intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

luận văn:Hoàn thiện công tác tạo động lực cho người lao động tại Công ty Sản xuất Kinh doanh Đầu tư và Dịch vụ Việt Hà

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:125

399
lượt xem
169
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau hơn một năm kể từ khi trở thành thành viên thứ 150 của WTO - Tổ chức Thương mại Thế giới - (vào ngày 7-11-2006), Việt Nam ngày càng khẳng định hơn vị thế của mình trong cộng đồng quốc tế, ngày càng hội nhập sâu hơn vào thị trường khu vực và thế giới. Từ đó, làm gia tăng sự đầu tư của các tập đoàn kinh tế, các quốc gia lớn mạnh trên thế giới, làm gia tăng dòng vốn FDI vào Việt Nam,…...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: luận văn:Hoàn thiện công tác tạo động lực cho người lao động tại Công ty Sản xuất Kinh doanh Đầu tư và Dịch vụ Việt Hà

  1. Lu n văn t t nghi p HKTQD LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty S n xu t Kinh doanh u tư và D ch v Vi t Hà”
  2. Lu n văn t t nghi p HKTQD C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM c l p – T do – H nh phúc L I CAM OAN H và tên : Nguy n Th Thu Hi n SV l p : Kinh t Lao ng 46B Khoa : Kinh t và Qu n lý Ngu n nhân l c Em xin cam oan ây là bài vi t c a riêng em, do em t nghiên c u, phát tri n và hoàn thi n, không sao chép trong b t kỳ tài li u nào. S li u, tài li u và các k t qu ư c s d ng trong Chuyên này u có tính xác th c và ư c l y t nh ng ngu n áng tin c y. Sinh viên Nguy n Th Thu Hi n
  3. Lu n văn t t nghi p HKTQD L I C M ƠN Em xin chân thành c m ơn s hư ng d n t n tình và chi ti t c a Th c s Nguy n Thanh Vân, cùng toàn th Cán b , công nhân viên Phòng T ch c – Nhân s và các phòng, ban khác ( Phòng Hành chính – Qu n tr , Phòng Tài chính – K toán, Phòng K thu t – D án,…) c a Công ty SX-KD u t và D ch v Vi t Hà ã giúp em hoàn thành t t bài Chuyên t t nghi p này.
  4. Lu n văn t t nghi p HKTQD M CL C L IM U .............................................................................................1 CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N V NG L C VÀ T O NG L C CHO NGƯ I LAO NG ...............................................................4 1.1. ng l c lao ng và các y u t t o ng l c. ....................................... 4 1.1.1. M t s khái ni m cơ b n ..................................................................... 4 1.1.2. Các y u t t o ng l c cho ngư i lao ng ....................................... 7 1.2. M t s h c thuy t t o ng l c ............................................................ 11 1.2.1. H th ng nhu c u c a Maslow ......................................................... 11 1.2.2. H c thuy t hai y u t c a F.Herzberg ............................................... 12 1.2.3. H c thuy t kỳ v ng c a Victor Vrom ............................................... 12 1.2.4. H c thuy t công b ng c a J.Stasy Adam .......................................... 13 1.2.5. H c thuy t tăng cư ng tích c c c a B.F.Skinner .............................. 13 1.3. Các phương hư ng t o ng l c lao ng............................................ 14 1.3.1. Xác nh nhi m v và tiêu chu n th c hi n công vi c ...................... 14 1.3.2. T o i u ki n thu n l i cho ngư i lao ng hoàn thành nhi m v .... 16 1.3.3. Kích thích lao ng........................................................................... 17 1.4. S c n thi t ph i hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng ............................................................................................................... 25 2.1. T ng quan v Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà. ................ 27 2.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty .................................. 27 2.1.2. Ch c năng, nhi m v và nguyên t c ho t ng c a Công ty ............. 30 2.1.3. Sơ b máy t ch c và ch c năng, nhi m v c a các phòng ban ... 32 2.1.4. c i m ngành ngh s n xu t, kinh doanh và công ngh s n xu t... 40 2.1.5. c i m i ngũ cán b , công nhân viên......................................... 44 2.1.6. Phân tích k t qu s n xu t kinh doanh .............................................. 47
  5. Lu n văn t t nghi p HKTQD 2.2. ÁNH GIÁ TH C TR NG CÔNG TÁC T O NG L C CHO NGƯ I LAO NG T I CÔNG TY SX-KD U TƯ VÀ D CH V VI T HÀ. ...................................................................................................... 51 2.2.1. Xác nh nhi m v và tiêu chu n th c hi n công vi c ...................... 51 2.2.2 i u ki n và môi trư ng làm vi c ...................................................... 54 2.2.3 T o ng l c t công tác tuy n ch n, b trí, s p x p lao ng ........... 57 2.2.4 Công tác ào t o nâng cao trình , chuyên môn cho ngư i lao d ng ........................................................................................................... 58 2.2.5 T o ng l c thông qua công tác ti n lương ...................................... 62 2.2.6 T o ng l c thông qua công tác ti n thư ng .................................... 