intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Luận văn Bien pháp quản lý dạy học nhằm nâng cao kết quả học thực hành nghề tại Trường Trung cấp nghê Tuyên Quang

Chia sẻ: Carol123 Carol123 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

144
lượt xem
55
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Linh vc ðào to nghê  nýc ta ðã ðýc Ðng và Nhà nýc ðac biet coi tr ng, nhât là trong giai ðon hien nay, giai ðon ðay nhanh Công nghiep hoá - Hien ði hoá (CNH - HÐH) ðât nýc. S nghiep CNH - HÐH ðòi hi mot lc lýng lao ðong có trình ðo chuyên môn ky thuat cao, tiêp can ðýc vi khoa h c công nghe hien ði. Chiên lýc Giáo dc - ðào to ca Ðng và Nhà nýc ðýc ðê ra theo hýng m rong qui mô, nâng cao chât lýng ðào to nghê, to ðiêu kien thuan li ðáp ng...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Luận văn Bien pháp quản lý dạy học nhằm nâng cao kết quả học thực hành nghề tại Trường Trung cấp nghê Tuyên Quang

  1. Luận văn Bien pháp quản lý dạy học nhằm nâng cao kết quả học thực hành nghề tại Trường Trung cấp nghê Tuyên Quang
  2. M ĐU 1 . Lý do ch n đ tài Lĩnh v c đào t o ngh n ư c ta đã đư c Đ n g và Nhà nư c đ c b i t coi tr ng, nh t là trong giai đo n hi n nay, giai đo n đ y n hanh Công nghi p hoá - Hi n đ i hoá (CNH - HĐH) đ t nư c. S nghi p CNH - HĐH đòi h i m t l c lư ng lao đ ng có trình đ chuyên môn k thu t cao, ti p c n đư c v i khoa h c công ngh h i n đ i. Chi n lư c Giáo d c - đào t o c a Đ ng và Nhà nư c đư c đ ra theo hư ng m r ng qui mô, nâng cao ch t lư ng đào t o ngh , t o đ i u ki n thu n l i đ áp ng thi t th c cho ho t đ ng d y ngh và h c ngh c a nhân dân. Văn ki n Đ i h i đ i b i u toàn qu c Đ ng C ng s n Vi t Nam l n th VIII xác đ nh: Cùng v i khoa h c và công ngh , giáo d c và đào t o là qu c sách hàng đ u nh m nâng cao dân trí, đào t o nhân l c, b i dư ng nhân tài. Đ ng th i ngh quy t Trung ương 2 khoá VIII đ ã phân tích sâu s c vi c xác đ nh nh ng quan đi m, đ nh hư n g, đ ra các m c tiêu và các gi i p háp chi n lư c nh m p hát tri n công tác đào t o ngh trong th i kỳ đ y m nh công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t nư c. Chi n lư c phát tri n giáo d c giai đo n 2001-2010 đã c th hoá m c tiêu phát tri n đ i v i d y ngh trong th i kỳ đ y m nh CNH - HĐH là: Đ c bi t quan tâm nâng cao ch t lư ng d y ngh g n v i nâng cao ý th c k lu t lao đ n g và tác phong lao đ ng hi n đ i. G n đào t o n gh v i nhu c u s d ng, vi c làm trong quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t ; chú tr ng đào t o công nhân k thu t, k thu t viên, nhân viên nghi p v trình đ cao; Lu t giáo d c (2005) đã quy đ nh đào t o n gh ph i đư c th c h i n ba c p trình đ : Sơ c p ngh , trung c p ngh và cao đ ng ngh ; t o s c nh tranh trên th trư n g trong nư c, khu v c và qu c t . Lu t d y ngh (2006) đã qui đ nh chi ti t v các ho t đ ng d y ngh . Văn ki n Đ i h i đ i bi u Đ ng b t n h Tuyên Quang l n th XIV ch rõ: Th c h i n có hi u qu đ i m i chương trình, n i dung, phương pháp giáo d c tt c các c p h c, b c h c, cân đ i gi a phát tri n giáo d c ph thông và giáo d c n gh nghi p; Ti p t c th c hi n ch th s 40-CT/TW ngày 15/6/2004 c a Ban bí thư Trung ương Đ n g v vi c xây d n g, nâng cao ch t lư n g đ i ngũ nhà giáo và 6 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  3. cán b qu n lý giáo d c. V Lao đ n g vi c làm: Phát tri n đào t o ngh ; quy ho ch m n g lư i trư n g d y n gh trong toàn t nh, c ng c trư ng K ngh Tuyên Quang (Nay là trư n g Trung c p ngh Tuyên Quang). Trư ng Trung c p n gh Tuyên Quang ti n thân là Trư ng K ngh Tuyên Quang đư c thành l p tháng 5 năm 2003. Ch t lư ng đ i ngũ còn nhi u b t c p, ví d : Giáo viên lý thuy t h u h t là k sư m i ra trư ng chưa đư c đào t o - b i dư ng trong các trư ng đ i h c sư ph m k thu t; giáo viên th c hành chưa có nhi u kinh nghi m gi ng d y, đ c bi t là trình đ k n ăng ngh chưa cao; đ i ngũ giáo viên tu i đ i bình quân dư i 30 tu i do v y còn thi u kinh nghi m trong chuyên môn nghi p v . Đ i ngũ cán b qu n lý ch y u là các k sư, cán b k thu t chuy n t các doanh nghi p do v y, hi u qu qu n lý không cao. V chương trình đào t o, Nhà trư ng đã t ch c biên so n trên cơ s khung chương trình đư c T ng c c D y ngh B Lao đ ng Thương binh và Xã h i ban hành, nhưng qua th c t tri n khai, chương trình đào t o đã b c l nhi u b t c p, đ c bi t là v n i dung l c h u không phù h p v i th c ti n. Cơ s v t ch t trang thi t b d y ngh đã đư c UBND t nh, T ng c c d y ngh