Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ

Chia sẻ: Chuheodethuong10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ nhằm nâng cao trình độ tin học cho đội ngũ giáo viên phổ thông, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên phổ thông của tỉnh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM PHAN QUANG LONG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG TIN HỌC CHO GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG TẠI TRUNG TÂM NGOẠI NGỮ - TIN HỌC TỈNH PHÚ THỌ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM PHAN QUANG LONG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG TIN HỌC CHO GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG TẠI TRUNG TÂM NGOẠI NGỮ - TIN HỌC TỈNH PHÚ THỌ Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Thị Tuyết Oanh THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Dưới sự dẫn dắt và giúp đỡ khoa học của PGS.TS. Trần Thị Tuyết Oanh - Trường Đại học sư phạm I Hà Nội. Các số liệu, ví dụ minh họa và các trích dẫn trong luận văn bảo đảm độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những tài liệu tham khảo sử dụng trong bài viết đều được trích dẫn rõ ràng, cụ thể và những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Thái Nguyên, ngày 21 tháng 8 năm 2015 Tác giả luận văn Phan Quang Long Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN i http://www.lrc.tnu.edu.vn
LỜI CẢM ƠN Đề tài “Quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ” là một nội dung nhỏ của Khoa học Quản lý Giáo dục, nhưng là kết quả của một quá trình nghiên cứu của bản thân tác giả và sự động viên giúp đỡ của các thầy, cô trong Khoa Tâm lý Giáo dục, Phòng sau đại học Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Thị Tuyết Oanh - người đã trực tiếp tận tụy giúp đỡ, hướng dẫn cho tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành bản luận văn. Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của các đồng chí Lãnh đạo, cán bộ, công chức Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh cũng như tập thể lãnh đạo Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học, nơi tôi đang công tác; cảm ơn các anh, chị cán bộ quản lý và giáo viên các trường trung học phổ thông trong tỉnh, bạn bè đồng nghiệp và người thân trong gia đình đã tạo nhiều điều kiện về tinh thần, vật chất, thời gian; động viên, chia sẻ, khích lệ tôi, cung cấp nhiều thông tin có giá trị sử dụng cho Đề tài “Quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ”. Dù đã cố gắng nhiều, song luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý và giúp đỡ quý báu của các thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp. Xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày 21 tháng 8 năm 2015 Tác giả luận văn Phan Quang Long Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN ii http://www.lrc.tnu.edu.vn
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... ii MỤC LỤC ......................................................................................................... iii CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN ....................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................. v DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ............................................................ vi MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài............................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................... 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................. 3 4. Giả thuyết khoa học ..................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài......................................................................... 3 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của Đề tài ..................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 4 8. Cấu trúc của luận văn .................................................................................. 5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG TIN HỌC CHO GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG TẠI TRUNG TÂM NGOẠI NGỮ - TIN HỌC................................................................. 6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................... 6 1.1.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước...................................................... 6 1.1.2. Tình hình nghiên cứu trong nước ...................................................... 7 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................... 9 1.2.1. Quản lý .............................................................................................. 9 1.2.2. Quản lý giáo dục .............................................................................. 11 1.2.3. Hoạt động bồi dưỡng ....................................................................... 15 1.2.4. Hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông ................... 16 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iii http://www.lrc.tnu.edu.vn
