luận văn: Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại công ty xây dựng Lũng Lô

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:121

Thêm vào BST

Báo xấu

457
lượt xem 206
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một tổ chức, một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì yếu tố đầu tiên là cần có nguồn nhân lực vì con người là nguồn gốc để sáng tạo ra giá trị mới, có con người thì các nguồn lực khác mới có khả năng phát huy tác dụng

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn: Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại công ty xây dựng Lũng Lô

LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Hoàn thi n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i công ty xây d ng Lũng Lô.” 1
C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM c l p - T do - H nh phúc Hà N i, ngày 25 tháng 04 năm 2008 --O0O-- B N CAM OAN Kính g i : Khoa Kinh t và Qu n lý Ngu n nhân l c Tên tôi là : Nguy n Th Hà L p : Kinh t lao ng 46A tài: “Hoàn thi n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i công ty xây d ng Lũng Lô” là chuyên mà n i dung nghiên c u v công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh nghi p. ây là chuyên do chính b n thân tôi t làm d a trên cơ s thu th p s li u t nhà máy, các tài li u tham kh o chuyên ngành có liên quan và s hư ng d n h t s c t n tình c a th y giáo hư ng d n PGS.TS. Vũ Th Mai. Tôi xin cam oan b n chuyên này hoàn toàn là do tôi t làm, không có s sao chép c a b t c chuyên nào cùng tài. Tôi xin hoàn toàn ch u trách nhi m v nh ng thông tin ã ưa ra. Hà n i, ngày 27 tháng 04 năm 2008 Nguy n Th Hà 2
L I C M ƠN Trong quá trình th c chuyên t t nghi p, em ã nh n ư c s quan tâm c a các Anh, Ch và các Bác trong phòng T ch c Lao ng Ti n lương trong công ty Xây d ng Lũng Lô. Em xin chân thành c m ơn anh Nguy n M nh Cư ng – tr lý phòng T ch c Lao ng Ti n lương ã t o i u ki n và ch b o nhi t tình cho em hoàn thành chuyên t t nghi p. C m ơn s hư ng d n c a Cô giáo PGS.TS Vũ Th Mai. M c dù ã có nhi u c g ng, song do th i gian, trình , c bi t là kinh nghi m còn h n ch nên chuyên c a em còn có nhi u thi u sót. Kính mong ư c s óng góp ý ki n em hoàn thành t t hơn tài này. 3
M CL C DANH M C B NG, SƠ , M U PHI U L IM U ....................................................................................... 9 CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C TRONG DOANH NGHI P .......................... 12 1.1 T m quan tr ng c a ào t o và phát tri n ngu n nhân l c iv i doanh nghi p 12 1.1.1 M t s khái ni m liên quan n ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ............................................................................................... 12 1.1.2 T m quan tr ng c a công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh nghi p ...................................................................... 13 1.2 Phân lo i các hình th c ào t o 14 1.3 Ti n trình xây d ng chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c 15 1.3.1 Các căn c xây d ng chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c .................................................................................... 15 1.3.2 Ti n trình xây d ng chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ............................................................................................... 16 1.3.2.1 Xác nh nhu c u và m c tiêu ào t o .................................. 16 1.3.2.2 L a ch n i tư ng ào t o ................................................. 20 1.3.2.3 Xây d ng n i dung chương trình và l a ch n phương pháp ào t o............................................................................................. 21 1.3.2.4 D tính chi phí ào t o ........................................................ 25 1.3.2.5 L a ch n và ào t o giáo viên ............................................. 25 1.3.2.6 ánh giá chương trình và hi u qu ào t o ......................... 26 1.4 Các y u t nh hư ng n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c 27 4
