Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Chỉ đạo các tổ chuyên môn ở trường trung học phổ thông dạy học theo tiếp cận năng lực

Chia sẻ: Chuheodethuong10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:139

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm đề xuất một số biện pháp chỉ đạo các tổ chuyên môn ở trường trung học phổ thông dạy học theo tiếp cận năng lực. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Chỉ đạo các tổ chuyên môn ở trường trung học phổ thông dạy học theo tiếp cận năng lực

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TỐNG CÔNG THƢƠNG CHỈ ĐẠO CÁC TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG DẠY HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TỐNG CÔNG THƢƠNG CHỈ ĐẠO CÁC TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG DẠY HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã ngành: 60.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. PHAN THANH LONG THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
LỜI CAM ĐOAN T i xin m o n r ng s li u v kết quả nghi n ứu trong lu n v n n y l trung th v hƣ h ƣ s ng trong t ứm t ng tr nh n o T i xin m o n r ng á th ng tin trí h ẫn trong lu n v n u ã ƣ hỉ rõ nguồn g Thái Nguyên, tháng 11 năm 2015 Tác giả luận văn Tống Công Thương i Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
LỜI CẢM ƠN Với t m lòng iết ơn sâu sắ em xin y tỏ lòng ảm ơn chân th nh tới thầy giáo PGS TS Ph n Th nh Long ã t n t nh hỉ ảo hƣớng ẫn giúp ỡ em trong quá tr nh nghi n ứu v ho n th nh lu n v n Em xin chân th nh ảm ơn B n Giám hi u Kho S u ại họ á thầy cô giáo khoa Tâm lý - Giáo trƣờng Đại họ Sƣ phạm - Đại họ Thái Nguy n gi nh v á ạn ã tạo i u ki n thu n l i ng vi n khí h l em trong thời gi n họ t p v th hi n lu n v n Em ũng xin chân th nh ảm ơn: Lãnh ạo Sở GD&ĐT Hải Phòng, Phòng Giáo trung họ ; Phòng Tổ hứ án ; Phòng Kế hoạ h - tài chính Sở GD&ĐT Hải Phòng; t p thể lãnh ạo v giáo vi n á trƣờng: THPT Vĩnh Bảo; THPT Nguyễn Bỉnh Khi m; THPT T Hi u, THPT Nguyễn Khuyến huy n Vĩnh Bảo - th nh ph Hải Phòng ùng với ngƣời thân ã t n t nh giúp ỡ ung p t i li u th m gi óng góp ý kiến tạo i u ki n thu n l i ho tá giả trong quá tr nh họ t p nghi n ứu v ho n th nh ản lu n v n Dù ã ó nhi u gắng song o i u ki n v thời gi n hạn hế n n trong lu n v n ủ em hắ hắn kh ng thể tránh khỏi thiếu sót Em r t mong nh n ƣ s hỉ ảo óng góp ý kiến ủ á thầy giáo giáo ể lu n v n ủ em ƣ ho n hỉnh hơn Thái Nguyên, tháng 11 năm 2015 Tác giả Tống Công Thương ii Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................... i LỜI CẢM ƠN .............................................................................................. ii MỤC LỤC ................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .............................................................. iv DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................ v DANH MỤC BIỂU ĐỒ SƠ ĐỒ ................................................................. vi MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 1. Lý do chọn t i ...................................................................................... 1 2 M í h nghi n ứu ................................................................................ 2 3 Khá h thể v i tƣ ng nghi n ứu .......................................................... 2 4 Giới hạn phạm vi nghi n ứu ủ t i .................................................... 2 5 Giả thuyết kho họ .................................................................................. 3 6 Nhi m v nghi n ứu................................................................................ 3 7 Phƣơng pháp nghi n ứu .......................................................................... 