Luận văn:Hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Quảng Bình

Chia sẻ: Lang Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

133
lượt xem 31
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'luận văn:hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam - chi nhánh quảng bình', luận văn - báo cáo, tài chính - kế toán - ngân hàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - chi nhánh Quảng Bình

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG LÊ TH THU HÀ Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. LÊ TH GI I H N CH R I RO TÍN D NG T I NGÂN HÀNG Ph n bi n 1: TS. H H U TI N NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN VI T NAM - CHI NHÁNH QU NG BÌNH Ph n bi n 2: PGS.TS. NGUY N NG C VŨ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã s : 60.34.20 Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m lu n văn t t nghi p Th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 18 tháng 02 năm 2012 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH * Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n trư ng Đ i h c kinh t , Đ i h c Đà N ng Đà N ng - Năm 2012
3 4 M Đ U - Đ xu t m t s gi i pháp ch y u nh m h n ch r i ro tín d ng 1. TÍNH C P THI T C A Đ TÀI t i Chi nhánh. Trong toàn b ho t ñ ng c a các ngân hàng thương m i, tín d ng 3. Đ I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U ñóng vai trò c c kỳ quan tr ng, ñây cũng l i là kho n m c r i ro ch 3.1. Đ i tư ng nghiên c u: Ho t ñ ng tín d ng t i y u c a ngân hàng thương m i. NHNo&PTNT Vi t Nam - Chi nhánh Qu ng Bình. Nh n th c ñư c t m quan tr ng ñó, NHNo&PTNT Vi t Nam- 3.2. Ph m vi nghiên c u: Ho t ñ ng tín d ng t i Chi nhánh t Chi nhánh Qu ng Bình ñang t ng bư c ñ i m i các ho t ñ ng c a năm 2006 ñ n năm 2010. mình, m t trong nh ng nhi m v quan tr ng c a Chi nhánh là bên c nh 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U vi c m r ng tín d ng thì ph i có các bi n pháp h u hi u ñ nh n bi t, S d ng phương pháp duy v t bi n ch ng k t h p v i phương phòng ng a r i ro tín d ng. pháp nghiên c u th ng kê, so sánh, phân tích… Xu t phát t nh ng góc ñ ti p c n, phân tích trên, ñ tài lu n văn 5. Ý NGHĨA C A LU N VĂN th c s “H n ch r i ro tín d ng t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát - H th ng hóa ñư c các v n ñ v r i ro tín d ng, qu n tr r i ro tri n nông thôn Vi t Nam- Chi nhánh Qu ng Bình” trên cơ s nghiên tín d ng c a các NHTM. c u th c tr ng ho t ñ ng tín d ng c a NHNo&PTNT Vi t Nam- Chi - Đánh giá ñư c th c tr ng r i ro tín d ng và công tác h n ch r i nhánh Qu ng Bình ñ t ñó ñưa ra m t s gi i pháp cơ b n góp ph n ro tín d ng t i Chi nhánh. nâng cao ch t lư ng ho t ñ ng c a ñơn v . - Đ xu t các gi i pháp nh m h n ch r i ro tín d ng phù h p v i 2. M C TIÊU NGHIÊN C U ñi u ki n c a Chi nhánh. 2.1. M c tiêu chung 6. K T C U C A LU N VĂN Trên cơ s làm rõ nh ng v n ñ lý lu n và phân tích th c tr ng v Ngoài ph n m ñ u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, ho t ñ ng và r i ro tín d ng t i NHNo&PTNT Vi t Nam- Chi nhánh lu n văn ñư c k t c u làm 3 chương, bao g m: Qu ng Bình, xác ñ nh các nhóm nguyên nhân ch y u, t ñó ñ xu t Chương 1: Cơ s lý lu n v qu n tr r i ro tín d ng c a các ngân m t s gi i pháp nh m h n ch r i ro tín d ng t i ñơn v . hàng thương m i 2.2. M c tiêu c th Chương 2: Th c tr ng công tác h n ch r i ro tín d ng t i - H th ng hóa cơ s lý lu n và th c ti n v r i ro tín d ng và NHNo&PTNT Vi t Nam- Chi nhánh Qu ng Bình qu n tr r i ro tín d ng; Chương 3: Gi i pháp nh m h n ch r i ro tín d ng t i - Đánh giá th c tr ng ho t ñ ng và công tác h n ch r i ro tín NHNo&PTNT Vi t Nam- Chi nhánh Qu ng Bình d ng t i Chi nhánh;
