BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ
TRẦN THỊ XUYÊN
HỌC TẬP PHONG CÁCH LÀM VIỆC HỒ CHÍ MINH
TRONG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌC
HÀ NỘI - 2014
3
BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ
TRẦN THỊ XUYÊN
HỌC TẬP PHONG CÁCH LÀM VIỆC HỒ CHÍ MINH
TRONG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI HIỆN NAY
CHUYÊN NGÀNH: TRIẾT HỌC
MÃ SỐ : 60 22 03 01
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS BÙI MẠNH
HÙNG
HÀ NỘI - 2014
4
MỤC LỤC
Trang
3
MỞ ĐẦU Chương 1 THỰC CHẤT VÀ NHỮNG NHÂN TỐ QUY ĐỊNH
HỌC TẬP PHONG CÁCH LÀM VIỆC HỒ CHÍ
MINH TRONG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN
11
1.1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI Thực chất học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
11
1.2. giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Những nhân tố quy định việc học tập phong cách làm
việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 37
Chương 2 THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HỌC TẬP PHONG
CÁCH LÀM VIỆC HỒ CHÍ MINH TRONG GIẢNG
DẠY CỦA GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ
45
2.1. PHẠM HÀ NỘI HIỆN NAY Thực trạng học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c Hồ Chí Minh
trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm
45
2.2. Hà Nội hiện nay Giải pháp học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội hiện nay
KẾT LUẬN DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 53 82 84 91
5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hồ Chí Minh được thế giới tôn vinh là Anh hùng giải phóng dân tộc,
Danh nhân văn hóa thế giới. Người là một nhà tư tưởng lớn của cách mạng
Việt Nam trong thế kỷ XX. Cuộc đời và sự nghiệp của Người không những là
tấm gương sáng ngời về tư tưởng đạo đức, về lối sống, về trí tuệ, tài năng và
nhân cách mẫu mực, mà còn là tấm gương về phong cách làm việc.
Phong cách làm việc Hồ Chí Minh là một bộ phận quan trọng và vô cùng
quý giá trong toàn bộ di sản mà Người đã để lại cho dân tộc và nhân loại. Đó là
phong cách của người Việt Nam, phong cách của một con người với nhân cách
siêu việt, cái tâm trong sáng, cái đức cao đẹp, cái trí minh mẫn, cái hành mực
thước; phong cách của một lãnh tụ, một vĩ nhân, một chiến sĩ cộng sản chân
chính, của người công dân số một Việt Nam. Phong cách làm việc Hồ Chí Minh
không phải để cho người đời ca ngợi, sùng bái mà để mọi người noi theo và học
tập. Được hình thành từ những ngày đầu bôn ba đi tìm đường cứu nước và
phát triển trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, phong cách làm việc Hồ
Chí Minh đã trở thành tấm gương, bài học quý giá, là chuẩn mực cho việc xây
dựng phong cách giảng dạy của người giảng viên nói chung và của giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay nói riêng.
Đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay là những
người tiêu biểu về trình độ nghiệp vụ sư phạm vững vàng, tiêu biểu về tri thức
đạo đức và nhân cách sống. Là đội ngũ giảng viên trực tiếp ảnh hưởng đến
chất lượng đào tạo lớp giáo viên trẻ tương lai, bởi thế ngoài việc trang bị đầy
đủ tri thức khoa học, đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay cần có phong cách làm việc khoa học. Vì thế, việc đào tạo và học tập
phong cách làm việc của Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội ngũ giảng viên
này là một việc làm có ý nghĩa thiết thực và bổ ích, là nhân tố trực tiếp góp
6
phần củng cố, phát triển toàn diện, hoàn thiện phẩm chất, năng lực của người
giảng viên, qua đó quyết định đến chất lượng, hiệu quả công tác của mỗi
giảng viên, đồng thời thực hiện có chất lượng và hiệu quả Nghị quyết 03 CT/
TW của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh”
Hiện nay, do nhiều yếu tố tác động, cả khách quan và chủ quan, việc
học tập phong cách làm việc của Hồ Chí Minh cho đội ngũ giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn
còn hạn chế và những vấn đề đặt ra cần được nhận thức và khắc phục. Các
chủ thể tham gia quá trình học tập phong cách Hồ Chí Minh còn có hạn chế
nhất định về sự phối hợp, kết hợp và phát huy trên các mặt xác định của
từng hạn chế. Trong mỗi giảng viên, việc học tập phong cách của Hồ Chí
Minh còn những khó khăn về cách thức, biện pháp và các điều cụ thể.
Trong từng trường hợp, nhiệm vụ giữa các giảng viên, giữa các khoa, giữa
nhà trường với giáo viên còn thiếu nhịp nhàng, khoa học…
Từ những lý do trên, vấn đề: “Học tập phong cách làm việc Hồ Chí
Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện
nay” được lựa chọn làm đề tài nghiên cứu.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Các công trình khoa học nghiên cứu về phong cách làm việc Hồ Chí Minh
Phong cách làm việc Hồ Chí Minh luôn là vấn đề có ý nghĩa quan
trọng trong mọi thời điểm. Việc học tập phong cách làm việc khoa học
của Người trong hoạt động của đội ngũ cán bộ giảng viên nói chung và
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay nói riêng là việc
làm hết sức cần thiết. Bởi vậy, vấn đề học tập phong cách làm việc Hồ
Chí Minh đã và đang được nhiều tổ chức, cá nhân nhà khoa học quan tâm
nghiên cứu trên nhiều góc độ khác nhau.
7
Cuốn “Phong cách làm việc Lêninit, phong cách Hồ Chí Minh với cán
bộ công đoàn” của tác giả Trần Đình Quảng, PTS. Nguyễn Quốc Bảo, Nhà xuất
bản Lao động,1997 [44], đã khai thác và đưa ra những nhận định cơ bản nhất về
phong cách làm việc Lêninit, những nội dung cơ bản về phong cách làm việc Hồ
Chí Minh, và yêu cẩu đổi mới phong cách làm việc trong cán bộ công đoàn.
Trên cơ sở phân tích những nội dung phong cách làm việc của Người, tác giả đã
đưa ra nhận định“Hồ Chí Minh - tấm gương sáng ngời về phong cách làm
việc”.
Tác phẩm “Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh” của Giáo sư
Đặng Xuân Kỳ, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 1997 [24], đã nghiên
cứu, phân tích và chỉ ra bản chất của phong cách Hồ Chí Minh là hệ thống chỉnh
thể, khoa học, phát triển tuần tự theo lôgic đi từ suy nghĩ (phong cách tư duy)
đến nói, viết (phong cách diễn đạt) và biểu hiện qua phong cách làm việc, phong
cách ứng xử, phong cách sinh hoạt hàng ngày. Trong phong cách Hồ Chí Minh,
không phải chỉ có những gì thuộc về dân tộc, không phải chỉ có truyền thống mà
còn có cả hiện đại; không phải chỉ có quá khứ hiện tại, mà còn có cả tương lai.
Công trình: “Đạo đức, phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, công
chức theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, của Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ, Viện
khoa học tổ chức Nhà nước, do tiến sĩ Thang Văn Phúc (Chủ biên), Nhà
xuất bản Chính trị Quốc gia, 1998 [43]. Đây là cuốn sách tập hợp các bài
tham luận Hội thảo khoa học nhân kỷ niệm 50 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh
viết tác phẩm Sửa đổi lối làm việc. Cuốn sách đã phân tích luận giải
những nội dung cơ bản về tiêu chuẩn, nội dung, yêu cầu cần học tập, rèn
luyện về đạo đức, phong cách, lề lối làm việc của cán bộ công chức hiện
nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Công trình: “Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ”, của
Phó giáo sư, tiến sĩ Bùi Đình Phong, Nhà xuất bản Lao Động, Hà Nội, 2006 [42].
8
Ở chương 2 “Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ”, tại điểm 4: Phong cách của
người cán bộ cách mạng, tác giả đã đề cập đến những vấn đề cơ bản trong tư
tưởng Hồ Chí Minh về cách lãnh đạo, cách công tác, cách dân chủ, tác phong độc
lập suy nghĩ, nói đi đôi với làm… Những nội dung trên mới chỉ đề cập ở góc độ là
những tiêu chí của người cán bộ lãnh đạo theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Tác phẩm: “Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây dựng phong cách
làm việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ta hiện nay” của Phó giáo
sư, tiến sĩ Nguyễn Thế Thắng, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội,
2010 [50], đã nghiên cứu và đưa ra quan niệm tư tưởng Hồ Chí Minh về
phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý; khảo sát, đánh giá thực
trạng phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý trong hơn 20 năm
đổi mới. Từ đó, tác giả đã đưa ra mục tiêu, phương hướng vận dụng tư
tưởng Hồ Chí Minh về phong cách làm việc vào xây dựng phong cách làm
việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ta hiện nay.
Tác giả Đỗ Mạnh Hòa có công trình “Tư tưởng Hồ Chí Minh về bồi
dưỡng, rèn luyện phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ hiện nay” [22],
trên cơ sở phân tích, luận giải quan niệm và nội dung cơ bản trong tư tưởng
Hồ Chí Minh về phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ đã chỉ ra những yêu
cầu và định hướng cơ bản vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào bồi dưỡng, rèn
luyện phong cách làm việc của cán bộ hiện nay. Trong đó, tác giả nhấn mạnh:
Bồi dưỡng, rèn luyện phong cách làm việc của cán bộ là tổng thể các chủ
trương, biện pháp tiến hành của cấp ủy, tổ chức đảng nhằm giáo dục, rèn
luyện, bổ sung phát triển tri thức, nâng cao phẩm chất, năng lực về phương
pháp, tác phong công tác, củng cố, phát triển hoàn thiện phong cách làm việc
của cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng.
Trong công trình “Tìm hiểu phương pháp Hồ Chí Minh” của các tác
giả do Giáo sư, tiến sĩ Hoàng Chí Bảo chủ biên, Nhà xuất bản Chính trị
9
Quốc gia, Hà Nội 2002 [2], đã nghiên cứu một cách cơ bản, có hệ thống
những nội dung cơ bản của phương pháp Hồ Chí Minh. Trong đó, các tác
giả đã chỉ những đặc trưng cốt lõi nhất của phương pháp Hồ Chí Minh, từ
đó làm sáng tỏ phương pháp khoa học của Người và những giá trị trong
phương pháp và tác phong của Người.
Ngoài ra, trên các báo, tạp chí và công trình khoa học đã có khá nhiều bài
viết được đăng tải bàn về phong cách làm việc Hồ Chí Minh. Các công trình đó đã
góp phần chỉ ra ý nghĩa, giá trị và nhiều nội dung quan trọng làm sáng tỏ về phong
cách làm việc của Người, đó là: “Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh” của
tác giả Phan Xuân Khanh, Tạp chí Khoa học, số 5/ 2006, tr. 22 – 25 [25]; “Học tập
tác phong làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn Anh Minh, Tạp
chí Cộng sản, số 2/ 2007 [28], hoặc tác phẩm “Phong cách làm việc của Hồ Chí
Minh và vấn đề đổi mới phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ lãnh đạo trong
giai đoạn hiện nay” của tác giả Nguyễn Văn Thế, “Tác phong làm việc khoa học,
chu đáo của Bác Hồ” của tác giả Phùng Đức Thắng, v.v..
Đây là những cơ sở lý luận quan trọng và trực tiếp để đưa ra những quan niệm
về phong cách làm việc của Hồ Chí Minh và việc học tập phong cách này trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
Các công trình nghiên cứu có liên quan tới hoạt đô ̣ng giảng dạy của
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
Nghiên cứu về vấn đề giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay thực chất là vấn đề mới, tuy nhiên ở từng góc độ khác
nhau đã có những công trình nghiên cứu liên quan đến vấn đề này.
Phạm Thị Thảo (2010) “Nhu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy của
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội”, luận án tiến sĩ quản lý giáo dục
[49]. Đề tài luận án đã đề cập đến vấn đề đổi mới phương pháp giảng dạy cho
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho phù hợp với tình hình thực tế,
10
phù hợp với nhu cầu học tập của sinh viên. Trong đó tác giả nhấn mạnh “Việc
đổi mới phương pháp giảng dạy cho giảng viên nhà trường trong tình hình thực
tế hiện nay là hết sức cần thiết, đặc biệt trong thời đại mới, khi khoa học công
nghệ đã có mặt trên giảng đường thì việc vận dụng và kết hợp nhuần nhuyễn
giữa phương pháp dạy học hiện đại và truyền thống trở nên cần thiết hơn bất cứ
lúc nào…”. Từ đây tác giả cũng đề ra những phướng hướng đổi mới phương
pháp giảng dạy cho phù hợp với từng chuyên ngành học của sinh viên.
Nguyễn Thị Xuân (2012) “Phát triển năng lực tư duy lôgic và giảng
dạy cho giảng viên khoa chính trị Trường Đại học Sư phạm Hà Nội”, luận
văn thạc sỹ triết học [52]. Đề tài luận văn đã bàn đến vấn đề làm thế nào để
nâng cao năng lực tư duy lôgic trong hoạt động giảng dạy của giảng viên
khoa giáo dục chính trị - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, đồng thời, tác giả
nhấn mạnh, việc bồi dưỡng nâng cao năng lực tư duy cho giảng viên là việc
làm cần thiết và phải được triển khai nhanh trong đội ngũ giảng viên nhà
trường đặc biệt đối với giảng viên khoa giáo dục chính trị. Tác giả cũng đã đề
ra những chủ trương, biện pháp nhằm thực hiện được nhiệm vụ trên, trong đó
đặc biệt nhấn mạnh vấn đề tự ý thức và rèn luyện nâng cao chuyên môn,
nghiệp vụ sư phạm của bản thân mỗi giảng viên.
Bài viết “Cán bộ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đẩy
mạnh cuộc vận động học tập và làm theo gương Bác” của tác giả Nguyễn
Hồng Nhung đăng trên Tạp chí khoa học, số 05/2009 [40], đã bàn đến những
vấn đề liên quan đến cuộc vận động học tập và làm theo gương Bác của cán
bộ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, trong đó tác giả nhấn mạnh
“mỗi cán bộ giảng viên đang tích cực thi đua dạy tốt, thực hiện nghiêm túc
nghĩa vụ và trách nhiệm của người giáo viên, hoàn thiện bản thân để xứng
đáng với nghề trồng người”.
Những công trình khoa học kể trên ở một khía cạnh nào đó đã bàn đến
11
công tác giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tuy mỗi
công trình mới chỉ đề cập đến một góc cạnh nhỏ song đó cũng là cơ sở cho
học viên lựa chọn vấn đề học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
Nghiên cứu về vấn đề liên quan đến hoạt động giảng dạy cho giảng
viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, về học tập phong cách làm việc Hồ
Chí Minh đã có nhiều đề tài, tuy nhiên đi sâu tìm hiểu việc học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội hiện nay là vấn đề còn khá mới mẻ.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
Mục đích: Làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn của việc học tập
phong cách làm việc của Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội. Trên cơ sở đó, đề xuất những giải pháp học tập
phong cách làm việc Hồ Chí Minh cho giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nội hiện nay.
Nhiệm vụ:
- Tìm hiểu và phân tích thực chất và những nhân tố quy định việc học
tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội.
- Đánh giá thực trạng học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
- Đề xuất những giải pháp học tập phong cách làm việc khoa học Hồ Chí
Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Vấn đề học tập phong cách làm việc
Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội hiện nay.
12
Phạm vi nghiên cứu: Các vấn đề có liên quan đến hoạt động học tâ ̣p
phong cách làm việc Hồ Chí Minh của đội ngũ giảng viên hiện đang công tác
giảng dạy tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Thời gian khảo sát: Tháng 4/ 2014, tại 7 khoa của Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và
chủ nghĩa duy vật lịch sử, trong đó chú trọng các phương pháp: phân tích -
tổng hợp, so sánh - thống kê, phương pháp lôgic - lịch sử, đối chiếu, phương
pháp trao đổi trực tiếp.
6. Ý nghĩa nghiên cứu
Ý nghĩa lý luận: Đưa ra những quan niệm và nội dung học tập phong
cách làm việc của Hồ Chí Minh, những nhân tố quy định việc học tập phong
cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nội hiện nay.
Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài cung cấp những giải pháp học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nội hiện nay, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường. Đồng
thời, từ kết quả nghiên cứu của đề tài, các trường Đại học Sư phạm, học viện
ngành khoa học xã hội và nhân văn có thể tiến hành đổi mới phương pháp, nội
dung, chương trình, tích cực học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy và nghiên cứu khoa học cho đội ngũ giảng viên nhà trường.
7. Kết cấu luận văn
Luận văn kết cấu gồm phần mở đầu, 2 chương (4 tiết), danh mục tài
liệu tham khảo và phụ lục.
13
Chương 1
THỰC CHẤT VÀ NHỮNG NHÂN TỐ QUY ĐỊNH HỌC TẬP PHONG
CÁCH LÀM VIỆC HỒ CHÍ MINH TRONG GIẢNG DẠY CỦA
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
1.1. Thực chất học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
1.1.1. Quan niê ̣m về phong cách làm việc của Hồ Chí Minh
Khái niệm phong cách
Khái niệm phong cách được bàn đến từ lâu ở cả phương Đông và
phương Tây. Xung quanh vấn đề phong cách có nhiều cách hiểu khác nhau:
Theo từ điển bách khoa Viê ̣t Nam “Phong cách là những đă ̣c điểm
riêng, đô ̣c đáo, thể hiê ̣n cách thức của từng nhà văn trong viê ̣c sử dụng ngôn
ngữ văn học. Phong cách của cá nhân nhà văn có tác dụng thể hiê ̣n tính tư
tưởng và nghê ̣ thuâ ̣t của tác phẩm” [21, tr. 474]. Theo Từ điển Tiếng viê ̣t của
Viê ̣n Ngôn ngữ học “Phong cách là những lối, những cung cách sinh hoạt, làm
viê ̣c, hoạt đô ̣ng, xử sự tạo nên cái riêng của mô ̣t con người, mô ̣t loại người nào
đó” [ 51, tr. 782]. Hoặc có thể xác định: “Phong cách là vẻ riêng trong lối sống,
làm việc của một người, hay hạng người nào đó” [54, tr. 1261]. Phong cách
được thể hiện cụ thể qua vẻ riêng trong lối sống của chủ thể: Phong cách sống,
phong cách lãnh đạo, phong cách làm việc, phong cách giao tiếp.
Khi xem xét phong cách của con người phải có cách nhìn toàn diện và
biện chứng, phải xem xét trên tất cả mọi lĩnh vực của đời sống xã hội đa dạng
và phong phú mà người đó tham gia. Hồ Chí Minh cũng từng nói: Muốn đánh
giá một con người không phải chỉ căn cứ vào người đó nói và viết như thế
nào, mà quan trọng là phải xem người đó làm thế nào, không phải làm một
việc, quan hệ với một người mà ngược lại với nhiều người và làm nhiều việc
khác nhau trong hiện tại và cả trong quá khứ.
14
Hầu hết các quan điểm cho rằng: Phong cách là cách làm việc, ứng xử
của mỗi người, là toàn bộ những nét riêng biệt tạo nên đặc trưng của một chủ
thể xác định. Trong đó có phong cách riêng theo nghĩa hẹp như phong cách
một nghệ sỹ, là những đă ̣c điểm có tính hê ̣ thống về tư tưởng và nghê ̣ thuâ ̣t,
những đă ̣c trưng thẩm mỹ ổn định về nô ̣i dung và hình thức thể hiê ̣n, tạo nên
những giá trị đô ̣c đáo của mô ̣t nghê ̣ sỹ. Theo cách hiểu này, phong cách chỉ
giới hạn trong giới văn nghê ̣ sĩ thuô ̣c lĩnh vực văn học nghê ̣ thuâ ̣t.
Như vậy, từ những cách tiếp cận trên ta có thể đi đến xác định về
phong cách là những đă ̣c điểm riêng về lề lối, cách thức, phong thái, phong đô ̣
và phẩm cách ổn định của mô ̣t chủ thể, xác định.
Từ việc nghiên cứu về phong cách chung, đi đến phong cách cụ thể
của một người, ta có:
Phong cách Hồ Chí Minh là biểu hiện cụ thể của phong cách, tạo nên sắc
thái riêng của nhân cách, tính bền vững, ổn định trong lối sống của Người; Là
một hệ thống chỉnh thể, gắn bó chặt chẽ với nhau, phát triển theo lôgích đi từ suy
nghĩ (phong cách tư duy) đến nói, viết (phong cách diễn đạt) và biểu hiện qua
phong cách làm việc, phong cách ứng xử, phong cách sinh hoạt hàng ngày.
Là một con người, trước hết, phong cách Hồ Chí Minh cũng có những
đặc điểm chung của phong cách con người, phong cách của người Việt Nam.
Mỗi con người là một cái riêng, cái đơn nhất trong mối quan hệ với cái chung
của cả loài người. Phong cách Hồ Chí Minh, do đó cũng có những đặc điểm
riêng biệt, độc đáo.
Hồ Chí Minh là một người đã đi đến và sinh sống ở nhiều nơi, hoạt
động trên nhiều lĩnh vực, đảm nhiệm nhiều cương vị, chức vụ khác nhau nên
đặc điểm nổi bật trong phong cách của Người là phong cách luôn đi cùng với
những hoạt động hết sức đa dạng và phong phú. Đó là phong cách của một
người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, một lãnh tụ thiên tài của Đảng và
15
dân tộc ta, một chiến sĩ lỗi lạc trong phong trào cộng sản và công nhân quốc
tế. Phong cách của Người còn là phong cách của một nhà chính trị, một nhà
ngoại giao, một trí thức uyên bác… Nhưng bên cạnh đó, chúng ta lại bắt gặp
ở Người một phong cách hết sức bình dị, như một người nông dân trên đồng
ruộng, một người công nhân trong nhà máy, như một chiến sỹ trên mặt trận,
như một ông Ké ở Việt Bắc, như một người cha, người anh trong gia đình.
Đây là nét đặc sắc trong phong cách Hồ Chí Minh.
Phong cách của Người là sự kết hợp Đông - Tây, nó không chỉ bao hàm
cả truyền thống mà cả hiện đại, không chỉ có quá khứ và hiện tại mà còn có cả
tương lai. Vì vậy, khi tiếp xúc với Người, dù là người phương Đông hay
người phương Tây đều cảm thấy gần gũi. Phong cách Hồ Chí Minh, dù mang
tính cách của người phương Đông, phương Tây, mang tính nhân loại nhưng
lại rất Việt Nam - phong cách ấy cũng có những điểm giống với Lênin, Găng
- đi, Oa – Sinh - Tơn; một Lênin phương Đông, một Găng - đi, Mác - xít, một
Oa – Sinh - Tơn Việt Nam nhưng lại rất Hồ Chí Minh.
Phong cách Hồ Chí Minh phản ảnh phẩm chất cao đẹp của người chiến
sỹ yêu nước và quốc tế lỗi lạc, mà thủy chung, Người đã cống hiến hết cả
cuộc đời cho cách mạng, cho lợi ích giai cấp và nhân dân, tổ quốc và nhân
loại. Và chính từ phẩm chất cao đẹp đó, Người đã tự xây cho mình một phong
cách làm việc mà Đảng ta hết sức trân trọng và đưa phong cách Hồ chí Minh làm
mẫu mực, là ngọn đuốc soi sáng cho các thế hệ noi theo. Hồ Chí Minh đã ra đi
nhưng phong cách của Người vẫn là ngọn đuốc sáng và cần được thắp sáng hơn
trong mọi hoạt động và hành trang của mỗi con người Việt Nam nói chung, mỗi
cán bộ, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nói riêng.
Hệ thống phong cách Hồ Chí Minh là một chỉnh thể, bắt đầu từ suy
nghĩ (phong cách tư duy) đến hoạt động thực tiễn (phong cách làm việc,
phong cách diễn đạt, phong cách ứng xử), và cuối cùng là sinh hoạt thường
ngày (phong cách sinh hoạt).
16
Nét đặc sắc nhất trong phong cách tư duy Hồ Chí Minh là tinh thần độc
lập, tự chủ, sáng tạo. Độc lập là không lệ thuộc, không bắt chước, không theo
đuôi. Tự chủ là sẵn sàng từ bỏ những cái cũ đã qua thực tiễn kiểm nghiệm là
sai, những cái cũ lạc hậu, lỗi thời, những cái cũ đã đúng trước kia nhưng nay
không còn phù hợp, để tiến tới đề xuất những cái mới có thể trả lời được
những câu hỏi mà cuộc sống đang đặt ra. Cái sáng tạo ở Hồ Chí Minh là cái
mới phù hợp với quy luật khách quan của cách mạng Việt Nam, cũng như phù
hợp với quy luật phát triển chung của xã hội.