3 8 Đóng góp mới ủ t i ........................................................................... 4 9 C u trú lu n v n ...................................................................................... 4 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHỈ ĐẠO CÁC TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỒ CHỨC DẠY HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC .........................................................................5 1 1 V i nét v tổng qu n nghi n ứu v n ................................................ 5 1 1 1 Cá nghi n ứu tr n thế giới ...................................................................... 5 1 1 2 Cá nghi n ứu ở Vi t N m ...................................................................... 9 1.2. Cá khái ni m hính ủ t i ............................................................ 12 1.2.1. Quản lý v quản lý nh trƣờng ................................................................ 12 1 2 2 Khái ni m ạy họ theo tiếp n n ng l .............................................. 18 13 M t s v n lý lu n v v hỉ ạo á tổ huy n m n ở trƣờng THPT tổ hứ ạy họ theo tiếp n n ng l ..................................... 21 iii Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
1 3 1 Bản h t ủ ạy họ theo tiếp n n ng l ..................................... 21 1.3 2 Đặ trƣng ủ ạy họ theo tiếp n n ng l ở trƣờng THPT .......... 22 1 3 3 Giáo trung họ trong h th ng giáo qu ân ...................... 27 1 4 Cá yếu t tá ng ến vi á tổ huy n m n trong ạy họ tiếp n n ng l ........................................................................................ 37 1.4.1 Cơ hế hính sá h ............................................................................. 37 1.4.2. Nhà quản lý ...................................................................................... 38 1.4.3. Đ i ngũ giáo vi n ............................................................................. 38 1.4.4. Họ sinh ........................................................................................... 39 1.4.5. M i trƣờng ....................................................................................... 39 Kết lu n hƣơng 1 ...................................................................................... 40 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CHỈ ĐẠO CÁC TỔ CHUYÊN MÔN TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Ở TRƢỜNG THPT HUYỆN VĨNH BẢO THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG .................. 41 2 1 Khái quát vị trí ị lý t nh h nh ân ƣ ặ iểm kinh tế v xã h i ủ huy n Vĩnh Bảo th nh ph Hải Phòng .......................................... 41 2 1 1 Khái quát vị trí ị lý ........................................................................ 41 2.1.2. Đặ iểm ân ƣ ...................................................................................... 41 2 1 3 Đặ iểm kinh tế v xã h i ...................................................................... 41 2 2 Khái quát hung v giáo v o tạo ủ huy n Vĩnh Bảo Th nh ph Hải Phòng ......................................................................... 42 2 2 1 Đặ iểm t nh h nh .................................................................................. 42 2.2.2. Th trạng v t nh h nh giáo tr n ị n Th nh ph Hải Phòng tỉnh Hải Phòng ........................................................................................... 43 2 2 3 Đ i ngũ án quản lý ............................................................................ 44 2.3. Th trạng v hoạt ng giảng ạy ủ giáo vi n theo tiếp n n ng l ....... 46 2.3.1. Th trạng v hoạt ng giảng ạy ủ giáo vi n theo tiếp n n ng l .... 46 2 3 2 Th trạng v hoạt ng họ t p ủ họ sinh theo tiếp n n ng l .... 54 iv Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
