Luận văn: Phân tích triết học mối quan hệ giữa con người với môi trường sinh thái ở Việt Nam hiện nay

Chia sẻ: Nguyen Bao Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

126
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

“Đi về đâu?Hỡi chú chim lạc đàn Đi về đâu?Hỡi con thú lạc bầy Những con suối đã không còn ca hát Cánh rừng xanh đã không còn bóng mát……… …Bão lũ thét gào, thiên nhiên khô cằn, thiên tai bốn mùa..Vì ĐÂU?Vì AI?” Những câu hát này nằm trong bài hát về môi trường mới được trình diễn trong chương trình bài hát việt tháng 10 vừa qua thật sự đã làm rung động biết bao trái tim người Việt. Nó ngân nga và thúc giục bất kì ai đã từng nghe và c.m nhận những ca từ và...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Phân tích triết học mối quan hệ giữa con người với môi trường sinh thái ở Việt Nam hiện nay

Luận văn Phân tích triết học mối quan hệ giữa con người với môi trường sinh thái ở Việt Nam hiện nay 1
PhÇn Më §Çu “§i vÒ ®©u?Hìi chó chim l¹c ®µn §i vÒ ®©u?Hìi con thó l¹c bÇy Nh÷ng con suèi ®· kh«ng cßn ca h¸t C¸nh rõng xanh ®· kh«ng cßn bãng m¸t……… …B·o lò thÐt gµo, thiªn nhiªn kh« c»n, thiªn tai bèn mïa..V× §¢U?V× AI?” Nh÷ng c©u h¸t nµy n»m trong bµi h¸t vÒ m«i trêng míi ®îc tr×nh diÔn trong ch¬ng tr×nh bµi h¸t viÖt th¸ng 10 võa qua thËt sù ®· lµm rung ®éng biÕt bao tr¸i tim ngêi ViÖt. Nã ng©n nga vµ thóc giôc bÊt k× ai ®· tõng nghe vµ c¶m nhËn nh÷ng ca tõ vµ giai ®iÖu cña bµi h¸t. Vµ nã nh mét håi chu«ng giãng lªn vÒ sù b¸o ®éng cña m«i trêng sinh th¸i hiÖn nay ë ViÖt Nam.Díi gãc ®é triÕt häc – x· héi vÊn ®Ò m«i trêng sinh th¸i lµ mét ®iÒu míi mÎ. Trong vµi thËp kØ gÇn ®©y, m«i trêng sinh th¸i næi lªn nh mét vÊn ®Ò toµn cÇu, cÊp b¸ch cña thêi ®¹i trong ®ã cã ViÖt Nam. Lµ mét ngêi d©n cña ®Êt ViÖt chóng ta ph¶i lµm g× ®Ó ®Êt níc ta xanh - s¹ch - ®Ñp? Dùa vµo nh÷ng kiÕn thøc triÕt häc ®· ®îc häc em xin phÐp ®îc vËn dông chóng vµo ®Ò tµi “Ph©n tÝch triÕt häc mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi m«i trêng sinh th¸i ë ViÖt Nam hiÖn nay” ®Ó gi¶i thÝch thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i ë VN vµ vai trß cña con ngêi ®èi víi viªc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i. Bµi viÕt cña em ®îc chia lµm hai phÇn chÝnh: I.Thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i hiÖn nay ë ViÖt Nam – Nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ II.Vai trß cña con ngêi ®èi víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng 2
PhÇn Néi Dung I.Thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i ViÖt Nam hiÖn nay – Nguyªn nh©n vµ hËu qu¶. A – Thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i ë ViÖt Nam hiÖn nay. §èi víi níc ta, khi xem xÐt hiÖn tr¹ng vµ ®Æc ®iÓm cña m«i trêng sinh th¸i cÇn ph¶i xuÊt ph¸t tõ viÖc ph©n tÝch nh÷ng m©u thuÉn n¶y sinh trong qu¸ tr×nh t¸c ®éng qua l¹i gi÷a con ngêi vµ tù nhiªn trong ®iÒu kiÖn cña mét níc ®ang ph¸t triÓn vµ chÞu ¶nh hëng m¹nh mÏ cña c¸c yÕu tè truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc nh quan niÖm cña con ngêi vÒ thiªn nhiªn, vÒ mèi quan hÖ cña hä víi tù nhiªn.ChÝnh nh÷ng quan niÖm ®ã lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng g©y nªn nh÷ng m©u thuÉn gi÷a con ngêi vµ tù nhiªn trong qu¸ tr×nh khai th¸c vµ sö dông tµi nguyªn thiªn nhiªn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ë níc ta. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ViÖt Nam ®· tÝch cùc tham gia c«ng øoc quèc tÕ trong c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng , duy tr× ®a d¹ng sinh häc vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng.Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc, còng cã nh÷ng mÆt tr¸i cña nã mµ chóng ta cÇn ph¶i suy nghÜ. ë ®©y em xin phÐp ®îc ®Ò cËp tíi thùc tr¹ng m«i truêng VN hiÖn nay qua c¸c mÆt kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n nh :vÊn ®Ò ph¸ rõng x©m ph¹m tµi s¶n quèc gia, vÊn ®Ò khai th¸c vµ bu«n b¸n ®éng vËt hoang d·, « nhiÔm nguån níc, sù ®« thÞ ho¸ t¨ng nhanh, vÊn ®Ò « nhiÔm kh«ng khÝ, nh÷ng diÔn biÕn bÊt thêng cña khÝ hËu, thêi tiÕt, vÊn ®Ò m«i trêng x· héi..vv… Cã thÓ nãi nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Þa lý tù nhiªn lµ mét u thÕ cña níc ta, ®Æc biÖt ph¶i kÓ ®Õn lµ nguån tµi nguyªn t¸i t¹o (rõng, ®Êt ®ai, ®éng thùc vËt…) mét sè tµi nguyªn kho¸ng s¶n (dÇu má, than ®¸ khÝ hiÕm…). Thªm vµo ®ã khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa nãng Èm, mÆt trêi chiÕu s¸ng quanh n¨m lµ nguån cung cÊp n¨ng lîng v« tËn cho sù sèng cña con ngêi vµ 3
mäi sinh vËt.Nhng víi mét sè tµi nguyªn s½n cã ®ã mét mÆt chóng ta cha biÕt khai th¸c vµ sö dông hîp lÝ , dÉn ®Õn sù nghÌo nµn vµ c¹n kiÖt sè tµi nguyªn ®ã, mÆt kh¸c cßn g©y ra « nhiÔm m«i trêng sinh th¸i: _ T×nh tr¹ng ph¸ rõng vµ bu«n b¸n tr¸i phÐp ®«ng vËt hoang d·:…”§Êt níc ta rõng vµng biÓn b¹c”…®ã lµ mét c©u trÝch dÉn trong cuèn s¸ch ®Þa lý ViÖt Nam mµ bÊt cø häc sinh nµo còng ®îc häc vµ thÊm nhuÇn.Rõng kh«ng chØ lµ mét kho tµi nguyªn mµ cßn lµ mét t liÖu sèng v« gi¸.Rõng ViÖt Nam kh«ng chØ nhiÒu mµ cßn ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ rÊt phong phó vÒ ®éng thùc vËt.Ngµy nay rõng níc ta ®· vµ ®ang bÞ ph¸ ho¹i nÆng nÒ, rõng nguyªn thuû chØ cßn chiÕm kho¶ng 66432 km trong ®ã rõng b¶o vÖ lµ 7635 km (s¸ch tæng côc thèng kª m«i trêng ViÖt Nam). Sù c¹n kiÖt rõng ë nøoc ta hiÖn nay thùc sù lµ mét vÊn ®Ò kinh tÕ vµ sinh th¸i nhøc nhèi vµ cÊp b¸ch nhÊt.Cïng víi hiÖn tîng ph¸ rõng th× viÖc bu«n b¸n vµ s¨n b¾n nh÷ng ®«ng vËt hoang d· còng ph¸t triÓn rÊt m¹nh.B¸o ®iÖn tö moitruongsinhthai.com.vn ngµy 5/7 /2005 ®· ph¶n ¸nh rÊt râ hiÖn tr¹ng nµy ë nh÷ng khu rõng Uminh , miÒn trung nam bé… vµ viÖc bu«n b¸n tr¸i phÐp thó quý hiÕm ë vïng biªn giíi c¸c tØnh T©y Ninh, Cµ Mau….. _Sù suy tho¸i ®Êt ®ai :Víi h¬n 33 triÖu ha, ®Êt ®ai VN ®øng thø 12 trªn thÕ giíi, nhng tÝnh b×nh qu©n ®Çu ngêi th× rÊt thÊp, cßn b×nh qu©n diÖn tÝch ®Êt canh t¸c theo ®Çu ngêi vµo lo¹i thÊp nhÊt thÕ giíi.MÆc dï s¶n xuÊt n«ng nghiÖp VN ®· vµ ®ang ph¸t triÓn râ rÖt nhng m«i trêng ®Êt còng ®ang suy th¸i nghiªm träng.BiÓu hiÖn quan träng nhÊt ë hai qu¸ tr×nh:  Qóa tr×nh ong ®¸ ®Êt ë §«ng Nam Bé, T©y Nguyªn thay vµo ®ã lµ nh÷ng vïng ®Êt chÕt.  Qóa tr×nh xãi mßn ®Êt còng kh«ng kÐm phÇn quyÕt liÖt. Sau 6-7 n¨m ®Êt ë nh÷ng vïng bÞ xãi mßn trë thµnh sái ®¸. _Tµi nguyªn níc :Rõng- ®Êt- níc lµ c¶ mét mèi quan hÖ sinh th¸i liªn quan chÆt chÏ ®ªns nhau.Khi rõng c¹n kiÖt nghiªm träng, ®Êt bÞ xãi mßn ®Õn v« cïng th× tµi nguyªn níc cña chóng ta còng ®ang n»m trªn c¸i ranh giíi cña bÕn bê c¹n kiÖt vµ « nhiÔm x¶y ra ë c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau: 4
