Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở Trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào

Chia sẻ: Ganuongmuoilu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đề tài là nghiên cứu lí luận và thực trạng về quản lí hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường chính trị hành chính tỉnh Savannakhet, đề tài hướng đến đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet từ đó nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh nói riêng cũng như chất lượng đào tạo của nhà trường nói chung.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở Trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KITPHAHAT SIHAVONG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG CHÍNH TRỊ HÀNH CHÍNH TỈNH SAVANNAKHET NƯỚC CHDCND LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2020
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KITPHAHAT SIHAVONG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG CHÍNH TRỊ HÀNH CHÍNH TỈNH SAVANNAKHET NƯỚC CHDCND LÀO Ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Ngọc THÁI NGUYÊN - 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn "Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở Trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào" là công trình nghiên cứu của bản thân, được thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Thị Ngọc. Các kết quả nghiên cứu trong Luận văn là trung thực, chưa từng được công bố trong bất kì công trình nghiên cứu nào của tác giả khác. Thái Nguyên, tháng 12 năm 2020 Tác giả luận văn Kitphahat Sihavong i
LỜI CẢM ƠN Tôi xin trân trọng cảm ơn cô giáo hướng dẫn - TS. Nguyễn Thị Ngọc, người hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến các thầy cô và cán bộ Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Tôi xin cảm ơn sự chia sẻ của gia đình, người thân, bạn bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập cũng như nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Tác giả luận văn Kitphahat Sihavong ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................. vi DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU .............................................................................. vii MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................ 2 3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 2 4. Giả thuyết khoa học .................................................................................................. 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................ 3 6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu đề tài ......................................................................... 3 7. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 4 8. Cấu trúc của luận văn................................................................................................ 5 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG CHÍNH TRỊ HÀNH CHÍNH ................... 6 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .............................................................................. 6 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới ............................................................................... 6 1.1.2. Các nghiên cứu ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào .................................. 8 1.2. Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường Chính trị hành chính .............. 9 1.2.1. Các khái niệm cơ bản .......................................................................................... 9 1.2.2. Đặc điểm hoạt động dạy học môn Tiếng Anh tại các trường Chính trị hành chính .. 11 1.2.3. Các thành tố cấu trúc của hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường Chính trị hành chính ........................................................................................... 12 1.3. Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh tại các trường Chính trị hành chính ...... 20 1.3.1. Khái niệm quản lí, quản lí hoạt động dạy học, quản lí hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường Chính trị hành chính ................................................... 20 1.3.2. Chủ thể quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường Chính trị hành chính .......................................................................................................... 22 1.3.3. Nội dung quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường Chính trị hành chính .......................................................................................................... 24 1.3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường Chính trị hành chính......................................................................... 29 Kết luận chương 1 ....................................................................................................... 33 iii
