i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài: “Giải pháp thúc đẩy hoạt động của tổ chức công đoàn trong
các doanh nghiệp tại tỉnh Lạng Sơn” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, các
số liệu trong luận văn được thu thập từ nguồn thực tế và chưa từng được công bố ở bất
kỳ đề tài nghiên cứu nào. Những ý kiến đóng góp và giải pháp đề xuất là của cá nhân
tôi từ việc nghiên cứu và rút ra từ tình hình thực tế của những doanh nghiệp tại Lạng
Sơn.
Hà Nội, ngày tháng năm 2017
Tác giả luận văn
Lương Tuấn Khải
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận văn thạc sĩ chuyên ngành quản lý kinh tế với đề tài “Giải pháp thúc đẩy hoạt
động của tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp tại tỉnh Lạng Sơn” là kết quả
của quá trình cố gắng của bản thân và được sự giúp đỡ, động viên khích lệ của các
thầy, bạn bè đồng nghiệp và người thân. Em xin gửi lời cảm ơn tới những người đã
giúp đỡ trong thời gian học tập - nghiên cứu khoa học vừa qua.
Em xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với thầy giáo TS Trần Quốc Hưng đã
trực tiếp tận tình hướng dẫn cũng như cung cấp tài liệu thông tin khoa học cần thiết
cho luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Đại học Thủy Lợi, khoa Kinh tế Quản lý đã
tạo điều kiện cho em trong quá trình học tập và nghiên cứu luận văn
TÁC GIẢ
Lương Tuấn Khải
iii
MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................. vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................... vii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................... viii
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ
CHỨC CÔNG ĐOÀN TRONG DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM .............................. 7
1.1 Cơ sở lý luận về công đoàn và hoạt động của công đoàn trong doanh nghiệp ở
Việt Nam ..................................................................................................................... 7
1.1.1 Một số khái niệm cơ bản về công đoàn và hoạt động của tổ chức công đoàn
trong các doanh nghiệp ........................................................................................... 7
1.1.2 Một số khái niệm chung về hoạt động của tổ chức công đoàn trong doanh
nghiệp ...................................................................................................................... 8
1.2 Nội dung hoạt động của tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp ở Việt Nam ...... 9
1.2.1 Chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ ............. 10
1.2.2 Tham gia cơ chế hai bên và các hoạt động góp phần lành mạnh hóa quan hệ
lao động trong doanh nghiệp ................................................................................ 10
1.2.3 Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động ...................................... 11
1.2.4 Công đoàn tham gia trong việc xây dựng và thực hiện các cơ chế quản lý
mới ........................................................................................................................ 14
1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động công đoàn trong doanh nghiệp tại Việt
Nam ........................................................................................................................... 15
1.3.1 Pháp luật liên quan đến hoạt động công đoàn ............................................. 16
1.3.2 Sự phát triển của trình độ quan hệ lao động trong nền KTTT ..................... 17
1.3.3 Công đoàn cấp trên cơ sở ............................................................................. 18
1.3.4 Năng lực của người lao động trong doanh nghiệp ....................................... 20
1.3.5 Năng lực của người sử dụng lao động trong doanh nghiệp ......................... 21
1.3.6 Chính sách của doanh nghiệp đối với hoạt động công đoàn ....................... 23
1.4 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động của các tổ chức công đoàn trong các
doanh nghiệp Việt Nam ............................................................................................ 23
1.5 Kinh nghiệm và hoạt động công đoàn tại một số doanh nghiệp ......................... 26
1.5.1 Hoạt động công đoàn ở Công ty TNHH Sao Sáng ...................................... 26
iv
1.5.2 Công đoàn công ty Cổ phần Thương mại Bắc Giang.................................. 28
1.5.3 Bài học kinh nghiệm về tổ chức các hoạt động công đoàn ......................... 29
Kết luận chương I...................................................................................................... 31
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC CÔNG ĐOÀN TRONG
DOANH NGHIỆP TẠI TỈNH LẠNG SƠN ................................................................. 32
2.1 Tổng quan về doanh nghiệp và tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp tại
Lạng Sơn ................................................................................................................... 32
2.1.1 Sự hình thành và phát triển của các doanh nghiệp tại Lạng Sơn ................ 32