quan tâm đ u tư nhưng v n chưa đ ng b v k thu t, thi u v s lư ng chưa ph i là công ngh h i n đ i tiên ti n. Đi u ki n đ đào t o đ i ngũ công nhân k thu t lành ngh c a Nhà trư ng còn nhi u b t c p c n ph i đư c t ng bư c c ng c . K t qu kh o sát c a các cơ quan nghiên c u đã kh ng đ nh: Ch t lư ng th c h ành ngh c a ngư i t t nghi p các trư ng ngh còn h n ch . Trong b i c nh Vi t Nam đã gia nh p WTO, các nhà đ u tư nư c ngoài quan tâm nhi u đ n vi c nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c có trình đ tay ngh cao và đ ây là yêu c u đ t ra h t s c c p bách. Có nhi u bi n pháp đ nâng cao ch t lư ng đào t o, m t trong nh ng bi n pháp quan tr ng đó là nâng cao ch t lư ng d y th c hành trong các trư ng d y ngh . V i nh ng lý do trên, chúng tôi ch n đ tài: "Bi n pháp qu n lý d y h c nh m nâng cao k t qu h c th c hành ngh t i Trư ng Trung c p ngh Tuyên Quang". 7 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  4. 2. M c đích nghiên c u Trên cơ s nghiên c u đ xu t m t s bi n pháp qu n lý d y h c th c hành ngh , góp ph n n âng cao ch t lư n g đào t o ngh t i Trư ng Trung c p ngh Tuyên Quang. 3 . Khách th và đ i tư ng nghiên c u 3 .1. Khách th nghiên c u V n đ t ch c d y h c th c h ành ngh t i trư ng Trung c p n gh Tuyên Quang. 3 .2. Đ i tư ng nghiên c u Ho t đ n g qu n lý d y h c th c hành t i Trư ng Trung c p n gh Tuyên Quang. 4 . Gi thuy t khoa h c Trong công tác đao t o n gh , ch t lư n g tay ngh c a ngư i t t nghi p ph thu c vào nhi u y u t . Trong các y u t liên quan, các bi n pháp qu n lý ho t đ ng d y h c th c hành ngh có t m quan tr ng đ c bi t. Do v y, n u hoàn thi n các bi n pháp qu n lý ho t đ n g th c h ành, có s ki m soát t t khâu này, s góp ph n nâng cao ch t lư n g đào t o ngh , đáp ng yêu c u c a th c ti n. 5 . Nhi m v nghiên c u 5 .1. Nghiên c u các v n đ lý lu n liên quan đ n công tác d y th c h ành trư ng d y n gh . 5 .2. Kh o sát đánh giá th c tr ng công tác d y h c t i Trư ng Trung c p n gh Tuyên Quang. 5 .3. Đ xu t m t s b i n pháp nâng cao k t qu h c th c hành t i Trư ng Trung c p ngh Tuyên Quang. 6 . Phương pháp nghiên c u 6 .1. Phương pháp nghiên c u lý lu n 8 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  5. Nghiên c u các văn ki n , ngh quy t c a Đ ng cùng v i vi c n ghiên c u các sách, tài li u liên quan đ n nh ng v n đ nghiên c u như: Ch t lư ng đào t o, k n ăng ngh , d y th c hành, phương pháp d y th c h ành, phương pháp ki m tra đánh giá.... đ t đó phân tích, t n g h p và h th ng hoá nh n g v n đ đó làm cơ s lý lu n nghiên c u đ tài. 6 .2. Phương pháp nghiên c u th c ti n K t h p nhi u phương pháp như phương pháp đi u tra vi t, phương pháp quan sát, ngoài ra đ kh o nghi m tính kh thi c a các bi n pháp đư c đ xu t còn s d ng các phương pháp như: Phương pháp chuyên gia, phương pháp th ng kê toán h c. 7 . Gi i h n ph m vi nghiên c u 7 .1. Gi i h n đ i tư ng nghiên c u Đ tài nghiên c u m t s bi n pháp qu n lý d y h c t i trư n g Trung c p n gh Tuyên Quang (Ph m vi ho t đ ng d y h c th c hành ngh trong chương trình đ ào t o ). 7 .2. Gi i h n khách th đi u tra Hi u trư ng, các phó hi u trư ng; các trư ng, phó phòng, khoa t chuyên môn và m t s cán b giáo viên nhà trư ng; h c sinh c a trư n g. 8 . C u trúc lu n văn Ngoài ph n m đ u, k t lu n, tài li u tham kh o và các ph l c, n i dung g m 3 chương. Chương I: Cơ s lý lu n c a v n đ nghiên c u ; Chương II: Th c tr ng công tác qu n lý d y h c t i Trư ng Trung c p n gh Tuyên Quang; Chương III: Bi n pháp qu n lý d y h c nh m n âng cao k t qu h c th c hành ngh t i Trư ng Trung c p ngh Tuyên Quang. 9 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  6. CHƯƠNG I CƠ S LÝ LU N C A V N Đ NGHIÊN C U 1 .1. Qu n lý 1 .1.1 M t s khái ni m cơ b n T khi xã h i loài ngư i xu t hi n, con ngư i đ ã có nhu c u lao đ n g t p th h ình thành nên c ng đ ng và xã h i, trong lao đ ng có s phân công, h p tác lao đ ng. Chính s phân công, h p tác lao đ ng này nh m đ t h i u qu nhi u h ơn, năng su t cao hơn trong công vi c. Đi u n ày đòi h i ph i có s ch huy, ph i h p, đi u h ành, ki m tra... t c là ph i có ngư i đ ng đ u. Ho t đ ng qu n lý đư c n y sinh t nhu c u đó. C.Mác vi t: “B t kỳ lao đ ng nào có tính xã h i chung và tr c ti p, đ ư c th c h i n v i quy mô tương đ i l n đ u ít nhi u c n đ n s qu n lý... M t nh c sĩ đ c t u th ì t đi u khi n l y mình nhưng m t dàn nh c thì c n p h i có nh c trư ng” [4; 29, 30]. Như v y, có th nói ho t đ ng qu n lý là t t y u n