1.2.5. Quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông ...... 18 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động bồi dưỡng........................ 18 1.3.1. Cơ chế chính sách ............................................................................ 18 1.3.2. Nhà quản lý...................................................................................... 19 1.3.3. Đội ngũ giáo viên ............................................................................ 19 1.3.4. Học viên........................................................................................... 20 1.3.5. Môi trường ....................................................................................... 20 Kết luận chương 1.............................................................................................. 21 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG TIN HỌC CHO GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG TẠI TRUNG TÂM NGOẠI NGỮ - TIN HỌC TỈNH PHÚ THỌ ................................ 22 2.1. Khái quát về địa bàn và khách thể nghiên cứu ....................................... 22 2.1.1. Vài nét về Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Tỉnh Phú Thọ .............. 22 2.1.2. Tổ Tin học, Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Tỉnh Phú Thọ ........... 23 2.2. Thực trạng bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ ...................................................................................................... 26 2.2.1. Khái quát về giáo dục phổ thông ..................................................... 26 2.2.2. Nhận thức về tầm quan trọng của việc dạy tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ ................................................................. 27 2.2.3. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ........................................... 29 2.3. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ ............................... 34 2.3.1. Lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ...................................... 34 2.3.2. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ........................................... 36 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iv http://www.lrc.tnu.edu.vn
2.3.3. Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ........................................... 38 2.3.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ ........................... 39 2.3.5. Quản lý các điều kiện đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng tin học và tạo động lực cho đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng ........................... 41 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ ........................ 43 2.5. Đánh giá kết quả quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ ....................................... 45 2.5.1. Thành tựu và nguyên nhân trong quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ45 2.5.2. Hạn chế và nguyên nhân trong quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ ..... 46 Kết luận chương 2.............................................................................................. 49 Chương 3. BIỆN PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG TIN HỌC CHO GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG TẠI TRUNG TÂM NGOẠI NGỮ - TIN HỌC ..................................... 50 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp .......................................................... 50 3.1.1. Đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................. 50 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .................................................... 50 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý .................................................... 51 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính phù hợp................................................... 52 3.1.5. Đảm bảo tính toàn diện ................................................................... 52 3.1.6. Đảm bảo tính hiệu quả..................................................................... 53 3.1.7. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ................................................... 54 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ .......................................... 54 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN v http://www.lrc.tnu.edu.vn