 Sù « nhiÔm nguån níc ®ang x¶y ra tõng ngµy tõng giê, khi mµ nguån níc s¹ch, níc ngät kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò kinh tÕ- x· héi mµ cßn lµ vÊn ®Ò sinh th¸i gay cÊn.R¸c th¶i vµ chÊt th¶i cña cuéc sèng sinh ho¹t vµ cña c¸c nhµ m¸y th¶i ra ®Õn nay lµ cha thÓ íc tÝnh ®îc.VD nh r¸c th¶i bõa b·i ë ven Hå T©y(HN), ven bê s«ng T« LÞch…. C¸c chÊt th¶i ho¸ häc ®éc h¹i ë c¸c nhµ m¸y than,®Þa chÊt…Theo sè liÖu ®iÒu tra hé gia ®×nh ®a môc tiªu cña Tæng Côc Thèng Kª, tÝnh ®Õn n¨m 2000 cã 42% d©n sè c¶ níc sö dông níc s¹ch (thµnh thÞ chiÕm 60%- riªng nøoc m¸y 47%).HÇu hÕt viÖc sö dông níc s¹ch tËp trung chñ yÕu ë thµnh phè, thµnh thÞ cßn c¸c thÞ trÊn vïng n«ng th«n cha ®îc c¶i thiÖn nhiÒu..t×nh tr¹ng thiÕu níc s¹ch cßn diÔn ra ë nhiÒu n¬i g©y khã kh¨n rÊt nhiÒu cho ®êi sèng sinh ho¹t cña ngêi d©n  HiÖn tîng khai th¸c níc ngÇm v« tæ chøc: khi mµ tèc ®é ®« thÞ ho¸ t¨ng nhanh, d©n c ph¸t triÓn ngµy mét nhiÒu ë níc ta næi cém lªn mét vÊn ®Ò ®¸ng bµn h¬n n÷a lµ hiÖn tîng “ ngêi ngêi khoan giÕng, nhµ nhµ khoan giÕng”.Nh÷ng m¹ch níc ngÇm bÞ khai th¸c mét c¸ch v« tæ chøc vµ dÉn tíi sù « nhiÔm lµ mét ®iÒu tÊt yÕu.Nh ta ®· biÕt nguån níc ngÇm bÞ « nhiÔm th× khã lßng mµ cøu ch÷a vµ ®ã lµ mét tµi s¶n v« gi¸.  HiÖn tîng mÆn ho¸, phÌn ho¸ níc ë c¸c vïng n«ng th«n VN lµ nh÷ng nguy c¬ cña m«i trêng.Thªm vµo ®ã lµ c¶ mét hÖ thèng kªnh r¹ch ch»ng chÞt dÉn ®Õn nhiÒu nh÷ng hËu qu¶ kh¸c nhau:sinh ho¹t cña ngêi d©n trë nªn khã kh¨n, c¸c ngu«n thuû h¶i s¶n gi¶m dÇn dÉn tíi ®êi sèng kinh tÕ ®i xuèng..  §¸ng chó ý h¬n c¶ lµ t×nh tr¹ng khai th¸c qu¸ møc tµi nguyªn ven biÓn vµ hiÖn tîng « nhiÔm dÇu ®ang hoµnh hµnh. Nh÷ng nguån tµi nguyªn thuû h¶i s¶n cha kÞp taÝ t¹o th× ®· bÞ con ngêi khai th¸c mét c¸ch triÖt ®Ó nh ë bê biÓn miÒn Trung,vµ c¶ Kiªn giang mµ h»ng n¨m khai th¸c thuû s¶n trªn 2000 tÊn ®ang lªn møc b¸o ®éng. _ VÊn ®Ò « nhiÔm kh«ng khÝ: Trong c¸c yÕu tè m«i trêng sèng, kh«ng khÝ ®îc coi lµ yÕu tè quan träng.VÊn ®Ò « nhiÔm kh«ng khÝ ë níc ta ®· cã song nh×n chung kh«ng ®Õn møc nguy hiÓm vµ còng cha ph¶i lµ hiÖn tîng phæ biÕn. Nhng møc ®é « nhiÔm ë níc ta ®Æc biÖt lµ c¸c thµnh phè lín nh Hå ChÝ 5
Minh, Hµ Néi, H¶i Phßng… còng ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn t×nh tr¹ng søc khoÎ vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ngêi d©n .HiÖn nay ë mét sè nót giao th«ng träng ®iÓm cña c¸c thµnh phè lín hµm läng chÊt « nhiÔm vµ møc ®é ån ®· vît qu¸ møc cho phÐp nhiÒu lÇn ( nång ®é C02 ®· vît 2- 10 lÇn cho phÐp, ë nh÷ng khu vùc ®êng tr¸ng nhùc « nhiÔm bôi ®· vît 5-7 lÇn møc cho phÐp). _DiÔn biÕn bÊt thêng cña khÝ hËu, thêi tiÕt vµ ®Æc biÖt lµ hiÖn tîng ELNINO:Theo xu híng thêi tiÕt chung cña tr¸i ®Êt th× nhiÒu n¨m qua nhiÖt ®é cña níc ta ®Òu cã xu híng t¨ng dÇn vµ ngîc l¹i th× lîng ma lóc t¨ng lóc gi¶m.V× vËy thiªn lai lò lôt, h¹n h¸n kÐo ®Õn lµ nh÷ng ®iÒu tÊt yÕu x¶y ra g©y ¶nh hëng lín ®Õn cuéc sèng cña mäi ng¬× d©n.H¬n thÕ n÷a, hiÖn tîng th¬× tiÕt khÝ hËu ®Æc biÖt nh