Phong cách làm việc của Hồ Chí Minh bao gồm nhiều nội dung rất
phong phú, mà nội dung chủ yếu là: tác phong quần chúng; tác phong tập thể
- dân chủ; tác phong khoa học. Phong cách diễn đạt Hồ Chí Minh là sự kết
hợp hài hòa cái dân gian, đời thường với cái hàn lâm, bác học, cái cổ điển
truyền thống với cái hiện đại, giữa duy tình phương Đông với duy lý phương
Tây và nhất quán trong diễn đạt. Đặc trưng cơ bản trong cách nói, cách viết
của Hồ Chí Minh là: chân thực, ngắn gọn, rõ ràng, trong sáng, giản dị, dễ
hiểu, đi thẳng vào vấn đề, không màu mè, lắt léo, quanh co. Phong cách ứng
xử Hồ Chí Minh thực sự là phong cách ứng xử văn hóa, mà đặc trưng cơ bản
là: Đối với nhân dân, bạn bè, đồng chí, anh em thì tự nhiên, bình dị, cởi mở,
chân tình, vừa chủ động linh hoạt lại vừa ân cần, tế nhị, bình dị, tự nhiên đến
mức hồn nhiên, làm cho bất cứ ai được gặp Người đều thấy không khí chan
hòa, ấm cúng, thoải mái, không e ngại, sợ sệt, không cảm thấy sự cách biệt
giữa lãnh tụ và quần chúng, giữa vĩ nhân với bình dân. Phong cách sinh hoạt
Hồ Chí Minh có nhiều nét đã trở thành huyền thoại không những đối với nhân
dân Việt Nam mà còn đối với cả thế giới. Đó là sự giản dị, thanh đạm, thanh
cao trong sinh hoạt hằng ngày; đó là cách sống chừng mực, điều độ, ngăn nắp,
yêu lao động, rất quý trọng thời gian, chẳng có ham muốn danh lợi riêng cho
mình; đó là tình thương yêu con người quyện với tình yêu thiên nhiên tạo nên
tinh thần lạc quan của người chiến sĩ, kết hợp chặt chẽ với những rung động
say mê của một tâm hồn nghệ sĩ.
17
Cuộc đời Hồ Chí Minh không cần đến bất cứ sự trang sức nào, Người
không phải cố ý sống khác đời để mọi người ca ngợi mà cảnh sống của Người
là xuất phát từ một triết lý nhân sinh là lấy khiêm tốn, giản dị làm nền; lấy
chừng mực đức độ làm chuẩn; lấy trong sạch thanh cao làm vui; lấy gắn bó
con người, thiên nhiên làm niềm say mê vô tận. Vì vậy, mà phong cách Hồ
Chí Minh đã trở thành bất tử trong lòng dân tộc, mãi mãi là tấm gương cho
mọi người phấn đấu học tập và làm theo. Ở phong cách Người chúng ta cần
học tập rất nhiều, nhưng ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến phong cách làm việc
Hồ Chí Minh, một phong cách làm việc cho mọi công việc được thông suốt,
được mọi người kính nể, yêu quý và tôn trọng.
Phong cách làm việc Hồ Chí Minh là tập hợp những tác phong của
Người trong hoạt động công việc hàng ngày, trong hoạt động cách mạng,
trong mối quan hệ với những người xung quanh. Tất cả những tác phong ấy
tạo nên phong cách làm việc đặc trưng của Hồ Chí Minh.
Khi nghiên cứu bất cứ một nội dung nào trong hệ thống phong cách của
Người ta đều thấy toát lên tinh thần nhân văn cao cả và sự sâu sắc trong
thực tiễn cuộc sống, đặc biệt phong cách làm việc của Người đã để lại
những giá trị to lớn cho mỗi cán bộ đảng viên và thế hệ giảng viên hôm
nay. Trên cương vị đứng đầu Đảng và Nhà nước, lãnh tụ tối cao của cả dân
tộc, Người đã có một phong cách làm việc mẫu mực để tiến hành công tác
và thực hiện sự lãnh đạo của Đảng, giải quyết đúng đắn và thỏa đáng các
mối quan hệ quần chúng, với cấp dưới, với những người bạn chiến đấu gần
gũi, với các vị phụ lão nhân sĩ, đại diện các tôn giáo dân tộc… Người
không dựa vào quyền lực để buộc mọi người phục tùng mà thuyết phục con
người bằng một phong cách làm việc vừa có tính nguyên tắc khoa học cao,
vừa có tình nhân ái bao la của một tấm lòng nhân hậu. Phong cách làm việc
của Hồ Chí Minh không phải chỉ tác động đến nhận thức mà còn cảm hóa
cả trái tim con người. Qua phong cách làm việc của Hồ Chí Minh, mọi
18
người đến với Đảng, tiếp nhận sự lãnh đạo của Đảng không phải chỉ bằng
lý trí mà còn bằng tình cảm sâu sắc của chính mình.
Phong cách làm việc của Hồ Chí Minh bao gồm những nội dung phong
phú và cơ bản sau:
Thứ nhất, phong cách quần chúng, nêu gương cho quần chúng
Đây là một nội dung quan trọng hàng đầu trong phong cách làm việc
Hồ Chí Minh.Với phong cách làm việc quần chúng bình dị, đến với mọi
người bằng tất cả sự chân thành, yêu thương quý trọng, không gây sự xa cách,
phân biệt của Người như có sức hút kỳ lạ, làm cho quần chúng đến với Người
không chút e ngại, cũng bình dị, tự nhiên như họ vẫn sống hàng ngày. Đã có
rất nhiều mẩu chuyện, những hình ảnh rất bình dị của Người trong bộ áo
chàm màu nâu khi đến với nhân dân, có hình ảnh Bác xắn quần lội xuống
ruộng cùng đồng bào của mình, có hình ảnh của Bác bế những em thơ vào
lòng… được nhân dân lưu giữ và kính trọng. Đó là cách để tất cả mọi người
đều cảm thấy Bác là một người thân, một người anh, người cha của mình.
Đối với người cán bộ, đảng viên, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự gần
gũi, sâu sát quần chúng của người cán bộ cách mạng là hết sức cần thiết, nhờ
đó mà cán bộ, đảng viên mới không mắc bệnh chủ quan, không quan liêu, đại
khái, ham chuộng hình thức. Người nhiều lần nhấn mạnh: sâu sát quần chúng
là biểu hiện quan trọng nhất của phong cách làm việc xã hội chủ nghĩa, nó đối
lập với lề lối làm việc quan liêu, hống hách, cửa quyền của bọn quan lại cai trị
dưới thời của chế độ cũ. Khi có dịp về thăm địa phương, nhà máy, công
trường, Người thường không báo trước là mình đi. Người thường xuống ngay
hiện trường sản xuất, làm việc của người lao động, thăm nơi ăn, chốn ở, nhà
kho nhà bếp, khu vệ sinh, giếng nước, sau đó mới có buổi làm việc với lãnh
đạo địa phương, đơn vị.
Người nhắc nhở cán bộ, đảng viên khi thấy cách tổ chức và cách làm
nào không phù hợp với quần chúng thì phải có gan kịp thời đề nghị lên cấp
19
trên để bỏ đi hoặc sửa lại. Người nói: “Bao nhiêu cách tổ chức và cách làm
việc đều vì lợi ích của quần chúng. Vì vậy, cách tổ chức và cách làm việc
nào không phù hợp với quần chúng, thì ta phải có gan đề nghị lên cấp trên
để bỏ đi hoặc sửa lại...” [34, tr. 247]. Cách nào hợp với quần chúng, quần
chúng cần, thì dù chưa có sẵn, ta phải đề nghị lên cấp trên mà đặt ra. Người
từng căn dặn đội ngũ cán bộ phải luôn sâu sát quần chúng, xuất phát từ
quần chúng để rèn luyện, điều chỉnh tác phong, phương pháp làm việc;
phải luôn luôn chống thói làm việc tuỳ tiện, chủ quan, coi thường quần
chúng. Những căn bệnh này phá hoại mối quan hệ giữa cán bộ với quần
chúng, làm cho quần chúng mất lòng tin, chán ghét cán bộ.
Người nhắc nhở đội ngũ cán bộ, đảng viên phải hiểu sâu sắc đường lối,
chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước là điều quan trọng, nhưng quan
trọng hơn là phải tìm mọi cách giải thích cho mỗi người dân hiểu được rõ
ràng những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước chính là đem lại lợi ích cho họ và nhiệm vụ của họ, họ phải hăng hái
làm cho kỳ được. Để làm được như vậy, mỗi cán bộ, đảng viên phải luôn sâu
sát quần chúng để học cách nói, cách viết, cách làm sao cho phù hợp với quần
chúng và quan trọng hơn đó là biết giải quyết những vấn đề thiết thực có liên
quan cụ thể tới đời sống của quần chúng, đó mới là một người cán bộ thực sự
sâu sát quần chúng, thực sự hiểu dân, yêu dân, kính trọng dân.
Với niềm tin và lòng “nhân ái” bao la đối với quần chúng, Người thâm
nhập vào quần chúng bằng phong cách thật sự của người cán bộ quần chúng.
Người nói “Việc gì có lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì có hại cho dân
ta phải hết sức tránh. Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính
ta” [34, tr 235]. Người tuyệt đối yêu cầu cần quét sạch chủ nghĩa cá nhân,
Người nhấn mạnh: Tham ô, tham nhũng là tội ác. Phải tẩy sạch nó để tiến
hành cần, kiệm, liêm, chính. Đó là những biểu hiện cơ bản về phong cách
20
quần chúng và những lời dạy về phong cách quần chúng của Người. Phong
cách ấy làm cho lãnh tụ và quần chúng dễ dàng hoà nhập với nhau trong sự
đồng cảm sâu sắc nhất. Nhờ vậy, mọi người có thể nói hết những suy nghĩ,
trăn trở của mình còn Người thì lắng nghe để có thể hiểu được nhịp đập của
cuộc sống xung quanh.
Về phong cách nêu gương cho quần chúng, theo Hồ Chí Minh, trước
hết phải làm gương trong mọi công việc từ nhỏ đến lớn, thể hiện thường
xuyên, về mọi mặt, phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, nói phải đi
đôi với làm. Cần nêu gương trên cả ba mối quan hệ đối với mình, đối với
người, đối với việc. Đối với mình phải không tự cao tự đại, tự mãn, kiêu ngạo
mà luôn học tập cầu tiến bộ, luôn tự kiểm điểm để phát triển điều hay, sửa đổi
điều dở của bản thân, phải tự phê bình mình như rửa mặt hằng ngày; đối với
người, luôn giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết, thật thà, không dối
trá, lừa lọc, khoan dung, độ lượng; đối với việc, dù trong hoàn cảnh nào phải
giữ nguyên tắc "dĩ công vi thượng" (để việc công lên trên, lên trước việc tư).
Triết lý sâu xa của Hồ Chí Minh là, cơm chúng ta ăn, áo chúng ta mặc đều do
mồ hôi, nước mắt của dân mà ra, nên chúng ta phải đền bù xứng đáng cho
dân. Cán bộ, đảng viên phải xông xáo, nhiệt tình, sâu sát nhân dân, gương
mẫu và dám chịu trách nhiệm trước dân cả về lời nói và việc làm; phải luôn
quyết tâm, bền bỉ, chịu đựng gian khổ, quan tâm và tìm mọi cách giải quyết
kịp thời, hiệu quả những nhu cầu mà dân đặt ra, kể cả chấp nhận sự hy sinh để
bảo vệ dân, phấn đấu vì sự ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Tư tưởng đạo đức
ấy đã tạo nên một phong cách nêu gương, tự giác gương mẫu của Hồ Chí
Minh, người suốt đời phấn đấu, hy sinh vì đất nước, vì dân tộc, đời tư trong
sáng, cuộc sống riêng giản dị, người mà cả cuộc đời là một tấm gương lớn
cho các thế hệ con cháu mãi mãi noi theo.
Hồ Chí Minh còn đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải làm kiểu mẫu
trong công tác và lối sống, trong mọi lúc, mọi nơi, nói phải đi đôi với làm để
21
quần chúng noi theo. Thực tế cho thấy, nếu một cán bộ, đảng viên “nói một
đằng, làm một nẻo” thì trước con mắt của nhân dân, họ không còn là chiến sỹ
tiên phong nữa, họ tuyên truyền chẳng ai nghe nữa. Và thực chất, họ đã tự
tước mất vai trò của người lãnh đạo.
Người rất coi trọng việc xây dựng làng, xã, huyện, tỉnh kiểu mẫu, những
“người tốt, việc tốt”. Từ những nhân tố mới làm gương mẫu nhân rộng ra, dấy
lên phong trào thi đua học tập làm theo, tạo nên khí thế cách mạng hào hùng
trong lao động sản xuất, chiến đấu, công tác… rộng khắp trong cả nước.
Thứ hai, phong cách làm việc tập thể, dân chủ
Với tác phong làm việc tập thể và dân chủ, gắn bó với tập thể, tôn trọng
tập thể, phát huy sức mạnh của tập thể - tinh thần ấy càng thấm sâu vào suy
nghĩ và hành động của Người. Trước khi quyết định một công việc hệ trọng,
Người đều hỏi lại cẩn thận và chu đáo những người đã giúp mình. Tất cả
những ai đã được Bác giao việc đều cảm nhận sâu sắc điều đó.
Người vẫn thường nói: Không một người nào có thể hiểu được mọi thứ,
làm được hết mọi việc, ngay đến anh hùng, lãnh tụ cũng vậy: “Đem so với
công việc của cả loài người trên thế giới thì những người đại anh hùng xưa
nay cũng chẳng qua làm tròn một bổn phận mà thôi” [34, tr. 256]. Từ đó,
chúng ta có thể hiểu được rằng cái thông minh của người phụ trách, sức mạnh
của lãnh đạo không phải chỉ là những điều mình tự nghĩ ra, hay tự mình làm
lấy mà chính là chỗ biết phát huy, tổng hợp được cái thông minh và sức mạnh
của nhiều người, của tập thể. Sự tổng hợp đó được nâng cao, được biến đổi về
chất bởi cái thông minh của người phụ trách, người lãnh đạo, để thăng hoa,
tạo thành một cấp số nhân không thể có được ở bất cứ một người riêng lẻ nào.
Hồ Chí Minh yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên phải gắn bó với tập thể,
tôn trọng tập thể, đặt mình trong tập thể, lắng nghe ý kiến của tập thể, phát
huy sức mạnh của tập thể, nhận trách nhiệm cá nhân và hoàn thành tốt nhiệm
22
vụ được tập thể giao phó và tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ,
tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Người yêu cầu lắng nghe ý kiến của đảng
viên, của nhân dân, của những người “không quan trọng”. Muốn thế, người
lãnh đạo phải đề cao, mở rộng dân chủ, từ dân chủ trong Đảng đến dân chủ
trong các cơ quan đại biểu của dân. Người năng đi xuống cơ sở, để lắng nghe
ý kiến của cấp dưới và của quần chúng, chứ không phải để huấn thị. Người
lãnh đạo muốn biết rõ ưu điểm, khuyết điểm của mình, muốn biết công tác
của mình tốt hay xấu không gì bằng để cán bộ của mình mạnh bạo đề ra ý
kiến và phê bình. Như thế chẳng những không phạm gì đến uy tín của người
lãnh đạo, mà lại thể hiện dân chủ thật sự trong Đảng.
Phải mở rộng dân chủ để phát huy sức mạnh của tập thể. Vì vậy, có dân
chủ, bàn bạc tập thể mới cùng thông suốt, nhất trí, mới cùng quyết tâm thực
hiện, tránh được “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”. Sở dĩ xảy ra mất đoàn kết
vì người đứng đầu ở nơi đó còn chuyên quyền, độc đoán, áp đặt chủ quan,
trong hội nghị thì mọi người miễn cưỡng đồng tình, sau hội nghị, nếu đã
không thông thì sẽ không quyết tâm thực hiện, dân chủ là cái chìa khóa vạn
năng có thể giải quyết mọi khó khăn. Bản thân Người là tấm gương mẫu mực
về thực hành dân chủ.
Hồ Chí Minh là người đã hóa thân trọn vẹn vào trong nhân dân, là
người thấu hiểu dân tình, chăm lo dân sinh, nâng cao dân trí để không ngừng
thực hành dân chủ cho dân. Tác phong tập thể - dân chủ của Hồ Chí Minh
luôn luôn tạo ra được không khí làm việc hoạt bát, phấn khởi, hăng hái và đầy
sáng tạo. Trong công tác lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Người luôn có ý thức
sử dụng sức mạnh tổng hợp của nhiều cơ quan, nhiều tổ chức. Đối với cán bộ,
đảng viên, trước hết là đối với những người ở cương vị lãnh đạo thì đòi hỏi
phải có tác phong tập thể - dân chủ thật sự chứ không phải giả tạo, hình thức
để che lấp ý đồ xấu của cá nhân. Bởi vì mọi sự giả tạo đều làm suy yếu, thậm
23
chí phá vỡ tập thể. Mọi thói hình thức, chủ nghĩa sớm muộn sẽ làm xói mòn,
thậm chí triệt tiêu dân chủ.
Thứ ba, phong cách khoa học.
Hồ Chí Minh là hình mẫu lý tưởng về phong cách làm việc nghiêm túc
và sự tận tụy, hăng say trong công việc mọi lúc, mọi nơi. Tuy sinh ra ở một
đất nước với những tàn dư của nền sản xuất nhỏ, lạc hậu, nhưng Hồ Chí Minh
đã sớm tự xây dựng cho mình một phong cách làm việc khoa học. Những năm
tháng làm thuê trên các con tàu viễn dương, hay đốt lò, quét bếp, phụ bếp ở
Lơ Havơrơ, Niu Yóoc, Bôtstơn, Luân Đôn... nếu không tự mình coi trọng thời
gian, tranh thủ thời gian, quyết tâm theo đuổi chí lớn, thì Người không thể
tiến hành công việc tự học trong điều kiện vô cùng gian khổ như vậy. Người
tiến hành tự học không có thầy, không phương tiện, thiếu thời gian. Cần học
chữ nào Người viết lên cánh tay, vừa đi vừa xem, đến cuối ngày chữ mờ dần
cũng là lúc Người đã nhớ được hết. Đêm khuya, khi những người khác nghỉ
ngơi, thư giãn thì Người lại tranh thủ ngồi học. Người đến với cách mạng và
coi đó như là một phần trong cuộc sống của mình, cả cuộc đời hi sinh cho sự
nghiệp cách mạng của dân tộc, hoạt động cách mạng vừa là công việc, vừa là
tình yêu, vừa là nghĩa vụ của người con yêu nước.
Theo Hồ Chí Minh, làm việc phải có tính mục đích rõ ràng, phù hợp
với năng lực bản thân và những người thi hành công việc; bảo đảm tính tập
trung cao vì mục tiêu nhiệm vụ đã xác định. Người kịch liệt phê phán bệnh
“hữu danh vô thực” bệnh hình thức. Và người cũng chỉ rõ những biểu hiện
căn bệnh ấy trong nhiều mặt hoạt động, trong việc chỉ ra các chỉ thị, nghị
quyết không gắn với điều kiện thực tế, không gắn với quần chúng và cơ sở.
Trong chỉ đạo không có kế hoạch cụ thể, biện pháp cụ thể, không hướng dẫn
cụ thể, không kiểm tra, tổng kết kinh nghiệm nên không thực hiện được. Để
sửa chữa bệnh hình thức, Người chỉ rõ khi ra quyết định tổ chức thực hiện
24
phải căn cứ vào tình hình thực tế về mọi mặt, không được chủ quan tưởng
tượng mà không đi sâu sát thực tế tận nơi, xem tận chỗ.
Làm việc phải có chương trình, kế hoạch phù hợp, quyết tâm cao và
biện pháp phong phú linh hoạt để “tổ chức sự thi hành cho đúng” [34, tr.
285]. Mỗi khi làm bất cứ công việc gì, người cán bộ phải nắm bắt thật chặt
chẽ vấn đề, phải lên kế hoạch cụ thể, chương trình, nội dung thực hiện. Khi
thực hiện các nhiệm vụ, hay chủ trương công tác phải gắn bó chặt chẽ với
quần chúng và phải tổ chức chỉ đạo điểm, rút kinh nghiệm rồi mở rộng ra.
Người nói “… bất cứ việc gì, chúng ta phải bắt đầu từ gốc đến ngọn, từ
ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, chớ nên tham mau, tham nhiều trong một lúc”
[37, tr. 148]. Người cho rằng, bất kì ai, dù ở vị trí nào khi tiến hành bất cứ
công việc gì đều phải giải quyết một cách thiết thực, đặc biệt phải biết tổng
kết kinh nghiệm bản thân, mỗi khi hoàn thành công việc, dù thành công hay
thất bại, phải “nghiên cứu đến cội rễ, phân tách thật rõ ràng rồi kết luận” [37,
tr. 147] để làm “khuôn phép” cho những công việc khác và đó là “chìa khóa
phát triển công việc và để giúp cho cán bộ tiến tới”
Ở Hồ Chí Minh, “làm việc phải đi sâu, đi sát, nắm việc, nắm người,
nắm tình hình cụ thể” [34, tr. 299]. Người luôn xem xét, đối chiếu những ý
kiến khác nhau để lựa chọn những ý kiến đúng, sàng lọc những thông tin sai
lệch để từ đó đưa ra những quyết định chính xác, phù hợp. Trong công tác
lãnh đạo, Hồ Chí Minh rất coi trọng vấn đề tổng kết thực tiễn để rút kinh
nghiệm cho từng việc, từ đó Người bổ sung kịp thời những chủ trương chưa
đúng, chưa đủ và quan trọng hơn là rút ra những kết luận để bổ sung cho lý
luận. Đối với người cán bộ, đảng viên, Người thường nhắc nhở: Kế hoạch
một, biện pháp mười, quyết tâm phải hai, ba mươi, muốn lãnh đạo đúng thì
“phải tổ chức sự thi hành cho đúng” [34, tr. 285].
Tấm gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh là một tấm gương vô
cùng trong sáng và cao thượng, tượng trưng cho tinh hoa văn hóa Việt Nam.
25
Người không chỉ là một nhà tư tưởng lỗi lạc về văn hóa, sáng tạo ra một nền văn
hóa mới, văn hóa cách mạng Việt Nam, kiến tạo ra một thời đại mới trong lịch
sử phát triển của nền văn hóa dân tộc, mà chính bản thân Người, cuộc sống của
Người, những việc làm bình thường hàng ngày của Người là hiện thân của nền
văn hóa Việt Nam, là mẫu mực của con người Việt Nam. Người đã để lại cho
chúng ta một tấm lòng nhân hậu, một tình cảm chan chứa yêu thương vì nước, vì
dân, vì Đảng; một trí tuệ anh minh, mẫn tiệp; một tầm nhìn xa rộng, sâu sắc.
1.1.2. Quan niệm học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội có chức năng đào tạo nguồn nhân lực
chất lượng cao, bồi dưỡng nhân tài cho hệ thống giáo dục quốc dân và toàn xã
hội; nghiên cứu khoa học cơ bản, khoa học ứng dụng thuộc các lĩnh vực khoa
học tự nhiên, xã hội và nhân văn, giáo dục đạt trình độ tiên tiến; cung cấp
dịch vụ giáo dục và khoa học công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
Với đội ngũ giảng viên đa số là những giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ,
thạc sĩ có uy tín đào tạo chất lượng và chuyên môn cao, Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay đang là trung tâm giáo dục tiềm năng và có nhiều ưu
thế phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt, với đội ngũ nhà giáo yêu nghề, say mê với
nghiệp trồng người, đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện
nay đang từng bước làm đẹp thêm hình ảnh của người giáo viên, để nghề giáo
luôn xứng đáng là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, xứng đáng
với những áng văn thơ ngợi ca “nghiệp trồng người”.
“Có một nghề bụi phấn đầy tay
Người ta bảo đó là nghề đẹp nhất
Có một nghề không trồng cây trên đất
Mà cho đời những đóa hoa thơm”
[53, tr. 75]
26
Mỗi môi trường giáo dục khác nhau là cơ sở quy định những đặc thù
trong giảng dạy của người giảng viên khác nhau. Với vị thế là cánh chim đầu
đàn trong ngành giáo dục, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện
nay có những nét đặc thù trong giảng dạy đó là :
Thứ nhất, giảng dạy trong môi trường sư phạm giàu truyền thống là
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Mỗi trường đại học khác nhau quy định và yêu cầu hoạt động giảng dạy
của người giảng viên khác nhau. Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay là
môi trường giáo dục hướng đến sự mô phạm cho tất cả sinh viên ngay từ khi
ngồi trên ghế nhà trường, bởi thế trong hoạt động giảng dạy của người giảng
viên có nét đặc thù đó là, giảng dạy ngoài việc tập trung truyền thụ tri thức,
hướng cho người học chuyên môn thì trong tất cả các quá trình giảng dạy đều
phải tập trung vấn đề phương pháp và nghiệp vụ sư phạm.