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG CHÍNH TRỊ HÀNH CHÍNH TỈNH SAVANNAKHET NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO .... 34 2.1. Một vài nét về tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ................ 34 2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ........................................................................ 36 2.2.1. Mục đích khảo sát ............................................................................................. 36 2.2.2. Khách thể khảo sát ............................................................................................ 36 2.2.3. Nội dung khảo sát ............................................................................................. 36 2.2.4. Cách thức khảo sát và xử lý số liệu .................................................................. 36 2.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet ....................................................................................... 37 2.3.1. Thực trạng mục tiêu dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ...................................................................................... 37 2.3.2. Thực trạng nội dung và phương pháp dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet .............................................................. 39 2.3.3. Thực trạng hình thức dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ...................................................................................... 41 2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá trong dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................. 43 2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................................ 44 2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................. 44 2.4.2. Thực trạng tổ chức hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................................ 47 2.4.3. Thực trạng chỉ đạo hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................................ 50 2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................. 53 2.4.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet........................... 54 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lí hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ................................................... 56 Kết luận chương 2 ....................................................................................................... 58 iv
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG CHÍNH TRỊ HÀNH CHÍNH TỈNH SAVANNAKHET NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO .... 59 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................................ 59 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ................................................................... 59 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ................................................................... 59 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ .................................................................... 60 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và hiệu quả ................................................... 60 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................................ 60 3.2.1. Bồi dưỡng nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học viên Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet về hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ................ 60 3.2.2. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học cho đội ngũ giảng viên môn Tiếng Anh Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet .............................. 62 3.2.3. Đổi mới kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ............................................................. 65 3.2.4. Chỉ đạo để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của tổ chuyên môn Tiếng Anh ở trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ............................. 68 3.2.5. Đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ hoạt động dạy học môn Tiếng Anh tại Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet ................................... 70 3.3. Mối quan hệ của các biện pháp ............................................................................ 72 3.4. Khảo sát mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ................. 73 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ..................................................................................... 73 3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm .................................................................................... 73 3.4.3. Kết quả khảo nghiệm ........................................................................................ 74 3.4.4. Tương quan giữa mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ............. 78 Kết luận chương 3 ....................................................................................................... 80 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ........................................................................... 81 1. Kết luận ................................................................................................................... 81 2. Khuyến nghị ............................................................................................................ 82 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................ 84 PHỤ LỤC................................................................................................................... 86 v
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Viết đầy đủ CBQL Cán bộ quản lý CHDCND Cộng hòa dân chủ nhân dân CT-HC Chính trị - Hành chính GV Giảng viên vi
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU Bảng 2.1. Kết quả khảo sát thực trạng mục tiêu dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ....................................................... 38 Bảng 2.2. Kết quả khảo sát thực trạng phương pháp dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ............................................ 40 Bảng 2.3. Kết quả khảo sát thực trạng hình thức dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet....................................................... 42 Bảng 2.4. Thực trạng kiểm tra - đánh giá trong dạy học môn Tiếng Anh .................... 43 Bảng 2.5. Kết quả khảo sát thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học môn Tiếng Anh của trường Chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ...................................... 45 Bảng 2.6. Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ............................................. 48 Bảng 2.7. Kết quả khảo sát thực trạng chỉ đạo hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường chính trị hành chính tỉnh Savannakhet ............................................. 51 Bảng 2.8. Kết quả khảo sát thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học môn Tiếng Anh .................................................................................................. 53 Bảng 2.9. Kết qủa khảo sát thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ............................................................................. 55 Bảng 3.1. Mức độ cần thiết của các biện pháp đề xuất ............................................ 74 Bảng 3.2. Tính khả thi của các biện pháp đề xuất .................................................... 76 Bảng 3.3. Tương quan giữa mức độ cần thiết và tính khả thi ...................................... 78 vii
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Ngày nay, thế giới đang chứng kiến nhiều sự thay đổi lớn như xu thế toàn cầu hoá, quốc tế hoá, xu thế hội nhập hợp tác, xu thế kinh tế mở, xu thế kinh tế tri thức... Trong bối cảnh đó, giáo dục phải đổi mới mạnh mẽ và triệt để nhằm đào tạo, bồi dưỡng con người biết thích ứng một cách có hiệu quả trước những thay đổi; luôn luôn nêu cao tinh thần chủ động, sáng tạo, phát huy tinh thần tự lực trong học tập và cuộc sống. Ở nước CHDCND Lào, các hình thức học tập đa dạng đã trở thành công cụ để mở rộng, tạo cơ hội học tập cho mọi người. Các cơ sở giáo dục các cấp đã phát triển nhanh chóng làm thành một mạng lưới rộng khắp và đạt được những thành tựu đáng kể về mọi mặt. Để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, ngoại ngữ đã được đưa vào giảng dạy cho người học ở các cấp học và chương trình đào tạo nghề. Tuy nhiên, những đánh giá về chất lượng dạy học chưa được nghiên cứu có hệ thống, đặc biệt là năng lực sử dụng ngoại ngữ nói chung và Tiếng Anh nói riêng của người học chưa được khẳng định trong thực tiễn. Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet là một trong các cơ sở giáo dục chính trị chuyên nghiệp của nước CHDCND Lào. Điểm khác biệt rõ nét của Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet so với các cơ sở giáo dục khác là ở đối tượng người học. Học viên của Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet đa dạng về lứa tuổi và lĩnh vực nghề nghiệp, hầu hết họ là các cán bộ của các cơ quan hành chính nhà nước. Sự đa dạng về đối tượng đòi hỏi việc dạy học ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet phải dựa trên nhu cầu, hứng thú, thói quen và năng lực của người học, tức là đòi hỏi việc dạy học ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet phải vừa sức với đối tượng, sát với đối tượng, phù hợp với điều kiện học tập của học viên. Điều này càng có ý nghĩa đặc biệt trong hoạt động dạy học ngoại ngữ. 1
Thực tế cho thấy, đối với các trường Chính trị hành chính ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, việc nâng cao chất lượng hoạt động dạy học môn Tiếng Anh là một thách thức không nhỏ. Sự đa dạng của học viên ở một trường Chính trị hành chính gây khó khăn cho giảng viên trong việc tạo môi trường học tập thích hợp; giảng viên chưa được bồi dưỡng năng lực tìm hiểu đối tượng giáo dục; kỹ năng lựa chọn hình thức, phương pháp giáo dục phù hợp với từng đối tượng; việc sử dụng phương tiện dạy học để đáp ứng mục tiêu dạy học Tiếng Anh còn hạn chế… Mặt khác công tác quản lí nhà trường như việc lập kế hoạch tổ chức dạy học, chỉ đạo thực hiện việc dạy học môn Tiếng Anh và kiểm tra đánh giá kết quả của quá trình này còn nhiều bất cập…Để khắc phục những tồn tại như trên trong mỗi trường Chính trị hành chính, vai trò của nhà quản lý giáo dục là rất quan trọng. Xuất phát từ thực tế trên cùng với vị trí việc làm là cán bộ phòng đào tạo của trường Chính trị hành chính tỉnh Savannkhet, tác giả lựa chọn nghiên cứu vấn đề “Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa dân chủ nhận dân Lào” để làm đề tài tốt nghiệp thạc sĩ ngành Quản lí giáo dục. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng về quản lí hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường chính trị hành chính tỉnh Savannakhet, đề tài hướng đến đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet từ đó nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh nói riêng cũng như chất lượng đào tạo của nhà trường nói chung. 3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị hành chính tỉnh 3.2. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet. 2
4. Giả thuyết khoa học Hoạt động dạy học bộ môn Tiếng Anh của Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet trong thời gian qua đã thu được một số kết quả nhất định, góp phần nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ ở các nhà trường Chính trị nước CHDCND Lào. Tuy nhiên, thực tế hoạt động này vẫn tồn tại những bất cập như: học viên chưa thực sự hứng thú với nội dung học tập, chương trình còn cũ, đội ngũ giảng viên còn thiếu và yếu... Một trong những nguyên nhân thuộc về công tác quản lý hoạt động dạy học trong nhà trường. Nếu đề xuất được một số biện pháp quản lý phù hợp sẽ góp phần nâng cao chất lượng hoạt động dạy học môn Tiếng Anh nói riêng từ đó nâng cao chất lượng đào tạo nói chung ở Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet, nước CHCDND Lào. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị Hành chính. 5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet, nước CHDCND Lào. 5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào. 6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu đề tài 6.1. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh của CBQL ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa dân chủ nhận dân Lào. 6.2. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu Nghiên cứu công tác quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào. 3
6.3. Giới hạn về khách thể điều tra Tổng số khách thể điều tra là 65 người, bao gồm Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng, chuyên viên phòng đào tạo, giảng viên và học viên đang công tác, học tập tại ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet. Cụ thể: - 25 cán bộ, giảng viên, chuyên viên ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet - 40 học viên Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận - Phân tích các văn bản về chủ trương chính sách của nước CHDCND Lào về Giáo dục và Đào tạo, các văn bản của ngành Giáo dục và Đào tạo nước CHDCND Lào liên quan tới dạy học môn Tiếng Anh. - Phân tích các tài liệu khoa học về quản lý, quản lý giáo dục, quản lý hoạt động dạy học và quản lý trường học có liên quan tới đề tài. - Nghiên cứu các sách báo, tạp chí có liên quan đến đề tài. 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Đối với CBQL; giảng viên, học viên nhằm thu thập thông tin về thực trạng hoạt động dạy học môn Tiếng Anh và thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính tỉnh Savannakhet. - Phương pháp phỏng vấn sâu: Thực hiện phỏng vấn sâu với một số cán bộ quản lý và giảng viên để làm rõ những thông tin nghiên cứu cần chính xác hóa. - Phương pháp khảo nghiệm: Về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp được đưa ra trong luận văn. 7.3. Phương pháp xử lí số liệu bằng thống kê Dùng trong xử lí các số liệu thu được từ thực trạng. 4
8. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, nội dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị hành chính. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet, nước CHDCD Lào. Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet, nước CHDCND Lào. 5
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH Ở TRƯỜNG CHÍNH TRỊ HÀNH CHÍNH 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới Trên thế giới đã có nhiều công trình nghiên cứu về dạy học và quản lý hoạt động dạy học. Cômenxki là người đầu tiên đưa ra kiến nghị đổi mới một cách sâu sắc quá trình dạy học nói chung và hình thức tổ chức dạy học nói riêng. Comenxki cho rằng phương pháp dạy học phải khiến cho người ít lao lực hơn, nhà trường đỡ vất vả hơn, loại bỏ được những công việc nhàm chán vô ích, nhưng lại yên tĩnh, hồ hởi và đạt kết quả bền lâu. Về nguyên tắc dạy học, Cômenxki đưa ra nguyên tắc trực quan; nguyên tắc phát huy tính tích cực, tự giác của học viên; nguyên tắc hệ thống liên tục;... [dẫn theo 10]. Ngày nay, những quan điểm của J.A.Cômenxki vẫn còn ý nghĩa tích cực đối với lý luận dạy học, giúp cho các nhà quản lý giáo dục có cơ sở để vận dụng sáng tạo trong công tác quản lý nhà trường. Theo các nghiên cứu ở Pháp, trong quản lý dạy học, ngành giáo dục nước Pháp coi trọng công tác tuyển chọn, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, ưu tiên nguồn sinh viên ưu tú tại chỗ. Quản lý dạy học được thực hiện bằng cách coi trọng vấn đề tuyển chọn và đào tạo giảng viên, chú ý nguyên tắc trao đổi học viên trong dạy học để có những chỉnh lý kịp thời hướng tới tiêu chí chất lượng đáp ứng yêu cầu của nền giáo dục luôn gắn với tự chủ trong đổi mới quản lý nhà nước về giáo dục [Dẫn theo 7]. Tại Mỹ, ngành giáo dục coi trọng dân chủ trong giáo dục và quản ký dạy học. Người học có quyền lựa chọn và quyết định: Chọn trường, môn học, GV. GV có định hướng phát triển, hướng dẫn người học theo nhu cầu dựa trên nền tảng kinh nghiệm của người học. Người học tham gia tích cực vào quá trình học tập của mình, GV là người hướng dẫn, định hướng chứ không là người dạy, 6
học viên là trung tâm, chủ đạo trong quá trình học tập trường học. Khi đó, đòi hỏi Hiệu trưởng phải có kiến thức, hiểu biết, kỹ năng để xây dựng môi trường giáo dục, dạy học dân chủ hướng đến sự phát triển nhân văn và bình đẳng trong xã hội [Dẫn theo 7]. Ở Việt Nam, phát triển giáo dục được Đảng và Chính phủ Việt Nam xác định là quốc sách hàng đầu, “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”. Có nhiều công trình nghiên cứu về các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học, từ đó nâng cao chất lượng dạy học ở các cấp học, các vùng miền khác nhau. Đối với môn Tiếng Anh, trong nghiên cứu về “Quản lý dạy học môn Tiếng Anh theo hướng tiếp cận năng lực học viên ở các trường Trung học phổ thông huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định”, tác giả Nguyễn Thanh Thạch đã khẳng định nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Anh đang là đòi hỏi bức thiết của ngành giáo dục trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Để dạy học tiếng Anh trong trường Trung học phổ thông có hiệu quả, cần kết hợp nhiều biện pháp khác nhau. Từ phương diện quản lý, cần đổi mới quản lý dạy học Tiếng Anh, thực hiện bước chuyển từ quản lý dạy học Tiếng Anh theo hướng tiếp cận nội dung sang quản lý dạy học Tiếng Anh theo hướng tiếp cận năng lực người học [20]. Trong bài viết “Quản lý dạy học Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực thực hành”, tác giả Nguyễn Thị Hạnh cho rằng vấn đề quản lý đổi mới hoạt động dạy học môn Tiếng Anh là rất khó khăn, phức tạp, đòi hỏi cán bộ quản lý phải có sự hiểu biết cơ bản về môn Tiếng Anh, phải nắm được định hướng đổi mới hoạt động dạy học tiếng Anh. Đây là những lý luận cơ bản, những nội dung thiết yếu mà nhà quản lý giáo dục cần thực hiện trong quá trình quản lý, chỉ đạo, điều hành công tác đổi mới hoạt động dạy học môn Tiếng Anh của nhà trường để đảm bảo thành công cho quá trình giáo dục [12]. 7
Ngoài ra, một số công bố báo chí đề cập đến quản lý dạy học môn Tiếng Anh như “Ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng quản lí dạy học tiếng Anh cho sinh viên Trường Đại học Giao thông vận tải” của Trần Thị Hồng Thuý, “Các yếu tố tác động tới dạy học môn Tiếng Anh ở trường Tiểu học” của Phạm Thị Quỳnh Như,… Quản lý dạy học môn Tiếng Anh cũng là đề tài của một số luận văn Thạc sĩ như “Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh tại Trường Trung học phổ thông Nam Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên” của Trần Thị Hằng… 1.1.2. Các nghiên cứu ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào Ở CHDCND Lào, dạy học môn Tiếng Anh và quản lý dạy học môn Tiếng Anh chưa được nghiên cứu nhiều. Năm 1991, ở Lào, Tiếng Anh đã là công cụ trong việc truyền thông để tiếp thu thông tin mới về công nghệ và khoa học từ các nước khác. Vì vậy, tiếng anh đã được góp phần vào trong giáo trình dạy học ở các trường học, các cấp học và đã phổ biến trong các ngành học. Vì thế việc dạy học bằng tiếng anh mới được củng cố dưới sự ủng hộ của chương trình TTEST. Chương trình dạy học bằng tiếng anh đã được dạy như trong các trường sư phạm gồm có: General English (Textboox 1,2,3,4,), Methodology (Book 1,2,3,4,5), Presentation và study skills (Book 1,2). Nhưng cuốn sách này là do các chuyên gia nước ngoài biên soạn. Năm 1994, trường Sư phạm đã hợp tác với tổ chức quốc tế và các chương trình khác xây dựng lên trung tâm rèn luyện tiếng anh như: Chương trình Ausaid (Lao - Australia), Lao - Singapore. Ngoài ra một số giảng viên còn được rèn luyện phương pháp dạy tiếng anh với trình độ TESOL course. Như vậy, qua các công trình nghiên cứu đã xuất bản, dạy học Tiếng Anh và quản lý dạy học môn Tiếng Anh đã được làm rõ ở một số khía cạnh. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu về “Quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chínhtỉnh Savannakhet”. 8
1.2. Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường Chính trị hành chính 1.2.1. Các khái niệm cơ bản * Dạy học Tác giả Đỗ Ngọc Đạt cho rằng: Dạy học bao gồm hai hoạt động kết hợp chặt chẽ, tác động qua lại lẫn nhau nên khái niệm dạy sẽ kéo theo khái niệm học, cũng có quan niệm có hoạt động học nên mới cần đến việc dạy nên nhu cầu học và cách học sẽ chi phối, quyết định quá trình dạy [6]. Tác giả Thái Duy Tuyên cho rằng: Dạy học là “sự tương tác giữa người với người, người với xã hội” [23, tr.159]. Giảng viên là người điều khiển quá trình dạy học. Hai thành tố cơ bản nhất của dạy học đó là dạy của người và học của người học. Hai hoạt động này có mối quan hệ tương tác với nhau. Tác giả Trần Khánh Đức cho rằng: Dạy học là hai mặt của quá trình luôn tác động qua lại, bổ sung cho nhau, quy định lẫn nhau, thâm