5 6 CHƯƠNG 1 1.1.3. Phân lo i r i ro tín d ng CƠ S LÝ LU N V QU N TR R I RO TÍN D NG - N u căn c vào nguyên nhân phát sinh r i ro: r i ro giao d ch C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I và r i ro danh m c. - N u phân lo i theo tính khách quan, ch quan c a nguyên 1.1. R I RO TÍN D NG TRONG HO T Đ NG C A NGÂN nhân gây ra r i ro: r i ro khách quan và r i ro ch quan. HÀNG THƯƠNG M I 1.1.4. Nhân t nh hư ng ñ n r i ro tín d ng 1.1.1. Khái ni m tín d ng 1.1.4.1. Nhân t khách quan: - Các ñi u ki n thiên nhiên không thu n l i Các ñ nh nghĩa v tín d ng khá ña d ng nhưng tóm l i b n ch t - Môi trư ng kinh t không thu n l i c a tín d ng là m t giao d ch v ti n và tài s n trên cơ s có hoàn tr . - Chu kỳ ho t ñ ng c a doanh nghi p và các ngành d c S hoàn tr c a tín d ng là ñ c trưng thu c v b n ch t v n ñ ng c a tín - Thông tin không cân x ng d ng, là d u n ñ phân bi t ph m trù tín d ng v i các ph m trù kinh t khác. 1.1.4.2. Nhân t t phía ngân hàng: - Chính sách tín d ng không h p lý: cơ c u tín d ng, chính sách Đ i tư ng ho t ñ ng tín d ng là v n, v n ñây có th t n t i lãi su t, cơ ch giám sát cán b , phương th c ki m tra… dư i nhi u hình th c khác nhau như: hàng hoá, vàng b c... ho c là v n - Qui trình tín d ng thi u ch t ch và không phù h p. ti n t . Trong ho t ñ ng tín d ng thì v n ti n t là ph bi n. - Cán b ngân hàng không ñ năng l c, trình ñ chuyên môn còn 1.1.2. R i ro tín d ng h n ch , ñ o ñ c ngh nghi p không ñ t 1.1.2.1. Khái ni m r i ro tín d ng 1.1.4.3. Nhân t t phía khách hàng: Các ñ nh nghĩa v r i ro tín d ng khá ña d ng nhưng t u trung l i - S d ng v n sai m c ñích, kém hi u qu . r i ro tín d ng là kh năng (xác su t) x y ra nh ng t n th t v m t kinh t cho các ngân hàng thương m i phát sinh trong quá trình c p tín d ng - Ban qu n lý c a doanh nghi p thi u năng l c. c a ngân hàng, bi u hi n trên th c t qua vi c khách hàng không tr - Kinh doanh “quá m c”: m r ng quy mô không th ki m soát ñư c n ho c tr n không ñúng h n cho ngân hàng. - Qu n lý v n không h p lý d n ñ n thi u thanh kho n. 1.1.2.2. Nh ng ch tiêu ch y u ñánh giá m c ñ r i ro tín 1.1.5. H u qu c a r i ro tín d ng d ng R i ro tín d ng có th gây ra nh ng h u qu nghiêm tr ng, nh - N quá h n và n x u hư ng nhi u m t ñ n ñ i s ng kinh t - xã h i c a m i qu c gia, th m - Trích l p d phòng chí có th lan r ng trên ph m vi toàn c u.
7 8 1.2. H N CH R I RO TÍN D NG T I CÁC NGÂN HÀNG 1.2.2.3. Ki m soát r i ro THƯƠNG M I Là vi c s d ng các bi n pháp, k thu t, công c , chi n lư c, 1.2.1. Quan ni m v h n ch r i ro tín d ng và qu n tr r i ro chương trình ho t ñ ng ñ ngăn ng a, né tránh ho c gi m thi u nh ng tín d ng t n th t và nh hư ng không mong ñ i có th x y ra v i NH - H n ch r i ro tín d ng ñư c hi u là vi c ngăn ng a kh năng r i 1.2.2.4. Tài tr r i ro ro tín d ng x y ra, n u r i ro tín d ng ñã x y ra thì x lý t n th t m t cách Theo dõi, xác ñ nh nh ng t n th t v tài s n, v ngu n nhân l c, h u hi u nh t. Đ h n ch r i ro tín d ng ph i làm t t t khâu phòng v giá tr pháp lý. Sau ñó c n có nh ng bi n pháp tài tr r i ro thích ng a cho ñ n khâu gi i quy t h u qu do r i ro tín d ng gây ra. h p: t kh c ph c r i ro, chuy n giao r i ro, trung hòa r i ro. Do v y, ñ h n ch r i ro tín d ng c n thi t ph i có quá trình 1.2.3. Các mô hình phân tích ñánh giá r i ro tín d ng qu n tr r i ro tín d ng trong ho t ñ ng ngân hàng. 1.2.3.1. Mô hình ñ nh tính v r i ro tín d ng - Qu n tr r i ro tín d ng có th hi u là quá trình ti p c n r i ro - Phân tích tín d ng cơ s hình thành m t kho n cho vay t t m t cách khoa h c, toàn di n và có h th ng nh m nh n d ng, ki m - Ki m tra tín d ng soát, phòng ng a và gi m thi u nh ng t n th t, m t mát, nh ng nh - X lý tín d ng có v n ñ hư ng b t l i c a r i ro tín d ng. Quá trình qu n tr r i ro tín d ng bao - H th ng ch tiêu tài chính ñánh giá khách hàng g m các bư c: nh n d ng r i ro, ñánh giá r i ro, ki m soát r i ro, tài tr 1.2.3.2. Các mô hình lư ng hóa v r i ro tín d ng r i ro. - Mô hình x p h ng c a Moody và Standard & Poor 1.2.2. Quá trình qu n tr r i ro bao g m các bư c cơ b n: - Mô hình ñi m s Z (Z- credit scoring model) 1.2.2.1. Nh n d ng r i ro - Mô hình tính ñi m Nghiên c u môi trư ng ho t ñ ng và toàn b ho t ñ ng c p tín 1.2.4. Phương pháp qu n tr r i ro tín d ng d ng nh m th ng kê t t c các d ng r i ro tín d ng, t ñó ñ xu t các - Th c hi n ñúng các quy ñ nh pháp lu t v ho t ñ ng tín d ng; gi i pháp ki m soát và tài tr r i ro thích h p. - Tăng cư ng ki m tra, giám sát vi c ch p hành các nguyên t c, 1.2.2.2. Đánh giá r i ro th t c cho vay và c p tín d ng khác; Xác ñ nh m c ñ nghiêm tr ng c a t n th t và kh năng xu t hi n - Xây d ng h th ng x p h ng tín d ng n i b phù h p … c a r i ro, trên cơ s ñó x p h ng r i ro theo th t ưu tiên ñ s d ng - Có m t chính sách tín d ng h p lý và duy trì các kho n d ngu n l c ki m soát. phòng ñ ñ i phó v i r i ro;