Môi trường giáo dục lành mạnh và nghiêm khắc với tính kỷ luật cao đã
đào tạo nên đội ngũ giảng viên trình độ, tác phong chuẩn mực, khoa học. Mỗi
thầy cô giáo trong nhà trường luôn luôn tự rèn cho mình lối sống bình dị, gần gũi
với học trò, đem tình yêu và nhiệt huyết của nghề trao cho các thế hệ học trò, bản
thân mỗi thầy cô tự hình thành với chính mình ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm khắc.
Tác phong nghiêm túc, đúng mực, khoa học là đặc thù trong hoạt động
giảng dạy của người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
đồng thời cũng là phương châm dạy và học của đội ngũ giảng viên nhà
trường. Sự nghiêm túc, đúng mực được thể hiện trong tất cả các mặt, hoạt
động thường ngày, từ hình thức bên ngoài khi lên lớp đến hình thức ở nhà, từ
ngôn ngữ đời thường trong giao tiếp đến ngôn ngữ trên giảng đường, tất cả
đều toát lên sự mẫu mực của người làm Thầy. Người giảng viên Trường Đại
học Sư phạm hiện nay luôn giữ được phong cách truyền thống và hiện đại,
27
không chạy theo lối “Tây hóa” , là hình ảnh lịch sự, nghiêm túc trong mắt
sinh viên, là tấm gương cho sinh viên học tập và noi theo.
Mỗi giảng viên của trường đều là sản phẩm của một nền giáo dục có uy
tín, được đào tạo trong môi trường sư phạm hết sức nghiêm khắc, là những
người có trình độ chuyên môn cao trong giảng dạy và nghiên cứu. Mỗi thầy
cô đều rèn cho mình cái “Tâm” đối với nghề giáo, đó là một yêu cầu quan
trọng không thể thiếu được. Đội ngũ giảng viên trong trường có tâm huyết với
nghề, luôn có hứng thú, say mê, đầu tư từng bài giảng, từng tiết giảng; thường
xuyên tìm tòi, nghiên cứu, chỉnh lý, bổ sung nội dung và phương pháp giảng
dạy để đem lại hiệu quả cao nhất cho sinh viên. L.N.Tônxtôi đã nói: Để đạt
được thành tích trong công tác, người thầy giáo phải có một phẩm chất - đó là
tình yêu. Người thầy giáo có tình yêu trong công việc là đủ cho họ trở thành
người giáo viên tốt.
Thứ hai, truyền thụ tri thức theo chương trình, mục tiêu xác định
Hoạt động giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay đó là hoạt động giảng dạy, đồng thời là hoạt động dạy học. Giảng
dạy là sự truyền thụ tri thức còn dạy học là dạy theo chương trình, mục tiêu
xác định. Công tác giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội vừa bao gồm sự truyền đạt tri thức của người thầy cho sinh viên, bên
cạnh đó là quá trình dạy học, dạy học theo chương trình giáo dục riêng của
ngành sư phạm, mục tiêu dạy học đó là “dạy người làm thầy”, bởi vậy, ngoài
sự truyền đạt tri thức cơ bản, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay còn phải dạy sinh viên làm thầy giáo, cô giáo, dạy kiến thức, dạy
nhân cách và phẩm chất của một người thầy chân chính.
Chương trình giảng dạy của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội mang
những nét khá riêng biệt, yêu cầu nặng về mặt phương pháp và phong thái sư
phạm. Trong giảng dạy, ngoài việc truyền đạt đủ dung lượng tri thức yêu cầu của
28
từng môn học thì phải đạt đến mục đích đó là truyền đạt được phương pháp sư
phạm cho sinh viên. Đây là yêu cầu cơ bản đối với hoạt động giảng dạy của
người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay. Trong chương
trình dạy học của nhà trường, những môn học có giá trị cho hoạt động sư phạm
như môn tâm lý giáo dục, môn lý luận dạy học, giáo dục học… được chú trọng
và trở thành những môn lý luận cơ bản, bắt buộc đối với sinh viên. Tuần lễ
nghiệp vụ sư phạm và các hoạt động ngoại khóa về giáo dục phương pháp dạy
học theo những chương trình bắt buộc tham gia đối với sinh viên sư phạm toàn
trường.
Mục tiêu giáo dục của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội khác với
những trường đại học khác. Nếu như, trường Đại học xây dựng đào tạo nên
những kĩ sư xây dựng; trường Đại học Y với sản phẩm giáo dục là những bác
sỹ, thì Đại học Sư phạm Hà Nội nổi bật với vai trò đào tạo nên những “kĩ sư
của tâm hồn”, với vai trò đào tạo nên “nghề cao quý nhất trong những nghề
cao quý” - nghề dạy học. Comenxki đã từng nói: “Dưới ánh mặt trời không có
nghề nào cao quý hơn nghề dạy học” [54, tr. 120]. Mang trong mình sứ mệnh
trồng người, mục tiêu giáo dục của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội có
những nét đặc thù riêng, đó là hướng đến sản phẩm là đội ngũ giáo viên trẻ cơ
sở ở các nhà trường. Đặc thù về chương trình, mục tiêu giáo dục, tạo nên sự
khác biệt trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và
các cơ sở đào tạo khác
Thứ ba, đặc thù giảng dạy gắn với chủ thể trực tiếp là đội ngũ các thầy
cô được tuyển dụng từ nhiều nguồn, trong đó chủ yếu từ các trường sư phạm,
đội ngũ này là tấm gương sáng về nhân cách đạo đức, trình độ tri thức.
Một trong những điểm khác biệt của người giảng viên sư phạm, đó là
ngoài lòng yêu nghề và nhiệt huyết trong công việc còn phải có trình độ
nghiệp vụ sư phạm cao. Trình độ nghiệp vụ sư phạm là nhân tố tạo nên nét
29
riêng biệt trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Vốn được đào tạo từ những trường đại học Sư phạm có uy tín, giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay là những cán bộ giảng dạy ở
nhiều độ tuổi khác nhau, song đều có một điểm chung nhất đó là nghiệp vụ
sư phạm vững vàng, luôn luôn được bồi dưỡng và phát huy hiệu quả nhất.
Mỗi giảng viên nguồn của trường hiện nay dù ở trình độ nào, cử nhân, thạc
sỹ hay tiến sĩ đều được chọn lọc kỹ và quan trọng nhất là phải có tác phong
sư phạm và phương pháp giảng dạy chuẩn, đáp ứng nhu cầu học và nắm bắt
kiến thức của sinh viên.
Đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay là những
giảng viên có trình độ chuyên môn cao, có lòng yêu nghề và hăng say trong
công việc. Là đội ngũ giảng viên có cái “tâm” đối với nghiệp trồng người, đặc
biệt hơn cả, đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
trang bị đầy đủ kiến thức chuyên ngành và có năng lực giảng dạy cao, chương
trình đào tạo nghiệp vụ sư phạm chất lượng, được chuẩn hóa phù hợp với sự
phát triển và xu thế hội nhập của đất nước. Trong hoạt động giảng dạy của
người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, ngoài việc yêu cầu khắt
khe về chuyên môn trình độ, về nghiệp vụ giảng dạy, còn yêu cầu gương mẫu
về nhân cách, phong cách giảng dạy chuẩn mực.
Theo Uxinki “Sự gương mẫu của người thầy giáo là tia sáng mặt trời
thuận lợi nhất đối với sự phát triển tâm hồn non trẻ mà không có gì thay thế
được” [53, tr. 120]. Mỗi giảng viên là tấm gương không ngừng học tập nâng
cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo
đức để làm tấm gương sáng cho học trò noi theo, để đáp ứng yêu cầu của thời
đại mới trên mọi phương diện. Gương mẫu trong học tập, trau dồi trình độ
chuyên môn, tri thức khoa học, phải là tấm gương tự học với quan niệm “Sự
học không bao giờ cùng” để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thời đại,
30
trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước trước tình hình mới. Đặc biệt
là trong bối cảnh khoa học - công nghệ phát triển như vũ bão hiện nay thì tấm
gương tự học của người giảng viên càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Các giảng viên luôn tự rèn luyện và trở thành tấm gương sáng về đạo đức cho
sinh viên nói riêng và mọi người nói chung noi theo. Hình ảnh của người
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay luôn được xã hội tôn
trọng, được coi như là chuẩn mực về nhân cách và văn minh của thời đại.
Không ngừng nâng cao và học hỏi, mỗi giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay đã hòa chung không khí hội nhập công nghệ, tiếp thu
chọn lọc những thành tựu của khoa học công nghệ để nâng cao tri thức bản thân,
theo kịp với xu thế phát triển của thời đại. Hiện nay, phương pháp giảng dạy của
giảng viên đã được đổi mới rất nhiều, công nghệ thông tin đã được các thầy cô
khai thác và vận dụng tối đa trong các giờ giảng của mình, làm phong phú và
hiện đại hóa bài giảng, thu hút sự tìm tòi, sức khám phá cho sinh viên.
Thứ tư, đối tượng giảng dạy của giảng viên là sinh viên có xu hướng
nghề nghiệp sư phạm.
Đối tượng giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay là những sinh viên sư phạm, hay nói cách khác là những giáo viên tương
lai, đây là những sinh viên có nhân cách đạo đức tốt và là những sinh viên yêu
nghề sư phạm. Sau khi tốt nghiệp ra trường họ sẽ là những cử nhân sư phạm, là
những người thầy giáo, cô giáo đi đến khắp mọi miền Tổ quốc, truyền thụ những
tri thức văn hóa đến những thế hệ học trò của mình, tiếp bước Thầy Cô trong vai
“người lái đò”. Chính bởi thế công tác giảng dạy của người giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay hết sức quan trọng, bởi họ trực tiếp giảng dạy
và ảnh hưởng lớn đến sự hình thành nhân cách cũng như ảnh hưởng đến chất
lượng giáo dục của chính những thầy cô giáo trong tương lai.
Với mục tiêu xác định là đội ngũ giảng viên trẻ cơ sở nên hoạt động
giảng dạy của người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
31
đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ cơ bản đó là dạy học tri thức và dạy cách
làm Thầy. Đây cũng là nét đặc thù cơ bản trong giảng dạy của người giảng
viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
Qua tìm hiểu về phong cách làm việc Hồ Chí Minh, những đặc thù
giảng dạy của người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay,
cùng với việc xác định “Học tập là học tập và rèn luyện cho có tri thức, cho
giỏi tay nghề” [54, tr. 727] bước đầu có thể quan niệm: Học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội là quá trình lĩnh hội, tiếp thu và vận dụng sáng tạo
những cách thức, tác phong, biện pháp làm việc sâu sát, nêu gương quần
chúng, dân chủ, tập thể, có kế hoạch khoa học, sát thực tiễn trong các hoạt
động giảng dạy của giảng viên nhằm đem lại kết quả thiết thực.
Học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, học tập phong cách làm việc
của Người là một việc làm hết sức thiết thực đối với mỗi cán bộ, công dân nói
chung, với giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nói riêng. Trong hoạt
động thực tiễn cũng như trong công tác giảng dạy, trong sinh hoạt đời thường
nếu như có sự soi đường của ánh sáng nhân cách và phong cách của Hồ Chủ
tịch thì việc nào cũng dễ dàng thực hiện, khó khăn nào cũng có thể vượt qua,
nhiệm vụ nào cũng hoàn thành. Phong cách làm việc khoa học của Người đã
trở thành ngọn đuốc sáng, là tấm gương sáng ngời cho mỗi thế hệ cán bộ,
giảng viên nói chung, giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nói riêng
học tập và noi theo.
Biểu hiện của việc học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay phải kể
đến các chủ thể, các nội dung cơ bản và phương thức học tập.
Một là, chủ thể tham gia vào quá trình học tập phong cách làm việc Hồ
Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
32
hiện nay là tất cả những giảng viên hiện đang giảng dạy trực tiếp tại Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội; Chủ thể lãnh đạo quản lý bao gồm cấp ủy, lãnh đạo
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và lãnh đạo các khoa chuyên ngành, tổ chuyên
môn; Chủ thể là các tổ chức đoàn thể bao gồm tổ chức công đoàn trường, công
đoàn các khoa cơ sở, đoàn thanh niên, hội phụ nữ, các chi bộ Đảng.
Hai là, việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay được biểu hiện trong
các nội dung cơ bản:
Sâu sát tình hình thực tế, bám nắm và thực hiện tốt nhu cầu học tập
của học sinh, sinh viên.
Học tập phong cách làm việc này của Người, mỗi cán bộ giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay luôn luôn gần gũi với sinh viên,
khoảng cách thầy trò được kéo lại gần hơn. Giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay thật sự gần gũi nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của sinh
viên, sẵn sàng giúp đỡ sinh viên về mọi mặt trong khả năng cho phép. Bên
cạnh đó, giảng viên học hỏi thêm từ sinh viên để điều chỉnh giáo án và bài
giảng phù hợp hơn, khiến cho sinh viên có thái độ yêu thích môn học.
Các giảng viên thường xuyên tới lớp trong những buổi nghỉ giải lao,
những buổi ngoại khóa để nắm rõ tình hình học tập cũng như cuộc sống của
từng sinh viên, từ đó có những định hướng giảng dạy và giúp đỡ những các
nhân có hoàn cảnh đặc biệt. Việc sâu sát tình hình, nắm bắt những đặc điểm
tâm sinh lí sinh viên giúp người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay có những cách giải quyết đúng mực, những phương pháp giảng dạy
phu hợp mang lại hiệu quả dạy và học tối ưu nhất.
Nêu gương trong công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến sự nghiệp giáo
dục con người, sự nghiệp trồng người. Trong giáo dục, Người rất coi trọng
phương thức “nêu gương”. Người đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo phương
33
thức của người xưa: “Dĩ nhân nhi giáo, dĩ ngôn nhi giáo” (nghĩa là trước hết
phải giáo dục bằng tấm gương sống của chính mình, sau đó mới giáo dục
bằng lời nói). Người quan niệm, giáo dục là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn
dân. Trong xã hội ta, ai cũng là chủ thể và cũng là đối tượng của giáo dục đạo
đức. Vì vậy, ai cũng có thể và cần phải luôn luôn nêu tấm gương về đạo đức
và phong cách làm việc.
Nêu gương đạo đức trước hết là một yêu cầu đối với cán bộ, đảng viên
và những người đứng đầu các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức đoàn thể
xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, việc nêu gương đạo đức của cán bộ,
đảng viên có tác dụng giáo dục quần chúng rất cao. Người thường xuyên nhắc
nhở và yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên “Tự mình phải chính trước, mới giúp
được người khác chính” [34, tr. 644]. Ngược lại, sự thiếu rèn luyện, tu dưỡng,
đặc biệt là sự thoái hóa, biến chất đạo đức của một bộ phận cán bộ, đảng viên
sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hành vi đạo đức, lối sống ý thức kỷ luật, pháp luật
của quần chúng. Người chỉ rõ, người Việt Nam cũng như các dân tộc phương
Đông khác vốn rất “giàu tình cảm, và đối với họ một tấm gương sống còn có
giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” [30, tr. 263].
Bởi thế, học tập phong cách làm việc nêu gương của Người, mỗi cán bộ
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay luôn cố gắng trở thành
tấm gương sáng ngời về đạo đức nhân cách, về lối sống, về vốn tri thức và
trình độ để sinh viên noi theo.
Hiện nay, lối thuyết trình, giáo huấn giản đơn những nguyên tắc học
tập và đạo đức của giảng viên cho sinh viên không còn hiệu quả cao nữa,
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay dạy sinh viên bằng
những hành động thiết thực, mang ý nghĩa giáo dục cao, giúp sinh viên tự học
tập và rút ra những bài học về đạo đức, về nguyên tắc kỉ luật của nhà trường.
Mỗi giảng viên trong bất cứ hoạt động nào, dù trong giờ giảng hay những
buổi ngoại khoá, tọa đàm, trong nghiên cứu khoa học đều lấy bản thân làm
34
mẫu cho sinh viên học tập và làm theo. Mỗi cán bộ, giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay luôn làm tốt nhiệm vụ, chức trách bản thân,
luôn phát huy tốt năng lực cá nhân trong công tác và giảng dạy.
Phát huy năng lực tập thể, thực hiện dân chủ trong từng giờ giảng,
dân chủ trong lớp học.
Hiện nay, đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội học tập
tác phong làm việc tập thể dân chủ của Bác tiến hành dân chủ trong trường
học, dân chủ trong từng giờ giảng. Mỗi giờ lên lớp, sinh viên được chủ động
tham gia vào bài giảng, giảng viên tích cực phát huy tính tập thể sáng tạo của
sinh viên, tìm ra phương pháp học tập đem lại kết quả cao nhất.
Tại các tổ chuyên môn, các lớp học có biểu hiện dân chủ như công khai
đánh giá điểm học tập của sinh viên. Sinh viên có quyền kiến nghị, đề xuất
những ý kiến cá nhân trong quá trình học. Việc đánh giá, xếp loại giảng viên
và sinh viên được thực hiện khách quan, công bằng.
Môi trường giáo dục công khai, minh bạch tạo cơ sở dân chủ được
nâng cao. Lãnh đạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội có cơ chế khuyến khích
sự phản biện của đông đảo giáo viên, học sinh và người dân đối với các qui
định, chính sách giáo dục của trường, xây dựng môi trường giáo dục “lấy học
sinh làm trung tâm” với nguyên lí “tất cả vì học sinh”.
Thực hiện quyền dân chủ của học sinh trong nhà trường, đảm bảo các
hoạt động của nhà trường diễn ra theo phương châm "Dân biết, dân bàn, dân
làm, dân kiểm tra", phát huy quyền làm chủ và huy động tiềm năng trí tuệ của
học sinh theo quy định của pháp luật, góp phần xây dựng nền nếp, trật tự, kỷ
cương trong mọi hoạt động của nhà trường, ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực
và tệ nạn xã hội, làm cho giáo dục thực sự là của dân, do dân và vì dân, thực
hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và phát triển nhà trường.
Nhiệt tình, hăng say trong giảng dạy, yêu nghề và hi sinh
cho công việc.
35
Biểu hiện của việc học tập phong cách làm việc khoa học, hăng say
của Hồ Chí Minh, mỗi cán bộ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay luôn nỗ lực học hỏi không ngừng, tự rèn luyện và nâng cao tri thức
của bản thân, hoàn thiện vốn tri thức để có thể truyền tải đến sinh viên khối
lượng tri thức hoàn chỉnh nhất. Mỗi giảng viên nhà trường đều cảm thấy vinh
dự và tự hào khi gánh trên vai sứ mệnh trồng người mà Đảng và Nhà nước đã
giao, sứ mệnh thiêng liêng của nghề giáo. Quyết tâm hoàn thiện, hoàn thiện
bản thân hơn nữa để xứng đáng với tiếng gọi “người thầy”.
Trong mọi thời gian, mọi lúc mọi nơi, tinh thần tự học không bao giờ là
đủ, cụ thể, các cán bộ giảng viên trong nhà trường thường xuyên tổ chức các
cuộc hội thảo khoa học, những buổi tọa đàm về vấn đề phương pháp giảng
dạy nhằm bồi dưỡng và nâng cao chất lượng giảng dạy của cán bộ giảng viên.
Luôn tổng kết kinh nghiệm, rút ra những bài học, đánh giá tình hình
thực tế để áp dụng những phương pháp giảng dạy hay và hoạt động nghiên
cứu khoa học một cách tốt nhất.
Tổng kết rút kinh nghiệm là một trong những nội dung trong phong
cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh. Vận dụng phương pháp này, mỗi
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay, ngoài việc tự nâng cao
trình độ chuyên môn và năng lực giảng dạy, bên cạnh đó mỗi cán bộ giảng
viên luôn biết tổng kết kinh nghiệm thực tiễn trong giảng dạy và nghiên cứu
khoa học để từ đó tìm ra những cái hiệu quả và chưa hiệu quả trong công
việc, tìm ra hường giải quyết phù hợp, mang lại chất lượng cao trong giảng
dạy và nghiên cứu. Việc vận dụng phong cách làm việc này của Hồ Chí
Minh trong tập thể giảng viên nhà trường đã được biểu hiện cụ thể bằng
những hành động thiết thực như, thường xuyên tổ chức họp tổng kết rút
kinh nghiệm từ cơ sở (cấp tổ bộ môn, khoa chuyên ngành), đến cấp trường.
Lãnh đạo khoa, nhà trường thường xuyên bám sát tình hình giảng dạy và
nghiên cứu của đội ngũ giảng viên, trên cơ sở những thành tích đạt được
36
của trường, đánh giá và đưa ra những biện pháp cụ thể nhằm phát huy tốt
vai trò và năng lực của cán bộ giảng viên.
Sau mỗi giờ lên lớp, người giảng viên sư phạm lại kịp thời rút kinh
nghiệm những kiến thức đã truyền đạt được, xem phản hồi từ phía sinh viên
từ đó có sự chỉnh lý phương pháp, nội dung cho phù hợp với sự lĩnh hội kiến
thức trong sinh viên.
Đoàn kết, gắn bó trong đội ngũ cán bộ cơ sở, biết học tập và tiếp thu
những cái mới, vận dụng linh hoạt, thống nhất giữa phương pháp truyền
thống với hiện đại, giữa lý thuyết và thực hành để có những bài giảng hay và
hiệu quả nhất, những công trình khoa học mang ý nghĩa lý luận sâu sắc và
tính ứng dụng thực tế.
Chủ tịch Hồ Chí Minh trong quá trình hoạt động cách mạng và tìm ra
con đường cứu nước, người luôn luôn đề cao những ý kiến, con đường của
những thế hệ trước, biết chọn lọc, kế thừa những tinh hoa tư tưởng trước đó.
Phong cách làm việc nhanh nhẹn, vận dụng linh hoạt và mềm dẻo, trí tuệ và
năng lực toàn vẹn của Người đã ảnh hưởng trực tiếp đến việc vận dụng, học tập
tấm gương đạo đức và phong cách làm việc của Người cho giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay. Đội ngũ giảng viên của nhà trường luôn luôn
học hỏi kinh nghiệm của những thế hệ đi trước, kế thừa những kinh nghiệm quý
báu, làm giàu vốn tri thức bản thân. Vận dụng những phương pháp truyền thống
và hiện đại tạo ra những giờ giảng hay và hiệu quả nhất. Trong các khoa, luôn
đoàn kết, gắn bó giúp đỡ nhau cùng phát triển theo tinh thần của Bác “Đoàn kết,
đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”.
Như vậy, dù biểu hiện ở rất nhiều khía cạnh khác nhau, trực tiếp hay
gián tiếp, nhưng những biểu hiện trên đây của đội ngũ giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay đã thể hiện một cách khá rõ nét việc học tập
phong cách làm việc của Hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy và công tác.
37
Ba là, phương thức học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, học tập phong cách làm việc
khoa học của Người luôn là vấn đề được Đảng ta đề ra. Đối với giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, vấn đề này càng có ý nghĩa quan trọng hơn
bao giờ hết, đó chính là hành trang và sức mạnh tổng hợp để người giảng viên
có thể tự tin và vững vàng trên giảng đường, chắp cánh ước mơ cho thế hệ
học trò của mình. Song một yêu cầu đặt ra, đó là phải học tập như thế nào?
Phương thức học tập ra sao?
Để việc học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh đạt được kết quả
cao nhất trong hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội, cần phải có những phương thức học tập phù hợp.
Phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội.
Ở mỗi vị trí công tác khác nhau, các chủ thể đều phát huy năng lực của
bản thân, đồng thời giữa các chủ thể có sự phối kết hợp trong các hoạt động
chặt chẽ tạo nên sự liên kết bền vững, thúc đẩy phong trào học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh được lan rộng và thu được kết quả cao.
Nâng cao nhận thức về tư tưởng và phong cách làm việc của Hồ Chí
Minh, gắn liền với tiếp tục thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh". Mọi cán bộ giảng viên của nhà trường cần
nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng và nội dung yêu cầu của học tập và
làm theo phong cách làm việc của Hồ Chi Minh. Từ đó, tuỳ theo vị trí công
tác giảng dạy của mỗi giảng viên, yêu cầu nhiệm vụ được giao, cụ thể hóa và
xác định những yêu cầu cơ bản về phong cách làm việc của giảng viên các
khoa sao cho phù hợp, phát huy tối đa năng lực của cán bộ giảng viên.