1.4.1 Quan i m c a doanh nghi p v n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ........................................................................... 27 1.4.2 M c tiêu, chi n lư c s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p .. 27 1.4.3 c i m s n xu t kinh doanh, trình công ngh , kinh phí, cơ s v t ch t ............................................................................................ 28 1.4.4 Các chính sách phát tri n và c i m c nh tranh c a ngu n nhân l c ............................................................................................... 29 1.4.5 Y u t khác ................................................................................. 29 CHƯƠNG 2 :TH C TR NG CÔNG TÁC ÀO T O VÀ PHÁT TRI N T I CÔNG TY XÂY D NG LŨNG LÔ ............................. 31 2.1 M t s c i m công ty nh hư ng n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c 31 2.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty Xây d ng Lũng Lô ......................................................................................................... 31 2.1.2 Cơ c u t ch c và b máy ho t ng ........................................ 33 2.1.3 c i m ngành ngh kinh doanh ............................................. 39 2.1.4 c i m v ngu n nhân l c ...................................................... 40 2.1.5 Tình hình th c hi n ho t ng s n xu t kinh doanh trong nh ng năm g n ây............................................................................. 46 2.1.6 Các ho t ng c a công tác qu n tr nhân l c c a Công ty Xây d ng Lũng Lô ...................................................................................... 48 2.2. Phân tích th c tr ng công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a Công ty Xây d ng Lũng Lô 51 2.2.1 Th c tr ng công tác ào t o t i Công ty Xây d ng Lũng Lô .. 52 2.2.1.1 Xác nh nhu c u và m c tiêu ào t o .................................. 52 2.2.1.2 L a ch n i tư ng .............................................................. 56 2.2.1.3 L a ch n phương pháp ào t o ........................................... 56 5
2.2.1.4 Xây d ng n i dung chương trình và l a ch n phương pháp ào t o............................................................................................. 60 2.2.1.5 Ngu n kinh phí, cơ s v t ch t ph c v cho công tác ào t o và phát tri n. ................................................................................... 61 2.2.1.6 L a ch n và ào t o giáo viên ............................................. 64 2.2.1.7 ánh giá chương trình và k t qu ào t o ........................... 65 2.2.1.8 Các ch chính sách i v i ngư i lao ng ..................... 66 2.2.2. ánh giá k t qu ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a Công ty Xây d ng Lũng Lô năm 2005 – 2007 ................................... 68 2.2.1.1 Quy mô ào t o .................................................................... 68 2.2.1.2 Ch t lư ng ào t o ............................................................. 71 2.2.3.2 H n ch và nguyên nhân ...................................................... 75 CHƯƠNG 3: CÁC GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC ÀO T O VÀ PHÁT TRI N T I CÔNG TY XÂY D NG LŨNG LÔ ............................................................................................ 79 3.1 Phương hư ng, nhi m v s d ng lao ng trong công ty trong giai o n 2008 - 2010 79 3.1.1 Th c hi n t ch c, biên ch ....................................................... 79 3.1.2 Qu n lý và s d ng lao ng trong 2008 và k ho ch hóa ngu n nhân l c dài h n cho công ty .............................................................. 80 3.2 Quan i m, m c tiêu, phương hư ng nh m hoàn thi n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c 80 3.2.1 Quan i m, phương hư ng công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a công ty Xây d ng Lũng Lô. .............................. 80 3.2.2 M c tiêu, chi n lư c công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a công ty Xây d ng Lũng Lô .................................................... 82 6