2 4 Th trạng hỉ ạo á tổ huy n m n ạy họ theo tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo TP Hải Phòng .................... 58 2 4 1 Th trạng ng tá hỉ ạo á TCM quản lý m ti u ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ......... 59 2 4 2 Th trạng hỉ ạo á TCM quản lý n i ung hƣơng tr nh theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ................. 61 2 4 3 Chỉ ạo á TCM quản lý vi s ng á phƣơng pháp ạy - họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ......... 63 2.4.4. Chỉ ạo á TCM quản lý vi ồi ƣỡng GV ảm ảo hi u quả ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo........ 65 2 4 5 Chỉ ạo á TCM quản lý kiểm tr ánh giá v xếp loại họ sinh theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ......... 67 2.5. Những yếu t ảnh hƣởng ến hỉ ạo á TCM ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ....................... 69 2 6 Đánh giá kết quả hỉ ạo TCM ạy họ theo tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo th nh ph Hải Phòng ................... 70 2 6 1 Những th nh t u v nguy n nhân............................................................ 70 2 6 2 Những tồn tại - hạn hế v nguy n nhân ................................................. 71 Kết lu n hƣơng 2 ...................................................................................... 73 Chƣơng 3. BIỆN PHÁP CHỈ CÁC ĐẠO TỔ CHYÊN MÔN Ở CÁC TRƢỜNG THPT HUYỆN VĨNH BẢO, HẢI PHÒNG DẠY HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG ......................................................................... 75 3 1 Nguy n tắ xu t á i n pháp ........................................................ 75 3 2 1 Nguy n tắ ảm ảo tính h th ng .................................................... 75 3 2 2 Đảm ảo tính th tiễn...................................................................... 75 3 2 3 Đảm ảo tính khả thi......................................................................... 76 3 2 4 Đảm ảo tính kế thừ ........................................................................ 76 32 M ts i n pháp hỉ ạo á tổ huy n m n ạy họ theo tiếp n n ng l ở trƣờng THPT Huy n Vĩnh Bảo th nh ph Hải Phòng ....... 77 v Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
3 2 1 Nâng o nh n thứ ho án quản lý v giáo vi n v ạy họ theo tiếp n n ng l ......................................................................... 77 3.2.2. Chỉ ạo ổi mới phƣơng pháp ạy - họ theo tiếp n n ng l ........ 79 3.2 3 Đẩy mạnh vi ồi ƣỡng nâng o n ng l huy n m n ho giáo vi n ảm ảo hi u quả ủ ạy họ theo tiếp n n ng l ................................ 84 3 2 4 Th m mƣu p ủy hính quy n ị phƣơng ầu tƣ ơ sở v t h t thiết ị ạy họ T ng ƣờng hỉ ạo vi s ng ó hi u quả CSVC TBDH trong quá tr nh ạy họ tiếp n n ng l .................... 87 3 2 5 Thƣờng xuy n kiểm tr ánh giá vi ổi mới ạy họ theo tiếp n n ng l ........................................................................................ 91 3 3 M i qu n h giữ á i n pháp ã xu t ......................................... 97 3.4. Khảo nghi m tính ần thiết v tính khả thi ủ á i n pháp ã xu t ...... 98 Kết lu n hƣơng 3 .................................................................................... 103 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .......................................................... 104 1 Kết lu n ................................................................................................ 104 2 Khuyến nghị ......................................................................................... 105 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................... 