Khắc phục kịp thời những biểu hiện nhận thức hời hợt, phiến diện, chỉ
thấy phong cách làm việc là do cá tính riêng của từng người và môi trường
38
làm việc quy định; không thấy được mối quan hệ giữa phong cách làm việc
với năng lực giảng dạy và phẩm chất chính trị đạo đức, giá trị nhân văn của
người giảng viên. Phải khắc phục nhận thức chỉ thấy phong cách làm việc của
Hồ Chí Minh là phong cách làm việc của một "nhà chính trị chuyên nghiệp" mà
không thấy phong cách làm việc của một nhà khoa học chân chính, luôn thống
nhất giữa tính đảng, tính chính trị với tính khoa học trong mỗi lời nói, việc làm
và quan hệ công tác. Phong cách làm việc của người giảng viên không hình
thành một cách tự nhiên mà đòi hỏi phải có sự rèn luyện nghiêm túc.
Phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo của đội ngũ giảng viên trong
học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh.
Phương thức này được thể hiện ở tinh thần tự học, chủ động, sáng tạo
trong học tập của người giảng viên trong học tập phong cách làm việc Hồ Chí
Minh một cách sâu sắc nhất. Để tiếp cận được phong cách làm việc của
Người, mỗi giảng viên cần chủ động tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu có liên quan
đến phong cách Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo những gì học được vào quá
trình giảng dạy của bản thân.
Giảng viên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, nâng cao
năng lực chuyên môn và trình độ giảng day. Trong mọi hoạt động đặc biệt là
trong giảng dạy, người giảng viên phải nêu gương, thể hiện sự chủ động về tri
thức truyền đạt, thể hiện rõ thái độ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm
trước bài giảng và công trình nghiên cứu khoa học của mình, biết tự phê bình
kiểm điểm bản thân để tiến bộ.
Bằng sự chủ động sáng tạo của bản thân, người giảng viên luôn tiếp cận
và lĩnh hội tri thức mới một cách sâu sắc, từ đó vận dụng theo phong cách Hồ
Chí Minh vào hoạt động giảng dạy của bản thân.
Đổi mới cơ chế lãnh đạo, quản lý của nhà trường trong học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh.
39
Bằng việc đẩy mạnh sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường với lãnh
đạo khoa chuyên ngành, tổ bộ môn sẽ tạo nên hệ thống quản lý sâu sát tới
việc học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh của cán bộ giảng viên. Từ đó,
tiến hành thực hiện tốt chế độ kiểm tra báo cáo, sơ kết, tổng kết kinh nghiệm,
sớm phát hiện yếu kém, lệch lạc trong tác phong giảng dạy, công tác của
giảng viên để uốn nắn, khắc phục kịp thời.
Xây dựng môi trường thuận lợi cho việc học tập phong cách làm việc
Hồ Chí Minh.
Để việc học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội diễn ra một cách hiệu quả, cần
tạo ra môi trường học tập và nghiên cứu lành mạnh, đầy đủ điều kiện cơ sở
vật chất, nguồn tài liệu liên quan tới Hồ Chí Minh phong phú, tạo thuận lợi
cho cán bộ giảng viên học tập và noi theo. Xây dựng môi trường ở đây bao
gồm cả vấn đề con người, tính tự giác của mỗi người, môi trường văn hóa …
trở thành phương thức trong quá trình học tập của giảng viên.
Như vậy, bằng nhiều phương thức học tập khác nhau, cán bộ giảng
viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đã từng bước thấm nhuần và
học tập một cách có hiệu quả phong cách làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh
trong hoạt động giảng dạy của mình. Không chỉ đối với riêng mỗi cá nhân
giảng viên mà bên cạnh đó lãnh đạo trường, khoa cơ sở cũng tạo điều kiện và
đề ra những giải pháp phù hợp, giúp người giảng viên có thể dễ dàng tiếp cận
tới phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh.
1.2. Những nhân tố quy định học tập phong cách làm việc Hồ Chí
Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
1.2.1. Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phụ thuộc vào vai trò
của chủ thể tham gia vào quá trình học tập.
40
Chủ thể trực tiếp học tập phong cách làm việc của Hồ Chí Minh ở
đây là giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay. Tuy nhiên, ở
mỗi cá nhân giảng viên tham gia trong quá trình học tập khác nhau sẽ có
những kết quả học tập khác nhau. Nếu người giảng viên thực sự muốn tìm
hiểu và học tập phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh trong họat
động giảng dạy của mình, thì chất lượng của quá trình tiếp thu, học tập
phong cách của Người sẽ có hiệu quả. Ngược lại, nếu người giảng viên
không tự giác học tập và rèn luyện bản thân thì quá trình học tập phong
cách làm việc của Người sẽ không có kết quả.
Hơn nữa, kết quả học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động
giảng dạy của mỗi cán bộ, giảng viên còn phụ thuộc rất lớn vào trình độ tiếp
thu của bản thân mỗi giảng viên. Nếu giảng viên tích cực, sâu sắc thì việc học
tập sẽ đạt kết quả cao và ngược lại. Quá trình học tập của giảng viên vừa là
người được đào tạo đồng thời là quá trình tự đào tạo của bản thân.
Bên cạnh chủ thể trực tiếp là đội ngũ giảng viên, việc học tập phong
cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nội hiện nay còn chịu sự quy định của nhân tố chủ thể là lãnh đạo, quản
lý. Đây là lực lượng cơ bản tham gia vào quá trình học tập của giảng viên, họ
là những người định hướng những chủ trương, hình thức và phương pháp học
tập cho giảng viên đồng thời là những người trực tiếp làm công tác tổ chức,
quản lý cho quá trình này.
Chủ thể lãnh đạo quản lý quy định động lực thúc đẩy việc học tập
phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư
Phạm Hà Nội, đây chính là nhân tố quan trọng, có vai trò lớn trong quá trình
học tập của giảng viên. Bởi, nếu như đội ngũ lãnh đạo, quản lý các cấp, từ nhà
trường đến khoa cơ sở, tổ chuyên môn có những chủ trương, đường lối,
những định hướng phương pháp học tập sâu sắc, cụ thể và thiết thực thì thúc
đẩy quá trình nhận thức và tiếp thu học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh
41
diễn ra mạnh mẽ và ngược lại, nếu như những chủ trương, phướng hướng
không phù hợp sẽ kìm hãm sự tiếp thu học tập của giảng viên.
Thực tế cho thấy, không có đội ngũ lãnh đạo quản lý sâu sát, tổ chức
quá trình học tập, theo dõi và thúc đẩy thường xuyên thì dù giảng viên có tự
giác học tập, tự giác rèn luyện cũng không mang lại kết quả cao nhất. Đồng
thời, lãnh đạo, quản lý còn là những người trực tiếp tạo ra môi trường khoa
học, nhân văn sống động, tạo điều kiện cho giảng viên tiếp xúc và học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh được thuận lợi nhất. Người giảng viên có trình độ
nhận thức, sâu sắc, chủ động học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
họat động giảng dạy của mình và được sự định hướng, quan tâm sâu sát của cán
bộ quản lý sẽ đạt kết quả trong giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học.
Cùng các chủ thể trên đây, các tổ chức đoàn thể là chủ thể góp phần
quan trọng thúc đẩy hiệu quả việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nôi hiện nay.
Các tổ chức đoàn thể ở đây đề cập tới đó là các đoàn thanh niên, công
đoàn khoa, trường, chi bộ Đảng… Đây là những tổ chức chịu trách nhiệm
trong việc tuyên truyền và phát động phong trào cho quá trình học tập, tuy
không phải là chủ thể trực tiếp tham gia quá trình học tập phong cách làm
việc Hồ Chí Minh nhưng giữ vị trí vô cùng quan trọng trong suốt quá trình
học tập. Các tổ chức đoàn thể quy định hiệu quả việc thực hiện phong trào,
nếu như công tác tuyên truyền, phát động của các tổ chức mạnh mẽ thì chất
lượng thực hiện phong trào tốt và ngược lại. Chính sách biểu dương, khen
thưởng và kỷ luật nghiêm túc của các tổ chức cũng là một trong những quy
định việc học tập phong cách Hồ Chí Minh của giảng viên.
Như vậy, nhân tố chủ thể giữ vai trò quan trọng trong quá trình học tập
phong cách Hồ Chí Minh của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
42
hiện nay, chủ thể giảng viên là nhân tố trực tiếp của quá trình học tập, chủ thể
lãnh đạo, quản lý là nhân tố tổ chức thúc đẩy kết quả quá trình học tập.
1.2.2. Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phụ thuộc vào điều kiện
cơ sở vật chất của nhà trường
Cơ sở vật chất trong nhà trường là yếu tố quan trọng bảo đảm yêu cầu
nâng cao chất lượng đào tạo giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Đồng thời,
đây cũng là nhân tố quan trọng góp phần quy định việc học tập phong cách
Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội đạt kết quả cao nhất.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị phòng học, hệ thống thư viện, phòng đọc,
phòng phương pháp sẽ cung cấp tài liệu phục vụ cho việc học tập phong
cách Hồ Chí Minh. Nguồn tài liệu càng phong phú bao nhiêu thì giảng viên
càng có cơ hội tiếp xúc và học hỏi nhiều hơn bấy nhiêu. Hệ thống tài liệu
của nhà trường sẽ là nguồn tài liệu mở, gián tiếp quy định việc học tập của
người giảng viên.
Phương tiện truyền thông, cổng thông tin của các khoa, các chuyên
ngành giữ vai trò quan trọng trong quá trình học tập, đó là cơ sở đưa những tư
tưởng và phong cách làm việc của Người đến gần với cán bộ giảng viên hơn,
giúp họ có điều kiện nắm bắt một cách đầy đủ hơn phong cách làm việc của
Người. Hàng tuần, theo lịch trình cụ thể, trên các trang website của nhà
trường, của từng khoa cơ sở, những tài liệu viết về tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh, về phong cách làm việc khoa học của Người sẽ được đăng tải đầy đủ,
nội dung phong phú, giúp cán bộ, giảng viên có điều kiện đọc, học hỏi và từ
đó rút ra những vấn đề cần thiết phải học tập phong cách làm việc của Người
trong hoạt động giảng dạy của bản thân.
43
Đồng thời, với việc đăng tải đầy đủ tài liệu trên mạng điện tử, những
nguồn tài liệu phong phú, sách, báo viết về Hồ Chí Minh của Nhà trường
cũng góp phần khai thác tối đa sự đam mê, ham học hỏi của cán bộ giảng
viên. Những thước phim tài liệu về Bác được công chiếu thường xuyên trên
phòng thông tin khoa học của trường, tạo điều kiện trực tiếp cho giảng viên
chủ động tiếp cận và học hỏi phong cách làm việc khoa học của Người, từ đó,
lấy tấm gương làm việc của Người làm chuẩn mực để bản thân tự cố gắng, nỗ
lực, hoàn thiện mình và đề ra những biện pháp cụ thể trong hoạt động giảng
dạy để đạt kết quả tốt nhất.
1.2.3. Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phụ thuộc vào chương
trình, nội dung giảng dạy của trường
Chương trình, nội dung giảng dạy giữ vai trò là nhân tố quan trọng, góp
phần quy định hiệu quả việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng
dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Công tác giảng dạy và
học tập những môn học có liên quan đến tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh được thực hiện một cách nghiêm túc thông qua các môn học Tư tưởng
Hồ Chí Minh, Lịch sử Đảng… sẽ giúp cán bộ giảng viên có nhận thức đầy đủ
hơn về giá trị to lớn của phong cách Hồ Chí Minh, góp phần định hướng và
thúc đẩy việc học tập phong cách làm việc của Người phát triển mạnh mẽ.
Việc đưa những môn học này trở thành môn cơ bản trong chương trình học sẽ
góp phần tiếp thu và tuyên truyền rộng rãi tư tưởng Hồ Chí Minh. Trong quá
trình giảng dạy, tìm hiểu những môn học, những chuyên đề có liên quan đến
tư tưởng của Hồ Chí Minh, người giảng viên đồng thời vừa là người dạy, vừa
là người học, bởi mỗi lần giảng là mỗi lần được học và tìm hiểu về tấm gương
Hồ Chí Minh, trong đó ẩn chứa phong cách của Người; mỗi lần soạn giáo án
lên giảng đường cũng là mỗi lần trăn trở tìm hiểu, khai thác những nội dung
44
ẩn chứa trong phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh để có được những kiến thức
sâu sắc truyền đạt cho sinh viên.
Mỗi chương trình học tập khác nhau sẽ đòi hỏi phương pháp truyền đạt
khác nhau, mỗi nội dung kiến thức khác nhau sẽ yêu cầu một phương pháp
giảng dạy phù hợp. Bởi vậy, việc học tập phong cách làm việc của Hồ Chí
Minh trong hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội còn phụ thuộc vào chương trình bài giảng và khối lượng, nội
dung kiến thức truyền đạt. Tùy theo từng mức độ yêu cầu trong hoạt động
giảng dạy của mình mà người giảng viên sư phạm vận dụng một cách linh
hoạt những phong cách làm việc của Người, tránh tình trạng thần thánh hóa
phong cách làm việc của Người và vận dụng một cách máy móc trên giảng
đường sẽ tạo nên hiệu quả trái chiều.
1.2.4. Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phụ thuộc vào công tác
tổ chức bồi dưỡng cán bộ giảng viên của nhà trường.
Tổ chức bồi dưỡng cán bộ giảng viên của trường là điều kiện trực tiếp
nâng cao tri thức, hiểu biết về những khoa học xác định. Bồi dưỡng về tư
tưởng Hồ Chí Minh, về các khoa học có liên quan sẽ trực tiếp góp phần nâng
cao hiểu biết về phong cách làm việc Hồ Chí Minh cho cán bộ, giảng viên.
Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh sẽ được trực tiếp nâng cao
về chất lượng thông qua sự chỉ đạo sát thực, thường xuyên của đội ngũ lãnh
đạo, quản lý về công tác giảng viên. Chương trình, nội dung bồi dưỡng của
nhà trường góp phần quan trọng hướng cho giảng viên tìm hiểu và tiếp thu tri
thức tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ tri thức đó, tạo cơ sở cho giảng viên hình
thành phương pháp luận khoa học, đây là cơ sở trực tiếp cho giáo dục và hoàn
thiện nhân cách của giảng viên trong trường.
Công tác bồi dưỡng cán bộ, giảng viên vừa theo kế hoạch thường xuyên
định kỳ, vừa có tính đột xuất tùy tình hình cụ thể của các nhiệm vụ, song dù
45
thường xuyên hay đột xuất, nhiệm vụ này cũng luôn đòi hỏi cao về công tác tổ
chức, quản lý. Việc duy trì lớp học theo quy chế và động viên khuyến khích các
học viên là nhiệm vụ luôn đòi hỏi cao sự sáng tạo, chất lượng tổ chức quản lý
góp phần quan trọng trong công tác bồi dưỡng. Cùng với tổ chức quản lý, phải
kể đến đến đội ngũ giảng viên, bởi đội ngũ giảng viên cho công tác bồi dưỡng
giữ vai trò quyết định trực tiếp cho chất lượng bồi dưỡng. Có thể họ là những
người trong biên chế, hoặc ngoài biên chế, hoặc thỉnh giảng, có thể họ là lực
lượng tham gia quản lý hoặc không tham gia quản lý, vì vậy việc tổ chức đội
ngũ giảng viên cho công tác bồi dưỡng phải hết sức chặt chẽ và khoa học cả về
số lượng và chất lượng, thời gian, lịch trình.
Công tác tổ chức bồi dưỡng cán bộ giảng viên của nhà trường là nhân
tố quan trọng của quá trình bồi dưỡng, góp phần quy định chất lượng, hiệu
quả bồi dưỡng, là cơ sở thúc đẩy việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của giảng viên đượcc diễn ra thuận lợi và phát triển mạnh mẽ.
1.2.5. Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phụ thuộc vào công tác
đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
diễn ra trên phạm vi cả nước, đang từng bước hiện thực hóa vào từng trường,
từng cơ sở. Với chức năng của Đại học Sư phạm Hà Nội, những nội dung học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh có ý nghĩa đặc biệt quan
trọng. Tấm gương đaọ đức Hồ Chí Minh có ý nghĩa trực tiếp trong việc xây dựng
phẩm chất, tâm hồn, cho nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy của
giảng viên. Vì vậy, thực hiện cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh có ý nghiã trực tiếp cho chất lượng học tập phong cách Hồ Chí
Minh của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Việc quán triệt các nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh sẽ trực tiếp quy định chất lượng hiệu quả học tập. Thông qua quá trình
46
học tập, đưa những tư tưởng của Người được phổ biến rộng khắp, tạo điều kiện
thuận lợi cho cán bộ giảng viên nhà trường tìm hiểu vận dụng một các linh hoạt.
Hơn nữa, việc đẩy mạnh phong trào này có ý nghĩa thiết thực, không những góp
phần thực hiện tốt tinh thần Nghị quyết của Đảng mà hơn nữa thông qua đó, đội
ngũ giảng viên trong nhà trường được bồi dưỡng, học tập phong cách làm việc
của Người, vận dụng trong hoạt động giảng dạy của mình.
Lãnh đạo khoa, trường thường xuyên bồi dưỡng thúc đẩy phong trào,
làm phong trào trở nên sâu rộng, phát huy tối đa hiệu quả. Bên cạnh đó, phải
có những chính sách khuyến khích, những cá nhân, tập thể đội ngũ giảng viên
có thành tích xuất sắc cho phong trào, phê bình những cá nhân có tính ỷ nại,
không chịu học hỏi, tham gia phong trào.
Nhà trường tổ chức đẩy mạnh cuộc vận động học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh trên tất cả các mặt, trong đó tập trung nhất trong
hoạt động giảng dạy của giảng viên. Học Bác, làm theo Bác - theo phong cách
làm việc của Bác có ý nghĩa trực tiếp cho tác phong sư phạm của giảng viên.
* * *
Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là vị thánh sống mãi trong tâm
hồn con người Việt Nam. Ở người luôn toát lên những giá trị chân, thiện, mỹ,
toát lên những phẩm cách cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng và đặc biệt
Người là hình mẫu lý tưởng về phong cách làm việc khoa học. Phong cách
làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là “viên minh châu” vô giá mà Người đã
để lại cho dân tộc ta. Đó là những bài học lớn về rèn luyện, tu dưỡng phẩm
chất, nhân cách làm người, làm cán bộ, đó là tổng hợp những phong cách
quần chúng, tập thể dân chủ, phong cách làm việc khoa học. Nghiên cứu, tìm
hiểu việc học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội giúp chúng ta hiểu sâu sắc về
phong cách làm việc của Người và rút ra được những vấn đề cơ bản trong quá
trình học tập, quan niệm học tập, phương thức học tập phong cách Hồ Chí
47
Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, xác
định những nhân tố cơ bản quy định quá trình học tập. Từ phong cách làm
việc của Người, mỗi cán bộ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
luôn nỗ lực rèn luyện, học tập phong cách làm việc khoa học của Người vào
quá trình giảng dạy của bản thân, tự xem lại mình, tự bồi dưỡng, tự sửa mình
để hoàn thiện, để xứng đáng là con cháu của Người góp phần biến những ước
mơ của Người trở thành hiện thực.
48
Chương 2
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HỌC TẬP PHONG CÁCH LÀM
VIỆC HỒ CHÍ MINH TRONG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI HIỆN NAY
2.1. Thực trạng học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c Hồ Chí Minh
trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện
nay
2.1.1. Những ưu điểm và nguyên nhân học tập phong cách làm việc
Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội hiện nay
Những ưu điểm cơ bản trong quá trình nhận thức vấn đề học tập
Thứ nhất, tuyệt đại đa số chủ thể học tập là cán bộ giảng viên nhà
trường có nhận thức đúng, trách nhiệm cao đối với việc học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh.
Về nhận thức: Tuyệt đại đa số chủ thể cán bộ giảng viên nhận thức rõ
tầm quan trọng và sự cần thiết phải tiến hành học tập phong cách Hồ Chí
Minh trong hoạt động giảng dạy, nghiên cứu khoa học của mình. Luôn xác
định đây là nội dung quan trọng trong quá trình học tập, giảng dạy. Các giảng
viên luôn có nhận thức đúng đắn về phong cách làm việc khoa học của Hồ
Chí Minh, từ đó có những biện pháp và cách thức chủ động học tập phong
cách Hồ Chí Minh vào hoạt động giảng dạy của bản thân mình. Qua điều tra
khảo sát trên 150 giảng viên các khoa hiện đang giảng dạy tại Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội hiện nay, kết quả cho thấy 70% số giảng viên được hỏi nhận
thức được tầm quan trọng của việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong
giảng dạy của mình, đại đa số giảng viên nhận thấy việc học tập phong cách
Hồ Chí Minh là cần thiết [Phụ lục 1].
Về trách nhiệm: Trên cơ sở nhận thức đúng đắn sự cần thiết phải học
tập phong cách hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy của mình, trách nhiệm
49
của lãnh đạo trường, khoa cơ sở được thể hiện thông qua những nội dung và
việc làm cụ thể theo chức trách, nhiệm vụ, phạm vi, quyền hạn quy định cho
khoa, cấp lãnh đạo. Trong đó, Đảng uỷ, Ban Giám hiệu nhà trường luôn đề
cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, chủ động giáo dục, quán triệt và
hướng cho khoa cơ sở trong nhà trường tham gia vào việc học tập phong cách
làm việc Hồ Chí minh trong hoạt động giảng dạy của giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay. Bản thân mỗi giáo viên luôn nhận thức và có ý
thức trách nhiệm với việc học tập của bản thân, không ngừng nâng cao năng
lực, phẩm chất chính trị và rèn luyện tác phong làm việc của mình.
Thứ hai, nội dung, biện pháp và hình thức học tập phong cách làm việc
Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay ngày càng được hoàn thiện, nâng cao phù hợp với
nhiệm vụ của người giảng viên trong tình hình mới.
Về nội dung học tập, trong những năm qua, với yêu cầu thực tế đặt ra cần
đổi mới phong cách, tác phong giảng dạy, học tập phong cách Hồ Chí Minh trong
hoạt động giảng dạy của giảng viên, lãnh đạo trường đã quan tâm phối hợp với
lãnh đạo khoa, quan tâm đến chất lượng giảng viên, đề ra nội dung học tập cũng
phong phú, đa dạng hơn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Về biện pháp học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy
của giảng viên các khoa. Thông qua các hình thức chủ yếu như tọa đàm, trao đổi,
hội thảo và mạnh mẽ nhất là đẩy mạnh vận động phong trào học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phong trào học tập và làm việc theo phong cách
Hồ Chí Minh đã thu được kết quả, tạo ra cơ hội học tập và vận dụng đổi mới
phương pháp, phong cách giảng dạy cho người giảng viên trong tình hình mới.
Qua điều tra khảo sát, cho thấy 50% giảng viên được hỏi trả lời với
đáp án, cuộc vận động học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy đã
thu được kết quả tốt trong giảng viên, đạt hiệu quả cao [Phụ lục 7].
Trong công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học của đội ngũ giảng
50
viên, nếu có môi trường thuận lợi, phát huy tốt dân chủ sẽ là động lực để
họ phấn đấu vươn lên hoàn thành nhiệm vụ của mình. Nhận thức, đánh giá
về môi trường công tác, tác động đến hoạt động học tập phong cách làm
việc khoa học của Hồ Chí Minh, câu hỏi đưa ra: “Để xây dựng môi trường
sư phạm thúc đẩy việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động
giảng dậy của giảng viên cần thực hiện tốt nôi dung nào dưới đây? [Phụ lục
5]. Bản thân đội ngũ giảng viên đề xuất về vấn đề xây dựng môi trường dân
chủ trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học chiếm tới 90%; hoàn thiện cơ chế,
chính sách là 66,66% và tăng cường các hoạt động khác là 33,33%. Như vậy,
vấn đề phát huy dân chủ trong khoa học là rất quan trọng. Chỉ có phát huy tốt
môi trường dân chủ thì đội ngũ giảng viên mới có điều kiện thuận lợi để cống
hiến, sáng tạo, đề xuất những biện pháp hay, những nội dung mới trong giảng
dạy và nghiên cứu khoa. Ngược lại, nếu ở đâu mà không phát huy được dân chủ
thì ở đó tự nó sẽ thui chột động lực của đội ngũ những nhà giáo, nhà khoa học
trong môi trường sư phạm mẫu mực này.