9 10 - Th c hi n chính sách qu n lý r i ro tín d ng, mô hình giám sát CHƯƠNG 2 r i ro tín d ng có hi u qu . TH C TR NG CÔNG TÁC H N CH R I RO - Phân tán r i ro trong cho vay TÍN D NG T I NHNo&PTNT VI T NAM - CHI NHÁNH QU NG BÌNH - Th c hi n t t vi c th m ñ nh khách hàng và kh năng tr n ; - Đánh giá khách hàng theo nh ng quy ñ nh ñư c quy chu n; 2.1. GI I THI U V NHNo&PTNT VI T NAM - CHI - Th c hi n các công c phái sinh. NHÁNH QU NG BÌNH VÀ MÔI TRƯ NG KINH DOANH 1.2.5. Kinh nghi m trong qu n tr r i ro tín d ng trên th gi i 2.1.1. Gi i thi u v NHNo&PTNT Vi t Nam 1.2.5.1. Nguyên t c c a Basel v qu n lý n x u NHNo&PTNT Vi t Nam- chi nhánh Qu ng Bình là ñơn v thành - Xây d ng môi trư ng tín d ng thích h p (3 nguyên t c viên h ch toán ph thu c c a NHNo&PTNT Vi t Nam, có quy n t ch - Th c hi n c p tín d ng lành m nh (4 nguyên t c) kinh doanh theo phân c p và ch u s ràng bu c v m t nghĩa v và quy n l i ñ i v i NHNo&PTNT Vi t Nam. - Duy trì m t quá trình qu n lý, ño lư ng và theo dõi tín d ng phù h p (10 nguyên t c) 2.1.2. B i c nh môi trư ng kinh doanh 1.2.5.2. Mô hình qu n lý r i ro tín d ng c a Citibank Qu ng Bình phát tri n n ñ nh v i t c ñ tăng trư ng khá nhanh, ñ t t c ñ tăng trư ng hàng năm là 11% trong vòng 5 năm Trong môi trư ng ho t ñ ng ngân hàng, Citibank ñã xây d ng 2006 - 2010. Cơ c u kinh t chuy n d ch theo hư ng CNH-HDH. m t khung qu n tr r i ro tín d ng, trong ñó bao g m các chính sách tín d ng ñư c tuyên b m t cách rõ ràng, quy trình qu n lý r i ro, các công 2.2. TÌNH HÌNH HUY Đ NG V N VÀ CHO VAY C A c và ngu n thông tin c n thi t ñ ra quy t ñ nh, v ñ i ngũ nhân s có NHNo&PTNT VI T NAM - CHI NHÁNH QU NG BÌNH cùng m t s hi u bi t, m t ngôn ng chung, trách nhi m v vai trò c a 2.2.1. Tình hình huy ñ ng v n h trong quy trình tín d ng. Nh t n d ng m ng lư i r ng, quy mô l n, nhi u khách hàng truy n th ng nên th ph n huy ñ ng v n c a NHNo&PTNT Vi t Nam- Chi nhánh Qu ng Bình trên ñ a bàn là khá l n. Tuy nhiên, trong nh ng năm g n ñây t c ñ tăng trư ng huy ñ ng v n c a Chi nhánh không theo k p v i t c ñ tăng trư ng c a toàn t nh, vì v y th ph n c a Chi nhánh gi m sút khá ñáng k . Năm 2006 th ph n huy ñ ng v n c a ñơn v là 33,08% thì ñ n 2010 ch còn 28,63%.
11 12 2.2.2. Tình hình cho vay trang tr i, ñ y m nh kinh t tr ng r ng, phát tri n s n xu t ti u th công Ho t ñ ng tín d ng tăng trư ng t t, t c ñ tăng trư ng h ng năm nghi p, thương nghi p nh . ñ u ñ t trên 20%, t c ñ tăng trư ng cao hơn m c tăng trư ng chung Cho vay thương nghi p, d ch v v n chi m t tr ng cho vay ng n c a toàn t nh. Năm 2006 th ph n tín d ng c a ñơn v là 19,32% thì ñ n h n là ch y u (năm 2010 t tr ng cho vay ng n h n là 24,73% trong khi 2010 tăng lên 24,55%. cho vay trung dài h n là 8,01%). Như v y ngân hàng ch y u h tr v n Xem xét cơ c u tín d ng: lưu ñ ng, cho vay thương nghi p nh nh m h n ch r i ro. - Dư n theo thành ph n kinh t : 2.2.3. T l c p tín d ng so v i ngu n v n huy ñ ng + Đ i tư ng vay ch y u c a Chi nhánh v n là h SXKD, cá th . Ngu n v n huy ñ ng t i ch không ñ ñáp ng nhu c u tín d ng Khu v c kinh t này v n chi m v trí s m t v i t tr ng 62,33%. trên ñ a bàn nên Chi nhánh ph i c n ñ n s ñi u hoà v n t + Đ i v i thành ph n kinh t DNNN, kinh t t p th : tuy dư n NHNo&PTNT Vi t Nam ho c ñi vay các TCTD khác. T c ñ tăng tăng ñ u qua các năm nhưng t tr ng gi m d n, chi m t tr ng th p. trư ng v n huy ñ ng không theo k p v i t c ñ tăng trư ng tín d ng nên T l tín d ng so v i ngu n v n huy ñ ng ñang có xu hư ng tăng + Đ i v i DNNQD: tăng trư ng dư n tương ñ i nhanh, cho th y lên. T l tín d ng/ngu n v n huy ñ ng năm 2010 là 1,67. vi c chuy n d ch ñ u tư tín d ng, ph n ánh s phát tri n nhanh chóng c a khu v c kinh t này. 2.3. TH C TR NG CÔNG TÁC H N CH R