hàng u tư. Kh năng vay còn ph thu c vào trình phát tri n c a th trư ng tài chính, t o kh năng chuy n i các công c n dài h n c a ngân hàng. Nghi p v này tương i ph c t p: ngân hàng c n nghiên c u k th trư ng quy t nh quy mô, m nh giá, lãi su t, b o qu n h …cũng ư c quan tâm.
14 1.1.4 Ngu n v n khác Lo i này bao g m ngu n u thác, ngu n trong thanh toán, các ngu n khác. 1.1.4.1 Ti n u thác Ngân hàng th c hi n các d ch v u thác cho vay, u thác u tư, u thác c p phát, u thác gi i ngân và thu h …Các ho t ng này t o nên ngu n u thác t i ngân hàng. Cùng v i s phát tri n c a các m i quan h a phương r t nhi u các t ch c kinh t xã h i có cùng m c tiêu phát tri n như c a ngân hàng, có ngu n tài chính ã s d ng m ng lư i ngân hàng như các kênh d n v n t i các m c tiêu. K t qu ã hình thành ngu n u thác làm tăng ngu n v n c a ngân hàng. 1.1.4.2 Ti n trong thanh toán Các ho t ng thanh toán không dùng ti n m t có th hình thành các ngu n trong thanh toán như: séc trong quá trình chi tr , ti n kí quĩ m L/C…nh ng ngân hàng là ngân hàng u m i trong h p ng tài tr có k t dư t ti n c a các ngân hàng thành viên chuy n v th c hi n cho vay… 1.2. HUY NG V N C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.2.1. S c n thi t c a huy ng v n i v i Ngân hàng thương m i Huy ng v n là nghi p v cơ b n c a các ngân hàng thương m i hay còn g i là nghi p v t o v n v i nhi u hình th c a d ng, phong phú nh m thu hút v n t các t ch c và cá nhân trong trong n n kinh t ph c v m c ích kinh doanh c a mình. 1.2.1.1 V n là cơ s các ngân hàng t ch c m i ho t ng kinh doanh bư c vào ho t ng kinh doanh thì u tiên ngân hàng ph i c n có v n. Ngoài lư ng v n b t bu c ph i có, các ngân hàng ph i huy ng t các ngu n khác.V y có ho t ng cho vay thì ph i có th mà cho vay. Ngu n v n ph n ánh ti m năng và s c m nh c a ngân hàng. i v i nh ng ngân hàng l n d i dào v ngu n v n trung và dài h n thì nó s t p trung cho vay và u tư vào nh ng d án l n có kh năng sinh l i cao trong khi ó các
15 ngân hàng có ngu n v n nh thì ngư c l i. Do v y, v n không ch là phương ti n kinh doanh mà còn là i tư ng kinh doanh ch y u c a NHTM. Nói cách khác, không có v n thì ngân hàng không th th c hi n ư c các nghi p v kinh doanh c a mình. 1.2.1.2 V n quy t nh quy mô ho t ng tín d ng và các ho t ng khác c a ngân hàng Ho t ng tín d ng c a ngân hàng ph thu c vào v n c a ngân hàng. Ngân hàng có nhi u v n s có ưu th c nh tranh hơn so v i các ngân hàng ít v n. Có ư c nhi u v n ngân hàng s có i u ki n ưa ra các hình th c tín d ng linh ho t, có i u ki n h lãi su t t ó s làm tăng quy mô tín d ng.Theo lu t các t ch c tín d ng thì t ng dư n cho vay i v i m t khách hàng t i a không quá 15% v n t có c a NHTM. Do v y các ngân hàng l n nhi u v n ph m vi ho t ng s r ng hơn, cung c p nhi u d ch v ngân hàng hơn các ngân hàng nh . Chính vì th càng kh ng nh rõ t m quan tr ng c a v n trong ho t ng kinh doanh c a ngân hàng. 1.2.1.3 V n quy t nh kh năng thanh toán và m b o uy tín c a ngân hàng trên thương trư ng Các ngân hàng l n