Thứ ba, đội ngũ giảng viên có nhiều chuyển biến về phong cách giảng
dạy, phù hợp với nhu cầu nhận thức ngày càng cao của sinh viên, đáp ứng yêu
cầu thực tế của tình hình mới.
Đánh giá về tình hình chất lượng giảng dạy của đội ngũ giảng viên
hiện nay của nhà trường, lãnh đạo khoa chuyên ngành, cấp ủy trường đã có
nhận định sâu sắc đó là tình hình chất lượng giáo viên qua học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh ngày càng có chuyển biến sâu sắc, đáp ứng
được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Đội ngũ giảng viên bước đầu
đã hình thành phong cách giảng dạy riêng của bản thân, để lại dấu ấn trong
lòng sinh viên, mỗi bài giảng đã được chắp cánh và phát huy tối đa sức
truyền thụ cho sinh viên.
Hơn nữa, đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
51
đã ghi lại dấu ấn đẹp trong lòng sinh viên, mỗi thầy cô giáo luôn nỗ lực nêu
gương cho sinh viên noi theo, hành động đi đôi với lời nói, góp phần thực
hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ nhà trường đề ra đối với cán bộ giảng viên.
Thứ tư, về kết quả học tập phong cách làm việc khoa học Hồ Chí Minh
trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
Tuyệt đại đa số giảng viên nhà trường đã có bước chuyển biến về phong
cách giảng dạy, lên lớp, phong cách nghiên cứu khoa học. Số giảng viên được
hỏi về vấn đề hiệu quả việc học tập đều nhất trí cho rằng cuộc vận động học tập
phong cách làm việc Hồ Chí Minh đem lại hiệu quả cao, có sức ảnh hưởng lớn
đến phong cách giảng dạy đối với mỗi giảng viên hiện đang công tác tại trường.
Qua điều tra cho thấy, với câu hỏi: Công tác vận động và học tập phong cách Hồ
Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên trong nhà trường có đạt hiệu quả
không? 50% giảng viên nhất trí cho rằng đạt hiệu quả cao, 35,66% giảng viên
đồng ý đáp án hiệu quả [Phụ lục 7].
Như vậy, việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội
ngũ giảng viên bước đầu đã thu được kết quả to lớn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm
vụ trong tình hình mới.
Thứ năm, về cơ sở vật chất phục vụ cho việc học tập phong cách làm
việc Chí Minh của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
60% số giảng viên được hỏi cho rằng chất lượng cơ sở vật chất phục vụ
cho việc học tập phong cách Hồ Chí Minh đạt chất lượng tốt, 33,33% đánh
giá chất lượng bình thường [Phụ lục 8].
Thứ sáu, về chương trình nội dung giáo dục của Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay.
Theo khảo sát về nội dung chương trình giáo dục hiện nay của Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội đã phù hợp với yêu cầu học tập phong cách làm
việc Hồ Chí Minh chưa? 57,33% số giảng viên được hỏi đồng ý với phương
52
án phù hợp [Phụ lục 9].
Đánh giá chung về ưu điểm của việc học tập phong cách Hồ Chí Minh
trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
thấy rằng, lãnh đaọ trường, khoa cơ sở đã có sự quan tâm thiết thực đến việc
học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy của đội ngũ
giảng viên. Đã có những nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc học
tập, và có trách nhiệm với vấn đề học tập của bản thân. Với chủ thể giảng
viên, đã tích cực tự học tập phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh
và từ phong cách làm việc khoa học đó đã vận dụng sáng tạo trong giảng dạy và
nghiên cứu khoa học, đạt được những thành tích đáng nghi nhận. Học tập phong
cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đã góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy
của đội ngũ giảng viên, đưa vị thế sư phạm của nhà trường ngày càng được củng
cố và kiện toàn hơn nữa, xứng đáng là trường mô phạm trong cả nước.
Nguyên nhân của những ưu điểm:
Thứ nhất, đội ngũ giảng viên đã luôn phát huy vai trò tích cực, chủ
động, sáng tạo trong tự học tập, tự rèn luyện nâng cao nhận thức, tay nghề, tác
phong làm việc theo phong cách Hồ Chí Minh.
Mỗi giảng viên nhận thức sâu sắc yêu cầu, nội dung học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của mình. Trên cơ sở đó, mỗi giảng
viên phát huy tính chủ động, sáng tạo, học tập và vận dụng thực hiện nhiệm vụ
giảng dạy và nghiên cứu khoa học mang lại hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ
của nhà trường. Tích cực quán triệt, nâng cao nhận thức của đội ngũ giảng viên
về sự cần thiết phải học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy.
Thứ hai, lãnh đạo nhà trường phối hợp với các khoa thường xuyên
kiểm tra, đôn đốc và có kế hoạch học tập cụ thể đối với đội ngũ giảng viên.
53
Thứ ba, các tổ chức, đoàn thể thường xuyên theo dõi, chỉ đạo, vận động
và biểu dương những cá nhân có thành tích trong phong trào học tập và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, trong đó có học tập phong cách làm
việc của Người.
Thứ tư, môi trường sư phạm lành mạnh và cơ sở vật chất ngày càng
hoàn thiện là nguyên nhân chi phối tới chất lượng học tập phong cách làm
việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội ngũ giảng viên nhà trường.
Trong giáo dục - đào tạo và nghiên cứu khoa học nói chung của Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay, việc tạo dựng môi trường dân chủ, công
bằng vừa là mục tiêu vừa là động lực của hoạt động đó. Có môi trường sư
phạm lành mạnh, các giảng viên có điều kiện mở rộng các mối quan hệ công
tác, chuyên môn, tự do học hỏi, lựa chọn vấn đề phù hợp với năng lực của
mình để thực hiện có hiệu quả cao nhất.
2.1.2. Một số hạn chế và nguyên nhân học tập phong cách làm việc
Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội hiện nay
Một số hạn chế
Thứ nhất, nhận thức của một bộ phận chủ thể về vấn đề học tập phong
cách làm việc của Hồ Chí Minh trong giảng dạy chưa toàn diện, chưa sâu sắc.
Cụ thể khi được hỏi về sự cần thiết của vấn đề học tập phong cách làm việc
của đội ngũ giảng viên vẫn còn 3,33 % giảng viên trả lời không cần thiết [Phụ lục
1]. Đây chính là hạn chế lớn trong nhận thức của một số giảng viên, từ đây gây nên
những ảnh hưởng tiêu cực trong trách nhiệm giảng dạy của mình, lãnh đạo trường,
khoa chuyên ngành cần có những biện pháp cụ thể, khắc phục hạn chế trên.
Thứ hai, phương pháp học tập, nội dung học tập vẫn chưa chọn lọc mà
dừng lại ở mức độ khái quát, dàn đều. Chính bởi thế, hiệu quả của việc học
tập chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ của tình hình mới.
Theo điều tra khảo sát hiệu quả công tác học tập phong cách làm việc
54
Hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy của giảng viên, vẫn còn 14,66%
giảng viên cho ý kiến chưa hiệu quả [Phụ lục 7].
Nhà trường chưa có kế hoạch cụ thể, sát thực để việc học tập diễn ra
thường xuyên, liên tục, và cần quan tâm hơn nữa, sát sao đến việc học tập của
từng cán bộ giảng viên.
Thứ ba, vẫn tồn tại số lượng giảng viên có tính ỷ lại, không chịu học
tập nâng cao trình độ giảng dạy của bản thân, không có ý thức học hỏi kinh
nghiệm và vận dụng phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh trong
giảng dạy và nghiên cứu khoa học của mình.
Trên đây là một số ưu điểm và hạn chế trong thực trạng học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh vào hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay, qua đó thấy nổi lên một số vấn đề
chúng ta cần xem xét và có những biện pháp khắc phục kịp thời.
Nguyên nhân của những hạn chế:
Một là, nguyên nhân do lãnh đạo trường, khoa cơ sở nắm và triển khai
các quy chế, cơ chế, chính sách chưa coi trọng đúng mức.
Việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội ngũ
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay mặc dù đã đạt được
nhiều thành công, nhưng trình độ, năng lực chuyên môn nghề nghiệp, hiệu
quả giảng dạy và nghiên cứu khoa học vẫn còn nhiều hạn chế. Lãnh đạo
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay chưa kịp thời đưa ra những chính
sách khuyến khích học tập và nghiên cứu khoa học; xây dựng quy trình hoạt
động phối hợp giữa các khoa còn chưa thực sự được coi trọng, kế hoạch thống
nhất, với những nội dung, hình thức, phương pháp triển khai, thực hiện, kiếm
tra giám sát, tới đánh giá và đưa vào sử dụng vẫn chưa thường xuyên thành
nền nếp, bước tiến bộ chưa vững chắc.
55
Các phong trào thi đua, biểu dương, khen thưởng, động viên, khuyến
khích đội ngũ giảng viên chưa gắn với xây dựng các điển hình tiên tiến có
phong cách làm việc khoa học; chưa coi đây là một cách thức học tập thiết
thực, thường xuyên và hiệu quả nhất làm cho cái tốt được nhân lên nhanh
chóng, trở thành phổ biến trong đội ngũ giảng viên. Cơ chế, chính sách, chậm
đổi mới, chưa thực sự gắn thi đua với tay nghề sư phạm.
Công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc mỗi giảng viên thực hiện nhiệm
vụ theo phân công chưa thực sự được coi trọng, làm hạn chế tay nghề, tích lũy
kinh nghiệm. Vấn đề đổi mới các trang thiết bị hiện đại trở thành công cụ nối
dài sức mạnh của con người, đội ngũ giảng viên tiếp thu, hiện đại hóa từng
bước vững chắc, nâng cao chất lượng giảng dạy. Đời sống vật chất, tinh thần
còn nhiều khó khăn.
Hai là, chất lượng học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
giảng dạy chưa cao, có nguyên nhân từ chất lượng tổ chức và hoạt động học
tập ở đội ngũ giảng viên còn nhiều yếu kém.
Nhà trường, tổ bộ môn, các khoa chuyên ngành nhiều khi chưa thực sự
có sự thống nhất giữa lãnh đạo, chỉ đạo giúp tăng sự gắn kết hoạt động giữa
các thành viên trong tập thể giảng viên của khoa. Việc học tập, nâng cao trình
độ chuyên môn làm chưa thường xuyên, chưa thực sự chú trọng đến việc học tập
phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của mình. Có biểu hiện chuyên môn
đơn thuần, kém sức thuyết phục, đồng thời cũng chưa thấy rằng nhiều nội dung
phương pháp gắn với giá trị tinh thần đòi hỏi người giáo viên phải học tập tiến
bộ không ngừng với nhiều phương pháp gắn với nâng cao nhân tố con người
trong ứng xử, phát huy tính tích cực của mỗi tập thể và cá nhân; còn có những
biểu hiện kinh nghiệm chủ nghĩa, ngại tiếp thu tri thức mới, xa rời thực tiễn.
Các thế hệ giáo viên chưa tích cực trao đổi kinh nghiệm để tập, truyền
đạt kinh nghiệm giữa các thế hệ già và trẻ vẫn là hiện tượng phổ biến ở
56
trường sư phạm trong những năm qua nên khoảng trống về chuyên môn hẫng
hụt thế hệ vẫn là bài toán khó. Điều này trái với tư tưởng và phong cách làm
việc khoa học của Hồ Chí Minh luôn đòi hỏi sự kết hợp tri thức lý luận với
kinh nghiệm thực tiễn, truyền thống với hiện đại, trong nước với quốc tế, nội
dung gắn với phương pháp.
Ba là, những hạn chế về học tập phong cách làm việc khoa học của đội
ngũ giảng viên do ý thức học tập, rèn luyện, phấn đấu vươn lên chưa cao.
Đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay chưa
thực sự tích cực, chủ động trong học tập phong cách Hồ Chí Minh để hình
thành hệ thống cách thức, biện pháp làm việc dân chủ, quyết đoán, tác phong
linh hoạt, có kế hoạch, sát thực tiễn trong các hoạt động giảng dạy và nghiên
cứu khoa học đem lại hiệu quả cao nhất. Biểu hiện trong cuộc sống chưa kết
hợp chặt chẽ hoạt động nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống với
năng lực chuyên môn, nghề nghiệp, tay nghề sư phạm. Do vậy, các giảng viên
có độ tuổi khác nhau, trình độ, năng lực khác nhau chưa phối hợp được chặt
chẽ với nhau, dưới sự tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động thống nhất, học
tập nâng cao chuyên môn nghề nghiệp, cả về nội dung chuyên môn và tác
phong sư phạm. Phối hợp hành động đó là trách nhiệm nặng nề của các khoa
chuyên ngành, tổ bộ môn để mỗi giảng viên, nhất là thế hệ các giảng viên trẻ
qua đó nhanh chóng trưởng thành.
Bốn là, cơ sở vật chất, trang thiết bị nhà trường chưa đáp ứng đủ nhu
cầu phục vụ việc học tập, tìm hiểu về Hồ Chí Minh, về tấm gương đạo đức và
phong cách làm việc của Người.
2.2. Giải pháp học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c Hồ Chí Minh trong giảng
dạy của giảng viên trường Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i hiện nay
2.2.1. Phát huy vai trò các chủ thể trong học tập phong cách làm
việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên trường Đại học Sư phạm
Hà Nội hiện nay
57
Việc vận dụng phong cách làm việc khoa học của Hồ CHí Minh trong
hoạt động của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
phản ánh vai trò to lớn của chủ thể, chủ thể giữ vai trò trực tiếp, là nguyên
nhân quyết định hình thành, phát triển vấn đề học tập phong cách làm việc
khoa học của đội ngũ này. Đúng như lời dạy của chủ tịch Hồ Chí Minh “phải
lấy tự học làm cốt”.
Thực tiễn đã chứng minh, các chủ thể dù có quan tâm cố gắng đầu
tư phát triển nâng cao năng lực, phương pháp giảng dạy của giảng viên
đến đâu , nhưng bản thân họ lại thiếu tự giác, thiếu tích cực, ko chịu học
tập, rèn luyện phấn đấu thì cũng ko thể có được đội ngũ giảng viên tốt.
Trong đó việc học tập phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh
trong giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay không phải giản đơn, mà nó phải là một quá trình tự học, tự rèn,
tự bồi dưỡng nâng cao, tích cực và sáng tạo của bản thân mỗi cán bộ
giảng viên nhà trường.
Học tâ ̣p phong cách làm việc khoa học của Hồ CHí Minh trong giảng
dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
nhằm bổ sung, phát triển và hoàn thiện phong cách làm việc của đội ngũ
giảng viên, bảo đảm cho từng người và cả đội ngũ có tác phong làm việc
đúng đắn, khoa học, hiệu quả, phù hợp với vị trí, vai trò của người giảng
viên sư phạm, phát huy tốt nhất phẩm chất, năng lực hiện có, đáp ứng với
yêu cầu, nhiệm vụ của nhà trường.
Học tâ ̣p phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh của đội ngũ
giảng viên là công việc hết sức quan trọng. Kết quả của quá trình học tâ ̣p
chính là sản phẩm tổng hợp của nhiều nhân tố, với sự tham gia của nhiều lực
lượng khác nhau. Đó là vai trò của cấp ủy, lãnh đạo trường, lãnh đạo các khoa
cơ sở, các giảng viên trực tiếp tham gia giảng dạy và đối tượng học viên.
58
Trong đó, bản thân mỗi người giảng viên giữ vai trò chủ thể trực tiếp, xét đến
cùng quyết định chất lượng và hiệu quả của quá trình tâ ̣p phong cách làm viê ̣c
khoa học của Hồ Chí Minh trong hoạt đô ̣ng giảng dạy.
Chủ thể là giảng viên
Chủ thể trực tiếp, xét đến cùng quyết định chất lượng, hiệu quả quá
trình học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c của Hồ Chí Minh là bản thân đội ngũ giảng
viên ở Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay. Quá trình học tâ ̣p phong
cách làm việc khoa học của đội ngũ giảng viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh
chỉ có thể đạt được kết quả tốt nhất trên cơ sở phát huy cao nhất vai trò chủ
quan của chính đội ngũ giảng viên - nhân tố bên trong quan trọng, quyết định.
Theo đó, trước hết bản thân mỗi người giảng viên phải nhận rõ vai trò quan
trọng của viê ̣c học tâ ̣p phong cách làm việc khoa học theo tư tưởng của Bác
đối với quá trình thực hiện nhiệm vụ của người cán bộ, giảng viên ở trường.
Nhận rõ thực trạng mạnh, yếu của mình về phong cách làm việc và sự tất yếu
phải học tâ ̣p phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh trong hoạt đô ̣ng
giảng dạy của của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i hiê ̣n
nay. Trên cơ sở đó, mỗi người giảng viên nhận thức sâu sắc yêu cầu, nội dung
học tâ ̣p, cần nhâ ̣n thức đúng đắn và biến quá trình học tâ ̣p thành quá trình tự
học tâ ̣p của bản thân mình.
Viê ̣c học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c của Hồ Chí Minh phải được tiến
hành mô ̣t cách cụ thể tỉ mỉ và toàn diê ̣n trên nhiều phương diê ̣n của người
giảng viên để quá trình học tâ ̣p dược diễn ra hiê ̣u quả nhất.
Thứ nhất, mỗi giảng viên cần có lòng nhiệt tình, yêu nghề, tính trung
thực, khách quan và khoa học.
Có thể khẳng định rằng đây là nô ̣i dung quan trọng hàng đầu trong viê ̣c
học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c khoa học theo tư tưởng Hồ Chí Minh của đô ̣i
ngũ giảng viên sư phạm hiê ̣n nay.
59
Yêu nghề và tâm huyết với nghề là một phẩm chất cần có ở bất kỳ công
việc gì mà người lao động trong xã hội mới muốn đạt hiệu quả cao. Nhất là
nghề giáo, nghề dạy người, chúng ta dạy học vì chúng ta thực sự thích thú với
nghề này. Cảm giác về một sự hoàn thành sau một ngày làm việc hiệu quả,
niềm vui sướng khi được chia sẻ một quyển sách hay, một nội dung truyền đạt
có ý nghĩa, cùng ngẫm nghĩ một bài thơ giàu ý tứ, một câu châm ngôn, một
lời bài hát hay đơn giản chỉ là cái cảm giác: Cảm thấy mình quan trọng trong
cuộc sống. Những điều đó làm chúng ta say mê, thích thú với nghề.
Nghề giáo ở Trường Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i hiê ̣n nay là nghề tương
đối đặc thù trong ngành giáo dục hiện nay ở nước ta, vì đây là môi trường đào
tạo nên lớp lớp những thầy cô giáo trẻ tương lai cho mọi miền của tổ quốc. Vì
Vậy, đòi hỏi người giảng viên ngoài kiến thức chuyên nghành, yêu cầu còn
phải tâm quyết với nghề, thì mới có thể hoàn thành được nhiệm vụ giảng dạy
một cách tốt nhất. Nghề giảng dạy ở Trường Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i đặt ra
cho đội giảng viên những nhiệm vụ nặng nề, khó khăn và nhiều thử thách
nhưng rất vinh quang.
Yêu nghề chính là đặc thù nghề nghiệp sư phạm. Lòng yêu nghề là điều
cốt lõi cơ bản không thể thiếu trong giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội hiện nay, không yêu nghề thì không thể có chất lượng bài giảng tốt,
không yêu nghề không thể có phương pháp giảng dạy hay, lôi cuốn người
học, và nếu không yêu nghề thì không thể đào tạo và tiếp lửa tình yêu nghề
cho thế hê ̣ giáo viên trẻ tương lai của đất nước. Học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c
khoa học của Hồ Chí Minh trong hoạt đô ̣ng giảng dạy, mỗi giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i hiện nay phải luôn luôn phát huy tốt vai trò chủ thể
của mình, rèn luyê ̣n và tu dưỡng bản thân trở thành tấm gương sáng về trình
đô ̣ chuyên môn, nhân cách phẩm chất và phong cách làm viê ̣c thâ ̣t khoa học.
60
Tình yêu nghề, yêu người, tâm huyết với học trò mới có thể tạo nên
những sản phẩm tri thức giáo dục tốt. Bởi thế, muốn học tâ ̣p phong cách làm
viê ̣c Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nô ̣i hiện nay, Đảng ủy, lãnh đạo trường tích cực tổ chức, tuyên truyền,
nâng cao nhâ ̣n thức của giảng viên về tình yêu và cái tâm của nghề giáo, xác
định rõ nhiê ̣m vụ, trọng trách lớn lao của nghề nghiê ̣p, thắp lửa cho tình yêu
nghề, yêu học trò của mỗi cán bô ̣ giảng viên. Hơn thế người giảng viên cần
thiết phải là mô ̣t cán cân khách quan trong viê ̣c đánh giá chất lượng học tâ ̣p
của học sinh, luôn luôn có những đánh giá khách quan, ngay thẳng, không
vụ lợi bản thân.
Thứ hai, mỗi giảng viên phải luôn luôn phấn đấu nâng cao năng lực
chuyên môn của mình.
Để có một phong cách làm việc khoa học và hiệu quả theo phong cách
làm viê ̣c Hồ Chí Minh, không thể chỉ dựa trên những phẩm chất chính trị, đạo
đức thuần túy mà còn phải dựa trên cơ sở năng lực chuyên môn vững chắc. Vì
vậy, phải coi trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn cho
đội ngũ giảng viên. Thông qua nhiều hình thức, biện pháp tổ chức hô ̣i thảo
khác nhau, trang bị cho họ hệ thống tri thức toàn diện về phương pháp dạy và
học; trang bị kiến thức chuyên ngành, chuyên sâu cho mỗi giảng viên theo
yêu cầu của chuyên ngành sư phạm, đă ̣c biê ̣t luôn luôn bồi dưỡng nâng cao
trình đô ̣ nghiê ̣p vụ sư phạm cho giảng viên nhà trường. Thông qua các hoạt
động phương pháp từ bộ môn đến khoa giáo viên và nhà trường nhằm bồi dưỡng
về phương pháp giảng dạy cho đội ngũ giảng viên; thông qua thực tiễn giảng dạy
của từng giảng viên, giúp họ không ngừng tích lũy kinh nghiệm, nâng cao trình
độ sư phạm, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn nhiệm vụ giảng dạy và nghiên cứu
khoa học của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i hiê ̣n nay.
Thứ ba, rèn luyê ̣n phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống
61
Đối với mỗi giảng viên, một phong cách làm việc khoa học, hiệu quả
chỉ có thể hình thành, phát triển trên cơ sở, nền tảng của phẩm chất chính trị
cao đẹp, đạo đức trong sáng và lối sống trong sạch, lành mạnh. Vì vậy, trước
hết phải coi trọng vấn đề học tập, rèn luyện của giảng viên, tăng cường xây
dựng bản lĩnh chính trị vững vàng cho đội ngũ giảng viên; giúp mỗi giảng
viên luôn xác định rõ mục tiêu, lý tưởng sống, nhiệm vụ, vai trò quan trọng
của người Thầy, đồng thời không ngừng học tập, nghiên cứu nâng cao trình
độ lý luận, nhận thức, nắm vững và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối quan điểm của Đảng trong thời kỳ mới.
Mặt khác, hết sức chú trọng bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống của
đội ngũ giảng viên. Làm cho mỗi người giảng viên luôn nắm vững tư tưởng
Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng, tích cực, tự giác trong học tập phong
cách làm viê ̣c khoa học của Hồ Chí Minh.
Thứ tư, mỗi giảng viên cần học tâ ̣p phong cách nêu gương, nói đi đôi
với làm, lý luận gắn liền với thực tiễn.
“Nói đi đôi với làm, lý luận đi đôi với thực tiễn” theo phong cách làm
việc của Người, mỗi giảng viên cần có những hành động thực tế. Điều đó
được thể hiện bằng chất lượng bài giảng trên lớp, chất lượng của các công
trình khoa học.
Mỗi cán bộ giảng viên cần nhận thức rõ vị trí công tác, chức trách,
nhiệm vụ của mình. Không ngừng học tập để nâng cao kiến thức, phẩm chất
đạo đức, trình độ chính trị, chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng tốt yêu cầu về
chuẩn ngạch của từng giảng viên và nhiệm vụ được giao. Khắc phục khó
khăn, có ý thức tự học và ý chí vươn lên, rèn luyện kỹ năng, phương pháp tự
học, tự nghiên cứu để chiếm lĩnh tri thức khoa học, công nghệ và nghệ thuật
sư phạm. Cần xác định việc tự học của người cán bộ giảng viên vừa là quá
trình để tự hoàn thiện mình, vừa là để nêu gương cho người học. Mỗi cán bộ
62
giảng viên cần thường xuyên nghiên cứu đổi mới phương pháp giảng dạy, áp
dụng công nghệ thông tin vào bài giảng và xử lý tốt các tình huống sư phạm.