71 2.2.7 Tình hình ph c p .............................................................................. 75 2.2.8 Ho t ng phúc l i và d ch v ........................................................... 75 2.2.9 Các kích thích tinh th n khác ............................................................ 77 2.2.10 M t s nh n xét ............................................................................... 79 CHƯƠNG 3: NH NG GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC T O NG L C CHO NGƯ I LAO NG T I CÔNG TY S N XU T KINH DOANH U TƯ VÀ D CH V VI T HÀ ........... 83 3.1 M c tiêu, phương hư ng phát tri n c a Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà trong th i gian t i. ............................................................ 83 3.1.1 M c tiêu ho t ng c a Công ty ....................................................... 83 3.1.2 Phương hư ng phát tri n c a Công ty ................................................ 83 3.2 Các gi i pháp nh m hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà. ................................ 84 3.2.1 Hoàn thi n công tác phân tích và ánh giá th c hi n công vi c ......... 84 3.2.2 Không ng ng ào t o nâng cao trình chuyên môn nghi p v CBCNV ...................................................................................................... 94
  6. Lu n văn t t nghi p HKTQD 3.2.3 Tuy n ch n, s p x p và b trí lao ng phù h p v i y u c u công vi c .................................................................................................... 97 3.2.4 Duy trì và c i thi n môi trư ng và i u ki n làm vi c........................ 99 3.2.5 Nâng cao hi u qu các hình th c l i ích v t ch t ............................... 99 3.2.6 Hoàn thi n các công tác khuy n khích tinh th n khác cho ngư i lao ng ......................................................................................................... 104 K T LU N ............................................................................................. 105
  7. Lu n văn t t nghi p HKTQD DANH M C SƠ , B NG BI U Sơ 2.1: Sơ t ch c Công ty SXKD u tư và D ch v Vi t Hà ..................... 32 Sơ 2.2 :Sơ dây chuy n công ngh s n xu t Bia .......................................... 42 B ng 2.3: c i m Lao ng Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà qua các năm 2005, 2006, 2007: .................................................................................. 45 B ng 2.4: B ng t ng h p v v n kinh doanh c a Công ty .................................... 49 B ng 2.5: K t qu ho t ng S n xu t - kinh doanh t năm 2005 - 2007 ................ 50 B ng 2.6: M c hài lòng v i k t qu ánh giá th c hi n công vi c ..................... 54 Bi u 2.7: M i quan h trong t p th Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà ..... 56 B ng 2.8: Tình hình tuy n ch n, b trí và s p x p lao ng trong nh ng năm g n ây.: ........................................................................................................... 57 B ng 2.9 : Tình hình ào t o CBCNV c a Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà trong th i gian qua (2005-2007): ................................................................ 60 Bi u 2.10: Ý ki n c a ngư i lao ng v công tác ào t o, nâng cao trình chuyên môn, nghi p v cho ngư i lao ng c a Công ty: ............................................... 62 B ng 2.11 : B ng thanh toán lương tháng 2 năm 2008 CBCNV Phòng T ch c – Nhân s ...................................................................................................... 64 B ng 2.12: TLBQ c a ngư i lao ng trong Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà: ...................................................................................................... 67 Bi u 2.13: M c hài lòng v i m c lương hi n t i c a CBCNV trong Công ty: ...... 68 Bi u 2.14 : So sánh TLBQ và TNBQ tháng c a m t lao ng c a Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà v i khu v c Hà N i năm 2007 .................................. 69 B ng 2.15: So sánh TLBQ và TNBQ tháng c a 1 lao ng c a Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà v i TLBQ và TNBQ tháng c a m t lao ng trong các lo i hình doanh nghi p trên a bàn Hà N i năm 2007 ............................................... 70 B ng 2.16 : Ti n lương bình quân c a CBCNV c a Công ty trong th i gian g n ây (2005-2007) ................................................................................................. 72 B ng 2.17: M c hài lòng c a ngư i lao ng v ch tiêu thư ng và m c thư ng c a Công ty ................................................................................................. 74 B ng 3.18: B n mô t công vi c ...................................................................... 88 B ng 3.19: B ng ánh giá cán b , công nhân viên trong Công ty ............................... 91
