Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu môn Hóa lớp 10 trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> ...............    ...............<br /> <br /> Nguyễn Thị Mộng Tuyền<br /> <br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG<br /> GIẢI BÀI TẬP CHO HỌC SINH<br /> TRUNG BÌNH, YẾU MÔN HÓA LỚP 10<br /> TRUNG HỌC PHỔ THÔNG<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> ...............    ...............<br /> <br /> Nguyễn Thị Mộng Tuyền<br /> <br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG<br /> GIẢI BÀI TẬP CHO HỌC SINH<br /> TRUNG BÌNH, YẾU MÔN HÓA LỚP 10<br /> TRUNG HỌC PHỔ THÔNG<br /> Chuyên ngành : Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn hóa học<br /> Mã số<br /> <br /> : 60 14 10<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> TS. NGUYỄN THỊ KIM THÀNH<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh – 2011<br /> <br /> LỜI CÁM ƠN<br /> Để hoàn thành luận văn, ngoài sự cố gắng và nỗ lực của bản thân còn có sự giúp đỡ<br /> tận tình của các thầy cô, đồng nghiệp, bạn bè, các học sinh và của người thân. Bằng tấm<br /> lòng trân trọng và biết ơn sâu sắc của mình tôi xin cảm ơn:<br /> - Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Thành, cô hướng dẫn của tôi, dù cô ở xa nhưng tôi luôn cảm<br /> thấy rất gần, cô đã cho tôi những góp ý chuyên môn vô cùng quí báu cũng như luôn<br /> quan tâm, động viên tôi trước những khó khăn trong khi thực hiện đề tài.<br /> - PGS.Tiến sĩ Trịnh Văn Biều, thầy đã giúp đỡ tôi rất nhiều khi tôi gặp trở ngại trong<br /> suốt thời gian học tập và nghiên cứu.<br /> - Tất cả các thầy cô đã giảng dạy trong quá trình học tập của tôi, thầy cô đã cung cấp<br /> nhiều kiến thức và tư liệu để tôi có thể hoàn thành luận văn.<br /> - Đồng nghiệp và bạn bè đã hỗ trợ tôi về chuyên môn, góp ý cho tôi khi tiến hành<br /> giảng dạy và cả khi tôi gặp khó khăn về thời gian trong quá trình vừa đi dạy vừa đi<br /> học.<br /> - Ban Giám hiệu và tập thể giáo viên tổ Hóa của Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ, đã<br /> giúp đỡ và tạo điều kiện tốt nhất để tôi được học sau đại học và hoàn thành luận<br /> văn này.<br /> - Giáo viên cùng các em học sinh đã giúp tôi hoàn thành tốt phần thực nghiệm sư<br /> phạm.<br /> - Và cuối cùng là đại gia đình của tôi, những người luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất về<br /> tinh thần, về vật chất, về thời gian … luôn bên tôi trong suốt quãng thời gian tôi thực<br /> hiện ước mơ của mình.<br /> Một lần nữa, xin gửi đến tất cả mọi người lòng biết ơn chân thành và sâu sắc.<br /> Nguyễn Thị Mộng Tuyền<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cảm ơn<br /> Mục lục<br /> Danh mục các chữ viết tắt<br /> Danh mục các bảng<br /> Danh mục các hình<br /> MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1<br /> Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ..................... 4<br /> 1.1. Tổng quan về các vấn đề nghiên cứu ......................................................... 4<br /> 1.2. Bài tập hóa học ........................................................................................... 6<br /> 1.2.1. Khái niệm bài tập hóa học .................................................................... 6<br /> 1.2.2. Ý nghĩa, tác dụng của bài tập hóa học .................................................. 7<br /> 1.2.3. Phân loại, lựa chọn và sử dụng bài tập hóa học ................................... 7<br /> 1.2.4. Điều kiện để học sinh giải bài tập được tốt ......................................... 9<br /> 1.2.5. Bài tập hóa học dùng cho học sinh trung bình, yếu ............................. 10<br /> 1.3. Kỹ năng ....................................................................................................... 11<br /> 1.3.1. Khái niệm về kỹ năng .......................................................................... 11<br /> 1.3.2. Đặc điểm của kỹ năng .......................................................................... 12<br /> 1.3.3. Sự hình thành kỹ năng ......................................................................... 13<br /> 1.4. Kỹ năng giải bài tập hóa học ...................................................................... 14<br /> 1.4.1. Khái niệm về kỹ năng giải bài tập hóa học .......................................... 