Thứ năm, tạo dựng cho đội ngũ giảng viên tính chủ động phối hợp
công tác, giải quyết tốt mọi nhiệm vụ và các mối quan hệ trong nhà trường.
Xây dựng cho mỗi người giảng viên tính chủ động cao trong công việc,
chủ động phối hợp công tác nhằm giải quyết tốt mọi nhiệm vụ đặt ra. Trên cơ
sở nắm vững chức trách, nhiệm vụ của người giảng viên, hiểu biết về chức
năng nhiệm vụ của các cơ quan, các bộ phận trong nhà trường để thực hiện sự
phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ và hiệu quả. Phát huy vai trò nòng cốt của đội
ngũ giảng viên trong nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, đồng thời phát huy cao nhất
vai trò, chức năng của các bộ phận, các cơ quan khác trong thực hiện nhiệm
vụ giáo dục đào tạo và xây dựng khoa cơ sở. Giải quyết tốt các mối quan hệ
giữa giảng viên với các bộ phận, các lực lượng trong nhà trường như quan hệ
giữa giảng viên với lãnh đạo nhà trường, quan hệ phối hợp với các phòng, ban
chức năng; quan hệ đồng nghiệp; quan hệ thầy - trò, … là cơ sở đảm bảo cho
đội ngũ giảng viên hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ theo chức trách của mình.
Thứ sáu, mỗi giảng viên cần chủ đô ̣ng, sáng tạo, chiếm lĩnh tri thức
mới, nâng cao chất lượng bài giảng.
Vận dụng tốt phong cách làm việc khoa học của Bác trong các hoạt động
giảng dạy và nghiên cứu khoa học, đó là phương pháp tổ chức hoạt động nhóm,
nâng cao tính tự giác, độc lập chiếm lĩnh tri thức của người học. Biết kết hợp
nhuần nhuyễn và linh hoạt giữa phương pháp dạy học truyền thống và hiện đại,
đưa khoa học công nghệ vào trong từng bài giảng, làm bài giảng trở nên phong
phú hơn, sinh động hơn, dễ truyền đạt đến người học, tạo cảm hứng học tập.
Để viê ̣c học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c khoa học của Hồ Chí Minh trong
hoạt đô ̣ng giảng dạy của đô ̣i ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay được diễn ra thuâ ̣n lợi và đạt hiê ̣u quả cao nhất, bản thân mỗi cá nhân
dù đứng trên bất cứ vị trí nào đều phát huy tối đa vai trò chủ thể của mình. Phát
63
huy được vai trò chủ thể là vấn đề mấu chốt quan trọng trong toàn bô ̣ quá trình
học tâ ̣p, và đồng thời sẽ tạo nên phong trào học tâ ̣p phong cách làm viê ̣c Hồ Chí
Minh phổ biến trong toàn trường, tạo nên được hiê ̣u ứng mạnh và thu được kết
quả cao nhất. Đặc biệt, cần phát huy tối đa vai trò chủ thể giảng viên bởi đây là
nhân tố quan trọng nhất, trực tiếp nhất, là trung tâm của quá trình học tập phong
cách Hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy của mình.
Chủ thể là lãnh đạo quản lý.
Mỗi người lãnh đạo, quản lý phải là tấm gương sáng cho giảng viên
noi theo. Sáng về nhân cách đạo đức, sáng về tri thức tác phong và phương
pháp làm việc khoa học, hiệu quả. Người cán bộ quản lý, phải biết vận dụng
linh hoạt phong cách làm việc khoa học của Hồ Chí Minh trong hoạt động và
công tác quản lý.
Như chúng ta đã biết, ở mỗi vị trí khác nhau thì nhiê ̣m vụ và vai trò cá
nhân cũng khác nhau. Trên cương vị là những người đứng đầu Trường Đại
học Sư phạm có tiếng bâ ̣c nhất về chất lượng đào tạo giáo dục của cả nước,
vai trò của những người lãnh đạo trường càng trở nên vô cùng quan trọng.
Bản thân người lãnh đạo trước hết phải là mô ̣t tấm gương về nhâ n cách đạo
đức, trình đô ̣ và tác phong nghề nghiê ̣p. Để đẩy mạnh viê ̣c học tâ ̣p phong cách
làm viê ̣c khoa học của Hồ Chí Minh đến từng cán bô ̣ giảng viên trong nhà
trường, trước tiên những người lãnh đạo, quản lý phải biết vâ ̣n dụng linh hoạt,
khéo léo phong cách làm viê ̣c khoa học của Người trong hoạt đô ̣ng của mình.
Phải biết gần gũi, quan tâm sâu sát đến tình hình mỗi giảng viên trong
nhà trường, quan tâm bồi dưỡng nghiệp vụ, chỉnh đốn tác phong và phương
pháp làm việc của đội ngũ giảng viên cho thật khoa học.
Nắm vững yêu cầu, nhiê ̣m vụ và phương hướng của vấn đề học tâ ̣p phong
cách làm viê ̣c khoa học của Hồ Chí Minh trong hoạt đô ̣ng giảng dạy của giảng
viên trong nhà trường, lãnh đạo trường xác định rõ mục tiêu và đề ra giải pháp
64
cho từng hoạt đô ̣ng cụ thể để đẩy mạnh phong trào học tâ ̣p và làm theo gương
Bác trong đô ̣i ngũ giảng viên nhà trường mô ̣t cách hiê ̣u quả nhất.
Người lãnh đạo quản lý phải biết lắng nghe ý kiến của cán bộ giảng
viên, tổng hợp và phân tích sâu sắc tình hình thực tế, từ đó đưa ra những
quyết định phù hợp. Tránh tình trạng người lãnh đạo chỉ biết nắm những tình
hình chung chung, không có những đánh giá cụ thể, thực tế trong quá trình
phát triển đô ̣i ngũ giảng viên, quá trình đẩy mạnh viê ̣c học tâ ̣p làm theo phong
cách Hồ Chí Minh trong hoạt đô ̣ng giảng dạy.
Người cán bộ quản lý phải luôn làm tốt chức trách, nhiệm vụ của
bản thân “chính danh”, trong công tác quản lý phải thật khéo léo, biết
vận dụng phương pháp “dùng người” của Bác để có thể sắp xếp công
việc cho từng cán bộ giảng viên ở những vị trí phù hợp, mang lại hiệu
quả công việc cao.
Chủ thể là các tổ chức đoàn thể
Để đẩy mạnh việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay, cần phải phát huy
tốt vai trò chủ thể là các tổ chức đoàn thể. Các tổ chức đoàn thể giữ vai trò là
động lực gián tiếp, thúc đẩy sự phát triển của các phong trào.
Các đoàn thể như đoàn thanh niên, công đoàn các khoa cần phát huy có
hiệu quả công tác học tập phong cách Hồ Chí Minh đến từng giảng viên trong
khoa, động viên, khuyến khích việc học tập nhằm nâng cao năng lực giảng
dạy và công tác của giảng viên. Luôn luôn theo dõi và kiểm tra tiến độ thực
hiện phong trào của từng khoa riêng biệt, biểu dương, khen thưởng những cá
nhân, tập thể có thành tích trong thực hiện phong trào, song song với quá trình
đó, các tổ chức đoàn thể các cấp cần có kế hoạch cụ thể trong yêu cầu học tập
phong cách làm việc Hồ Chí Minh của giảng viên, đôn đốc thường xuyên
trong việc thực hiện phong trào, tổng kết, rút ra những biện pháp, cách thức
65
để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ, có hiệu quả của việc học tập. Những tổ
chức, đoàn thể quản lý hoạt động của các phong trào ở tầm khái quát, bởi thế
những tổ chức này cần có những biện pháp, cách thức phù hợp để nhận biết
tình hình và đề ra phương hướng, cách giải quyết tối ưu, tạo điều kiện cho
người giảng viên có được môi trường giảng dạy và học tập phong cách Hồ
Chí Minh hiệu quả nhất.
2.2.2. Chuẩn hóa, hiện đại hóa từng bước mục tiêu, chương trình,
nội dung giáo dục, đào tạo ở khoa cơ sở
Xây dựng chương trình dạy học những môn cơ bản phù hợp
Những môn cơ bản của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay trong
đó có Tư tưởng Hồ Chí Minh, Lịch sử Đảng, đây là những môn học ẩn chứa rất
nhiều thông tin, tài liệu liên quan đến tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phong
cách của Người, bởi thế cần thiết phải đưa môn học này trở thành môn học bắt
buộc và đồng thời tăng dung lượng chương trình học để người giảng viên có cơ
hội tìm hiểu và học hỏi nhiều hơn. Đây chính là giải pháp giúp việc học tập
phong cách của Người diễn ra thuận lợi và có hiệu quả.
Chương trình, nội dung giáo dục những môn học cơ bản phải được đầu
tư và có kế hoạch phát triển, thu hút quan tâm nghiên cứu của cán bộ giảng
viên, tạo được hứng thú và niêm say mê học tập của sinh viên, có như vậy
chất lượng môn học tăng, đồng thời, hiệu quả việc tìm hiểu, học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng viên cũng có chiều hướng phát triển
rất nhiều. Đồng thời với quá trình dạy là quá trình tự học của người giảng
viên, bởi vậy ngoài dung lượng kiến thức bắt buộc trên giảng đường theo
chương trình giáo dục của Nhà trường, cần thiết phải tổ chức những buổi học tập
chuyên đề liên quan đến tư tưởng Hồ Chí Minh để cán bộ, giảng viên có điều
kiện tiếp cận và tìm hiểu phong cách làm việc của Người một cách sâu sắc hơn.
66
Tiến hành thực hiện hiện đại hóa đồng bộ mục tiêu, chương trình, nội
dung giáo dục
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đang trong xu thế phát triển
mạnh mẽ, mạnh về nguồn nhân lực giảng dạy phong phú, đội ngũ nhà giáo ưu
tú, chất lượng đào tạo tốt, thu hút nhiều sự quan tâm và sự liên kết hợp tác của
các trường đại học trong và ngoài nước. Trong suốt quá trình phát triển với bề
dày kinh nghiệm dạy và học, trường đã trở thành một trong những trung tâm
giáo dục uy tín hàng đầu trong cả nước. Tuy nhiên, trong xu thế phát triển
như vũ bão của thời đại, để nắm bắt kịp thời và giữ vững vị thế của trường,
lãnh đạo trường cần có những biện pháp tiến hành đồng bộ hóa mục tiêu
chương trình, nội dung giáo dục. Đây chính là giải pháp quan trọng giúp nhà
trường thực hiện và đẩy mạnh phong trào học tập phong cách Hồ Chí Minh
trong hoạt động của đội ngũ giảng viên.
Trước những biến đổi của xã hội, triết lý về giáo dục cho thế kỷ 21 có
những biến đổi sâu sắc, đó là lấy "học thường xuyên suốt đời" làm nền móng,
dựa trên các mục tiêu tổng quát, bốn trụ cột của việc học, là "học để biết, học
để làm, học để cùng sống với nhau và học để làm người", nhằm hướng tới xây
dựng một "xã hội học tập”.
Để thực hiện hiện đại hóa mục tiêu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay cần có những kế hoạch cụ thể trong việc đào tạo, quan tâm đến chất
lượng đầu ra cho sinh viên, cân bằng chương trình đào tạo giữa công tác
tuyển sinh và nhu cầu đòi hỏi của xã hội. Tránh trường hợp, mục tiêu đưa ra
nhưng kế hoạch thực hiện không triệt để, cụ thể như đào tạo nhiều, mở nhiều
mã ngành, tuyển sinh ồ ạt trong khi tỉ lệ sinh viên thất nghiệp ra trường ngày
càng cao, mất thế cân bằng giữa tuyển sinh đào tạo và công việc của sinh viên
sau khi tốt nghiệp. Đồng thời, nhà trường cần tiến hành hiện đại hóa đồng bộ
chương trình giáo dục, đi từ những cái cụ thể nhất, đó là cách dạy, cách học
của cán bộ giảng viên và sinh viên của mình.
67
Trước hết cần quan niệm việc “dạy cách học và học cách học” để tạo
thói quen, niềm say mê và khả năng học suốt đời là tiêu chí bao quát hàng đầu
của việc dạy và học của nhà trường. Mọi phương pháp dạy, phương pháp học,
nội dung cần dạy, nội dung cần học đều phải xuất phát từ đó. Trong chương
trình đào tạo của trường phải chú trọng loại kiến thức nền tảng chứ không
phải loại kiến thức về một quy trình cụ thể, vì kiến thức nền tảng tạo cho
người học một cái nền vững chắc để tiếp tục học tập những thứ cụ thể khác.
Cũng vậy, kỹ năng cơ bản là công cụ để học suốt đời (chẳng hạn, kỹ năng đọc
hiểu, kỹ năng về một ngoại ngữ quan trọng… chứ không phải kỹ năng sử
dụng một cái máy cụ thể, kỹ năng thao tác một quy trình cụ thể). Trong từng
lĩnh vực, từng môn học, ngành học có mênh mông các nội dung, các vấn đề
để học, người giảng viên phải biết chọn nội dung gì, vấn đề gì mà khi học thì
sinh viên, học viên được rèn luyện năng lực tư duy cao cấp, được học cách
học tốt nhất. Ngoài ra, bằng cách khêu gợi sự tò mò, bằng cánh tạo sự hấp dẫn
của tri thức và bằng tấm gương học tập của chính bản thân mình, giảng viên
cố gắng tạo nên niềm say mê học tập cho học viên.
Tiếp đến, tính “chủ động của người học” là phẩm chất quan trọng cần
tập trung phát huy khi dạy và học ở Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện
nay. Trong những năm gần đây các nhà sư phạm trên thế giới và ở nước ta
thường bàn đến các quan điểm sư phạm, các cách tiếp cận trong việc dạy và
học. Cách tiếp cận lấy người học làm trung tâm hoặc hướng vào người học
được nhiều người tán thưởng. Điều đó hoàn toàn đúng bởi, nó cho thấy mục
tiêu cuối cùng, bản chất của quá trình dạy và học, và bởi lẽ việc học thực chất
là có tính cá nhân. Khi nói đến quan điểm lấy người học làm trung tâm
nguyên tắc quan trọng nhất là phát huy tính chủ động của người học. Đây là
vấn đề quan trọng giúp người giảng viên trường tiếp thu và xác định phương
hướng, chủ động trong công tác giảng dạy của mình.
68
Lãnh đạo trường, khoa cơ sở cần tiến hành, tập huấn cán bộ giảng dạy,
học tập kinh nghiệm những trường đã có kinh nghiệm, học tập kinh nghiệm
của các nước phát triển về đổi mới phương pháp giảng dạy, kiên quyết nhanh
chóng thay đổi phương pháp giảng dạy theo kiểu truyền đạt kiến thức thụ
động không còn phù hợp với mục tiêu đào tạo mới.
Xây dựng những nhóm học tập kiểu mẫu theo mô hình mới để rút kinh
nghiệm nhân rộng; tập trung đầu tư, tổ chức lại một số khoa, ngành giảng dạy
theo mô hình mới làm đầu tàu chuyển động việc đổi mới phương pháp giảng
dạy trong toàn trường. Xây dựng và triển khai thực hiện lộ trình chuyển sang
sang đào tạo theo tín chỉ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản
lý đào tạo, hoàn thiện quy trình quản lý đào tạo theo học chế tín chỉ, hoàn
thiện các điều kiện cơ sở vật chất toàn trường (nếu chưa đủ điều kiện thì hoàn
thiện một số ngành) để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đào tạo theo học chế tín
chỉ, quán triệt trách nhiệm và tinh thần tự giác của người dạy và người học
theo học chế tín chỉ.
Việc xây dựng chương trình đào tạo của trường phải đáp ứng được
chuẩn đầu ra của từng mã ngành, gắn với yêu cầu nhân lực của từng ngành,
đáp ứng những đòi hỏi thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động trong
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Nâng
cao vai trò của hội đồng khoa học và đào tạo trong xây dựng, thẩm định
chương trình đào tạo; thu hút đại diện của địa phương, tỉnh, thành phố làm cơ
sở để xây dựng chuẩn đầu ra của từng mã ngành đào tạo, nhà trường phải
thường xuyên tiến hành thẩm định chương trình đào tạo của các khoa cơ sở.
Đặc biệt nhà trường cần có kế hoạch cần nghiên cứu nhân rộng mô
hình gắn kết giữa nghiên cứu và đào tạo, mô hình gắn kết giữa nhà trường với
doanh nghiệp đã thành công ở một số cơ sở giáo dục đại học; phát triển công
tác nghiên cứu khoa học trong sinh viên đồng thời với tiến trình đổi mới
69
phương pháp giảng dạy. Coi trọng tính ứng dụng của nghiên cứu khoa học
trong nhà trường, đặc biệt là ứng dụng trong khoa học giáo dục dạy học, hình
thành các đơn vị khoa học công nghệ trong các nhà trường, đáp ứng đủ nhu
cầu giảng dạy của cán bộ giảng viên.
Tóm lại, để việc học tập phong cách Hồ Chí minh trong hoạt động
của đội ngũ giảng viên trường được diễn ra hiệu quả nhất, lãnh đạo
trường, khoa và bản thân mỗi cán bộ giảng viên cần nắm bắt sự phát triển
kịp thời của khoa học công nghệ, tiến hành đồng bộ hiện đại hóa từ
chương trình đến nội dung giáo dục, áp dụng khoa học công nghệ trong
giảng dạy, nâng cao tính tự giác của người học. Nếu trước đây, giáo dục
lấy người dạy làm trung tâm thì ngày nay giáo dục phải lấy người học làm
trung tâm. Chương trình giáo dục được đổi mới toàn diện và đồng bộ trên
nhiều lĩnh vực, đáp ứng nhu cầu thực tế của người học nói riêng và của
nền giáo dục hiện đại nói chung.
2.2.3. Bồi dưỡng đồng bộ phong cách làm việc khoa học cho đội ngũ
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
Bồi dưỡng phong cách làm việc khoa học của đội ngũ giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nô ̣i hiê ̣n nay là quá trình cập nhật, bổ túc những
cách thức, biện pháp làm việc quần chúng, dân chủ, trách nhiệm, sáng suốt,
có mục đích, có kế hoạch, sát thực tiễn, trên cơ sở đó không ngừng nâng cao
kiến thức, kỹ năng hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học của đội ngũ
giảng viên, phục vụ cho công tác giáo dục, đào tạo của nhà trường. Trong đó
được hiện thực hóa trên những nội dung cơ bản sau:
Bồi dưỡng phong cách quần chúng theo phong cách làm
việc Hồ Chí Minh
Phong cách quần chúng trong tư tưởng Hồ Chí Minh bắt nguồn từ sự
thấm nhuần sâu sắc quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin. Phong cách quần
70
chúng trong tư tưởng của Người thể hiện bằng phong cách sâu sát quần chúng,
vì lợi ích của quần chúng, đi đúng đường lối quần chúng, lắng nghe ý kiến của
quần chúng, của những người chiến sĩ cộng sản suốt đời phấn đấu cho sự nghiệp
giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người.
Để phát huy tốt việc học tập tác phong quần chúng của chủ tịch Hồ Chí
Minh trong công tác giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội hiện nay, lãnh đạo trường phối hợp với các khoa cơ sở cần tiến hành
những biện pháp cụ thể thiết thực nhằm bồi dưỡng đầy đủ những biện pháp,
cách thức tiếp cận và học tập phong cách của Người.
Thứ nhất: Xây dựng cho đội ngũ giảng viên thói quen làm việc sâu sát,
nắm bắt tình hình thực tế của sinh viên, hình thành kỹ năng lắng nghe và chia
sẻ trong hoạt động giảng dạy và công tác của mình.
Cán bộ giảng viên phải gần gũi và lắng nghe, chia sẻ với những ý kiến,
trao đổi của đồng nghiệp sinh viên, thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của của
sinh viên, biết định cách làm việc, cách tổ chức phong trào phù hợp với, sinh
viên. Người giảng viên làm việc vì lợi ích của sinh viên cho nên cách tổ chức
và cách làm, phương pháp dạy nào không phù hợp với sinh viên thì phải kịp
thời đề nghị lên cấp trên để bỏ đi hoặc sửa lại sao cho phù hợp. Cách nào hợp
với sinh viên thì dù có khó khăn người giảng viên cũng phải suy nghĩ, tìm tòi
thực hiện và đề nghị lên cấp trên để thực hiện.
Hồ Chí Minh từng căn dặn, đội ngũ cán bộ phải luôn sâu sát quần
chúng, xuất phát từ quần chúng để rèn luyện, điều chỉnh tác phong, phương
pháp làm việc; phải luôn luôn chống thói làm việc tùy tiện, chủ quan, coi
thường quần chúng. Một giảng viên hiểu sâu sắc đường lối, chủ trương, chính
sách là điều quan trọng, nhưng quan trọng hơn là phải làm cho đông đảo sinh
viên hiểu đúng, tổ chức sinh viên thực hiện đúng và học tập hiệu quả đó mới
là điều quan trọng nhất. Để làm được điều này, giảng viên phải luôn sâu sát
71
sinh viên để học cách nói, cách dạy sao cho hợp với đối tượng này, quan
trọng hơn là phải biết giải quyết những vấn đề thiết thực có liên quan cụ thể
tới đời sống, sinh hoạt của các em, đó mới là giảng viên thực sự sâu sát sinh
viên, thực sự hiểu sinh viên, gần sinh viên, yêu sinh viên.
Thứ hai: Xây dựng phong cách nêu gương cho cán bộ giảng viên trong
nhà trường.
Nêu gương, làm gương cho sinh viên và đồng nghiệp noi theo là một
trong những tiêu chí quan trọng, một yêu cầu không thể thiếu trong phong cách
làm việc của người giảng viên nói chung, người giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay nói riêng. Vì vậy, trong bồi dưỡng phong cách làm việc
quần chúng của đội ngũ giảng viên cần giúp họ nhận rõ vai trò và coi trọng thực
hiện nêu gương trong mọi nhiệm vụ. Có kế hoạch xây dựng những tấm gương
điển hình của cá nhân và tập thể, điển hình toàn diện và từng mặt công tác, từng
nhiệm vụ để mọi người, mọi tập thể noi theo. Đặc biệt, cần chú trọng nêu gương
của chính bản thân người giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay.
Theo đó, giảng viên phải là những tấm gương, chuẩn mực về lập trường, quan
điểm, về tri thức và tinh thần không ngừng học tập nâng cao tri thức khoa học;
chuẩn mực về nội dung, phương pháp sư phạm. Đồng thời, giảng viên cần xứng
đáng là những tấm gương sáng về đạo đức, lối sống cho sinh viên noi theo.
Bồi dưỡng phong cách tập thể dân chủ theo phong cách làm
việc Hồ Chí Minh
Phong cách dân chủ Hồ Chí Minh kết tinh thành các giá trị bền vững,
được tôi rèn trong thực tiễn đấu tranh cách mạng, được nhiều thế hệ cán bộ,
giảng viên lấy làm khuôn thước để tu dưỡng, học tập, rèn luyện và phấn đấu
làm theo, đem lại hiệu quả to lớn trong hoạt động và công tác.
Bồi dưỡng tác phong làm việc tập thể dân chủ cho cán bộ giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay theo phong cách làm việc Hồ
72
Chí Minh, lãnh đạo trường cần phối kết hợp với khoa tiến hành một số biện
pháp cơ bản sau:
Một là, giáo dục, tuyên truyền cho cán bộ giảng viên thực hiện phong
cách tập thể dân chủ trong hoạt động giảng dạy và công tác.
Trong hoạt động giảng dạy và công tác, mỗi người giảng viên cần biết
lắng nghe ý kiến của sinh viên, những góp ý trực tiếp của đồng nghiệp, và tiếp
thu ý kiến đánh giá của tổ bộ môn, khoa chuyên ngành, nâng cao chất lượng
giảng dạy của bản thân. Đồng thời, giảng viên phải biết tôn trọng tập thể, luôn
luôn quan tâm đến mọi người, gắn bó với với đồng nghiệp và sinh viên.
Học tập và làm theo Hồ Chí Minh, mỗi cán bộ, giảng viên phải đặt mình
trong tổ chức, trong tập thể, phải tôn trọng nguyên tắc của Đảng, của lãnh đạo
trường và khoa cơ sở, kỷ cương của tập thể, cơ quan. Mọi biểu hiện dân chủ
hình thức, hay ngược lại, dân chủ quá trớn, lợi dụng dân chủ để "kéo bè, kéo
cánh", để làm rối loạn kỷ cương, để cầu danh, trục lợi, hoặc chuyên quyền,
độc đoán, đứng trên tập thể, cần phải bị lên án và loại bỏ.