I RO TÍN D NG T I NHNo&PTNT VI T NAM- CHI NHÁNH QU NG - Dư n theo ngành ngh : BÌNH Đ u tư tín d ng vào các khu v c kinh t ñã chuy n d ch theo 2.3.1. Th c tr ng và nguyên nhân r i ro tín d ng hư ng tăng t tr ng ñ u tư cho khu v c Công nghi p - Xây d ng, D ch v và Khu v c kinh t khác (cho vay ph c v tiêu dùng, ñ i s ng), gi m 2.3.1.1. T l NQH, N x u t tr ng ñ u tư cho khu v c Nông - Lâm nghi p. Xu hư ng này phù h p - T l NQH, n x u theo thành ph n kinh t : v i vi c chuy n d ch n n kinh t c a t nh. M c dù t l NQH, n x u có gi m xu ng trong năm 2010 nhưng - Dư n theo th i h n cho vay: m t ph n là do gia tăng dư n vay và m t ph n NQH ñã ñư c xu t Cơ c u kỳ h n cho vay c a Chi nhánh ñang thay ñ i theo hư ng gi m ngo i b ng vì ñã x lý b ng d phòng r i ro. d n t tr ng cho vay ng n h n, tăng t tr ng cho vay trung dài h n. Ph n l n NQH, n x u c a Chi nhánh t p trung vào nhóm các h Cho vay trung, dài h n ñ i v i kinh t h , cá th cũng tăng d n t s n xu t và DNNQD. Đi u này m t ph n do trong nh ng năm v a qua tr ng t 28,28% (2007) lên 34,24% (2010). Đi u này phù h p v i ñ nh t i Qu ng Bình lũ l t, thiên t i luôn x y ra, nhưng ñ ng th i cũng ph n hư ng phát tri n kinh t ñ a phương, phát tri n thành các mô hình kinh t ánh s y u kém c a các h s n xu t và DNNQD v năng l c tài chính và hi u qu kinh doanh.
13 14 B ng 2.8 Tình hình N x u, NQH theo thành ph n kinh t c a 2.3.1.2. Ch tiêu Trích l p d phòng r i ro Chi nhánh th i kỳ 2006-2010 T l trích l p d phòng/Dư n tín d ng cao, năm 2010 m c dù t Đơn v : tri u ñ ng l này t t m nh nhưng ch y u do Dư n tín d ng tăng còn giá tr D 2006 2007 2008 2009 2010 phòng trích l p gi m không ñáng k . CH TIÊU N N N N N 2.3.1.3. Nh ng t n t i và nhân t nh hư ng ñ n r i ro tín d ng N N N N N quá quá quá quá quá x u x u x u x u x u * Nh ng t n t i: h n h n h n h n h n DNNN 1,01 87,84 0,83 97,11 0 87,44 0 81,36 0 100 Ch t lư ng tín d ng c a Chi nhánh trong giai ño n 2006 – 2010 DNNQD 3,68 35,91 1,90 6,78 3,62 13,37 2,57 30,69 1,67 0 chưa t t, giá tr và t l n x u còn chi m m t t tr ng l n. Nh ng d u Kt t p th 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4,76 hi u r i ro v n ti m n trong ho t ñ ng tín d ng: Kinh t cá th 5,17 15,96 3,72 11,95 4,67 17,83 2,85 18,58 2,03 7,46 - S tăng trư ng tín d ng thi u m t ñ nh hư ng c th . T NG C NG 4,26 31,00 2,99 23,56 3,83 25,26 3,62 29,30 2,11 13,98 - Trình ñ năng l c còn nhi u b t c p. Ngu n cung c p s li u: Ngân hàng Nhà nư c t nh Qu ng Bình - S c nh tranh quy t li t c a các ngân hàng d n ñ n nguy cơ - V NQH theo ngành kinh t và theo th i h n cho vay: ch y ñua theo dư n mà b qua các nguyên t c v an toàn tín d ng. T l NQH, n x u ñ i v i cho vay trung, dài h n cao hơn h n so - Tính ph c t p trong ho t ñ ng kinh t v i s gia tăng các v l a v i cho vay ng n h n. ñ o tinh vi ñã gây nên r i ro cho công tác tín d ng. + Năm 2010: T tr ng NQH ng n h n/Dư n ng n h n là 5,39%. - Danh m c ñ u tư tín d ng kém ña d ng, ñ i tư ng ñ u tư ch Trong khi ñó, T tr ng NQH trung, dài h n/Dư n trung, dài h n là y u là ñ u tư trong lĩnh v c s n xu t nông nghi p nông thôn, ph thu c 23,23%. khá l n v ñi u ki n t nhiên như th i ti t, d ch b nh trong SXKD t o cho r i ro v tín d ng khá cao trong ho t ñ ng ngân hàng. + T tr ng N x u ng n h n/Dư n ng n h n 1,84%. Trong khi ñó, t tr ng N x u trung, dài h n/Dư n trung, dài h n là 2,40%. - T l cho vay có b o ñ m b ng tài s n có xu hư ng tăng. Tuy nhiên ph n l n tài s n b o ñ m ti n vay thanh kho n kém nên kh năng T l N x u, NQH t p trung cao ngành Nông, lâm, th y s n và thu h i ñ gi m t n th t khi r i ro x y ra chưa cao. Công nghi p ch bi n, xây d ng. Nguyên nhân ch y u là vì trong nh ng năm qua do thiên tai lũ l t nhi u; s c ép tăng trư ng t c ñ phát * Nhân t nh hư ng t i r i ro tín d ng tri n kinh t c a ñ a phương; tình tr ng Ngân sách thi u v n ho c ch m - Nhân t thu c v ngân hàng: c p v n ñ thanh toán ñ i v i công trình ñã hoàn thành d n ñ n tình + Năng l c th m ñ nh c a cán b còn nhi u h n ch . tr ng doanh nghi p không tr ñư c n khi ñ n h n. + Quá trình ki m tra, giám sát sau khi cho vay còn nhi u sơ h .
