intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục tại trường Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Tiểu Ngư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:152

33
lượt xem
13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục trường ĐH và đánh giá thực trạng quản lí hoạt động KĐCLGD tại trường ĐH Luật TP.HCM, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động KĐCLGD của trường ĐH Luật TP.HCM.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục tại trường Đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Thu Thủy QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Thành phố Hồ Chí Minh - 2018
  2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Thu Thủy QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành : Quản lí giáo dục Mã số : 80 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ĐỨC DANH Thành phố Hồ Chí Minh - 2018
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu do cá nhân tôi thực hiện. Các tài liệu được sử dụng trong Luận văn này đều được trích dẫn đầy đủ, chính xác và được ghi trong phần danh mục tài liệu tham khảo. Mọi số liệu trong luận văn mà người nghiên cứu sử dụng đều có nguồn gốc rõ ràng, kết quả phân tích bình luận đều dựa trên kết quả khảo sát thực trạng và kết quả phỏng vấn của những người có liên quan. Các nội dung của luận văn chưa từng được công bố trên một công trình nào. Các thông tin trích dẫn đều được thực hiện theo đúng quy định có chỉ rõ nguồn gốc rõ ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình Người thực hiện Nguyễn Thị Thu Thuỷ
  4. LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài luận văn này có thể nói Tôi đã gặp rất nhiều khó khăn, có những lúc tưởng chừng khó có thể hoàn thành được. Tuy nhiên, Tôi đã nhận được sự tận tình hướng dẫn và giúp đỡ rất nhiều từ phía Thầy, cô, bạn bè và sự động viên khích lệ của từ gia đình. Vì vậy, lời đầu tiên Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến quý Thầy/Cô Khoa Khoa học giáo dục; Phòng Sau đại học Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã nhiệt tình giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt khoá học. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Tiến sĩ Nguyễn Đức Danh - người Thầy đã dành rất nhiều thời gian để hướng dẫn, tận tình chỉ dạy, nhận xét, chỉnh sửa, góp ý để tôi hoàn thành Luận văn. Ngoài ra, thầy cũng đã quan tâm, động viên trong suốt thời gian hướng dẫn để tôi có thể hoàn thành luận văn của mình. Ngoài ra tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Trung tâm Đảm bảo chất lượng và phương pháp giảng dạy, cán bộ, giảng viên Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Cảm ơn các bạn đồng môn lớp QLGD - K25 đã giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập tại trường. Lời cảm ơn đặc biệt Tôi xin được gửi tới người thân trong gia đình vì họ đã đồng hành cùng tôi vượt qua những khó khăn để hoàn thành được cuốn luận văn này. Chân thành cảm ơn! Tháng 10 năm 2018 Người thực hiện Nguyễn Thị Thu Thuỷ
  5. MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các sơ đồ biểu đồ MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC .......... 11 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................... 11 1.1.1. Trên thế giới ................................................................................ 11 1.1.2. Ở Việt Nam ................................................................................. 16 1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến vấn đề nghiên cứu ................. 20 1.2.1. Quản lý, quản lí giáo dục ............................................................ 20 1.2.2. Chất lượng, chất lượng giáo dục ................................................. 22 1.2.3. Kiểm định chất lượng giáo dục................................................... 24 1.2.4. Đánh giá - Tự đánh giá trong KĐCL GD ................................... 25 1.3. Lý luận về hoạt động Tự đánh giá trong Kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học.............................................................................. 27 1.3.1. Tầm quan trọng của KĐCL cơ sở giáo dục đại học ................. 27 1.3.2. Vai trò của hoạt động Tự đánh giá trong KĐCL cơ sở giáo dục đại học ................................................................................ 28 1.3.3. Quy trình hoạt động tự đánh giá trong KĐCL cơ sở giáo dục đại học ................................................................................ 30 1.4. Quản lý hoạt động TĐG trong KĐCL cơ sở giáo dục đại học ........... 30 1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động Tự đánh giá ở trường ĐH ........................................................................................... 36 Kết luận chương 1 ......................................................................................... 38 Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỰ ĐÁNH GIÁ TRONG KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM ............... 39 2.1. Tổng quan về trường đại học Luật thành phố Hồ Chí Minh................ 39