ma ®¸ (do sù ®èi lu cña dßng kh«ng khÝ nãng vµ dßng kh«ng khÝ l¹nh dÉn ®Õn) råi nh÷ng c¬n b·o rÊt lín liªn tiÕp kÐo ®Õn ®e do¹ cuéc sèng cña ngêi d©n g©y thiÖt h¹i nhiÒu vÒ c¶ ngêi vµ cña.Míi gÇn ®©y nhÊt b¸o Lao §éng sè ra ngµy 21/11/2006 võa qua ®· cã bµi ®¨ng vÒ hiÖn tîng ma ®¸ x¶y ra vµo ngµy 20/11 tríc ®ã mét ngµy nh mét minh chøng vÒ hiÖn tîng ELNINO ®æ bé ®Õn VN.Nã ®· g©y thiÖt h¹i lín vÌ ngêi vµ tµi s¶n cho nh©n d©n ë c¸c tØnh vïng §«ng b¾c bé nh Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng… _M«i trêng x· héi: sÏ lµ kh«ng ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn nÕu nh trong m«i trêng sinh th¸i ë VN hiÖn nay kh«ng kÓ ®Õn m¶ng « nhiÔm m«i trêng x· héi.§ã lµ sù trµn lan c¸c tÖ n¹n x· héi nh ma tuý, m¹i d©m, rîu chÌ cê b¹c….§Êt níc sÏ kh«ng ph¸t triÓn lªn ®îc nÕu nh nh÷ng t×nh tr¹ng nµy cø diÔn ra ë kh¾p mäi n¬i trªn tæ quèc díi mäi h×nh thøc. B –Nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ Tr¸i ®¸t lµ c¸i n«i vµ ng«i nhµ cña thËp lo¹i chóng sinh c©y cá. Suèt cuéc hµnh tr×nh tõ hang ®éng cho ®Õn nh÷ng ng«i nhµ chäc trêi, con ngêi thêng xuyªn cã tham väng c¶i thiÖn cuéc sèng cña m×nh.Nhng chÝnh con ngêi ®· tµn ph¸ mét c¸ch khñng khiÕp ng«i nhµ chung cña nh©n lo¹i.Tríc thùc tr¹ng ®· nªu trªn bao gåm rÊt nhiÒu vÊn ®Ò x¶y ra nh vËy ®· khi nµo chóng ta tù hái nhau xem chóng cã nguån g«c tõ ®©u?Nguyªn nh©n cña chóng lµ g×?Vµ hËu qu¶ chóng ®em l¹i nh thÕ nµo? 6
_Cã thÓ tr¶ lêi ngay r»ng , nguyªn nh©n chñ yÕu vµ quan träng nhÊt lµm ¶nh hëng tíi m«i trêng lµ ý thøc cña con ngêi.Mäi sù biÕn ®æi cña vò trô ®Òu cã hai mÆt cña nã vµ sù t¸c ®éng cña con ngêi vµo thiªn nhiªn còng vËy.NÕu con ngêi t¸c ®éng vµo thiªn nhiªn theo ®óng quy luËt, theo chiÒu híng tÝch cùc th× sÏ lµm thiªn nhiªn ngµy cµng phong phó ®a d¹ng…ngîc l¹i nÕu con ngêi chØ biÕt khai th¸c nh÷ng nguån thiªn nhiªn cã s½n mét c¸ch v« ý thøc mµ quªn ®i søc chÞu ®ùng cña nã th× tÊt yÕu thiªn nhiªn sÏ bÞ tµn ph¸. Tiªu biÓu ë ®©y lµ th¶m c¶nh rõng VN, kh«ng cßn g× ®¸ng nãi h¬n ngoµi hai ch÷ “ kiÖt quÖ”.Mµ nguyªn nh©n ë ®©y mét phÇn lµ do chiÕn tranh ho¸ häc cña MÜ ®Ó l¹i trªn 48% diÖn tÝch trång trät vµ phÇn lín lµ do lèi suy nghÜ thiÓm cËn cïng víi sù hiÓu biÕt kÐm cái cña ngêi s¶n xuÊt nhá, khai th¸c rõng, ®éng vËt bõa b·i bÊt hîp ph¸p….Song hµnh cïng víi nh÷ng nguyªn do ®ã lµ nh÷ng hËu qu¶ kÐo dµi.C¸c sè liÖu gÇn ®©y cho thÊy rõng tù nhiªn ë §B S«ng Cöu Long gi¶m sót nghiªm träng 1990-1995 kho¶ng 41300 ha(b×nh qu©n gi¶m 2500 ha/n¨m), rõng ngËp mÆn chØ cßn 71841 ha(1997) so víi 93000 ha(1988), 126000 ha(1983), vµ 250000 ha(1950).KÕt qu¶ rõng ë §B S«ng Cöu Long gi¶m 3 lÇn sau50 n¨m , diÖn tÝch rõng ®ang mÊt dÇn.Rõng mÊt kh«ng chØ tiªu huû tµi nguyªn rõng ¶nh hëng ®Õn m«i truêng sinh th¸i mµ cßn lµm nhiÒu loµi ®éng thùc vËt bÞ tuyÖt chñng , cuéc sèng con ngêi bÞ ®e do¹ _Bªn c¹nh ®ã lµ sù qu¶n lÝ láng lÎo cña nhµ níc.C¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c ban ngµnh cha thËt sù kiªn quyÕt xö lÝ nh÷ng trêng hîp vi ph¹m ph¸p luËt còng t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng “ s©u lµm giÇu nåi canh” ph¸ ho¹i m«i trêng sinh th¸i ®ång nghÜa víi viÖc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña ®¸t níc. -Sù bïng næ d©n sè còng lµ mét nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc « nhiÔm m«i trêng sinh th¸i.D©n sè ngµy cµng t¨ng dÉn ®Õn nhu cÇu cña con ngêi mçi ngµy mét cao h¬n.Vµ ®©y còng lµ mét nguyªn nh©n cho mäi sù thay ®æi vµ lµ mèi ®e do¹ m«i trêng lín nhÊt.MËt ®é d©n sè trung b×nh ë níc ta lµ 200ng/km2 thuéc loÞa cao nhÊt thÕ giíi.Dù b¸o n¨m 2020 d©n sè níc ta ®¹t ®Õn gÇn 100 triÖu ngêi.D©n sè ®«ng, d©n trÝ thÊp mµ diÖn tich ®Êt canh t¸c ngµy cµng bÞ thu hÑp, con ngêi ch¹y theo lîi nhuËn tríc m¾t mµ kh«ng nghÜ ®Õn b¶o vÖ m«i trêng 7
bÒn v÷ng l©u dµi.Nh÷ng t×nh tr¹ng vÒ thiÕu níc s¹ch, « nhiÔm do x¶ r¸c vµ chÊt th¶i bõa b·i lµ hËu qu¶ kh«n lêng díi sù t¸c ®éng cña d©n sè.Sù ph¸t triÓn d©n sè qu¸ nhanh vµ lèi sèng bu«ng th¶ kiÓu hiÖn ®¹i ph¬ng t©y dÉn ®Õn nh÷ng tÖ n¹n « nhiÔm m«i trêng ë khÝa c¹nh vÒ v¨n ho¸- x· héi. _Viªc gia t¨ng sö dông c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng vµ m¹ng líi s¶n xuÊt quy m« võa vµ nhá , cïng víi h¹ tÇng kiÕn tróc ®« thÞ cßn yÕu lµ nguyªn nh©n lµm cho ®iÒu kiÖn vÖ sinh m«i trêng ë nhiÒu khu d©n c l©m vµo t×nh tr¹ng b¸o ®éng.HÖ thèng cÊp níc , tho¸t níc l¹c hËu,xuèng cÊp , kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu.Thªm vµo ®ã c¸c ph¬ng tiÖn vÖ sinh l¹i cha c©n xøng víi lîng r¸c th¶i ra cña ngêi d©n, sè lîng dông cô dän dÑp cßn Ýt, kh¶ n¨ng xö lÝ vµ thu gom r¸c th¶i cßn h¹n chÕ, cha thÓ gi¶i quyÕt ®îc yªu cÇu bøc xóc vÒ vÊn ®Ò nµy.T×nh tr¹ng c¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt , trang thiÕt bÞ b¶o vÖ m«i trêng yÕu kÐm l¹c hËu, trong khi ®ã kh¶ n¨ng ®Çu t cña nhµ níc cho m«i trêng còng nh doanh nghiÖp hiÖn nay cßn h¹n chÕ. _Cuèi cïng ph¶i kÓ ®Õn lµ tèc ®é ®« thÞ ho¸ vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp hiÖn nay rÊt m¹nh.ViÖt Nam ®ang trªn con ®êng x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®ßi hái sö dông nhiÒu tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¸c chÊt th¶i trong s¶n xuÊt ngµy mét t¨ng lªn ®·, ®ang vµ sÏ lµm bÈn kh«ng khÝ, ®Êt, níc lµm cho m«i trêng sèng cña con ngêi ngµy mét xÊu ®i.C¸c chÊt th¶i tõ c¸c bÖnh viÖn, c¸c phßng thÝ nghiÖm khoa häc, khu ch¨n nu«i ®Òu kh«ng ®îc xö lÝ g©y nguy hiÓm cho m«i truêng xung quanh.C¸c ho¸ chÊt nh methane, c02, c¸c khÝ th¶i nhµ m¸y, xe cé… th¶i ra ®ang dÇn ®ôc thñng tÇng OZONE, g©y ra sù t¨ng nhiÖt ®é cña bÇu khÝ quyÓn  Sù thay ®æi thêi tiÕt, khÝ hËu bÊt thêng nh h¹n h¸n, lò lôt thiªn tai dÞch bÖnh,.. nÆng nÒ h¬n c¶ lµ nh÷ng c¬n b·o lín vµ hiÖn täng ELNINO. II.Vai trß cña con ngêi ®èi víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i A-Mèi quan hÖ gi÷a Con ngêi- Tù nhiªn -Tr×nh ®é ph¸t triÓn x· héi Mét trong nh÷ng biÓu hiÖn quan träng nhÊt , râ rµng nhÊt tÝnh thèng nhÊt vËt chÊt cña thÕ giíi lµ sù thèng nhÊt bÒn v÷ng vµ biÖn chøng gi÷a c¸c yÕu tè 8
