intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay

Chia sẻ: Tiểu Ngư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:122

Thêm vào BST
Báo xấu
17
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở lý luận và thực trạng quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở này trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay

  1. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM MAI VĂN HÂN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHẤT LƯỢNG CAO TỈNH THÁI BÌNH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY Ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC Mã số: 8 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Trần Quốc Thành THÁI NGUYÊN - 2020 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  2. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực, chưa được sử dụng và công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020 Tác giả Mai Văn Hân Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  3. LỜI CẢM ƠN Đầu tiên em xin bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo - GS.TS Trần Quốc Thành, người thầy đã tận tình giúp đỡ, định hướng khoa học và luôn động viên, khích lệ em hoàn thành luận văn. Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, tập thể các thầy, cô giáo Khoa Tâm lý - Giáo dục; Phòng Đào tạo trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên đã trực tiếp giảng dạy, định hướng trong quá trình học tập và nghiên cứu. Tôi xin chân thành cảm ơn Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Thái Bình, Ban Giám hiệu các trường tiểu học, trung học cơ sở, cán bộ quản lý, giáo viên trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình đã giúp đỡ, chia sẻ, cung cấp cho tôi nhiều tư liệu, thông tin cũng như đóng góp cho tôi nhiều ý kiến quý báu để hoàn thành luận văn này. Cuối cùng, xin cảm ơn những người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành luận văn. Trong quá trình học tập, nghiên cứu, mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng, tâm huyết và trách nhiệm, song luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp chỉ dẫn, góp ý. Xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 6 năm 2020 Tác giả Mai Văn Hân Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  4. MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... ii MỤC LỤC............................................................................................................iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ iv DANH MỤC BẢNG .............................................................................................. v MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3 4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 3 7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHẤT LƯỢNG CAO TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY ............................................................... 6 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề....................................................................... 6 1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài ....................................................................... 6 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam ...................................................................... 7 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ................................................................. 11 1.2.1. Quản lý và bồi dưỡng .............................................................................. 11 1.2.2. Học sinh giỏi ............................................................................................ 12 1.2.3. Bồi dưỡng học sinh giỏi .......................................................................... 13 1.3. Trường trung học cơ sở chất lượng cao và ý nghĩa của việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay ............ 13 1.3.1. Trường trung học cơ sở chất lượng cao................................................... 13 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  5. 1.3.2. Mục tiêu, nhiệm vụ và quyền hạn của trường THCS chất lượng cao ..... 13 1.3.3. Ý nghĩa của việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay................................................... 14 1.4. Nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay .......................................................... 17 1.4.1. Mục tiêu bồi dưỡng học sinh giỏi trong bối cảnh hiện nay ..................... 17 1.4.2. Nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi ........................................................... 17 1.4.3. Phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi trong bối cảnh hiện nay .............. 18 1.4.4. Hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi trong bối cảnh hiện nay ................... 