  6. 2.2. Mô tả cách thức tổ chức khảo sát thực trạng ....................................... 42 2.2.1. Phương pháp nghiên cứu bằng bảng hỏi..................................... 42 2.2.2. Phương pháp phỏng vấn sâu ....................................................... 46 2.3. Hoạt động tự đánh giá trong kiểm định chất lượng GD của trường ĐH Luật TP.HCM. .................................................................. 49 2.4. Thực trạng quản lí hoạt động KĐCL giáo dục tại trường ĐH Luật TP.HCM .............................................................................................. 52 2.4.1. Nhận thức của cán bộ giảng viên về hoạt động tự đánh giá ....... 52 2.4.2 Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng và mức độ thực hiện các nội dung quản lí hoạt động tự đánh giá trong kiểm định chất lượng giáo dục............................................................. 56 2.4.3. Thực trạng mức độ thực hiện các nội dung quản lí trong hoạt động tự đánh giá.................................................................. 60 2.5. Thực trạng mức độ tác động của những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lí hoạt động tự đánh giá của nhà trường ...................... 85 2.5.1. Những thuận lợi tác động trực tiếp đến quá trình tự đánh giá ..................................................................................... 86 2.5.2. Những khó khăn gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tự đánh giá ..................................................................................... 89 2.6. Đánh giá chung..................................................................................... 92 2.6.1. Điểm mạnh .................................................................................. 93 2.6.2. Hạn chế ....................................................................................... 93 2.6.3. Thời cơ ........................................................................................ 94 2.6.4. Thách thức................................................................................... 95 Kết luận chương 2 ......................................................................................... 96 Chương 3. ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỰ ĐÁNH GIÁ TRONG KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ................................................................ 98 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .............................................................. 98 3.1.1. Chủ trương của Đảng, Nhà nước, định hướng chiến lược phát triển GD&ĐT trong thời kỳ CNH-HĐH ....................................... 98 3.1.2. Cơ sở đề xuất biện pháp ............................................................ 101
  7. 3.2. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp .................................................. 102 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ........................................... 102 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ............................................ 102 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .............................................. 103 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ........................................... 103 3.3. Các biện pháp quản lí hoạt động tự đánh giá trong kiểm định chất lượng giáo dục tại trường Đại học Luật Tp Hồ Chí Minh. ............... 104 3.3.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, giảng viên, sinh viên về vai trò, ý nghĩa về hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục .......................................................................... 104 3.3.2. Bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực quản lí hoạt động kiểm định chất lượng cho đội ngũ cán bộ quản lí.... 108 3.3.3. Tăng cường kiểm tra, giám sát trong công tác thực hiện kế hoạch tự đánh giá trong kiểm định chất lượng giáo dục. ......... 