Hai là, đưa nội dung học tập và làm theo phong cách dân chủ của Bác
tiếp tục đi vào nền nếp trong sinh hoạt chi bộ, nhà trường thường xuyên kiểm
tra, đôn đốc việc thực hành dân chủ của cán bộ giảng viên.
Việc đưa nội dung thực hành dân chủ cho cán bộ giảng viên đi vào nề
nếp sinh hoạt thường xuyên của chi bộ góp phần quan trọng trong việc bồi
dưỡng tác phong dân chủ cho giảng viên. Qua mỗi buổi sinh hoạt chi bộ,
người giảng viên tự kiểm điểm lại bản thân, xem mình đã thực hiện tốt
những nội dung nào, từ đó có những biện pháp học tập cụ thể, mang lại
hiệu quả cao.
Hơn nữa, lãnh đạo trường phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc giúp
giảng viên luôn luôn cố gắng và thực hành dân chủ, tránh tình trạng lơ là, mất
tập trung trong thực hành dân chủ. Sự quan tâm, sâu sát của Nhà trường là
điều kiện thúc đẩy người giảng viên tập trung thực hành dân chủ.
73
Bồi dưỡng phong cách làm việc khoa học theo phong cách làm việc Hồ
Chí Minh.
Đă ̣c trưng rõ nét nhất của đô ̣i ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nô ̣i hiện nay là phương pháp giảng dạy và nghiê ̣p vụ sư phạm vững vàng.
Tuy nhiên, theo tư tưởng Hồ Chí Minh “Người Thầy phải lấy tự học làm cốt”,
luôn phấn đấu và học hỏi không ngừng, đáp ứng nhu cầu và sự phát triển của
thời đại. Để rèn luyện được tác phong làm việc khoa học theo phong cách làm
việc Hồ Chí Minh mô ̣t cách toàn diê ̣n và triê ̣t để, lãnh đạo Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay cần tiến hành bồi dưỡng tác phong khoa học đối với
giảng viên từng khoa cơ sở để có thể phát triển và nâng cao năng lực giảng
dạy của giảng viên.
Thứ nhất, bồi dưỡng phong cách làm việc thống nhất giữa tính chính
xác, cụ thể, tỉ mỉ với sự linh hoạt, nhạy bén, sáng tạo.
Chính xác, cụ thể, tỉ mỉ là một biểu hiện quan trọng của đặc trưng
phong cách làm việc của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay theo phong cách Hồ Chí Minh. Vì vậy, trong bồi dưỡng tác phong
khoa học của đội ngũ giảng viên phải coi trọng bồi dưỡng cho họ tác phong
làm việc với yêu cầu độ chính xác cao, sự cụ thể, tỉ mỉ đến từng nội dung,
công việc, tránh biểu hiện qua loa, đại khái thiếu cụ thể, chi tiết.
Mặt khác, cần bồi dưỡng, rèn luyện cho họ lối tư duy, hành động sáng
tạo, linh hoạt và nhạy bén, phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện cụ thể của mỗi
công việc. Chống biểu hiện dập khuôn, máy móc, thụ động kém hiệu quả
không đáp ứng yêu cầu của giáo dục.
Thứ hai, bồi dưỡng lòng nhiệt tình, yêu nghề, tính trung thực, khách
quan và khoa học cho đội ngũ giảng viên.
Lòng nhiệt tình, yêu nghề, say mê với nghề nghiệp sư phạm là một
phẩm chất quan trọng của người làm Thầy. Bồi dưỡng lòng nhiệt tình, yêu
74
nghề là thông qua các hình thức tuyên truyền, giáo dục và hoạt động thực tiễn
giảng dạy nhằm giữ vững và không ngừng nâng cao lòng nhiệt huyết, tình
cảm say mê gắn bó với nghề nghiệp sư phạm cho đội ngũ giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay. Trên cơ sở nhận thức sâu sắc vị trí, nhiệm
vụ của người giảng viên trong sự nghiệp giáo dục, đào tạo, xây dựng ý thức
nghề nghiệp đúng đắn, thái độ trách nhiệm cao và ý chí quyết tâm khắc phục
mọi khó khăn, phấn đấu hoàn thành mọi nhiệm vụ giảng dạy và nghiên cứu.
Xây dựng tình cảm đúng đắn giữa đội ngũ giảng viên với sinh viên theo tinh
thần tất cả vì học sinh thân yêu, tất cả vì mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục, đào tạo
của nhà trường. Đồng thời, thường xuyên bồi dưỡng, xây dựng đức tính trung
thực, thẳng thắn, khách quan trong nghiên cứu, xem xét các vấn đề; đánh giá
người học với thái độ công minh, chính xác. Chống mọi biểu hiện sai lệch
thiếu khách quan, phiến diện trong nghiên cứu, xem xét đánh giá.
Thứ ba, bồi dưỡng hệ thống phương pháp chuyên ngành cho đội ngũ
giảng viên.
Mỗi môn học, mỗi ngành học có yêu cầu và đòi hỏi khác nhau, bởi thế
ở mỗi giảng viên các khoa cần phải có những kế hoạch bồi dưỡng chuyên
ngành riêng của mình, chủ động bồi dưỡng, tích cực học tập nâng cao năng
lực và trình độ tư duy của bản thân, đảm bảo tính khoa học trong giảng dạy.
Bồi dưỡng năng lực tư duy và khả năng thuyết trình tốt nhằm thúc đẩy
viê ̣c đi sâu tìm hiểu những vấn đề xã hội. Tiến hành tổ chức các kì hô ̣i giảng,
tìm ra những giờ giảng hay, xuất sắc nhất, phương pháp giảng ưu viê ̣t và khả
năng truyền đạt kiến thức tốt nhất để làm mẫu cho đô ̣i ngũ giảng viên học tâ ̣p.
Tổ chức những buổi tọa đàm các vấn đề xã hô ̣i, lịch sử, văn học hay
những sự kiê ̣n xã hô ̣i mang tính thời sự, lấy dẫn chứng thực tế làm cơ sở cho
bài giảng hay hơn, gần gũi và thực tế hơn. Đồng thời, phải tổ chức cho cán bộ
75
giảng viên có điều kiện thực tế chuyên ngành, bổ túc những kiến thức từ thực
tế, làm phong phú và chắp cánh cho bài giảng hay và sinh động hơn.
Bên cạnh việc tự bồi dưỡng của giảng viên, lãnh đạo trường, khoa phải có
những biện pháp cụ thể thiết thực trong việc bồi dưỡng kiến thức chuyên ngành
cho cán bộ giảng viên một cách đồng bộ, khoa học và hiệu quả nhất. Cụ thể:
Nhà trường phải luôn chú trọng tính toàn diện, bồi dưỡng giảng viên cả
về tinh thần trách nhiệm, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và phương pháp,
năng lực sư phạm. Hầu hết giảng viên của nhà trường đều ổn định tư tưởng,
yêu nghề, trách nhiệm, gắn bó với nhà trường và tự nguyện cống hiến năng lực
cả đời mình cho sự nghiệp giáo dục, song lãnh đạo trường cần tạo mọi điều
kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách để tiếp tục gửi cán bộ, giảng viên, nhất là
đội ngũ giảng viên trẻ đi học tập, bồi dưỡng, nâng cao trình độ tại các cơ sở
đào tạo liên kết trong nước và nước ngoài; đồng thời tạo nguồn bồi dưỡng
giảng viên có trình độ cao để được công nhận chức danh phó giáo sư, giảng
viên chính, chuyên môn sâu, giảng viên đầu ngành. Trong đánh giá chất lượng
giảng viên, cùng với vai trò của hội đồng khoa học, lãnh đạo trường còn lấy ý
kiến phản hồi từ phía học viên, sinh viên làm cơ sở thúc đẩy tinh thần phấn
đấu, cải thiện năng lực chuyên môn và nâng cao chất lượng giờ giảng.
Nhà trường mở rộng phạm vi, quy mô các đề tài nghiên cứu khoa học
để giảng viên tự bồi dưỡng, củng cố, nâng cao kiến thức chuyên ngành. Chủ
động hợp tác, liên kết với các cơ sở đào tạo nghiệp vụ sư phạm, mở các khóa
bồi dưỡng phương pháp sư phạm cho các giảng viên.
Tiếp tục đầu tư, trang bị và áp dụng có hiệu quả các phương tiện, thiết
bị dạy học hiện đại vào giảng dạy; tăng cường các hình thức sinh hoạt chuyên
môn ở các bộ môn, xây dựng phương pháp giảng dạy khoa học; tổ chức các
câu lạc bộ giảng viên, tạo cơ hội cho giảng viên phát huy sức sáng tạo, có
điều kiện trao đổi, rèn luyện nghiệp vụ, phương pháp sư phạm một cách
thường xuyên, sôi động.
76
Nhà trường có kế hoạch cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho giảng viên
giảng tập, giảng thử, thường xuyên bồi dưỡng kỹ năng lên lớp, phát huy kỹ
năng mềm trong hoạt động giảng dạy.
Căn cứ vào đặc điểm chuyên ngành của từng môn học, mỗi khoa cơ sở
cần có những biện pháp phát huy hiệu quả sức sáng tạo và khả năng nghiên cứu
khoa học của giảng viên, thúc đẩy việc tìm hiểu sâu kiến thức chuyên môn, mở
rộng kiến thức chuyên ngành và từ đó hình thành cách dạy học phù hợp.
Việc bồi dưỡng kiến thức chuyên ngành đối với giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay, cán bộ giảng viên các trường đại học nói
chung là vấn đề thiết thực và quan trọng, nó góp phần nâng cao năng lực
giảng dạy chuyên môn cho giảng viên, đồng thời giúp bồi dưỡng hiệu quả
kiến thức chuyên ngành phù hợp đối với mỗi giảng viên ở các khoa cơ sở
khác nhau, xây dựng được hệ thống kiến thức chuyên ngành vững vàng là
điều kiện, tiền đề cho việc xây dựng tác phong giảng dạy khoa học.
2.2.4. Xây dựng môi trường thuận lợi cho việc học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay
Từng bước hiện thực hóa trang thiết bị nhà trường.
Trang thiết bị trường học đóng một vai trò quan trọng trong việc quy
định tính hiệu quả của hoạt động giảng dạy và học tập. Đây là cơ sở quan
trọng giúp người dạy, người học truyền đạt và tiếp thu vấn đề được tốt nhất.
Bởi thế, để đẩy mạnh việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động
giảng dạy của đội ngũ giảng viên đạt được hiệu quả mong muốn như mục tiêu
đề ra, lãnh đạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay phải có những biện
pháp, cách thức hỗ trợ và đầu tư xây dựng trang thiết bị dạy học hiện đại, quy
chuẩn và đồng bộ để cán bộ giảng viên có thể cập nhật thông tin và ứng dụng
những thành tựu khoa học hiện đại lên giảng đường, chắp cánh cho bài giảng
77
của mình hay hơn, thực tế và sống động hơn, giúp truyền đạt kiến thức được
sâu sắc hơn. Cụ thể:
Nhà trường đầu tư có trọng tâm, trọng điểm thiết bị cho các phòng
thực hành với mục tiêu nâng cao kĩ năng thực hành cho học sinh, đầu tư
chất lượng và đồng bộ. Tăng cường đầu tư xây dựng các phần mềm nghe,
nhìn, thí nghiệm kĩ thuật số, xây dựng bài giảng điện tử trên cơ sở ứng
dụng công nghệ thông tin. Từng bước đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng
công nghệ thông tin cấp trường, khoa cơ sở. Xây dựng cơ sở dữ liệu
dùng chung của của trường.
Tập trung đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin của nhà trường, nâng cao
ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và học tập, lấy trọng tâm là thư
viện, tạo lập hệ thống thư viện dùng chung, chia sẻ dữ liệu trong hệ thống.
Xây dựng một số thư viện nhỏ của khoa nhằm cung cấp cho cán bộ giảng
viên, sinh viên của khoa những tài liệu chuyên ngành cần thiết, phục vụ việc
học tập, nghiên cứu khoa học của cán bộ giảng viên và sinh viên.
Xây dựng những phòng thí nghiệm trọng điểm của một số mã ngành tự
nhiên để hình thành những trung tâm nghiên cứu khoa học và đào tạo nguồn nhân
lực chất lượng cao; xây dựng hệ thống các phòng thực hành đầy đủ tiện nghi,
phục vụ việc thí nghiệm thực tế cho cán bộ giảng viên, sinh viên nhà trường.
Nhà trường cần đẩy mạnh mô hình đào tạo lớp chất lượng cao ở mỗi
khoa, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại nhằm đào tạo nhân
lực, đào tạo cán bộ nguồn cho khoa, trường. Tập trung và đầu tư xây dựng các
phòng học hiện đại, tiến tới đồng bộ hóa phòng học hiện đại nhằm mang đến
những điều kiện tốt nhất cho công tác giảng dạy và học tập của nhà trường,
phòng học hiện đại với đầy đủ trang thiết bị như điều hòa, máy chiếu… sẽ tạo
nên môi trường cơ sở vật chất học tập tốt cho sinh viên, và đồng thời cũng tạo
78
điều kiện cho cán bộ giảng viên dễ dàng vận dụng những thành tựu của khoa
học hiện đại trên giảng đường.
Hiện nay, khi sự phát triển của khoa học hiện đại ngày càng trở nên
mạnh mẽ, yêu cầu đối với nền giáo dục cũng ngày càng cao, bởi thế, việc đầu
tư xây dựng trang thiết bị phòng học ngày càng trở nên quan trọng. Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay cần phải có kế hoạch, đề án cụ thể, xây
dựng những mô hình thí điểm giáo dục có hệ thống của từng khoa, từng mã
ngành, từ đó mạnh dạn áp dụng cho các mã ngành đào tạo khác. Đặc biệt tích
cực đầu tư xây dựng phòng học chất lượng cao, những phòng công nghệ
thông tin phục vụ cho sinh viên, tạo điều kiện tối đa cho sinh viên học tập và
thực hành. Đầu tư trang thiết bị, thông tin công nghệ hiện đại giúp cho việc
giáo dục và đẩy mạnh phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh được diễn ra mạnh mẽ hơn, sinh viên và cán bộ giảng viên có điều
kiện tìm hiểu phong trào với những ý nghĩa thiết thực của nó.
Đặc biệt trong tình hình hiện nay, cần đẩy mạnh xây dựng hệ thống thư
viện điện tử, đây có thể nói là mô hình hiện đại và mang tính thực tế cao nhất,
thư viện điện tử giúp người dạy, người học có thể dễ dàng tra cứu tài liệu học
tập, giảng dạy mọi lúc, moi nơi, không bị gò bó và áp lực về thời gian, chính
bởi thế làm tăng nhu cầu học hỏi tìm hiểu các vấn đề học tập, công tác giảng
dạy quản lý và tìm hiểu các phong trào của nhà trường.
Như vậy, một trong những giải pháp giúp đẩy mạnh việc học tập
phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động của đội ngũ giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay là phải xây dựng được hệ thống trang thiết bị
trường học chuẩn, hiện đại hóa, theo kịp với tiến trình và nhu cầu phát triển
của xã hội nói chung, của chính công tác giảng dạy của đội ngũ giảng viên
nhà trường nói riêng. Việc trang bị đầy đủ trang thiết bị hiện đại giúp người
giảng viên thời đại mới có cơ hội mở rộng kiến thức, đổi mới phương pháp
79
giảng dạy, từng bước nâng cao năng lực giảng dạy với trình độ chuyên môn
cao, năng lực thực hành và phương pháp thu hút người học.
Xây dựng hệ thống động lực.
Việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động của đội ngũ
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đang được diễn ra
mạnh mẽ theo tinh thần phong trào vận động “Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh”. Để đẩy mạnh phong trào hơn nữa, lãnh đạo Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay cần phải tiến hành những biện pháp thiết
thực, và một trong những biện pháp quan trọng đó là phải xây dựng hệ thống
động lực góp phần thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của phong trào, cụ thể:
Thứ nhất, xây dựng và thực hiện môi trường sư phạm dân chủ, tạo điều
kiện cho việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng
viên nhà trường.
Cần xây dựng một môi trường làm việc dân chủ, thân thiện, hợp tác tin
cậy, làm cơ sở để nuôi dưỡng, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, tự do học thuật,
thống nhất, đồng thuận, kỷ luật, kỷ cương. Quan tâm đầu tư, phát triển đội
ngũ cán bộ, giảng viên có đủ phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn.
“Dân chủ” là hai từ chúng ta thường xuyên gặp trong khi nghiên cứu về
tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là nội dung chủ chốt trong phong cách làm việc
của Người, bởi thế muốn việc học tập phong cách của Người trong hoạt động
của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đạt được
hiệu quả, lãnh đạo trường cần sâu sát quan tâm và đưa ra những biện pháp
nhằm xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, công bằng và dân chủ, tạo
điều kiện cho cán bộ giảng viên tích cực, hăng say công tác. Để làm được
điều đó, lãnh đạo trường, khoa cơ sở cần tích cực tìm hiểu một cách sâu sắc
nhất tư tưởng Hồ Chí Minh về thực hiện dân chủ trong trường học đề từ đó
đưa ra những kế hoạch, biện pháp xây dựng phù hợp.
80
Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ trong giáo dục ở nhà trường luôn có
ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam
nói chung và sự nghiệp giáo dục nói riêng của đất nước trong bối cảnh hội
nhập hiện nay. Với quan niệm dân chủ là của quý báu nhất của nhân dân và
thực hành dân chủ là chìa khóa để giải quyết mọi khó khăn, trong sự nghiệp
giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực cho công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước, thực hiện mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh" ở nước ta, hơn bao giờ hết tư tưởng Hồ Chí Minh về việc
thực hiện dân chủ trong giáo dục ở nhà trường càng có ý nghĩa thiết thực và
mang tính thời sự sâu sắc, vì rằng chỉ có thực hiện và phát huy được dân chủ
trong nhà trường mới đảm bảo là cơ sở, nền tảng vững chắc cho việc khơi
thông mọi tiềm năng về trí tuệ vốn sẵn có trong mỗi con người Việt Nam,
nhất là tầng lớp sinh viên, học sinh để đào tạo ra những con người toàn diện,
vừa "hồng" vừa "chuyên", vừa “hiền” vừa “minh”, có tri thức khoa học kỹ
thuật - tự nhiên - xã hội, có lý tưởng xã hội chủ nghĩa, đạo đức, sức khoẻ,...
Xây dựng môi trường dân chủ để học tâ ̣p phong cách làm việc khoa
học theo tư tưởng Hồ Chí Minh tức là đội ngũ giảng viên trên cương vị chức
trách của mình được dân chủ trong bàn bạc, thảo luận về khoa học và chuyên
môn sư phạm. Trên cơ sở định hướng chính trị đúng đắn, mỗi cán bộ, giảng
viên được tự do phát biểu, nêu vấn đề khoa học để thảo luận đi đến thống
nhất. Muốn vậy ở mỗi khoa, bộ môn của từng nhà trường phải thật sự phát
huy hiệu quả của môi trường sư phạm của mình, nơi trực tiếp bồi dưỡng giảng
viên để họ ngày càng trưởng thành, hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Môi trường sư phạm dân chủ còn thể hiện trong dân chủ về chính trị.
Đây là cốt lõi của việc tạo dựng môi trường cho đội ngũ giảng viên phấn đấu
trưởng thành. Mỗi nhà trường nên có quy hoạch thống nhất với những kế
hoạch cụ thể của từng năm, từng giai đoạn. Trên cơ sở đó, dân chủ, công khai
81
cho đội ngũ giảng viên để mỗi người ra sức phấn đấu tu dưỡng rèn luyện. Quá
trình đó, người giảng viên tự đặt mình vào tình huống, cần lăn lộn, tích cực
trong hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học, thông qua đó để hình
thành phong cách khoa học.
Học tâ ̣p phong cách làm việc Hồ Chí Minh chính là tận dụng mọi thời
gian, biết tổ chức sắp xếp hợp lý nội dung công việc cho hoạt động sư phạm
trong môi trường dân chủ, tạo môi trường thuận lợi cho quá trình phấn đấu
của mỗi người. Khi mỗi giảng viên có thành tích trong giảng dạy và nghiên
cứu khoa học thì mỗi khoa, mỗi bộ môn trong nhà trường cần khơi dậy, động
viên học tiếp tục phấn đấu, cống hiến trưởng thành trong môi trường sư phạm.
Trong xây dựng môi trường văn hoá sư phạm, để bồi dưỡng cho đội
ngũ giảng viên thì vấn đề tạo dựng, củng cố các mối quan hệ sư phạm tác
động đến đội ngũ giảng viên đóng vai trò quan trọng nhất. Bởi lẽ, chính
những mối quan hệ đó thường xuyên tác động đến phong cách dạy học của
đội ngũ giảng viên. Nếu trong môi trường sư phạm, mỗi giảng viên thường
xuyên có những phong cách khoa học, sáng kiến hay, biện pháp tốt thì nó
chính là những kinh nghiệm mà mỗi giảng viên tự mình rút ra học tập, đúc rút
cho mình một phong cách giảng dạy phù hợp với bản thân trong ứng xử, quan
hệ công tác và thực hiện nhiệm vụ theo chức trách là giảng dạy và nghiên cứu
khoa học trong môi trường sư phạm hiện nay.
Thường xuyên tổ chức các hoạt động diễn đàn, trao đổi, toạ đàm về học
thuật. Đây là cơ hội để mỗi cán bộ, giảng viên học hỏi lẫn nhau những kinh
nghiệm quý, những cách làm hay để vận dụng theo cương vị chức trách của
mình. Mặt khác, để có môi trường thật sự tích cực, nơi tác động hàng ngày,
hàng giờ đến đội ngũ giảng viên đòi hỏi cấp uỷ, lãnh đạo nhà trường và tất cả
các lực lượng cần quan tâm đến viê ̣c học tâ ̣p của đô ̣i ngũ giảng viên. Cần coi
đây là một đối tượng đào tạo tại nhà trường, tại các khoa, bộ môn. Chỉ có như
82
vậy vấn đề học tâ ̣p mới diễn ra ra thường xuyên, phát huy sức mạnh của mọi
người, sức mạnh của tập thể.
Sự công bằng, dân chủ trong khoa học có mối quan hệ chặt chẽ. Chính
nó tạo ra động lực cho mỗi cá nhân phấn đấu. Môi trường dân chủ, công bằng
là toàn diện cả đời sống vật chất và tinh thần. Trong mỗi nhiệm vụ, mỗi sự
đánh giá của cấp uỷ, lãnh đạo khoa, bộ môn trong nhà nhường đều phải công
tâm, khách quan. Chính điều đó sẽ tạo niềm tin ngày càng vững chắc của đội
ngũ giảng viên đối với tổ chức, họ có điều kiện để bày tỏ quan điểm, nguyện
vọng cá nhân trong nghiên cứu khoa học và hoạt đô ̣ng giảng dạy. Như vậy, từ
phát huy dân chủ nó sẽ góp phần tạo ra sức sáng tạo của mỗi người trong đổi
mới nội dung, phương pháp giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Quá trình đó
chính là từng bước bổ sung, phát triển phương pháp làm việc khoa học theo tư
tưởng Hồ Chí Minh.
Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đang đẩy mạnh việc
học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Đây là công việc diễn
ra hàng ngày đối với mỗi cán bộ, giảng viên. Mỗi người, mỗi ngày làm một
việc tốt, tích cực phấn đấu, tu dưỡng rèn luyện, sáng tạo trong nghiên cứu
giảng dạy, thường xuyên đổi mới nội dung, phương pháp chính là những
đóng góp tích cực vào quá trình tạo ra môi trường sư phạm tích cực để học
tâ ̣p phong cách làm viê ̣c khoa học của Hồ Chí Minh cho đội ngũ giảng viên
ở mỗi khoa, bộ môn hiện nay.
Thứ hai, hoàn thiện cơ chế, chính sách biểu dương, động viên, khen
thưởng nhằm khuyến khích niềm say mê học tập phong cách làm việc Hồ Chí
Minh trong giảng dạy của bản thân mỗi giảng viên Trường Đại học Sư phạm
Hà Nội hiện nay.
Cơ chế, chính sách là động lực rất quan trọng tác động đến người
giảng viên trong tự học tâ ̣p phong cách làm việc khoa học. Cơ chế là sự
83
xác định những chủ trương, nội dung, biện pháp, hình thức học tâ ̣p
phong cách làm việc khoa học. Nó là sự thống nhất giữa các chủ thể giáo
dục, học tâ ̣p, rèn luyện đội ngũ giảng viên ngày càng phong cách làm
việc khoa học. Cơ chế chính sách đối với đội ngũ giảng viên phải liên
tục được hoàn thiện cả về tổ chức quản lý con người, chuyên môn cũng
như cơ chế cho một phong cách làm việc khoa học của mỗi tập thể bộ
môn, khoa trong nhà trường.