3.3 M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c 82 3.3.1 Hoàn thi n vi c xác nh nhu c u ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ............................................................................................... 83 3.3.2 Các hình th c ào t o m i ......................................................... 86 3.3.3 S d ng có hi u qu ngu n kinh phí ph c v cho công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c......................................................... 89 3.3.4 M t s quy nh, quy ch ph c v cho công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ........................................................................... 90 3.3.5 ánh giá kh năng th c hi n công vi c và phân tích công vi c c a ngư i lao ng .............................................................................. 90 3.3.6 T o ng l c cho cán b công nhân viên trong công ty ........... 95 3.3.7 Xây d ng hoàn thi n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong công ty.................................................................................. 97 3.3.8 T ch c chương trình th gi i, có tay ngh .............................. 98 3.3.9 Nâng cao vai trò công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c sau m i chương trình h c ................................................................. 100 3.4 M t s gi i pháp ki n ngh nh m hoàn thi n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a công ty Xây d ng Lũng Lô 101 K T LU N ............................................................................................... 106 TÀI LI U THAM KH O PH L C 7
8
L IM U 1.Tính c p thi t c a tài. M t t ch c, m t doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n thì y u t u tiên là c n có ngu n nhân l c vì con ngư i là ngu n g c sáng t o ra giá tr m i, có con ngư i thì các ngu n l c khác m i có kh năng phát huy tác d ng. u tư vào y u t con ngư i mang l i hi u qu cao hơn h n so v i u tư im i trang thi t b k thu t và các y u t khác c a quá trình s n xu t kinh doanh. Th i i công ngh thông tin hi n nay ã tác ng mãnh m n dây chuy n s n xu t, cung cách qu n lý, n n p s ng và suy nghĩ c a m i ngư i trong doanh nghi p. i u ó ã làm cho các nhà lãnh o ph n nào quan tâm và trang b cho ngư i lao ng m i ki n th c k năng theo k p v i s i m i. Nhu c u ào t o và phát tri n tr nên c p bách hơn bao gi h t. ư c xem như là m c tiêu chi n lư c phát tri n m i t ch c. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c là m t ch c năng quan tr ng c a qu n tr nhân l c. Nó là phương hư ng quan tr ng nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c, ây là nhu c u không th thi u i v i b t kỳ lo i hình t ch c nào.Tuy nhiên không ph i b t kỳ t ch c nào cũng nh n th c ư c y vai trò c a công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. Bên c nh nh ng doanh nghi p bi t chú tr ng, u tư cho công tác này, cũng còn không ít nh ng doanh nghi p chưa th c s quan tâm, t o i u ki n c n thi t cho ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. i u ó nh hư ng tiêu c c t i hi u qu công vi c, cũng như s phát tri n b n v ng n nh c a doanh nghi p. c bi t v i Công ty Xây d ng Lũng Lô, v i quy mô doanh nghi p tương i l n, òi h i i ngũ cán b qu n lý ph i có trình chuyên môn cao qu n lý i u hành công ty hi u qu , c nh tranh trên th trư ng. Vì v y, Công ty ã r t chú tr ng cho công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. 9