112 3.3.4. Tăng cường các điều kiện, phương tiện hỗ trợ quản lí hoạt động tự đánh giá trong kiểm định chất lượng. .......................... 113 3.3.5. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lí hoạt động tự đánh giá trong kiểm định chất lượng giáo dục .... 114 3.3.6. Mối quan hệ giữa các biện pháp ............................................... 115 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp .......... 116 3.4.1. Về tính cần thiết ........................................................................ 117 3.4.2. Về tính khả thi........................................................................... 118 Kết luận chương 3 ....................................................................................... 120 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 121 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 125 PHỤ LỤC
  8. DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT Tên viết tắt Viết đầy đủ ĐBCL Đảm bảo chất lượng TĐG Tự đánh giá ĐH Đại học TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh CBQL Cán bộ quản lí CBGV Cán bộ giảng viên SV Sinh viên KĐCLGD Kiểm định chất lượng giáo dục GD-ĐT Giáo dục - Đào tạo QL Quản lý Trung tâm Đảm bảo chất lượng và ĐBCL&PPGD Phương pháp giảng dạy
  9. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Thống kê, phân loại GV theo báo cáo Tự đánh giá 8/2016 ........ 41 Bảng 2.2. Tóm tắt các đối tượng tham gia phỏng vấn ................................ 47 Bảng 2.3. Tầm quan trọng của các yêu cầu trong hoạt động tự đánh giá để KĐCLGD tại trường Đại học Luật TP.HCM ........................ 52 Bảng 2.4. Nội dung quản lí (QL) hoạt động TĐG trong KĐCLGD ........... 56 Bảng 2.5. Quản lý việc lập kế hoạch đáp ứng mục tiêu trong hoạt động TĐG của nhà trường ................................................................... 61 Bảng 2.6. Quản lý các hoạt động của nhóm chuyên trách trong hoạt động TĐG ................................................................................... 64 Bảng 2.7. Quản lý việc phân bổ các nguồn lực trong quá trình TĐG......... 69 Bảng 2.8. Quản lý việc thu thập thông tin, minh chứng ............................. 73 Bảng 2.9. Quản lý việc lựa chọn và phân tích minh chứng đáp ứng yêu cầu của tiêu chí............................................................................ 77 Bảng 2.10. Quản lý việc viết và hoàn thiện báo cáo TĐG ............................ 79 Bảng 2.11. Quản lý việc công khai báo cáo tự đánh giá và hoạt động sau TĐG ...................................................................................... 81 Bảng 2.12. Những thuận lợi .......................................................................... 86 Bảng 2.13. Những khó khăn .......................................................................... 89 Bảng 3.1. Đánh giá về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ....................................................................................... 116
  10. DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ BIỂU ĐỒ SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Mô hình ĐBCL của AUN -QA 2015 (Version No.3) .................. 14 Sơ đồ 1.2. Vị trí của Tự đánh giá trong kế hoạch nâng cao chất lượng trường ĐH ..................................................................................... 29 BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Cơ cấu đối tượng khảo sát .......................................................... 43
  11. 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam hiện nay, Giáo dục - Đào tạo chính là chìa khoá cho sự thành công, lớn mạnh của đất nước, điều này đã được khẳng định mạnh mẽ tại Hội nghị Trung ương 8 khóa XI thông qua Nghị quyết số 29/NQ-TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo: “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội”. Một trong những nhiệm vụ, giải pháp mà Nghị quyết đề ra là “Đổi mới căn bản công tác quản lí giáo dục, đào tạo, bảo đảm dân chủ, thống nhất; tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo dục, đào tạo; coi trọng quản lí chất lượng”. “Hoàn thiện hệ thống kiểm định chất lượng giáo dục”. Để thực hiện thành công nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó đòi hỏi nền Giáo dục - Đào tạo cần phải cải tiến, cải tiến không ngừng, một trong những giải pháp được lựa chọn là kiểm định chất lượng giáo dục (KĐCLGD). Giải pháp này đã được cụ thể hoá trong Luật Giáo dục 2005: “Kiểm định chất lượng giáo dục là biện pháp chủ yếu nhằm xác định mức độ thực hiện mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục đối với nhà trường và cơ sở giáo dục khác. Việc kiểm định chất lượng giáo dục được thực hiện định kỳ trong phạm vi cả nước và đối với từng cơ sở giáo dục, kết quả kiểm định chất lượng giáo dục được công bố công khai để xã hội biết và giám sát” (Điều 17, Luật Giáo dục Việt Nam). Tiếp đó, trong chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020 cũng đã đưa ra yêu cầu đối với các cơ quan quản lí nhà nước về giáo dục cần “Tập trung vào quản lí chất lượng giáo dục: xây dựng hệ thống kiểm định độc lập về chất lượng giáo dục, thực hiện kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục của các cấp học, trình độ đào tạo và kiểm định các chương trình giáo dục nghề
  12. 2 nghiệp, đại học”. Yêu cầu này cho thấy kiểm định chất lượng giáo dục thực sự cần thiết cho mỗi cơ sở giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Hoạt động Kiểm định chất lượng giáo dục tại các trường Đại học, Cao đẳng, mới thực sự được quan tâm và triển khai từ năm 2006 với sự ra đời của đơn vị chuyên trách về đảm bảo chất lượng (ĐBCL) của các trường ĐH, CĐ và THCN với nhiều tên gọi khác nhau: Bộ phận ĐBCL, Trung tâm Khảo thí và ĐBCL, Phòng ĐBCL hay Phòng Thanh tra, khảo thí và ĐBCL… Dù với tên gọi như thế nào thì mục tiêu hướng đến là xây dựng và phát triển hoạt động KĐCLGD nhằm duy trì các chuẩn mực và không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục ở cơ sở giáo dục, đảm bảo tổ chức hoạt động đào tạo có chất lượng và có hiệu quả tương xứng với các điều kiện hiện có của nhà trường, đảm bảo học sinh, sinh viên ĐH, CĐ, TCCN khi tốt nghiệp sẽ đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong và ngoài nước. Để hoạt động KĐCL ở các trường Đại học đi vào ổn định, đẩy nhanh quá trình nâng cao chất lượng giáo dục để hội nhập với xu thế chung của nền giáo dục trên thế giới Bộ GD&ĐT đã xây dựng được hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về KĐCLGD nhằm hỗ trợ các cơ sở giáo dục nói chung và các trường Đại học nói riêng. Trong đó Bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường đại học được ban hành kèm theo Quyết định số 65/2007/QĐ - BGDĐT và Thông tư số 38/2012/TT-BGDĐT được gọi là Văn bản hợp nhất số 06/VBHN - BGDĐT và gần đây nhất là Quy định về kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học được ban hành kèm theo Thông tư số: 12/2017/TT- BGDÐT (được gọi là Phiên bản 2.0) là căn cứ để các cơ sở giáo dục Đại học thực hiện nhiệm vụ về KĐCLGD của mình. Như vậy, KĐCLGD đã được triển khai ở các trường đại học, học viện từ năm 2006, đến nay trải qua 11 năm, trong tổng số 253 cơ sở giáo dục đại học trong cả nước (Theo báo cáo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 15/7/2016) đã có 213 (84%) trường đại học, học viện đã hoàn thành báo cáo
  13. 3 tự đánh giá trong đó có 68 trường được tổ chức kiểm định chất lượng đánh giá ngoài. Có thể nói đây là một con số khá lớn và gần như đạt yêu cầu đặt ra về KĐCL đối với các cơ sở giáo dục đại học. Tuy nhiên, hoạt động này chỉ trở nên mạnh mẽ và rầm rộ trong những năm gần đây và đang có rất nhiều nguồn ý kiến băn khoăn, lo ngại việc KĐCLGD đang trở thành phong trào ở các trường ĐH và làm cho việc KĐCLGD mất dần đi ý nghĩa cũng như tầm quan trọng của nó. Vì vậy, việc nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và nâng cao chất lượng của hoạt động KĐCLGD đại học nói riêng đang trở nên hết sức cấp thiết. Trong thời gian qua, tuy đã có nhiều công trình nghiên cứu về quản lí chất lượng giáo dục, bảo đảm chất lượng giáo dục, kiểm định chất lượng…. song chưa có công trình nghiên cứu chuyên sâu về KĐCLGD cũng như quản lí hoạt động này tại trường ĐH Luật Tp.HCM. Cũng chính vì vậy tác giả đã lựa chọn đề tài "Quản lý hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục tại Trường Đại học Luật TP.HCM" làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục trường ĐH và đánh giá thực trạng quản lí hoạt động KĐCLGD tại trường ĐH Luật TP.HCM, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động KĐCLGD của trường ĐH Luật TP.HCM. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục trường đại học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Công tác quản lí hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục tại trường ĐH Luật TP.HCM.
  14. 4 4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Kiểm định chất lượng giáo dục trường Đại học gồm: Tự đánh giá và đánh giá ngoài của Tổ chức KĐCLGD. Tại thời điểm thực hiện đề tài trường ĐH Luật TP.HCM mới thực hiện xong hoạt động tự đánh giá và bước đầu triển khai đăng ký đánh giá ngoài. Vì vậy, đề tài chỉ tập trung nghiên cứu công tác quản lí hoạt động Tự đánh giá trong kiểm định chất lượng giáo dục tại Trường ĐH Luật TP.HCM trong điều kiện phát triển của nhà trường hiện nay. Về phạm vi: Tiến hành khảo sát ý kiến đối với toàn bộ thành viên các nhóm công tác thuộc Hội đồng tự đánh giá và phỏng vấn sâu đối với Ban thường trực, trưởng ban thư ký, trưởng các Nhóm phụ trách các tiêu chuẩn và một số thành viên của các nhóm công tác để làm rõ các vấn đề nghiên cứu. 5. Giả thuyết nghiên cứu Công tác quản lí hoạt động KĐCLGD, đặc biệt là hoạt động tự đánh giá tại trường ĐH Luật Tp.HCM đã đạt được một số kết quả. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì hoạt động Tự đánh giá trong KĐCLGD tại trường ĐH Luật Tp.HCM còn một số hạn chế như: nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc TĐG, QL các nguồn lực thực hiện TĐG, QL các hoạt động thu thập, xử lý minh chứng, QL việc viết báo cáo TĐG, QL các hoạt động sau khi hoàn thành TĐG. Nếu khảo sát và đánh giá đúng thực trạng quản lí hoạt động KĐCLGD tại trường đại học Luật TPHCM thì người nghiên cứu có thể đề xuất được các biện pháp quản lí cần thiết và khả thi cho hoạt động tự đánh giá trong KĐCLGD tại trường ĐH Luật Tp.HCM. 6. Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hóa cơ sở lý luận về hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục trường ĐH. Đánh giá thực trạng quản lí hoạt động tự đánh giá trong KĐCLGD tại Trường ĐH Luật TP.HCM.
  15. 5 Đề xuất các biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lí hoạt động tự đánh giá trong KĐCL GD tại trường ĐH Luật TP.HCM. 7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp luận a. Quan điểm hệ thống - cấu trúc Nghiên cứu thực trạng QL việc TĐG tại trường ĐH Luật TP.HCM một cách toàn diện, trên nhiều mặt dựa vào phân tích đối tượng thành các nội dung QL: QL việc thực hiện kế hoạch TĐG; quản lí các nguồn lực thực hiện TĐG, QL việc thu thập, xử lý minh chứng, quản lí việc viết báo cáo TĐG, quản lí các hoạt động sau khi hoàn thành TĐG và mối quan hệ giữa các nội dung cũng như mối quan hệ giữ TĐG với kiểm định chất lượng giáo dục đại học. b. Quan điểm lịch sử Người nghiên cứu tìm hiểu công tác quản lí tự đánh giá trong KĐCLGD đã được thực hiện từ năm 2006 cho đến nay với yêu cầu cấp thiết của xã hội đối với việc nâng cao chất lượng đào tạo, mà cụ thể là chất lượng đào tạo đại học. c. Quan điểm thực tiễn Khảo sát, đánh giá thực tiễn hoạt động tự đánh giá của một trường Đại học phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tiêu chuẩn đánh giá CLGD trường ĐH. Để từ đó tìm hiểu được những khó khăn trong QL hoạt động TĐG mà trường ĐH Luật đã gặp phải khi tiến hành TĐG và nguyên nhân dẫn đến những khó khăn đó là gì, từ đó đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả QL hoạt động TĐG tại trường, như vậy góp phần phản ánh chất lượng đào tạo của nhà trường. 7.2. Phương pháp nghiên cứu a. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các tài liệu lý thuyết và quy trình thực hiện hoạt động tự đánh giá trong KĐCL trường ĐH; cũng như việc thực hiện
  16. 6 tự đánh giá dựa vào dữ liệu trực tuyến, trang web để xây dựng hệ thống lý luận liên quan đến đề tài nghiên cứu. b. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn Để tìm hiểu được thực trạng quản lí hoạt động TĐG tại trường ĐH Luật TP.HCM, người nghiên cứu đã lựa chọn sử dụng phối hợp các phương pháp nghiên cứu khác nhau để thực hiện, trong đó phương pháp điều tra bằng bảng hỏi và phỏng vấn sâu được chọn làm phương pháp chính cùng với một số phương pháp hỗ trợ khác. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi - Mục đích điều tra: Thu thập các thông tin, thực trạng về quản lí hoạt động Tự đánh giá để KĐCL tại trường ĐH Luật TPHCM nhằm chứng minh cho giả thuyết khoa học của đề tài. - Nội dung và đối tượng điều tra: Điều tra ở 30 cán bộ, giảng viên là thành viên của Nhóm công tác phụ trách các tiêu chuẩn trong hoạt động Tự đánh giá về những vấn đề: nhận thức tầm quan trọng của TĐG trong KĐCL trường ĐH, một số khó khăn trong công tác quản lí hoạt động TĐG theo bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường đại học. - Xử lý số liệu thu thập được từ phương pháp điều tra bằng bảng hỏi:  Cách thức thực hiện: Sử dụng phần mềm SPSS xử lý kết quả thống kê với các thông số:  Tỷ lệ %: tính % lựa chọn các mức trong mức độ biết về TĐG, mức độ quan trọng của TĐG trong việc cải thiện và nâng cao chất lượng giáo dục tại trường ĐH Luật TPHCM.  Trung bình: tính số điểm trung bình kết quả thực hiện các nội dung QL việc TĐG, mức độ hiều biết về TĐG, mức độ quan trọng của TĐG trong việc cải thiện và nâng cao chất lượng giáo dục.
  17. 7 Phương pháp nghiên cứu định tính - Phỏng vấn sâu Với giới hạn về đối tượng ở phương pháp điều tra bằng bẳng hỏi (định lượng) vì vậy bên cạnh phương pháp điều tra bằng bảng hỏi người nghiên cứu đã lựa chọn phương pháp phỏng vấn sâu (nghiên cứu định tính) là phương pháp nghiên cứu song song với phương pháp điều tra bằng bảng hỏi khi thực hiện đề tài của mình. Nghiên cứu định tính: là thông qua việc tìm hiểu các tài liệu có thể thấy rằng nghiên cứu định tính là một phương pháp tiếp cận nhằm tìm cách mô tả và phân tích đặc điểm văn hóa và hành vi của con người và của nhóm người từ quan điểm của nhà nghiên cứu. Nghiên cứu định tính cung cấp thông tin toàn diện về các đặc điểm của môi trường xã hội nơi nghiên cứu được tiến hành. Đời sống xã hội được nhìn nhận như một chuỗi các sự kiện liên kết chặt chẽ với nhau mà cần được mô tả một cách đầy đủ để phản ánh được cuộc sống thực tế hàng ngày. Cũng như tác giả Cresswell (2012) đã mô tả: “Nghiên cứu định tính là thích hợp nhất để giải quyết một vấn đề nghiên cứu trong đó người nghiên cứu không biết các biến số và những điều cần phải tìm ra. Các tài liệu có thể mang lại rất ít thông tin về hiện tượng của nghiên cứu, và bạn cần phải tìm hiểu thêm từ những người tham gia thông qua thăm dò” (John W.Creswell, 2010). Chính vì vậy người nghiên cứu đã lựa chọn phương pháp này là một trong hai phương pháp nghiên cứu chính cho đề tài của mình. Phương pháp thu thập dữ liệu Theo tác giả Blaxter, Hughes and Tight (1996): “Nghiên cứu định tính, liên quan đến việc thu thập và phân tích thông tin trong nhiều dạng, chủ yếu là không có số. Nó có xu hướng tập trung vào khai thác càng nhiều chi tiết càng tốt, một số lượng nhỏ các trường hợp hoặc các ví dụ được xem là thú vị hoặc sáng tỏ với mục đích để đạt được 'sâu' hơn là 'rộng'.” (Loraine Blaxter, 2001).
  18. 8 Vì vậy chúng tôi sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ yếu theo tiếp cận định tính chính là: phỏng vấn sâu cá nhân (in-depth interviews) đối với đối tượng là thành viên Hội đồng TĐG đồng thời cũng là trưởng các nhóm phụ trách các tiêu chuẩn và đối tượng là đại diện một số thành viên của các nhóm.  Đối với phỏng vấn sâu Chúng tôi sử dụng các câu hỏi có sẵn để thu thập dữ liệu với mong muốn tìm ra được đích xác những vấn đề người nghiên cứu muốn biết. Những nội dung phỏng vấn đều được ghi âm lại để đảm bảo lưu lại chính xác những điều mà người cung cấp thông tin truyền đạt. Ngoài ra, vì đối diện trực tiếp, tính vô danh của người được phỏng vấn cần được chúng tôi đảm bảo, chúng tôi cũng sẽ tôn trọng những yêu cầu bảo mật về thông tin nếu có những chia sẻ mà người tham gia không muốn công bố trong đề tài (dù chúng vẫn tồn tại trong các băng dữ liệu ghi âm). Chọn mẫu phỏng vấn:  Việc chọn mẫu là có chủ đích, người tham gia nghiên cứu sẽ giúp chúng tôi hiểu được hiện tượng trung tâm của vấn đề này một cách tốt nhất. Vì vậy với đối tượng là thành viên hội đồng TĐG, chúng tôi sẽ lựa chọn những thầy, cô vừa là thành viên hội đồng TĐG vừa là Trưởng các nhóm phục trách các tiêu chuẩn vì đây là đối tượng quản lí các nội dung của quản lí hoạt động Tự đánh giá và họ có thể cho chúng tôi nhiều thông tin một cách chính xác nhất. Đối với đối tượng là thành viên các nhóm, vì đây là đối tượng trực tiếp thực thi công việc liên quan đến hoạt động TĐG mà Hội đồng triển khai xuống vì vậy khi phỏng vấn đại diện trong số họ người nghiên cứu có thể thu thập được các ý kiến để đối chiếu lại các vấn đề đã được phỏng vấn từ các Trưởng nhóm là thành viên Hội đồng TĐG.  Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động Một số nội dung được ghi nhận ở các tài liệu còn lưu giữ về hoạt động
  19. 9 TĐG của nhà trường trước đây tại các phòng ban chuyên trách hoặc một số tài liệu đã được công bố trên các phương tiện truyền thông, chúng tôi sẽ chọn phương pháp thu thập dữ liệu này để tránh làm mất thời gian của đối tượng được phỏng vấn. Phương pháp xử lý số liệu trong nghiên cứu định tính  Phỏng vấn sâu Trước hết, dữ liệu ghi âm được chúng tôi ghi lại bằng văn bản, chúng tôi sẽ phân tích nội dung để phân loại ý và thống kê tần suất. Một số nội dung sẽ được trích dẫn nguyên văn trong những trường hợp cần thiết.  Nghiên cứu sản phẩm hoạt động Với hệ thống tài liệu người nghiên cứu tiếp cận được, chúng tôi sẽ thống kê, liệt kê hoặc trích dẫn các dữ liệu. Vấn đề tồn tại của tiếp cận định tính Tính chủ quan trong đề tài chúng tôi đang thực hiện là điều không thể tránh khỏi. “Nghiên cứu định tính về cơ bản có tính chất diễn giải. Điều này có nghĩa là nhà nghiên cứu thực hiện việc lý giải dữ liệu. Lý giải dữ liệu bao gồm việc mô tả một cá nhân hay bối cảnh, phân tích dữ liệu thành các chủ đề hay chủng loại, và cuối cùng diễn giải hay rút ra kết luận về ý nghĩa của nó một cách cá nhân và lý thuyết, phát biểu bài học rút ra, và đặt ra những câu hỏi sâu xa hơn (Wolcott, 1994).  Điều đó cũng có nghĩa là nhà nghiên cứu sàng lọc dữ liệu thông qua lăng kính cá nhân được đặt trong một khoảnh khắc lịch sử và chính trị xã hội cụ thể. Ta không thể thoát khỏi sự lý giải cá nhân hình thành trong phân tích dữ liệu định tính.” (John W.Creswell). Mặc dù chúng tôi luôn ý thức được việc phải tôn trọng sự thật của thông tin và hiện tượng mình quan sát được ở một mức độ cao nhất.
  20. 10  Trong nghiên cứu định tính - Phỏng vấn sâu Tác giả Cresswell (2012) đã mô tả: “Nghiên cứu định tính là thích hợp nhất để giải quyết một vấn đề nghiên cứu trong đó người nghiên cứu không biết các biến số và những điều cần phải tìm ra. Các tài liệu có thể mang lại rất ít thông tin về hiện tượng của nghiên cứu, và bạn cần phải tìm hiểu thêm từ những người tham gia thông qua thăm dò” Vì vậy đối với phỏng vấn sâu cá nhân các dữ liệu được ghi lại bằng văn bản, tác giả sẽ phân tích nội dung để phân loại ý và thống kê tần suất. Một số nội dung sẽ được trích dẫn nguyên văn trong những trường hợp cần thiết.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2