3.2.1. Nâng cao nhận thức của giáo viên, cán bộ quản lí và các lực lượng trong Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học về công tác hoạt động đào tạo bồi dưỡng .... 54 3.2.2. Đổi mới công tác xây dựng kế hoạch của quá trình quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông ở Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học, đồng thời tổ chức, quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên bằng quy trình chặt chẽ, phù hợp ....................................................................... 57 3.2.3. Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, tự bồi dưỡng và bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên trực tiếp tham gia công tác đào tạo bồi dưỡng ................ 58 3.2.4. Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh ; Xây dựng môi trường thực hành ứng dụng Tin học ở Trung tâm .............................................................................................. 59 3.2.5. Nâng cao sự kết hợp, phối hợp chặt chẽ giữa Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học với Sở Giáo dục và Đào tạo cũng như các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.................................................................................. 62 3.2.6. Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá dạy và học tin học ở Trung tâm Ngoại ngữ tin học Phú Thọ ....................................................................... 63 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý ................................................ 66 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ .. 67 Kết luận chương 3.............................................................................................. 73 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 75 1. Kết luận...................................................................................................... 75 2. Khuyến nghị .............................................................................................. 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 80 PHỤ LỤC Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN vi http://www.lrc.tnu.edu.vn
CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN GVPT : Giáo viên phổ thông UBND : Ủy ban nhân dân CBQLGD : Cán bộ quản lý giáo dục CNTT : Công nghệ thông tin THPT : Trung học phổ thông CT-BGD&ĐT : Chỉ thị bộ giáo dục và đào tạo QLGD : Quản lý giáo dục GV : Giáo viên CNH-HĐH : Công nghiệp hóa hiện đại hóa KT-XH : Kinh tế xã hội GDĐT : Giáo dục đào tạo Nxb : Nhà xuất bản GD : Giáo dục KTTT : Kinh tế tri thức BDGV : Bồi dưỡng giáo viên XH : Xã hội HS : Học sinh QL : Quản lý NN-TH : Ngoại ngữ - Tin học Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iv http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Thực trạng đội ngũ giáo viên Tin học ............................................... 24 Bảng 2.2. Nhận thức về tầm quan trọng của việc bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông ................................................................................... 28 Bảng 2.3. Thực trạng nội dung bồi dưỡng Tin học cho GV phổ thông ............ 30 Bảng 2.4. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng Tin học cho GV phổ thông ..... 31 Bảng 2.5. Thực trạng hình thức bồi dưỡng Tin học cho GV phổ thông ........... 33 Bảng 2.6. Lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ ............................. 34 Bảng 2.7. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ .................................. 36 Bảng 2.8. Chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ .................................. 38 Bảng 2.9. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ ................... 40 Bảng 2.10. Quản lý các điều kiện đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng tin học và tạo động lực cho đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng tin học ....... 42 Bảng 2.11. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ ................... 44 Bảng 3.1. Mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông ............................................................. 68 Bảng 3.2: Mức độ khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông ................................................................................... 70 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN v http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Các yếu tố quản lý giáo dục ....................................................................... 13 Sơ đồ 1.2. Mối quan hệ giữa các yếu tố trong chức năng quản lý ............................... 15 BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Nhận thức về tầm quan trọng của việc dạy Tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ ............ 29 Biểu đồ 3.1: Biểu diễn tương quan giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ ................... 72 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN vi http://www.lrc.tnu.edu.vn