15 16 + Xác ñ nh gi i h n tín d ng chưa h p lý, quá cao so v i kh * Th i h n và ñi u ki n áp d ng cho các lo i s n ph m tín d ng năng ch u n c a khách hàng. khác nhau + Thi u thông tin khách hàng, ch t lư ng thông tin chưa cao. - Chính sách qu n lý r i ro tín d ng + Công tác ki m tra n i b còn mang n ng tính hình th c, thi u Là văn b n cao nh t trong lĩnh v c qu n lý r i ro tín d ng c a tính ñ c l p. NHNo&PTNT Vi t Nam, phân ñ nh rõ b máy t ch c qu n lý r i ro - Nhân t thu c v khách hàng: tín d ng; th m quy n ban hành các văn b n qu n lý r i ro tín d ng; + V n t có c a khách hàng th p, các h s n xu t cá th h u h t chính sách qu n lý tín d ng ñ i v i khách hàng; chính sách phân b tín d a vào v n vay ngân hàng do ñó không có kh năng phòng v trư c d ng; chính sách v phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng r i ro nh ng bi n ñ ng bên ngoài. tín d ng; th m quy n phán quy t; quy ñ nh v báo cáo và ki m tra giám sát r i ro.. + Các doanh nghi p không có chi n lư c kinh doanh kh thi. 2.3.2.2. Các n i dung cơ b n v qu n tr r i ro tín d ng - Nhóm nguyên nhân t bên ngoài: Là m t ñơn v tr c thu c, Chi nhánh tuân th các yêu c u v + Do bi n ñ ng c a th trư ng và chính sách c a nhà nư c chính sách tín d ng, quy trình tín d ng c a NHNo&PTNT Vi t Nam: + Do nh hư ng c a thiên tai, gây thi t h i cho tài s n c a khách a. Chính sách qu n lý ch t lư ng tín d ng ñ i v i khách hàng hàng vay. - Gi i h n c p tín d ng ñ i v i khách hàng: tuân th các quy ñ nh + Ngu n thông tin tín d ng t i NHNN còn sơ sài. pháp lu t. 2.3.2. Th c tr ng công tác h n ch r i ro tín d ng - Gi i h n tín d ng ñ i v i khách hàng doanh nghi p: x p h ng tín 2.3.2.1. Quan ñi m ch ñ o c a NHNo&PTNT Vi t Nam v d ng n i b nh m lư ng hóa m c ñ r i ro, xác ñ nh gi i h n tín d ng. qu n tr r i ro tín d ng - H n ch c p tín d ng ñ i v i khách hàng: tuân th quy ñ nh - Chính sách tín d ng: thi t l p môi trư ng nh m gi m b t r i ro pháp lu t. trong ho t ñ ng tín d ng. Chính sách tín d ng xác ñ nh: b. Chính sách phân b tín d ng * Các ñ i tư ng có th vay v n - Phân b theo vùng ñ a lý: d a trên năng l c, v trí t ng Chi * Phương th c qu n lý các ho t ñ ng tín d ng nhánh. Ưu tiên m r ng tín d ng t i nơi có ñi u ki n và ch t lư ng tín * Nh ng ràng bu c v tài chính d ng ñ m b o. * Các lo i s n ph m tín d ng - Phân b theo kỳ h n vay và lo i ti n vay: ñ m b o phù h p v i * Ngu n v n dùng ñ tài tr cho các ho t ñ ng tín d ng cơ c u ngu n v n. * Phương th c qu n lý danh m c cho vay
17 18 - Phân b theo lo i hình s n ph m, ñ i tư ng khách hàng, m t B ph n ki m tra n i b m ng trong khi ph i nh n trách nhi m ki m hàng và lĩnh v c ñ u tư: ñ m b o ña d ng hóa, h n ch r i ro, phù h p tra t t c ho t ñ ng c a Chi nhánh nên t n su t ki m tra công tác tín d ng v i xu hư ng phát tri n kinh t . không nhi u. Tính ñ c l p c a ki m tra n i b chưa cao. c. Chính sách phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng r i ro tín c. B o ñ m ti n vay d ng: th c hi n theo quy ñ nh c a NHNN. Chi nhánh tăng cư ng áp d ng các bi n pháp ñ m b o ti n vay, d. Th m quy n phán quy t ña d ng v hình th c, do ñó t l cho vay có b o ñ m b ng tài s n có xu G m th m quy n phê duy t gi i h n tín d ng, th m quy n ra hư ng gia tăng. Tuy nhiên tính thanh kho n c a các tài s n còn h n ch quy t ñ nh c p tín d ng, th m quy n ký k t h p ñ ng tín d ng. Các nên kh năng thu h i n v n th p. th m quy n này ñư c phân theo t ng c p b c trong NHNo&PTNT. d. Công tác x lý n x u e. Các quy ñ nh v báo cáo, ki m tra giám sát r i ro Chi nhánh linh ho t xây d ng các gi i pháp x lý n x u phù h p Th c hi n các báo cáo theo ñ nh kỳ v ch t lư ng tín d ng trong v i tình hình th c t : toàn h th ng. - Thư ng xuyên ki m tra, phân lo i n x u, x lý nghiêm kh c 2.3.2.3. Th c tr ng v qu n tr r i ro tín d ng t i Chi nhánh cán b vi ph m. a. Quy trình tín d ng - Th c hi n chuy n NQH tri t ñ , trích