Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng

Chia sẻ: Ganuongmuoilu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:136

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu cơ sở lý luận, khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho giáo viên tại các trường Tiểu học, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng; từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động này tại trường Tiểu học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Huỳnh Thị Diệu Hiền QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC SƯ PHẠM CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH SÓC TRĂNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Thành phố Hồ Chí Minh - 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Huỳnh Thị Diệu Hiền QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC SƯ PHẠM CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH SÓC TRĂNG Chuyên ngành : Quản lý giáo dục Mã số : 814011455 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. NGUYỄN VĂN Y Thành phố Hồ Chí Minh - 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn thành luận văn là kết quả của bản thân tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS. TS. Nguyễn Văn Y. Nội dung nghiên cứu trong luận văn của tôi hoàn toàn trung thực và chưa có ai công bố trong bất kỳ công trình nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Tác giả Huỳnh Thị Diệu Hiền
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, em xin kính gửi tới PGS. TS. Nguyễn Văn Y lời những cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất. Thầy đã nhiệt tình hướng dẫn và động viên em trong quá thực hiện Luận văn. Thầy đã giúp em nhận ra được những chỗ đúng, chỗ sai, cách thể hiện quan điểm trong luận văn và cách viết Luận văn sao cho khoa học, logic và hiệu quả nhất. Chân thành cảm ơn lãnh đạo và quý Thầy/Cô khoa Khoa học Giáo dục và Phòng Sau Đại học Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và các Thầy/Cô đã hướng dẫn các học phần trong quá trình học tập. Bên cạnh đó, tôi cũng xin cảm ơn sự hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi của Ban giám hiệu, GV các trường Tiểu học ở huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng cùng đồng nghiệp, gia đình và bè bạn. Dù rất cố gắng trong quá trình thực hiện, song chắc chắn luận văn vẫn còn thiếu sót, kính mong nhận được sự giúp đỡ, góp ý của quý Thầy/Cô và các bạn. Chân thành cảm ơn! Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2018 Tác giả Huỳnh Thị Diệu Hiền
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC SƯ PHẠM CHO GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC................................................................................................8 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..................................................................................8 1.1.1. Nước ngoài ..................................................................................................8 1.1.2. Trong nước ................................................................................................11 1.2. Một số khái niệm liên quan đến vấn đề nghiên cứu .........................................13 1.2.1. Hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên .............................13 1.2.2. Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ................16 1.3. Hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tại trường Tiểu học .............18 1.3.1. Mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm ..............................18 1.3.2. Nội dung bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tiểu học .................18 1.3.2.Yêu cầu về chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học .....................................19 1.3.3. Hệ thống các năng lực sư phạm cần bồi dưỡng cho giáo viên tiểu học theo hướng tiếp cận Năng lực thực hiện ...........................................20 1.3.4. Hình thức và phương pháp bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tiểu học .............................................................................................23 1.3.5. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tiểu học .............................................................................................25 1.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên trường tiểu học ...........................................................................................................27
1.4.1. Sự cần thiết phải quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tại trường Tiểu học ...................................................................27 1.4.2. Phân cấp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tại trường tiểu học ............................................................................27 1.4.3. Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên tại trường tiểu học theo hướng tiếp cận các chức năng thực hiện ................28 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên .........................................................................................33 1.5.1. Yếu tố chủ quan .........................................................................................33 1.5.2. Yếu tố khách quan .....................................................................................34 Tiểu kết Chương 1 .......................................................................................................35 Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC SƯ PHẠM CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH SÓC TRĂNG ....36 2.1. Khái quát về công tác giáo dục - đào tạo ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng...........................................................................36 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng........................................................................................................38 2.2.1. Mục đích nghiên cứu .................................................................................38 2.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực trạng ..........................................................38 2.2.3. Thực trạng quản lý hoạt động bồ dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường tiểu học huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ..............42 2.3. Kết quả nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng........................................................................................................43 2.3.1. Thực trạng về công tác bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ...................43
2.3.2. Thực trạng về công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ..........................................................................................58 2.3.3. Nguyên nhân ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ....................................................................72 Tiểu kết Chương 2 .......................................................................................................76 Chương 3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC SƯ PHẠM CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH SÓC TRĂNG ....77 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ....................................................................................77 3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống - cấu trúc ..............................................................77 3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ...........................................................77 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ............................................................78 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ...............................................................78 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ................79 3.2.1. Biện pháp 1 ................................................................................................80 3.2.2. Biện pháp 2 ................................................................................................81 3.2.3. Biện pháp 3 ................................................................................................83 3.2.4. Biện pháp 4 ................................................................................................85 3.2.5. Biện pháp 5 ................................................................................................87 3.2.6. Biện pháp 6 ................................................................................................88 3.2.7. Biện pháp 7 ................................................................................................89 3.3. Khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ...........................................................91 3.3.1. Mô tả cách thức khảo sát ...........................................................................91 3.3.2. Vài nét về khách thể nghiên cứu ...............................................................92
3.3.3. Khảo sát tính cần thiết các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng ....................................................................94 3.3.4. Khảo sát tính khả thi của các biện pháp quản lý công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng .....................................97 Tiểu kết chương 3 ......................................................................................................101 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ ....................................................................................102 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................104 PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT VIẾT TẮT VIẾT ĐẦY ĐỦ 1. BDTX : bồi dưỡng thường xuyên 2. BGH : Ban giám hiệu 3. CBQL : cán bộ quản lý 4. CNTT : công nghệ thông tin 5. GD&ĐT : Giáo dục và Đào tạo 6. GDTH : giáo dục tiểu học 7. GV : giáo viên 8. GVTH : giáo viên tiểu học 9. HS : học sinh 10. KN : kỹ năng 11. KT : kiến thức 12. TĐ : thái độ 13. NLSP : năng lực sư phạm 14. NLTH : năng lực thực hiện 15. QLGD : quản lý giáo dục
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.3. Các hình thức bồi dưỡng năng lực dạy học và năng lực giáo dục ...........23 Bảng 1.4. Các nội dung bồi dưỡng năng lực dạy học và năng lực giáo dục ............26 Bảng 2.1. Quy ước thang định khoảng các mức độ của phiếu hỏi ...........................40 Bảng 2.2. Thông tin về đối tượng nghiên cứu..........................................................42 Bảng 2.3. Mức độ cần thiết của các hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ...................................................................................................44 Bảng 2.4. Mức độ thực hiện các hoạt động liên quan đến bồi dưỡng năng lực chung cho giáo viên tiểu học ...................................................................45 Bảng 2.5. Mức độ thực hiện các hoạt động bồi dưỡng năng lực giáo dục cho giáo viên tiểu học .....................................................................................49 Bảng 2.6. Hiệu quả thực hiện các hình thức bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ...................................................................................................51 Bảng 2.7. Hiệu quả thực hiện các phương pháp bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ............................................................................................53 Bảng 2.8. Mức độ thực hiện các hình thức đánh giá năng lực sư phạm cho giáo viên ...........................................................................................................54 Bảng 2.9. So sánh đánh giá giữa hai nhóm khách thể CBQL và GV về thực trạng hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ...................57 Bảng 2.10. Kết quả mối tương quan giữa nhận thức tính cần thiết của hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm với mức độ thực hiện các nội dung bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ...................................................58 Bảng 2.11. Mức độ cần thiết của các hoạt động quản lý bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ..................................................................................58 Bảng 2.12. Thực trạng thực hiện chức năng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ..................................................................................61 Bảng 2.13. Thực trạng thực hiện chức năng tổ chức bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ............................................................................................63
Bảng 2.14. Thực trạng thực hiện chức năng chỉ đạo bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ............................................................................................65 Bảng 2.15. Thực trạng thực hiện chức năng kiểm tra, đánh giá công tác bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ...................................................68 Bảng 2.16. So sánh mức độ thực hiện các chức năng quản lý bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên theo các biến số...................................................69 Bảng 2.17. So sánh hiệu quả thực hiện các chức năng quản lý bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên theo các biến số ............................................70 Bảng 2.18. Kết quả mối tương quan giữa nhận thức và mức độ thực hiện các chức năng quản lý bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ..............71 Bảng 2.19. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến công tác quản lý bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ...................................................72 Bảng 2.20. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến công tác quản lý bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên .............................................74 Bảng 3.1. Cách quy đổi điểm các mức độ cho thang đo ..........................................92 Bảng 3.2. Vài nét về khách thể tham gia khảo sát ...................................................93 Bảng 3.3. Mức độ cần thiết của các biện pháp phát triển hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ..............................................................94 Bảng 3.4. Mức độ khả thi của các biện pháp phát triển hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ..............................................................97
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Mức độ thực hiện các hoạt động liên quan đến bồi dưỡng năng lực chung cho GVTH ................................................................................................. 46
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục Tiểu học là cấp học có vai trò nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân của nước ta. Vai trò đặc biệt quan trọng của giáo dục Tiểu học thể hiện ở việc chuyển từ mục tiêu truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực và phẩm chất người học. “Chương trình giáo dục cấp Tiểu học nhằm giúp học sinh (HS) hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về thể chất và tinh thần, phẩm chất và năng lực; định hướng chính vào giá trị gia đình, dòng tộc, quê hương, những thói quen cần thiết trong học tập và sinh hoạt.” (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2015). Để giáo dục Tiểu học ngày càng phát triển, vấn đề đào tạo nguồn nhân lực cần phải được quan tâm hàng đầu. Trong giáo dục, hai nguồn nhân lực cơ bản nhất chính là đội ngũ cán bộ quản lý và đội ngũ nhà giáo. Trong đó, đội ngũ nhà giáo giữ vai trò nòng cốt. Hiệu quả giáo dục của mỗi nhà trường phụ thuộc rất lớn vào nhân tố này. Trong thời gian gần đây, vấn đề bồi dưỡng NLSP cho GV đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo (BGDĐT) cùng các cấp quản lý giáo dục (QLGD) đặc biệt quan tâm. Liên quan đến nội dung này có những văn bản đã được ban hành như Nghị quyết số 29-NQ/TW- Ban Chấp hành Trung ương, ngày 4 tháng 11 năm 2013 về Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” (Ban chấp hành Trung ương, 2013), Luật Giáo dục số: 44/2009/QH12: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục số: 38/2005/QH11(Quốc hội, Luật giáo dục, 2009), Thông tư số: 32/2011/TT - BGDĐT, ngày 8 tháng 8 năm 2011 ban hành chương trình bồi dưỡng thường xuyên GVTH (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2011), Quyết định số: 732/QĐ-TTG- Thủ tướng Chính phủ ngày 29 tháng 04 năm 2016, Phê duyệt đề án đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025 (Thủ tướng Chính phủ, 2016), Kế hoạch số 56/KH-UBND của UBND tỉnh Sóc Trăng ngày 18 tháng 8 năm 2015 về thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo nội dung Nghị quyết số 29- NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khoá XI (Ủy ban nhân tỉnh Sóc Trăng, 2015),...
2 Qua các văn bản trên, chúng ta có thể xác định được mục đích bồi dưỡng GV là giúp GV cập nhật kiến thức, bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, phát triển năng lực dạy học, năng lực giáo dục và những năng lực khác theo yêu cầu của chuẩn nghề nghiệp; từ đó giúp GV “thực hiện tốt yêu cầu nhiệm vụ năm học, cấp học, yêu cầu phát triển giáo dục của địa phương, yêu cầu đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục; phát triển năng lực tự học, tự bồi dưỡng; năng lực tự đánh giá hiệu quả bồi dưỡng thường xuyên, chuẩn nghề nghiệp GVTH; năng lực tổ chức, quản lý hoạt động tự học, tự bồi dưỡng GV của nhà trường” (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2012). Trong hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV, nhà quản lý là lực lượng đóng vai trò chủ đạo. Chất lượng hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV phụ thuộc rất lớn vào trình độ, năng lực quản lý của đội ngũ này. Do đó, công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV giữ một vai trò rất quan trọng trong giai đoạn đổi mới quản lý GDTH hiện nay. Trong những năm qua, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng rất quan tâm và chăm lo đến công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nói chung và đội ngũ GVTH nói riêng. Số lượng GV hàng năm cơ bản đủ về số lượng, đáp ứng nhu cầu dạy học 2 buổi/ngày (Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Châu Thành, 2017). Tỷ lệ GV đạt chuẩn là 100% trong đó số GV có trình độ trên chuẩn ngày càng được nâng lên. Bên cạnh đó, hoạt động bồi dưỡng GV ở các trường Tiểu học trong huyện cũng được Ban giám hiệu các trường quan tâm. Nhà trường cũng đã thực hiện nhiều hoạt động để bồi dưỡng NLSP cho GV như: ban hành các văn bản bồi dưỡng NLSP cho GV, chỉ đạo đổi mới sinh hoạt chuyên môn cho GV tại trường, tổ chức hoạt động sinh hoạt sư phạm chuyên đề, thanh tra hoạt động sư phạm nhà giáo, kiểm tra hoạt động bồi dưỡng thường xuyên GV, chỉ đạo thao giảng, dự giờ, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện hồ sơ, sổ sách,... (Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng, 2016). Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm thì công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GVTH vẫn còn hạn chế. Một số CBQL và GV chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của hoạt động này, hoạt động bồi dưỡng GV tuy được tổ chức nhiều nhưng chưa mang lại hiệu quả thực sự, một số nội dung bồi dưỡng GV còn chồng
3 chéo, kế hoạch bồi dưỡng phụ thuộc rất nhiều vào các văn bản chỉ đạo của cấp trên, công tác phối hợp giữa các bộ phận vẫn chưa nhịp nhàng,... Qua quá trình nghiên cứu, tôi nhận thấy có khá nhiều đề tài viết về quản lý đội ngũ GVTH, quản lý hoạt động bồi dưỡng GVTH theo chuẩn nghề nghiệp, quản lý hoạt động dạy học của GVTH,... Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu về quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GVTH tại tỉnh Sóc Trăng. Xuất phát từ những yêu cầu trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng”. 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận, khảo sát thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho giáo viên tại các trường Tiểu học, huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng; từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động này tại trường Tiểu học. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở trường tiểu học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. 4. Giả thuyết khoa học Quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV tại các trường Tiểu học đã đạt được một số kết quả nhất định trong khâu lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn còn nhiều hạn chế trong việc thực hiện đổi mới các nội dung bồi dưỡng, hoạt động phối hợp trong tổ chức hoạt động bồi dưỡng và quản lý các điều kiện ảnh hưởng đến hoạt động bồi dưỡng NLSP cho giáo viên. Do đó, nếu các biện pháp được đề xuất có tính khả thi và khoa học sẽ góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP tại trường Tiểu học. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hoá cơ sở lý luận liên quan đến hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản
4 lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV tại trường Tiểu học. Khảo sát và đánh giá thực trạng hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. Khảo nghiệm tính khả thi và khoa học của các biện pháp đã đề xuất. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung Nội dung chính của quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV mà đề tài tập trung nghiên cứu là quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học và năng lực giáo dục (nghĩa hẹp). Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng vận dụng quan điểm “lấy người học làm trung tâm” trong quá trình tổ chức hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở một số trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. 6.2. Về đối tượng và phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu được tiến hành khảo sát đối với Ban giám hiệu trường Tiểu học, Tổ trưởng chuyên môn và GV của 7 trường tiểu học tại huyện Châu Thành, Sóc Trăng. 7. Phương pháp luận nghiên cứu 7.1. Cơ sở phương pháp luận 7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc Hệ thống là một tổng thể, mỗi hệ thống được tạo nên bởi nhiều thành tố có mối quan hệ mật thiết, tác động qua lại lẫn nhau. Khi một thành tố thay đổi sẽ dẫn đến sự thay đổi của cả hệ thống. Quan điểm hệ thống - cấu trúc là cơ sở giúp tôi nhận thấy được vị trí và tầm quan trọng của công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV trong công tác quản lý chung ở trường Tiểu học. Do đó, có thể nói rằng, công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV là một nhân tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của cấp Tiểu học.
5 Xét về nội dung, công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV là một hệ thống được hợp thành bởi nhiều yếu tố như: mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức, chủ thể, môi trường,... Xét theo chức năng, công tác này được hợp thành bởi 4 chức năng là: lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra - đánh giá hoạt động. Các yếu tố trong hệ thống có mối quan hệ chặt chẽ và ảnh hưởng lẫn nhau. Do đó, khi ta tác động vào một yếu tố trong công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV thì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng và sự phát triển của cả công tác quản lý hoạt động này. 7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic Xuất phát từ quan điểm này, khi thực hiện đề tài, tôi sẽ tiến hành nghiên cứu theo một trình tự hợp lý. Trước tiên, tôi thống kê và khái quát quá trình phát triển và một số kết quả đạt được của hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP trong và ngoài nước. Kế đến, tôi tiến hành khảo sát hoạt động này tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. Qua khảo sát, tôi đưa ra những nhận định về sự phát triển của hoạt động này và so sánh chúng với yêu cầu phát triển của giáo dục Tiểu học và quản lý giáo dục Tiểu học hiện nay. Sau cùng, tôi sẽ đưa ra những biện pháp cần thiết và khả thi để quản lý hoạt động này ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. Khi thực hiện đề tài, tôi sẽ nghiên cứu và trình bày từng nội dung theo một trình tự logic giữa các chương. 7.1.3. Quan điểm thực tiễn Từ việc nghiên cứu thực tiễn, tôi xác định thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV tại 7 trường Tiểu học là đại diện cho các trường Tiểu học ở huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng; xác định những mặt đã làm được, chưa làm được; những thuận lợi, khó khăn; những ưu điểm, hạn chế; từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học này. 7.2. Phương pháp nghiên cứu 7.2.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Áp dụng phương pháp nghiên cứu lý luận vào việc phân tích, tổng hợp, hệ
6 thống hoá những tài liệu liên quan đến hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở trường Tiểu học. Áp dụng quan điểm “Lấy người học làm trung tâm” làm định hướng chính cho công tác nghiên cứu. 7.2.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi Mục đích: thu thập số liệu về thực trạng hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. Đối tượng: Ban giám hiệu, Tổ trưởng chuyên môn và GV tại 7 trường Tiểu học trong huyện Châu Thành. Nội dung: thực trạng hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. 7.2.2.1. Phương pháp phỏng vấn Mục đích: bổ sung một số thông tin về thực trạng hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành để làm sáng tỏ thêm những nội dung cần nghiên cứu của đề tài và hoàn chỉnh các nội dung chưa được trả lời trong phiếu hỏi. Xin ý kiến một số chuyên gia QLGD có kinh nghiệm trong lĩnh vực để khảo sát tính khoa học và khả thi của các biện pháp đã đề xuất. Đối tượng phỏng vấn: Ban giám hiệu (mỗi trường 2 người) và GV của 7 trường (mỗi trường phỏng vấn 2 GV). Nội dung phỏng vấn: thực trạng hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. 7.2.2.1. Phương pháp thống kê toán học Sử dụng phần mềm SPSS 20 và phần mềm Excel 2010 để xử lý số liệu thu thập được từ khảo sát bằng phiếu trưng cầu ý kiến và phiếu phỏng vấn để đánh giá thực trạng và thống kê tính cần thiết và khả thi của các biện pháp được đề xuất.