Nh n th c ư c t m quan tr ng ó, em quy t nh ch n tài “ Hoàn thi n công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i Công ty Xây D ng Lũng Lô” 2. M c ích nghiên c u c a tài. * M c ích: - Nh m h th ng hóa cơ s lý lu n v công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh nghi p. - Xác nh rõ nguyên nhân, ánh giá úng th c tr ng t ó ưa ra nh ng gi i pháp t i ưu nh m nâng cao hi u qu công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i công ty Xây d ng Lũng Lô. T ó t o cho công ty có i ngũ nhân viên có trình chuyên môn v ng vàng, áp ng yêu c u công vi c. 3. i tư ng nghiên c u c a tài. * i tư ng nghiên c u: tài t p trung nghiên c u ch y u v công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i Công ty Xây d ng Lũng Lô. * Ph m vi nghiên c u: Nghiên c u trong ph m vi các ho t ng ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a Công ty Xây d ng Lũng Lô trong 3 năm t 2005 - 2007. 4. Phương pháp nghiên c u tài tài ã s d ng k t h p các phương pháp sau: - Phương pháp phân tích, t ng h p. - Phương pháp so sánh th ng kê. - Phương pháp kh o sát… 5. Ý nghĩa c a vi c nghiên c u tài. - Giúp h th ng hóa các ki n th c v m t v n khoa h c qu n tr nhân l c trong doanh nghi p. 10
- Trau d i phương pháp nghiên c u khoa h c, v n d ng các ki n th c lý lu n c a ho t ng qu n lý vào th c ti n công tác s n xu t kinh doanh và gi i quy t các v n t ra c a doanh nghi p. 6. K t c u c a lu n văn. Chương I: Cơ s lý lu n v ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh nghi p. Chương II: Th c tr ng công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong Công ty Xây d ng Lũng Lô. Chương III: M t s ý ki n nh m nâng cao hi u qu công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c t i Công ty Xây d ng Lũng Lô. 11
CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C TRONG DOANH NGHI P 1.1 T m quan tr ng c a ào t o và phát tri n ngu n nhân l c iv i doanh nghi p 1.1.1 M t s khái ni m liên quan n ào t o và phát tri n ngu n nhân l c B t c t ch c nào cũng ư c t o thành b i các thành viên là con ngư i hay ngu n nhân l c c a nó. Theo quan i m ư c ưa ra trong giáo trình “Phân tích lao ng xã h i” do TS Tr n Xuân C u ch biên thì “ T ch c bao hàm m t ch nh th ho t ng c l p, có chính danh và tôn ch m c ích ho t ng.” Nó có th là m t doanh nghi p, m t công ty, m t cơ quan, m t t ch c..Ngu n nhân l c hay con ngư i là m t nhân t không th thi u trong t ch c. Không nh ng th , ngu n nhân l c là m t ngu n l c s ng, ngu n l c mang tính chi n lư c, là nhân t ch y u t o ra l i nhu n cho doanh nghi p và là m t y u t c a s phát tri n kinh t xã h i. Nó ư c xem xét trên góc s lư ng và ch t lư ng. S lư ng ngu n nhân l c ư c bi u hi n thông qua các ch tiêu quy mô và t c tăng ngu n nhân l c. Ch t lư ng xem xét trên các m t: trình văn hóa, s c kh e, chuyên môn…Nhân l c ư c hi u là toàn b các kh năng v th l c và trí l c c a con ngư i ư c v n d ng ra trong quá trình lao ng s n xu t. Nó cũng ư c xem là s c lao ng c a con ngư i - m t ngu n l c quý giá nh t trong các y u t s n xu t c a các doanh nghi p. Do v y, nhân l c c a doanh nghi p bao g m t t c nh ng ngư i lao ng làm vi c trong doanh nghi p M c tiêu c a b t kỳ t ch c nào cũng là s d ng m t cách có hi u su t ngu n nhân l c. Không m t doanh nghi p nào ho t ng hi u qu n u thi u ho t ng công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c có v trí quan tr ng, nh hư ng n ch t lư ng ngu n nhân 12
l c c a t ch c. Cho nên c n làm rõ ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a t ch c. Theo quan i m c a Ths. Nguy n Vân i m và PGS.TS. Nguy n Ng c Quân trong giáo trình “ Qu n tr nhân l c”- NXB Lao ng – xã h i thì “ ào t o và phát tri n ngu n nhân l c là nh ng ho t ng nh m duy trì và nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c c a t ch c”. Có nhi u quan i m khác nhau v ào t o và phát tri n ngu n nhân l c nhưng nhìn chung các khái ni m u c p n m t quá trình tương t . “ ó chính là quá trình cho phép con ngư i ti p thu các ki n th c ho c các k năng m i và thay i các quan i m hay hành vi và nâng cao kh năng th c hi n công vi c c a các cá nhân”. (Theo quan i m c a Tác gi Tr n Kim Dung, giáo trình Qu n tr nhân l c - NXB Th ng kê). Th c t và lý lu n u cho r ng: ào t o và phát tri n ngu n nhân l c chính là t ng th các ho t ng h c t p có t ch c và ư c ti n hành trong nh ng kho ng th i gian nh t nh nh m t o ra s thay i hành vi ngh nghi p; chu n b cho ngư i lao ng c a t ch c theo k p v i cơ c u c a t ch c khi nó thay i và phát tri n. Tuy ào t o có nh hư ng vào hi n t i, chú tr ng công vi c hi n th i c a cá nhân, giúp các cá nhân có ngay các k năng c n thi t th c hi n t t công vi c hi n t i. Còn phát tri n nh m chú tr ng lên các công vi c tương lai trong t ch c, doanh nghi p. Trên th c t , trong m t t ch c công tác này ư c ti n hành m t cách th ng nh t ch không tách bi t thành các ho t ng riêng bi t. ó là m t ti n trình liên t c không bao gi t. Phát tri n ư c ti n hành khi ã ào t o. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c là hai quá trình có m i liên h m t thi t h u cơ và h tr b sung cho nhau. 1.1.2 T m quan tr ng c a công tác ào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh nghi p 13
ào t o và phát tri n ngu n nhân l c là m t trong nh ng y u t tiên quy t quy t nh s t n t i, hưng th nh và phát tri n c a m i qu c gia. ng C ng s n Vi t nam ã kh ng nh: “Giáo d c và ào t o là qu c sách, là y u t then ch t phát tri n và xây d ng nư c ta”. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c có vai trò quan tr ng trong vi c giúp con ngư i có ki n th c, k năng c n thi t tham gia vào m t ho t ng nào ó trong th gi i công vi c ngoài xã h i; tham gia vào lao ng s n xu t, lao ng qu n lý, i u hành k thu t công ngh .. Chi phí cho ào t o và phát tri n ngu n nhân l c là t n kém nhưng ó là m t t t y u khách quan mang l i l i ích tr c ti p và lâu dài cho doanh nghi p nói chung và cho t ng thành viên doanh nghi p nói riêng. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c có t m quan tr ng trong áp ng nhu c u, hi u qu th c hi n công vi c và m i ho t ng c a t ch c trong doanh nghi p, áp ng nhu c u h c t p nâng cao trình cho ngư i lao ng; t o cho ngư i lao ng có cách nhìn, tư duy m i, là cơ s phát huy ư c tính năng ng sáng t o c a ngư i lao ng trong công vi c; duy trì và nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c. ó cũng chính là th c hi n chi n lư c con ngư i, mang ý nghĩa nhân văn th hi n tính trách nhi m xã h i c a doanh nghi p i v i nhân viên c a mình; g n bó gi a ngư i lao ng v i doanh nghi p; nâng cao tính năng ng và n nh t o ra l i th c nh tranh giúp doanh nghi p có th t n t i và i lên trong c nh tranh. 1.2 Phân lo i các hình th c ào t o Hình th c ào t o là các cách th c ư c các t ch c áp d ng ti n hành ào t o cho ngư i lao ng giúp cho h th c hi n t t công vi c. Trong th c t có nhi u tiêu th c phân lo i hình th c ào t o. N u ng trên góc h c viên thì có ào t o m i, ào t o l i và ào t o nâng cao. ào t o l i i tư ng là nh ng ngư i lao ng ph thông chưa có ngh ư c cung c p các ki n th c và k năng ti p c n v i công vi c; ào 14
t o l i áp d ng i v i lao ng có trình lành ngh nhưng c n i ngh do yêu c u c a doanh nghi p; ào t o nâng cao là nâng cao ki n th c, chuyên môn ngh nghi p, kinh nghi m giúp cho ngư i lao ng có th m ương và th c hi n ư c nh ng công vi c ph c t p hơn ví d như hàng năm công ty thư ng ào t o nâng cao cho i ngũ công nhân phá mìn. Bên c nh ó theo m c ích c a n i dung ào t o thì có các hình th c như: ào t o kĩ thu t an toàn cho ngư i lao ng nh m hư ng d n ngư i lao ng th c hi n an toàn công vi c, ngăn ng a tai n n ví d như trong thi công xây d ng và rà phá bom mìn. Là yêu c u b t bu c ngư i lao ng tham d . ào t o và phát tri n năng l c cho các nhà qu n tr giúp cho các nhà qu n tr gia nâng cao k năng th c hành kinh nghi m qu n lý, khuy n khích nhân viên trong doanh nghi p. Vi c l a ch n hình th c ào t o nào mang l i hi u qu cao nh t ph thu c vào các yêu c u v quy mô ào t o, m c ph c t p, n i dung ào t o và i u ki n k thu t, tài chính ..c th t ng doanh nghi p. 1.3 Ti n trình xây d ng chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c 1.3.1 Các căn c xây d ng chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c Khi xây d ng n i dung, chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c n d a vào các căn c sau: - Căn c vào nh hư ng, chi n l ơc phát tri n c a doanh nghi p do c p qu n tr cao nh t v ch ra, t ó giám c nhân s ho ch nh yêu c u mang tính chi n lư c trong tương lai, t ó có hư ng ào t o và phát tri n chu n b cho nhân s t xa. - D a vào b ng phân tích công vi c c bi t là khi phát sinh nh ng công vi c m i, khi tính ch t công vi c thay i làm thay i yêu c u k năng c a nhân viên 15
- D a trên vi c ánh giá thành tích gi a công vi c, ch ra nh ng b t c p gi a ngư i và vi c, nh ng lý do mà nhân viên không áp ng ư c yêu c u công vi c, t ó có các gi i pháp kh c ph c và ra chương trình ào t o. 1.3.2 Ti n trình xây d ng chương trình ào t o và phát tri n ngu n nhân l c µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc, c¸c doanh nghiÖp ph¶i th−êng xuyªn, kÞp thêi nhËn thøc mäi sù thay ®æi cña m«i tr−êng vµ c¸c nh©n viªn ®Ó x©y dùng néi dung ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. ViÖc x©y dùng ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ph¶i ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch bµi b¶n, hÖ thèng theo mét quy tr×nh nhÊt ®Þnh. Tr¸nh tuú tiÖn, ®¹i kh¸i qua loa cã thÓ dÉn tíi thÊt b¹i, kÐm hiÖu qu¶. Theo kinh nghiÖm cña c¸c doanh nghiÖp, th× quy tr×nh x©y dùng ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc, ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp nªn tiÕn hµnh theo các b−íc sau ®©y: 1.3.2.1 Xác nh nhu c u và m c tiêu ào t o Xác nh nhu c u ào là quá trình xác nh bi t ư c c n ào t o s lư ng ngư i bao nhiêu, lo i lao ng c n ào t o và b ph n nào, trong th i gian bao lâu. Nhu c u ào t o ư c xác nh d a trên nh ng cơ s như: phân tích doanh nghi p, phân tích tác nghi p và phân tích nhân viên (con ngư i). Phân tích doanh nghi p c n ánh giá ư c ch s hi u qu v m t t ch c, k ho ch chu n b i ngũ k c n, nhân viên và môi trư ng t ch c. Trư c h t quan tâm n m c tiêu doanh nghi p: ng n h n, trung h n, dài h n. Bên c nh ó, ph i phân tích nhu c u ngu n nhân l c thông qua s và ch t lư ng ngu n nhân l c c n có th c hi n m c tiêu. Cu i cùng là các ch tiêu ph n ánh hi u su t doanh nghi p - i u mà các doanh nghi p mong mu n thu ư c qua ào t o, bao g m: giá thành lao ng, ch t lư ng s n ph m… 16
Giác th hai là phân tích tác nghi p: xác nh lo i k năng và các hành vi c n thi t cho nhân viên th c hi n t t công vi c. Phân tích tác nghi p hơi gi ng v i phân tích công vi c, tuy nhiên phân tích tác nghi p là nh hư ng nhân viên không ph i là nh hư ng công vi c. Phân tích tác nghi p s chú tr ng xác nh xem nhân viên c n làm gì th c hi n công vi c t t. Cu i cùng là phân tích nhân viên: lo i phân tích này chú tr ng lên các năng l c, c tính cá nhân c a nhân viên, ư c xác nh ai là ngư i c n thi t ư c ào t o và nh ng ki n th c, quan i m nào c n thi t ư c lĩnh h i hay chú ý trong quá trình ào t o, phát tri n. Các chương trình ào t o nên chú tr ng vào i tư ng th c s c n thi t ào t o. Phân tích nhân viên òi h i ánh giá úng kh năng và k năng ngh nghi p c a nhân viên. Vi c xác nh nhu c u ào t o có th dùng các phương pháp như sau: Xác nh nhu c u ào t o công nhân k thu t: - Phương pháp tính toán: xác nh nhu c u ào t o công nhân k thu t trư c h t c n xác nh nhu c u công nhân k thu t c n thi t áp ng yêu c u k ho ch. Có th tính toán nhu c u công nhân k thu t c n thi t theo 3 phương pháp sau: + Phương pháp tính căn c vào t ng hao phí th i gian lao ng k thu t c n thi t cho t ng lo i s n ph m và qu th i gian lao ng c a t ng lo i công nhân k thu t tương ng. Ti Kt i = Q i.Hi (1) Kti: Nhu c u công nhân k thu t thu c ngh ho c chuyên môn i. 1 . Ths. Nguy n Vân i m & PGS.TS. Nguy n Ng c Quân - 2004 - Giáo trình Qu n tr nhân l c - NXB Lao ng - Xã h i – trang 173 17
Ti : T ng hao phí th i gian lao ng k thu t thu c ngh i ho c chuyên môn c n thi t s n xu t trong tương lai. Qi : Qu th i gian lao ng c a m t công nhân k thu t thu c ngh ho c chuyên môn i. Hi : Kh năng hoàn thành vư t m c kỳ tri n v ng c a công nhân k thu t thu c ngh ho c chuyên môn i. + Phương pháp tính toán căn c vào s lư ng máy móc, thi t b k thu t c n thi t cho s n xu t, m c m nhi m c a m t công nhân viên k thu t và h s ca làm vi c c a máy móc thi t b . SM . H ca Kt = (2) N SM : S lư ng máy móc trang thi t b k thu t c n thi t cho quá trình s n xu t kỳ k ho ch. H ca : H s ca làm vi c c a máy móc trang thi t b chính. N : S lư ng máy móc trang thi t b do m t công nhân k thu t ph i ph trách. - Phương pháp ch s . I sp . I kt/cn I kt = Iw (3 ) Ikt : Ch s tăng công nhân viên k thu t kỳ k ho ch 2 Ths. Nguy n Vân i m & PGS.TS. Nguy n Ng c Quân - 2004 - Giáo trình Qu n tr nhân l c - NXB Lao ng - Xã h i – trang 173 3 Ths. Nguy n Vân i m & PGS.TS. Nguy n Ng c Quân - 2004 - Giáo trình Qu n tr nhân l c - NXB Lao ng - Xã h i – trang 174 18
I SP : Ch s tăng s n ph m I kt/cn : Ch s tăng t tr ng công nhân viên k thu t trên t ng s công nhân kỳ k ho ch. I w : Ch s tăng năng su t lao ng kỳ k ho ch. Phương pháp này cho s li u không chính xác b ng hai cách tính hai phương pháp trên, vì th ch ư c dùng d báo nhu c u công nhân k thu t trong các k ho ch dài h n các doanh nghi p l n. - Phương pháp tr c ti p Căn c vào b n phân tích công vi c, vào tình hình th c hi n công vi c, cơ c u t ch c c a doanh nghi p tr c ti p xác nh s công nhân k thu t c a t ng ngh c n thi t trong t ng b ph n phân xư ng, sau ó t ng h p l i thành nhu c u toàn doanh nghi p. Phương pháp này tương i ph c t p, lâu, nhưng chính xác. - Phương pháp phân tích tư li u S d ng nh ng tư li u có s n như phân tích nhu c u c a ngư i nh m ch c thì c n s d ng b n thuy t minh phân tích công vi c, nh t ký công tác. Còn i v i nhân viên m i tuy n d ng so sánh v i nh ng quy nh trong b ng phân tích công vi c, xác nh nhu c u ào t o. - Phương pháp trưng c u ý ki n Thông qua vi c trưng c u ý ki n c a nh ng ngư i có liên quan s có l i cho vi c ưa ra ánh giá v nhu c u ào t o c a nhân viên. Phương pháp này phù h p v i vi c phân tích nhu c u ào t o c a cán b qu n lý. Xác nh nhu c u ào t o cán b qu n lý Các phương pháp xác nh nhu c u ào t o nói chung u có th s d ng xác nh nhu c u ào t o và phát tri n cho cán b qu n lý. Và nhu c u ó thư ng ph thu c tr c ti p vào chi n lư c chính sách qu n tr ngu n nhân l c trong doanh nghi p, c bi t là các chính sách tuy n d ng, ào t o, b t, 19
thăng ti n n i b s có nhu c u phát tri n qu n tr cao và thư ng xuyên quan tâm b i dư ng nâng cao năng l c cho i ngũ cán b .. Nhu c u ào t o cán b qu n lý ư c xác nh thông qua k t qu th c hi n công vi c và so sánh v i các b n phân tích công vi c. Nh ng ngư i th c hi n công vi c chưa t t s ư c ti n hành ào t o b i dư ng hoàn thành công vi c hi n t i t t hơn. Còn nh ng cán b qu n lý ang th c hi n t t công vi c hi n t i, có y nh ng k năng, ph m ch t c n thi t, có kh năng phát tri n s ư c ào t o, b i dư ng, chu n b thêm m i có th b t vào nh ng v trí công vi c cao hơn. Sau khi nhu c u ào t o ã ư c xác nh, doanh nghi p c n chuy n các nhu c u ào t o sang m c tiêu ào t o ho c nh ng mong i c a doanh nghi p v i m c tiêu ào t o. Xác nh m c tiêu ào t o là công vi c u tiên mà không th b qua cho b t kỳ chương trình ào t o nào. Xác nh k t qu c n t ư c sau m i chương trình ào t o, bao g m: nh ng k năng c n thi t ư c ào t o, trình chuyên môn, k thu t qu n lý, chuy n bi n nh n th c, thái sau các khóa h c; xác nh s lư ng và cơ c u h c viên; n nh th i gian ào t o và hoàn thành chương trình ào t o. Các m c tiêu t ra ph i t các yêu c u sau ây: h n nh th i gian h p lý; c th ; o lư ng ư c. Tóm l i, các m c tiêu có th còn r t h n h p, gi i h n vào kh năng c a m t ch c v nào ó. M c tiêu cũng có th tràn d i r ng như nâng cao k năng qu n tr c a t t c các c p qu n tr tuy n th nh t bao g m các qu n c, ki m soát viên..Vì th , m c tiêu ào t o càng c th bao nhiêu thì công tác ào t o càng t k t qu cao b y nhiêu. 1.3.2.2 L a ch n i tư ng ào t o Sau khi ã xác nh rõ m c tiêu, nhà qu n lý c n l a ch n i tư ng và phương ti n, cách th c ào t o thích h p nh m t hi u qu cao nh t. Tùy 20