Để đội ngũ giảng viên cơ động cơ đúng đắn trong phấn đấu, rèn luyện
hoàn thiện phong cách làm việc khoa học, đòi hỏi các cấp, các tổ chức trực
tiếp là các khoa, các bộ môn phải thường xuyên quan tâm động viên đội ngũ
giảng viên phấn đấu, rèn luyện tích luỹ kiến thức, rèn luyện kỹ năng, phương
pháp của người giảng viên trong môi trường sư phạm. Sự quan tâm, động
viên, khuyến khích được đa dạng bằng nhiều cách khác nhau, chú trọng quan
tâm, chăm lo đến vật chất, tinh thần, tạo điều kiện học tập, thăng tiến cho mỗi
người. Tạo cho mỗi người giảng viên ai cũng có cơ hội, điều kiện để phấn
đấu, cống hiến trong quá trình công tác.
Mỗi thành tích của người giảng viên trong quá trình công tác cần có
sự khích lệ, động viên nhất là những sáng kiến hay, những biện pháp giỏi
được ứng dụng từ một phong cách làm việc khoa học lại càng đòi hỏi mỗi
khoa, bộ môn nhân những thành tích đó lên gấp bội bằng cách tuyên
truyền, phổ biến những kinh nghiệm đó cho mọi người cũng thực hiện.
Đây chính là quán triệt tư tưởng, quan điểm của Hồ Chí Minh về nêu
gương người tốt việc tốt.
Hơn nữa ông cha ta thường nói “Có thực mới vực được đạo”, muốn
người giảng viên yên tâm công tác, cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo
dục thì lãnh đạo trường cần quan tâm thiết thực đến đời sống vật chất
hàng ngày của họ, chỉ khi yên tâm về cuộc sống gia đình, người giảng
viên mới có thể toàn tâm cống hiến sức mình cho công việc, mới có thời
84
gian tìm hiểu và phát huy phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh.
Bởi thế, ngoài sự quan tâm của khoa cơ sở, lãnh đạo Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay cần có những biện pháp thiết thực quan
tâm đến đời sống của cán bộ giảng viên, hoàn thiện cơ chế chính sách
biểu dương, khen thưởng, thúc đẩy người cán bộ giảng viên tích cực
tham gia học tập phong cách Hồ Chí Minh trong hoạt động của mình.
Phải nghiêm khắc phê bình những cá nhân, tập thể ỷ nại, không phát huy
tốt phong trào, kiểm điểm, phê bình và rút kinh nghiệm đối với những
tập thể, cá nhân đó.
Như vậy, để đẩy mạnh phong trào học tập phong cách Hồ Chí
Minh trong hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội hiện nay đạt được kết quả cao nhất, lãnh đạo trường,
khoa cần phải xây dựng được hệ thống động lực tốt góp phần thúc đẩy
tinh thần tự học tập của cán bộ giảng viên trong trường. Tìm hiểu tư
tưởng Hồ Chí Minh về thực hiện dân chủ trong nhà trường từ đó đưa ra
những biện pháp xây dựng và môi trường sư phạm dân chủ, hoàn thiện
cơ chế chính sách biểu dương khen thưởng giúp người giảng viên hăng
say nghiên cứu, cống hiến và yên tâm trong công tác giảng dạy và
nghiên cứu khoa học của mình.
2.2.5. Tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong nhà trường.
Đẩy mạnh cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh là một giải pháp quan trọng, góp phần trực tiếp quyết định
chất lượng học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay, học tập tấm
gương đạo đức của Người trong đó có tấm gương về phong cách làm
việc sẽ giúp người giảng viên hình thành được phong cách làm việc khoa
85
học và đạt hiệu quả cao trong công tác giảng dạy của mình. Bởi thế, lãnh
đạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cần phối kết hợp với lãnh đạo khoa
cơ sở, có những biện pháp cụ thể thúc đẩy phong trào diễn ra một cách
mạnh mẽ và sôi động hơn. Cụ thể:
Thứ nhất, lãnh đạo Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cần tiến hành
tổ chức tuyên truyền mạnh mẽ nội dung phong trào tới từng khoa, từng
giảng viên để giảng viên có thể nắm bắt kịp thời những nội dung tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh và tiếp thu những tư tưởng của Người một
cách sâu sắc nhất.
Thứ hai, cần biểu dương, khen thưởng những giảng viên, khoa có
thành tích tốt trong việc thực hiện phong trào và học tập theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh và ngược lại phê bình những các nhân, tổ chức,
đoàn thể không thực hiện tốt phong trào.
Thứ ba, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tiến hành đồng bộ các
biện pháp nhằm phát huy tối đa việc thực hiện phong trào tới từng cán
bộ giảng viên.
Thứ tư, cần tích cực phát huy phong trào học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn trường, đến từng lớp học để cán
bộ giảng viên, sinh viên hiểu và nắm rõ hơn nội dung, mục đích, nhiệm
vụ của phong trào, từ đó tạo điều kiện cho giảng viên tiếp xúc với những
nội dung phong phú trong phong cách Hồ Chí Minh.
Như vậy, việc phát động mạnh mẽ phong trào sẽ thúc đẩy trực tiếp
quá trình học hỏi, tiếp thu, lĩnh hội những tư tưởng đạo đức Hồ Chí
Minh, những nét đặc sắc trong phong cách làm việc Hồ Chí Minh của
mỗi giảng viên, từ đó góp phần quyết định chất lượng việc học tập phong
cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay.
*
86
* *
Đánh giá thực trạng học tập, rút ra những luận cứ từ thực tiễn học tập phong
cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại
học Sư phạm Hà Nội hiện nay chính là cơ sở trực tiếp cho việc đề xuất các giải
pháp tăng cường, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động học tập phong cách
làm việc khoa học Hồ Chí Minh cho đội ngũ giảng viên nhà trường.
Để hoạt động học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng
dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đạt
chất lượng và hiệu quả cao, cần tiến hành đồng bộ, toàn diện các giải pháp.
Các giải pháp nêu trên phản ánh khía cạnh, cách thức khác nhau nhưng có
quan hệ biện chứng, tác dộng chi phối, thúc đẩy lẫn nhau. Các giải pháp đó là
một chỉnh thể thống nhất, vừa có tính độc lập tương đối, vừa có quan hệ chặt
chẽ với nhau, hỗ trợ, bổ sung cho nhau. Thực hiện giải pháp này cũng đồng
thời tạo điều kiện để thực hiện các giải pháp khác và ngược lại.
87
KẾT LUẬN
Hồ Chí Minh và tư tưởng đạo đức của Người là di sản, là niềm tự hào,
là sự kết tinh tinh hoa văn hóa nhân loại và dân tộc. Tuy nhiên, đi sâu vào hệ
thống trước tác của Người, người ta nhận thấy được một trong những nền
tảng quan trọng của hệ thống tư tưởng này đó chính là phong cách làm việc
và tư duy khoa học của Người.
Phong cách Hồ chí Minh là cơ sở hình thành phương pháp của cách
mạng Việt Nam, đã đi vào đường lối, chiến lược, sách lược của Đảng và đi
vào hoạt động thực tiễn của Đảng. Càng đi sâu, nghiên cứu về phong cách của
Người ta càng thấy toát lên những giá trị chân chính và sự hoàn thiện của một
nhân cách lớn, một nhà khoa học vĩ đại nhất của dân tộc ta.
Hệ thống phong cách làm việc, nhân cách và đạo đức của Người mãi là
hành trang cho mỗi con người Việt Nam nói chung, của lớp lớp giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay nói riêng. Việc học tập phong cách
làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên trường Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội hiện nay góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và giảng dạy
của cán bộ giảng viên nhà trường, phát triển và hoàn thiện đồng bộ nhân cách
cũng như phương pháp cho cán bộ giảng viên, đây chính là nhiệm vụ, mục
tiêu của nhà trường. Trong tình hình mới, với những biến đổi như vũ bão của
nền kinh tế thị trường, sự giao lưu văn hóa Á – Âu đang diễn ra trên khắp các
lĩnh vực của đời sống xã hội thì vai trò của giáo dục ngày càng trở nên quan
trọng hơn. Chính bởi vậy, việc nắm vững và học tập phong cách làm việc Hồ
Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay có ý nghĩa hết sức thiết thực và quan trọng. Các khoa, ngành học
trong trường cần tích cực đẩy mạnh phong trào thi đua “Học tập và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, biểu dương khen thưởng những cá nhân,
tập thể có thành tích xuất sắc trong phong trào nhằm khuyến khích lòng hăng
88
say, nhiệt tình tìm hiểu và học tập phong cách Hồ Chí Minh trong giảng dạy
của mỗi cán bộ giảng viên nhà trường.
Có thể khẳng định rằng, cuộc đời Hồ Chí Minh không cần bất cứ thứ
trang sức nào nhưng vẫn luôn tỏa sáng, bởi lẽ nhân cách, tâm hồn thanh tao,
lối sống giản dị, phong cách khoa học của Người còn sáng hơn bất cứ viên
minh châu nào. Phong cách làm việc và lối sinh hoạt của Người đã làm cho
Người trở thành một con người toàn vẹn, với một cuộc sống trọn vẹn từ khi
bước vào đời cho đến khi ra khỏi cuộc đời. Nếu sự toàn vẹn đã khó tìm thấy
trên cuộc đời này thì sự trọn vẹn lại càng khó hơn. Vì vậy, Hồ Chí Minh đã
trở thành bất tử trong lòng dân tộc, mãi là tấm gương cho mọi lớp người đang
phấn đấu cho một thế giới ngày càng tốt đẹp hơn.
89
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Minh Anh (2010), “Phát triển đội ngũ giảng viên trẻ - nguồn lực
lớn nền giáo dục” , Tạp chí Khoa học, số 08.
2. Hoàng Chí Bảo (2002), Tìm hiểu phương pháp Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản
Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3. Đặng Quốc Bảo (2001), Nhận diện một số vấn đề dạy học, giáo dục từ bài
của Bác Hồ “về công tác huấn luyện và học tập”, Viện Khoa học giáo
dục, Hà Nội.
4. Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam (2006), Chỉ thị của
Bộ chính trị về tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh”.
5. Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam (2011), Chỉ thị của
Bộ chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh.
6. Nguyễn Đình Bắc (2011), “Tư tưởng Hồ Chí Minh về tác phong, lề lối làm
việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý”, Tạp chí Quản lý Nhà nước, số 5.
7. Phạm Văn Bính (2003), Vận dụng tư tưởng và phương pháp dân chủ của
Hồ Chí Minh trong quá trình thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam, Luận án tiến sĩ triết học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí
Minh, Hà Nội.
8. Nguyễn Thị Thanh Dung (2010), Phong cách tư duy Hồ Chí Minh với việc
xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ta hiện nay, Nhà
xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
9. Nguyễn Văn Đản (2007), Xây dựng đội ngũ giảng viên và cán bộ khoa học
của Học viện Chính trị quân sự đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai
đoạn hiện nay, Đề tài khoa học cấp Học viện KX-HV 03-02, Học viện
Chính trị quân sự, Hà Nội.
90
10. Nguyễn Đức Đạt (2005), Tư tưởng biện chứng Hồ Chí Minh, Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
11. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Nghị quyết Hội nghị lần thứ hai Ban
Chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII về định hướng chiến lược phát
triển giáo dục - đào tạo trong thời kỳ CNH, HĐH đến năm 2000, Hà Nội.
12. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc
lần thứ X, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
13. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung
ương Đảng lần thứ 7 khóa XI, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
14. Đảng Cộng sản Việt Nam (2013), Nghị quyết 29 Hội nghị Ban chấp hành
Trung ương Đảng lần thứ 8 (khóa XI) về “Đổi mới căn bản và toàn
diện giáo dục - đào tạo”, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
15. Bùi Văn Điềm (2009), Tăng cường đoàn kết thống nhất trong Đảng theo Di
chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
16. Phạm Văn Đồng (1990), Hồ Chí Minh, một con người, một dân tộc, một
sự nghiệp, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội.
17. Phạm Văn Đồng (1998), Những nhận thức cơ bản về tư tưởng Hồ Chí
Minh, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
18. Vũ Văn Gầu, Nguyễn Anh Quốc (2005), Tư tưởng Hồ Chí Minh với sự
nghiệp phát triển giáo dục, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
19. Võ Nguyên Giáp (1997), Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách
mạng Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
20. Nguyễn Ánh Hồng, Nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ cán bộ giảng
viên trẻ trường Đại học Sư phạm THái nguyên, Luận văn thạc sỹ Quản
lý giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
21. Hội đồng Quốc gia chỉ đạo biên soạn Từ điển bách khoa Việt Nam,
(2005), Từ điển bách khoa Việt Nam, Nhà xuất bản Từ điển bách khoa.
91
22. Đỗ Mạnh Hoà (2010), Tư tưởng Hồ Chí Minh về phong cách làm việc của
người cán bộ, Đề tài khoa học Viện Khoa học xã hội nhân văn quân sự,
Hà Nội.
23. Bùi Mạnh Hùng (2014), Bồi dưỡng phương pháp làm việc khoa học theo
tư tưởng Hồ Chí Minh cho đội ngũ giảng viên ở các học viện, nhà
trường Quân đội hiện nay, Đề tài khoa học Bộ tổng tham mưu.
24. Đặng Xuân Kỳ (1997), Phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh, Nhà
xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
25. Phan Xuân Khanh (2006) “Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh” ,
Tạp chí khoa học, số 5.
26. Đặng Sỹ Lộc (2009), Bồi dưỡng rèn luyện đạo đức cách mạng của đội
ngũ cán bộ doanh nghiệp quân đội trong giai đoạn hiện nay theo tư
tưởng Hồ Chí Minh, Luận án tiến sĩ Xây dựng Đảng Cộng sản Việt
Nam, Học viện Chính trị, Hà Nội.
27. Phạm Xuân Mát (2008) Bồi dưỡng năng lực nghiên cứu khoa học của
giảng viên khoa học xã hội nhân văn ở Học viện Chính trị quân sự hiện
nay, Đề tài khoa học Học viện Chính trị, Hà Nội.
28. Nguyễn Anh Minh (2007) “Học tập các phong cách làm việc của Hồ Chí
Minh”, Tạp chí cộng sản, số 2.
29. Hồ Chí Minh (1990), Về vấn đề giáo dục, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội.
30. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 1, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
31. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 2, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
32. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 3, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
33. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
92
34. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 5, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
35. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 6, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
36. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 7, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
37. Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 8, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
38.Hồ Chí Minh (2000), Hồ Chí Minh toàn tập, tập 9, Nhà xuất bản Chính trị
quốc gia, Hà Nội.
39. Bá Ngọc (2005), Hồ Chí Minh - Cuộc đời và sự nghiệp, Nhà xuất bản Lao
động, Hà Nội.
40. Nguyễn Hồng Nhung (2009) “Cán bộ giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội đẩy mạnh cuộc vận động học tập và làm theo gương
Bác”, Tạp chí Khoa học, số 05.
41. Nguyễn Quang Phát (2001), Xây dựng đội ngũ giảng viên và cán bộ khoa
học của Học viện Chính trị quân sự đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong
giai đoạn hiện nay, Học viện Chính trị quân sự, Hà Nội.
42. Bùi Đình Phong (2006), Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác
cán bộ, Nhà xuất bản Lao động, Hà Nội.
43. Thang Văn Phúc (1998), Đạo đức, phong cách, lề lối làm việc của cán bộ, công
chức theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
44.Trần Đình Quảng (1997), Phong cách làm việc Lêninit, Phong cách Hồ
Chí Minh với cán bộ công đoàn, Nhà xuất bản Lao động.
45. M. Rô- Den- Tan và P. I- U- Đin (1976), Từ điển triết học, Nhà xuất bản
Sự thật, Hà Nội.
46. Vũ Đình Tấn (2009), Nghiên cứu giải pháp học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh ở Học viện Chính trị hiện nay, Đề tài
khoa học cấp Học viện, Học viện Chính trị quân sự, Hà Nội.
93
47. Cao Đức Thái (1980), “Những nét đặc sắc trong phong cách tư duy Hồ
Chí Minh”, Tạp chí Triết học, Số 5.
48. Song Thành (1997), Một số vấn đề phương pháp luận và phương pháp
nghiên cứu về Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội.
49. Phạm Thị Thảo, Nhu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy của giảng viên
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Luận văn thạc sỹ Triết học, Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội.
50. Nguyễn Thế Thắng (2010), Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây
dựng phong cách làm việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ta hiện
nay, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Hà Nội.
51. Viện Ngôn ngữ (2010), Từ điển tiếng việt, Nhà xuất bản Từ điển bách khoa.
52. Nguyễn Thị Xuân, Phát triển năng lực tư duy logic và giảng dạy cho
giảng viên khoa chính trị Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Luận văn
Triết học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
53. Trần Kim Xuyến (chủ biên), ( 2009), Tuyển tập thơ ca, hò vè ca ngợi
người Thầy, Nhà xuất bản Kim đồng, Hà Nội.
54. Nguyễn Như Ý (chủ biên), (2013), Đại từ điển tiếng việt, Nhà xuất bản
Quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh.
94
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
Đối tượng: Giảng viên giảng dạy tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Tổng số phiếu:150 phiếu
Để góp phần đẩy mạnh cuộc vận động học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tôi mong nhận được sự giúp đỡ của quý Thầy (Cô) bằng cách đánh dấu (x) vào lựa chọn của Thầy (Cô) trong bảng câu hỏi dưới đây:
1 .
2 .
□ □ □
3 .
4 .
Học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong hoạt động giảng dạy của mình có cần thiết hay không? (Xin Thầy (Cô) lựa chọn 1 phương án dưới đây) Cần thiết □ Bình thường □ Không cần thiết □ Nhân tố nào dưới đây đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thúc đẩy học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong hoạt động của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay?( Xin Thầy (Cô) lựa chọn 1 phương án dưới đây) Nhân tố chủ thể giảng viên Nhân tố lãnh đạo quản lý Nhân tố khác Phương thức học tập phong cách Hồ Chí Minh nào dưới đây phổ biến trong đội ngũ giảng viên của trường? (Xin Thầy (Cô) lựa chọn 1 phương án dưới đây) □ Học tập qua nội dung chuyên đề □ Học tập qua kênh thông tin Học tập qua các phong trào vận động □ Giảng viên của trường thường vận dụng phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của mình ở những biểu hiện nào sau đây? (Xin Thầy (Cô) lựa chọn số lượng phương án dưới đây) Lòng nhiệt tình yêu nghề, hăng say trong công việc □
Sâu sát tình hình thực tế, bám nắm yêu cầu học viên □
Thống nhất lý luận và thực tiễn, nêu gương sáng cho học viên □
Đoàn kết cán bộ cơ sở □
95
□ Coi trọng việc tổng kết rút kinh nghiệm
Để xây dựng môi trường sư phạm thúc đẩy việc học tập phong cách làm
5 .
việc của Hồ Chí Minh cho giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
hiện nay cần thực hiện tốt những nội dung nào dưới đây? (Xin Thầy
(Cô) lựa chọn số lượng phương án dưới đây)
□ Xây dựng môi trường dân chủ lành mạnh
Hoàn thiện cơ chế chính sách biểu dương khen thưởng kịp thời □
□ Phát huy nhân tố khác
Phong cách giảng dạy của giảng viên ở Trường Đại học Sư phạm Hà
6 .
Nội hiện nay có đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới
hay không ? (Xin Thầy (Cô) lựa chọn 1 phương án dưới đây)
Có □ Không □ Đáp ứng một phần □
Công tác học tập và vận dụng phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong
7 .
giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay đã
đạt hiệu quả chưa? (Xin Thầy (Cô) lựa chọn 1 phương án dưới đây)
Hiệu quả cao □ Hiệu quả □ Chưa hiệu quả □
Chất lượng cơ sở vật chất phục vụ cho quá trình học tập phong cách Hồ
8 .
Chí Minh tại trường hiện nay? (Xin Thầy (Cô) lựa chọn 1 phương án
dưới đây)
Tốt □
Chưa tốt □
Bình thường □
Nội dung, chương trình giáo dục hiện nay của Nhà trường đã phù hợp
9 .
với yêu cầu học tập phong cách Hồ Chí Minh chưa?(Xin Thầy (Cô) lựa chọn
1 phương án dưới đây)
Phù hợp □
Chưa phù hợp □
Khó trả lời □
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô!
96
PHỤ LỤC
Phụ lục 1
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề học tập phong cách Hồ Chí
Minh trong hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội hiện nay (chọn 1 phương án).
Phương án trả lời Cần thiết Bình thường Không cần thiết Số người trả lời 105 40 5 Tỉ lệ 70% 26,66% 3,33%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 2
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Tìm hiểu nhân tố đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thúc đẩy học
tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay (chọn 1 phương án).
Phương án trả lời Nhân tố chủ thể giảng viên Nhân tố lãnh đạo, quản lý Nhân tố khác Số người trả lời 97 30 23 Tỉ lệ 64,66% 20% 15,33%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 3
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
97
Phương thức học tập phong cách Hồ Chí Minh phổ biến trong đội ngũ giảng viên
của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay ( tùy chọn số lượng phương án).
Phương án trả lời
Học tập quá các nội dung chuyên đề Học tập qua các kênh thông tin Học tập qua các phong trào vận động Số người trả lời 85 70 125 Tỉ lệ 56.66% 46,66% 83,33%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 4
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Thực trạng phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của
giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay (tùy chọn số lượng
phương án).
Phương án trả lời Sâu sát tình hình thực tế, bám nắm yêu Số người chọn 112 Tỉ lệ 74,66%
cầu học viên Thống nhất lý luận và thực tiễn, nêu 98 65,33%
gương sáng cho học viên Coi trọng việc tổng kết rút kinh nghiệm Đoàn kết cán bộ cơ sở 75 95 50% 63,33%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 5
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Động lực thúc đẩy việc học tập phong cách làm việc của Hồ Chí Minh
cho giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay (tùy chọn số lượng
phương án).
98
Phương án trả lời Xây dựng môi trường dân chủ lành mạnh Hoàn thiện cơ chế, chính sách, biểu Số người chọn 135 100 Tỉ lệ 90% 66,66%
dương khen thưởng kịp thời Phát huy nhân tố khác 50 33,33%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 6
KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Đánh giá phong cách giảng dạy của giảng viên ở Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội trong tình hình mới (chọn 1 phương án).
Phương án trả lời Có đáp ứng nhu cầu nhiệm Số người chọn 55 Tỉ lệ 36,66%
vụ Không đáp ứng nhu cầu 0 0
nhiệm vụ Đáp ứng một phần 95 36,33%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
99
Phụ lục 7 KẾT QUẢ ĐIỀU TRA XÃ HỘI HỌC
Hiệu quả công tác vận động và học tập phong cách làm việc Hồ Chí Minh trong giảng dạy của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay ( tùy chọn 1 phương án).
Phương án trả lời
Hiệu quả cao Hiệu quả Chưa hiệu quả Số người trả lời 75 53 22 Tỉ lệ 50%% 35,33% 14,66%
Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 8
Đánh giá chất lượng cơ sở vật chất phục vụ cho việc học tập phong
cách Hồ Chí Minh của giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện nay
( tùy chọn 1 phương án).
Phương án trả lời
Tốt Chưa tốt Bình thường
Tỉ lệ Số người chọn 60% 90 6,66% 10 33,33% 50 Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
100
Phụ lục 9
Đánh giá sự phù hợp chương trình, nội dung giáo dục hiện nay của
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội với yêu cầu học tập phong cách làm việc
Hồ Chí Minh (tùy chọn 1 phương án).
Phương án trả lời Phù hợp Chưa phù hợp Khó trả lời Tỉ lệ 57,33% 42,66% 0%
Số người chọn 86 64 0 Nguồn điều tra Trường Đại học Sư phạm Hà Nội tháng 4/2014
Phụ lục 10
101
Những hình ảnh minh họa phong cách làm việc Hồ Chí Minh
Phụ lục ảnh 1
Phụ lục ảnh 2
102
Phụ lục ảnh 3
103
Phụ lục ảnh 4
104
105
CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC
CỦA TÁC GIẢ ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ
1. Trần Thị Xuyên (2014), “Xây dựng phong cách làm việc cho đội ngũ cán
bộ, đảng viên hiện nay theo phong cách Hồ Chí Minh”, Tạp chí Giáo
dục Lý luận chính trị quân sự, số 4, tháng 7 -8.