Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các kho bạc nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:162

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu nhằm mục tiêu chung là xác định và đánh giá sự ảnh hưởng của các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các kho bạc nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HCM ------------------------ TRẦN THỊ NGỌC TRANG NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 TP.HCM, Tháng 8 năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HCM ------------------------ TRẦN THỊ NGỌC TRANG NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.NGUYỄN QUYẾT THẰNG TP.HCM, Tháng 8 năm 2017
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : TS. NGUYỄN QUYẾT THẮNG Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày 08 tháng 10 năm 2017 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 PGS.TS. Phạm Văn Dược Chủ tịch 2 PGS.TS. Trần Phước Phản biện 1 3 PGS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Linh Phản biện 2 4 TS. Phan Văn Dũng Ủy viên 5 TS. Trần Văn Tùng Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá luận văn
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP.HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày..… tháng….. năm 2017 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên : TRẦN THỊ NGỌC TRANG Giới tính : Nữ Ngày, tháng, năm sinh : 02/9/1988 Nơi sinh : TÂY NINH Chuyên ngành : Kế toán MSHV : 1541850104 I- Tên đề tài: NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TÂY NINH II- Nhiệm vụ và nội dung: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến Hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh trong các năm 2014 đến năm 2016. Từ kết quả hồi quy Logit, tác giả đã đề ra một số giải pháp có giá trị để giúp các nhà quản lý có những quyết định chiến lược mang lại hiệu quả cho việc kiểm soát hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. III- Ngày giao nhiệm vụ : 15/02/2017 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ : 22/7/2017 V- Cán bộ hướng dẫn :TS. NGUYỄN QUYẾT THẮNG CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH
i LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan luận văn “Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện luận văn Trần Thị Ngọc Trang
ii LỜI CẢM ƠN Đầu tiên, tôi muốn gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu, lãnh đạo Viện đào tạo sau đại học, Ban chủ nhiệm khoa và quý giảng viên Khoa Kế toán trường đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện tốt nhất trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu, thực hiện và bảo vệ luận án các cấp. Gửi lời cảm ơn sâu sắc đến nhà giáo ưu tú TS. Nguyễn Quyết Thắng, người hướng dẫn khoa học đã tận tình giúp đở, hướng dẫn tôi từ trong suốt quá trình học tập và làm luận án. Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể Ban Giám đốc các Phòng KBNN Tây Ninh, KBNN huyện và quý đồng nghiệp đã dành thời gian quý báu để trả lời phỏng vấn và cung cấp thông tin hữu ích để tôi có thể thực hiện được nghiên cứu này. Sau cùng xin gửi lời cảm ơn đến gia đình và các bạn bè đã động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình làm luận văn. Học viên thực hiện luận văn Trần Thị Ngọc Trang
iii TÓM TẮT Nghiên cứu này được thực hiện với 2 mục tiêu trọng tâm là: (1) Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, (2) Đưa ra những kiến nghị, giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Nghiên cứu được tiến hành qua hai giai đoạn là nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu định tính được tiến hành bằng cách thảo luận nhóm chuyên gia với các chuyên gia đang công tác tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, qua đó xác định được 6 yếu tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh: (1) Môi trường Kiểm soát, (2) Đánh giá rủi ro, (3) Hệ thống Kiểm soát, (4) Thông tin truyền thông, (5) Hệ thống Giám sát, (6) Tự kiểm tra và kiểm tra chéo. Nghiên cứu định lượng được thực hiện thông qua bảng câu hỏi khảo sát, sử dụng phân tích hồi quy đa biến thông qua phần mềm SPSS 20.0 với cỡ mẫu là 215 quan sát. Với mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm đánh giá thực trạng và tìm ra giải pháp nhằm hoàn thiện HTKSNB tại các KBNN trên địa bàn tỉnh Tây Ninh tác giả đã tiến hành nghiên cứu các nội dung như sau: Đầu tiên là tìm hiểu cơ sở lý luận HTKSNB dựa trên nền tảng báo cáo COSO đưa ra năm yếu tố của HTKSNB bao gồm: Môi trường kiểm soát; Đánh giá rủi ro; Hoạt động kiểm soát; Thông tin truyền thông; Giám sát. Đây là các yếu tố cơ bản để đánh giá thực trạng HTKSNB tại các KBNN trên địa bàn tỉnh Tây Ninh nhằm đưa KBNN tại Tây Ninh đạt được mục tiêu: Hoạt động hữu hiệu và hiệu quả; Bảo đảm tính trung thực và đáng tin cậy của báo cáo tài chính; Tuân thủ các luật lệ và quy định. Tiếp đó tác giả tiến hành khảo sát thống kê tình hình thực tế về HTKSNB tại các KBNN trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, từ đó đưa ra đánh giá thực trạng về HTKSNB, thấy được những mặt đã làm được, những mặt còn hạn chế và nguyên nhân tồn tại làm nền tảng đề xuất các giải pháp hoàn thiện để giảm bớt nguy cơ rủi ro tiềm ẩn trong quản lý quỹ ngân sách. Bảo vệ tài sản khỏi bị hư hỏng, mất mát,
iv hao hụt, gian lận, lừa gạt, trộm cắp. Đảm bảo mọi CBCC tuân thủ nội quy, quy chế của ngành cũng như các quy định của pháp luật, kiểm tra giám sát chấn chỉnh, khắc phục triệt để nhằm đảm bảo an toàn tiền và tài sản được nhà nước giao quản lý, hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị và của hệ thống Kho bạc Nhà Nước. Nghiên cứu cũng còn một số hạn chế như kích thước mẫu chưa thực sự lớn, tính đại diện chưa cao nên những đánh giá chủ quan của một nhóm đối tượng có thể làm sai lệch kết quả nghiên cứu. Các hạn chế này cũng là tiền đề cho những hướng nghiên cứu tiếp theo.
v ABSTRACT This research was conducted with a focus on two objectives: (1) Identify the factors affecting the internal control system in the State Treasury in Tây Ninh province, (2) Proposed recommendations and solutions to improve the internal control system in the State Treasury in Tây Ninh province. The research was conducted in two phases is qualitative research and quantitative research. Qualitative research was conducted by expert group discussions with professionals working in the State Treasury in Tây Ninh province, which identified six factors that affect the control system in the State Treasury in Tây Ninh province: (1) control environment, (2) risk assessment, (3) control system, (4) Information and communications, (5) supervision, (6) Self-check and cross-check. Quantitative research was conducted through a questionnaire survey, using Multivariate regression analysis through SPSS 20.0 software with a sample size of 215 observations. The aims of the research study are also to assess the present situations to give solutions to improve the internal control system in the State Treasury in Tây Ninh province. The author has studied the contents as follows: The first is to investigate the rationale for the literature review of the internal control system based on five factors in reports issued by COSO. They are listed as follow: control environment; risk assessment; control activities; information and communication; supervision. These are the basic factors to assess the situation of the internal control system at the State Treasury in Tây Ninh province. Mastering these factors can help the branches operate effectively by giving exact and reliable financial reports within law and regulation framework. Then the author has conducted a statistics survey about actual situation of the internal control system at the State Treasury in Tây Ninh province to give evaluations of it. The results of the evaluations will expose all the positive as well as negative feedbacks that can be used to consult the State budget management about complete solutions to reduce potential risks in the management of budget
vi funds, protect property from damage, loss, fraud… Especially, to ensure all state workers compliance with rules and regulations of the branch. The study also has some limitations, such as the sample size is not really big, not so high representative of the subjective evaluation of a group of objects that can distort results. These restrictions are also a prerequisite for the next research direction.