trong hÖ thèng “Tù nhiªn- X· héi-Con ngêi”.Sù thèng nhÊt ®ã ®îc thùc hiÖn th«ng qua mèi quan hÖ, sù t¸c ®éng vµ quy ®Þnh lÉn nhau gi÷a x· héi vµ tù nhiªn, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éngvµ lµm nªn lÞch sö loµi ngêi.§Ó cã ®îc sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®îc ®Æt ra trong lÜnh vùc m«i trêng sinh th¸i còng nh t×m kiÕm c¸c con ®êng ®óng ®¾n ®Ó gi¶i quyÕt chóng, cÇn cã c¸ch tiÕp cËn triÕt häc – x· héi ®èi víi vÊn ®Ò mèi quan hÖ gi÷a con ngêi – x· héi – tù nhiªn. ThÕ giíi lµ vËt chÊt, lu«n vËn ®éng, biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn trong mèi quan hÖ chËt chÏ, rµng buéc lÉn nhau gi÷a c¸c yÕu tè.Nguyªn lý nµy kh¼ng ®Þnh r»ng mèi quan hÖ gi÷a con ngêi vµ tù nhiªn mang tÝnh chÊt lÞch sö cô thÓ, nghÜa lµ mèi quan hÖ nµy cã tÝnh chÊt kh¸c nhau trong thêi ®¹i kh¸c nhau.Sù kh¸c nhau nµy phô thuéc vµo tr×nh ®é ph¸t triÓn cña x· héi, tríc hÕt lµ ph¬ng thøc s¶n xuÊt víi t c¸ch lµ ®éng lùc ph¸t triÓn x· héi , trong ®ã lùc lîng s¶n xuÊt x· héi ®ãng vai trß chñ ®¹o.Trong sù ph¸t triÓn cña x· héi ®· tõng diÔn ra bèn cuéc c¸ch m¹ng trong lùc lîng s¶n xuÊt ®· ®a nh©n lo¹i tõ mª muéi, d· man sang v¨n minh n«ng nghiÖp , v¨n minh c«ng nghiÖp vµ v¨n minh trÝ tuÖ.Trong qu¸ tr×nh ®ã, mèi quan hÖ gi÷a con ngêi vµ tù nhiªn còng diÔn ra bèn møc ®é:Sù phô thuéc hoµn toµn mï qu¸ng cña con ngêi vµo tù nhiªn hay sù hµi hoµ tuyÖt ®èi gi÷a con ngêi víi tù nhiªn,tiÕp ®Õn lµ giai ®o¹n con ngêi ®· b¾t ®Çu ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a hä víi tù nhiªn, song lóc nµy con ngêi chØ míi biÕt khai th¸c tù nhiªn trong lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cïng víi cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp cuèi thÕ kØ XVII, c¸ch m¹ng khoa häc – kü thuËt ®· xuÊt hiÖn m©u thuÉn gi÷a con ngêi víi tù nhiªn vµ m©u thuÉn ®ã ngµy cµng gay g¾t.ChÝnh m©u thuÉn ®ã lµ nguån gèc cña thc tr¹ng m«i trêng sèng hiÖn nay trªn thÕ giíi.Qóa tr×nh lÞch sö vÉn tiÕp tôc, víi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ, con ngêi cã ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn, c¶ vÒ nhËn thøc lÉn ph¬ng tiÖn ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn gi÷a x· héi víi tù nhiªn. 9
B – Vai trß cña con ngêi vµ x· héi ®èi víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i VÊn ®Ò m«i truêng sinh th¸i hiÖn nay ë thÕ giíi nãi chung vµ ë ViÖt Nam nãi riªng ®ang ®ông ch¹m ®Õn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña ®êi sèng x· héi vµ liªn quan ®Õn nhiÒu khoa häc.Nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña vÊn ®Ò m«i trêng nh sinh häc, ®Þa lÝ, y häc t tëng, chÝnh trÞ, ®¹o ®øc…Tõ thùc tiÔn nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò sinh th¸i cña thêi ®¹i vµ trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña níc ta ®· n¶y sinh nhu cÇu cÇn thiÕt ph¶i cã mét sù nh×n nhËn chÝnh x¸c vÒ vai trß cña con ngêi tríc thùc t¹i m«i trêng sinh th¸i ViÖt Nam. Trong ®ã con ngêi vµ x· héi lµ chñ thÓ cã mét vai trß ngµy cµng to lín trong viÖc biÕn ®æi tù nhiªn, vµ ngµy nay lµ viÖc kh¾c phôc nh÷ng mÆt tiªu cùc cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x· héi, ®Ó lµm thÕ nµo loµi ngêi cã thÓ trë l¹i sèng hµi hoµ thùc sù víi tù nhiªn trong thÕ giíi hiÖn ®¹i.B¶n th©n tù nhiªn vÒ mÆt cÊu tróc còng nh chøc n¨ng hoµn toµn kh«ng cã g× m©u thuÉn víi x· héi, m©u thuÉn gi÷a con ngêi vµ tù nhiªn chØ xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng sèng vµ ph¸t triÓn x· héi cña con ngêi.Quan träng nhÊt lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt ®iÒu khiÓn mét c¸ch v« ý thøc mèi quan hÖ g÷a con ngêi vµ tù nhiªn nghÜa lµ ph¶i n¾m b¾t ®îc nh÷ng quy luËt cña tù nhiªn ®ång thêi ph¶i biÕt vËn dông nh÷ng quy luËt ®ã vµo ho¹t ®éng thùc tiÔn x· héi.Víi môc ®Ých ®a x· h«i trë l¹i víi tù nhiªn , con ngêi trong c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn cña m×nh ph¶ biÕt tu©n thñ theo c¸c nguyªn t¾c tù tæ chøc, tù ®iÒu chØnh, tù lµm s¹ch,tù b¶o vÖ thiªn nhiªn.§Ó cã thÓ x©y dùng ®îc mèi quan hÖ thËt sù gi÷a x· héi vµ tù nhiªn, con ngêi cÇn ph¶i thay ®æi chiÕn lùoc ph¸t triÓn x· héi, tõ chç v× lîi Ých cña x· héi, cña con ngêi sang v× lîi Ých ,v× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¶ hÖ thèng tù nhiªn-x· héi-con ngõ¬i, nghÜa lµ thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn bÒn v÷ng v× sù sèng tån kh«ng chØ cña thÕ giíi h«m nay mµ cßn v× sù sèng vµ c¬ héi ph¸t triÓn mai sau. Víi thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i ë ViÖt Nam hiÖn nay,b¶n th©n em xin m¹nh d¹n ®a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó c¶i thiÖn vµ b¶o vÖ m«i trêng ë ®Êt níc ta: 10
_Tríc hÕt nhµ níc cÇn sím cã nh÷ng söa ®æi, bæ sung cho phï hîp nh»m luËt ho¸ c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch vÒ m«i trêng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, kh¼ng ®Þnh hiÖu lùc cña c¬ quan nhµ níc trong viÖc thi hµnh luËt ®Ó tr¸nh nh÷ng tæ chøc, c¸ nh©n cã thÓ l¹m dông nh÷ng kÏ hë cña luËt ph¸p. Riªng víi t×nh tr¹ng tµn ph¸ rõng,nhµ níc cÇn ®Èy m¹nh ph¸t triÓn hÖ thèng c¸c khu rõng ®Æc dông vµ ph¶i cã biÖn ph¸p nghiªm kh¾c trõng trÞ nh÷ng kÎ ph¸ rõng, bu«n gç lËu.§ång thêi còng kªu gäi c«ng t¸c trång c©y g©y rõng ë tõng ®Þa ph¬ng. _Thay ®æi vÒ nhËn thøc – x©y dùng ý thøc sinh th¸i ë c¸c khu ®« thÞ, thµnh phè lín còng nh ë c¸c vïng n«ng th«n…Mçi ngêi d©n cÇn ph¶i gi¸o dôc vµ n©ng nhËn thøc cña m×nh vÒ b¶o vÖ m«i trêng xanh- s¹ch-®Ñp. _Gi¶m thiÓu « nhiÔm ë c¸c khu c«ng nghiÖp g©y « nhiÔm nghiªm träng b»ng c¸ch sö dông c¸c thiÕt bÞ xö lÝ chÊt th¶i hiÖn ®¹i, theo c«ng nghÖ míi, t¸i sö dông,taÝ chÕ ch«n lÊp vµ tiªu huû chÊt th¶i, qu¶n lÝ chÊt th¶i nguy h¹i. _§èi víi vÊn ®Ò níc th¶i vµ viÖc cung cÊp n¬c s¹ch ë c¸c thµnh phè lín vµ c¸c vïng n«ng th«n còng cÇn cã nh÷ng dù ¸n c¶i t¹o cô thÓ vµ thiÕt thùc.Nh÷ng n¨m qua vÊn ®Ò níc s¹ch ®· ®îc c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c nghµnh quan t©m, tõ n¨m 1995-2000 víi con sè kho¶ng 400 tû ®ång (trong ®ã kho¶ng 60% tæng sè vèn lµ ®Çu t cung cÊp níc s¹ch cho c¸c vïng n«ng th«n) ®Ó thùc hiÖn c¶i thiÖn níc s¹ch vµ vÖ sinh m«i trêng.§ã lµ tÝn hiÖu mõng cho ®Êt níc ta khi ®îc §¶ng vµ ChÝnh phñ hç trî nh vËy.ë thµnh phè lín nh Hµ Néi ®· cã kh¸ nhiÒu dù ¸n nh»m c¶i t¹o, c¶i thiÖn m«i trêng còng nh diÖn tÝch c¸c s«ng hå hiÖn cã, ®iÓn h×nh lµ mét sè hå nh hå ThiÒn Quang, Gi¶ng Vâ…®· ®îc n¹o vÐt vµ lµm s¹ch trë l¹i. _Bªn c¹nh ®ã c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn vËn ®éng ngêi d©n b¶o vÖ m«i trêng còng rÊt cÇn thiÕt nh tæ chøc” Hoµ b×nh xanh”, nh÷ng chiÕn dÞch nh” Mïa hÌ xanh t×nh nguyÖn” cña sinh viªn, “§êng lµng ngâ xãm xanh- s¹ch- ®Ñp” ë n«ng th«n….Cïng víi nh÷ng ho¹t ®éng ®ã th× vai trß cña th«ng tin vµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn m«i trêng sinh th¸i còng rÊt quan träng trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng. 11