  8. Lu n văn t t nghi p HKTQD DANH M C CÁC CH VI T T T ATVSTP : An toàn v sinh th c ph m AT-VS L : An toàn – v sinh lao ng CBCNV : Cán b , công nhân viên DNNN : Doanh nghi p Nhà nư c DN : Doanh nghi p FDI : u tư tr c ti p nư c ngoài L : Lao ng PCCC : Phòng cháy ch a cháy SX-KD : S n xu t Kinh doanh TLBQ : Ti n lương bình quân TNBQ : Thu nh p bình quân TTBQ : Ti n thư ng bình quân Tp. : Thành ph TDTT : Th d c th thao XHCN : Xã h i ch nghĩa UBND : U ban nhân dân
  9. Lu n văn t t nghi p 1 HKTQD L IM U 1. S c n thi t c a tài Sau hơn m t năm k t khi tr thành thành viên th 150 c a WTO - T ch c Thương m i Th gi i - (vào ngày 7-11-2006), Vi t Nam ngày càng kh ng nh hơn v th c a mình trong c ng ng qu c t , ngày càng h i nh p sâu hơn vào th trư ng khu v c và th gi i. T ó, làm gia tăng s u tư c a các t p oàn kinh t , các qu c gia l n m nh trên th gi i, làm gia tăng dòng v n FDI vào Vi t Nam,…Vì v y, các t p oàn, các công ty nư c ngoài ã và ang d n d n gia nh p và chi m lĩnh th trư ng Vi t Nam. M t yêu c u c p bách t ra i v i các doanh nghi p trong nư c nh t là các doanh nghi p Nhà nư c chính là c n ph i có nh ng bi n pháp i m i và s p x p l i m i có th c nh tranh, t n t i và phát tri n trong n n kinh t th trư ng kh c li t như hi n nay. Công ty S n xu t Kinh doanh u tư và D ch v Vi t Hà – m t doanh nghi p Nhà nư c i n hình – cũng n m trong xu th chung ó. Ngu n nhân lưc – chìa khóa thành công c a m i t ch c – v i nh ng ho t ng sáng t o, nh ng ki n th c, k năng quý báu c a mình có th n m toàn b v n m nh và quy t nh s t n t i và phát tri n c a t ch c. Do ó, vi c khai thác, s d ng và phát tri n ngu n nhân l c m t cách hi u qu nh t trong m i t ch c là i u ki n tiên quy t, m b o cho s thành công c a t ch c, nh t là trong môi trư ng kinh doanh y thách th c và nhi u bi n ng trong xu th h i nh p và c nh tranh qu c t . Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà luôn hi u rõ và n m b t ngu n l c quan tr ng này. Tr i qua 40 năm trư ng thành và phát tri n Công ty luôn ưa ra nh ng bi n pháp nh m khai thác, s d ng có hi u qu ngu n nhân l c c a Công ty. M t trong nh ng bi n pháp quan tr ng ó chính là công tác t o ông l c cho ngư i lao ng. B i vì, vi c t o ng l c làm vi c có tác d ng kích thích, t o s h ng thú, hăng say làm vi c cho ngư i lao ng. T ó, nâng cao năng su t, ch t lư ng và hi u qu công vi c, t ó, giúp Công ty phát tri n hơn.
  10. Lu n văn t t nghi p 2 HKTQD T vi c nh n th c ư c t m quan tr ng c a công tác t o ng l c cho ngư i lao ng cùng v i s hư ng d n t n tình, chi ti t c a Ti n s Võ Nh t Trí và cùng toàn th Cán b , công nhân viên ch c c a Phòng T ch c – nhân s và các phòng ban khác. Em xin l a ch n tài “Hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty S n xu t Kinh doanh u tư và D ch v Vi t Hà” làm tài cho Lu n văn t t nghi p c a mình. 2. i tư ng, ph m vi nghiên c u • i tư ng nghiên c u: V i tài: “ Hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty S n xu t Kinh doanh u tư và D ch v Vi t Hà”, trong bài Lu n văn này em i sâu tìm hi u và nghiên c u công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty. • Ph m vi nghiên c u: Trong bài Lu n văn này em i sâu nghiên c u công tác t o ng l c cho t t c ngư i lao ng t i Công ty m - Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà. 3. M c ích nghiên c u Trong quá trình th c t p, em i sâu nghiên c u v công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty SX-KD u tư và D ch v Vi t Hà nh m m c ích tìm ra nh ng v n còn t n t i c a công tác t o ng l c cho ngư i lao ng c a Công ty và nguyên nhân c a nh ng t n t i ó. T ó, xu t nh ng gi i pháp nh m kh c ph c và hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng, có th kích thích ngư i lao ng làm vi c hăng say, hi u qu nh t, Công ty có th gìn gi và thu hút ư c nhi u hơn n a lao ng gi i. 4. Phương pháp nghiên c u Trong quá trình ngiên c u, em ã s d ng m t s phương pháp như phương pháp duy v t bi n ch ng, phương pháp duy v t l ch s , phương pháp liên h , so sánh, th ng kê, phân tích và m t s phương pháp khác. Các ki n th c, thông tin ư c thu th p t nhi u ngu n khác nhau, như: qua các báo cáo, văn b n, tài li u c a Công ty, qua giáo trình, sách tham kh o, báo, t p chí… Ti p ó, em i s p x p, phân lo i các thông tin, nghiên c u, phân tích các s li u, thông tin tìm ra nh ng
  11. Lu n văn t t nghi p 3 HKTQD m t ư c và nh ng t n t i, ưa ra nh ng nh n xét, ánh giá. T ó, t ng h p l i tìm ra nh ng nguyên nhân và xu t m t s gi i pháp hoàn thi n v n ang ư c nghiên c u. 5. K t c u Lu n văn Lu n văn c a em g m 3 chương: Chương 1: Cơ s lý lu n v ng l c và t o ng l c cho ngư i lao ng. Chương 2: Th c tr ng công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty S n xu t Kinh doanh u tư và D ch v Vi t Hà. Chương 3: Nh ng gi i pháp nh m hoàn thi n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng t i Công ty S n xu t Kinh doanh u tư và D ch v Vi t Hà. V i ki n th c lý lu n và th c t còn nhi u h n ch nên trong bài Lu n văn c a em có nhi u thi u sót em r t mong nh n ư c ươc s giúp c a th y cô và CBCNV trong Công ty bài vi t c a em hoàn thi n hơn. Em xin chân thành c m ơn!