y sinh khi con ngư i lao đ ng t p th và t n t i m i lo i hình t ch c, m i xã h i. Do đó, khái ni m qu n lý đư c nhi u tác gi đưa ra theo nhi u cách ti p c n khác nhau. Ch ng h n: - Theo “T đi n ti ng Vi t”: “Qu n lý là t ch c và đi u hành các ho t đ ng theo nh ng yêu c u nh t đ nh” [29; 789]. - Theo Harol Koontz: “Qu n lý là ho t đ ng thi t y u b o đ m s n l c c a các cá nhân nh m đ t đư c các m c tiêu c a t ch c” [13; 31]. - Theo Aunapu F.F: “Qu n lý là m t h th ng XHCN, là m t khoa h c và là m t ngh thu t tác đ ng vào m t h th ng xã h i, ch y u là qu n lý con ngư i nh m đ t đư c nh ng m c tiêu xác đ nh. H th ng đó v a đ ng, v a n đ nh bao g m nhi u thành ph n có tác đ ng qua l i l n nhau” [1; 75] - Thomas. J. Robbins - Wayned Morrison cho r n g: “Qu n lý là m t ngh nhưng cũng là m t ngh thu t, m t khoa h c” [25; 19]. 10 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  7. nư c ta, có nhi u đ nh nghĩa khác nhau v qu n lý: - Theo tác gi Nguy n Văn Bình thì: “Qu n lý là m t ngh thu t đ t đư c m c tiêu đã đ ra thông qua vi c đi u khi n , ph i h p, hư ng d n, ch huy ho t đ ng c a nh ng ngư i khác” [3; 176] - Theo tác gi Đ Ho àng Toàn: “Qu n lý là s tác đ ng có t ch c, có đ nh h ư ng c a ch th lên đ i tư ng qu n lý nh m s d ng có hi u qu n h t các ti m năng, các cơ h i c a h th ng đ đ t đư c m c tiêu đ t ra trong đi u ki n bi n chuy n c a môi trư ng” [26; 43]. - GS Mai H u Khuê quan ni m: “Qu n lý là s tác đ ng có m c đ ích t i t p th nh ng ngư i lao đ ng nh m đ t đư c nh ng k t qu nh t đ nh và m c đ ích đã đ nh trư c” [16; 19, 20]. - GS Đ n g Vũ Ho t và GS Hà Th Ng cho r ng: “Qu n lý là m t quá trình có đ nh hư ng, quá trình có m c tiêu, qu n lý m t h th ng là quá trình tác đ ng đ n h th ng nh m đ t đư c nh ng m c tiêu nh t đ nh. Nh ng m c tiêu này đ c trưng cho tr ng thái m i c a h th ng mà ngư i qu n lý mong mu n ” [14; 17] - Theo GS Nguy n Ng c Quang: “Qu n lý là tác đ ng có m c đích, có k ho ch c a ch th qu n lý đ n t p th nh ng ngư i lao đ ng (khách th qu n lý) nh m th c hi n nh ng m c tiêu d ki n ” [22; 24] Các đ nh ngh ĩa trên tuy nh n m nh m t này hay m t khác nhưng đi m chung th ng nh t đ u coi qu n lý là ho t đ ng có t ch c, có m c đ ích nh m đ t t i m c tiêu xác đ nh. Trong qu n lý bao gi cũng có ch th qu n lý, khách th qu n lý quan h v i nhau b ng nh ng tác đ ng qu n lý. Nói m t cách t ng quát nh t, có th xem qu n lý là: M t quá trình tác đ ng gây nh hư ng c a ch th qu n lý đ n khách th qu n lý nh m đ t đư c m c tiêu chung. 11 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  8. 1.1.2. Ch c năng c a ho t đ n g qu n lý T khái ni m trên, đ ch th qu n lý tác đ ng vào khách th qu n lý nh m th c hi n m t m c tiêu nh t đ nh trên cơ s th c h i n các ch c n ăng qu n lý, đó là: l p k ho ch, t ch c, lãnh đ o và ki m tra. L p k ho ch: Là ch c năng cơ b n nh t trong s các ch c năng qu n lý nh m xác đ nh rõ m c đích, m c tiêu đ i v i thành t u tương lai c a t ch c và nh ng quy đ nh, bi n pháp, cách th c đ đưa t ch c đ t đư c nh ng m c tiêu đó. Nói cách khác, l p k ho ch là quá trình thi t l p các m c tiêu, h th ng các ho t đ ng và các đi u ki n đ m b o th c hi n đư c các m c tiêu đó. T ch c: Là quá trình hình thành nên c u trúc các quan h gi a các thành viên, gi a các b ph n trong m t t ch c và xây d n g ch c năng, nhi m v quy n h n c a t ng b ph n sao cho nh c u trúc đó ch th qu n lý tác đ n g lên đ i tư ng qu n lý m t cách có hi u qu nh m th c hi n đư c m c tiêu c a k ho ch. Nói v s c m nh c a t ch c, V.I.Lênin đã ch rõ: " Li u m t trăm có m nh h ơn m t nghìn không ? Có ch ! Khi m t trăm đư c t ch c l i, t ch c s nhân s c m nh lên mư i l n ”. Lãnh đ o: Khi k ho ch đã đư c thi t l p, cơ c u b máy đ ã đư c hình thành, nhân s đã đư c tuy n d ng và s p x p thì ph i có ngư i đ ng ra lãnh đ o và d n d t t ch c. Ch đ o là quá trình tác đ ng đ n con ngư i đ h hoàn thành nh ng nhi m v đư c phân công, đ t đư c các m c tiêu c a t ch c. Ki m tra: Là m t ch c n ăng cơ b n và quan tr ng c a qu n lý. Lãnh đ o m à không ki m tra thì coi như không lãnh đ o. Ki m tra là đánh giá, phát hi n và đi u ch nh nh ng k t qu ho t đ n g c a t ch c nh m đ t đư c m c tiêu c a đơn v , hoàn thành k ho ch đã đ ra. Ngo ài 4 ch c năng nêu trên trong chu trình qu n lý, ch th qu n lý ph i s d ng thông tin như là m t công c hay ch c năng đ c bi t đ th c hi n các ch c n ăng trên. Chúng ta có th bi u di n chu trình qu n lý theo sơ đ sau: 12 