2.1.2 Đặc điểm của doanh nghiệp tại Lạng Sơn ................................................... 33
2.1.3 Tình hình tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp tại Lạng Sơn ........... 33
2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động công đoàn trong doanh nghiệp tại Lạng
Sơn ............................................................................................................................ 36
2.2.1 Pháp luật liên quan đến hoạt động công đoàn ............................................. 36
2.2.2 Trình độ và năng lực của cán bộ công đoàn cơ sở ...................................... 37
2.2.3 Thực trạng năng lực và trình độ của người lao động trong các doanh nghiệp
Lạng Sơn ............................................................................................................... 39
2.2.4 Năng lực của người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp tại Lạng Sơn40
2.2.5 Chính sách hoạt động công đoàn trong các doanh nghiệp tại Lạng Sơn .... 41
2.3 Thực trạng hoạt động của các tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp tại Lạng Sơn 42
2.3.1 Chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động.42
2.3.2 Tham gia cơ chế hai bên và các hoạt động góp phần lành mạnh hóa quan hệ
lao động trong doanh nghiệp. ............................................................................... 45
2.3.3 Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động. ..................................... 47
2.3.4 Công đoàn tham gia trong việc xây dựng và thực hiện các cơ chế quản lý
mới ........................................................................................................................ 49
2.4 Đánh giá hoạt động của các tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp tại tỉnh
Lạng Sơn theo các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động đối với các tổ chức công
đoàn trong các doanh nghiệp Việt Nam .................................................................... 51
2.5 Kết luận chung về hoạt động của tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp tại
tỉnh Lạng Sơn. ........................................................................................................... 52
2.5.1 Những thành tựu và kết quả đạt được ......................................................... 52
v
2.5.2 Những hạn chế trong hoạt động của tổ chức công đoàn trong các doanh
nghiệp tại tỉnh Lạng Sơn ....................................................................................... 53
Kết luận chương 2 ..................................................................................................... 55
CHƯƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ CHỨC
CÔNG ĐOÀN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP TẠI LẠNG SƠN .............................. 57
3.1 Định hướng, quan điểm nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn trong các
doanh nghiệp tại Lạng Sơn........................................................................................ 57
3.1.1 Mục tiêu tổng quát ....................................................................................... 57
3.1.2 Mục tiêu cụ thể ............................................................................................ 58
3.2 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn trong doanh nghiệp tại
tỉnh Lạng Sơn ............................................................................................................ 60
3.2.1 Tăng cường đổi mới các hoạt động tuyên truyền, vận động, giáo dục người
lao động ................................................................................................................. 60
3.2.2 Nâng cao chất lượng thực hiện các nội dung hoạt động của công đoàn trong
doanh nghiệp ......................................................................................................... 63
3.3 Một số giải pháp khác ......................................................................................... 69
3.3.1 Hoàn thiện tổ chức công đoàn trong tỉnh (công đoàn vùng, công đoàn
ngành, công đoàn các khu công nghiệp) ............................................................... 69
3.3.2 Nâng cao năng lực của người cán bộ công đoàn. ........................................ 69
3.3.3 Nâng cao năng lực người lao động trong doanh nghiệp .............................. 70
3.3.4 Lành mạnh hóa quan hệ lao động ở doanh nghiệp ...................................... 71
3.2.5 Hoàn thiện cơ chế, chính sách của doanh nghiệp đối với hoạt động công
đoàn ....................................................................................................................... 72
3.2.6 Một số giải pháp khác .................................................................................. 73
3.4 Một số kiến nghị .................................................................................................. 74
KẾT LUẬN ................................................................................................................... 77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................... 79