nhập vào nhau thông qua hoạt động cộng tác nhằm tạo cho người học khả năng phát triển trí tuệ, góp phần hoàn thiện nhân cách. Sự thống nhất giữa dạy và học là quy luật của quá trình dạy học, bản chất của quá trình dạy học là một quá trình toàn vẹn và tương tác chặt chẽ của các yếu tố liên quan [8, tr.238]. Như vậy, hiểu một cách chung nhất: Dạy học là quá trình xã hội được tổ chức có mục đích, có kế hoạch. Trong đó, dưới vai trò chủ đạo của giáo viên, học sinh tự giác, tích cực, chủ động tự tổ chức, tự điều khiển hoạt động nhận thức nhằm thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ dạy học, đạt mục đích dạy học đề ra.. Mục tiêu dạy học là các kết quả học tập cần đạt của người học sau khi hoạt động dạy học kết thúc. Nội dung dạy học là những kiến thức khoa học cơ bản về tự nhiên, xã hội, con người và phương thức hoạt động cần thiết cho người học trong cuộc sống mà họ cần phải lĩnh hội và chuyển hoá thành giá trị nhân cách, giúp người học tồn tại và phát triển xã hội. * Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh Theo quan niệm dạy học hiện đại, hoạt động dạy học được xem xét trên ba phương diện chính như sau: 9
Xét về phương diện xã hội - lịch sử, hoạt động dạy học là quá trình, kết quả của sự tái sản xuất và phát triển những giá trị kinh nghiệm xã hội cơ bản, có chọn lọc, ở từng cá nhân thuộc những thế hệ HS nhất định để thực hiện những chức năng phát triển cá nhân và cộng đồng. Xét về phương diện tâm sinh lí, hoạt động dạy học là hình thức phổ biến của sự phát triển cá nhân và cộng đồng. Mỗi cá nhân trong bất kì xã hội nào cũng đều đồng thời phát triển dưới hai hình thức: hình thức cá biệt, đặc thù, của riêng cá nhân HS, do gen và môi trường hoạt động cá nhân của người đó quy định; hình thức phổ biến, chung cho cả thế hệ hoặc vài thế hệ người thuộc cộng đồng nhất định. Xét về mặt sư phạm, hoạt động dạy học chính là việc gây ảnh hưởng có chủ định đến hành vi học tập và quá trình học tập của học viên, tạo ra môi trường và những điều kiện để học viên duy trì việc học, cải thiện hiệu quả chất lượng học tập, kiểm soát quá trình và kết quả học tập của họ [3]. Theo cách định hướng ở trên, hoạt động dạy học môn tiếng Anh được hiểu là một quá trình bao gồm 2 hoạt động thành phần đó là hoạt động dạy Tiếng Anh và hoạt động học môn Tiếng Anh. Trong hoạt động dạy, các giáo viên môn tiếng Anh giữ vai trò chủ đạo, là người tổ chức điều khiển người học nghiên cứu các nội dung học tập theo 4 kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết. Trong hoạt động học, người học giữ vai trò chủ động, tự giác tích cực tiếp nhận các tác động của giáo viên để hoàn thành các nhiệm vụ học tập môn tiếng anh do giáo viên hướng dẫn. * Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị có nhiều điểm khác biệt so với các nhà trường khác. Cụ thể: Đối tượng tham gia học tập là học viên đến từ nhiều lĩnh vực công việc, ngành nghề khác nhau do vậy có sự khác biệt về độ tuổi, trình độ… Hoạt động học tập môn Tiếng Anh được coi là một môn học công cụ để hoàn thành chương trình bồi dưỡng chính trị cho học viên đến từ các cơ quan đơn vị hành chính khác nhau. 10
Chính những đặc điểm trên dẫn đến hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở Trường Chính trị Hành chính cần phải đảm bảo thực hiện được sự phối hợp giữa giảng viên với học viên, giữa hoạt động dạy và hoạt động học. Cụ thể có thể hiểu như sau: Hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở trường Chính trị hành chính là tập hợp các hành động dạy học của giảng viên giảng dạy môn tiếng Anh và hành động học của học viên tại các lớp bồi dưỡng lí luận chính trị. Các hoạt động dạy và học có sự thống nhất biện chứng với nhau cùng hướng đến thực hiện được mục tiêu dạy học môn Tiếng Anh đề ra. 1.2.2. Đặc điểm hoạt động dạy học môn Tiếng Anh tại các trường Chính trị hành chính Là một trong những môn học công cụ ở các nhà trường Chính trị, môn Tiếng Anh không chỉ giúp học viên hình thành và phát triển năng lực giao tiếp bằng tiếng Anh mà còn góp phần hình thành và phát triển các năng lực chung. Môn Tiếng Anh cung cấp cho học viên một công cụ giao tiếp quốc tế quan trọng, giúp học viên trao đổi thông tin, tri thức khoa học và kỹ thuật tiên tiến, tìm hiểu các nền văn hoá, qua đó góp phần tạo dựng sự hiểu biết giữa các dân tộc, hình thành ý thức công dân toàn cầu, góp phần vào việc phát triển phẩm chất và năng lực cá nhân. Nội dung cốt lõi của môn Tiếng Anh giúp học viên hình thành và phát triển năng lực giao tiếp thông qua rèn luyện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và các kiến thức ngôn ngữ gồm ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp. Các kỹ năng giao tiếp và kiến thức ngôn ngữ được xây dựng trên cơ sở các chủ đề và chủ điểm phù hợp với học viên trường Chính trị hành chính. Dạy học môn Tiếng Anh nói chung và dạy học môn Tiếng Anh ở các nhà trường Chính trị hành chính nói riêng không giống với các môn học khác. Trong lớp học Tiếng Anh, học viên phải tham gia với tư thế chủ động. Các kỹ năng nghe - nói đòi hỏi người học phải tư duy nhanh, phản xạ nhanh, đáp ứng việc giao tiếp trong giờ học. Tuy nhiên, khả năng tư duy - phản ứng - sử dụng 11