19 1.4.5. Phối hợp của các lực lượng giáo dục trong bồi dưỡng học sinh giỏi ...... 19 1.5. Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay................................................... 21 1.5.1. Khái niệm quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay .................................. 21 1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay .................................. 22 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay................. 29 1.6.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 29 1.6.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 30 Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 32 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHẤT LƯỢNG CAO TỈNH THÁI BÌNH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY................................. 34 2.1. Khái quát về khách thể khảo sát ................................................................. 34 2.1.1. Các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình .................... 34 2.1.2. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên ........................................................... 34 2.1.3. Tình hình số lượng học sinh .................................................................... 35 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  6. 2.1.2. Kết quả thi học sinh giỏi .......................................................................... 36 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng ....................................................................... 37 2.2.1. Mục tiêu khảo sát .................................................................................... 37 2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 37 2.2.3. Khách thể khảo sát và địa bàn khảo sát ................................................... 37 2.2.4. Phương pháp khảo sát .............................................................................. 37 2.3. Thực trạng bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình ......................................................................... 38 2.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về ý nghĩa của bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao ......... 38 2.3.2. Nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao . 40 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình................................................. 47 2.4.1. Tổ chức phát hiện, tuyển chọn học sinh giỏi ........................................... 48 2.4.2. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi ... 49 2.4.3. Lập kế hoạch, xác định nội dung, chương trình bồi dưỡng..................... 51 2.4.4. Quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên ............................................ 54 2.4.5. Quản lý hoạt động học tập của học sinh .................................................. 57 2.4.6. Quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bồi dưỡng ............................. 58 2.4.7. Quản lý kiểm tra, đánh giá bồi dưỡng học sinh giỏi ............................... 59 2.4.8. Công tác thi đua, khen thưởng trong hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ... 61 2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay ........................................................................................... 62 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHẤT LƯỢNG CAO TỈNH THÁI BÌNH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY.................................................. 66 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................... 66 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  7. 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích ......................................................... 66 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................ 66 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ........................................................... 66 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................. 67 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .......................................................... 67 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay .......................... 67 3.2.1. Tổ chức phát hiện và có phương pháp tuyển chọn đúng những học sinh thực sự giỏi dựa vào năng lực ................................................................. 67 3.2.2. Xác định rõ nội dung, xây dựng và quản lý chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi ............................................................................................ 71 3.2.3. Quản lý đội ngũ giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao.......................................................................................... 73 3.2.4. Tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục trong bồi dưỡng học sinh giỏi . 77 3.2.5. Chỉ đạo hoạt động đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi dựa vào năng lực .................................................... 79 3.2.6. Đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi.............. 84 3.2.7. Quản lý sử dụng hiệu quả và đầu tư cơ sở vật chất một cách thỏa đáng cho hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ................................................... 86 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 88 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ...... 89 3.4.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 89 3.4.2. Đối tượng khảo sát................................................................................... 89 3.4.3. Nội dung khảo sát và cách thức tiến hành ............................................... 89 3.4.4. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................... 89 Tiểu kết chương 3 .............................................................................................. 92 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..................................................................... 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 96 PHỤ LỤC .............................................................................................................. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  8. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BD Bồi dưỡng CBQL Cán bộ quản lý CBQL Cán bộ quản lý GDĐT Giáo dục đào tạo GV Giáo viên HS Học sinh THCS Trung học cơ sở Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  9. DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Trình độ GV, CBQL các trường THCS chất lượng cao ............. 35 Bảng 2.2. Số lượng HS THCS các trường chất lượng cao .......................... 35 Bảng 2.3. Kết quả thi HS giỏi cấp tỉnh năm học 2018-2019, 2019-2020 ... 36 Bảng 2.4. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về ý nghĩa của bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao ......... 39 Bảng 2.5. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh về mục tiêu bồi dưỡng học sinh giỏi ........................................................ 40 Bảng 2.6. Đánh giá của CBQL, GV về nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi ....... 41 Bảng 2.7. Đánh giá của CBQL, GV về phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi .... 43 Bảng 2.8. Đánh giá của CBQL, GV về hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi ..... 44 Bảng 2.9. Đánh giá của CBQL, GV về phối hợp của các lực lượng giáo dục trong bồi dưỡng học sinh giỏi .............................................. 46 Bảng 2.11. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi ................................................................................ 49 Bảng 2.12. Thực trạng xây dụng kế hoạch, xác định nội dung, chương trình bồi dưỡng ............................................................................ 52 Bảng 2.13. Thực trạng quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên .............. 54 Bảng 2.14. Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học sinh.................... 57 Bảng 2.15. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bồi dưỡng .... 58 Bảng 2.16. Thực trạng quản lý kiểm tra, đánh giá bồi dưỡng học sinh giỏi ...... 60 Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL, GV về công tác thi đua, khen thưởng....... 61 Bảng 2.17. Đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố ............................... 63 Bảng 3.1. Khảo sát tính cần thiết của các biện pháp quản lý bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay ............................................................... 90 Bảng 3.2. Khảo sát tính khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay......................................................................... 91 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  10. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đảng và Nhà nước đã xác định mục của Giáo dục và Đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài. Vì vậy, ngoài thực hiện các hoạt động giáo dục chung để nâng cao dân trí, các cơ sở giáo dục còn có trách nhiệm đào tạo nguồn nhân lực cho xã hội và có chương trình bồi dưỡng nhân tài. Để hoàn thành mục tiêu này, Nhà nước đã có chủ trương phổ cập giáo dục bắt buộc đối với cấp tiểu học và đang tiến tới phổ cập hệ 9 năm- cấp trung học cơ sở. Như vậy, chỉ có cấp trung học phổ thông trở lên mới có trường chuyên, lớp chọn. Nhưng để đảm bảo phát hiện sớm những học sinh có năng khiếu, phát hiện và bồi dưỡng những HS có dấu hiệu phát triển sớm, các địa phương đã có các trường trung học cơ sở chất lượng cao. Đây vừa là hướng đi cần thiết để thực hiện mục tiêu bồi dưỡng nhân tài, vừa đáp ứng được nhu cầu học tập của con em nhân dân, tránh được sự lãng phí khi bỏ lỡ cơ hội của các em. Vì vậy, cấp trung học cơ sở vừa có nhiệm vụ giáo dục chung để đảm bảo mục tiêu nâng cao dân trí, vừa cần phải phát hiện học sinh có năng khiếu, có kế hoạch và biện pháp bồi dưỡng cho những học sinh giỏi để thực hiện mục tiêu đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài, dự nguồn cho các lớp năng khiếu của cấp trung học phổ thông. Do đó, bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng của các trường trung học cơ sở. Tuy nhiên, hoạt động này cần được quản lý chặt chẽ để vừa đảm bảo hiệu quả bồi dưỡng học sinh giỏi, vừa để tránh việc chạy lớp chạy trường của một số cha mẹ học sinh và cũng để tránh sự thiên lệch trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục của cấp trung học cơ sở. Chương trình giáo dục phổ thông mới ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo chú trọng “phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh; tạo môi trường học tập và rèn luyện giúp học sinh phát triển hài hoà về thể chất và tinh thần, trở thành người học tích cực, tự tin, biết vận dụng các phương pháp học Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  11. tập tích cực để hoàn chỉnh các tri thức và kĩ năng nền tảng, có ý thức lựa chọn nghề nghiệp và học tập suốt đời; có những phẩm chất tốt đẹp và năng lực cần thiết để trở thành người công dân có trách nhiệm, người lao động có văn hoá, cần cù, sáng tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển của cá nhân và yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời đại toàn cầu hoá và cách mạng công nghiệp mới” [2] đặt ra nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi cho giáo viên và cán bộ quản lý các trường trung học cơ sở chất lượng cao là làm thế nào nâng cao chất lượng hoạt động này để đáp ứng yêu cầu bối cảnh mới hiện nay; đảm bảo mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài? Mục tiêu của trường trung học cơ sở chất lượng cao là đảm bảo có cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại; đội ngũ giáo viên có chuyên môn, nghiệp vụ giỏi; giữ vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và công tác nghiên cứu khoa học; phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi, tạo môi trường thuận lợi cho học sinh trên địa bàn huyện phát triển năng khiếu, bộc lộ tố chất trên từng môn học, từng lĩnh vực. Tuy nhiên hiện nay, hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi vẫn còn tồn tại những hạn chế về công tác phát hiện, tuyển chọn học sinh giỏi, mục tiêu, phương pháp, nội dung bồi dưỡng học giỏi. Bên cạnh đó, CBQL chưa thực hiện thường xuyên quản lý các điều kiện cơ sở vật chất, quản lý tuyển chọn giáo viên, quản lý việc học của học sinh đội tuyển…Vì vậy, chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi chưa đạt hiệu quả trong bối cảnh đổi mới giáo dục. Xuất phát từ những lý do nêu trên, việc chọn nghiên cứu đề tài: Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay là rất cần thiết và có ý nghĩa. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở lý luận và thực trạng quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay, đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở này trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  12. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay. 4. Giả thuyết khoa học Việc quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên, còn tồn tại một số hạn chế. Nếu đề xuất được các biện pháp sẽ nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận về quản lý bồi dưỡng học giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay. 5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng bồi dưỡng học giỏi và quản lý bồi dưỡng học giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay. 5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng học giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Giới hạn địa bàn nghiên cứu: Đề tài sử dụng số liệu về tất cả các trường THCS chất lượng cao của tỉnh Thái Bình, nhưng khi khảo sát các nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi thì triển khai nghiên cứu tại 3 trường THCS chất lượng cao là: trường THCS 14-10, THCS Lê Quý Đôn, THCS Nguyễn Đức Cảnh. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  13. Chủ thể quản lý đội ngũ giáo viên, học sinh thực hiện hoạt động bồi dưỡng học giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao là Hiệu trưởng các trường THCS chất lượng cao. Đề tài nghiên cứu thực trạng quản lý bồi dưỡng học giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong 2 năm học 2018-2019, 2019-2020. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Sử dụng phương pháp nghiên cứu những tài liệu lý luận, văn bản, sách báo, các công trình đã nghiên cứu có liên quan đến đề tài. 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu có liên quan đến công tác bồi dưỡng HS giỏi của các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình, tổng kết kinh nghiệm tổ chức, quản lý về bồi dưỡng học sinh giỏi. Những kinh nghiệm được tổng kết sẽ là một trong những cơ sở để đề xuất các biện pháp quản lí lý bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình. 7.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi Thiết kế các mẫu phiếu hỏi phù hợp để trưng cầu ý kiến của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về hoạt động quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi đồng thời cũng nắm bắt được tính khả thi, cần thiết của các giải pháp đưa ra. 7.2.3. Phương pháp quan sát Đối với hoạt động quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi, tác giả quan sát để đánh giá về việc thực hiện hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi và hiệu quả của hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao. 7.2.4. Phương pháp phỏng vấn Trao đổi với giáo viên và học sinh về cách thức quản lý, tổ chức hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi, những khó khăn, nguyên nhân của khó khăn… 7.2.5. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  14. Phương pháp này sử dụng để thu thập các thông tin thực tế về hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao và kinh nghiệm quản lý hoạt động bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình… 7.2.6. Phương pháp chuyên gia Xin ý kiến của cán bộ quản lý cấp Sở, cấp phòng, cán bộ quản lý các trường THCS, các giáo viên có kinh nghiệm bồi dưỡng HS giỏi. 7.3. Phương pháp xử lí số liệu Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lí các số liệu phục vụ công tác nghiên cứu. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài Mở đầu, Kết luận, Khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn được chia thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  15. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHẤT LƯỢNG CAO TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài Thời Trung Quốc cổ đại, Thân Nhân Trung để lại cho đời một triết lý thì sâu sắc, có ý nghĩa đến ngày nay, ông nhấn mạnh “Hiền tài là nguyên khí quốc gia. Nguyên khí mạnh thì thế nước vững. Nguyên khí yếu thì thế nước suy. Bởi vậy chăm lo phát hiện và bồi dưỡng, trọng dụng hiền tài là việc quan tâm hàng đầu của các bậc đế vương” [31]. Đến năm 1985, Trung Quốc thừa nhận phải có một chương trình giáo dục đặc biệt dành cho hai loại đối tượng học sinh yếu kém (slow learners) và học sinh giỏi, trong đó cho phép các học sinh giỏi có thể học vượt lớp (to skip grades) [dẫn theo 29]. Hàn Quốc luôn quan tâm đến phát hiện và tuyển chọn tài năng trẻ: Cũng giống như các quốc gia phát triển khác, Hàn Quốc đặc biệt quan tâm đến chiến lược phát triển giáo dục, coi phát triển giáo dục là điều kiện sống còn để phát triển đất nước. Song song với phát triển giáo dục đại trà, Hàn Quốc đặc biệt coi trọng giáo dục để phát hiện, đào tạo nhân tài trong những lĩnh vực xác định là mũi nhọn của đất nước ngay từ khi còn là học sinh. “Hàn Quốc quan niệm trẻ em năng khiếu là một bộ phận không thể tách rời tổng thể tài nguyên và trí tuệ được coi là một loại tài nguyên quý nhất của một dân tộc, là tài sản quý nhất trong tương lai”. “Họ cho rằng giáo dục năng khiếu, tài năng là một chiến lược phát triển cơ bản phải được coi là ưu tiên số một so với bất kỳ ngành phát triển nào”. Hàn Quốc đã xây dựng chiến lược cụ thể để phát hiện và tuyển chọn học sinh năng khiếu [dẫn theo 29]. Nước Mỹ mãi đến thế kỉ 19 mới chú ý tới vấn đề giáo dục học sinh giỏi và tài năng. Đầu tiên là hình thức giáo dục linh hoạt tại trường St. Public Schools Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  16. Louis 1868 cho phép những HS giỏi học chương trình 6 năm trong vòng 4 năm; sau đó lần lượt là các trường Woburn, MA in 1884; Elizabeth, NJ in 1886; and in Cambridge, MA in 1891 (Colangelo & Davis; Piirto). Và trong suốt thế kỉ XX, HS giỏi đã trở thành một vấn đề của nước Mỹ với hàng loạt các tổ chức và các trung tâm nghiên cứu, bồi dưỡng học sinh giỏi ra đời. Năm 2002 có 38 bang của Hoa Kỳ có đạo luật về giáo dục HS giỏi (Gifted & Talented Student Education Act) trong đó 28 bang có thể đáp ứng đầy đủ cho việc GD học sinh giỏi [31]. Nước Anh thành lập cả một Viện hàn lâm quốc gia dành cho học sinh giỏi và tài năng trẻ (The National Academy for Gifted and Talented Youth, xây dựng website http://www.nagty.ac.uk) và Hiệp hội quốc gia dành cho học sinh giỏi (The National Association for Gifted Children http://www.nagcbritain.org.uk), bên cạnh Website hướng dẫn GV dạy cho HS giỏi và HS tài năng (Guidance for teachers in teaching gifted and talented students: http://www.nc.uk.net/gt/) [31]. Từ năm 2001 chính quyền New- Zealand đã phê chuẩn kế hoạch phát triển chiến lược học sinh giỏi (website http: //www .tki.org.nz/e/gifted/). CHLB Đức có Hiệp hội dành cho HS giỏi và tài năng Đức [31]. Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, bồi dưỡng học sinh giỏi luôn được quan tâm và nằm trong chiến lược phát triển chương trình giáo dục phổ thông. Vì vậy, các quốc gia đã tích cực triển khai các hình thức và phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi đa dạng. 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam Các nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng Việc chọn nhân tài, bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng các tài năng luôn được ông cha ta qua các vương triều chú trọng. Những người được chọn dạy trong Quốc Tử Giám là những người học rộng, tài cao và có nhân cách. Những người đỗ đạt trong các kỳ thi của Quốc Tử Giám đều được bổ nhiệm vào những vị trí tương xứng với tài năng của họ bất kể xuất thân từ những tầng lớp nào trong xã hội trừ những ngoại lệ được pháp luật của các Vương triều qui định. Bài học lớn nhất mà lịch sử Quốc Tử Giám để lại mà hậu thế ngày hôm nay hình như bị lãng quên Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  17. khá lâu: Trị quốc dựa vào nhân tài. Ngay ở tấm bia đầu tiên (khoa 1442) ông cha ta đã chỉ rõ "Hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí vững thì thế được mạnh và thịnh, nguyên khí kém thì thế nước yếu và suy, cho nên các đấng thánh đế minh vương không ai không chăm lo xây dựng nhân tài”. Muốn có nhân tài "phải vun trồng, bồi dưỡng nhân tài". Mục đích ban đầu của việc mở Quốc Tử Giám là dạy dỗ các con cháu của Hoàng gia. Tuy nhiên, Quốc Tử Giám đã hoàn toàn vượt qua mục đích này và trở thành nơi đào tạo nhân tài cho đất nước kể từ khi thành lập [dẫn theo 15]. Ở nước ta ngay từ năm 1950, Bác Hồ đã chỉ thị phải tuyển chọn những thanh niên có đủ những tiêu chí cần thiết, gửi sang Trung Quốc, Liên Xô, Đông Âu học tập để đào tạo thành trí thức bậc cao cho đất nước; ra quyết định mở trường khoa học cơ bản, trường sư phạm cao cấp trên đất bạn... để tạo dựng một lớp người có tài có đức, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc khi hòa bình lập lại [31]. Các nghiên cứu về bồi dưỡng học sinh giỏi Cuốn sách Giáo trình bồi dưỡng học sinh giỏi hóa học trung học phổ thông của tác giả Cao Cự Giác đã đề cập đến các vấn đề lý luận như: Một số quan niệm về học sinh giỏi; Bồi dưỡng học sinh giỏi với việc đào tạo nhân tài cho đất nước; Các nghiên cứu về bồi dưỡng học sinh giỏi; Mục tiêu và các biện pháp tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi; Xã hội hóa công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Những vấn đề lý luận trên là cơ sở để tác giả tham khảo để triển khai cơ sở lý luận của đề tài [11]. Lê Thị Hữu Huyền trong công trình Thiết kế tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi Hóa học lớp 10 trung học phổ thông chuyên đã nhấn mạnh đến tính cấp thiết của việc phát hiện, tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi, tác giả khẳng định “Việc phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ thường xuyên quan trọng của các cơ quan chức năng và của mỗi trường, mỗi giáo viên. Trong đó, một trong những nhiệm vụ quan trọng của trường chuyên là công tác tuyển Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  18. chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi. Làm thế nào để đạt kết quả tốt, quả là một vấn đề không đơn giản” [19]. Các nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi Công trình nghiên cứu của Nguyễn Thị Thanh Nam (2012) Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường THCS Lê Hữu Trác, tỉnh Hưng Yên [22] trên cơ sở nghiên cứu thực trạng đã đề ra các biện pháp như: Quán triệt và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi; Xây dựng kế hoạch chỉ đạo thiết thực với từng bước đi thích hợp; Tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục khi tổ chức các hoạt động giáo dục của nhà trường, tạo sự đồng thuận trong các hoạt động; Tuyển chọn và bồi dưỡng giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi; Các biện pháp bồi dưỡng và phát triển học sinh giỏi. Những biện pháp nêu trên tác giả luận văn có thể kế thừa để xây dựng các biện pháp cho đề tài. Công trình nghiên cứu của Hoàng Khắc Tiệp (2012) về Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường THCS Lê Quý Đôn, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định trong bối cảnh hiện nay [30] đã đề xuất các biện pháp như: Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên và cha mẹ học sinh về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi; Tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục khi tổ chức các hoạt động trong nhà trường, tạo sự đồng thuận trong các hoạt động; Đổi mới mục tiêu, nội dung, hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi; Cải tiến chế độ chính sách thi đua khen thưởng để khuyến khích học sinh và giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi; Tạo động lực cho giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi; Đầu