  12. Lu n văn t t nghi p 4 HKTQD CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N V NG L C VÀ T O NG L C CHO NGƯ I LAO NG 1.1. ng l c lao ng và các y u t t o ng l c. 1.1.1. M t s khái ni m cơ b n 1.1.1.1. ng l c lao ng a. Khái ni m: ng l c, ư c hi u m t cách chung nh t, là t t c nh ng cái gì thôi thúc con ngư i, tác ng lên con ngư i thúc y con ngư i ho t ng. M i cá nhân khác nhau s có nh ng ng l c khác nhau và khi có ng l c thúc yh s n l ch t s c t ư c nh ng mong mu n, m c ích c a mình. Theo Giáo trính Qu n tr nhân l c, Khoa Kinh t & Qu n lý Ngu n nhân l c: ng l c là s khao khát, t nguy n c a cá nhân nh m tăng cư ng s n l c c a cá nhân t ư c m c tiêu hay k t qu nào ó.1 Hay theo quan i m Hành vi t ch c: ng l c lao ng là nh ng nhân t bên trong kích thích con ngư i n l c làm vi c trong i u ki n cho phép t o ra năng su t hi u qu cao. Bi u hi n c a ng l c là s s n sàng n l c, say mê làm vi c nh m t ư c m c ích c a t ch c cũng như c a b n thân ngư i lao ng.2 V i quan i m coi ngu n nhân l c là nhân t quan tr ng hàng u quy t nh n s t n t i và phát tri n c a m t t ch c, m t doanh nghi p. Các nhà lãnh o và nhà qu n lý luôn t ra câu h i, làm th nào ngư i lao ng làm vi c m t cách hăng say, nhi t tình, làm th nào xây d ng ư c m t i ngũ nhân s t n tâm, c ng hi n h t s c mình v i t ch c. Khi tìm hi u m t t p th ngư i lao ng làm vi c, h luôn th c m c t i sao khi cùng làm m t công vi c như nhau, v i i u ki n, môi trư ng làm vi c như nhau nhưng ngư i này làm vi c nghiêm túc, chăm ch , h t s c mình và mang l i hi u qu , năng su t cao còn ngư i khác thì ngư c l i. Trong quá trình tìm hi u ó, các nhà qu n lý ã phát hi n ra r ng chính h th ng nhu c u, 1 Ngu n: Giáo trình Qu n tr nhân l c – Ths Nguy n Vân i m và PGS.TS Nguy n Ng c Quân, Nxb Lao ng – Xã h i, năm 2004. 2 Ngu n: Giáo trình Hành vi t ch c – PGS.TS Bùi Anh Tu n, năm 2003.