trên th gi i u là các ngân hàng có uy tín, luôn ư c ca ng i và n tr ng. i u ki n u tiên xây d ng ư c uy tín c a ngân hàng chính là v n c a ngân hàng.Có nhi u v n kh năng thanh toán c a ngân hàng luôn ư c m b o, các khách hàng luôn c m th y yên tâm khi giao thi p v i ngân hàng. Trong n n kinh t b t n như hi n nay, kh năng thanh toán luôn ư c các ngân hàng quan tâm hàng u và ư c như v y thì các ngân hàng luôn tìm cách huy ng ư c nhi u v n hơn. 1.2.1.4 V n quy t nh năng l c c nh tranh c a ngân hàng Trong th i i kinh t c nh tranh kh c li t như hi n nay, v n là i u ki n các ngân hàng tham gia c nh tranh. Nó giúp các ngân hàng m r ng quy mô ho t, tăng cư ng quan h v i các i tác ng th i nó lôi kéo khách
16 hàng m i, gi chân các khách hàng truy n th ng. Doanh s c a ngân hàng tăng lên ng th i làm tăng ngu n v n c a ngân hàng. V n c a ngân hàng mà l n giúp cho ngân hàng có kh năng tài chính d i dào c nh tranh ư c v i các ngân hàng khác: h lãi su t, linh ho t v th i h n tín d ng, hình th c tr lãi ….Các d ch v ngân hàng s ngày càng ư c c i ti n, phát tri n và th c hi n t t hơn. Do vai trò then ch t c a v n i v i ho t ng kinh doanh c a ngân hàng mà òi h i các ngân hàng thương m i ph i c c kỳ nhanh nh y trong vi c i u hành v n, tránh x y ra tình tr ng th a ho c thi u v n làm gi m hi u qu ho t ng c a ngân hàng thương m i. 1.2.2 Các hình th c huy ng v n c a Ngân hàng thương m i Ch c năng cơ b n c a h th ng ngân hàng là t o ra và cung c p các d ch v tài chính mà th trư ng có nhu c u. B t c ngân hàng nào mà thư ng xuyên làm cho khách hàng th t v ng thì ngân hàng ó khó có kh năng ng v ng trên th trư ng n u không tìm ra gi i pháp c i thi n ư c th c tr ng ó. N u ngân hàng không v n mà ph i t ch i yêu c u xin vay c a khách hàng thì cũng ng nghĩa v i s lãng phí v m t kho n ti n g i và cũng b phí m t cơ h i kinh doanh nào ó trong tương lai v i khách hàng do h ãb th t v ng và không còn tín nhi m i v i ngân hàng ó n a. Như v y, vi c ưa ra các hình th c huy ng phù h p linh ho t là i u r t c n thi t iv i Ngân hàng thương m i. Có th phân lo i v n huy ng c a ngân hàng theo các tiêu th c khác nhau: 1.2.2.1 Theo i tư ng huy ng a) V n huy ng t dân cư Ti n g i c a dân cư là m t b ph n thu nh p b ng ti n c a các t ng l p dân cư trong xã h i g i vào ngân hàng nh m m c ích ti t ki m,ki m l i và thanh toán. ây là ngu n v n có ti m năng l n và khá n nh i v i ngân hàng. Ngư i
17 dân g i ti n vào ngân hàng v a chu n b cho nh ng công vi c trong tương lai c a mình, ng th i cũng mu n kho n ti n ó sinh lãi. Ngu n v n này r t a d ng, vì th nó có th huy ng dư i nhi u hình th c ph c v m c tiêu phát tri n c a ngân hàng.Ti n g i c a dân cư g m 2 lo i sau: - Ti n g i ti t ki m ây là hình th c huy ng v n truy n th ng c a ngân hàng. V i lo i ti n g i này, ngư i g i ư c ngân hàng giao cho m t s ti t ki m, trong th i gian g i ti n, s ti t ki m có th dùng làm v t c m c ho c ư c chi t kh u vay v n ngân hàng. Ti n g i ti t ki m bao g m: Ti n g i ti t ki m không kỳ h n và ti n g i ti t