PhÇn KÕt LuËn Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, con ngêi hiÖn ®¹i kh«ng thÓ thiÕu khoa häc vµ c«ng nghÖ , còng nh kh«ng thÓ sèng t¸ch rêi khái m«i trêng tù nhiªn.Mét bµi häc x¬ng m¸u rót ra tõ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ võa qua lµ kh«ng thÓ t¸ch môc tiªu sinh th¸i lµ yªu cÇu tÊt yÕu, kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn x· héi nãi chung vµ cña sù c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta hiÖn nay nãi riªng.Khi thiªn nhiªn ®· chÞu ®ùng ®Õn møc tét cïng nh÷ng hµnh vi x©m ph¹m th« b¹o cña con ngêi ¾t nã sÏ tr¶ thï, mµ hËu qu¶ do thiªn nhiªn g©y ra dêng nh kh«ng cã mét søc m¹nh nµo cã thÓ c¶n ph¸ ®îc.Ngay tõ nh÷ng gi©y phót nµy, b¹n, t«i, vµ tÊt c¶ mäi ngêi trªn tr¸i ®Êt nµy h·y cïng nhau b¶o vÖ m«i trêng tríc khi qu¸ muén.H·y lµm cho mäi ngêi hiÓu r»ng bÊt kú hµnh ®éng nµo cña b¹n dï bÐ nhá nhng còng Ýt nhiÒu lµm thay ®æi c¸i n«i thiªng liªng cña chóng ta.Chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nghÜ ®Õn thÕ hÖ con ch¸u mai sau.H·y ®Ó l¹i cho mu«n ®êi con ch¸u mai sau giang s¬n cÈm tó mµ cha «ng ta ®· ®Ó l¹i.H·y ®Ó l¹i cho con ch¸u kh«ng ph¶i lµ sa m¹c mµ lµ nh÷ng c¸nh ®ång mµu mì,nh÷ng th¶o nguyªn vµ rõng nói xanh rên.Chóng ta cÇn ph¶i biÕt cho ®i nhiÒu h¬n n÷a ®Ó ®ãn nhËn nh÷ng g× thiªn nhiªn ban tÆng.Ngoµi ra chóng ta nh÷ng sinh viªn cßn ®ang ngåi trªn gi¶ng ®êng ®¹i häc, cÇn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn cho nh÷ng ngêi cha nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc b¶o vÖ m«i trêng. "H·y ®Ó hµnh tinh nµy, ®Êt níc nµy m·i m·i xinh ®Ñp vµ t¬i xanh…" 12
Môc lôc PhÇn Më §Çu .................................................................................................... 1 PhÇn Néi Dung ................................................................................................ 3 I.Thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i ViÖt Nam hiÖn nay – Nguyªn nh©n vµ hËu qu¶. .................................................................................................................... 3 A – Thùc tr¹ng m«i trêng sinh th¸i ë ViÖt Nam hiÖn nay. ............................. 3 B –Nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ ........................................................................... 6 II.Vai trß cña con ngêi ®èi víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i ....................... 8 A-Mèi quan hÖ gi÷a Con ngêi- Tù nhiªn -Tr×nh ®é ph¸t triÓn x· héi ............ 8 B – Vai trß cña con ngêi vµ x· héi ®èi víi viÖc b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i 10 PhÇn KÕt LuËn .............................................................................................. 12 Tµi liÖu tham kh¶o 1. Tæng côc Thèng kª vµ b¶o vÖ m«i trêng ViÖt Nam n¨m 2000. 2. B¸o §iÖn tö moitruongsinhthai.com.vn 3. B¸o lao ®éng ra ngµy 22/11/2006 4. M«i trêng sinh th¸i vÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p - Ph¹m ThÞ Ngäc Tr©m 5. Gi¸o tr×nh TriÕt häc M¸c - Lªnin 6. S¸ch §Þa lý ViÖt Nam, s¸ch TiÕng viÖt thùc hµnh. 13