14<br /> 1.4.2. Các giai đoạn hình thành kỹ năng giải bài tập hóa học ....................... 14<br /> 1.4.3. Con đường hình thành kỹ năng giải bài tập hóa học ........................... 15<br /> 1.5. Một số vấn đề về học sinh trung bình, yếu môn hóa .................................. 16<br /> 1.5.1. Khái niệm ............................................................................................. 16<br /> 1.5.2. Những đặc điểm của học sinh trung bình, yếu .................................... 16<br /> 1.5.3. Nguyên nhân học sinh học yếu môn hóa ............................................. 17<br /> 1.6. Thực trạng về việc rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu<br /> môn hóa ở một số trường THPT ........................................................................ 18<br /> 1.6.1. Mục tiêu điều tra .................................................................................. 18<br /> 1.6.2. Phương pháp điều tra ........................................................................... 18<br /> <br /> 1.6.3. Kết quả điều tra .................................................................................... 19<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ...................................................................................... 22<br /> Chương 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG GIẢI BÀI TẬP CHO<br /> HỌC SINH TRUNG BÌNH, YẾU CHƯƠNG 5, 6 HÓA HỌC 10 BAN<br /> CƠ BẢN ............................................................................................ 23<br /> 2.1. Những vấn đề cơ bản của chương 5, 6 hóa học lớp 10 ban cơ bản ............ 23<br /> 2.1.1. Vị trí và vai trò ..................................................................................... 23<br /> 2.1.2. Mục tiêu cơ bản .................................................................................... 23<br /> 2.1.3. Cấu trúc và nội dung ............................................................................ 24<br /> 2.2. Những định hướng khi xây dựng các biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài tập<br /> ............................................................................................................................ 25<br /> 2.2.1. Cần chú ý đến nhiệm vụ và đặc điểm của dạy học hóa học ................ 25<br /> 2.2.2. Cần chú ý đến các đặc điểm và yêu cầu của việc giải bài tập ............. 26<br /> 2.2.3. Cần chú ý đến các đặc điểm của học sinh trung bình, yếu .................. 27<br /> 2.2.4. Cần chú ý đến cấu trúc của hệ thống kỹ năng giải bài tập ................... 27<br /> 2.3. Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu<br /> môn hóa lớp 10 ban cơ bản ................................................................................ 27<br /> 2.3.1. Rèn luyện cho học sinh các thao tác tư duy ......................................... 27<br /> 2.3.2. Rèn luyện kỹ năng phân tích và tóm tắt đề .......................................... 30<br /> 2.3.3. Rèn luyện kỹ năng viết và cân bằng phương trình phản ứng .............. 32<br /> 2.3.4. Rèn luyện kỹ năng tính toán ................................................................ 35<br /> 2.3.5. Rèn luyện kỹ năng nhận biết dạng bài tập ........................................... 37<br /> 2.3.6. Rèn luyện kỹ năng giải từng dạng bài tập ........................................... 40<br /> 2.4. Thiết kế một số giáo án có sử dụng các biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài tập<br /> cho học sinh trung bình, yếu môn hóa lớp 10 ban cơ bản ................................. 54<br /> 2.4.1. Giáo án bài “Hiđro clorua - Axit clohiđric - Muối clorua” ................. 54<br /> 2.4.2. Giáo án bài “Luyện tập: Nhóm Halogen” ............................................ 61<br /> 2.4.3. Giáo án bài “Oxi - Ozon” .................................................................... 69<br /> 2.4.4. Giáo án bài “Axit sunfuric – Muối sunfat” .......................................... 76<br /> 2.4.5. Giáo án bài “Luyện tập: Oxi - Lưu huỳnh” ......................................... 84<br /> TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ...................................................................................... 93<br /> Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .......................................................... 94<br /> <br />