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  9. M«i tr-êng bªn ngoµi LËp kÕ ho¹ch Tæ chøc L·nh ®¹o KiÓm tra Hình 1.1: M i quan h c a các ch c n ăng trong quá trình qu n lý 1 .1.3. Ý nghĩa c a ho t đ ng qu n lý - Là s tính toán h p lý, khoa h c khi s d n g các ngu n l c, các bi n pháp, đ m b o cho ho t đ ng c a b máy ăn kh p , nh p nhàng giúp cho vi c n âng cao n ăng su t lao đ ng đ t đư c m c tiêu chung c a t ch c. - Đ m b o s tr t t k cương c a b máy thông qua vi c đưa ra nh n g quy đ nh có tính pháp lý như: Lu t, quy ch , n i quy... - Là nhân t c a s phát tri n: N u qu n lý t t d a trên nh ng căn c và công c v ng ch c s có s thúc đ y s phát tri n c a t ch c. -Theo nghiên c u c a các nhà khoa h c, nh ng nguyên nhân th t b i, phá s n... c a các doanh nghi p, cơ quan, đơn v s n xu t... thì nguyên nhân thu c v qu n lý chi m 55%. Chính vì v y, khi t ch c l i b máy thì bi n pháp thay th n gư i qu n lý thi u kh năng b ng ngư i qu n lý có năng l c và kh năng lãnh đ o t t là bi n pháp đư c s d ng nhi u nh t. - Ngày nay, trong 5 nhân t phát tri n n n kinh t là: Tài nguyên, v n, công ngh , lao đ ng và ch t xám qu n lý thì ch t xám qu n lý đ ư c coi là y u t quan 13 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  10. tr ng hàng đ u có vai trò quy t đ nh s tăng trư ng và phát tri n c a m t t ch c kinh t h ay c a đ t nư c. - Qu n lý là m t n gh thu t: Ngư i qu n lý ph i ph i h p các nhân t tài nguyên, v n, công ngh , lao đ ng và ch t xám qu n lý thành s c m nh t ng h p, h n ch m âu thu n t i m c th p nh t, tranh th nh ng m t thu n l i hư ng t i m c tiêu. S p x p các ngu n l c c a t ch c, x lý linh ho t, sáng t o các tình hu ng trong ho t đ ng c a t ch c. - Qu n lý có tính khoa h c: Trên cơ s tích lu ki n th c, đúc k t kinh nghi m th c t , khái quát hoá nh ng tri th c đó thành nh ng nguyên t c, phương pháp và k n ăng qu n lý c n thi t. - Qu n lý có tính công ngh : Trong xã h i h i n đ i, vi c nghiên c u, áp d ng nh ng thành t u khoa h c m i vào th c t s n xu t đang là xu h ư ng c a qu n lý hi n đ i ngày nay. Ph i h p s d n g các ngu n nhân l c, v t l c, tài l c và thông tin đ đ t đ ư c m c tiêu. Không ch v y, nhân t con ngư i trong qu n lý cũng r t đư c coi tr ng. S n ăng đ ng thông minh và sáng t o k t h p v i tính nguyên t c đư c coi là nh ng ph m ch t cơ b n c a nhà qu n lý. Đ ng th i, vi c gi i quy t t t v n đ l i ích gi a nhà qu n lý và đ i tư ng qu n lý là m t y u t quan tr ng đư c th a nh n như m t m t c a đ o đ c ngh nghi p và đ o đ c kinh doanh. 1 .1.4. Vai trò c a qu n lý trong s phát tri n xã h i. M t xã h i mu n t n t i và phát tri n b ao gi cũng g m 3 y u t : tri th c, lao đ ng và qu n lý. T xa xưa, khi loài ngư i m i xu t hi n tri th c còn ít, lao đ ng còn thô sơ, th công chưa có s ph c t p đ a ngành ngh th ì qu n lý r t đơn gi n. Ngày nay, s lư ng tri th c phong phú lao đ ng xu t h i n nhi u ngành ngh đòi h i trình đ cao thì vi c qu n lý càng ph c t p và càng đư c đ cao. Qu n lý, tri th c và lao đ ng là 3 y u t có m i quan h m t thi t, tương tác l n nhau t o n ên s phát tri n c a xã h i. Tri th c càng cao, lao đ ng hi n đ i đòi h i ph i có qu n lý gi i, ngư c l i qu n lý gi i s thúc đ y tri th c và lao đ n g phát tri n. 14 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  11. Tóm l i: Qu n lý là y u t không th thi u đư c trong đ i s ng và s phát tri n c a xã h i loài ngư i. Qu n lý có tác d ng thúc đ y hay kìm hãm s phát tri n c a xã h i tu ỳ theo trình đ qu n lý cao hay th p . Chính vì v y, trong th i đ i ngày nay v i s phát tri n như vũ bão c a công ngh thông tin và lư n g tri th c c a con ngư i càng đòi h i cao trình đ qu n lý. 1 .2. Qu n lý đào t o ngh Đào t o ngh là m t lĩnh v c bao g m t t c các ho t đ ng c a nhà trư ng nh m cung c p ki n th c và giáo d c h c sinh. Đó là công vi c k t n i m c tiêu đào t o, thi t k chương trình đ ào t o , th c hi n chương trình và các v n đ liên quan đ n gi n g d y, giám sát, đánh giá, ki m tra, cho đi m cùng các quy trình đánh giá khác, các chính sách liên quan đ n chu n m c và c p b ng mà nhà trư ng đào t o . Qu n lý đ ào t o ngh là s v n đ ng c a m t h th ng do nhi u y u t t o th ành. Các y u t này đư c g i là các y u t c a quá trình đ ào t o, m i y u t có tính ch t, đ c đ i m riêng, gi a chúng có m i quan h qua l i v i nhau. Các y u t đó có quan h tr c ti p đ n ho t đ n g c i b i n nhân cách, bao g m: M c tiêu đào t o; n i dung đ ào t o; phương pháp đào t o; l c lư ng đào t o (đ i di n là