  13. Lu n văn t t nghi p 5 HKTQD chính s th a mãn nhu c u và t ư c nh ng l i ích nh t nh c a ngư i lao ng ã t o ra ng cơ và ng l c làm cho h làm vi c. b. B n ch t c a ng l c Theo bài gi ng c a PGS.TS Tr n Xuân C u: Nhu c u là nh ng òi h i, mong ư c c a con ngư i xu t phát t nh ng nguyên nhân khác nhau như: tâm sinh lý, xã h i…Nó xu t phát t tr ng thái tâm lý khi con ngư i c m th y thi u th n, không th a mãn v cái gì ó, t ó, thúc y h có nh ng hành ng t ư c nh ng òi h i, mong ư c ó.3 Nhu c u là m t y u t t n t i vĩnh vi n trong b t kỳ ch xã h i nào t trư c n này c a loài ngư i. t n t i và phát tri n, con ngư i c n có nh ng i u ki n nh t nh như ăn, m c, , vui chơi, gi i trí… Chính nh ng i u ki n ó t o ra các nhu c u và con ngư i tìm m i cách th a mãn nhu c u c a mình. Khi xã h i phát tri n, h th ng nhu c u c a con ngư i ngày càng phong phú và a d ng. Có r t nhi u lo i nhu c u khác nhau như: nhu c u v t ch t – nhu c u tinh th n; nhu c u thi t y u – nhu c u không thi t y u;… Khi nhu c u này ư c th a mãn, l p t c xu t hi n các nhu c u khác cao hơn và con ngư i s có nh ng hành ng th a mãn các nhu c u này. S th a mãn nhu c u chính là vi c nhu c u ã ư c th a mãn v cơ b n. Gi a nhu c u và s th a mãn nhu c u có m t kho ng cách, kho ng cách này s t o ng l c thúc y con ngư i hành ng.4 Tuy nhiên, nhu c u không ph i là ng l c tr c ti p thôi thúc con ngư i hành ng mà chính là l i ích mà h nh n ư c m i là ng l c chính thúc y con ngư i. Theo bài gi ng c a PGS.TS Tr n Xuân C u: L i ích là m c th a mãn nhu c u c a con ngư i trong m t i u ki n nh t nh ư c bi u hi n trư c, trong và sau 3 Ngu n : Bài gi ng Chuyên “T o ng l c trong lao ng và v n tr công trong n n kinh t th trư ng, PGS.TS Tr n Xuân C u. 4 Ngu n : Bài gi ng Chuyên “T o ng l c trong lao ng và v n tr công trong n n kinh t th trư ng, PGS.TS Tr n Xuân C u.
  14. Lu n văn t t nghi p 6 HKTQD quá trình lao ng. M c th a mãn nhu c u càng l n thì l i ích càng cao và 5 ngư c l i. L i ích chính là t t c cá giá tr v t ch t và tinh th n mà ngư i lao ng nh n ư c t t ch c, mà bi u hi n chính là ti n lương, ti n thư ng, các phúc l i và d ch v khác, i u ki n và môi trư ng làm vi c thu n l i, vi c làm n nh cho ngư i lao ng,... t ó, có th th a mãn nh ng nhu c u c a con ngư i. Nhu c u và l i ích có m i quan h ch t ch v i nhau, không có nhu c u thì không có l i ích, l i ích là hình th c bi u hi n c a nhu c u và nhu c u chính là n i dung c a l i ích.6. Tương ng v i nhu c u v t ch t thì có l i ích v t ch t và v i nhu c u tinh th n thì có l i ích tinh th n. Nh ng l i ích v t ch t như ti n lương, ti n thư ng, các phúc l i và d ch v ,…là nh ng bi u hi n m b o nhu c u t n t i và phát tri n th con ngư i. Còn nh ng l i ích tinh th n như i u ki n và môi trư ng làm vi c thu n l i, vi c làm n nh, ư c tôn tr ng, quan tâm,… là nh ng bi u hi n th a mãn nhu c u tâm sinh lý, xã h i c a con ngư i. Khi nhu c u xu t hi n, con ngư i s có hành ng th a mãn nhu c u và k t qu c a hành ng ó là con ngư i nhìn th y l i ích mà h s có ư c. L i ích – cái mà h có ư c – chính là ng l c quan tr ng thúc y ngư i lao ng làm vi c. L i ích càng l n thì ng l c thúc y con ngư i hành ng càng m nh và ngư c l i l i ích càng bé thì ng l c s y u i th m chí b tri t tiêu. Do ó, nhu c u c a con ngư i t o ra ng cơ lao ng song chính l i ích c a h m i là ng l c tr c ti p thúc y h làm vi c hăng say và có hi u qu cao. Nhưng ch khi có nhu c u, có s mong ư c v i u gì ó con ngư i m i có ý mu n hành ng t ư c nó và t ư c như th nào, l i ích ra sao m i t o ng l c thúc y h hành ng m t cách có hi u qu . 1.1.1.2. T o ng l c lao ng 5 Ngu n : Bài gi ng Chuyên “T o ng l c trong lao ng và v n tr công trong n n kinh t th trư ng, PGS.TS Tr n Xuân C u. 6 Ngu n : Bài gi ng Chuyên “T o ng l c trong lao ng và v n tr công trong n n kinh t th trư ng, PGS.TS Tr n Xuân C u.