7 8. Đóng góp của luận văn 8.1. Về mặt lý luận Luận văn trình bày tổng quan những nội dung cơ bản của hoạt động bồi dưỡng NLSP và quản lý bồi dưỡng NLSP GVTH ở Việt Nam; phát hiện và kế thừa những thành tựu mới về quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP GVTH theo xu hướng tiến bộ ở các nước có nền giáo dục phát triển trên thế giới; từ đó, góp phần phát triển hệ thống cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GVTH. 8.2. Về mặt thực tiễn Qua việc đánh giá thực trạng bồi dưỡng NLSP và quản lý bồi dưỡng NLSPcho giáo viên tiểu học, người nghiên cứu đề xuất những biện pháp cần thiết và khả thi để quản lý công tác bồi dưỡng NLSP cho GV ở các trường Tiểu học tại huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng. 9. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm có 3 chương chính: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho giáo viên ở trường Tiểu học Chương 2. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện châu thành, Tỉnh Sóc Trăng Chương 3. Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho giáo viên ở các trường Tiểu học tại huyện châu thành, Tỉnh Sóc Trăng
8 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC SƯ PHẠM CHO GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Nước ngoài Quản lý hoạt động bồi dưỡng NLSP cho GV hiện nay đang là vấn đề được các cấp quản lý giáo dục trên thế giới quan tâm. Hoạt động này được thể hiện như sau: Tại Phần Lan, đất nước có nền giáo dục được đánh giá là “độc đáo nhất” hiện nay với chính sách “lấy GV là trung tâm” được phát huy tuyệt đối ở các trường và trong toàn ngành giáo dục thì vấn đề bồi dưỡng GV rất được chú trọng. Tại quốc gia này, hoạt động bồi dưỡng GV được giao quyền tự chủ ngay tại mỗi trường. Trong đó, Hiệu trưởng giữ vai trò rất quan trọng. Để đảm bảo việc chuyển đổi mục tiêu giáo dục từ “học cái gì” sang “học thế nào” thì người đứng đầu giáo dục ở Phần Lan - bà Anile cũng đã từng khẳng định vai trò của người Hiệu trưởng và của GV trong hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng NLSP cho GV như sau: “Mỗi hiệu trưởng sẽ có một cách để GV học tập lẫn nhau, tạo ra cơ hội tự phát triển bản thân. Từ một chương trình gọn nhẹ của cả nước, Hiệu trưởng và GV sẽ biến đổi cho phù hợp, chủ động xây dựng kế hoạch bài giảng, bài học cho mình” (http://hcmup.edu.vn, 2017). Tại Nhật Bản, GV giữ vai trò rất quan trọng trong việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng NLSP. Nội dung này thể hiện ở việc vào mỗi tuần các nhóm GV dự giờ lớp học của nhau và cùng nhau chuẩn bị các bài giảng. Trong bồi dưỡng GV, Nhật bản còn chú trọng việc bồi dưỡng trực tiếp tại các trường phổ thông với sự tham gia của giảng viên đến từ các trường đại học, các GV có trình độ chuyên môn cao và nhiều kinh nghiệm (Nguyễn Lộc, Đào Thái Lai, Nguyễn Thị Hồng Vân, 2011). Các giảng viên đào tạo GV phải có thời gian nghiên cứu tại các trường phổ thông. Hình thức “Nghiên cứu bài học” (lesson study) tại các trường phổ thông là một bài học thành công của Nhật Bản được nhiều nước ghi nhận. Vai trò quan trọng của hình thức này thể hiện ở việc nhà trường tăng cường bồi dưỡng GV thường xuyên, tăng cường năng lực tự học, tự nghiên cứu của GV trong hoạt động chuyên môn hằng ngày