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có tầm quan trọng chiến lược, quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo. Vì vậy đòi hỏi người quản lý phải thường xuyên chú ý đến việc bồi dưỡng nâng cao cả về trình độ lý luận chính trị cũng như trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Hiện nay, toàn ngành đang tiếp tục đổi mới chương trình phổ thông, vấn đề nâng cao trình độ lý luận chính trị và trình độ nghiệp vụ chuyên môn cho giáo viên ngày càng trở nên cấp bách. Có thực hiện tốt điều này thì chất lượng giáo dục mới được nâng cao. Sản phẩm của nhà trường, kết quả giáo dục của nhà trường thể hiện ở chất lượng dạy và học. Chính vì vậy mà người giáo viên phải có đủ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu đổi mới, phải nhận thức được đầy đủ đường lối đổi mới của đất nước do Đảng và Nhà nước ta khởi xướng, trong đó có đổi mới giáo dục phổ thông. Chỉ thị số 40- CT/TW ngày 15/06/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; Chỉ thị nêu rõ: “Năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục chưa ngang tầm với nhu cầu phát triển của sự nghiệp giáo dục. Chế độ, chính sách còn bất hợp lý, chưa tạo được động lực đủ mạnh để phát huy tiềm năng nâng cao trình độ cho đội ngũ Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện” [2, tr.1]. Theo Thông báo Kết luận số 242 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII) về phương hướng phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2020 đã chỉ rõ: “Công tác quản lý giáo dục còn nhiều yếu kém,...Cơ chế quản lý giáo dục chậm đổi mới, chưa theo kịp sự đổi mới trên các lĩnh vực của đất nước” [17, tr.5]. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 1 http://www.lrc.tnu.edu.vn
Kết luận của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII) về phương hướng phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2020 đã xác định: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD đủ về số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng”. Nghị quyết Đại hội Đảng XI khẳng định: “Giải pháp then chốt là đổi mới và nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong giáo dục - đào tạo” [35, tr.3]. Chỉ thị số 55/2008/CT-BGD&ĐT ngày 30/9/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành giáo dục giai đoạn 2008-2012 xác định: “Công nghệ thông tin là phương tiện đắc lực hỗ trợ đổi mới phương pháp giảng dạy, học tập và hỗ trợ đổi mới giáo dục, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục, phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin và ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục là một nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa quyết định sự phát triển công nghệ thông tin của đất nước” [9, tr.6]. Trong công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, vấn đề đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới chiếm vị trí then chốt. Công tác này chỉ đạt hiệu quả tốt khi có sự phối hợp một cách hiệu quả giữa cơ sở đào tạo bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý các trường phổ thông. Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ với chức năng nhiệm vụ của mình đã tổ chức các hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên nói chung và giáo viên phổ thông về tin học nói riêng đạt được kết quả nhất định tuy nhiên việc quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học vẫn còn nhiều bất cập chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới chương trình. Với những lý do phân tích ở trên, tác giả chọn để tài: “Quản lý hoạt động bồi dưỡng Tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ” làm Luận văn thạc sĩ khoa học chuyên ngành Quản lý giáo dục là hết sức cần thiết. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 2 http://www.lrc.tnu.edu.vn
2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Phú Thọ nhằm nâng cao trình độ tin học cho đội ngũ giáo viên phổ thông, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên phổ thông của tỉnh. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động quản lí bồi dưỡng Tin học ở Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ. 4. Giả thuyết khoa học Hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tỉnh Phú Thọ vẫn còn nhiều bất cập, vì vậy nếu xác định được đúng nguyên nhân những bất cập và đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông và tổ chức triển khai đồng bộ ở Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ sẽ nâng cao được hiệu quả bồi dưỡng ngoại ngữ, tin học cho giáo viên phổ thông của tỉnh Phú Thọ. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học để từ đó tìm ra hệ thống biện pháp quản lí mới cho hoạt động quản lý bồi dưỡng tin học ở trung tâm ngoại ngữ. - Nghiên cứu thực trạng hoạt động quản lí bồi dưỡng Tin học và các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học đã được áp dụng cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ. - Đề xuất một số biện pháp quản lí nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 3 http://www.lrc.tnu.edu.vn