ngư i th y); đ i tư ng đào t o (đ i di n là h c trò); hình th c t ch c đào t o; đi u ki n đ ào t o; môi trư ng đào t o ; quy ch đ ào t o; b máy t ch c đào t o. Trong quá trình đào t o n gh , các y u t trên v n đ ng, tương tác l n nhau, làm n y sinh nh ng tình hu ng có v n đ đòi h i đư c gi i quy t k p th i. Vì v y, qu n lý đào t o ngh chính là quá trình x lý tình hu ng có v n đ trong quá trình đ ào t o đ nhà trư n g phát tri n. 1.2.1 M c tiêu qu n lý đ ào t o ngh M c tiêu qu n lý là tr n g thái đư c xác đ nh trong tương lai c a đ i tư ng qu n lý hay m t s y u t c u thành c a nó. Nói m t cách khác, m c tiêu qu n lý là nh ng k t qu mà ch th qu n lý d ki n s đ t do quá trình v n đ ng c a đ i tư ng qu n lý d ư i s đi u khi n c a ch th qu n lý. Như trên đ ã xác đ nh, đ i tư n g c a qu n lý quá trình đào t o là ho t đ n g c a th y, ho t đ ng h c c a trò... quá trình đ ào t o là m t h th ng bao g m nhi u 15 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  12. y u t cùng v n đ ng trong m i quan h m t thi t v i nhau. M c tiêu qu n lý đào t o n gh là làm th n ào đ đ m b o th c h i n m t cách đ y đ các k ho ch đào t o và các n i dung chương trình gi n g d y đúng ti n đ quy đ nh v i ch t lư ng cao. 1.2.2. Nguyên t c qu n lý đào t o ngh Qu n lý đào t o ph i tuân th đ y đ các nguyên t c giáo d c nói chung và áp d ng các nguyên t c đ ó vào qu n lý đào t o ph m vi trong m t nhà trư n g. Các nguyên t c cơ b n c n th c h i n là: Th ng nh t qu n lý v chính tr ; t p trung dân ch ; k t h p nhà nư c và xã h i; tính khoa h c; tính k ho ch; tính c th , thi t th c và hi u qu . 1 .2.3. Phương pháp qu n lý đào t o n gh S d ng m t cách hài hoà, h p lý và có hi u qu các phương pháp qu n lý như: Phương pháp hành chính t ch c; phương pháp tâm lý xã h i; phương pháp kinh t . 1 .2.4. N i dung qu n lý đào t o n gh Đào t o là s v n đ ng c a m t h th ng do nhi u y u t c u thành, m i y u t có tính ch t, đ c đi m riêng và có nh ng tác đ ng khác nhau đ n k t qu đào t o, gi a các y u t có tác đ ng l n nhau. N i dung c a qu n lý đ ào t o v i tư cách là m t h th ng khá ph c t p và hoàn ch nh. Trong n i dung đ tài tác gi ch đ c p đ n các n i dung sau: a. Qu n lý m c tiêu, n i dung ch ương trình đ ào t o - Khái ni m v m c tiêu đào t o: M c tiêu đào t o là k t qu , là s n ph m mong đ i c a quá trình đ ào t o . M c tiêu đào t o hay s n ph m đào t o chính là ngư i h c sinh t t nghi p v i nhân cách đã đư c thay đ i, c i bi n thông qua quá trình đ ào t o. - Vai trò c a m c tiêu đ ào t o : M c tiêu đ ào t o là xu t phát đi m đ ch đ o so n th o và tri n khai chương trình đào t o, đ n g th i là cơ s đ thi t l p k ho ch th c hi n và đánh giá. M c tiêu đào t o là chu n m c đ đánh giá k t qu ho t đ ng đào t o. M c tiêu đào t o quy đ nh tính ch t và phương pháp c a quá 16 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  13. trình đ ào t o , quy đ nh n i dung phương pháp và t ch c quá trình đào t o. M c tiêu đào t o tác đ ng đ n t t c các đ i tư ng, các nhân t c a quá trình đào t o. - N i dung chương trình đ ào t o : N i dung chương trình đào t o là h th ng ki n th c, k năng, k x o ngh n ghi p, ho t đ ng xã h i đư c ch n l c trong n n văn hoá, khoa h c k thu t c a dân t c và c a loài ngư i mà ngư i giáo viên c n t ch c cho ngư i h c lĩnh h i đ đ m b o hình thành theo m c tiêu đào t o đ ã đ nh ra. Đ th c hi n đư c m c tiêu đã đư c trình bày trên, ngư i h c c n lĩnh h i m t h th ng m c tiêu đào t o. N i dung chương trình đào t o c n đư c c th hoá trong k ho ch đào t o, chương trình gi ng d y và các tài li u d y h c. - Qu n lý m c tiêu, n i dung chương trình đào t o: Qu n lý m c tiêu, n i dung chương trình đ ào t o là qu n lý vi c xây d ng m c tiêu n i dung đào t o, k ho ch đào t o và n i dung chương trình gi ng d y, qu n lý quá trình d y h c th c t c a giáo viên, h c sinh sao cho k ho ch n i dung chương trình gi ng d y đư c th c hi n đ y đ đúng th i gian và n i dung quán tri t đư c các yêu c u v m c tiêu đào t o. b. Qu n lý giáo viên và ho t đ ng c a giáo viên Qu n lý giáo viên và qu n lý vi c th c hi n nhi m v gi ng d y c a đ i ngũ giáo viên, c a t ng gi ng viên g m: Qu n lý v cơ c u , s lư ng, ch t lư ng đ i n gũ giáo viên, đánh giá các ưu khuy t đi m, s ti n b v các m t chính tr tư tư ng, ph m ch t đ o đ c, năng l c chuyên môn c a t ng giáo viên. Qu n lý b i dư ng, đào t o phát tri n đ i ngũ giáo viên… Theo dõi ch đ o vi c hoàn thi n các h sơ, s sách chuyên môn nghi p v . Theo dõi đôn đ c vi c th c hi n k ho ch và chương trình gi n g d y theo th i khoá bi u. Theo dõi đôn đ c vi c th c hi n, đánh giá k t qu th c hi n các nhi m v gi ng d y, giáo d c c a to àn th đ i ngũ giáo viên và c a t ng giáo viên. 17 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  14. Theo dõi đôn đ c vi c th c hi n và đ ánh giá k t qu th c hi n vi c h c t p, b i dư ng nâng cao trình đ chuyên môn và phương pháp sư ph m c a đ i n gũ giáo viên và c a t ng giáo viên. Đánh giá các ưu, khuy t đ i m s ti n b các m t v chính tr tư tư ng ph m ch t đ o đ c, năng l c chuyên môn c a t ng giáo viên. c. Qu n lý h c sinh Qu n lý h c sinh th c ch t là qu n lý vi c th c hi n các nhi m v h c t p, nghiên c u khoa h c và rèn luy n c a h c sinh trong quá trình đào t o. Qu n lý h c sinh có các nhi m v sau: Theo dõi tìm hi u đ n m đư c nh ng bi u hi n tích c c và tiêu c c trong th c hi n nhi m v h c t p, rèn luy n, cũng như nh ng bi n đ i nhân cách c a h c sinh nói chung và c a t n g h c sinh nói riêng, t đó đưa ra nh ng gi i pháp phù h p. Theo dõi và giúp đ h c sinh, khuy n khích h c sinh phát huy các y u t tích c c, kh c ph c các y u t tiêu c c, ph n đ u vươn lên đ t k t qu h c t p và rèn luy n ngày càng t t h ơn. Công tác qu n lý h c sinh còn đư c ti n h ành đ ng b c trong gi lên l p và ngoài gi lên l p, trong Nhà trư n g và ngoài Nhà trư ng, trong ho t đ n g h c t p và rèn luy n , tu dư n g… d. Qu n lý cơ s v t ch t và phương ti n d y h c G m các công vi c: - Xây d ng nhà , phòng h c, xư ng trư ng… - Mua s m phương ti n trang thi t b , đ dùng, tài li u h c t p. - Vi c s d n g, b o qu n, s a ch a cơ s v t ch t, trang thi t b , đ dùng d y h c c a giáo viên, h c sinh và cán b công nhân viên trong quá trình đ ào t o. 1 .3. Ki n th c, kĩ năng, kĩ x o ngh nghi p 1 .3.1. Ki n th c 18 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  15. Tri th c hay ki n th c c a con ngư i là k t qu c a quá trình nh n th c, tư duy ph n ánh hi n th c khách quan thông qua b não c a con ngư i, là s n ph m đ c b i t c a b não và do đó có th hi u tri th c là “thông tin đư c ch a trong não ngư i”. Tri th c theo cách hi u chung nh t là “nh ng đi u hi u b i t có h th ng v s v t nói chung” (T đ i n ti ng Vi t thông d ng, NXB Giáo d c - 1998). H th n g các tri th c khoa h c và công ngh trong n i dung đào t o ngh nghi p bao g m các lo i sau: Các tri th c v s v t h i n tư n g; Các tri th c v lý lu n; các tri th c v các quá trình công ngh gia công, ch bi n, x lý đ t o ra các s n ph m v t ch t ho c tinh th n ; các tri th c khác liên quan v môi trư ng lao đ n g; các tri th c hi u bi t v con ngư i. 1.3.2 Kĩ năng T đi n ti ng Vi t, Vi n ngôn ng h c, xu t b n năm 2002 đ nh ngh ĩa: “K năng là kh năng v n d ng nh ng tri th c thu nh n đư c trong m t lĩnh v c nào đó vào th c t ”. Theo PGS.TS Tr n Vi t S : Tìm hi u t góc đ tâm lí h c v d y th c hành s n xu t trong giáo d c n gh nghi p. Thu t ng kĩ năng đư c h i u là: ”Kh năng c a con ngư i th c hi n công vi c m t cách có hi u qu trong m t th i gian thích h p , trong các đi u ki n nh t đ nh và d a vào các tri th c, các kĩ x o đã có”.(24- 172). - Kĩ năng đư c hình thành trên cơ s ki n th c và qua quá trình luy n t p. - Kĩ năng chung c n cho m i ho t đ n g ngh n ghi p b ao g m: Kĩ n ăng t ch c đ t k ho ch lao đ ng; Kĩ năng t phân tích và ki m tra hành đ ng; kĩ năng t đi u ch nh h ành đ ng. - Kĩ năng riêng bi t thư ng ch m t s ngư i và trong m t s ho t đ ng nh t đ nh nào đó. Ví d kĩ năng h i ho ngư i h a sĩ. - S hình thành kĩ năng theo nh ng qui lu t nh t đ nh. M t cách tương đ i ngư i ta xác đ nh 5 giai đo n hình thành kĩ năng như sau: + Giai đo n h ình thành kĩ n ăng sơ b . 19 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  16. + Giai đo n ho t đ ng chưa khéo léo. + Giai đo n h ình thành các kĩ n ăng đơn l chung cho các ho t đ ng. + Giai đo n kĩ năng đư c phát tri n cao. + Giai đo n phát tri n kĩ năng sáng t o trong ho t đ ng. 1.3.3. Kĩ x o T đi n Ti ng Vi t, Vi n ngôn ng h c, xu t b n năm 2002 đ nh nghĩa: “Kĩ x o là kĩ năng đ t đ n m c thu n th c”. Theo PGS.TS Tr n Vi t S : Trong tâm lý d y h c th c h ành s n xu t có th hi u “kĩ x o là ho t đ ng hay thành ph n c a ho t đ ng đã đư c t đ ng hoá nh quá trình luy n t p ” (24-173). - Trong đào t o ngh thư ng bao g m 3 lo i kĩ x o: Kĩ x o v n đ n g, kĩ x o c m giác, kĩ x o trí tu . Các lo i kĩ x o này có quan h ch t ch v i nhau, khó có th tách r i nhau trong ho t đ ng ngh n ghi p . - Vi c hình thành kĩ x o thư ng qua 4 giai đo n: + Bư c đ u thông hi u kĩ x o . + Th c h i n hành đ n g m t cách có ý th c nhưng chưa đư c khéo léo. + S t đ ng hoá cao trong hành đ ng. + Kĩ x o đư c t đ n g hoá cao. 1 .4 Qu n lý ho t đ ng d y h c Trư ng Trung c p ngh 1 .4.1. Ho t đ ng d y h c D y h c là con đư n g giáo d c tích c c, ch đ ng ng n nh t và có hi u qu nh t giúp th h tr tránh đư c nh ng mò m m, v p váp trong cu c đ i…D y h c là con đ ư ng quan tr ng nh t trong t t c các con đư ng giáo d c. D y h c là lo i đ c trưng nh t, ch y u nh t c a nhà trư ng. Nó di n ra theo m t quá trình nh t đ nh đư c g i là quá trình d y h c. Quá trình d y h c là m t quá trình xã h i g n li n v i ho t đ n g c a con ngư i trong đó hai ho t đ ng trung tâm: Ho t đ n g d y 20 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  17. và ho t đ ng h c. Hai ho t đ ng này luôn g n bó m t thi t v i nhau, t n t i cho nhau và vì nhau. Ho t đ ng d y : - D y là s t ch c và ho t đ ng t i ưu quá trình sinh viên chi m lĩnh tri th c, và b ng cách đó h ình thành và phát tri n nhân cách. D y v b n ch t là s t ch c nh n th c cho sinh viên và giúp h h c t p t t. - M c đích c a d y: Đi u khi n ho t đ ng h c c a h c sinh. - Ch c năng c a d y: D y có ch c n ăng kép, truy n đ t thông tin d y và đi u khi n ho t đ ng h c. - N i dung c a d y: Theo chương trình quy đ nh. - Phương pháp c a d y: Theo phương pháp nhà trư ng. Ho t đ ng h c: - H c là quá trình t giác, tích c c, t l c chi m lĩnh khái ni m khoa h c, dư i s đi u khi n sư ph m c a th y. H c là ho t đ ng có đ i tư n g, trong đó ngư i h c là ch th , khái ni m khoa h c là đ i tư ng đ chi m lĩnh. H c v b n ch t là s ti p thu, x lý thông tin ch y u b ng các thao tác trí tu d a vào v n sinh h c và v n đ t đ ư c c a cá nhân, t đó có đư c tri th c, k n ăng thái đ . M c đích c a h c: Chi m lĩnh khái ni m khoa h c có nghĩa là ph i n m v ng nghĩa, đào sâu ý ch a trong khái ni m, tái t o khái ni m cho b n thân, thao tác v i nó, s d n g nó như công c phương pháp đ chi m lĩnh khái ni m khác ho c đ ào sâu m r n g thêm chính khái ni m đó trình đ lý thuy t cao hơn, bi n nó t kho tàng văn hoá xã h i thành h c v n riêng c a b n thân. N u chi m lĩnh thành công thì s d n t i đ n g th i ba m c đ ích b ph n: Trí d c (n m v ng khái ni m), phát tri n (tư duy khái ni m), giáo d c (thái đ đ o đ c). Ba m c đ ích b ph n n ày g n bó h u cơ v i nhau, thâm nh p vào nhau, quy đ nh l n nhau, và t o ra m t h toàn v n. 21 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  18. - Ch c n ăng c a h c: h c có 2 ch c năng th n g nh t v i nhau, lĩnh h i (ti p thu thông tin c a th y) và t đ i u khi n quá trình chi m lĩnh khái ni m khoa h c c a mình (t giác, tích c c, t l c). - N i dung c a h c: Là toàn b h th ng khái ni m c a môn h c, c u trúc logic c a môn h c, các phương pháp đ c trưng c a khoa h c, ngôn ng c a khoa h c và bi t v n d n g nh n g hi u bi t đó vào vi c ti p t c h c t p và lao đ ng. - Phương pháp h c: Là phương pháp nh n th c, phương pháp chi m lĩnh khái ni m khoa h c ph n ánh đ i tư ng c a nh n th c, bi n các hi u bi t c a nhân lo i thành h c v n c a b n thân. Đó là phương pháp mô t , gi i thích và v n d ng khái ni m khoa h c. H c t t là s th ng nh t bi n ch ng c a c ba m c đích, n i dung l n phương pháp h c. Đó là s đi u khi n t i ưu quá trình chi m lĩnh khái ni m khoa h c trên cơ s c a s b đi u khi n. M i quan h gi a d y và h c: Con ngư i t n t i và phát tri n đ ã không ng ng nh n th c th gi i khách quan, t đó đ ã tích lu , h th n g hoá, khái quát hoá nh ng tri th c đã thu lư m đư c. H th ng nh n g tri th c đó đư c truy n l i cho th h sau và không ng ng đư c b sung, hoàn thi n làm sâu s c và phong phú thêm. QTDH là quá trình truy n th tri th c cho th h tr . Như v y, trong xã h i di n ra ho t đ n g nh n th c c a con ngư i và ho t đ ng d y h c cho th h tr , ho t đ ng nh n th c đi trư c ho t đ ng d y h c. Quá trình d y h c là m t th toàn v n trong đó có 2 ho t đ ng trung tâm: Ho t đ n g d y c a th y, ho t đ ng h c c a trò. Ho t đ ng này th n g nh t bi n ch n g v i nhau. Nó ph n ánh m i liên h t t y u , ch y u và b n v ng gi a 2 nhân t trung tâm đ c trưng cho tính ch t 2 m t c a QTDH. D y và h c là m t h th ng th ng nh t gi a chúng có m i quan h b i n ch ng, tác đ ng qua l i l n nhau, đ ng th i ch u s nh hư n g c a s tác đ n g qua l i chung trong h th ng d y h c đ c b i t là tác đ ng c a d y mà th y là ch th nh m th c hi n t t s tác đ ng