  15. Lu n văn t t nghi p 7 HKTQD T o ng l c lao ng là h th ng các chính sách, bi n pháp, th thu t… nh t nh kích thích ngư i lao ng làm vi c m t cách t nguy n, hăng say, nhi t tình và có hi u qu hơn trong công vi c. ây chính là t t c các ho t ng, các bi n pháp c a t ch c, doanh nghi p th c hi n i v i ngư i lao ng c a mình nh m làm cho h có ng l c trong công vi c.7 T o ng l c cho ngư i lao ng v a là m c tiêu, v a là trách nhi m c a nhà qu n lý. Khi ngư i lao ng có ng l c làm vi c thì s t o ra các kh năng, ti m năng nâng cao năng su t lao ng, làm tăng hi u qu công vi c. T ó, giúp cho doanh nghi p t n t i và phát tri n v ng m nh. T o ng l c, hi u m t cách c th , chính là vi c t o ra s h p d n trong công vi c, c a k t qu th c hi n công vi c, c a ti n lương, ti n thư ng, c a i u ki n làm vi c, c a các m i quan h trong công vi c…và khi ó ngư i lao ng s hăng hái, hưng ph n và làm vi c m t cách t nguy n, tích c c và sáng t o. ó cũng chính là nh ng l i ích mà ngư i lao ng nh n ư c. Khi s h p d n càng l n, l i ích càng l n, ng l c ngư i lao ng làm vi c càng cao, ngư i lao ng càng tích c c, hăng hái làm vi c m t cách t t nh t t ư c nh ng l i ích ó. Do v y, nh ng nhà lãnh o nói chung và các ngư i qu n lý lao ng nói riêng c n ph i n m b t ư c các nhu c u ngư i lao ng ưa ra nh ng l i ích h p lý th a mãn nhu c u c a h . T ó, t o ng l c ngư i lao ng làm vi c m t cách tích c c, hi u qu nh t. 1.1.2. Các y u t t o ng l c cho ngư i lao ng 1.1.2.1. Các y u t thu c v b n thân ngư i lao ng ây là các y u t xu t phát t chính b n thân ngư i lao ng và là ng cơ, ng l c thôi thúc ngư i lao ng làm vi c, th c hi n nh ng m c ích, mong mu n, nh ng nhu c u c a mình. Nhóm y u t này bao g m: a. M c tiêu c a cá nhân 7 Ngu n: - Giáo trình Qu n tr nhân l c – Ths Nguy n Vân i m và PGS.TS Nguy n Ng c Quân, Nxb Lao ng – Xã h i, năm 2004. - Giáo trình Hành vi t ch c – PGS.TS Bùi Anh Tu n, năm 2003.
  16. Lu n văn t t nghi p 8 HKTQD M c tiêu c a cá nhân là tr ng thái mong i, là ích hư ng t i c a cá nhân. M i cá nhân s có m t m c tiêu khác nhau và h s có nh ng ho t ng và cách th c ho t ng khác nhau t ư c m c tiêu ó. M c tiêu cá nhân chính là ng cơ thôi thúc ngư i lao ng làm vi c, khi h có m c tiêu rõ ràng thì hành ng c a h s t t hơn, hi u qu hơn. Tùy thu c vào c p cao hay th p c a m c tiêu mà m c c g ng, n l c c a cá nhân s tương ng, t ó hình thành nên ng l c lao ng v i m c phù h p. Do ó, m i t ch c c n ph i có các bi n pháp hư ng m c tiêu c a ngư i lao ng phù h p và không i ngư c l i m c tiêu chung c a t ch c. Mu n v y, ngư i qu n lý c n ph i luôn ti p c n, quan tâm, tìm hi u n ngư i lao ng c a mình. b. H th ng nhu c u c a cá nhân Cùng v i s phát tri n c a kinh t - xã h i, h th ng nhu c u c a con ngư i ngày càng phong phú và a d ng. H th ng nhu c u c a con ngư i bao g m: • Nhu c u v t ch t: ây là nhu c u hàng u, m b o cho ngư i lao ng có th s ng và t o ra c a c i v t ch t. • Nhu c u tinh th n: Khi i s ng càng ư c nâng cao thì nh ng nhu c u tinh th n, như: nhu c u lao ng, làm vi c có ích, nhu c u th m m , hư ng v cái p, nhu c u giao ti p,… ư c th a mãn thì làm con ngư i th y tho i mái, yêu i, c m th y hăng say, h ng thú trong công vi c. • Nhu c u h c t p nâng cao trình , chuyên môn và nh n th c: Khi khoa h c – k thu t, công ngh thông tin phát tri n thì con ngư i mong mu n ư c h c t p, nâng cao trình nh n th c c a mình phù h p v i xu th phát tri n ó. • Nhu c u công b ng xã h i: ây là m t nhu c u c p bách và lâu dài c a m i ngư i. Con ngư i luôn c g ng ph n u vì s công b ng và u tranh ch ng m i b t công, tiêu c c trong xã h i. Nghiên c u h th ng nhu c u c a ngư i lao ng s cho bi t ngư i lao ng mu n gì, c n gì? Ngư i qu n lý c n có nh ng bi n pháp thích h p nh m th a mãn