vii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii TÓM TẮT ................................................................................................................. iii ABSTRACT ................................................................................................................v MỤC LỤC ................................................................................................................ vii DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... xiii DANH MỤC CÁC HÌNH ....................................................................................... xiv PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................ 2 2.1 Mục tiêu tổng quát: .........................................................................................2 2.2. Mục tiêu cụ thể: .............................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3 3.1. Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................3 3.2. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................3 4. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 3 4.1. Dữ liệu dùng cho nghiên cứu ........................................................................3 4.2. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................4 4.2.1. Nghiên cứu định tính ..................................................................................4 4.2.2. Nghiên cứu định lượng ...............................................................................4 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................................ 5 5.1 Ý nghĩa khoa học: ...........................................................................................5 5.2 Ý nghĩa thực tiễn: ...........................................................................................5 6. Kết cấu của luận văn. .............................................................................................. 5 Phần mở đầu ................................................................................................................ 5 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU ...................................................7 1.1. Nghiên cứu nước ngoài ........................................................................................ 7 1.2. Nghiên cứu trong nước......................................................................................... 9 1.3. Điểm mới của đề tài nghiên cứu ........................................................................ 12
viii KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..........................................................................................14 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ VÀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CỦA KBNN ...................................................15 2.1. Tổng quan về kiểm soát nội bộ .......................................................................... 15 2.1.1.Lịch sử hình thành và phát triển kiểm soát nội bộ ....................................15 2.1.1.1. Giai đoạn sơ khai ...................................................................................15 2.1.1.2. Giai đoạn hình thành .............................................................................16 2.1.1.3. Giai đoạn phát triển ...............................................................................16 2.1.1.4. Giai đoạn hiện đại ..................................................................................16 2.1.2 Định nghĩa về kiểm soát nội bộ của INTOSAI .........................................18 2.1.3Định nghĩa về kiểm soát nội bộ ..................................................................19 2.2. Hệ thống kiểm soát nội bộ của Kho bạc Nhà nước............................................ 20 2.2.1.Khái quát về hệ thống kiểm soát nội bộ KBNN ........................................20 2.2.2.Các bộ phận cấu thành hệ thống kiểm soát nội bộ KBNN ........................21 2.2.2.1. Môi trường kiểm soát ............................................................................21 2.2.2.2. Đánh giá rủi ro .......................................................................................25 2.2.2.3. Hoạt động kiểm soát ..............................................................................27 2.2.2.4. Thông tin và truyền thông .....................................................................29 2.2.2.5. Giám sát .................................................................................................32 2.2.3 Mối quan hệ giữa các bộ phận hợp thành hệ thống kiểm soát nội bộ .......35 2.2.4 Mối quan hệ giữa các mục tiêu của tổ chức và các bộ phận hợp thành hệ thống kiểm soát nội bộ ..............................................................................................36 2.2.5 Sự hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ ...............................................37 2.3 Mô hình lý thuyết của nghiên cứu....................................................................... 39 2.3.1 Một số mô hình nghiên cứu trước đây.......................................................39 2.3.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất .....................................................................45 2.3.3. Các giả thuyết nghiên cứu ........................................................................46 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..........................................................................................48 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................49 3.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................ 50
ix 3.2. Quy trình nghiên cứu ......................................................................................... 50 3.2.1. Nghiên cứu định tính ................................................................................50 3.2.1.1. Điều chỉnh mô hình nghiên cứu ............................................................50 3.2.1.2. Xây dựng thang đo ................................................................................51 3.2.2. Nghiên cứu định lượng .............................................................................55 3.2.2.1. Mục tiêu .................................................................................................55 3.2.2.2. Phương pháp phân tích dữ liệu ..............................................................55 3.3. Phương pháp chọn mẫu và thiết kế mẫu ............................................................ 59 3.3.1. Phương pháp chọn mẫu ............................................................................59 3.3.2. Thiết kế mẫu .............................................................................................60 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3..........................................................................................62 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................63 4.1. Thực trạng về hệ thống kiếm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh ...................................................................................................... 63 4.1.1. Tổng quan về các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh ...........63 4.1.2. Thực trạng về hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh ................................................................................................68 4.2. Kiểm định độ tin cậy của thang đo .................................................................... 70 4.3. Kiểm định thang đo thông qua phân tích nhân tố khám phá EFA ..................... 74 4.4 Kiểm định mô hình nghiên cứu và các giả thuyết ............................................... 80 4.4.1. Phân tích tương quan ................................................................................80 4.4.2 Phân tích hồi quy .......................................................................................83 4.4.2.1 Kiểm định các giả thuyết hồi quy ...........................................................83 4.4.2.2 Phương trình hồi quy ..............................................................................87 4.4.3 Giải thích tầm quan trọng của các biến trong mô hình .............................89 4.5 Kiểm định các giả thuyết..................................................................................... 91 KẾT LUẬN CHƯƠNG 4..........................................................................................95 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP .............................................................96 5.1. Kết luận .............................................................................................................. 96 5.2. Một số giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà
x nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh ............................................................................... 97 5.2.1Hoàn thiện nhân tố môi trường kiểm soát ..................................................97 5.2.2Hoàn thiện nhân tố Đánh giá rủi ro ............................................................99 5.2.3Hoàn thiện yếu tố kiểm soát .....................................................................101 5.2.4Hoàn thiện nhân tố Thông tin và truyền thông .........................................103 5.2.5Hoàn thiện nhân tố giám sát .....................................................................105 5.3 Các kiến nghị hỗ trợ nhằm hoàn thiện Hệ thống KSNB ................................... 106 5.3.1. Đối với Nhà nước và Kho bạc nhà nước: ...............................................106 5.3.2. Đối với các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh ...................106 5.4 Giới hạn nghiên cứu và kiến nghị về những nghiên cứu tiếp theo ................... 107 KẾT LUẬN CHƯƠNG 5........................................................................................108 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................109 Phụ lục ..........................................................................................................................
xi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Tiếng Việt Tiếng Anh Ký hiệu Giải thích Ký hiệu Giải thích Báo cáo tài AAA American Accounting Association BCTC chính (Hội kế toán Hoa Kỳ) American Institute of Certified BTC Bộ Tài chính AICPA Public Acountants (Hiệp hội kế toán viên công chứng Hoa Kỳ) Basle Commettee on Banking Cán bộ công BCBS CBCC Supervision (Ủy ban Balse về chức giám sát ngân hàng) Control Objectives for Information and Related Hệ thống kiểm CoBIT HTKSNB Technology (Các mục tiêu kiểm soát nội bộ soát trong công nghệ thông tin và các lĩnh vực có liên quan) Committee of Sponsoring Kho bạc Nhà COSO KBNN Organization (Ủy ban các tổ chức nước đồng bảo trợ) Enterprise Risk Management Kho bạc Tây ERM KBTN Framework (Hệ thống quản trị rủi Ninh ro doanh nghiệp) Financial Executives Institute KSNB Kiểm soát nội bộ FEI (Hiệp hội các nhà quản trị tài chính) International Standard on Ngân sách nhà IAS NSNN Auditing nước (Chuẩn mực kiểm toán quốc tế) The International Federation of Sản xuất kinh IFAC SXKD Accountant (Liên đoàn kế toán doanh quốc tế) IIA Institute of Internal Auditors (Hiệp hội kiểm toán viên nội bộ) Institute of management IMA ccountants (Hiệp hội kế toán viên quản trị) Information System Audit and ISACA Control Association (Hiệp hội về kiểm soát và kiểm toán hệ thống thông tin)
xii SAP Statement Auditing Procedure (Báo cáo về thủ tục kiểm toán) SAS Statement on Auditing Standard (Chuẩn mực kiểm toán) Security Exchange Commission SEC (Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ) Treasury And Budget TABMIS Management Information System (Hệ thống Thông tin Quản lý Ngân Sách và Kho bạc) TCS Chương trình thu ngân sách nhà nước
xiii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1. Tiến độ thực hiện nghiên cứu ...................................................................50 Bảng 3.2: Các thành phần tham gia thảo luận nhóm ................................................51 Bảng 3.3. Thang đo chính thức và mã hóa ................................................................52 Bảng 3.4: Tình hình thu thập dữ liệu nghiên cứu định lượng ...................................60 Bảng 3.5 Thống kê mẫu về đặc điểm chức vụ ..........................................................61 Bảng 4.1 Tình hình nhân sự và thống kê trình độ chuyên môn của Cán bộ công chức KBNN trên địa bàn tỉnh Tây Ninh ...................................................................66 Bảng 4.2 Bảng kết quả phân tích Cronbach’s Alpha (lần 1) ....................................70 Bảng 4.3 Bảng kết quả phân tích Cronbach’s Alpha (lần 2) ....................................72 Bảng 4.4 Kết quả hệ số KMO and Bartlett's Test .....................................................75 Bảng 4.5 Bảng phương sai trích ................................................................................75 Bảng 4.6 Kết quả hệ số KMO and Bartlett's Test .....................................................76 Bảng 4.7 Bảng phương sai trích ................................................................................76 Bảng 4.8 Kết quả xoay nhân tố .................................................................................77 Bảng 4.9 Kết quả hệ số KMO and Bartlett's Test .....................................................78 Bảng 4.10 Bảng phương sai trích ..............................................................................79 Bảng 4.11 Bảng kết quả phân tích EFA biến phụ thuộc ...........................................79 Bảng 4.12: Ma trận hệ số tương quan giữa các biến .................................................80 Bảng 4.13 Kiểm tra hiện tượng đa cộng tuyến .........................................................83 Bảng 4.14 Kết quả mô hình hồi quy .........................................................................84 Bảng 4.15 Bảng kiểm định độ phù hợp của mô hình ................................................87 Bảng 4.16 Bảng thông số thống kê trong mô hình hồi quy .....................................88 Bảng 4.17. Tầm quan trọng của các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh .........................................91 Bảng 4.18 Tổng hợp kết quả kiểm định giả thuyết ...................................................92 Bảng 5.1 Đề xuất nâng cao môi trường kiểm soát ....................................................98 Bảng 5.2 Đề xuất nâng cao đánh giá rủi ro .............................................................101 Bảng 5.3 Đề xuất nâng cao hệ thống kiểm soát ......................................................102 Bảng 5.4 Đề xuất nâng cao chất lượng thông tin truyền thông...............................104 Bảng 5.5 Đề xuất nâng cao hệ thống giám sát ........................................................106