ki m có kỳ h n v i các kỳ h n khác nhau. - Ti n g i thanh toán Các cá nhân trong xã h i cũng có nhu c u và ư c pháp lu t cho phép th c hi n thanh toán qua ngân hàng. Khi ó h cũng m tài kho n ti n g i thanh toán t i ngân hàng và g i ti n vào ó áp ng các nhu c u thanh toán cũng như s d ng các ti n ích khác có liên quan c a ngân hàng. Trên th c t ti n g i c a dân cư luôn chi m m t t tr ng khá l n trong t ng v n huy ng c a ngân hàng. khai thác ngu n v n này, các ngân hàng luôn chú tr ng n vi c a d ng hoá các hình th c huy ng như: huy ng b ng vàng, huy ng ti n g i có m b o b ng vàng, ti t ki m xây d ng nhà , ti t ki m g i m t nơi nhưng lĩnh nhi u nơi…v i lãi su t h p lý. b) V n huy ng t các t ch c kinh t , các t ch c tín d ng Trong quá trình s n xu t kinh doanh, các t ch c kinh t thư ng có m t b ph n v n nhàn r i t m th i như: Kh u hao ã trích nhưng chưa n lúc s d ng; Ti n thu bán hàng chưa ph i mua nguyên li u, tr lương; Các qu u tư phát tri n, phúc l i, khen thư ng ã trích nhưng chưa s d ng n… m b o an toàn tài s n và ng v n v n sinh l i, các t ch c kinh t có th
18 g i s v n ó vào ngân hàng. Ho c thu n ti n cho quá trình s d ng v n, ơn v có th thanh toán qua ngân hàng cũng như s d ng các d ch v ngân hàng khác. Khi ó, h c n ph i g i v n vào ngân hàng. T ch c kinh t có th g i v n vào ngân hàng dư i hình th c: Ti n g i không kỳ h n và ti n g i có kỳ h n v i các kỳ h n khác nhau. ng th i ngân hàng s m cho các ơn v các tài kho n tương ng thu n ti n trong vi c s d ng. - Ti n g i không kỳ h n Ti n g i không kỳ h n là lo i ti n g i mà ngư i g i có th rút ti n ra b t kỳ lúc nào và ngân hàng luôn có nghĩa v ph i tho mãn các nhu c u ó. Lo i ti n g i này có m c ích chính là thanh toán. i v i ti n g i không kỳ h n, m c dù vi c g i và rút có th th c hi n vào b t kỳ lúc nào, ngân hàng khó xác nh trư c nhưng trên th c t luôn có s chênh l ch v th i gian và s lư ng gi a vi c g i và rút ti n, cho nên t i m i ngân hàng luôn t n t i m t s dư ti n g i không kỳ h n và ngân hàng có th s d ng cho vay. Lãi su t c a lo i ti n g i này r t th p, th m chí có nh ng kho n ti n g i ngân hàng không ph i tr lãi. Cho nên ngu n v n này giúp cho ngân hàng h th p giá mua v n, nâng cao kh năng c nh tranh trong cho vay và u tư. - Ti n g i có kỳ h n Ti n g i có kỳ h n là lo i ti n g i có s tho thu n v th i gian rút ti n. V nguyên t c, ngư i g i ch có th rút ti n theo th i h n ã tho thu n, nhưng trên th c t thu hút lo i ti n g i này có th i h n dài, các ngân hàng thư ng cho phép rút ti n trư c th i h n nhưng khách hàng ch ư c lãi su t không kỳ h n ho c hư ng lãi su t tương ng theo lo i kỳ h n nh t nh do ngân hàng nh. Ngu n v n này có n nh cao, ngân hang ch ng trong quá trình s d ng. Vì v y, có th thu hút nhi u hơn lo i ti n g i này, các ngân hàng
19 thư ng ưa ra nhi u lo i kỳ h n khác nhau phù h p v i th i gian v n nhàn r i các ơn v , m i kỳ h n có m t m c lãi su t tương ng theo nguyên t c kỳ h n càng dài thì lãi su t càng cao. Ngân hàng thương m i có th huy ng v n b ng hình th c i vay các ngân hàng thương m i khác và các t ch c tín d ng. Lo i v n này lãi su t có lúc cao hơn lãi su t t các ngu n ti n g i hay huy ng t dân cư. Tuy nhiên, nó cũng h t s c c n thi t áp ng nhu c u d tr , chi tr c p bách và trong nhi u trư ng h p nó b sung ho c thay th cho ngu n vay mư n t Ngân hàng thương m i. Các ngân hàng có th vay mư n mà không c n ph i m b o ho c ư c m b o b ng ch ng khoán c a kho b c. c) V n huy ng khác ây là nh ng ngu n v n mà ngân hàng t o l p ư c khi th c hi n ch c năng làm trung gian thanh toán ho c làm i lý, ti p nh n v n tài tr u thác u tư. V n trong thanh toán ư c t o l p t các tài kho n m thư tín d ng, tài kho n b o lãnh…mà chưa n h n thanh toán, th c hi n nghi p v i lý, ti p nh n v n tài tr u thác u tư thì Ngân hàng thương m i cũng t o l p m t lư ng ngu n v n nh t nh … 1.2.2.2 Theo hình th c huy ng a) V n huy ng qua ti n g i Ti n g i c a khách hàng là ngu n tài nguyên quan tr ng nh t c a ngân hàng thương m i. Ti n g i là ngu n v n quan tr ng ngân hàng th c hi n các nghi p v tín d ng là n n t ng cho s th nh vư ng và phát tri n c a ngân hàng. Ngân hàng cung c p r t nhi u lo i hình ti n g i khác nhau và m i công c huy ng ti n g i mà ngân hàng ưa ra u có nhưng c i m riêng. gia tăng lư ng ti n g i trong môi trư ng c nh tranh và có ư c ngu n ti n
20 có ch t lư ng ngày càng cao, các ngân hàng ã ưa ra và th c hi n nhi u hình th c huy ng phong phú: Ti n g i không kỳ h n: ( ti n g i thanh toán ho c ti n g i phát séc ) Là lo i ti n g i mà ngư i g i ti n có th rút ra b t c lúc nào áp ng nhu c u s d ng, ngân hàng ph i có trách nhi m tho mãn nhu c u ó c a khách hàng vào b t c lúc nào khi khách hàng yêu c u dù ngân hàng ang g p khó khăn v v n hay th trư ng ang không n nh gây b t l i cho ngân hàng. Qua nghi p v này c khách hàng và ngân hàng c hai bên s u có l i. i v i khách hàng, nh g i ti n vào ngân hàng mà thu ư c lãi ti n g i, nhưng v n có th rút ti n b t c lúc nào ho c khi th c hi n các d ch v ti n l i c a ngân hàng như thanh toán b ng chuy n kho n. Còn i v i ngân hàng thì ti n g i thanh toán như m t kho n n mà ngân hàng s ph i tr cho khách hàng g i ti n vào b t c lúc nào h yêu c u, n u ch m tr ho c không y coi như ngân hàng vi ph m tho thu n và ph i ch u ph t theo quy nh c a lu t pháp. Ngân hàng có th s d ng lo i ti n g i thanh toán này cho vay, tuy nhiên vi c cho vay ph i có m c , ph i có d tr nh m áp ng k p th i, y các yêu c u c a khách hàng và ch p hành quy nh c a Ngân hàng nhà nư c. Ti n g i có kỳ h n: ây là lo i ti n g i mà khi g i ti n vào ngân hàng có s tho thu n gi a ngân hàng và khách hàng v lãi su t ti n g i và th i h n rút ti n. Thông thư ng ngân hàng quy nh khách hàng không ư c rút ti n trư c th i h n; Tuy nhiên do áp l c c nh tranh hi n nay các ngân hàng v n ph i ch p nh n cho khách hàng rút ra trư c h n nhưng ngư i g i ch ư c hư ng lãi su t th p hơn lãi su t ã tho thu n ban u ho c ch u m t m c ph t nh t nh tuỳ thu c vào chính sách huy ng v n c a ngân hàng và lo i ti n g i có kỳ h n.