107 PHỤ LỤC .................................................................................................... 1 vi Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CMHS : Ch mẹ họ sinh CNH HĐH : C ng nghi p hó hi n ại hóa CNTT : C ng ngh th ng tin CSVC : Cơ sở v t h t ĐHSPKT : Đại họ sƣ phạm kỹ thu t GD : Giáo GD&ĐT : Giáo v o tạo GV : Giáo viên GV, HV : Giáo vi n họ vi n GVDN : Giáo vi n ạy ngh HS : Họ sinh KT-XH : Kinh tế - xã h i NL : N ng l NLTH : N ng l th h nh NVSP : Nghi p v sƣ phạm PPDH : Phƣơng pháp ạy họ PPHT : Phƣơng pháp họ t p PTDH : Phƣơng ti n ạy họ QLGD : Quản lý giáo QTDH : Quá tr nh ạy họ TBCN : Tƣ ản hủ nghĩ TCM : Tổ huy n m n THCS : Trung họ ơ sở THPT : Trung họ phổ th ng TP : Th nh ph TTCM : Tổ trƣởng huy n m n UBND : Ủy n nhân ân XHCN : Xã h i hủ nghĩ iv Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2 1 S li u th ng k s phòng họ phòng hứ n ng n m họ 2014 - 2015.................................................................................... 43 Bảng 2 2 Đ i ngũ CBQL n m họ 2014 - 2015 ........................................... 44 Bảng 2 3 Kết quả khảo sát th trạng v tr nh huy n m n NVSP ủ giáo vi n áp ứng y u ầu ổi mới hoạt ng ạy họ .......... 46 Bảng 2 4 Kết quả khảo sát th trạng v mứ giáo vi n th hi n á n i ung hoạt ng giảng ạy ................................................. 48 Bảng 2 5 Kết quả khảo sát th trạng s ng á PPDH v PTDH trong giảng ạy ủ giáo vi n ....................................................... 51 Bảng 2 6 Kết quả khảo sát th trạng v mứ họ sinh th hi n các n i ung hoạt ng họ t p ........................................................... 56 Bảng 2 7 Th trạng ng tá hỉ ạo á TCM quản lý m ti u ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo........................................................................................ 59 Bảng 2 8 Th trạng ng tá hỉ ạo á TCM quản lý n i ung hƣơng tr nh theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ........................................................................................ 61 Bảng 2 9 Th trạng ng tá quản lý vi s ng á phƣơng pháp ạy - họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở trƣờng ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo.................................................................. 63 Bảng 2 10 Th trạng quản lý vi ồi ƣỡng GV ảm ảo hi u quả ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo........................................................................................ 65 Bảng 2 11 Th trạng hỉ ạo á TCM quản lý kiểm tr ánh giá v xếp loại họ sinh theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo.................................................................. 67 Bảng 2 12 Th trạng yếu t ảnh hƣởng ến hỉ ạo á TCM ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ở á trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo ......... 69 Bảng 3 1 Khảo nghi m mứ ần thiết ủ á i n pháp hỉ ạo á tổ huy n m n ạy họ theo tiếp n n ng l ở trƣờng THPT Huy n Vĩnh Bảo th nh ph Hải Phòng ............................. 99 Bảng 3 2 Khảo nghi m mứ khả thi ủ á i n pháp hỉ ạo á tổ huy n m n ạy họ theo tiếp n n ng l ở trƣờng THPT Huy n Vĩnh Bảo th nh ph Hải Phòng ........................... 100 v Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Biểu đồ: Biểu ồ 3 1 M i tƣơng qu n giữ mứ ần thiết v mứ khả thi ủ á i n pháp xu t.......................................................... 101 Sơ đồ: Sơ ồ 1 1 M i qu n h giữ á yếu t trong hu tr nh quản lý ................... 