tư thỏa đáng cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi. Những biện pháp nêu trên tác giả luận văn có thể kế thừa để xây dựng các biện pháp cho đề tài. Công trình nghiên cứu của Bùi Mỹ Hạnh (2014) về Biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng học sinh giỏi tại trung học phổ thông chuyên Hà Nội - Amster dam [15] đã phân tích, đánh giá nội dung, hình thức bồi dưỡng, điều kiện cơ sở vật chất, sự phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội, công tác thi đua khen Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  19. thưởng và quản lý công tác bồi dưỡng HS giỏi để đề xuất các biện pháp như: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể, thiết thực; Đầu tư thích đáng cho cơ sở vật chất, mua sắm tài liệu; Tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục… Những biện pháp nêu trên tác giả luận văn có thể kế thừa để xây dựng các biện pháp cho đề tài. Công trình nghiên cứu của Ngô Văn Mậu (2014) về Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học cơ sở huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh [21] đã đề xuất các biện pháp thiết thực như Kế hoạch hóa trong hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi; Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tiếp cận năng lực; Tăng cường đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi; Thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi….Những biện pháp nêu trên tác giả luận văn có thể kế thừa để xây dựng các biện pháp cho đề tài. Công trình nghiên cứu của Lê Trường Giang (2015) về Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường phổ thông dân tộc nội trú trung học phổ thông huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên trong bối cảnh hiện nay [12] đã nhấn mạnh tầm quan trọng của bồi dưỡng học sinh giỏi nhằm phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh, đề cập tới nội dung quản lý như công tác phát hiện, tuyển chọn học sinh giỏi; Lập kế hoạch; Tổ chức bồi dưỡng và đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất cho hoạt động bồi dưỡng. Từ kết quả nghiên cứu thực trạng, tác giả đưa ra một số biện pháp như: Kế hoạch hóa việc tuyển chọn, phát hiện học sinh giỏi; Chỉ đạo giáo viên đổi mới phương pháp và hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi; Phát triển kỹ năng tự học cho học sinh; Cải tiến chế độ thi đua, khen thưởng….Những kết quả đạt được của nghiên cứu này là cơ sở để tác giả tham khảo và triển khai thực hiện cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài. Công trình nghiên cứu của Nguyễn Văn Dũng (2015) về Quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học phổ thông chuyên Thái Bình, tỉnh Thái Bình [8] đã phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thực trạng giáo viên, quản Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
  20. lý chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi, quản lý hoạt động của giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi, quản lý việc học của đội tuyển và mức độ đáp ứng về cơ sở vật chất cho công tác bồi dưỡng. Tác giả đã đã đề xuất các biện pháp rất cần thiết và rất khả thi như: Phát hiện, tuyển chọn, thành lập đội dự tuyển và đội tuyển quốc gia; Thu hút, tuyển chọn, bồi dưỡng giáo viên dạy học sinh chuyên; Xây dựng chương trình, kế hoạch, tổ chức thực hiện nội dung bồi dưỡng; Đầu tư cơ sở vật chất; Xã hội hóa giáo dục trong công tác học sinh giỏi; Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi. Những biện pháp nêu trên tác giả luận văn có thể kế thừa để xây dựng các biện pháp cho đề tài. Các nghiên cứu ở Việt Nam cho thấy, bồi dưỡng học sinh giỏi và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi rất cần thiết. Mỗi một nghiên cứu đã đưa ra các biện pháp phù hợp với tình hình thực tiễn ở địa bàn nghiên cứu. Đến nay, chưa có một công trình nghiên cứu nào về quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, vì vậy, trên cơ sở kế thừa những công trình nghiên cứu nêu trên tác giả có cơ sở để xây dựng cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài nghiên cứu. 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Quản lý và bồi dưỡng 1.2.1.1. Quản lý Theo Hà Thế Ngữ và Đặng Vũ Hoạt: Quản lý là một quá trình định hướng, quá trình có mục tiêu, quản lý là một hệ thống là quá trình tác động đến hệ thống nhằm đạt được mục tiêu nhất định" [23,tr. 8]. Các tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: Quản lý là hoạt động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức [7]. Trên cơ sở những quan niệm và định nghĩa khác nhau về văn hóa, theo chúng tôi, Quản lý là tác động có định hướng, có mục đích, có hệ thống thông tin của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm thực hiện các mục tiêu đề ra. 1.2.1.2. Bồi dưỡng Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1641 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2