xiv DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1 Các nhân tố tác động đến sự hữu hiệu của HTKSNB ................................40 Hình 2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến sự hữu hiệu của HTKSNB ............................41 Hình 2.3 Mô hình các yếu tố tác động đến hiệu quả của HTKSNB .........................42 Hình 2.4 Mô hình nghiên cứu một số giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ của Bệnh viện An Bình- Thành phố Hồ Chí Minh ..............................................43 Hình 2.5 Mô hình nghiên cứu Hệ thống kiểm soát nội bộ tại các KBNN trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh ....................................................................................44 Hình 2.6 Mô hình nghiên cứu đề xuất.......................................................................46 Hình 3.1:Thiết kế nghiên cứu....................................................................................49 Hình 4.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy KBNN ....................................................................64 Hình 4.2 Đồ thị phân bố phần dư hàm hồi quy .........................................................85 Hình 4.3 Biểu đồ tần số của phần dư chuẩn hóa .......................................................86 Hình 4.4 Đồ thị phân tán giữa giá trị dự đoán và phần dư từ hồi quy .....................86
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Với bối cảnh nền kinh tế Việt Nam hiện nay đang vận hành theo cơ chế thị trường và trong xu thế hội nhập, cạnh tranh diễn ra ngày càng gay gắt, khốc liệt đòi hỏi các doanh nghiệp, các tổ chức nhà nước phải mở rộng theo cả chiều rộng lẫn chiều sâu nếu như các đơn vị muốn tồn tại một cách ổn định và bền vững. Một trong những công cụ đắc lực và cần thiết đối với hoạt động tài chính Nhà nước đó chính là hệ thống kiểm soát nội bộ. Hệ thống Kiểm Soát Nội Bộ nhằm đưa ra những phương pháp và chính sách được thiết kế để ngăn chặn và phòng ngừa rủi ro có thể xảy ra cũng như giảm thiểu sai sót, khuyến khích hệ thống hoạt động và đạt được sự tuân thủ của chính sách và quy trình được thiết lập (Trần Thị Giang Tân, 2012). Bên cạnh đó, nó còn đảm bảo cho mọi cán bộ công chức tuân thủ nội quy, quy chế của ngành cũng như các quy định của pháp luật nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Hệ thống Kiểm soát nội bộ giúp cho việc thực hiện thu chi ngân sách của Chính phủ đạt được những kết quả khả quan nhưng cũng có nhiều vấn đề cần phải quan tâm như việc thu Ngân sách Nhà nước thất thu ở một số khâu, một số lĩnh vực; chi Ngân sách Nhà nước vẫn còn lãng phí, thất thoát tiền Nhà nước. Những vấn đề còn tồn tại này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như quản lý ngân sách còn nhiều hạn chế, áp dụng quy trình nghiệp vụ chưa đúng quy định hay vai trò kiểm soát quỹ Ngân sách Nhà nước của Kho bạc Nhà nước chưa được đề cao (Ngô Thế Chi và Phạm Tiến Hưng, 2013). Do vậy, Kiểm Soát Nội Bộ tại các Kho bạc Nhà nước luôn là sự cần thiết tất yêu và cần được tăng cường. Muốn thực hiện được điều này Đảng và Nhà nước cần xem xét và nâng cao hệ thống KSNB tại KBNN trên địa bàn các tỉnh. Hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB) đóng vai trò to lớn trong việc giảm bớt nguy cơ rủi ro tiềm ẩn trong quản lý quỹ ngân sách, bảo vệ tài sản khỏi bị hư hỏng, mất mát, hao hụt, gian lận, lừa gạt, trộm cắp. Bên cạnh đó, HTKSNB đảm bảo mọi CBCC tuân thủ nội quy, quy chế của ngành cũng như các quy định của pháp luật nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Đã có rất nhiều nghiên
2 cứu về HTKSNB trong các doanh nghiệp, công ty, tuy nhiên tại các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước vấn đề này chưa được nghiên cứu hoặc chỉ nghiên cứu một hoặc một vài bộ phận trong hệ thống. Ở Việt Nam, KSNB đã tồn tại và phát triển nhưng phần lớn còn tồn tại nhiều yếu kém, chưa phát huy hết vai trò, công cụ quản lý của Nhà nước. Vì vậy, việc nghiên cứu kinh nghiệm của các nước trên thế giới để vận dụng là điều cần thiết đối với các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh cũng đã gặp nhiều vấn đề còn tồn tại, cho thấy việc kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh cần được xem xét, tìm hiểu, chỉ ra những sai phạm để khắc phục, mang đến hệ thống tốt hơn. Muốn làm được điều này, chúng ta cần nghiên cứu về những nhân tố tác động đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, từ đó có thể xác định các nhân tố ảnh hưởng cũng như lý do khiến hệ thống kiểm soát nội bộ gặp nhiều vấn đề, vì vậy tác giả lựa chọn đề tài “Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh”. Đề tài nhằm góp phần giảm bớt những nguy cơ, rủi ro thất thoát trong công tác quản lý nhà nước về quỹ Ngân sách nhà nước, các quỹ Tài chính nhà nước và các quỹ khác của nhà nước được giao quản lý. Đồng thời nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, KSNB hệ thống trên các lĩnh vực hoạt động nghiệp vụ và quản lý nội bộ; phục vụ cho công tác kiểm tra, kiểm soát để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và ngăn ngừa các sai phạm đảm bảo ổn định hệ thống KBNN nói chung và Kho bạc địa phương nói riêng. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu tổng quát: Nghiên cứu nhằm mục tiêu chung là xác định và đánh giá sự ảnh hưởng của các nhân tố ảnh hưởng đến hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. 2.2. Mục tiêu cụ thể: - Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hệ thống KSNB tại các KBNN trên địa