15 vi Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài V n ki n Đại h i Đảng to n qu trong thời kỳ ổi mới ặ i t Nghị quyết Đại h i Đảng lần thứ XI n u rõ “Phát triển giáo l qu sá h h ng ầu Đổi mới n ản to n i n n n giáo Vi t N m theo hƣớng huẩn hoá hi n ại hoá xã h i hó ân hủ hó v h i nh p qu tế trong ó ổi mới ơ hế quản lý giáo phát triển i ngũ giáo vi n v án quản lý giáo l khâu then h t” Nghị quyết H i nghị Trung ƣơng 8 khó XI v ổi mới Giáo v Đ o tạo xá ịnh “Tiếp t ổi mới mạnh mẽ v ồng á yếu t ơ ản ủ giáo v o tạo theo hƣớng oi trọng phẩm h t n ng l ủ ngƣời họ ”; “T p trung phát triển trí tu thể h t h nh th nh phẩm h t n ng l ng ân phát hi n v ồi ƣỡng n ng khiếu ịnh hƣớng ngh nghi p ho họ sinh Nâng o giáo to n i n hú trọng giáo lí tƣởng truy n th ng ạo ứ l i s ng ngoại ngữ tin họ n ng l v kĩ n ng th h nh v n ng kiến thứ v o th tiễn Phát triển khả n ng sáng tạo t họ khuyến khí h họ t p su t ời”. Chƣơng tr nh giáo mới hƣớng tới vi ạy họ tí h h p v phân hó m í h o nh t l nh m phát triển n ng l ho ngƣời họ Đã ó nhi u ng tr nh nghi n ứu v v n n y v B Giáo ã ắt ầu giúp giáo vi n l m quen với ịnh hƣớng mới Ví T i li u t p hu n (Lƣu h nh n i ) Dạy họ v kiểm tr ánh giá kết quả họ t p theo ịnh hƣớng phát triển n ng l họ sinh m n v t lí Hó họ Sinh họ p THCS p THPT ã ƣ h nh th nh v triển kh i (B GD&ĐT 2014) Nhƣ v y vi họ tí h h p li n m n nh m h nh th nh v phát triển n ng l ủ họ sinh ã h nh th nh v trở th nh hủ ạo trong hƣơng tr nh giáo mới Khung n ng l ủ họ sinh THCS THPT ã ƣ xá ịnh ịnh hƣớng tí h h p á m n họ ần ƣ h nh th nh òn lại l li u lƣ ng tỉ l tí h h p thế n o ở mỗi p họ Bƣớ ầu ã ó 8 n ng l hung ã xá ịnh với họ sinh THCS, THPT là: n ng l t họ n ng l giải quyết v n v sáng tạo 1 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
n ng l t quản lí n ng l gi o tiếp n ng l h p tá n ng l s ng ng ngh th ng tin (ICT) n ng l s ng ng n ngữ n ng l tính toán Nhi m v ủ hoạt ng ạy họ l l m ho á n ng l n y ƣ h nh th nh v phát triển ở mỗi họ sinh Trong nh trƣờng i ngũ giáo vi n l l lƣ ng hủ h t th m gi á hoạt ng giáo Giáo vi n trong trƣờng THPT ƣ tổ hứ th nh tổ huy n m n theo m n họ hoặ theo nhóm m n họ . Tổ m n l mắt xí h qu n trọng trong ơ u tổ hứ ủ nh trƣờng Hoạt ng ủ tổ m n góp phần qu n trọng trong vi nâng o h t lƣ ng giáo ủ nh trƣờng ặ i t trong ng u ổi mới giáo Ch t lƣ ng ũng nhƣ hi u quả ủ hoạt ng tổ huy n m n ph thu r t nhi u v o quá tr nh quản lí ủ hi u trƣởng Đây l m t nhi m v trọng tâm và qu n trọng ủ Hi u trƣởng ở trƣờng phổ th ng trung họ trong ng u ổi mới ạy v họ theo hƣớng phát triển n ng l Xu t phát từ những lí o tr n t i "Chỉ đạo các tổ chuyên môn ở trường trung học phổ thông dạy học theo tiếp cận năng lực" phải ƣ nghi n ứu m t á h ó h th ng. 2. Mục đích nghiên cứu Đ xu t m t s i n pháp hỉ ạo tổ huy n m n th hi n ó hi u quả vi ạy họ theo tiếp n n ng l . 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu C ng tá hỉ ạo tổ huy n m n ở trƣờng THPT 3.2. Đối tượng nghiên cứu Bi n pháp hỉ ạo hi u quả ủ hi u trƣởng với các tổ huy n m n ở trƣờng THPT. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài 4.1. Giới hạn đối tượng nghiên cứu Trong khu n khổ ủ m t lu n v n thạ sĩ tá giả hỉ t p trung nghi n ứu á i n pháp hỉ ạo ủ Hi u trƣởng trƣờng THPT v hoạt ng ủ tổ m n trong ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l . 2 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
4.2. Giới hạn khách thể điều tra - Khá h thể i u tr : án quản lý v giáo vi n ng ng tá tại á trƣờng THPT thu huy n Vĩnh Bảo - th nh ph Hải Phòng - S li u khảo sát: 2014 - 2015. - Đị n nghi n ứu: 5 Trƣờng THPT thu huy n Vĩnh Bảo - thành ph Hải Phòng (THPT Nguyễn Khuyến, THPT Vĩnh Bảo THPT Nguyễn Bỉnh Khi m THPT T Hi u THPT C ng Hi n). 5. Giả thuyết khoa học Công tác hỉ ạo tổ huy n m n ủ hi u trƣởng trƣờng THPT hi n n y ã ạt ƣ kết quả nh t ịnh tuy nhi n nếu áp ng h th ng i n pháp hỉ ạo mới m t á h ó h th ng trong hỉ ạo ạy họ tiếp n n ng l th h t lƣ ng giáo sẽ ƣ nâng ov m í h ổi mới sẽ ạt ƣ nhƣ mong mu n 6. Nhiệm vụ nghiên cứu 6.1. Cơ sở lí lu n ủ ng tá hỉ ạo tổ huy n m n ở trƣờng THPT á khái ni m ạy họ theo hƣớng phát triển n ng l phƣơng pháp ạy họ v h nh thứ tổ hứ ạy họ theo tiếp n n ng l . 