l p d phòng ñ y ñ . Hi n nay Chi nhánh ñang th c hi n 2 quy trình tín d ng: - Ph i h p chính quy n phát mãi tài s n, cư ng ch tài s n, thu - Quy trình cho vay và qu n lý tín d ng dân cư. h i n chây ỳ, dây dưa. - Quy trình cho vay và qu n lý tín d ng doanh nghi p. - Khen thư ng cán b có thành tích xu t s c trong thu h i, gi m th p NQH. M t ñi m y u c a quy trình th m ñ nh và cho vay hi n nay là cán b tín d ng v n th c hi n c ba khâu cơ b n trong quá trình cho vay V i nh ng n l c c a Chi nhánh, t n th t tín d ng ñã ñư c gi m là: ti p xúc khách hàng, th m ñ nh phương án vay v n, gi i ngân và thu thi u ñáng k , góp ph n lành m nh hóa tình hình tài chính. n . Đi u này làm tăng nguy cơ phát sinh r i ro tín d ng. 2.3.2.4. Nh ng t n t i b. Phòng ng a, phát hi n và h n ch r i ro tín d ng a. Nh ng h n ch v quy ch , chính sách c a NHNo&PTNT Vi t Công tác phát hi n r i ro tín d ng mang tính th ñ ng, ch y u là x Nam lý khi nh ng d u hi u r i ro ñã xu t hi n, kh năng d báo và phòng ng a - H th ng ño lư ng r i ro còn nhi u b t c p: t xa chưa t t do h n ch v trình ñ cán b , h th ng thông tin th trư ng + H th ng phân h ng khách hàng trên cơ s ch m ñi m tín d ng và x lý thông tin chưa t t, công tác ki m tra còn h i h t… còn nhi u b t c p, thi u khoa h c.
19 20 + H th ng ch m ñi m x p h ng khách hàng cá nhân các ch tiêu CHƯƠNG 3 chưa phù h p v i th c t nên chưa áp d ng. GI I PHÁP NH M H N CH R I RO TÍN D NG T I + Chưa có h th ng phương pháp lu n cho vi c xác ñ nh gi i h n NHNo&PTNT VI T NAM - CHI NHÁNH QU NG tín d ng ñ i v i khách hàng trên cơ s lư ng hóa r i ro tín d ng. BÌNH - Mô hình qu n lý r i ro tín d ng chưa ñ t hi u qu cao: vi c qu n lý giám sát t xa ch y u d a vào thông tin Chi nhánh báo cáo. 3.1. Đ NH HƯ NG HO T Đ NG C A NHNo&PTNT VI T - H th ng thông tin ki m soát n i b còn nhi u b t c p, thông tin NAM - CHI NHÁNH QU NG BÌNH chưa ñ y ñ , chưa c p nh t. 3.1.1. Đ nh hư ng kinh doanh c a NHNo&PTNT Vi t Nam - Công tác giám sát và ki m tra chi n lư c qu n tr r i ro tín d ng Duy trì tăng trư ng tín d ng m c h p lý. Ưu tiên ñ u tư cho c a Chi nhánh: chưa ñư c th c hi n m t cách bài b n, chưa xây d ng “tam nông”, trư c tiên là các h gia ñình s n xu t nông, lâm, ngư, diêm ñư c các tiêu chu n cơ b n ñ th c hi n. nghi p, các doanh nghi p nh và v a nh m ñáp ng ñư c yêu c u b. Nh ng h n ch trong công tác qu n tr r i ro tín d ng c a Chi chuy n d ch cơ c u ñ u tư cho s n xu t nông nghi p, nông thôn, tăng t nhánh l dư n cho lĩnh v c này ñ t 70%/t ng dư n . - V ñ nh hư ng khách hàng: Chi nhánh v n chưa xây d ng ñư c - T c ñ tăng trư ng ngu n v n hàng năm t 22%-25%; m t chi n lư c rõ ràng cũng như ñ nh hình s l a ch n v phân khúc th - T l cho vay nông nghi p, nông thôn ñ t 70%/t ng dư n ; trư ng nh t ñ nh. - N x u dư i 5%; - V cán b : s lư ng cán b ch ch t ñ thi u khá nhi u, công - T l thu ngoài tín d ng tăng 20%; l i nhu n tăng 10%. tác b trí, s d ng cán b tín d ng phù h p năng l c chưa th c s làm 3.1.2. Đ nh hư ng kinh doanh c a NHNo&PTNT Vi t Nam - t t. chi nhánh Qu ng Bình - V danh m c ñ u tư: s lư ng doanh nghi p trên ñ a bàn còn ít, + Th ph n ngu n v n tăng t 1,5 ñ n 2%/ năm, t c ñ tăng cơ c u các ngành hàng còn nghèo nàn nên danh m c ñ u tư tín d ng c a trư ng ngu n huy ñ ng hàng năm: 15 - 20%. Chi nhánh không ña d ng, ít phân tán r i ro. + Coi nông nghi p, nông thôn, h s n xu t ti p t c là ñ i tư ng - S tuân th quy trình tín d ng chưa nghiêm. Vi c c p tín d ng ñ u tư ch y u, chú tr ng doanh nghi p nh và v a có phương án c m tính, không d a vào thông tin thu th p; quá trình gi i ngân, giám SXKD hi u qu . T c ñ tăng trư ng dư n tín d ng bình quân hàng sát sau cho vay l ng l o, ñ u tư tín d ng ngoài ñ a bàn nên khó khăn năm 20% - 25%, nâng th ph n tín d ng tăng t 1,5 ñ n 2%/ năm. trong vi c ki m tra… + Nâng cao ch t lư ng tín d ng, ph n ñ u ñ t ch tiêu NQH dư i 5% so v i t ng dư n .
21 22 + L i nhu n hàng năm tăng 10%. 3.2.4. Các gi i pháp phòng ng a r i ro 3.2. M T S GI I PHÁP NH M H N CH R I RO TÍN 3.2.4.1. Nâng cao ch t lư ng th m ñ nh và phân tích tín d ng D NG T I NHNo&PTNT VI T NAM- CHI NHÁNH QU NG BÌNH - Nên tách quy trình cho vay làm 2 b ph n: b ph n quan h 3.2.1 . Xây d ng chi n lư c trong ho t ñ ng tín d ng khách hàng và b ph n th m ñ nh và phê duy t kho n vay. - Xây d ng chi n lư c khách hàng: xác ñ nh rõ ñ i tư ng khách - Th m ñ nh ch t ch tính pháp lý c a kho n vay. hàng c a mình, có các bi n pháp thu hút khách hàng. - Vi c phân tích ñ ñánh giá khách hàng, kho n vay c n ñư c th c - Xây d ng chi n lư c ngành hàng: xác ñ nh gi i h n tín d ng hi n m t cách thư ng xuyên. cũng như cơ c u, t tr ng cho vay ñ i v i các ngành nh t ñ nh. 3.2.4.2. Qu n lý, giám sát và ki m soát ch t ch quá trình gi i - Chi n lư c th trư ng và th ph n: ñ y m nh và ñ i m i công ngân và sau khi cho vay tác nghiên c u th trư ng, c p nh t ñư c thông tin v th ph n và th - Ph i tuân th các ñi u ki n c n hoàn t t trư c khi gi i ngân trư ng tín d ng, d ch v ; qu ng bá thương hi u trên ñ a bàn. theo H p ñ ng tín d ng. 3.2.2. Nâng cao ch t lư ng công tác thông tin tín d ng - C n theo dõi, ñánh giá thư ng xuyên ñ i v i các kho n vay. - Th c hi n t t các quy ñ nh c a NHNN Vi t Nam v công tác - Ki m tra, ki m soát ch t ch ñ nh kỳ và ñ t xu t quá trình gi i thông tin tín d ng (CIC). ngân, s d ng v n vay, tài s n ñ m b o. - Thư ng xuyên ti n hành phân tích tài chính c a khách hàng. - C n có s phân tích và ñánh giá k p th i nh ng d u hi u c a r i - T ch c h i ngh khách hàng. ro như khách hàng. 3.2.3. Đa d ng hóa các hình th c tín d ng 3.2.4.3. Nâng cao hi u qu công tác ki m tra n i b - Chi nhánh c n m r ng hình th c “bán buôn” thông qua các t C n chú tr ng công tác ki m tra n i b ñ tăng cư ng kh năng vay v n. ki m soát tính tuân th trong ho t ñ ng c p tín d ng, gi m thi u nh ng - T ng bư c m r ng cho vay theo h n m c ñ i v i nh ng h r i ro tín d ng. SXKD n ñ nh, có quan h vay tr ngân hàng thư ng xuyên sòng 3.2.4.4. Hoàn thi n cơ ch b o ñ m ti n vay ph ng, có uy tín. - C n ph i tuân th các ñi u ki n qui ñ nh c a Nhà nư c, và c a - T ng bư c chuy n sang cho vay theo d án quy ho ch phát tri n H i s chính v bi n pháp b o ñ m ti n vay tương ng. vùng, ti u vùng, ngành. - C n ph i ñánh giá khách hàng m t cách toàn di n, chính xác, - T p trung ñ u tư phát tri n công nghi p (ch y u cho vay không ñư c ch quan cho vay ch căn c vào m i tài s n b o ñ m. DNVVN).
23 24 3.2.5. Các gi i pháp h n ch , bù ñ p t n th t khi r i ro x y ra 1. K T LU N 3.2.5.1. Tăng cư ng hi u qu x lý n có v n ñ Trong hoàn c nh n n kinh t phát tri n như hi n nay, v n ñ r i - Đ i v i các kho n NQH v n còn kh năng thu h i: t o ñi u ro tín d ng là v n ñ l n và khá nh y c m ñ i v i n n kinh t nói chung ki n, h tr khách hàng. và ho t ñ ng c a các Ngân hàng thương m i nói riêng. D a trên nh ng - Đ i v i kho n NQH không có kh năng thanh toán mà ph i x cơ s lý lu n v r i ro tín d ng và qu n tr r i ro tín d ng, Lu n văn ñi lý b ng tài s n th ch p: không nên quá chú tr ng vào phát mãi tài s n sâu nghiên c u th c tr ng và nguyên nhân r i ro tín d ng cũng như mà có th dùng các bi n pháp: cho thuê, góp v n liên doanh.. công tác h n ch r i ro tín d ng t i Chi nhánh, ch ra nh ng ñi m y u 3.2.5.2. Th c hi n nghiêm túc phân lo i n , trích l p d phòng c n kh c ph c. Trong quá trình nghiên c u tác gi ñã k t h p gi a lý Ch ñ ng phân lo i n theo kh năng thu h i n c a kho n vay, lu n và kh o sát th c t ho t ñ ng tín d ng t i NHNo&PTNT Qu ng kiên quy t chuy n NQH ñ i v i các trư ng h p vi ph m h p ñ ng tín Bình v i m c ñích ñưa ra m t s gi i pháp ch y u v i hy v ng gi i d ng có nguy cơ gây ra r i ro và h b c n , th c hi n trích l p d phòng quy t ph n nào nh ng vư ng m c nh m nâng cao hơn n a ch t lư ng nh m bù ñ p t n th t khi r i ro x y ra. tín d ng trong ho t ñ ng kinh doanh c a ñơn v . M t s gi i pháp n m ngoài t m quy t ñ nh c a Chi nhánh, tác gi ñ xu t và ki n ngh 3.2.6. Gi i pháp v con ngư i NHNo&PTNT Vi t Nam, Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam và Chính ph - Tăng cư ng công tác ñào t o, tái ñào ñ o, th c hi n ñào t o ñ nh ñ h tr cho s tăng trư ng tín d ng b n v ng c a Chi nhánh. kỳ và thư ng xuyên; - B trí ñ và phân công công vi c h p lý cho cán b , tránh tình 2. KI N NGH tr ng quá t i; 2.1. Ki n ngh ñ i v i Ngân hàng Nông nghi p Vi t Nam - Th c hi n luân chuy n cán b trong qu n lý khách hàng ñ gi m 2.1.1. V b máy t ch c tr nh ng tiêu c c; Đ xu t gi i pháp thi t l p Phòng Qu n lý r i ro tín d ng, Phòng - Xây d ng chính sách khuy n khích, ñãi ng cán b tín d ng phù Ki m tra n i b t i các khu v c tr c thu c H i s chính ñ th c thi các h p; ch c năng trong khu v c qu n lý. - Xây d ng n i quy làm vi c, văn hóa công s và phong cách 2.1.2. C p nh t và b sung thư ng xuyên c m nang tín d ng ph c v khách hàng. C n th c hi n vi c rà soát, tái b n có ñi u ch nh c m nang tín d ng ñ nh kỳ. K T LU N VÀ KI N NGH
25 26 2.1.3. V quy ñ nh c a Ngân hàng Nông nghi p Vi t Nam trong - NHNN c n rà soát các văn b n ch ng chéo, thi u ñ ng b , lĩnh v c tín d ng không còn phù h p v i th c t , c n ban hành k p th i các văn b n Chính sách khách hàng c n bao g m chính sách ti p th , chính hư ng d n các quy ñ nh, ngh ñ nh c a Chính ph . sách c p tín d ng, chính sách lãi su t cho vay, b o ñ m ti n vay, chính - Nâng cao hi u l c thanh tra và qu n lý c a NHNN sách v d ch v , phí d ch v . - Xây d ng h th ng trích l p và s d ng qu d phòng r i ro phù 2.1.4. Ti p t c c ng c và hoàn thi n h th ng thông tin tín h p v i chu n m c qu c t . d ng 2.3. Ki n ngh ñ i v i Chính ph C n hoàn ch nh chương trình, b sung h th ng các báo cáo tín - Có chính sách khuy n khích ho t ñ ng c a Công ty Ki m toán d ng quan tr ng ñ giúp cán b thu th p thông tin chính xác, x lý ñ c l p nh m t o l p môi trư ng công khai minh b ch v tài chính c a thông tin k p th i. t t c doanh nghi p. 2.1.5. Có chi n lư c ñào t o và tiêu chu n hóa cán b tín d ng - Có chính sách ñ cho tư nhân tham gia vào lĩnh v c th ng kê và C n có chi n lư c ñào t o, xây d ng m t ñ i ngũ cán b tín d ng công b thông tin, ñ ng ra xây d ng các công ty c ph n ñánh giá tín có trình ñ chuyên môn, năng l c và kinh nghi m, c n tiêu chu n hóa nhi m ñ i v i cá nhân và t ch c. cán b tín d ng . - Hoàn ch nh các quy ñ nh pháp lu t có liên quan tr c ti p và gián 2.1.6. Hư ng ñ n các chu n m c qu c t trong qu n tr r i ro ti p ñ n ho t ñ ng c p tín d ng c a ngân hàng. tín d ng Đ tài ñư c vi t trên cơ s k t h p lý thuy t v r i ro tín d ng - ng d ng các chu n m c và thông l qu c l t t nh t trong qu n trong kinh doanh ngân hàng cùng v i kinh nghi m th c ti n c a tác gi . tr r i ro tín d ng như nguyên t c Basel, các mô hình, phương pháp Tuy nhiên do nh ng h n ch v m t ki n th c lý thuy t và th c ti n qu n tr r i ro tín d ng c a các ngân hàng hàng ñ u th gi i. trong môi trư ng kinh doanh ñang thay ñ i nhanh chóng, nên ñ tài - T ñ ng hóa h th ng phân lo i n và trích l p d phòng, nghiên c u không tránh kh i nh ng thi u sót, h n ch , r t mong s chuy n phân lo i n d a trên cơ s ñ nh lư ng sang phân lo i d a trên ñóng góp ý ki n c a các Th y, Cô và các anh, ch , em ñ ng nghi p. cơ s ñ nh tính. Tác gi xin trân tr ng c m ơn ./. 2.2. Ki n ngh v i Ngân hàng Nhà nư c - NHNN c n có chính sách rõ ràng ñ i v i các TCTD: tách b ch ch c năng kinh doanh c a NHTM qu c doanh kh i ch c năng th c hi n “chính sách” c a Nhà nư c.