- Một số khuyến nghị cho hệ thống quản lí Sở giáo dục và Đào tạo, Cho trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ, cho giáo viên và học viên tham gia hoạt động bồi dưỡng tin học ở Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học của tỉnh. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của Đề tài - Nghiên cứu một số biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên trung học phổ thông của tỉnh Phú Thọ. - Hoạt động bồi dưỡng tin học ở Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học tỉnh Phú Thọ với số liệu khảo sát từ năm 2014 đến 2015. 7. Phương pháp nghiên cứu Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu chúng tôi sử dụng phối hợp các phương pháp sau: 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Sử dụng các phương pháp như phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa và phương pháp khái quát hóa lý luận để xác định các khái niệm công cụ và xây dựng khung lý thuyết cho đề tài. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm, hồi cứu tư liệu làm cơ sở vững chắc cho đề tài 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1.Phương pháp điều tra viết Xây dựng các mẫu phiếu điều tra nhằm thu thập thông tin về vấn đề được nghiên cứu. 7.2.2. Phương pháp quan sát Quan sát hoạt động quản lý bồi dưỡng tin học của Phó giám đốc phụ trách chuyên môn. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: các kế hoạch hoạt đông, báo cáo kết quả... 7.2.3. Phương pháp phỏng vấn, trao đổi Phỏng vấn trực tiếp hoặc gián tiếp GV tin học và cán bộ có nhiều kinh nghiệm về thực tế quản lý. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 4 http://www.lrc.tnu.edu.vn
7.2.4. Phương pháp chuyên gia Xin ý kiến chuyên gia về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý bồi dưỡng Tin học. 7.3. Phương pháp sử dụng toán thống kê Phương pháp thống kế toán học trong sử lý kết quả nghiên cứu: tính phần trăm, tính giá trị trung bình cộng, hệ số tương quan... để xử lý kết quả nghiên cứu, trên cơ sở đó rút ra các nhận xét khoa học. 8. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung luận văn được trình bày gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Chương 3: Giải pháp nâng cao hoạt động quản lý bồi dưỡng tin học cho giáo viên phổ thông tại Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 5 http://www.lrc.tnu.edu.vn
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG TIN HỌC CHO GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG TẠI TRUNG TÂM NGOẠI NGỮ - TIN HỌC 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu Trong những năm gần đây, đã có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến những khía cạnh khác nhau về Quản lý hoạt động giáo dục nói chung và hoạt động giáo dục tin học ngoại ngữ nói riêng của các nhà nghiên cứu lý luận và thực tiễn trong và ngoài nước. 1.1.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước Vấn đề đào tạo, bồi dưỡng giáo viên đã là một chủ đề được đông đảo các nhà khoa học trên thế giới quan tâm nghiên cứu, trong đó có Nhà giáo dục nổi tiếng M.I Calinin đã từng nói: “Nếu giáo viên không chịu bồi bổ tri thức, năng lực và nghị lực của mình thì cuối cùng các bạn sẽ không còn cái gì cả. Người giáo viên một mặt phải cho đi, mặt khác phải như đám bọt biển hút lấy, giữ lấy cho mình tất cả những cái gì tốt đẹp nhất trong nhân dân, trong cuộc sống, trong khoa học và rồi lại đem cho trẻ những cái tốt đẹp nhất đó..; tác giả M. M. Rubinsten, N. V. Cudomina, P. M. Gonobolin trong nghiên cứu của mình, các tác giả đã đề cập và nêu bật vai trò, phẩm chất, năng lực và những đặc điểm lao động đặc thù của người giáo viên, và công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên; tác giả N. M Iacoplep với tác phẩm “Phương pháp và kỹ thuật lên lớp trong trường phổ thông”; hay tác giả Patrice Pelpel với tác phẩm “Tự đào tạo để dạy học”; tác giả Michen Develay với tác phẩm “Một số vấn đề về đào tạo giáo viên”... Thông qua các nghiên cứu trên, các tác giả đã đưa ra những vấn đề cơ bản của việc đào tạo và bồi dưỡng cho giáo viên, những yêu cầu về kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo đối với người giáo viên. Đó đều là những cơ sở khoa học của vấn đề bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng giáo viên, trực tiếp liên quan đến mục tiêu, nội dung, phương pháp bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 6 http://www.lrc.tnu.edu.vn
1.1.2. Tình hình nghiên cứu trong nước Ở nước ta hiện nay, vấn đề bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên luôn được đông đảo các nhà nghiên cứu trong nước quan tâm, điển hình như các tác giả: Hồ Ngọc Đại, Nguyễn Ngọc Bảo, Phạm Minh Hạc, Trần Bá Hoành, Đinh Quang Báo.... Các tác giả đã đưa ra nhiều quan điểm khác nhau về năng lực, năng lực nghề nghiệp cũng như quá trình đào tạo, bồi dưỡng giáo viên. Tiêu biểu trong số đó có các tác phẩm như: “Đào tạo và bồi dưỡng giáo viên”của Lê Trần Lâm; [22]; “Vấn đề giáo viên - Những nghiên cứu lý luận và thực tiễn” của Trần Bá Hoành; [15]. Bên cạnh đó, còn có rất nhiều bài viết được đăng tải trên các báo, tạp chí giáo dục chuyên ngành trong và ngoài nước. Có thể kể ra một số nghiên cứu tiêu biểu như: "Một số giải pháp bồi dưỡng giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới nền giáo dục”của Nguyễn Đức Vũ. Kỷ yếu hội thảo kỷ niệm 60 năm ngành Sư phạm Việt Nam, Hà Nội (2006) [36]; "Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ GV THPT huyện Nga Sơn - Thanh Hóa” của Mai Tuấn Hưng (Tạp chí Giáo dục số 252, tháng 12/2010) [16]; "Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên THPT miền núi” của Nguyễn