6.2. Đánh giá th trạng ng tá hỉ ạo hoạt ng ủ tổ huy n m n trong ạy họ hi n n y ũng nhƣ huẩn ị tâm thế ho ạy họ tiếp n n ng l tr n ị n Huy n Vĩnh Bảo Th nh ph Hải Phòng trong gi i oạn hi n nay. 6.3. Đ xu t m t s i n pháp hỉ ạo tổ huy n m n hi u quả vi tổ hứ ạy họ theo hƣớng tiếp n n ng l ho HS trƣờng THPT Huy n Vĩnh Bảo Th nh ph Hải Phòng 7. Phƣơng pháp nghiên cứu Để th hi n vi nghi n ứu t i tá giả ã s ng kết h p á phƣơng pháp nghi n ứu s u: 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận - T m hiểu á khái ni m thu t ngữ ó li n qu n ến t i. - Nghiên cứu á v n ản Nghị quyết ủ Đảng á v n ản ủ Nh nƣớ á Chỉ thị ủ ng nh Giáo v ng tá quản lý tổ huy n m n Đổi mới phƣơng pháp ạy họ 3 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
- Nghi n ứu ơ sở lý lu n v ạy họ theo tiếp n n ng l . - Hồi ứu tƣ li u li n qu n ến t i. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phƣơng pháp qu n sát phỏng v n giờ. - Phƣơng pháp i u tr ng phiếu hỏi. - Phƣơng pháp l y ý kiến huy n gi . 7.3. Phương pháp thống kê trong toán học Th ng k x lý á s li u thu th p ƣ 8. Đóng góp mới của đề tài Đ t i góp phần l m sáng tỏ m t s v n lý lu n v hỉ ạo tổ huy n môn trong ạy họ t m hiểu th trạng hoạt ng hỉ ạo tổ huy n m n ủ hi u trƣởng v xu t á i n pháp hỉ ạo ạy họ theo tiếp n n ng l áp ứng y u ầu ổi mới hƣơng tr nh giáo sắp tới tr n ị n Huy n Vĩnh Bảo Th nh ph Hải Phòng 9. Cấu trúc luận văn Ngo i phần mở ầu kết lu n v khuyến nghị nh m t i li u th m khảo ph l lu n v n ƣ tr nh y trong 3 hƣơng: Chương 1: Cơ sở lý lu n v hỉ ạo á tổ huy n m n ở trƣờng THPT tổ hứ ạy họ theo tiếp n n ng l Chương 2: Th trạng hỉ ạo á tổ huy n m n tổ hứ ạy họ theo tiếp n n ng l ở các trƣờng THPT huy n Vĩnh Bảo TP Hải Phòng Chương 3: Bi n pháp hỉ ạo á tổ huy n m n ạy họ theo ạy họ tiếp n n ng l ở các trƣờng THPT Huy n Vĩnh Bảo th nh ph Hải Phòng. 4 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHỈ ĐẠO CÁC TỔ CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỒ CHỨC DẠY HỌC THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC 1.1. Vài nét về tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới S phát triển mạnh mẽ ủ kho họ - kỹ thu t trong những th p ni n u i thế kỷ XVIII v ầu thế kỷ XIX tạo r áp l òi hỏi phải gi t ng n ng su t l o ng Kinh nghi m ủ nhi u nƣớ ho th y ể ó l lƣ ng l o ng tƣơng thí h với ặ iểm ủ kinh tế xã h i ƣơng ại n n giáo phải hƣớng tới o tạo on ngƣời ó n ng l sáng tạo tr n n n tảng họ v n vững hắ Đứng trƣớ áp l ó á nh giáo phải suy nghĩ v vi ạy v họ nhƣ thế n o ho ó hi u quả ể áp ứng y u ầu ủ sản xu t Ngƣời t ho r ng ể nâng o h t lƣ ng giáo ần phải tr n phân tí h quá tr nh l o ng ể khám phá r á quy tắ những á h thứ t t nh t giúp ho vi họ ng y ng hi u quả hơn Theo T ylor: "Phải phân tích xem trong một công việc có bao nhiêu thành tố cơ bản, có bao nhiêu thao tác và dạy những công việc đó trong một thời gian nhất định, không dạy hết những công việc mà chỉ dạy những công việc nào thường xuất hiện nhiều nhất, tần suất công việc cao nhất, công việc nào ít sử dụng thì không dạy" [38]. Đến những n m 20 ủ thế kỷ XX o y u ầu phát triển ng nghi p ị h v v thƣơng mại n n tƣ tƣởng ải á h o tạo ngh ã xu t hi n ở m t s nƣớ ng nghi p phát triển Ngƣời t nh n th y r ng o tạo truy n th ng theo h i - lớp - khó họ ni n hế nhi u khi ã kh ng áp ứng ƣ nhu ầu ủ xã h i Nhi u nơi nhi u ng nh ã th hi n nguy n tắ “cần gì học nấy” kh ng nh t thiết phải họ ho n hỉnh m t ngh Ngƣời họ ó nhu ầu ến âu th họ ến ó kh ng qui ịnh ứng nhắ v thời gi n họ t p N m 1968 trƣớ sứ ép ủ á ơ qu n quản lý giáo v ơ qu n quản lý nh nƣớ v giáo nh m ẩy nh nh vi p ng phân loại giáo 5 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