  17. Lu n văn t t nghi p 9 HKTQD nhu c u và thúc y ngư i lao ng làm vi c tích c c, hi u qu hơn và hăng say, sáng t o trong công vi c. c. Năng l c, kh năng c a ngư i lao ng Năng l c, kh năng c a ngư i lao ng là nh ng tri th c, k năng, k x o và c tính tâm lý c a ngư i lao ng phù h p v i nh ng yêu c u c a ngh nghi p và m b o cho ngư i ó th c hi n các ho t ng ngh nghi p t k t qu cao. Năng l c, kh năng c a ngư i lao ng càng cao thì m c tiêu, y u c u t ra càng cao và d n n ng l c lao ng l n hơn. Ngư i qu n lý c n hi u rõ năng l c, kh năng c a ngư i lao ng c a mình như th nào có bi n pháp thúc y phát tri n nh ng năng l c, kh năng ó làm cho ngư i lao ng có ng l c cao trong công vi c c a b n thân. 1.1.2.2. Các y u t xu t phát t phía doanh nghi p ây là nhóm nhân t xu t phát t nơi ngư i lao ng làm vi c. T phong cách lãnh o, văn hóa t ch c n cơ s v t ch t k thu t,… u nh hư ng n vi c t o ng l c cho ngư i lao ng. Ngư i qu n lý c n phân tích, tìm hi u nh ng nh hư ng ó có các bi n pháp thích h p trong vi c t o ng l c cho lao ng c a mình. Nhóm y u t này g m có: a. Phong cách lãnh o Phong cách lãnh o là cách th c mà ngư i lãnh o (hay ngư i qu n lý) dùng tác ng n ho t ng c a m t cá nhân hay c a t p th lao ng nh m t ư c m c ích trong tình hu ng nh t nh. Trong quá trình lao ng, ngư i lao ng ch u tác d ng b i ngư i lãnh oc a mình và phong cách lãnh o ó có t o ng l c cho ngư i lao ng c a mình hay không. Thông thư ng, khi ngư i lãnh o có cách th c qu n lý ngư i lao ng m t cách khoa h c và phù h p, có s quan tâm, tin tư ng và tôn tr ng n ý ki n ngư i lao ng thì s t o ng l c làm vi c n ngư i lao ng c a mình. b. Văn hóa t ch c Văn hóa t ch c là h th ng các m c tiêu, giá tr , ni m tin, các chính sách qu n lý, b u không khí tâm lý, l l i làm vi c và các quan h nhân s . Nh ng m c
  18. Lu n văn t t nghi p 10 HKTQD tiêu, giá tr , ni m tin,… này có tác ng r t l n n hành vi, hành ng và ng l c c a ngư i lao ng. V i m t nên văn hóa phù h p, kích thích và t o m i i u ki n cho ngư i lao ng làm vi c s làm cho ngư i lao ng th y tho i mái, th y g n bó hơn v i t ch c và t o ng l c làm vi c cho h , t ó, làm tăng năng su t, hi u qu công vi c. c. Các chính sách nhân s và vi c th c hi n các chính sách nhân s Chính sách nhân s và vi c th c hi n các chính sách nhân s óng vai trò quan trong trong vi c t o ng l c cho ngư i lao ng. Vi c ưa ra các chính sách ti n lương, chính sách ào t o, chính sách tuy n d ng,… m t cách phù h p và công b ng s t o ng l c cho ngư i lao ng h g n bó và c ng hi n h t s c mình cho t ch c. d. Cơ s v t ch t k thu t Cơ s v t ch t k thu t như h th ng công ngh , máy móc thi t b , ánh sáng, nhi t ,... c a t ch c phù h p v i công vi c và t o i u ki n thu n l i cho ngư i lao ng làm vi c s góp ph n t o ng l c cho ngư i lao ng, e. Công vi c mà ngư i lao ng m nh n Công vi c mà ngư i lao ng m nh n bao g m n i dung công vi c, yêu c u, nhi m v mà ngư i lao ng ph i th c hi n. M t công vi c luôn g n li n v i m c ích và ng cơ c a ngư i lao ng, m t công vi c phù h p v i trình ng và tay ngh c a ngư i lao ng,… thì công viêc ó t o s h ng thú và sáng t o c a ngư i lao ng. Dó ó, ng l c lao ng cũng tùy thu c r t nhi u vào công vi c mà ngư i lao ng m nh n. 1.1.2.3. Các y u t khác a. Lu t pháp ây là m t y u t khách quan, óng vai trò t o ng l c làm vi c cho ngư i lao ng. Lu t pháp rõ ràng, minh b ch và công b ng s t o i u ki n mb os t n t i và phát tri n c a t ch c, giúp ngư i lao ng an tâm làm vi c và t o i u ki n ngu i lao ng th c hi n và phát huy h t kh năng c a mình.
  19. Lu n văn t t nghi p 11 HKTQD b. H th ng phúc l i hi n hành Th hi n s quan tâm c a xã h i i v i b n thân ngư i lao ng, có kích thích ngư i lao ng làm vi c hay không. ây cũng là m t y u t quan tr ng kích thích ngư i lao ng làm vi c tích c c và hi u qu . c. Môi trư ng c nh tranh c a doanh nghi p Trong n n kinh t th trư ng c nh tranh kh c li t như hi n nay, t ch c nào cũng ph i i m t v i nh ng i th c nh tranh. T ch c càng phát tri n thì càng có nhi u i th c nh tranh. Do ó, mu n t n t i và chi n th ng t ch c ó ph i có nh ng bi n pháp s d ng t t nh t các ngu n l c c a mình, trong ó có ngu n l c con ngư i (ngu n l c quan tr ng nh t) và m t trong nh ng bi n pháp mà t ch c c n th c hi n ó chính là quan tâm hơn n a n công tác t o ng l c cho ngư i lao ng. 1.2. M t s h c thuy t t o ng l c 8 1.2.1. H th ng nhu c u c a Maslow Abraham Maslow ã nghiên c u và cho r ng, hành vi c a con ngư i b t ngu n t nhu c u c a h . Nhu c u c a con ngư i r t a d ng và phong phú và ư c s p x p theo th t t th p t i cao như sau: • Nhu c u sinh lý: ây là nh ng nhu c u cơ b n t n t i như th c ăn, nư c u ng, qu n áo, ch ,… • Nhu c u an toàn: là nh ng nhu c u v n nh, an toàn, ư c b o v kh i nh ng nguy h i v tài s n, công vi c, s c kh e, tính m ng, gia ình… • Nhu c u xã h i: ây là nh ng nhu c u giao ti p trong xã h i, nhu c u ư c th hi n và ch p nh n tình c m, s chăm sóc, s h p tác,… • Nhu c u ư c tôn tr ng: là nhu c u ư c ngư i khác công nh n và tôn tr ng, nhu c u t tôn tr ng b n thân mình,... 8 Ngu n : - Giáo trình Qu n tr nhân l c – Ths Nguy n Vân i m và PGS.TS Nguy n Ng c Quân, Nxb Lao ng – Xã h i, năm 2004. - Giáo trình Hành vi t ch c – PGS.TS Bùi Anh Tu n, năm 2003. - TS. Hà Văn H i, sách Qu n tr nhân l c trong doanh nghi p, t p 2, Nxb Bưu i n, T4-2007.
  20. Lu n văn t t nghi p 12 HKTQD • Nhu c u t hoàn thi n: là nh ng nhu c u v chân, thi n, m , t ch , sáng t o, mong mu n phát tri n toàn di n v th l c và trí tu … Theo Maslow, nhu c u b c th p ph i ư c áp ng trư c nhu c u b c cao thì m i có giá tr t o ng l c, m c dù không có nhu c u nào ư c th a mãn hoàn toàn, nhưng m t nhu c u ư c th a mãn v cơ b n thì không còn giá tr t o ng l c. ng d ng c a h c thuy t này là th c t ngư i lao ng có nhi u nhu c u khác nhau và t i m t th i i m h có th nh ng c p nhu c u khác nhau. Cũng chính thông qua h c thuy t này mà có th nh n th y ư c s tác ng c a h th ng nhu c u cá nhân có tác ng th nào n ng l c lao ng, làm vi c c a con ngư i. Do ó, t o ng l c cho ngư i nhân viên, ngư i qu n lý c n ph i hi u nhân viên ó ang âu trong h th ng th b c nhu c u này và hư ng vào s th a mãn nhu c u b c ó trên cơ s m c tiêu và i u ki n cho phép c a t ch c. 1.2.2. H c thuy t hai y u t c a F.Herzberg F.Herzberg ưa ra lý thuy t hai y u t v s th a mãn trong công vi c và t o ng l c. làm vi c, g m có: • Nhóm các y u t then ch t t o ng l c và s th a mãn trong công vi c, như: s thành t, s th a nh n thành tích, b n ch t bên trong c a công vi c,… • Nhóm các yêu t thu c v môi trư ng t ch c: các chính sách và ch qu n lý c a t ch c, ti n lương, s giám sát công vi c,… Các y u t thu c v môi trư ng t ch c mang tính ch t tích c c s có tác d ng ngăn ng a s không th a mãn trong công vi c. Nhưng vi c ngăn ng a các y u t t o ra s b t mãn trong công vi c chưa ch c s em l i ng l c làm vi c. N u mu n t o ng l c cho ngư i lao ng c n ph i nh n m nh n thành tích, s công nh n, b n thân công vi c, trách nhi m và thăng ti n… ây l i chính là các y u t thu c v b n thân ngư i lao ng. 1.2.3. H c thuy t kỳ v ng c a Victor Vrom Victor Vrom nh n m nh r ng, ng l c là ch c năng c a s kỳ v ng c a cá nhân, mà c th : M t s n l c nh t nh s em l i m t thành tích nh t nh và
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2