Tiến Phúc (Tạp chí giáo dục số 240, năm 2010); [25]; "Chất lượng bồi dưỡng giáo viên THPT - Thực trạng và giải pháp” của Phạm Thị Kim Anh (Kỷ yếu hội thảo về nâng cao chất lượng bồi dưỡng giáo viên THPT. Đại học sư phạm Huế, 9/2009) [1]; "Một số vấn đề năng lực sư phạm của giáo viên THPT” của Nguyễn Thị Mùi (Kỷ yếu hội thảo trường ĐHSP Hà Nội 1/2010); [24] Một số luận văn thạc sĩ quản lý giáo dục cũng nghiên cứu về biện pháp quản lí bồi dưỡng giáo viên có thể kể đến các nghiên cứu sau: Hoàng Văn Huân: “Một số biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT huyện Quảng Xương - Thanh Hóa”, Luận văn đã nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý hoạt động tổ chuyên môn, nghiên cứu thực trạng của công tác quản lý của Hiệu trưởng tại trường THPT để từ đó đưa ra một số biện pháp quản Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 7 http://www.lrc.tnu.edu.vn
lý cho nhà trường nhằm cải thiện công tác quản lý ở trường của mình; Nguyễn Văn Hiên với nghiên cứu: “Thực trạng và giải pháp đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trung học đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo tỉnh Bình Thuận”; Phạm Duy Thắng (2014) “Quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên THPT của sở giáo dục và đào tạo tỉnh Lai Châu trong bối cảnh hiện nay” - Chuyên ngành Quản lý Giáo dục - Trường ĐH sư phạm Hà Nội [29]; Nguyễn Minh Đạo (2014)"Quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên trường THCS huyện Cẩm Khê, Tỉnh Phú Thọ đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục"- Đại Học Sư phạm Hà Nội; [12]; Tống Diệu Xuân(2014) "Quản lý bồi dưỡng kỹ năng dạy học hợp tác cho giảng viên lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị cấp Huyện tỉnh Nam Định", - ĐH Sư phạm Hà Nội [38]; Phan Thị Minh Tâm (2012) “Biện pháp quản lý chất lượng dạy học tin học tại các trung tâm ngoại ngữ và tin học trên địa bàn thành phố Đà Nẵng "- Luận văn - Đại Học Đà Nẵng [28]; Hồ Thị Ngọc Trinh (2010) Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tiếng Anh ở trường THCS Huyện Gò Quao - Kiên Giang [31]; Trần Thị Quỳnh Trang (2008) Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THCS Quận Hải An, Thành phố Hải Phòng [30]; Bùi Văn Tuấn (2009) Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo chương trình mới của Hiệu trưởng các trường THPT Huyện Yên Lạc, Tỉnh Vĩnh Phúc [32]. Thông qua các nghiên cứu của mình, các tác giả đã đề cập đến những khía cạnh khác nhau của công tác bồi dưỡng giáo viên. Nhìn chung, các tác giả đã tập trung nêu lên thực trạng cũng như giải pháp để đổi mới công tác bồi dưỡng giáo viên. Các tác giả đã nghiên cứu về cơ sở của việc quản lý hoạt động dạy học, hoạt động bồi dưỡng giáo viên ở trường phổ thông, ở các cơ sở đào tạo. Đồng thời nghiên cứu thực trạng hoạt động quản lý tại cơ sở giáo dục đó và đánh giá các hoạt động quản lý dựa trên cơ sở lý luận để từ đó đưa ra các nhóm quả lý dựa trên cách tiếp cận chức năng quản lý, nội dung quản lý. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 8 http://www.lrc.tnu.edu.vn
Các nghiên cứu đều được đề cập đến vấn đề quản lý nói chung và vấn đề quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên nói riêng. Tuy nhiên các tác giả chưa nghiên cứu chuyên sâu về hoạt động quản lý giáo dục tin học ngoại ngữ trên một địa bàn cụ thể là tỉnh Phú Thọ nhưng các kết quả nghiên cứu trên đã đặt nền móng và giúp tác giả có cái nhìn tổng thể và bao quát hơn để đi vào nghiên cứu đề tài này. 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Quản lý Quản lý là một hiện tượng xã hội xuất hiện rất sớm. Con người trong hoạt động của mình, để đạt được mục tiêu cá nhân phải dự kiến kế hoạch, sắp xếp trình tự tiến hành và tác động đến đối tượng bằng cách nào đó theo khả năng của mình. Trong quá trình lao động tập thể càng không thể thiếu được kế hoạch, sự phân công và điều hành chung, sự hợp tác và quản lý lao động. C.Mác viết: "Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cũng đều cần đến một sự chỉ đạo để điều hòa những hoạt động cá nhân và thực hiện những chức năng chung phát sinh từ sự vận động của những khí quan độc lập của nó. Một người độc tấu vĩ cầm tự điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần một nhạc trưởng". Như vậy, quản lý tất yếu nảy sinh và nó chính là một phạm trù tồn tại khách quan được ra đời từ bản thân nhu cầu của mọi chế độ xã hội, mọi quốc gia, trong mọi thời đại. Có nhiều quan điểm về quản lý: Theo quan điểm của lý thuyết hệ thống, quản lý là “Phương thức tác động có chủ đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý lên hệ thống, bao gồm hệ thống các quy tắc, các ràng buộc về hành vi đối với mọi đối tượng ở các cấp trong hệ thống nhằm duy trì tính trội hợp lý của cơ cấu và đưa hệ thống sớm đạt được những mục tiêu dự kiến”. Theo F.W.Taylor (1856-1915) người được coi là “cha đẻ’ của Thuyết quản lý khoa học, một trong những người mở ra “Kỷ nguyên vàng” trong quản Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 9 http://www.lrc.tnu.edu.vn