vi n hính quy n Li n ng Mỹ ã p 100 ngh n l ể á trƣờng ại họ o ẳng th m gi i n soạn hƣơng tr nh v t i li u ồi ƣỡng giáo vi n trên NL Đây l t i li u ƣ xây ng tr n huẩn giáo vi n o hính quy n Li n ng Mỹ n h nh v hi n n y ti u huẩn n y ƣ phổ iến ở nhi u nƣớ khá tr n thế giới v ƣ á ơ qu n s ng l o ng ủng h Đến 1970 ở Bắ Mỹ Đ o tạo theo NL ã ƣ h p nh n v v n ng m t á h phổ iến Đ o tạo theo á h n y kh ng ùng thời gi n quy ịnh ho khó họ m ung lƣ ng kiến thứ kỹ n ng theo ti u huẩn huy n m n ã ƣ quy ịnh (St n r of Profession) ho m t ngh l m ơn vị o Thời gi n n y hầu hết á nh nghi n ứu Bắ Mỹ ã thừ nh n r ng giáo “đào tạo dựa trên NL có gốc rễ trong đào tạo và bồi dưỡng giáo viên” [60] Cá họ giả ở thời kỳ n y ho r ng “lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng giáo viên có đặc điểm là tạo ra các sản phẩm giống nhau theo khuôn mẫu đã định, hơn nữa chương trình đào tạo, bồi dưỡng giáo viên có nét độc đáo, dễ định ra chuẩn mực và đào tạo theo những chuẩn mực đó” [60, tr. 30]. Cu i th p kỷ 70 ầu th p kỷ 80 ở Mỹ v C n giáo - o tạo tr n n ng l th hi n ƣ ứng ng r ng rãi trong GDNN B giáo Mỹ ã th nh l p m t tổ hứ li n kết qu gi á trung tâm giáo tr n NL Tuy nhiên, “cho đến những năm đầu thập kỷ 80 vẫn chưa đưa được ra một định nghĩa về đào tạo dựa trên NL cũng như các tiêu chí của chương trình đào tạo dựa trên NL được mọi người chấp nhận” [57, tr. 60] Đến u i th p kỷ 80 Trung tâm giáo qu gi v nghi n ứu GDNN ở Colum us Ohio ã soạn thảo hƣơng tr nh ƣới ạng m un 100 m un ùng ho o tạo ồi ƣỡng GVDN v giáo vi n phổ th ng ỞÚ v o u i th p kỷ 80 ã ắt ầu m t u ải á h trong o tạo giáo thiết l p m t h th ng o tạo tr n NL tạo r phƣơng pháp tr n NL ho vi ng nh n á kỹ n ng ủ ngƣời nh p ƣ th nh l p h i ồng o tạo ể xú tiến vi xây ng ti u huẩn NL trong to n qu 6 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
Cá tá giả nhƣ Roger Harris, Hugh Guthrie, Bayr Hobart, David lundberg [36] ã nghi n ứu khá to n i n v giáo v o tạo tr n NL ở Austr li ặ i t nh n mạnh ến i ảnh v lị h s ủ giáo v o tạo tr n NL ti u huẩn NL phát triển hƣơng tr nh ánh giá v ngƣời họ - hoạt ng họ theo ti u huẩn NL Hi n n y trong h th ng o tạo theo NL ở Austr li yếu t ƣ xem l then h t o gồm: - V i trò ủ á ti u huẩn NL trong giáo v o tạo - Tổ hứ o tạo tr n á ti u huẩn NL ƣới ả h i h nh thứ o tạo tại hỗ l m vi v o tạo ngo i hỗ l m vi - Đánh giá v pv n ng hứng hỉ N m 1982 Willi m E Bl nk ã ho xu t ản t i li u “sổ tay phát triển chương trình đào tạo dựa trên năng lực” [60] u n sá h ã p những v n ơ ản ủ giáo v o tạo tr n NL phân tí h ngh v phân tí h nhu ầu ngƣời họ xây ng hồ sơ n ng l ngƣời họ phát triển ng ánh giá s hiểu iết v s th hi n phát triển á gói họ t p ải tiến v quản lý hƣơng tr nh o tạo T i li u nghi n ứu ủ ng ƣ ứng ng r ng rãi v m ng lại kết quả to lớn trong o tạo ngh ở Mỹ v o những n m 1985 ủ thế kỷ XX N m 1983 Vi n h n lâm kho họ Qu gi Mỹ ã ó m t áo áo p ến y u ầu th y ổi ủ giáo o tạo trong ó nh n mạnh “chương trình đào tạo dựa trên năng lực hơn là dựa theo thời gian” [ ẫn theo 48]. Cá tiếp n NL ã phát triển mạnh mẽ trong những n m 1990 với h ng loạt á tổ hứ ó tầm ỡ ở Mỹ Anh Ú … [55] Cá ti u huẩn NL ƣ xây ng nh m áp ứng á y u ầu v hính trị kinh tế v nhƣ l á h ể huẩn ị l lƣ ng l o ng ho n n kinh tế ạnh tr nh to n ầu R t nhi u họ giả v á nh th h nh phát triển nguồn nhân l xem tiếp nn yl á h hi u quả nh t [54] ể giúp ho Giáo v o tạo áp ứng y u ầu tại nơi l m vi [51] v l á h thứ ể huẩn ị l lƣ ng l o ng ho m t n n kinh tế ạnh 7 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