qua l i gi a h c sinh và tài li u h c t p, t đó thúc đ y ho t đ n g nh n th c m à h c sinh là 22 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  19. ch th . Trong quá trình th c hi n ho t đ ng ho c (trò), th y p h i thu đ ư c m t cách thư n g xuyên nh ng tín hi u ngư c (tín hi u n gư c trong, ngư c n goài) phát ra t h c sinh ho c t các s n ph m h c t p c a chúng. Nh nh ng tín hi u n gư c th y đ ánh giá đư c k t qu h c t p c a h c sinh m t cách khách quan, u n n n nh ng l ch l c, giúp đ h c sinh vư t qua khó khăn. M t khác, nh tín hi u n gư c n goài th y còn có th phát hi n đư c th c tr n g ho t đ n g c a mình đ t đ ánh giá k t qu gi n g d y c a mình. Nh tín hi u n gư c trong h c sinh, sinh viên có th phát hi n, t đánh giá và t đi u ch nh ho t đ ng c a m ình. Ho t đ ng d y và ho t đ ng h c luôn g n bó v i nhau không tách r i nhau, th ng nh t bi n ch n g v i nhau, t o thành m t ho t đ n g chung. D y đ i u khi n h c, h c tuân th d y. D y t t d n đ n vi c h c t t, đ h c t t thì ph i d y t t. Vì v y ph i thi đua hai t t: “D y t t, h c t t”. 1 .4.2. Qu n lý ho t đ ng d y h c trư ng trung c p ngh Đ c đ i m ho t đ n g d y h c Trư n g Trung c p ngh : Ho t đ ng d y h c Trư ng Trung c p ngh có nh n g đ c đi m chung như ho t đ n g d y h c các trư ng khác, tuy nhiên nó có nh n g đi m khác bi t đ c trưng do m c tiêu đào t o c a nhà trư ng đó là đào t o đ i ngũ công nhân v i n guyên lý và phương châm rèn luy n k năng ngh là chính. Đi u 2 lu t giáo d c đã nêu rõ: M c tiêu giáo d c là đào t o ra nh n g con ngư i Vi t Nam phát tri n toàn di n, có đ o đ c, tri th c và ngh n ghi p trung thành v i lý tư ng đ c l p d ân t c và ch ngh ĩa xã h i; Hình thành và b i dư ng nhân cách, ph m ch t và năng l c công dân, đáp n g yêu c u xây d n g và b o v t qu c”. Tính ch t n n giáo d c là “n n giáo d c Vi t Nam là n n giáo d c Xã h i ch ngh ĩa có tính nhân dân, dân t c, khoa h c, hi n đ i, l y ch nghĩa Mác – Lênin, tư tư n g H Chí Minh làm n n t ng”. Nguyên lý giáo d c là “H c đ i đôi v i h ành, giáo d c k t h p v i lao đ ng s n xu t, lý lu n g n v i th c ti n, giáo d c nhà trư ng k t h p v i gia đình, giáo d c xã h i”. “N i dung giáo d c ph i đ m b o tính cơ b n, toàn di n, hi n đ i và có h th n g…Phương pháp giáo d c ph i phát huy tính tích c c, t giác, ch đ n g, tư duy sáng t o c a ngư i h c…” 23 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
  20. Trư ng Trung c p n gh là cơ s đ ào t o thu c lĩnh v c giáo d c n gh n ghi p n m trong h th ng giáo d c Qu c dân. Vì v y ngoài m c tiêu, tính ch t, nguyên lý, n i dung, phương pháp giáo d c chung đư c quy đ nh trong Lu t giáo d c, Lu t d y ngh thì quá trình GD - ĐT Trư n g Trung c p ngh có m t s đ c đi m sau: - Đ c đi m m c tiêu đào t o: M c tiêu c a d y n gh là đào t o nhân l c k thu t tr c ti p trong s n xu t d ch v có năng l c th c h ành ngh tương x n g v i trình đ đào t o, có đ o đ c n gh nghi p, ý th c k lu t, tác phong công nghi p, s c kho nh m t o đi u ki n cho ngư i h c n gh có kh năng tìm vi c làm, t t o vi c làm ho c ti p t c h c lên trình đ cao hơn, đáp ng yêu c u c a th trư ng lao đ ng. D y ngh trình đ trung c p nh m trang b cho ngư i h c ngh ki n th c và năng l c th c hành các công vi c c a m t n gh , có kh năng làm vi c đ c l p và n g d ng k thu t, công ngh vào công vi c. - Đ c đi m chương trình đào t o: Chương trình d y ngh th hi n m c tiêu d y ngh , quy đ nh chu n ki n th c, k n ăng, ph m vi c u trúc và n i dung, phương pháp và hình th c d y ngh , cách th c đánh giá k t qu đào t o đ i v i m i MOĐUL, môn h c và m i ngh . Chương trình d y n gh trình đ trung c p đư c th c hi n ba năm đ i v i n gư i có b ng t t nghi p trung h c cơ s ; t m t đ n h ai năm đ i v i n gư i có b ng t t n ghi p trung h c ph thông. Vi c xây d ng chương trình đào t o áp d ng Quy t đ n h s : 01/2007/QĐ-BLĐTBXH ngày 04/01/2007 ban hành quy đ nh v chương trình khung trình đ trung c p ngh , trình đ cao đ n g ngh . Đ đ m b o tay ngh cho ngư i h c sau khi t t n ghi p yêu c u: Th i gian dành cho môn h c, môdul đào t o ngh b t bu c chi m 75% - 85%, th i gian dành cho các môn h c, môdul t ch n chi m 15%-25%. Th i gian gi a lý thuy t và th c h ành: Lý thuy t chi m 15% - 35%, th c hành chi m 65% - 85%. V i phương châm rèn luy n k n ăng ngh là chính nên c u trúc chương trình đào t o thiên v th c h ành. - Đ c đi m v phương pháp d y h c: 24 S hóa b i Trung tâm H c l i u – Đ i h c Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2