tr nh to n ầu Những ngƣời huy n l m ng tá o tạo v phát triển ng s ng m h nh n ng l ể xá ịnh m t á h rõ r ng những n ng l thể ủ từng tổ hứ v á nhân ể nâng o h t lƣ ng v hi u quả ủ vi th hi n nhi m v v th ng nh t á khả n ng ủ á nhân với n ng l t lõi ủ tổ hứ Cá nh hoạ h ịnh hính sá h ng s ng m h nh n ng l nhƣ l phƣơng ti n ể xá ịnh m t á h rõ r ng v ể gắn kết giữ những òi hỏi ủ th tiễn với á hƣơng tr nh giáo v o tạo Ở Anh ã ó nhi u nghi n ứu v o tạo tr n NL ƣới s t i tr ủ H i ồng qu gi v o tạo ngh nghi p v ơ qu n quản lý o tạo ƣ th hi n ở á trƣờng ại họ o ẳng N m 1995 John W Burke ã xu t ản t i li u “giáo dục và đào tạo dựa trên NL” [53] trong t i li u n y tá giả ã tr nh y nguồn g ủ giáo v o tạo tr n NL qu n ni m v NL v ti u huẩn NL v v n ánh giá tr n NL v ải tiến hƣơng tr nh o tạo tr n NL N m 1995 tá giả Shirley Flet her viết u n “Các kỹ thuật đánh giá dựa trên năng lực thực hiện” [58] trong ó phân tí h s khá i tv o tạo theo NL ở Anh v Mỹ á nguy n tắ v th h nh ánh giá theo ti u huẩn m ti u v s ng ánh giá tr n NL vi thiết l p á ti u hí ho s th hi n thu th p ng hứng ho ánh giá NL Tuy nhi n tá giả mới hỉ ừng lại ở vi nghi n ứu ánh giá tr n NL m t khâu ủ QTDH Đến 1997 Shirley Flet her ã ho r ời t i li u “Thiết kế đào tạo dựa trên năng lực thực hiện” [58] trong ó p á ơ sở kho họ ủ vi thiết l p á ti u huẩn o tạo á kỹ thu t phân tí h nhu ầu ngƣời họ v phân tí h ng vi xây ng m un ạy họ v khung hƣơng tr nh Tổ hứ L o ng Qu tế (ILO) [40] ã ó nhi u ng tr nh nghi n ứu v NL ủ ngƣời l o ng á nghi n ứu ủ tổ hứ n y ã hỉ r r ng ể nâng o n ng su t l o ng th vi xá ịnh n ng l ngƣời l o ng o tạo n ng l ó ánh giá v hứng nh n á NL ó ý nghĩ quyết ịnh Nh n hung o tạo theo NL ã ƣ nghi n ứu từ r t sớm ở nhi u qu gi phát triển tr n thế giới nhƣ: Mỹ Anh Ú New Ze l n xứ W les 8 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
Singapore, Malaisia,… S lƣ ng v lĩnh v nghi n ứu ủ á họ giả ũng r t ạng từ vi nghi n ứu i ảnh ủ o tạo theo NL phát triển hƣơng tr nh tổ hứ o tạo ến ánh giá v hứng nh n NL ho ngƣời ƣ o tạo Để ảm ảo ng tá ạy họ th nh ng kh ng hỉ òi hỏi ngƣời giáo vi n ó á n ng l thiết kế ạy họ tiến h nh ạy họ kiểm tr ánh giá… M vi thu th p th ng tin ể l p kế hoạ h lị h tr nh thời gi n iểu ho hoạt ng ạy họ ; huy ng phân ph i tổ hứ á nguồn l quản lý giáo vi n ể th hi n t t á hoạt ng ạy họ (tổ hứ th hi n); hƣớng ẫn i u h nh ng vi giảng ạy ảm ảo tiến tr nh v thời gi n ạy họ ạt m ti u ạy họ ã ƣ r ( hỉ ạo i u khiển) ó v i trò kh ng nhỏ i với vi ho n th nh m ti u ạy họ Đó l v i trò ủ ngƣời quản lý Tuy nhi n “Quản lý hoạt ng ạy họ theo tiếp n n ng l ” vẫn òn l t i òn khá mới mẻ Cá nghi n ứu tr n ây ó những ảnh hƣởng tá ng nh t ịnh ến vi tổ hứ v quản lý hoạt ng ạy họ theo tiếp n n ng l ở Vi t N m 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam Dạy họ phát triển n ng l ho họ sinh l hƣơng tr nh giáo ịnh hƣớng n ng l ƣ n ến nhi u từ những n m 90 ủ thế kỉ XX Đây là hƣơng tr nh ạy họ nh m áp ứng với ời s ng th tiễn ng y m t phong phú v iến ng kh ng ngừng Nó khắ ph ƣ l i ung p tri thứ m t hi u ít hú ý ến khả n ng ứng ng l m ho on ngƣời hủ ng sáng tạo hơn Đã ó nhi u u h i thảo lu n nv v n ạy học theo tiếp n n ng l trong ó ó r t nhi u á i áo áo th m lu n ủ á nh giáo nh kho họ nh quản lí nhƣ h i thảo kho họ "Quản lí dạy học chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực: Vấn đề và giải pháp" o họ vi n Quản lí giáo tổ hứ trong ó ó 52 áo áo p ến nhi u nh i n khá nh u v hoạt ng ạy họ - giáo theo hƣớng tiếp n phát triển phẩm h t n ng l ngƣời họ Có thể kể ến á áo áo ti u iểu nhƣ: "Mô hình trường học mới tại Việt Nam (VNEN) xu thế của giáo dục hiện đại" Đặng T Ân B giáo v o tạo "Vai trò của việc quản lí giáo dục theo hướng phát triển toàn diện 9 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn